Musiqiy ta lim – Music education
In some communities – and even entire national education systems – music is provided little support as an academic subject area, and music teachers feel that they must actively seek greater public endorsement for music education as a legitimate subject of study. This perceived need to change public opinion has resulted in the development of a variety of approaches commonly called “music advocacy”. Music advocacy comes in many forms, some of which are based upon legitimate scholarly arguments and scientific findings, while other examples controversially rely on emotion, anecdotes, or unconvincing data.
bob MUSIQA MASHG`ULOTLARIDA MUSIQANI IDROK ETISHNI
Musiqiy idrokning to`laqonliligi, musiqiy ifoda vositalarini tushunish imkoniyati, intensivlik va musiqiy kechinma turlari har bir odamda har xil bo`lib, o`z xususiyati hamda sabablariga ega. Nima uchun musiqani hamma eshitadiyu, lekin hamma ham idrok eta olmaydi? Nima uchun ba’zi yevropalik tinglovchi Sharq musiqasini, ba’zi Sharq tinglovchisi esa Yevropa musiqasini har doim ham to`la tushunavermaydi? Idrok narsalar yoki hodisalarning sezgi a’zolariga bevosita ta’siri orqali ongimizda aks etishidir. Psixologiyada idrok predmetlilik, yaxlitlik, strukturalilik, barqarorlik kabi o`ziga xos sifatlarga ajratiladi.
Musiqa tarixidan ma’lumki, XX asrning boshlarida O`xzbekistonda yashab ijod etgan musiqachi va etnograf Avgust Eyxgorn o`zbek musiqasini, o`zbek qo`shiqlarini tushuna olmagan va uzoq vaqt eshitishga sabri chidamagan. Boshqa bir mashhur musiqashunos olim, pedagog va kompozitor X.S.Kushnaryov esa o`zbek musiqasining milliy usullarini maqtab, doira va nog`ora usullari haqida shunday deydi: ”Har bir usul nafaqat ma’lum biro hang, balki o`ziga xos intonatsiyasi bilan ham tavsiflanadi(balandlikka ko`ra harakati bilan). Usul-ritm tomoni oldingi o`ringa olib chiqilgan va yetakchi, intonatsion hamda muayyan tus berib turuvchi kuy” 3 .
- X.S.Kushnaryovning 1943 yil O`zbekiston san’atshunoslik institutida qilga ma’ruzasi. M. Sov.muzika. 4-sion,-1969y. 66-68 betlar.
Sezgida predmetning alohida qismlari, idrokda esa predmetning barcha tarkibiy qismlari bir butunlikda his etiladi. Masalan, biror musiqiy asarni eshitganimizda biz uning kuyi, ritmi, garmoniyasi, tembrini alohida qabul qilmaymiz, aksincha, biz bu musiqiy asarni obrazli, umumlashgan holda, yaxlitligicha anglab, idrok etamiz.
Quyida Yevropa musiqasining Sharq tinglovchisi tomonidan tushunilishi va idrok etilishiga mashhur o`zbek shoiri Furqatning musiqiy idroki e’tiborga molik. U 1980 yilda Toshkentdagi rus musiqa jamiyati konsertida qatnasjgan va bu haqda o`zining tassurotlari bitilgan “Nag`ma va nag`magar va aning cholg`usi va ul nag`ma ta’siri xususida” she’rini yozadi. Bu she`rida u fortepiano cholg`usi hamda ijrosi haqida shunday yozadi:
O`zimga tushdi bir kun bu ahvol,
Bor ekan nag`ma oning oti rayol,
Eshittim bir qiz anda bahri najot,
Qilur nag`ma tili bilan munojot.
Hazin ovoz bilan yig`lab xudog`a,
Karam qilar der men bag`ri adog`a.
Maqominio qilur har nav’ bunyod,
Gahi qattiq fig`on, gah narmi faryod.
Menga ul nag`ma andog` qildi ta’sir,
Jigardin o`tdi go`yo te par tiyr.
O`shal dam bo`ldi holatim digar dun,
To`lub toshdi yurak monandi Jayxun 4 .
- Furqat. Tanlangan asarlar. Ikki jildlik, 2-jild, T. 1958y. 9-10 betlar.
Yuqorida keltirilgan misollardan ko`rishimiz mumkinki, tinglovchilarning musiqani qabul qilishlarida tafovutlar mavjud bo`ladi. Bir tomondan musiqani tushunmaslik, qabul qilmaslik, boshqa tomondan esa, musiqaiy idrokning teranligi va nozikligi ko`rinib turibdi. Musiqani qabul qilishdagi bu tafovutlar hayot, turmush, tarbiya, musiqiy qobiliyatlarning rivojlanganlik darajasi, musiqiy eshitish qobiliyati, musiqa san’atini tushunishga tayyorlik va bunga bo`lgan hohish bilan bog`liq bo`lgan bir qator ob’yektiv hamda sub’yektiv sabablarga ega. Ushbu tushunchalarni tahlil etish uchun ilmiy rahbarim bo`lmish Navoiy davlat pedagogika instituti Musiqa kafedrasi katta o`qituvchisi Sh. I. Jalilov bilan maslahatlashgan holda, insonning voqea-hodisalarni idrok etishi, musiqiy idrokning o`ziga xos xususiyatlari haqidagi ma’lumotlar bilan tanishib, ularni tahlil qilib chiqdim.
- Darsning ovoz sozlash qismida o`quvchilar musiqani, musiqiy tovushlarni idrok etish orqali musiqay tovushlarning aniq balandligini, cho`zimini his qilishni, idrok etishni hamda sof ovoz hosil qilishni o`rganishadi.
- Darsning musiqaga mos harakatlarni bajarish qismida o`quvchilar asosan musiqaning tempini, tembrini, dinamikasini, shaklini hamda xarakterini his qilishni, idrok etishni o`rganishadi.
2.2. Sinfdan tashqari mashg`ulotlarda musiqani idrok etishni tashkil qilish.
Umumiy o`rta ta’lim maktablarida bolalarning musiqani idrok etish qobiliyatlarini rivojlantirishda sinfdan tashqari va maktabdan tashqari musiqa mashg`ulotlarining ahamiyati ham juda muhim. Nazmiy asar mazmuni musiqiy ohanglar bilan uyg`unlashgach, oddiy matnga nisbatan bir necha bor ko`proq ta’sir kuchiga ega bo`lishi ko`plab ilmiy-amaliy va pedagogik tajribalarda isbotlangan. Inson (darsda o`quvchi yoki talaba) biror mazmundagi mavzuni so`z orqali eshitganda ma’lum darajada idrok etgani holda, o`sha mavzuni kuy jo`rligida, qo`shiq tarzida eshitganda uni yanada chuqurroq anglaydi, tasavvur etadi his qiladi va idrok etadi. Xuddi o`sha qo`shiqni kishining o`zi ijro etganda esa unda oldingilaridan yanada farq qiluvchi hissiyot paydo bo`ladiki, bunda u asar mazmunini idrok etibgina qolmasdan, balki uni yurakdan his qila boshlaydi. Uning uchun sof tuyg`ularga, nafosatga, barkamollikka intilish xislati tabiiy ehtiyojga aylanib boraveradi.
O`zbekiston Respublikasi Prezidenti va hukumatimiz tomonidan Respublikamizda musiqa madaniyatini rivojlantirish, uni jahon standartlari darajasiga ko`tarish uchun ko`plab qarorlar qabul qilindi va farmonlar chiqarildi. Bu qaror va farmonlarning ijro etilishi natijasida hozirgi davrda yosh avlodga o`z qobiliyatini, iqtidorini namoyon etish,rivojlantirish va o`z mahoratini o`stirish uchun barcha tashkiliy va moddiy shart-sharoitlar yaratib berildi. O`qituvchi o`quvchilar tinglayotgan yoki ijro etayotgan kuy yoxud qo`shiqni
33
tahlil qilib, ularda to`g`ri yo`naltirilgan tasavvur hosil qilishga erishar ekan, asarning mazmunidan kelib chiqqan holda uning ma’naviy mohiyatini ochib berishda yanada ko`proq imkoniyatga ega bo`ladi.
Davlatimiz tomonidan muntazam ravishda tashkil etilayotgan “ O`zbekiston-Vatanim manim”, “ Nihol”, Respublika”Fol`klor jamoalari ko`rik-tanlovi” hamda o`quvchi va talaba yoshlar orasida o`tkazilayotgan boshqa ko`plab ko`rik-tanlovlar iqtidorli yoshlarni izlab topib, ularni rag`batlantirishga va xalq orasida musiqa madaniyatining turli qirralarini rivojlantirishga xizmat qilmoqda.
Bugungi kunda o`quvchilarning darsdan tashqari va maktabdan tashqari bo`sh vaqtlarini mazmunli o`tkazishlari uchun shahar va qishloqlarimizda turli yo`nalishdagi ko`plab fan va kasb-hunar to`garaklari bilan bir qatorda musiqaga yo`naltirilgan to`garaklar hamda musiqiy havaskorlik jamoalari faoliyat ko`rsatmoqda. Jumladan, bunday faoliyat bilan shug`ullanuvchi tshkilotlarga misol tariqasida O`zbekiston Respublikasi Prezidenti tashabbusi bilan har bir tumanda tashkil etilgan “Kamolot” bolalar markazlarini, bolalar ijodiyot uylarini, viloyat va shaharlardagi madaniyat saroylarini, qishloq va shaharlardagi ko`plab madaniyat uylarini, mahallalardagi turli to`garaklarni aytib o`tishimiz mumkin.
Bundan tashqari o`quvchilar darsda olgan bilimlarini sinfdan tashqari musiqa va xor to`garaklarida, shuningdek, maktabdan tashqari turli musiqa va raqs to`garaklarida takomillashtirish imkoniga ham egadirlar. Maktablardagi musiqa va xor to`garaklari hamda madaniyat saroylari, madaniyat uylari va yoshlar ijodkorlik uylari kabi maktabdan tashqari madaniy-ma’rifiy muassasalarda tashkil etilgan
34
musiqa to`garaklari, o`quvchilar xori, orkestr, raqs va vokal ansambllarining serqirra faoliyatlari bunga misol bo`la oladi.
Maktabdan tashqari va sinfdan tashqari tashkil etilgan musiqa to`garaklarida o`quvchilar an’anaviy ijro, turli cholg`u asboblarida chalish, musiqani tinglab, tahlil qila olish, ansambl va orkestr jamoalarida ijro etish, turli raqs usullarini o`rganish, milliy va jahon xalqlari raqslarini o`rganish, elektron asboblarda chalish kabi amaliy ko`nikmalarga ega bo`lishlari mumkin. Bolalar musiqiy idrokini shakllantirish hamda rivojlantirishda turli musiqiy to`garaklar bilan bir qatorda har bir shahar va tumanlarda tashkil etilgan bolalar musiqa maktablarining ham o`z orni bor. Bolalar musiqa maktablariga 1-sinfdan 7-sinfgacha bo`lgan maktab o`quvchilari qabul qilinadi. Musiqa maktablarida o`qish uchun hujjat topshirgan bolalarning musiqiy qobiliyati bilan bir qatorda ularning dastlabki musiqiy idroki, ya’ni musiqani idrok eta olish qobiliyati ham tekshiriladi.
Agar bola tabiatan musiqiy qobiliyatga ega bo`lmasa yoki musiqani yetarli darajada idrok etish qobiliyatiga ega bo`lmasa u bola musiqachi bo`la olmaydi. Musiqani yetarli darajada idrok etish qobiliyatiga ega bo`lmaslik, deganda bolaning eshitgan musiqani umuman eslab qola olmasligi, ritmni butunlay his etmasligi, tovushlarning baland yoki past ekanligini qoniqarli darajada farqlay olmasligi tushuniladi. Bunday bolalarga o`zlarining qiziqishi hamda qobiliyatiga mos bo`lgan boshqa biror mashg`ulot bilan shug`ullanish, ya’ni boshqa sohadagi to`garaklarga qatnashish tavsiya etiladi.
Musiqani idrok etishni shakllantirishda asosiy cholg`u asbobida ijro etishni o`rganish jarayoni salmoqli imkoniyatlarga boy. Musiqachi
asosiy cholg`u asbobida ijro etish jarayonida berilgan musiqiy asarning mohiyatini faqat eshitish orqaligina emas, balki o`z ijrosi orqali eshitib, his etish orqali idrok etadi. Bu o`rinda o`quvchi musiqani eshitish orqali, notalarni ko`rish orqali hamda ichki sezgi (yurakdan his etish) orqali idrok eta boshlaydi.
Ma’lumki, bolalar musiqa maktablarining o`quvchilari biror cholg`u asbobini o`rganish uchun musiqa maktabida 5 yil o`qishlari lozim. Faqatgina fortepiano cholg`usi bo`yicha o`qiyotgan o`quvchilargina musiqa maktablarida 5 yil o`rniga 7 yil o`qishadi. Bolalar musiqa maktablarida bolalar o`z mutaxassisligi bo`yicha biror cholg`u asbobini chalishni o`rganish bilan bir vaqtda musiqa nazariyasi, solfedjio kabi darslarga ham qatnashishlari shart. Bundan tashqari ular musiqa maktablarida tashkil etilgan xor jamoalariga, turli xalq cholg`ulari ansambllariga hamda orkestrlarga qatnashish imkoniyatiga ega.
Bolalar musiqa maktablarida yakka tartibdagi darslarda o`qituvchi o`quvchilarning musiqani idrok etishlarini to`g`ri tashkil etish uchun musiqiy asarni idrok etishni o`rgatish jarayonida soddadan murakkabga tomon intilish tamoyiliga amal qilishi zarur. O`quvchiga ijro etish uchun asar tanlashda uning yoshi, fiziologiyasi, xarakteri, alohida qiziqishi, musiqiy bilimlarni o`zlashtirganlik darajasi, notaga qarab chala olish malakasi va boshqa jihatlari e’tiborga olinishi muhim ahamiyatga ega. Agar ushbu tamoyillarga amal qilinmasa, o`quvchilarning musiqani idrok etishini shakllantirishni tashkil etish ishlari kutilgan natijani bermaydi.
Yakka tartibdagi darslarda musiqa idrokini tashkil etish boshqa mashg`ulot turlar5iga qaraganda bir qancha qulayliklarga ega. Birinchi navbatda bu o`qituvchi bilan no`quvchining yakka tartibdagi yuzma-yuz muloqoti bilan bog`liq. Bunda o`qituvchi o`quvchiga musiqani idrok etishning har bir nyuansini alohida tushuntirish, o`quvchining ijrosini alohida eshitib, tahlil etish, uning yutuq va kamchiliklarini o`z vaqtida individual tartibda tushuntirish va boshqa shu kabi imkoniyatlarga ega bo`ladi. Bolalar musiqa maktablarida tashkil etilgan bolalar xor jamolari, xalq cholg`u ansambllari va orkestrlarga qatnashgan o`quvchilar musiqani idrok etish malakasini o`zlashtirish bo`yicha qo`shimcha imkoniyatlarga ega bo`ladilar:
- Bolalar xor kollektivlarida ishtirok etgan o`quvchilar xorda kuylanayotgan asarlarning mazmunini, musiqiy mavzularini tahlil qilish bilan bir vaqtda, bu asarlarni o`zlari ijro etishlari orqali uning ichki tuzilishi, ohangi, tembri, registry hamda garmoniyasi bilan birgalikda, bir vatda idrok etish malakasini o`zlashtirib olishadi.
- Bolalar musiqa maktablarida milliy cholg`u asboblarini o`rganish bo`yicha tahsil olayotgan o`quvchilar qo`shimcha cholg`u asbobini o`rganish bo`yicha fortepiano kursiga ham qatnashishlari mimkin. Asosiy cholg`u asbobi ko`p ovozli bo`lmagan milliy cholg`u asbobi bo`lgan o`quvchi fortepianoda ijro etishni o`rganish jarayonida fortepiano cholg`usidan chiqayotgan ko`p ovozli garmoniyani idrok etishni o`rganadi. Shuningdek bunday darslarda o`quvchi fortepianoda o`zbek milliy kuylaridan tashqari jahon
mumtoz klassikasiga xos bo`lgan kuylarni ham ijro etish orqali jahon hamda qardosh xalqlar professional musiqasi bilan ham tanishib boradi va shu barobarida uning musiqani idrok etish malakasi ham kengroq doirada rivojlanib boraveradi.
- Xalq cholg`ulari ansambllariga qatnashgan o`quvchilar ijro etilayotgan asarlarning musiqiy mavzularining ichki tuzilishi, ohangi, tembri, registry hamda garmoniyasi bilan birgalikda, bir vaqtda idrok etish malakasini o`zlashtirib olishdan tashqari ansamblda o`zlari chalayotgan cholg`u asbobining tembri hamda uning ansamblda tutgan o`ziga xos o`rnini, vazifasini his qilgan holda idrok etishni ham o`rganadi.
- Musiqa maktablarida tashkil etilishi mumkin bo`lgan orkestrlarga qatnashgan o`quvchilar ijro etilayotgan asarlarning musiqiy mavzularining ohangi, tembri, registri hamda garmoniyasi bilan birgalikda, bir vaqtda idrok etish malakasini o`zlashtirib olishdan tashqari orkestrda chalinayotgan barcha cholg`u asboblarining tembri hamda ularning ansamblda tutgan o`ziga xos o`rnini, vazifasini his qilishni o`rganadi va shu bilan bir vaqtda turli tembrga va diapazonga ega bo`lgan asboblarning ujrosidan hosil bo`lgan
Maktabdan tashqari musiqa to`garaklari turli madaniyat saroylari, madaniyat uylari, “Kamolot” markazlari, bolalar ijodiyot uylari va
mahallalarda tashkil etilgan bo`lib, Bunday to`garaklarga qatnashgan o`quvchilar musiqani idrok etish malakasini o`zlashtirish bobida shunday to`garaklarga qatnashmayotgan boshqa tengdoshlariga qaraganda bir qancha afzal imkoniyatlarga ega bo`ladilar.
- Maktabdan tashqari musiqa to`garaklarida xor jamoasiga yoki an’anaviy qo`shiqchilik ansmbllariga qatnashayotgan o`quvchilar milliy o`zbek qoshiqlari bilan chet el qo`shiqlarining o`zaro o`xshash hamda farqli jihatlarini ajrata bilish malakasiga ega bo`lishadi va shu orqali ular boshqa xalqlarning milliy qo`shiqlarini ham boshqa tengdoshlariga nisbatan teranroq, aniqroq idrok eta oladilar.
- Maktabdan tashqari to`garaklarda raqs bilan shug`ullanuvchi o`quvchilarda ritmni his etish qobiliyati juda kuchayib ketadi. Ular eshitayotgan kuylarini ichki ritm his-tuyg`usi bilan idrok etish qobiliyatni o`zlashtirib oladilar.
- Maktabdan tashqari musiqa to`garaklarida yakka xonandalik yoki yakka sozandalik bilan shug`ullanuvchi o`quvchilar musiqani yakka tartib o`zlashtirishning barcha ustunliklaridan foydalangan holda musiqani professional darajada idrok etishning sir-asrorlarini individual ravishda o`zlashtirib, o`rganib
kishilarga hech qachon yomonlik qila olmaydilar.Mutaxassislarning fikriga ko`ra, inson hayotiy tajribasining musiqiy idrokda o`z o`rni bo`lgani kabi, musiqiy idrokning ham inson hayotida, uning dunyoqarashining, individual xarakterining shakllanishida o`z o`rni bor. Shuning uchun yoshligidan musiqa bilan shig`ullangan kishilarning xarakteri boshqalarnikidan farq qilib turadi.
Kelajak poydevori bo`lgan yosh avlodni har jihatdan oqil, vijdonli, madaniyatli, ma’naviyatli qilib, milliy vatanparvarlik ruhida, tarbiyalashda ularning musiqani idrok etish qobiliyatini shakllantirish va to`g`ri yo`nalishda rivojlantirishni tashkil etish masalasi eng dolzarb masalalardan biri hisoblanadi.
XULOSA VA TAVSIYALAR
- Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch » asarida : « Insonning ruhiy kamoloti haqida gapirar ekanmiz, albatta bu maqsadga musiqa san’atisiz erishib bo`lmaydi »,- deb yozganlarida aynan mana shu haqiqatni nazarda tutganlar.
tarkib toptirish orqali ularning shaxsini ma’naviy shakllantirishdan iborat. Shuning uchun ham musiqa tarbiyasi yosh avlodni uyg’unlikda kamol toptirishning muhim omili
sifatida namoyon | bo’ladi. Xususan, musiqa | bilan | shug’ullanish | ||
badiiy | anglash | faoliyati bo’lib, u bir | qator | omillarni o’z | |
ichiga | oladi. Maktabgacha ta’lim muassasalarida, o`rta umumiy | ||||
ta’lim | maktablarida, sinfdan tashqari | va | maktabdan tashqari |
musiqiy ta’lim mashg`ulotlarida faoliyat yurituvchi musiqa rahbarlarining va musiqa o’qituvchilarining murakkab kasbi bir
Musiqiy ta’lim – Music education
“Musiqa o’qituvchisi” bu erga yo’naltiradi. 2019 yilgi hind filmi uchun qarang Musiqa o’qituvchisi (film).
Nemischa bolalar bog’chasi o’qituvchisi o’quvchilariga qo’shiq aytishni o’rgatmoqda.
Musiqiy ta’lim o’qituvchilar martaba uchun tayyorlanadigan amaliyot sohasidir boshlang’ich yoki ikkilamchi musiqa o’qituvchilari, maktab yoki musiqa konservatoriyasi ansambl direktorlari. Shuningdek, musiqa ta’limi – bu tadqiqotchilarning yo’llari to’g’risida original tadqiqotlar olib boradigan tadqiqot sohasi o’qitish va o’rganish musiqa. Musiqiy ta’lim bo’yicha olimlar o’zlarining xulosalarini nashr etilgan jurnallarda nashr etadilar va musiqa o’qituvchisi bo’lishga tayyorlanayotgan universitet ta’limi yoki musiqa maktablarida bakalavriat va magistratura talabalariga dars berishadi.
Musiqiy ta’lim barcha o’rganish sohalarini, shu jumladan psixomotor sohani (ko’nikmalarni rivojlantirish), bilim sohasini (bilimlarni egallash) va xususan, ta’sirchan sohani (o’quvchining nimani qabul qilish, ichkilashtirish va bo’lishish istagi) qamrab oladi. o’rgandim), shu jumladan musiqani qadrlash va sezgirlik. Ko’pgina musiqa ta’limi o’quv dasturlari matematik ko’nikmalardan foydalanishni, shuningdek, ikkinchi darajali til yoki madaniyatni tushunishni va tushunishni o’z ichiga oladi. Ushbu ko’nikmalarga amal qilishning izchilligi ko’plab boshqa o’quv yo’nalishlarida talabalarga foyda keltirishi hamda ACT va SAT kabi standartlashtirilgan testlarda ko’rsatkichlarni yaxshilashi ko’rsatilgan. O’rta maktabdan keyingi ta’limgacha maktabgacha yoshdan musiqa o’qitish odatiy holdir, chunki musiqa bilan shug’ullanish insonning asosiy tarkibiy qismi hisoblanadi madaniyat va xulq-atvor. Dunyo madaniyatlari musiqa ta’limi uchun turli xil yondashuvlarga ega, bu asosan turli xil tarix va siyosat tufayli. Tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, boshqa madaniyatlarga oid musiqani o’rgatish o’quvchilarga notanish tovushlarni qulayroq idrok etishga yordam beradi va ular musiqiy afzallik tinglovchining gapiradigan tili va o’zlarining madaniyati doirasida bo’lgan boshqa tovushlar bilan bog’liqligini ko’rsatadi.
20-asr davomida musiqani o’qitish uchun ko’plab o’ziga xos yondashuvlar ishlab chiqildi yoki takomillashtirildi, ularning ba’zilari keng ta’sir ko’rsatdi. Dalcroze usuli (evritmik ) tomonidan 20-asrning boshlarida ishlab chiqilgan Shveytsariya musiqachi va o’qituvchi Émile Jakues-Dalcroze. The Kodali usuli jismoniy tarbiya va musiqaga javob berishning afzalliklarini ta’kidlaydi. The Orff Shulverk musiqiy ta’limga yondashish talabalarni musiqiy qobiliyatlarini g’arbiy musiqa rivojlanishiga parallel ravishda rivojlantirishga olib keladi.
The Suzuki usuli inson ona tilini o’rganish uchun musiqani o’rganish uchun bir xil muhit yaratadi. Gordon musiqani o’rganish nazariyasi musiqa o’qituvchisiga musiqiy musiqani o’qitish metodikasini taqdim etadi auditorlik, Gordonning ongida musiqa eshitish muddati tushunish bilan. Suhbatdosh Solfège talabalarni o’z madaniyati musiqiy adabiyotiga singdiradi, bu holda amerikalik. “Carabo-Cone” usuli bolalar uchun rekvizitlar, kostyumlar va o’yinchoqlardan foydalanib, xodimlarning asosiy musiqiy tushunchalarini, notalarning davomiyligini va pianino klaviaturasini o’rganishni o’z ichiga oladi. Maxsus rejalashtirilgan sinfning aniq muhiti bolaga teginish orqali o’rganish orqali musiqa asoslarini o’rganishga imkon beradi. [1] The MMCP (Manxettenvildagi musiqa o’quv dasturi loyihasi) o’quvchilarga musiqani shaxsiy, hozirgi va rivojlanayotgan deb qarashlariga yordam berib, munosabatlarni shakllantirishga qaratilgan. Ommabop musiqa pedagogikasi muntazam ravishda o’qitish va o’rganishdir rok musiqasi va boshqa shakllari mashhur musiqa rasmiy sinf sharoitida ham, tashqarida ham. Ba’zilar, ba’zi musiqiy tadbirlar bolaning nafasini, tanasini va ovozini boshqarishni yaxshilashga yordam beradi, deb ta’kidlashdi. [2]
Mundarija
- 1 Umumiy nuqtai
- 2 O’qitish metodikasi
- 2.1 Xalqaro musiqiy ta’limning asosiy xalqaro usullari
- 2.1.1 Dalkroz usuli
- 2.1.2 Kodali usuli
- 2.1.3 Orff Shulverk
- 2.1.4 Suzuki usuli
- 2.2.1 Gordonning musiqani o’rganish nazariyasi
- 2.2.2 Jahon musiqa pedagogikasi
- 2.2.3 Suhbatdosh Solfège
- 2.2.4 Carabo-Cone usuli
- 2.2.5 Ommabop musiqa pedagogikasi
- 2.2.6 Manhettenvill musiqa o’quv dasturi loyihasi
- 3.1 18-asr
- 3.2 19-asr
- 3.3 20-asr boshlari
- 3.4 20-asrning o’rtalaridan 21-asrgacha
- 11.1 Ahamiyati
- 11.2 Musiqiy bo’lmagan foyda
- 11.3 Musiqiy targ’ibot
Umumiy nuqtai
1957 yilda Gollandiyada bolaga ko’rsatma beradigan boshlang’ich musiqa o’qituvchisi.
Yilda boshlang’ich maktablari yilda Evropa mamlakatlar, bolalar ko’pincha bunday asboblarda o’ynashni o’rganadilar klaviaturalar yoki yozuvlar, kichik xorlarda qo’shiq kuylang va musiqa va musiqa tarixi. Kabi mamlakatlarda Hindiston, garmon maktablarda ishlatiladi, lekin klaviatura va skripka kabi asboblar ham keng tarqalgan. Odatda talabalarga asoslari o’rgatiladi Hind Raga musiqasi. Yilda birlamchi va o’rta maktablar, talabalar ko’pincha ba’zi bir turlarda ijro etish imkoniyatiga ega bo’lishlari mumkin musiqiy ansambli, masalan xor, orkestr, yoki maktab guruhi: konsert guruhi, yurish guruhi, yoki jaz guruhi. Ba’zi o’rta maktablarda qo’shimcha musiqa darslari ham mavjud bo’lishi mumkin. Yilda o’rta maktab yoki unga teng keladigan musiqa, odatda, kerakli qism bo’lib qolaveradi o’quv dasturi. [3]
Da universitet Ko’pgina san’at va gumanitar dasturlarning talabalari musiqa tarixi, odatda G’arb san’ati musiqasi yoki kabi musiqa kurslari uchun akademik kredit olishadi musiqani qadrlash, bu turli xil musiqiy uslublarni tinglash va o’rganishga qaratilgan. Bundan tashqari, Shimoliy Amerika va Evropaning aksariyat universitetlarida turli yo’nalishdagi talabalar uchun ochiq bo’lgan xor, konsert guruhi, marsh guruhi yoki orkestr kabi musiqiy ansambllar taklif etiladi. Ko’pgina universitetlar, shuningdek, musiqa ta’limi yo’nalishidagi dasturlarni taklif qilishadi, talabalarni boshlang’ich va o’rta musiqa o’qituvchilari sifatida tasdiqlashadi. Kabi ilg’or darajalar D.M.A. yoki Ph.D. universitetda ishlashga olib kelishi mumkin. Ushbu darajalar musiqa nazariyasi, musiqa tarixi, texnika mashg’ulotlari, maxsus asbob bilan shaxsiy o’qitish, ansambl ishtiroki va tajribali o’qituvchilarning chuqur kuzatuvlari tugagandan so’ng beriladi. Shimoliy Amerika va Evropa universitetlaridagi musiqa ta’limi kafedralari ham shu kabi yo’nalishdagi intizomiy tadqiqotlarni qo’llab-quvvatlaydi musiqa psixologiyasi, musiqa ta’limi tarixshunoslik, ta’limiy etnomusikologiya, sotsiomusikologiya va ta’lim falsafasi.
G’arbiy badiiy musiqani o’rganish Shimoliy Amerika va Evropadan tashqarida, jumladan Janubiy Koreya, Yaponiya va Xitoy kabi Osiyo davlatlarida musiqa ta’limida tobora keng tarqalgan. Shu bilan birga, G’arb universitetlari va kollejlari o’zlarining o’quv dasturlarini G’arbiy badiiy musiqa kanonidan tashqari musiqa, shu jumladan musiqani qo’shish uchun kengaytirmoqdalar G’arbiy Afrika musiqasi, Indoneziya (masalan.) Gamelan musiqasi ), Meksika (masalan, mariachi musiqa), Zimbabve (marimba musiqa), shuningdek mashhur musiqa.
Musiqiy ta’lim, shuningdek, individual, umrbod o’rganishda va jamoat sharoitida amalga oshiriladi. Ham havaskorlar, ham professional musiqachilar odatda qabul qilishadi musiqa darslari, individual o’qituvchi bilan qisqa shaxsiy mashg’ulotlar.
O’qitish metodikasi
Ta’lim strategiyasini musiqa o’qituvchisi va musiqa belgilaydi o’quv dasturi o’z hududida ko’plab o’qituvchilar ko’pgina ko’rsatmalardan biriga ishonadilar metodologiyalar so’nggi asrlarda paydo bo’lgan va 20-asrning ikkinchi yarmida tez rivojlangan.
Xalqaro musiqiy ta’limning asosiy xalqaro usullari
Dalkroz usuli
Asosiy maqola: evritmik
Émile Jakues-DalcrozeDalcroze usuli 20-asrning boshlarida tomonidan ishlab chiqilgan Shveytsariya musiqachi va o’qituvchi Émile Jakues-Dalcroze. Uslub uchta asosiy tushunchaga bo’linadi – foydalanish solfège, improvizatsiya va evritmik. Ba’zan “badiiy gimnastika” deb nomlanadigan evritmika, harakat yordamida ritm, tuzilish va musiqiy ifoda tushunchalarini o’rgatadi va Dalkroze eng yaxshi tanilgan tushunchadir. Bu o’quvchiga musiqa hissiyotlarini va musiqa tajribasini barcha hislar, xususan kinestetik mashg’ulotlar orqali olish imkoniyatini berishga qaratilgan. Dalcroze uslubiga ko’ra, musiqa inson miyasining asosiy tili bo’lib, shuning uchun biz kimligimiz bilan chambarchas bog’liqdir. Dalcroze uslubining amerikalik tarafdorlari orasida Rut Alperson, Ann Farber, Herb Xenke, Virjiniya Mead, Liza Parker, Marta Sanches va Julia Shnebli-Blek bor. Dalcroze uslubining ko’plab faol o’qituvchilari Dalcroze talabalaridan biri bo’lgan doktor Xilda Shuster tomonidan o’qitilgan.
Kodali usuli
Asosiy maqola: Kodali usuli
Curwen’s Solfège qo’l belgilarini tasvirlash. Ushbu versiyada har bir ohang uchun tonal tendentsiyalar va qiziqarli sarlavhalar mavjud.
Zoltan Kodali (1882-1967) taniqli edi Venger jismoniy tarbiya va musiqaga javob berishning afzalliklarini ta’kidlagan musiqa o’qituvchisi va bastakori. Garchi u haqiqatan ham ta’lim usuli bo’lmasa-da, uning ta’limoti qiziqarli, ta’lim tizimida asoslarni mustahkam tushunishga asoslangan musiqa nazariyasi va musiqa notasi turli xil og’zaki va yozma shakllarda. Kodalining asosiy maqsadi shogirdlarida musiqaga umrbod muhabbatni singdirish edi va bu muhim ta’lim elementini berish bola maktabining vazifasi deb bilgan. Kodalining tovar belgilarini o’qitishning ba’zi usullariga quyidagilar kiradi solfège qo’l belgilari, musiqiy stenografiya yozuvlari (tayoq yozuvlari) va ritm eritma (og’zaki so’zlash). Ko’pgina mamlakatlar o’zlarining musiqiy ko’rsatmalarini yaratish uchun o’zlarining xalq musiqa an’analaridan foydalanganlar, ammo Qo’shma Shtatlar birinchi navbatda Vengriya ketma-ketligidan foydalanadi. Denis Bekon, Katinka S. Daniel, Jon Feyrabend, Jan Sinor, Djil Trinka va boshqalarning ishlari Kodalining g’oyalarini Qo’shma Shtatlarda musiqa ta’limi oldiga olib chiqdi.
Orff Shulverk
Asosiy maqola: Orff Shulverk
Orff musiqa ta’limi uslubida ishlatiladigan asboblar to’plami.Karl Orff taniqli nemis bastakori edi. Orff Shulverk musiqiy ta’limga “yondashuv” deb hisoblanadi. Bu o’quvchining asosiy ritm va ohanglardan foydalanib, musiqaning ibtidoiy shakllari bilan shug’ullanish qobiliyatidan boshlanadi. Orff butun vujudni zarbli asbob deb hisoblaydi va o’quvchilar o’zlarining musiqiy qobiliyatlarini g’arbiy musiqaning rivojlanishiga parallel ravishda rivojlantiradilar. Ushbu yondashuv talabalarning o’zini o’zi kashf etishiga yordam beradi, improvizatsiyani rag’batlantiradi va kattalar bosimi va mexanik mashqlarni oldini oladi. Karl Orff modifikatsiyasini o’z ichiga olgan maxsus asboblar guruhini ishlab chiqdi glockenspiel, ksilofon, metallofon, baraban va boshqalar zarbli asboblar Shulverk kurslarining talablarini qondirish uchun. Asboblardagi har bir novda turli xil tarozilar paydo bo’lishiga imkon berish uchun olib tashlanishi mumkin. Orffning asboblari quriladi vosita qobiliyatlari Vizual va kinestetik jihatdan, boshqa asboblar uchun hali bunyod etilmagan qobiliyatlarga ega bo’lmagan yosh bolalarda. [4] Amerikalik uslubdagi Orff yondashuvini shakllantirish bo’yicha mutaxassislar orasida Jeyn Frazi, Arvida Stin va Djudit Tomaslar bor. [5]
Suzuki usuli
Asosiy maqola: Suzuki usuli
Suzuki uslubidagi talabalar guruhi skripkada ijro etmoqda.Suzuki usuli tomonidan ishlab chiqilgan Shinichi Suzuki Ikkinchi Jahon Urushidan ko’p o’tmay Yaponiyada va hayotni boyitish uchun musiqiy ta’limdan foydalanadi va axloqiy xususiyat uning talabalari. Harakat “barcha bolalar yaxshi musiqa bilan tarbiyalanishi mumkin” degan musiqiy qo’shiqqa asoslanadi va musiqani yuqori darajada ijro etishni o’rganish, shuningdek, inson qalbini yanada chiroyli qiladigan ba’zi bir xususiyatlar yoki fazilatlarni o’rganishni o’z ichiga oladi. Bunga erishishning asosiy usuli inson o’z ona tilini o’rganish uchun musiqani o’rganish uchun bir xil muhit yaratishga qaratilgan. Ushbu “ideal” muhit muhabbatni, yuqori sifatli misollarni, maqtashni, o’qishni takrorlash va takrorlashni va talabaning ma’lum bir texnikani o’rganishga tayyorligi bilan belgilanadigan jadvalni o’z ichiga oladi. Suzuki usuli xalqaro miqyosda juda mashhur bo’lsa-da, Yaponiyada uning ta’siri asos solgan Yamaha uslubiga qaraganda unchalik ahamiyatga ega emas Genichi Kavakami bilan birgalikda Yamaha musiqa fondi.
Boshqa e’tiborga loyiq usullar
Yuqorida tavsiflangan to’rtta asosiy xalqaro usullardan tashqari, boshqa yondashuvlar ham ta’sir ko’rsatdi. Kamroq ma’lum bo’lgan usullar quyida tavsiflanadi:
Gordonning musiqani o’rganish nazariyasi
Asosiy maqola: Gordon musiqasini o’rganish nazariyasi
Edvin Gordonning musiqani o’rganish nazariyasi Edvin E. Gordon va boshqalar tomonidan olib borilgan keng ko’lamli tadqiqotlar va dala sinovlariga asoslangan. musiqani o’rganish nazariyasi. Bu musiqa o’qituvchilariga musiqa san’atini o’qitish uchun keng qamrovli asoslarni taqdim etadi auditorlik, Gordonning ovozi jismonan mavjud bo’lmaganda, ongda musiqani tushunish va tushunish bilan eshitish termini. [6] Ko’rsatmalarning ketma-ketligi diskriminatsiyalashgan o’rganish va xulosalarni o’rganishdir. Diskriminatsiya Ta’lim, eshitish / og’zaki, og’zaki assotsiatsiya, qisman sintez, ramziy assotsiatsiya va kompozit sintez yordamida ikkita element bir xil yoki yo’qligini aniqlash qobiliyati. Xulosa o’rganish orqali talabalar o’zlarining ta’lim olishlarida faol rol o’ynaydilar va noma’lum naqshlarni aniqlash, yaratish va tug’dirishni o’rganadilar. [7] Auditoriya nazariyasidagi ko’nikmalar va tarkibning ketma-ketligi musiqa o’qituvchilariga o’zlarining o’qitish uslublari va e’tiqodlariga muvofiq ravishda ketma-ket o’quv maqsadlarini belgilashga yordam beradi. [8] Shuningdek, yangi tug’ilgan chaqaloqlar va yosh bolalar uchun tayyorgarlik auditi turlari va bosqichlari ko’rsatilgan o’quv nazariyasi mavjud.
Jahon musiqa pedagogikasi
Maktab yoshidagi populyatsiyalar orasida madaniy xilma-xillikning o’sishi 1960-yillardan boshlab musiqa o’qituvchilarini musiqiy o’quv dasturlarini diversifikatsiya qilishga, etnomusikologlar va rassom-musiqachilar bilan hamkorlikda musiqiy an’analardan kelib chiqqan holda o’qitish amaliyotini yo’lga qo’yishga undadi. “Jahon musiqa pedagogikasi” tomonidan yaratilgan Patrisiya Shehan Kempbell boshlang’ich va o’rta maktab musiqa dasturlarida jahon musiqa mazmuni va amaliyotini tavsiflash. Harakatning kashshoflari, xususan Barbara Rider Lundquist, Uilyam M. Anderson va Uill Shmid musiqiy o’qituvchilarning ikkinchi avlodiga (shu jumladan J. Bryan Berton, Meri Gyotse, Ellen Makkul-Brabson va Meri Shemrok) o’quv dasturlarini ishlab chiqish va etkazib berishga ta’sir ko’rsatdilar. turli darajadagi va mutaxassislikdagi musiqa o’qituvchilariga modellar. Pedagogika inson resurslaridan foydalanishni, ya’ni “madaniyatni ko’taruvchilarni”, shuningdek, Smithsonian Folkways Recordings kabi arxivlangan manbalarni chuqur va davomli tinglashni qo’llab-quvvatlaydi. [9]
Suhbatdosh Solfège
Kodali uslubi va Gordonning musiqani o’rganish nazariyasi ta’sirida “Suhbatlashuvchi Solfège” musiqiy ta’limi sobiq kafedrasi doktori Jon M. Feyberabend tomonidan ishlab chiqilgan. Xartt maktabi, Xartford universiteti. Dastur o’quvchilarni o’z madaniyati musiqiy adabiyotiga singdirish bilan boshlanadi, bu holda amerikalik. Musiqa yozuvlardan alohida va undan asosiyroq deb qaraladi. O’n ikki o’quv bosqichida talabalar musiqani eshitish va qo’shiq qilishdan dekodlashga o’tadilar, so’ngra og’zaki heceler va keyin standart yozma yozuvlar yordamida musiqa yaratadilar. Kodali usulini to’g’ridan-to’g’ri amalga oshirish o’rniga, bu usul Kodalining asl ko’rsatmalariga amal qiladi va Vengriya xalq qo’shiqlari o’rniga Amerikaning o’z xalq qo’shiqlariga asoslanadi.
Carabo-Cone usuli
Ba’zan musiqaga sezgir-motorli yondashuv deb ataladigan ushbu erta bolalik yondashuvi skripkachi Madeleine Carabo-Cone tomonidan ishlab chiqilgan. Ushbu yondashuv bolalar uchun xodimlarning asosiy musiqiy tushunchalarini, notalarning davomiyligi va pianino klaviaturasini o’rganish uchun rekvizitlar, kostyumlar va o’yinchoqlardan foydalanishni o’z ichiga oladi. Maxsus rejalashtirilgan sinfning aniq muhiti bolaga teginish orqali o’rganish orqali musiqa asoslarini o’rganishga imkon beradi. [1]
Ommabop musiqa pedagogikasi
Asosiy maqola: Ommabop musiqa pedagogikasi
Pol Grin nomidagi rok-musiqa maktabining talabalari, 2009 yil Sietl, Vashington shtatidagi Fremont yarmarkasida chiqish qilishdi.
“Ommabop musiqa pedagogikasi” – muqobil ravishda rok musiqa pedagogikasi, zamonaviy musiqa guruhi, ommabop musiqa ta’limi yoki rok musiqasi ta’limi deb nomlanadi – bu musiqiy ta’limning 1960 yildagi rivojlanishidir. rok musiqasi va boshqa shakllari mashhur musiqa rasmiy sinf sharoitida ham, tashqarida ham. Ommabop musiqa pedagogikasi guruhdagi improvizatsiyani ta’kidlashga intiladi, [10] va to’liq institutsional maktab musiqa ansambllariga qaraganda ko’proq jamoat musiqasi faoliyati bilan bog’liq. [11]
Manhettenvill musiqa o’quv dasturi loyihasi
Asosiy maqola: MMCP
Manhettenvill musiqa o’quv dasturi loyihasi 1965 yilda o’quvchilarning maktab musiqasiga bo’lgan qiziqishining pasayishiga javob sifatida ishlab chiqilgan. Ushbu ijodiy yondashuv talabalarni musiqani o’zlashtirish uchun statik tarkib sifatida emas, balki shaxsiy, dolzarb va rivojlanayotgan deb bilishlariga yordam berib, munosabatlarni shakllantirishga qaratilgan. Ushbu usul faktik bilimlarni berish o’rniga, tergov, tajriba va kashfiyot orqali o’rganadigan talaba atrofida joylashgan. O’qituvchi bir guruh o’quvchilarga birgalikda hal qilish uchun muayyan muammolarni beradi va spiralli o’quv dasturida musiqaning turli qirralarini yaratish, ijro etish, improvizatsiya qilish, o’tkazish, tadqiq qilish va tadqiq qilish erkinligiga imkon beradi. MMCP maktablarda ijodiy musiqiy kompozitsiya va improvizatsiya tadbirlari loyihalarining kashshofi sifatida qaraladi. [12] [13]
Qo’shma Shtatlarda musiqiy ta’lim tarixi
18-asr
Muhtaram Tomas Symmesning va’zidan keyin birinchi qo’shiq maktabi 1717 yilda tashkil etilgan Boston cherkovda ashula va musiqa o’qishni takomillashtirish maqsadida. Ushbu qo’shiq maktablari asta-sekin butun koloniyalarga tarqaldi. Bostonda Musiqa akademiyasining tashkil etilishi bilan musiqa ta’limi rivojlanib bordi. Muhtaram Jon Tufts nashr etilgan An’anaviy bo’lmagan yozuvlardan foydalangan holda Zabur kuylarini kuylashga kirish bu koloniyalardagi birinchi musiqiy darslik sifatida qaraladi. 1700-1820 yillarda Samuel Holyoke, Frensis Hopkinson, William Billings va Oliver Holden kabi mualliflar tomonidan 375 dan ortiq musiqiy kitoblar nashr etiladi. [14]
Musiqa o’quv predmeti sifatida boshqa maktab tumanlariga yoyila boshladi. Ko’p o’tmay, musiqa barcha sinflarga kengayib bordi va musiqiy o’qishga o’rgatish musiqa o’quv dasturidan tashqari musiqa o’qish bilan bir qatorda bir nechta mashg’ulotlarni o’z ichiga olguncha yaxshilandi. 1864 yil oxiriga kelib davlat maktab musiqasi butun mamlakatga tarqaldi.
19-asr
1832 yilda, Louell Meyson va Jorj Uebb tashkil etdi Boston musiqa akademiyasi ashula va nazariyani hamda musiqa o’qitish metodikasini o’rgatish maqsadlari bilan. Meyson uni nashr etdi Qo’llanma qo’llanmasi 1834 yilda shveytsariyalik o’qituvchi tomonidan tashkil etilgan Pestalozzian Ta’lim tizimining musiqiy ta’limi asarlari asosida yaratilgan Johann Heinrich Pestalozzi. Ushbu qo’llanma asta-sekin ko’plab qo’shiq maktablari o’qituvchilari tomonidan qo’llanila boshlandi. 1837 yildan 1838 yilgacha Boston maktab qo’mitasi Louell Meysonga Goves maktabida namoyish sifatida musiqa o’qitishga ruxsat berdi. Bu Qo’shma Shtatlardagi davlat maktablarida musiqa ta’limi birinchi marta joriy qilingan deb hisoblanadi. 1838 yilda Boston maktab qo’mitasi musiqa dasturini o’quv dasturiga kiritishni ma’qulladi va Louell Meyson boshlang’ich musiqaning birinchi taniqli rahbariga aylandi. Keyingi yillarda Lyuter Uaytson Meyson Bostonda musiqa noziri bo’ldi va musiqa ta’limini xalq ta’limi barcha darajalariga (grammatika, boshlang’ich va o’rta maktab) tarqatdi.
19-asrning o’rtalarida Boston Qo’shma Shtatlarning boshqa ko’plab shaharlari o’zlarining davlat maktablarida musiqiy ta’lim dasturlarini kiritgan va shakllantirgan modelga aylandi. [15] O’qituvchilar uchun musiqa metodikasi kurs sifatida birinchi bo’lib joriy etilgan Oddiy maktab Potsdamda. Musiqa noziri rahbarligida musiqa o’qitadigan maktabdagi sinf o’qituvchilari kontseptsiyasi ushbu asr davomida davlat maktablari musiqa ta’limi uchun standart model edi. (Shuningdek qarang: Qo’shma Shtatlarda musiqiy ta’lim ) 19-asrda ayollar bastakorlik qilishdan tushkunlikka tushgan bo’lsalar-da, “keyinchalik buni qabul qilishdi ayollarning musiqiy ta’limida o’rni bor edi Va ular shu sohada shug’ullanishgan . shu darajada, ayollar musiqa ta’limida 19-asrning keyingi yarmi va 20-asrgacha hukmronlik qildilar. ” [16]
20-asr boshlari
Qo’shma Shtatlarda to’rt yillik diplom dasturlari bo’yicha o’qitish kollejlari Oddiy maktablardan ishlab chiqilgan va musiqani o’z ichiga olgan. Oberlin konservatoriyasi birinchi bo’lib musiqa ta’limi bakalavri darajasini taklif qildi. Amerikalik musiqa o’qituvchisi Osburn G. Makkarti “Chelsi” o’rta maktabida kredit uchun musiqani o’rganish tafsilotlarini taqdim etdi. 20-asr boshlarida musiqa ta’limi tarixidagi muhim voqealarga quyidagilar kiradi:
- Musiqa noziri Milliy konferentsiyasining tashkil etilishi (1934 yilda Musiqa o’qituvchilari milliy konferentsiyasi deb o’zgartirildi, keyinchalik MENC: Musiqiy ta’lim bo’yicha milliy assotsiatsiya 1998 yilda va hozirda Musiqiy ta’lim bo’yicha milliy assotsiatsiya – NAfME ) ichida Keokuk, Ayova 1907 yilda.
- Maktab musiqiy dasturlarini ijro etishga yo’naltirilgan maktab guruhi va orkestr harakatining ko’tarilishi.
- Musiqadagi o’sish usullari nashrlar.
- Frensis Elliot Klark maktabda foydalanish uchun fonograf yozuvlar kutubxonalarini ishlab chiqadi va targ’ib qiladi.
- Karl dengiz qirg’og’i va uning Musiqiy iste’dodning o’lchovlari musiqa qobiliyati testi odamlarni musiqada sinab ko’rishni boshlaydi.
20-asrning o’rtalari – 21-asr
Quyidagi jadval ushbu davrdagi ba’zi muhim voqealarni tasvirlaydi:
Sana Asosiy voqea Musiqiy ta’lim uchun tarixiy ahamiyatga ega 1950 Bolaning musiqiy huquqlar to’g’risidagi qonun loyihasi [17] Talabalarga yo’naltirilgan falsafa MENC tomonidan rasmiy ravishda qo’llab-quvvatlandi. 1953 Amerika maktab guruhi direktorlari assotsiatsiyasi tashkil etildi Guruh harakati uyushgan bo’ladi. 1957 Ishga tushirish Sputnik Musiqiy ta’limga unchalik ahamiyat bermasdan fan, matematika va texnologiyalarga o’quv yo’nalishini oshirish. 1959 Zamonaviy musiqa loyihasi Loyihaning maqsadi zamonaviy musiqani o’quvchilarga sifatli bastakorlar va ijrochilarni joylashtirish orqali bolalarda dolzarb qilishdir. Ga olib boradi Kompleks musiqachilik harakat. 1961 Amerika xor direktorlari assotsiatsiyasi shakllangan Xor harakati uyushgan bo’ladi. 1963 Yel seminari Federal musiqa sinfidagi sifatli adabiyotga yo’naltirilgan badiiy ta’limni rivojlantirish. Juilliard Loyiha boshlang’ich va o’rta maktablar uchun asosiy tarixiy davrlardan musiqiy asarlarni to’plash va nashr etishga olib keladi. 1965 San’at uchun milliy fond Federal moliyaviy qo’llab-quvvatlash va musiqaning jamiyatdagi ahamiyatini tan olish. 1967 Tanglewood simpoziumi Musiqiy ta’limning yagona va eklektik falsafasini yaratish. Yoshlar musiqasi, maxsus ta’lim musiqasi, shahar musiqasi va elektron musiqaga alohida e’tibor. 1969 GO loyihasi 35 MENC tomonidan davlat maktablarida sifatli musiqiy ta’lim dasturlari ro’yxati berilgan maqsadlar. Musiqa o’qituvchilari tomonidan nashr etilishi va ta’qib qilinishi uchun tavsiya etilgan. 1978 Ann Arbor simpoziumi Musiqiy ta’limda ta’lim nazariyasining ta’sirini quyidagilar ta’kidladi: eshitish qobiliyati, harakatni o’rganish, bolalarni rivojlantirish, bilim qobiliyatlari, xotirani qayta ishlash, ta’sir qilish va motivatsiya. 1984 Musiqa orqali insonga aylanish simpoziumi “Musiqani o’qitish va o’rganishda ijtimoiy antropologiyaning istiqbollariga bag’ishlangan Ueslian simpoziumi “(Middltaun, Konnektikut, 1984 yil 6-10 avgust). Musiqiy ta’limdagi madaniy kontekstning ahamiyati va Qo’shma Shtatlardagi tez o’zgaruvchan demografikaning madaniy oqibatlari ta’kidlandi. 1990 Musiqiy ta’lim bo’yicha ko’p madaniyatli simpozium Amerika maktablari sonining xilma-xilligi tobora ko’payib borayotganidan xabardor bo’lib, uch kunlik musiqa o’qituvchilari simpoziumi MENC, Etnomusikologiya Jamiyati va Smitson instituti tomonidan homiylik qilingan bo’lib, modellar, materiallar va uslublarni taqdim etdi. maktab o’quvchilari va yoshlariga dunyo madaniyati musiqasini o’rgatish uchun. 1994 Musiqiy ta’limning milliy standartlari 80-yillarning aksariyat qismida barcha o’quv fanlarida ta’limni isloh qilish va hisobot berishga chaqiriq bo’lgan. Bu musiqiy ta’limning milliy standartlarini keltirib chiqardi [18] MENC tomonidan taqdim etilgan. MENC standartlari ba’zi davlatlar tomonidan qabul qilingan, boshqa davlatlar esa o’z standartlarini ishlab chiqarishgan yoki standartlar harakatidan katta darajada qochishgan. 1999 Uy bekalari simpoziumi / Vision 2020 O’zgaruvchan falsafa va amaliyotni o’rganib chiqib, Amerika musiqa ta’limi 2020 yilda qanday ko’rinishini (yoki bo’lishi kerak) bashorat qildi. 2007 Tanglewood II: Kelajakni rejalashtirish [19] 1967 yilgi birinchi Tangvelvud simpoziumidan beri musiqiy ta’limdagi 40 yillik o’zgarish haqida o’ylab, kelgusi qirq yil uchun ustuvor vazifalar to’g’risida deklaratsiya ishlab chiqdi. 2014 Musiqiy ta’lim bo’yicha milliy standartlar qayta ko’rib chiqilgan 1994 yilda yaratilgan milliy standartlar qayta ko’rib chiqilib, musiqiy savodxonlikka e’tibor qaratildi. 9 ta tarkib standarti o’rniga 4 ta badiiy jarayon (Yaratish, Ijro etish, Javob berish va Ulanish) mavjud bo’lib, har bir jarayon uchun 2-3 ta langar standarti mavjud. Musiqiy kurs takliflari va hatto butun darajadagi dasturlar onlayn musiqa ta’limi 21-asrning birinchi o’n yilligida turli muassasalarda ishlab chiqilgan va jahon musiqa pedagogikasi va mashhur musiqa pedagogikasi shuningdek, sezilarli kengayish kuzatildi.
20-asr oxiri va 21-asr boshlarida musiqani o’qitish va o’rganishning ijtimoiy jihatlari birinchi o’ringa chiqdi. Bu musiqiy musiqa ta’limi sifatida paydo bo’ldi, [20] tanqidiy nazariya, [21] va feministik nazariya. [22] MayDay Groupning “so’zlashuvlari va jurnallari” muhim ahamiyatga ega, bu “musiqiy o’qituvchilarning xalqaro fikrlash markazi, kasbiy faoliyatning qabul qilingan namunalarini aniqlash, tanqid qilish va o’zgartirishga qaratilgan, uslub va falsafaga polemik yondashuvlar, ta’lim siyosati va musiqiy ta’limda samarali amaliyot va tanqidiy muloqotga tahdid soladigan jamoatchilik bosimlari. ” [23] Musiqiy ta’limning ijtimoiy jihatlariga yangi e’tibor qaratib, olimlar musiqa va poyga kabi muhim jihatlarni tahlil qildilar, [24] jins, [25] sinf, [26] institutsional, [27] va barqarorlik. [28]
Evropa
Musiqa ko’p asrlar davomida Evropadagi maktablarda va boshqa o’quv muassasalarida taniqli mavzu bo’lib kelgan. Kabi dastlabki muassasalar Sistin cherkovi xor va Vena o’g’il bolalar xori xor ta’limining dastlabki dastlabki modellarini taklif qildi, ammo Parij konservatoriyasi keyinchalik puflab chaladigan asboblarda mashq qilish uchun nufuzli bo’ldi. Evropada bir nechta o’qitish usullari ishlab chiqildi, ular keyinchalik dunyoning boshqa qismlariga, shu jumladan aloqadorlarga ta’sir ko’rsatishi mumkin edi Zoltan Kodali, Karl Orff, Émile Jakues-Dalcroze va ABRSM, bir nechtasini nomlash uchun. Hozir qit’adagi taniqli professional tashkilotlarga Evropaning mintaqaviy filiali kiradi Xalqaro musiqa ta’limi jamiyati, va Evropa konservatorlari assotsiatsiyasi. So’nggi o’n yilliklarda Markaziy, Janubiy va Sharqiy Evropa muvaffaqiyatli ta’kidlashni istashdi mumtoz musiqa merosi, esa Shimoliy shimoliy mamlakatlar ayniqsa maktablarda ommabop musiqani targ’ib qilganlar. [29]
Hindiston
Institutsional musiqa ta’limi mustamlakachilik Hindistonida boshlangan Rabindranat Tagor u asos solganidan keyin Visva-Bxarati universiteti. Hozirgi kunda aksariyat universitetlarda musiqa fakulteti mavjud, masalan, tasviriy san’atga bag’ishlangan ba’zi universitetlar mavjud Indira Kala Sangeet universiteti, Svati Thirunal musiqa kolleji yoki Rabindra Bxarati universiteti.Hind klassik musiqasi ga asoslangan Guru-Shishya parampara tizim. The o’qituvchi sifatida tanilgan Guru, musiqiy bilimlarni talabaga etkazish yoki shyshya. Bu hali ham ishlatiladigan asosiy tizim Hindiston musiqiy bilimlarni uzatish. Yigirmanchi asrda (Sharqiy Osiyo, Lotin Amerikasi, Okeaniya, Afrika) Evropa badiiy musiqasi dunyoning aksariyat qismida maktablarda ommalashgan bo’lsa-da, Hindiston aholisi juda kam sonli xalqlardan biri bo’lib qolmoqda, unda Evropaga xos bo’lmagan mahalliy musiqa an’analari doimiy ravishda katta e’tibor. Shu bilan birga, mashhur musiqada g’arbning ta’siri juda katta Bollivud film ballari.
Java
Indoneziya oroli Java atrofida boy musiqa madaniyati bilan mashhur gamelan musiqa. XII asrga oid ikkita eng qadimgi gamelan asboblar to’plami shu erda joylashgan kratonlar shaharlaridagi (saroylar) Yogyakarta va Surakarta. Gamelan musiqasi Yava madaniyatining ajralmas qismidir: bu diniy marosimlar, to’ylar, dafn marosimlari, saroy faoliyati, milliy bayramlar va mahalliy jamoat yig’ilishlarining bir qismidir. So’nggi yillarda gamelan bilan bog’liq turizm uchun tobora ko’payib borayotgan bozor: bir nechta kompaniyalar gamelanga qatnashishni va o’rganishni istagan sayyohlar uchun tashrif buyurishadi. [30]
Gamelan musiqasi alohida pedagogik yondashuvga ega. Atama maguru panggul, tarjima “bolg’acha bilan o’qitish” degan ma’noni anglatadi, musiqani o’rgatishda eng ko’p ishlatiladigan usta-shogird yondashuvini tavsiflaydi. O’qituvchi g’arb musiqa pedagogikasida bo’lgani kabi, talabadan parchani tushunganligini namoyish etish uchun to’xtamasdan, bir vaqtning o’zida musiqaning uzun parchalarini namoyish etadi. O’qituvchi va talaba tez-tez baraban yoki bolg’a asbobining qarama-qarshi tomonlarida o’tirishadi, shunda ikkalasi ham uni chalishi mumkin. Bu o’qituvchiga namoyish qilishning oson usulini beradi va talaba o’qituvchining harakatlarini o’rganishi va taqlid qilishi mumkin. O’qituvchi ansambl rahbari bo’lgan kendang o’yinchisini tayyorlaydi. O’qituvchi ular bilan birma-bir ishlaydi va qism ritmik va stilistik jihatdan aniq bo’lguncha qismlarni kerakli darajada takrorlaydi. Kendang pleyeriga ba’zida musiqani boshqa gamelan a’zolariga etkazishda ishonishadi. [31]
Afrika
The Janubiy Afrika ta’lim departamenti va ILAM Music Heritage Project SA g’arbiy musiqiy ramkalari yordamida Afrika musiqasini o’rgatadi. ILAM Tinglang va o’rganing 11-14 o’quvchilari uchun g’arbiy musiqa uchun an’anaviy Afrika musiqasi yozuvlaridan foydalangan holda o’quv dasturlarini o’qitishda “noyob” narsa. [32]
Afrika mustamlaka qilingan davrdan 1994 yilgacha maktablarda mahalliy musiqa va san’at o’qitilishi juda kam uchraydigan hodisa edi. Afrika milliy kongressi (ANC) mahalliy bilimlarning e’tiborsizligini va maktablarda yozma musiqiy savodxonlikka katta e’tibor berilishini tiklashga harakat qildi. Mahalliy musiqani o’rganish aslida g’arbning “rasmiy” mashg’ulotidan farq qiladigan falsafa va o’qitish tartibiga ega ekanligi ma’lum emas. Bu butun jamoani o’z ichiga oladi, chunki mahalliy qo’shiqlar o’z xalqining tarixi haqida. Afrikaning mustamlakasiga aylanganidan so’ng, musiqa ko’proq mahalliy musiqa emas, balki nasroniylarning e’tiqodlari va Evropa xalq qo’shiqlariga asoslangan. 1994 yildan 2004 yilgacha bo’lgan katta o’zgarishlardan oldin, demokratik hukumatning birinchi o’n yilligida o’qituvchilar sinf o’qituvchilari sifatida o’qitildilar va ular musiqani boshqa mavzularga qo’shishlari kerakligini aytdilar. Instrumental dasturlarni o’z ichiga olgan bir nechta kollejlar musiqa nazariyasiga, g’arbiy musiqa tarixiga, g’arbiy musiqa notalariga va musiqa yaratishga kamroq e’tibor berishdi. 1999 yilgacha kollejlarning aksariyat o’quv rejalari mahalliy Janubiy Afrika musiqasida o’qitishni o’z ichiga olmaydi. [33]
Afrika madaniyatlarida musiqa jamoat tajribasi sifatida qaraladi va ijtimoiy va diniy tadbirlarda qo’llaniladi. Bolalar musiqa yoki cholg’u asboblarini boshqarish qobiliyatining biron bir alomatini ko’rsatishi bilanoq, ularga musiqa tadbirlarida jamoat kattalari bilan qatnashish huquqi beriladi. An’anaviy qo’shiqlar ko’p odamlar uchun muhimroq, chunki ular mahalliy xalqlar tarixi haqida hikoyalar. [34]
Janubiy Amerika
Ushbu bo’lim uchun qo’shimcha iqtiboslar kerak tekshirish. Iltimos yordam bering ushbu maqolani yaxshilang tomonidan ishonchli manbalarga iqtiboslarni qo’shish. Resurs manbasi bo’lmagan material shubha ostiga olinishi va olib tashlanishi mumkin. ( 2017 yil noyabr ) (Ushbu shablon xabarini qanday va qachon olib tashlashni bilib oling)
Azteklar, mayyalar va inklar orasida musiqa marosimlarda va marosimlarda o’z tsivilizatsiyalari tarixini o’rgatish uchun ishlatilgan va ibodat qilish uchun ham ishlatilgan. Aztek xalqi asosan ruhoniylari tomonidan ta’lim olgan. Musiqa din va tarixni o’rgatishning muhim usuli bo’lib qolmoqda va ko’p asrlar davomida ruhoniylar tomonidan o’rgatilgan. Ispaniya va Portugaliya Janubiy Amerikaning ayrim qismlarini mustamlaka qilganda, musiqa Evropa g’oyalari va fazilatlari ta’siriga tusha boshladi. Evropadan chiqqan bir necha ruhoniylar, masalan, Antonio Zepp, 1700-1800 yillarda musiqa asboblari haqidagi bilimlariga asoslanib Evropa musiqa notasi va nazariyasi tizimlarini o’rgatgan. Musiqa keng ommaga yoddan o’qitilganligi sababli, XIX-XX asrlarga qadar musiqa asboblarini chaladiganlardan boshqa juda kam odam o’qishni bilardi. Janubiy Amerikada musiqaning rivojlanishi asosan Evropa taraqqiyotidan keyin kuzatildi. Xorlar ommaviy, ashula, zaburlarni kuylash uchun tuzilgan, ammo dunyoviy musiqa XVII-XVIII asrlarda va undan keyin ham keng tarqaldi. [35]
Hozirgi kunda Lotin Amerikasidagi musiqiy ta’lim xalq musiqasi, ommaviy va orkestr musiqasiga katta e’tibor qaratmoqda. Ko’pgina xonalar o’zlarining xor jamoalariga ingliz tilida singari ona tilida qo’shiq aytishni o’rgatadilar. Lotin Amerikasi maktablari, xususan Puerto-Riko va Gaitidagi musiqa muhim mavzu deb hisoblaydi va dasturlarini kengaytirish ustida ishlamoqda. Maktabdan tashqari ko’plab jamoalar o’zlarining musiqiy guruhlari va tashkilotlarini tuzadilar. Jamoa chiqishlari mahalliy tomoshabinlarga juda yoqadi. Meksikalik “El Coro de Madrigalistas” kabi bir nechta taniqli Lotin Amerikasi xor guruhlari mavjud. Ushbu mashhur xor guruhi Meksika bo’ylab gastrol safarlarida bo’lib, mamlakat bo’ylab talabalarga professional xor ansambli nimaga o’xshashligini namoyish etadi. [36]
Yoshlar orkestrlarida qatnashish va Chilidagi akademik yutuqlar va barqarorlikka ijobiy ta’sir ko’rsatadigan dalillar mavjud. [37]
Madaniyatlararo musiqa ta’limi
Biz o’z madaniyatimizga ta’sir qiladigan musiqa, tillar va tovushlar musiqadagi didimizni belgilaydi va boshqa madaniyatlarning musiqasini qabul qilishimizga ta’sir qiladi. Ko’pgina tadqiqotlar dunyodagi musiqachilarning afzalliklari va qobiliyatlarining aniq farqlarini ko’rsatdi. Bir tadqiqot ingliz va yapon ma’ruzachilarining musiqiy afzalliklari o’rtasidagi farqlarni ko’rib chiqishga urinib ko’rdi, bu ikkala guruhdagi odamlarni bir xil ohang va ritmlar bilan ta’minladi. Xuddi shu o’quv turi ingliz va frantsuz tilida so’zlashuvchilar uchun ham o’tkazildi. Ikkala tadqiqotda ham tinglovchining so’zlashuvi qaysi ohanglar va ritmlarning guruhlari ko’proq jozibadorligini, ularning tilidagi burilishlar va tabiiy ritm guruhlari asosida aniqlanishini taklif qildi. [38]
Boshqa bir tadqiqotda evropaliklar va afrikaliklar ma’lum ritmlar bilan birgalikda harakat qilishga harakat qilishdi. Evropa ritmlari muntazam va oddiy nisbatlar asosida qurilgan bo’lsa, Afrika ritmlari odatda tartibsiz nisbatlarga asoslanadi. Ikkala guruh odamlari ham ritmlarni Evropa fazilatlari bilan ijro eta olishgan bo’lsa, Evropa guruhi Afrika ritmlari bilan kurashgan. Bu Afrika madaniyatida murakkab poliritmning hamma joyda tarqalishi va ularning ushbu tovush turini yaxshi bilishi bilan bog’liq. [38]
Har bir madaniyatning o’ziga xos musiqiy fazilatlari va o’ziga xos jozibalari mavjud bo’lsa-da, bizning musiqa sinflarimizga madaniyatlararo o’quv dasturlarini kiritish talabalarga boshqa madaniyatlardan musiqani yaxshiroq qabul qilishni o’rgatishi mumkin. Tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, folklor qo’shiqlarini yoki boshqa madaniyatlarning mashhur musiqalarini kuylashni o’rganish madaniyatni tushunishning samarali usuli bo’lib, bu haqda bilish shunchaki o’rganishdan farq qiladi. If music classrooms discuss the musical qualities and incorporate styles from other cultures, such as the Brazilian roots of the Bossa Nova, the Afro-Cuban clave, and African drumming, it will expose students to new sounds and teach them how to compare their cultures’ music to the different music and start to make them more comfortable with exploring sounds. [39]
Standards and assessment
Achievement standards are curricular statements used to guide educators in determining objectives for their teaching. Use of standards became a common practice in many nations during the 20th century. For much of its existence, the curriculum for music education in the United States was determined locally or by individual teachers. In recent decades there has been a significant move toward adoption of regional and/or national standards. MENC: Musiqiy ta’lim bo’yicha milliy assotsiatsiya, created nine voluntary content standards, called the National Standards for Music Education. [4] These standards call for:
- Qo’shiq, alone and with others, a varied repertoire of music.
- Ijro etilmoqda on instruments, alone and with others, a varied repertoire of music.
- Improving melodies, variations, and accompaniments.
- Bastakorlik and arranging music within specified guidelines.
- O’qish and notating music.
- Listening to, analyzing, and describing music.
- Evaluating music and music performances.
- Understanding relationships between music, the other arts, and disciplines outside the arts.
- Understanding music in relation to history and culture.
Many states and school districts have adopted their own standards for music education.
Integration with other subjects
Children in primary school are assembling a do-organ of Orgelkidlar
Some schools and organizations promote integration of arts classes, such as music, with other subjects, such as math, science, or English, believing that integrating the different curricula will help each subject to build off of one another, enhancing the overall quality of education.
Bir misol Kennedi markazi ‘s “Changing Education Through the Arts” program. CETA defines arts integration as finding a natural connection(s) between one or more art forms (dance, drama/theater, music, visual arts, storytelling, puppetry, and/or creative writing) and one or more other curricular areas (science, social studies, English language arts, mathematics, and others) in order to teach and assess objectives in both the art form and the other subject area. This allows a simultaneous focus on creating, performing, and/or responding to the arts while still addressing content in other subject areas. [40]
Evropa Ittifoqi Hayotiy ta’lim dasturi 2007–2013 has funded three projects that use music to support language learning. Lullabies of Europe (for pre-school and early learners), [41] FolkDC (for primary), [42] and the recent PopuLLar (for secondary). [43] In addition, the ARTinED project is also using music for all subject areas. [44]
Ahamiyati
A number of researchers and music education advocates have argued that studying music enhances akademik yutuq, [45] such as William Earhart, former president of the Music Educators National Conference, who claimed that “Music enhances knowledge in the areas of mathematics, science, geography, history, foreign language, physical education, and vocational training.” [46] Researchers at the University of Wisconsin suggested that students with piano or keyboard experience performed 34% higher on tests that measure spatial-temporal lobe activity, which is the part of the brain that is used when doing mathematics, science, and engineering. [47]
An experiment by Wanda T. Wallace setting text to melody suggested that some music may aid in text recall. [48] She created a three verse song with a non-repetitive melody; each verse with different music. A second experiment created a three verse song with a repetitive melody; each verse had exactly the same music. A third experiment studied text recall without music. She found the repetitive music produced the highest amount of text recall, suggesting music can serve as a mnemonic device. [48]
Smith (1985) studied background music with word lists. One experiment involved memorizing a word list with background music; participants recalled the words 48 hours later. Another experiment involved memorizing a word list with no background music; participants also recalled the words 48 hours later. Participants who memorized word lists with background music recalled more words demonstrating music provides contextual cues. [49]
Citing studies that support music education’s involvement in intellectual development and academic achievement, the United States Congress passed a resolution declaring that: “Music education enhances intellectual development and enriches the academic environment for children of all ages; and Music educators greatly contribute to the artistic, intellectual and social development of American children and play a key role in helping children to succeed in school.” [50]
Bobbett (1990) suggests that most public school music programs have not changed since their inception at the turn of the last century. “…the educational climate is not conducive to their continuance as historically conceived and the social needs and habits of people require a completely different kind of band program.” [51] A 2011 study conducted by Kathleen M. Kerstetter for the Journal of Band Research found that increased non-musical graduation requirements, block scheduling, increased number of non-traditional programs such as magnet schools, and the testing emphases created by the No Child Left Behind Act are only some of the concerns facing music educators. Both teachers and students are under increased time restrictions” [52]
Dr. Patricia Powers states, “It is not unusual to see program cuts in the area of music and arts when economic issues surface. It is indeed unfortunate to lose support in this area especially since music and the art programs contribute to society in many positive ways.” [46] Comprehensive music education programs average $187 per pupil, according to a 2011 study funded by the national Association of Music Merchants (NAMM) Foundation [53] The Texas Commission on Drugs and Alcohol Abuse Report noted that students who participated in band or orchestra reported the lowest lifetime and current use of all substances including alcohol, tobacco, and illicit drugs. [54]
Non-musical benefits
Studies have shown that music education can be used to enhance cognitive achievement in students. In the United States an estimated 30% of students struggle with reading, while 17% are reported as having a specific learning disability linked to reading. [55] Using intensive music curriculum as an intervention paired alongside regular classroom activities, research shows that students involved with the music curriculum show increases in reading comprehension, word knowledge, vocabulary recall, and word decoding. [56] According to the National Association for Music Education,in a study done in 2012, those who participated in musical activities scored higher on the SAT. These students scored an average of 31 points higher in reading and writing, and 23 points higher in math. [57] When a student is singing a melody with text, they are using multiple areas of their brain to multitask. Music effects language development, increases IQ, spatial-temporal skills, and improves test scores. Music education has also shown to improve the skills of dyslexic children in similar areas as mentioned earlier by focusing on visual auditory and fine motor skills as strategies to combat their disability. [58] Since research in this area is sparse, we cannot convincingly conclude these findings to be true, however the results from research done do show a positive impact on both students with learning difficulties and those who are not diagnosed. Further research will need to be done, but the positive engaging way of bringing music into the classroom cannot be forgotten, and the students generally show a positive reaction to this form of instruction. [59]
Music education has also been noted to have the ability to increase someones overall IQ, especially in children during peak development years. [60] Spatial ability, verbal memory, reading and mathematic ability are seen to be increased alongside music education (primarily through the learning of an instrument). [60] Researchers also note that a correlation between general attendance and IQ increases is evident, and due to students involvement in music education, general attendance rates increase along with their IQ.
Fine motor skills, social behaviours, and emotional well-being can also be increased through music and music education. The learning of an instrument increases fine motor skills in students with physical disabilities. Emotional well being can be increased as students find meaning in songs and connect them to their everyday life. [61] Through social interactions of playing in groups like jazz and concert bands, students learn to socialize and this can be linked to emotional and mental well-being.
There is evidence of positive impacts of participation in youth orchestras and academic achievement and resilience in Chile. [62]
Music advocacy
In some communities – and even entire national education systems – music is provided little support as an academic subject area, and music teachers feel that they must actively seek greater public endorsement for music education as a legitimate subject of study. This perceived need to change public opinion has resulted in the development of a variety of approaches commonly called “music advocacy”. Music advocacy comes in many forms, some of which are based upon legitimate scholarly arguments and scientific findings, while other examples controversially rely on emotion, anecdotes, or unconvincing data.
Recent high-profile music advocacy projects include the “Motsart effekti “, the Davlat madhiyasi loyihasi, and the movement in World Music Pedagogy (shuningdek, nomi bilan tanilgan Cultural Diversity in Music Education ) which seeks out means of equitable pedagogy across students regardless of their race, ethnicity, or socioeconomic circumstance. The Mozart effect is particularly controversial as while the initial study suggested listening to Mozart positively impacts mekansal-vaqtinchalik fikrlash, later studies either failed to replicate the results, [63] [64] suggested no effect on IQ or spatial ability, [65] or suggested the music of Mozart could be substituted for any music children enjoy in a term called “enjoyment arousal.” [66] Another study suggested that even if listening to Mozart may temporarily enhance a student’s spatial-temporal abilities, learning to play an instrument is much more likely to improve student performance and achievement. [67] Educators similarly criticized the Davlat madhiyasi loyihasi not only for promoting the educational use of music as a tool for non-musical goals, but also for its links to millatchilik va militarizm. [68]
Contemporary music scholars assert that effective music advocacy uses empirically sound arguments that transcend political motivations and personal agendas. Music education philosophers kabi Bennett Raymer, Estelle Jorgensen, Devid J. Elliott, Jon Paynter va Kit Svanvik support this view, yet many music teachers and music organizations and schools do not apply this line of reasoning into their music advocacy arguments. Kabi tadqiqotchilar Ellen g’olibi conclude that arts advocates have made bogus claims to the detriment of defending the study of music, [69] her research debunking claims that music education improves math, for example. [70] Tadqiqotchilar Glenn Schellenberg va Eugenia Costa-Giomi also criticize advocates incorrectly associating correlation with causation, Giomi pointing out that while there is a “strong relationship between music participation and academic achievement, the sabab nature of the relationship is questionable.” [70] [71] Faylasuflar Devid Elliott va Marissa Silverman suggest that more effective advocacy involves shying away from “pastga tushirish ” values and aims through slogans and misleading data, energy being better focused into engaging potential supporters in active music-making and musical-affective experiences, [72] these actions recognizing that music and music-making are inherent to human culture and behavior, distinguishing humans from other species. [73]
Ayollarning roli
Asosiy maqola: Women in music education
A music teacher leading a music ensemble in an elementary school in 1943.While music critics argued in the 1880s that “. ayollar [composers] lacked the innate creativity to compose good music” due to “biological predisposition”, [16] later, it was accepted that women would have a role in music education, and they became involved in this field “. to such a degree that women dominated music education during the later half of the 19th century and well into the 20th century.” [16] “Traditional accounts of the history of music education [in the US] have often neglected the contributions of women, because these texts have emphasized bands and the top leaders in hierarchical music organizations.” [74] When looking beyond these bandleaders and top leaders, women had many music education roles in the “. home, community, churches, public schools, and teacher-training institutions” and “. as writers, patrons, and through their volunteer work in organizations.” [74]
Despite the limitations imposed on women’s roles in music education in the 19th century, women were accepted as bolalar bog’chasi teachers, because this was deemed to be a “private sphere”. Women also taught music privately, in girl’s schools, Sunday schools, and they trained musicians in school music programs. By the turn of the 20th century, women began to be employed as music supervisors in elementary schools, teachers in oddiy maktablar and professors of music in universities. Women also became more active in professional organizations in music education, and women presented papers at conferences. A woman, Frances Clarke (1860-1958) founded the Music Supervisors National Conference in 1907. While a small number of women served as President of the Music Supervisors National Conference (and the following renamed versions of the organization over the next century) in the early 20th century, there were only two female Presidents between 1952 and 1992, which “[p]ossibly reflects discrimination.”
After 1990, however, leadership roles for women in the organization opened up. From 1990 to 2010, there were five female Presidents of this organization. [75] Women music educators “outnumber men two-to-one” in teaching general music, choir, private lessons, and keyboard instruction . [75] More men tend to be hired as for band education, administration and jazz jobs, and more men work in colleges and universities. [75] According to Dr. Sandra Wieland Howe, there is still a “shisha shift ” for women in music education careers, as there is “stigma” associated with women in leadership positions and “men outnumber women as administrators.” [75]
Notable music educators
- Jeymi Aebersold
- Stefan Ammer
- Ysaye Barnuell
- Leonard Bernshteyn
- Edvard Beyli Birge
- Nadiya Bulanjer
- Allen Britton
- Patrisiya Shehan Kempbell
- F. Melius Kristiansen
- Frensis Elliott Klark
- Satis N. Koulman
- Julia Crane
- Jon Curwen
- Maks Deutsch
- Duilio Dobrin
- Piter V. Dykema
- Will Earhart
- Jeykob Eyzenberg
- Devid J. Elliott
- Sara Ann Glover
- Edvin Gordon
- Lyusi Yashil
- Filipp Xeyden
- Devid G. Xebert
- Pol Xindemit
- Jere T. Humphreys
- Émile Jakues-Dalcroze
- Dmitriy Kabalevskiy
- Zoltan Kodali
- Pol R. Lehman
- Charlz Leonxard
- Jon T. Madden
- Jozef E. Maddi
- Maykl Mark
- Ellis Marsalis, kichik
- Vinton Marsalis
- Louell Meyson
- Lyuter Uaytson Meyson
- Lin Manuel Miranda
- Jeyms Mursell
- Karl Orff
- Jon Paynter
- Bennett Raymer
- R. Murray Shafer
- Kristofer Kichik
- Shinichi Suzuki
- Lenni Tristano
- Jon Tufts
- Tomas Tyra
- Heitor Villa-Lobos
Professional tashkilotlar
- Amerika xor direktorlari assotsiatsiyasi
- Amerika Orff-Shulverk assotsiatsiyasi
- Amerika torli o’qituvchilar assotsiatsiyasi
- Jazz ta’limi xalqaro assotsiatsiyasi[76]
- Xalqaro musiqa ta’limi jamiyati
- Xalqaro musiqiy ta’lim falsafasi jamiyati[77]
- Musiqiy ta’lim bo’yicha milliy assotsiatsiya (US-based: also called NafME, and previously MENC)
- Musiqa o’qituvchilari milliy assotsiatsiyasi
- Musiqa ta’limi uchun Nordic Network (NNME)
Shuningdek qarang
- Musiqiy portal
- Musiqiy ta’limdagi asosiy tushunchalar
- Rangli musiqa notasi
- Musiqiy kelajak
- Yosh bolalar uchun musiqiy ta’lim
- Musiqa maktabi
- Musiqashunoslik
- Musiqiy ta’lim sohasidagi tadqiqotlar
- Jaz ta’limi xronologiyasi
- Tasviriy san’at ta’limi
- Vokal murabbiyi
Adabiyotlar
- ^ ab Madeleine, Carabo-Cone (30 November 1968). “A Sensory-Motor Approach to Music Learning. Book I – Primary Concepts”. ed.gov . Olingan 15 aprel 2018 .
- ^ Oaklander, Violet. (2006) Hidden Treasure : A Map to the Child’s Inner Self. London, Karnac Books.
- ^ Randel, D. (Ed.) (1986). Education in the United States. Yilda Yangi Garvard musiqa lug’ati (pp. 276–278). London/Cambridge, MA: Belknap Press of Harvard University Press.
- ^ Abril, Carlos; Gault, Brent (2016). Teaching General Music: Approaches, Issues, and Viewpoints. Nyu-York: Oksford universiteti matbuoti. 28-29 betlar. ISBN9780199328093 . Olingan 24 sentyabr 2020 .
- ^“Orff Approach”. Kanada entsiklopediyasi. Doreen Hall, Keith Bissell, Emily-Jane Orford. 02/07/2006
- ^ Kristofer Azzara, Auditoriya, improvizatsiya va musiqani o’rganish nazariyasi. 1991, The Quarterly, 2(1–2), 106–109.
- ^ Roberts, Willie J. “Gordon’s Music Learning on Piano”. PI21. Ouensboro . Olingan 23 fevral 2018 .
- ^GIML: The Gordon Institute for Music LearningArxivlandi 2007-08-24 da Orqaga qaytish mashinasi
- ^ Campbell, Patricia Shehan, Teaching Music Globally (Oxford University Press, 2004)
- ^ Higgins, Lee and Campbell, Patricia Shehan, Free to be Musical: Group Improvisation in Music (Rowman & Littlefield Education, 2010).
- ^ Higgins, Lee, Community Music: In Theory and in Practice (Oxford University Press, 2012).
- ^“Music School Founder Tried to ‘Brainwash’ Students.”Times of India. April 1. 2005.
- ^ “SC Jails Elusive Boss School Women for 15 Days “, Zee News India. 2012 yil 14 mart.
- ^The Colonial Period: 1600-1800 – Timeline: Music Education History/Philosophy (archived)
- ^ Riley, Martha Chrisman, “Portrait of a Nineteenth-Century School Music Program”, Journal of Research in Music Education, Vol. 38, No. 2 (Summer, 1990), pp. 79–89, MENC: The National Association for Music Education
- ^ abv“Women Composers In American Popular Song, Page 1”. parlorsongs.com . Olingan 15 aprel 2018 .
- ^The Child’s Bill of Rights in Music
- ^National Standards for Music Education
- ^“Tanglewood II – Charting the Future”. www.bu.edu . Olingan 15 aprel 2018 .
- ^[1] [doimiy o’lik havola ]
- ^http://users.rider.edu/~vrme/v6n1/visions/Regelski%20Critical%20Theory%20as%20a%20Foundation.pdf
- ^ Gould, Elizabeth (2007). “Feminist theory in music education research: grrl‐illa games as nomadic practice (or how music education fell from grace)”. Musiqiy ta’lim bo’yicha tadqiqot. 6: 67–79. doi:10.1080/1461380032000182849.
- ^“About the MayDay Group – Mayday Group”. www.maydaygroup.org . Olingan 15 aprel 2018 .
- ^http://act.maydaygroup.org/articles/Bradley5_2.pdf
- ^http://act.maydaygroup.org/articles/Lamb3_1.pdf
- ^ Bates, Vincent C (2012). “Social Class and School Music”. Musiqiy o’qituvchilar jurnali. 98 (4): 33–37. doi:10.1177/0027432112442944.
- ^http://act.maydaygroup.org/articles/Froehlich6_3.pdf
- ^http://act.maydaygroup.org/articles/Bates10_2.pdf
- ^ Hebert, David & Hauge, Torunn Bakken. (2019). Shimoliy Evropada musiqiy ta’limni rivojlantirish. London: Routledge.
- ^ Lindsay, Jennifer (1979). Yava Gamelan. London: Oksford universiteti matbuoti. ISBN978-0-19-580413-3 .
- ^ Bakan, Michael B. (1999). Music of Death and New Creation . Chikago: Chikago universiteti matbuoti. ISBN978-0-226-03488-1 .
- ^Tarixiy etnomusikologiyada nazariya va metod tahrir. Jonathan McCollum and Devid G. Xebert, s.325
- ^ Herbst, Anri; de Wet, Jacques; Rijsdijk, Susan (2005). “A Survey of Music Education in the Primary Schools of South Africa’s Cape Peninsula”. Musiqiy ta’lim sohasidagi tadqiqotlar jurnali. 53 (3): 260–283. doi:10.2307/3598684. JSTOR3598684.
- ^ Nketia, J. H. Kwabena (1970). “Music Education in Africa and the West: We Can Learn from Each Other”. Musiqiy o’qituvchilar jurnali. 57 (3): 48–55. doi:10.2307/3392906. JSTOR3392906.
- ^ De Couve, Alicia C.; Pino, Claudia Dal; Frega, Ana Lucía (1997). “An Approach to the History of Music Education in Latin America”. Musiqiy ta’limdagi tarixiy tadqiqotlar byulleteni. 19 (1): 10–39. doi:10.1177/153660069701900102. JSTOR40214944.
- ^ Lawler, Vanett (1945). “Music Education in Fourteen Latin-American Republics”. Musiqiy o’qituvchilar jurnali. 31 (4): 20–30. doi:10.2307/3386758. JSTOR3386758.
- ^ Lawler, Vanett (2019). “The impact of art-education on human Capital: An empirical assessment of a youth orchestra”. Ta’limni rivojlantirish xalqaro jurnali. 71 (1): 102105. doi:10.1016/j.ijedudev.2019.102105. JSTOR102105.
- ^ ab Biknel, Janet. “Cross-Cultural Research and the Nature of Music”. Bugungi kunda psixologiya.
- ^ Ilari, Beatriz; Chen-Hafteck, Lily; Crawford, Lisa (1 May 2013). “Singing and cultural understanding: A music education perspective”. Xalqaro musiqiy ta’lim jurnali. 31 (2): 202–216. doi:10.1177/0255761413487281.
- ^CETAArxivlandi 2008-05-12 da Orqaga qaytish mashinasi
- ^“Lullabies of Europe”. Arxivlandi asl nusxasi 2014-09-07 da . Olingan 2012-02-28 .
- ^“uy”. folkdc.eu. 2011 yil 11-fevral . Olingan 15 aprel 2018 .
- ^“PopuLLar – Music and Language Learning”. www.facebook.com . Olingan 15 aprel 2018 .
- ^“ARTinED – A new approach to education using the arts”. www.artined.eu. Arxivlandi asl nusxasi 2013 yil 4-noyabrda . Olingan 15 aprel 2018 .
- ^ “Multiple studies link music study to academic achievement.” Joanne Lipman, New York Times. 2013 yil 12 oktyabr
- ^ ab Morrison, Steven J (1994). “Music students and academic growth”. Musiqiy o’qituvchilar jurnali. 81 (2): 33–36. doi:10.2307/3398812. JSTOR3398812.
- ^ Rauscher, F.; Zupan, M.A. (2000). “Classroom Keyboard Instruction Improves Kindergarten Children’s Spatial-Temporal Performance: A Field Experiment”. Bolalik davridagi tadqiqotlar chorakda. 15 (2): 215–228. doi:10.1016/s0885-2006(00)00050-8.
- ^ ab Wallace, W (1994). “Memory for music: Effect of melody on recall of text”. Eksperimental psixologiya jurnali: o’rganish, xotira va idrok. 20 (6): 1471–1485. doi:10.1037/0278-7393.20.6.1471.
- ^ Smith, S (1985). “Background music and context-dependent memory”. Amerika Psixologiya jurnali. 98 (4): 591–603. doi:10.2307/1422512. JSTOR1422512.
- ^ (H. Res. 266)
- ^ Bobbett, G. C. (1990). Rural Appalachian Band Directors’ Academic Preparation: Musical Preparation, Facilities, Monetary Resources, and Methods of Student Evaluation, and Their Students’ Musical Independence. [S.l.]: Distributed by ERIC Clearinghouse.
- ^ Kerstetter, Kathleen M (2011). “Investigating High School Band Recruitment Procedures Using Educational Marketing Principles”. Band tadqiqotlari jurnali. 46 (2): 1–17.
- ^ Fermanich, M. L. (2011). “Money for music education: a district analysis of the how, what, and where of spending for music education”. Ta’lim moliya jurnali. 37 (2): 130.
- ^“Benefits of Music Education – How do students benefit from music?”. childrensmusicworkshop.com . Olingan 15 aprel 2018 .
- ^ Register, D.; Darrow, A.A; Swedberd, O.; Standley, J. (2007). “The use of music to enhance reading skills of second grade students and students with reading disabilities”. Musiqiy terapiya jurnali. 44 (1): 23–37. doi:10.1093/jmt/44.1.23. PMID17419662.
- ^ Register, D.; Darrow, A.A; Swedberd, O.; Standley, J. (2007). “The use of music to enhance reading skills of second grade students and students with reading disabilities”. Musiqiy terapiya jurnali. 44 (1): 23–37. doi:10.1093/jmt/44.1.23. PMID17419662.
- ^“Music Education and Academic Achievement”. Musiqiy ta’lim bo’yicha milliy assotsiatsiya . Olingan 15 sentyabr 2020 .
- ^ Overy, K. (2000). Dyslexia, temporal processing and music: The potential of music as an early learning aid for dyslexic children. Psychology of Music 28(2). 218–229.
- ^ Butzlaff, R (2000). “Can music be used to teach reading?”. Estetik ta’lim jurnali. 34 (3/4): 167–178. doi:10.2307/3333642. JSTOR3333642.
- ^ ab Schellenberg, E.G. (2004). “Music lessons enhance IQ”. Psixologiya fanlari. 15 (8): 511–514. CiteSeerX10.1.1.152.4349 . doi:10.1111/j.0956-7976.2004.00711.x. PMID15270994.
- ^ Bosacki, S.; O’Neill, S. (2013). “Early adolescents’ emotional perceptions and engagement with popular music activities in everyday life”. Xalqaro o’spirin va yoshlar jurnali. 20 (2): 228–244. doi: 10.1080/02673843.2013.785438 .
- ^ Egana-delSol, Pablo, P; Kontreras, Dante; Valenzuela, Juan Pablo (2019). “The impact of art-education on human Capital: An empirical assessment of a youth orchestra”. Ta’limni rivojlantirish xalqaro jurnali. 71 (1): 102105. doi:10.1016/j.ijedudev.2019.102105.
- ^ Chabris, Christopher F (1999). “Prelude or requiem for the ‘Mozart effect’?”. Tabiat. 400 (6747): 826–827. doi:10.1038/23608. PMID10476958.
- ^ Steele, Kenneth M.; Bass, Karen E.; Crook, Melissa D. (1999). “The Mystery of the Mozart Effect: Failure to Replicate”. Psixologiya fanlari. 10 (4): 366–369. doi:10.1111/1467-9280.00169.
- ^ Rudi Črnčec, Sarah J. Wilson and Margot Prior, “No Evidence for the Mozart Effect in Children,” Music Perception: An Interdisciplinary Journal, Vol. 23, No. 4 (2006): 305–318. [2]
- ^ Thompson, W.F.; Schellenberg, E.G.; Husain, G. (2001). “Mood, arousal, and the Mozart effect”. Psixologiya fanlari. 12 (3): 248–251. doi:10.1111/1467-9280.00345. PMID11437309.
- ^ (Rauscher, F. H., & Hinton, S. C. (2006). The Mozart Effect: Music Listening is Not Music Instruction. Educational Psychologist, 41(4), 233–238. Abstract: This paper clarifies the position of the author’s earlier works.)
- ^ Deborah Bradley, “Oh That Magic Feeling! Multicultural Human Subjectivity, Community, and Fascism’s Footprints,” Philosophy of Music Education Review, Vol. 17, No. 1 (2009): 56, 74.
- ^ Dorothy Wu, “Entrepreneurship in Research: Ellen Winner on Why We Need the Arts,” Entrepreneurship Review, (2013): [2 http://miter.mit/edu/ellen-winner-on-why-we-need-the-arts/ [doimiy o’lik havola ] ]
- ^ ab David J. Elliot and Marissa Silverman, Music Matters, A Philosophy of Music Education, (New York: Oxford University Press, 2015), 38
- ^ Eugenia Costa-Giomi, “Music Education and Intellectual Development in Children: Historical, Research, and Educational Perspectives,” 2012, Conference Proceeding, Anais Do II Simpom 2012 – Simposio Brasileiro de Pos-Graduandos Em Musica, 21, [3]
- ^ David J. Elliott and Marissa Silverman, Music Matters, A Philosophy of Music Education, (New York: Oxford University Press, 2015), 42–43
- ^ Yudkin, J. (2008). Understanding Music (p. 4). Upper Saddle River, NJ:Pearson/Prentice Hall.
- ^ ab Dr. Sandra Wieland Howe. “Women Music Educators In The United States: A History”, in GEMS (Gender, Education, Music, and Society), the on-line journal of Gender Research in Music Education. Vol 8, No 4 (2015)
- ^ abvd bigbadbariguru (5 July 2012). “A historical view of women in music education careers”. slideshare.net . Olingan 15 aprel 2018 .
- ^“International Association for Jazz Education”. iaje.org . Olingan 15 aprel 2018 .
- ^ Oy/ML, Medusaworks. “ISPME – Home”. www2.siba.fi . Olingan 15 aprel 2018 .
Bibliografiya
- Anderson, William M. and Patricia Shehan Campbell, eds. Multicultural Perspectives in Music Education. Reston, VA: Music Educators National Conference, 1989.
- Campbell, Patricia Shehan. Teaching Music Globally. Nyu-York: Oksford universiteti matbuoti, 2004 yil.
- DeBakey, Michael E., MD. Leading Heart Surgeon, Baylor College of Music.
- Kertz-Velsel, Aleksandra. “The Singing Muse: Three Centuries of Music Education in Germany.” Musiqiy ta’lim bo’yicha tarixiy tadqiqotlar jurnali XXVI yo’q. 1 (2004): 8-27.
- Kertz-Velsel, Aleksandra. “Didaktik of Music: A German Concept and its Comparison to American Music Pedagogy.” International Journal of Music Education (Practice) 22 No. 3 (2004): 277–286.
- Kertz-Velsel, Aleksandra. Every Child for Music: Musikpädagogik und Musikunterricht in den USA. Musikwissenschaft/Musikpädagogik in der Blauen Eule, no. 74. Essen, Germany: Verlag Die Blaue Eule, 2006.
- ISBN 3-89924-169-X.
- Machover, Tod, “My Cello” yilda Turkle, Sherry (muharrir), Evocative objects : things we think with, Cambridge, Mass. : MIT Press, 2007.
- ISBN 978-0-262-20168-1
- Pete Moser and George McKay, eds. (2005) Community Music: A Handbook. Rassell uyi nashriyoti.
- ISBN 1-903855-70-5.
- National Standards for Arts Education. Reston, VA: Music Educators National Conference (MENC), 1994.
- ISBN 1-56545-036-1.
- Neurological Research, Vol. 19, February 1997.
- Ratey, John J., MD. A User’s Guide to the Brain. New York: Pantheon Books, 2001.
- Rauscher, F.H., et al. “Music and Spatial Task Performance: A Causal Relationship,” University of California, Irvine, 1994.
- Dengiz qirg’og’i, Karl, “The Measurement of Musical Talent”, New York, G. Schirmer, 1915
- Seashore, Carl, “The Psychology of Musical Talent”, Boston, New York [etc.] Silver, Burdett and Company, 1919
- Seashore, Carl, “Approaches to the Science of Music and Speech”, Iowa City, The University, 1933
- Seashore, Carl, “Musiqa psixologiyasi”, New York, London, McGraw-Hill Book Company, Inc., 1938
- Schippers, Huib. Facing the Music. Nyu-York: Oksford universiteti matbuoti, 2010 yil.
- Sorce Keller, Marcello (1984). “Music in Higher Education in Italy and in the United States: the Pros and Cons of Tradition and Innovation”. Simpozium. XXIV: 140–147.
- Sorce Keller, Marcello (1987). “Music Education in Italy: Something New on the Western Front”. Xalqaro musiqiy ta’lim jurnali. 10: 17–19. doi:10.1177/025576148701000103.
- Sorin-Avram, Vîrtop (2015). “The Musical Education: From Testing the Ground to General Culture Acquisition”. Procedia – Ijtimoiy va xulq-atvor fanlari. 191: 2500–4. doi: 10.1016/j.sbspro.2015.04.443 .
- Weinberger, Norm. “The Impact of Arts on Learning.” MuSICa Research Notes 7, no. 2 (Spring 200).
Qo’shimcha o’qish
- Barrett, Margaret, 2010. A Cultural Psychology of Music Education. Nyu-York: Oksford universiteti matbuoti.
- Kertz-Velsel, Aleksandra. “Piano Improvisation Develops Musicianship.” Orff-Echo XXXVII No. 1 (2004): 11–14.
- Lundquist, Barbara R.; Sims, Winston T. (Autumn 1996). “African-American Music Education: Reflections on an Experience“. Qora musiqa tadqiqotlari jurnali. 16 (2): 311–336. doi:10.2307/779334. ISSN0276-3605. JSTOR779334.
- McPherson, Gary (2006). The Child as Musician. Nyu-York: Oksford universiteti matbuoti.
- McPherson, Gary and Graham Welch (2012). The Oxford Handbook of Research in Music Education. Nyu-York: Oksford universiteti matbuoti.
- Mark, Maykl L.; Gary, Charles L. (2007). Amerika musiqa ta’limi tarixi (3 nashr). Rowman & Littlefield Education. ISBN978-1-57886-523-9 .
- Schafer, R. Murray (1965). The Composer in the Classroom. Toronto: B.M.I. Kanada. 37 p.
- Serenko, A. (2011). Student satisfaction with Canadian music programs: The application of the American Customer Satisfaction Model in higher education. Assessment and Evaluation in Higher Education, 36(3): 281-299.
- Woodall, Laura and Brenda Ziembroski, (2002). Promoting Literacy Through Music.
- Jackson Onal (2020) Read and understand Strategies On How To Become A Famous Musician.
- Yarbrough, Cornelia (Winter 1984). “A Content Analysis of the “Journal of Research in Music Education”, 1953-1983“. Musiqiy ta’lim sohasidagi tadqiqotlar jurnali. 32 (4): 213–222. doi:10.2307/3344920. ISSN0022-4294. JSTOR3344920.
Tashqi havolalar
- Bilan bog’liq ommaviy axborot vositalari Musiqiy ta’lim Vikimedia Commons-da
- 2.1 Xalqaro musiqiy ta’limning asosiy xalqaro usullari