2 sinf o’qish darsligi qaysi bo’lim bilan boshlanadi
10. Tenglamalar tuzish yordamida sodda masalalar yechish nechanchi sinfdan boshlanadi?
O‘quv dasturlari uzviyligini ta’minlash — ta’lim sifatini oshirishga xizmat qiladi
Ta’lim sohasi mamlakat taraqqiyotining strategik yo‘nalishi hisoblanadi. “Yoshlarimizning mustaqil fikrlaydigan, yuksak intellektual va ma’naviy salohiyatga ega bo‘lib, dunyo miqyosida o‘z tengdoshlariga hech qaysi sohada bo‘sh kelmaydigan insonlar bo‘lib kamol topishi, baxtli bo‘lishi”ga erishishda “. umumiy o‘rta ta’lim, o‘rta maxsus va oliy ta’lim sifatini yaxshilash hamda ularni rivojlantirish chora-tadbirlarini amalga oshirish”ga Yurtboshimiz tomonidan alohida urg‘u berilgani bejiz emas.
Yangi tahrirdagi “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonun 2020-yilning 7-avgust kuni senatorlar tomonidan ma’qullandi. 1997-yildan buyon amalda bo‘lgan Qonun yangilandi. Ushbu qonun loyihasi barcha vazirliklar takliflari asosida Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi tomonidan muvofiqlashtirilib, hukumatga kiritilgan. Qonunda maktabgacha ta’limdan boshlab, umumiy o‘rta ta’lim, o‘rta maxsus ta’lim, kasb-hunar ta’limi, oliy ta’lim, kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish, maktabdan tashqari ta’limning uzviyligini, mazmun jihatdan ketma-ketligini ta’minlashga alohida ahamiyat berilmoqda.
12-avgust kuni Prezidentimizning “Kimyo va biologiya yo‘nalishlarida uzluksiz ta’lim sifatini va ilm-fan natijadorligini oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarorida ham ta’lim, fan, ishlab chiqarish integratsiyasiga alohida e’tibor qaratilgan. O‘zbekiston ta’limi Xalqaro ta’lim tizimiga bosqichma-bosqich integrallashib bormoqda. O‘zbekistonda ilk bor Milliy malakalar ramkasi tasdiqlandi, bugungi kunda tarmoq kvalifikatsiya ramkalari, kasb va mutaxassisliklar bo‘yicha professional standartlar hamda tabaqalashtirilgan ta’lim dasturlarini yaratish va yangi o‘quv yilidan joriy etish ishlari amalga oshirilmoqda.
2020-yil boshida Oliy Majlisga Prezident Murojaatnomasida maktab o‘quv dasturlarini ilg‘or xorijiy tajriba asosida takomillashtirish, o‘quv yuklamalari va fanlarni qayta ko‘rib chiqish, ularni xalqaro standartlarga moslashtirish, darslik va adabiyotlar sifatini oshirish zarurligi hamda oliy ta’lim standartlari xorijiy tajriba asosida takomillashtirilishi, ta’lim yo‘nalishlari va o‘qitiladigan fanlar qayta ko‘rib chiqilishi, mutaxassislikka aloqasi bo‘lmagan fanlar sonini 2 barobarga qisqartirish vazifalari belgilangan edi.
Prezident Administratsiyasi tomonidan “2020-yilda ta’lim sohasida amalga oshirilishi lozim bo‘lgan dolzarb masalalar, maqsadli ko‘rsatkichlar va islohotlarni jadallashtirish bo‘yicha kompleks “yo‘l xaritasi”ning 3-bandida ta’limning barcha bosqichlarida fan dasturlarini tahlil qilish, ularning o‘zaro muvofiqligini ta’minlash vazifalari ko‘zda tutilgan. Ushbu vazifalar ijrosiga ko‘ra o‘tgan davr davomida bir qator ishlar amalga oshirildi. Jumladan,
Maktabgacha ta’lim tizimi bo‘yicha
O‘zbekiston Respublikasining “Maktabgacha ta’lim va tarbiya to‘g‘risida”gi qonuni 2019-yil 22-oktabrda qabul qilindi, 14-dekabrda Senat tomonidan ma’qullandi. Ilk va maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qo‘yiladigan Davlat talablari, Maktabgacha ta’lim tashkilotining davlat o‘quv dasturi yangilanmoqda. Maktabgacha ta’lim davlat o‘quv dasturining mazmun-mohiyati, mavzularning mantiqiy ketma-ketligi va uzviyligini ta’minlash hamda 6-7 yoshli bolalarni boshlang‘ich ta’limga sifatli tayyorlash, ularda zarur bo‘ladigan bilim va ko‘nikmalar darajasini aniq belgilash ishlarini tashkil etish maqsadida ishchi guruhlari tashkil etilgan. Ishchi guruh a’zolari UNISEF xalqaro bolalar fondi mutaxassislari ishtirokida, Estoniya, Finlandiya, Janubiy Koreya, Polsha davlatlarining tajribalarini o‘rganishdi. Estoniya (Anna Golubyeva) va Janubiy Koreya(professor Li Don Vuk) xalqaro ekspertlarining xulosalarida maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qo‘yiladigan davlat talablari aynan bugungi kun zamonaviy bolalarning rivojlanish xususiyatlariga mosligi va talablar murakkab bo‘lmaganligi ko‘rsatib o‘tilgan.
Tarbiyalanuvchilar tomonidan o‘quv dasturlari sifatli o‘zlashtirilishi va ta’lim-tarbiya jarayonini samarali tashkil etish maqsadida mazkur Davlat talablari asosida zamonaviy o‘quv-metodik majmualar, didaktik va ko‘rgazmali o‘quv materiallar, shuningdek, boshqa ta’lim resurslari bosqichma-bosqich yaratilib, o‘rnatilgan tartibda joylarga yetkaziladi.
“Maktabgacha ta’lim va tarbiya to‘g‘risida”gi qonunning 8-moddasida Maktabgacha ta’lim va tarbiyaning davlat standartini tasdiqlash belgilangan. Ushbu standartlarni tasdiqlash bo‘yicha qaror loyihasi Maktabgacha ta’lim vazirligi tomonidan tayyorlanib, vazirliklar bilan project.gov.uz orqali kelishilib, hukumatga taqdim etilgan. Maktabgacha ta’lim va tarbiyaning davlat standarti maktabgacha yoshdagi bolalar uchun maktabgacha ta’lim va tarbiya olish imkoniyatini yaratish, har bir bolaning iste’dodi nishonalarini, ishtiyoqlari va qobiliyatlarini rivojlantirish uchun shart-sharoit yaratish, maktabgacha bo‘lgan yoshdagi bolalarga ta’lim, tarbiya berish va ularni sog‘lomlashtirish, oila hamda maktabgacha ta’lim tashkiloti tarbiyaviy ta’sirining birligi, maktabgacha va umumiy o‘rta ta’limning izchilligi hamda uzluksizligi, maktabgacha ta’lim va tarbiya mazmuni, darajasi hamda hajmining maktabgacha bo‘lgan yoshdagi bolalarning rivojlanish xususiyatlariga hamda sog‘lig‘i holatiga muvofiqligini ta’minlashda muhim omil hisoblanadi.
Umumiy o‘rta ta’lim tizimi bo‘yicha
Xalq ta’limi tizimida Umumiy o‘rta ta’limning Milliy o‘quv dasturi(MO‘D)ni ishlab chiqish vazifasi belgilangan.
UNISEF bilan hamkorlikda Singapur, AQSh, Angliya, Koreya, Yaponiya, Gongkong dasturlari, Prezident maktablari bilan Kembrij tajribasi, o‘quv dasturlari va darsliklari o‘rganilgan. Xalqaro konsultant ishtirokida 6 ta an’anaviy va 10 ta onlayn ishchi yig‘ilishlar o‘tkazilgan va davom etmoqda. 21 ta fandan ijodiy ishchi guruhlar tomonidan o‘quv dasturlari tahlil qilingan. Pandemiya davrida ham ekspertlar 21 ta fan bo‘yicha alohida telegram botlari orqali onlayn rejimda ishlarni tashkil etgan. Xalq ta’limi vazirining “Umumiy o‘rta ta’limning Milliy o‘quv dasturini ishlab chiqish to‘g‘risida” buyrug‘i hamda Xalq ta’limi vazirligi va Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasining “Umumiy o‘rta ta’limning Milliy o‘quv dasturi loyihasini ishlab chiqishni tashkil etish to‘g‘risida” qo‘shma qarori va “Yo‘l xaritasi” tasdiqlangan. Boshqa vazirliklarga qaraganda Xalq ta’limi tizimida Respublika ta’lim markazi tomonidan ushbu yo‘nalishda salmoqli ishlar amalga oshirilmoqda.
Respublika ta’lim markazi umumiy o‘rta ta’limning MO‘D 6 ta komponentdan iborat bo‘lishini ko‘zda tutmoqda: (1) umumiy o‘rta ta’limning malaka talablari; (2) umumta’lim fanlarining konsepsiyalari; (3) umumiy o‘rta ta’limning o‘quv rejasi; (4) umumta’lim fanlarining o‘quv dasturlari; (5) umumta’lim fanlarini o‘qitish metodologiyasi; (6) baholash tizimi.
Respublika ta’lim markazi ma’lumotiga ko‘ra, hozirgi kunda xalqaro ekspertlar bilan birga MO‘Dning 4 ta komponenti: umumiy o‘rta ta’limning malaka talablari, umumta’lim fanlarining konsepsiyalari, umumiy o‘rta ta’limning tayanch o‘quv rejasi, umumta’lim fanlari o‘quv dasturlari loyihalari ishlab chiqilgan. MO‘Dni ishlab chiqish, tajriba-sinovdan o‘tkazish va bosqichma-bosqich amaliyotga joriy etish samaradorligini ta’minlash maqsadida yuqori salohiyatli milliy ta’lim ekspertlari, xalqaro hamkorlar, jumladan UNISEF, USAID va boshqa xalqaro tashkilotlar tomonidan taqdim etilgan xorijiy konsultantlar bilan tizimli ishlash tashkil etilgan.
Baholash tizimi va o‘qitish metodologiyasi 2020-2021-o‘quv yilining 1-3-choraklarida hududiy xalq ta’limi pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish markazlarida ekspertizadan o‘tkaziladi. Ishchi guruh tomonidan MO‘Dning barcha komponentlari 2021-yil may oyiga qadar xulosalar va takliflar asosida takomillashtiriladi. MO‘D va u asosida yaratilgan darsliklar 2021/2022-o‘quv yilidan boshlab tajriba-sinovdan o‘tkazilishi rejalashtirilgan.
Umumiy o‘rta ta’limning amaldagi DTS (2017-y.) va yaratilayotgan MO‘Dning qiyosiy tahliliga e’tibor qaratilsa, agar amaldagi DTS 12 yillik ta’limning A1, A2 va B1 darajalari bo‘yicha bitiruvchilarga qo‘yiladigan malaka talablari, MO‘D esa umumiy o‘rta ta’lim bitiruvchilari va har bir sinf bo‘yicha o‘quvchilar faoliyati natijalariga qo‘yiladigan talablarni nazarda tutadi.
Amaldagi DTS umumiy o‘rta ta’limning tayanch o‘quv rejasini MO‘D esa umumiy o‘rta ta’limning tayanch va variativ o‘quv rejalarini, amaldagi DTS umumta’lim fanlari o‘quv dasturlari mazmuni 80% nazariya va 20% amaliyotga yo‘naltirilgan, MO‘D esa umumta’lim fanlari o‘quv dasturlari mazmuni 50% nazariya va 50% amaliyotga yo‘naltirish ustida ishlanmoqda.
Tahlillarga ko‘ra shuni aytish mumkinki, xalq ta’limi tizimida joriy etilishi kutilayotgan Milliy o‘quv dasturi tizimli va yaxlit ishlab chiqilayotgan 6 komponentli milliy hujjat bo‘lib, 2017-yilda joriy etilgan 2 komponentli Davlat ta’lim standartini zamonaviy talablar asosida takomillashtirish, o‘qitish va baholashning samarali metodologiyalari asosida bosqichma-bosqich joriy etish orqali ta’lim sifatini yangi bosqichga ko‘tarishga xizmat qiladi.
Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 8-dekabrdagi 997-“Xalq ta’limi tizimida ta’lim sifatini baholash sohasidagi xalqaro tadqiqotlarni tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarorida belgilab berilgan vazifalar ijrosini ta’minlash maqsadida aniq va tabiiy fanlarni o‘qitishga alohida e’tibor qaratilmoqda, jumladan, aniq va tabiiy fanlar bo‘yicha Milliy o‘quv dasturini ishlab chiqishda Singapur, Koreya Respublikasi, AQSh va Yaponiya kabi davlatlar tajribalaridan tashqari umume’tirof etilgan xalqaro baholash dasturlari talablari va metodologiyasi inobatga olinmoqda.
Kasb-hunar maktablari bo‘yicha
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 6-sentabrdagi “Professional ta’lim tizimini yanada takomillashtirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi farmoni bilan tashkil qilingan kasb-hunar maktablarida kadrlar tayyorlash umumta’lim muassasalarining 9-sinf bitiruvchilari hisobidan shakllantirilgan guruhlarda 2 yillik umumta’lim va mutaxassislik fanlarining integratsiyalashgan dasturlari asosida kunduzgi ta’lim shaklida amalga oshirilishi belgilangan.
Kasb-hunar maktablari – Xalqaro tasniflagichning 3-darajasiga mos keluvchi ta’lim dasturlari asosida 9-sinf bitiruvchilarini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan boshlang‘ich professional ta’lim bosqichida kadrlar tayyorlaydigan ta’lim muassasalari hisoblanadi. Kasb-hunar maktablari uchun Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 3-iyundagi 313-buyrug‘i bilan “Boshlang‘ich professional ta’lim darajasida o‘qitiladigan 140 ta kasblarning malaka talablari” va “Boshlang‘ich professional ta’lim darajasida o‘qitiladigan umumta’lim fan dasturlari ro‘yxati (29 ta) va ularning o‘quv soatlari miqdori” belgilandi. Joriy yil 7-avgust kuni Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasida uzluksiz boshlang‘ich, o‘rta va o‘rta maxsus professional ta’lim tizimini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni tasdiqlash to‘g‘risida”gi 466-qarori qabul qilindi va qator vazifalar belgilab berildi.
Kasb-hunar maktablarida umumta’lim fanlarini o‘qitish uchun asosan umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 10-11-sinflarida o‘qitiladigan o‘quv dasturlaridan foydalanish ko‘zda tutilmoqda. Bu vaqtincha yechim, muammo juda ham ko‘p. 2020-2021-o‘quv yilidan boshlab 9-sinfdan keyin ma’lum qism bitiruvchilar kasb-hunar maktablariga, yana bir qismi ALda 2 yil o‘qishadi. Kasb-hunar maktablarida umumta’lim fanlarining soatlari 10-11-sinflarga qaraganda 40% ga kam, ALlarda esa fanlar chuqurlashtirib o‘qitish hisobiga soatlar hajmi ko‘p. Kasb-hunar maktablarida 2017-, 2018-yillarda 10-11-sinflar uchun chop etilgan umumta’lim fanlari darsliklaridan foydalanish ko‘zda tutilmoqda, chunki bu darsliklar 5 yilga mo‘ljallab nashr qilingan. Albatta, soatlar hajmining kamligi munosabati bilan qaysidir mavzular o‘qitilmasdan qolishi tabiiy. Kasb-hunar maktablarida umumta’lim fanlarini kasblar bilan integratsiyalashgan holda o‘qitish rejasi mavjud, ammo unga bu o‘quv yilidan erishib bo‘lmaydi. Masalan, Kasb-hunar ta’limi maktablarida payvandlash kasbida o‘qitiladigan 1 ta umumta’lim fan dasturigi to‘xtalsak. Payvandchilarni tayyorlashda ular bilishi shart bo‘lgan bilimlar, jumladan, fizikaning elektr va magnetizm, elektromagnit va to‘lqinlar, razryadlar, o‘zgaruvchan va o‘zgarmas tok mavzulariga ko‘proq e’tibor qaratilishi lozim. Bundan ko‘rinib turibdiki, kasb-hunar maktablaridagi fizika fan dasturi 10-11-sinf fizika fan dasturidan farq qiladi.
Akademik litseylar bo‘yicha
Akademik litseylardagi umumta’lim fan dasturlari maktabning 10-11-sinf fan dasturlaridan farq qiladi. Shunday bo‘lsa-da, amalda umumiy o‘rta ta’limning 10-11- sinflariga mo‘ljallangan darsliklardan va qo‘shimcha darsliklardan foydalanib kelinadi.
Fan dasturlarining mazmun-mohiyati borasida bugungacha Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi va mahalliy ekspertlar birgalikda xorijiy mamlakatlar tajribasi o‘rganilgan va kelajakda sifatli kadr tayyorlash bo‘yicha takliflar tayyorlanmoqda. Jumladan, mavjud muammolardan kelib chiqqan holda iqtidorli yoshlarni aniqlash, ularni akademik litseylarga jalb qilish, oliy ta’lim tashkilotlariga saralab olish, chuqurlashtirilgan ta’lim dasturlari asosida o‘qitish, ilmiy faoliyatga qiziqishini oshirish maqsadida “Akademik litseylar faoliyatini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti qarori loyihasida ALlarning davlat ta’lim standartlari, malaka talablari, o‘quv reja va dasturlarini, shu jumladan, umumta’lim fanlari soni va soatlarini optimallashtirish evaziga chuqurlashtirilib hamda qo‘shimcha chuqurlashtirilib o‘qitiladigan fanlar soni va soatlarini oshirishni nazarda tutgan holda qayta ko‘rib chiqib, zamonaviy talablar asosida takomillashtirish vazifalari ko‘zda tutilgan.
Oliy ta’lim tizimida ham keng qamrovli islohotlar amalga oshirilmoqda, qabul kvotasi oldingi yillarga nisbatan oshdi, nodavlat oliy ta’lim tashkilotlari soni 20 ga yaqinlashdi. Xorijiy OTMlar bilan qo‘shma fakultetlar, qo‘shma dasturlar ishga tushmoqda. 2020-2021-o‘quv yili uchun bakalavriatga 162 364 ta va magistraturaga 10425 ta joy ajratilgan. 91 ta OTM uchun 1 mln 484 ming abituriyentdan bakalavriat uchun hujjat qabul qilingan, bu o‘tgan yilga nisbatan 39% ga ko‘p. Magistraturaga esa 72 ta OTM uchun 78 720 ta hujjat qabul qilingan, bu ham 3 baravar ko‘p o‘tgan yilgidan.
Kredit modul tizimi ishga tusha boshladi. Ushbu o‘quv yilida 33 ta OTMda kredit modul tizimida o‘qishni tashkil etish, masofaviy o‘qish turlarini joriy etish ko‘zda tutilmoqda. Ushbu o‘zgarishlarning barchasi ta’lim hajmi, o‘quv reja, o‘quv dasturlarini takomillashtirish, xorijiy talablarga moslashtirish vazifalarini qo‘ymoqda.
Tayanch oliy ta’lim muassasalarining barcha bosqichlaridagi bakalavriat ta’lim yo‘nalishlari va magistratura mutaxassisliklari fan dasturlari tahlil qilinmoqda.
O‘quv dasturlarining fanlar kesimida uzviyligi haqida gapirganda, oliy ta’lim muassasalarida nomutaxassis yo‘nalishi bo‘yicha umumta’lim fanlarini, ya’ni aksariyat hollarda o‘quv rejadagi 1-blokdagi umumta’lim fanlarini nazarda tutmoqdamiz.
Faoliyatimiz davomida ko‘p davlatlar tajribasini o‘rganib boramiz. Masalan, Janubiy Koreyada maktablarda o‘quvchilar qiziqishlarini rag‘batlantirish maqsadida tanlov fanlari joriy etilgan. Ularning Konstitutsiyasiga ko‘ra, boshlang‘ich va o‘rta maktab (1–9-sinflar) har bir fuqaro uchun majburiy bo‘lib, ta’limning mazmuni orqali o‘quvchi shaxsi rivojlantiriladi va mustaqil qaror qabul qilishga o‘rgatiladi. O‘quvchi qobiliyatini kelajakda biron-bir mutaxassislikni egallashga yo‘naltirish orqali uni barcha zaruriy bilimlarni olishga o‘rgatish, estetik tarbiyalash, mas’uliyatli bo‘lish, mustaqillik va so‘z erkinligini sevishga o‘rgatish, milliy g‘oya va vatanparvarlik ruhida tarbiyalash ko‘zda tutiladi. Janubiy Koreya hukumati tomonidan 2009-2011-yillarda milliy o‘quv dasturlari qayta ko‘rib chiqilgan bo‘lib, mamlakatning milliy va ijtimoiy ehtiyojlarini inobatga olgan holda ta’lim mazmuni takomillashtirilgan va bosqichma-bosqich amaliyotga joriy etilgan ekan.
Mazkur takomillashtirilgan o‘quv dasturlari umumiy va ixtiyoriy qismlardan tashkil topgan bo‘lib, 1—9-sinflarni to‘rtta guruhga ajratgan holda baholash tizimi joriy etilgan: 1-guruh (1-2-sinflar), 2-guruh (3-4-sinflar), 3-guruh (5-6-sinflar) va 4-guruh (7-9-sinflar). Bunday yondashuv o‘quv dasturini bir yilda emas, balki bir necha yil mobaynida o‘zlashtirish, ya’ni o‘quvchilarning individual xususiyatlarini inobatga olgan holda ularning natijalarini korreksiyalab borish imkonini beradi.
Har bir vazirlik tizimidagi ishlarga to‘xtaldik, endi ularning uzviyligini ta’minlash maqsadida o‘tgan davr mobaynida Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi umumiy nazorati ostida 21 ta ishchi guruh shakllantirilganligini ma’lum qilamiz. Ushbu ishchi guruhlarga inspeksiya xodimlari, maktabgacha, xalq ta’limi va oliy ta’lim muassasalarining yetakchi professor-o‘qituvchilari ekspert sifatida jalb qilindi. Inspeksiya qoshida Konsultativ organ tashkil etildi. Ta’lim inspeksiyasi xodimlari, tegishli vazirlik va idoralar bilan hamkorlikda dastlab texnologiya va ona tili va adabiyot fanlaridan namuna tariqasida uzluksiz ta’lim tizimi uchun fan konsepsiyasi (ta’lim turlariaro fanning mazmunan va mohiyatan uzluksizlik va uzviylikni ta’minlash asoslari yoritiladi), qiyosiy jadvallar (fanlar kesimida barcha ta’lim turlarida o‘tiladigan mavzular bo‘yicha qiyosiy tahlil qilinadi. Bunda mavzular takrorlanishi, nazariy mavzularning salmog‘i, nazorat materiallarining xorijiy tadqiqotlarga asoslanganligi, soddadan —murakkabga tomon tamoyiliga asoslanganligi o‘rganiladi. Fan dasturlarini shakllantirish uchun taklif va tavsiyalar ishlab chiqiladi) va fan dasturlari (uzluksiz ta’lim turlari har bir bosqichida o‘tiladigan mashg‘ulotlar fan dasturlari ishlab chiqiladi. Fan dasturlarini ishlab chiqishda uzviylik, uzluksizlik, mantiqiy ketma-ketlik, izchillik va tizimlilikka e’tibor beriladi) ishlab chiqiladi.
Ta’lim bosqichlari orasida uzviylikni ta’minlash uchun dastlabki holatda 317 nafar mutaxassis, (shundan OTMlardan — 48, ALdan — 33, MOIlardan — 46, amaliyotchi o‘qituvchi — 75 va metodistlar — 44 nafar) 22 ta fandan o‘quv dasturlarini tayyorlashda ishtirok etmoqda.
O‘quv dasturlarining uzviylik va uzluksizligini ta’minlash jarayoni boshlandi desa bo‘ladi, lekin bu oson ish emas, ilgari ta’lim bosqichlari o‘rtasida uzviylikni ta’minlash bo‘yicha boshlangan harakatlar to‘liq nihoyasiga yetgan deb ayta olmaymiz. Bu juda katta mehnat talab etadi, vazirlik va idoralar mutasaddilari bir yoqadan bosh chiqarib, Prezidentimiz oldimizga qo‘ygan maqsad va vazifalar sari ildam qadam tashlashni talab etadi. O‘quv dasturlarining uzviyligini ta’minlash vazifasining davomi darsliklardagi uzviylikka, takroriylikning oldini olishga, davlat budjetini iqtisod qilishga, farzand larimiz bir xil bilimlarni takroriy olishga vaqt ketkazmasligiga xizmat qiladi.
Bu vazifalarni amalga oshirish natijasida fanlar kesimida mavzular soddadan — murakkabga tomon tamoyili asosida shakllantiriladi, xalqaro tadqiqotlar fan dasturlariga kiritiladi, mavzular takrorlanishi bartaraf etiladi, amaliy mashg‘ulotlar hajmi ko‘paytiriladi. Mantiqiy fikrlash va qiziqish o‘sadi, kompetensiyalar rivojlanadi, xalqaro tadqiqotlarga tayyorgarlik takomillashtiriladi, ta’lim oluvchi va beruvchilar uchun o‘zaro integratsiyalashgan pedagogik-metodik muhit shakllanadi. Uzluksiz ta’lim turlariaro me’yoriy hujjatlar tizimlashtiriladi, fanlar mazmuni izchilligiga erishiladi, ta’lim jarayoni innovatsion tarzda muvofiqlashtiriladi.
Aslida esa xalqaro tajribada o‘quv jarayonining uzviyligi va uzluksizligini ta’minlash yuzasidan har bir fan bo‘yicha tajribali mutaxassislardan iborat katta-katta ilmiy-tadqiqot institutlari ishlaydi. O‘ylaymizki, bizda ham barcha ta’lim bosqichlariga xizmat qiladigan yagona “Uzluksiz ta’lim strategiya instituti”nisng faoliyatini yo‘lga qo‘yish zamon talabiga aylanmoqda.
O‘quv dasturlarining uzviyligini ta’minlashga (tahlillari, takliflari, ilmiy izlanishlari, maslahati, ma’naviy va moddiy) hissa qo‘shish istagida bo‘lgan mahalliy va xorijiy, jismoniy va yuridik shaxslarni hamkorlikka taklif etib qolamiz.
Abdurahim NOSIROV, Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi boshlig‘i maslahatchisi, filologiya fanlari doktori, dotsent
Boshlang`ich ta`lim mutaxassislik fanlaridan testlar to`plami
1.Matematikani o`qitish jarayonining eng asosiy yo`nalishlari necha qismdan iborat?
2. Matematika fanini o`qitishning negizini nima tashkil etadi?
3. Matematika so`zining lug`aviy ma`nosi nima?
*a) Grekcha mathema so`zidan olingan bo`lib ,fanlarni bilish demakdir
4. Boshlang`ich sinflarda matematika o`qitishning maqsadlari to`g`ri ko`rsatilgan qatorni aniqlang
*a) Umumta`lim maqsadi, tarbiyaviy maqsadi, amaliy maqsadi
5. Shunday xulosaki, bunda predmetlar ba`zi belgilarining o`xshashligi bo`yicha bu predmetlar boshqa
belgilari bo`yicha ham o`xshash, degan taxminiy xulosa chiqariladi. Bu – ?
6. Butunning bitta yoki bir nechta teng ulushlaridan tuzilgan son qanday son deyiladi?
*a) Kasr son deyiladi
7. Kasrning maxraji nimani bildiradi?
*a) Chiziq ostiga yozilgan son kasrning maxraji deyilib, butun narsa nechaga teng bo`lishini
8. Ulushlar deb nimaga aytiladi?
*a) Butunning teng bo`laklari ulushlar deyiladi
9. Matematika o`qitish metodikasi eng avvalo, qaysi fan bilan uzviy bog`liq?
10. Tenglamalar tuzish yordamida sodda masalalar yechish nechanchi sinfdan boshlanadi?
11. Tenglik va tengsizlik bilan tanishtirish nima bilan bog`langan?
*a) Sonlarni raqamlash va arifmetik amallar bilan bo`langan
12. Hisoblashning og`zaki usullarida hisoblash boshlanadi
*a) Katta xona birligidan
13. Jadvaldan tashqari ko`paytirish va bo`lishqaysi sinfda o`rgatiladi?
14. Noma`lum bo`luvchi qanday topiladi?
*a) Bo`linuvchi bo`linmaga bo`linadi.
15. Matematik ekskursiyalarning maqsadi
*a) Konkret hayotiy va tasavvurlarni talab qilish
16. Ko`paytirish va bo`lish jadvali qaysi sinfda o`rgatiladi?
17. Harfiy ifodalar dasturga binoan nechanchi sinfdan boshlab o`rgatiladi?
*a) 1-sinfdan boshlab
18. Santimetr o`lchov birligi qaysi sinfda kiritiladi?
19. Matematika metodikasi haqidagi tushuncha birinchi bo`lib kimning qaysi asarida bayon qilingan?
*a) G. Pestalosi Sonni ko`rgazmali o`rganish
20. Boshlang`ich sinflarda matematikadan darsni tahlil qilish va baholash birinchi navbatda uning
qanday ahamiyatini ko`rsatadi?
*a) Ta`limiy, tarbiyaviy, rivojlantiruvchi
berilgan qatorni belgilang;
*a) O`nlik, yuzlik, minglik, ko`p xonali sonlar
22. Bilishning shunday yo`liki, bunda o`quvchining birlikdan umumiylikka, xususiy xulosadan
umumiy xulosaga olib boradi. Qaysi metod ta`rifi?
*a) Induksiya metodi
23. Bolalar bog`chasining tayyorlov guruhida 1 yilda matematikadan nechta mashg`ulot o`tkazish
*a) 72-74 mashg`ulot
24. Matematika fani boyicha kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan nechta yonalishda DTS
25. Matematika fani boyicha kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan DTS talablari togri
belgilangan qatorni toping?
*a) matematika mazmuniga oid umumiy kompetensiya va kognitiv kompetensiya
26. Qisqa shart tuzishdan maqsad?
*a) oquvchi masalani aniq mohiyatini tushunadi
27. Berilgan sonlarni va eng sodda kasrlarni oqiydi, yozadi, taqqoslay oladi, tartibga solib, turli
korinishlarda tasvirlay oladi A1 darajasi qaysi kompetensiyani oz ichiga oladi?
*a) matematika mazmuniga oid umumiy kompetensiya
28. Ikki va undan ortiq amaliy misollar qanday bajariladi?
29. Matematika darsi haftasiga necha soatni tashkil etadi?
30. Matematika oqitish metodikasining tadqiqot metodlari?
*a) induksiya, deduksiya, anologiya
31. Oquvchilar tafakkurini charxlashga yonaltirilgan masala turi?
32. Nomalum sonni topish yonaltirilgan ifoda?
33. Boshlangich sinflarda raqamlash metodikasi nimani nazarda tutadi?
*c) natural sonlar va nol haqidagi malumotlarni onlik, yuzlik, minglik, kop xonali sonlar
konsentrlari boyicha kiritishni
34. Matematika fani dasturi boyicha 1-sinfda nimalar orgatiladi?
c) 11-20, keyin 21-100 ichida sonlarni raqamlash *
35. Matematika fani dasturi boyicha 2-4 sinflarda nimalar orgatiladi?
a) 100 ichida, 1000 ichida va kop xonali sonlar ogzaki va yozma raqamlash
b) arifmetik amallar bajarish
c) komponentlarning nomlarini orgatish
*d) barchasi togri
36. 10 ichida raqamlashni bilish natijasida oquvchilar nimalarga erishadilar?
a) 1 dan 10 gacha sonlar ketma-ketligini tola ozlashtirish
b) narsalarni sanashni va sanash tartibi korsatilganda har bir narsaning tartib raqamini aytib bera
c) sonlarning 1 dan 10 gacha har bir son qanday hosil bolishi
*d) barchasi togri
37. 100 ichida sonlarni raqamlashni organishda oqituvchining vazifasi nimalardan iborat?
a) narsalarni bittalab, ontalab, va yuztalab guruhlarga birlashtirib yozish
b) 100 ichida sonlarni oqish va yozishni hamda ularning natural qatorida kelish tartibini bilish
c) sonlarni yuzliklardan, onliklardan va birliklardan hosil qila olish
*d) barchasi togri
38. Matematikada sonlarning oqilishi, yozilishi, ular ustida bajariladigan amallar tiliga nima
*a) sanoq sistemalari
39. 1-sinfga kelgan bolalarning matematik tayyorgarligi qanday tarzda aniqlanadi?
40. Tayyorgarlik davrining asosiy vazifasi nimalardan iborat?
*a) raqamlashni organishga otish uchun zarur boladigan bilimlar, malakalar va
41. 100 ichida raqamlash nechta bosqichda orgatiladi?
42. 100 ichida raqamlash qanday tartibda amalga oshiriladi?
*a) 1120 sonlarni raqamlash va 21100 sonlarni raqamlash
43. Qaysi sonlarni yozma raqamlash sanoqda birliklarni onli guruhlashga va raqamlarning orin
qiymatlari tamoyilini qollanishga asoslangan?
44. Sonlarni xona qoshiluvchilarining yigindisi bilan almashtirilgan misolni toping?
45. Ongdan chapga hisoblaganda birliklar (xona birliklari) onliklar (2-xona) yuzliklar (3-xona)
qaysi oringa yozilishini aniqlang?
46. 378 sonini xona qoshiluvchilari yigindisi korinishida qanday yozish mumkin?
47. Sonlarning ikkinchi sinfi bunday ataladi:
48. Togri munosabatni belgilang:
*a) 2 kg 300 g Q 3 kg 400 g
61. Bolishni bajaring va natijani kopaytirish yordamida tekshiring 5 640 : 40
62. Kopaytuvchilarning biri 30 ga teng. Kopaytma ikkinchi kopaytuvchidan necha barobar katta
63. Oqituvchi materialning muammosini qoyadi, uni yechish yollarini korsatadi, asoslaydi va
isbotlaydi. Bu qanday metod
*d) muammoli bayon qilish
64. Malum matematik topshiriqlarni bajarish orqali amalga oshiriladigan metod?
65. Qaysi metod yordamida son, misol va masaladagi narsalarning bir xil va farq qiluvchi tomonlari
66. Sinfdan tashqari mashgulotlar mazmuniga va otkazilish shakllariga qarab qancha vaqtga
*b) 1012 minutdan 1 soatgacha
67. matematikadan tizimli sinfdan tashqari ishning eng kop tarqalgan shakli.
*a) matematik togarak
68. Sonni biror amallar bilan birlashtirilgan yoki alohida yozilgan bir xonali, yoki ikki xonali yoki
kop xonali sonlarni oqish va yozish nima deyiladi?
69. Sonlar va ular ustidagi amallarni belgilaydigan matematik simvol(belgi) larning malum qoidalar
boyicha tuzilgan ketma ketligi nima deb ataladi?
*a) matematik ifoda
70. Tengsizliklar qanday boladi?
*d) sonli va ozgaruvchi
71. Ozgaruvchili tengsizliklarni yechishga orgatish nechanchi sinfdan boshlanadi?
72. Boshlangich sinflarda kasrlar bilan tanishtirish dasturga binoan nechanchi sinfdan boshlanadi?
73. Kasr tushunchasini hosil qilish har xil narsalarni teng bolaklarga dan kelib chiqadi deyiladi.
c) sindirish va maydalash
74. Dasturga binoan 3-sinfda oquvchilar kasrlar bilan qanday tanishtiriladi?
a) kasrlarning hosil bolishi, ularni taqqoslash
b) sonning ulushini topish
c) berilgan ulushiga kora sonning ozini topish
*d) barchasi togri
75. Qaysi mavzusini organishda bolalar nuqta va kesmalar bilan tanishadilar?
*a) 10 ichida raqamlash
76. Qaysi mavzuda togriburchak, togriburchakli tortburchak, kvadratlar, kopburchaklarning
bir korinishi sifatida organadilar?
*b) 100 ichida raqamlash
77. Tomonlari 6 sm va 5 sm bolgan togri tortburchak chizing. Uning yuzini toping.
78. Togri tortburchakning perimetri 12 sm ga teng.Ushbu togri tortburchakning yuzi
qanday bolishi mumkin?
79. Togri tortburchakning yuzi 8 kv.sm. Bu togri tortburchakning perimetri qanday
c) togri javob yoq
80. Radiusi 2 sm 6 mm bolgan aylana va doira chizing. Ularning diametrlarini chizing va olchang.
81. Tomonining uzunligi 16 m bolgan kvadrat shaklidagi maydonning atrofini bir marta orab
chiqish uchun necha metr sim kerak boladi?
82. Dastur boyicha Yuz. Yuz birliklari mavzusi nechanchi sinflarda organiladi?
83. Togri tortburchakning boyi 3,8 sm, eni boyidan 1,3 sm qisqa. Shu togri
tortburchakning yuzini toping?
84. Togri tortburchakning perimetri 24 sm ga teng. Uning boyi 5 sm bolsa, eni necha
Maydon tortburchak shaklida orash uchun eni 2 m dan bolgan 36 ta panjara keltirildi. Panjara
bilan oraladigan maydonning tomonlari qanday bolsa, uning yuzi eng katta boladi? Bunda
maydonning yuzi necha kvadrat metrga teng boladi?
86. Uchburchakning har bir burchagi qirqilsa, qanday shakl hosil boladi?
87. Togri tortburchakning boyi 2 marta orttirilsa, uning yuzi necha marta ortadi?
88. Kvadratning tomoni 3 marta orttirilsa, yuzi necha marta ortadi?
89. Katta sonlarni oqish va esda saqlashni qulaylashtirish uchun ularni raqamlari nimalarga
90. Kopaytma qachon ozgarmaydi?
*a) kopaytiruvchining ornini almashtirsak
91. 17 ta bir xil sochiqchaning bahosi 2 125 som. 9 ta shunday sochiqchaning bahosi qancha? *b)
92. Dokonga massasi 65 kg bolgan 50 qop un keltirishdi. Bir kunda uning beshdan bir qismini
sotishdi. Sotuvda necha kilogram un qolgan?
93. Ikki bandargoh orasidagi masofa 84 km. Kema 28 kmGsoat tezlik bilan suzganda bu masofani
necha soatda bosib otadi?
94. 54 m matodan 18 ta bir xil erkaklar paltosi tikildi. 72 m shunday matodan nechta palto tikish
95. Bir oramda 23 m mato bolgan. Undan bir necha metr qirqib olingach, 7m qoldi. Oramdan
necha metr mato qirqib olingan?
96. Uchta topda 80 m gazlama bor edi. Birinchi topda 18 m, ikkinchi topda undan 2 marta kop
gazlama bor. Uchinchi topda necha metr gazlama bolgan?
97. Agar kema bir soatda 20 km masofani bosib otsa, soatning tortdan bir qismida necha kilometr
98. Bir maydonga 18 200 kg, ikkinchi maydonga esa undan 4 marta kop kartoshka ekildi. ekiladigan
hamma kartoshka urugi har biriga 35 kg dan kartoshka joylangan yashiklarda keltirildi. Shu
maydonlarga ekiladigan kartoshka uruglari necha yashikda keltirilgan?
99. Oquvchilar 3012 kg makulatura toplashdi. Bu makulaturaning bir qismini baravardan qilib 96
ta polietilen qoplarga joylanganidan keyin yana 324 kg makulatura qoldi. 1 ta qopga necha kilogramm
100. 19 ta bir xil qutichaga 95 kg konfet joylangan. 55 kg konfetni solish uchun nechta shunday
101. Dokonga 195 kg don keltirildi. Bulardan 43 kg noxat, loviya esa noxatdan 9 kg kam,
qolgani guruch. Dokonga qancha guruch keltirilgan?
102. Uchta issiqxonadan 278 kg pomidor terib olindi. Birinchi issiqxonadan 102 kg, ikkinchisidan 96
kg pomidor terib olindi. Uchinchi issiqxonadan necha kilogramm pomidor terib olindi?
103. Ekskavator 8 soatda vagonga 640 tonna komir ortadi. ekskavator 3 soatda vagonga qancha
104. Agar mototsiklchi 30 km/soat tezlik bilan yursa, u 3 soatda qancha masofani bosib otadi?
105. Bogga 170 tup oq olma,2 marta ortiq qizil olma,oq va qizil olmalar birgalikda nechta
bolsa,ulardan 190 tup ortiq nok otqazildi.Necha tup nok otqazilgan?
106. Maktab ustaxonasiga 32 dona kulrang karton, undan 14 dona kam oq karton bor edi. Oq
kartondan har biriga 6 donadan sarflab albomlar tayyorlandi. Nechta albomlar tayyorlangan?
107. 6 ta bir xil albom 480 som turadi. 12 ta shunday albom necha som turadi?
108. Dokonda bir kunda 250 kg un, undan 5 marta kam guruch, guruchdan 10 marta ortiq gosht
sotildi. Dokonda bir kunda necha kilogramm gosht sotilgan?
109. Tikuvchilik firmasida bir kunda 750 ta koylak, undan 25 marta kam kastum, kastumdan 50
marta ortiq paypoq tikildi. Tikuvchilik firmasida bir kunda nechta paypoq tikilgan?
110. Olmaxon 1-kuni 3 ta yongoq topib, iniga olib keldi. ertasi kuni esa 4 ta yongoq topdi. Shu
tarzda keying har bir kuni oldingi kundagidan 1 ta ortiq yongoq topib, iniga olib keldi. Olmaxon 7
kunda iniga nechta yongoq tashib kelgan?
Dangasa bola bir sutkaning yarmini uxlashga va ovqatlanishga, choragini maktabda bolishga,
yana bir choragini oyinga va televizor korishga sarfladi. Sutkaning qolgan qismida dars tayyorladi. U
necha soat dars tayyorlagan?
*d) vaqt qolmagan
112. Uchinchi qavatga chiqish uchun 36 ta zina bosiladi. Oltinchi qavatga chiqish uchun nechta zina
Sinfdagi oquvchilarning uchdan bir qismi musiqa togaragiga, choragi tasviriy sanat
togaragiga qatnashadi. Qolgan 15 nafar oquvchi hech qaysi togarakka qatnashmaydi. Sinfda necha
nafar oquvchi bor?
114. 2 nafar ishchi 2 soatda 2 ta kalit yasasa, 4 nafar ishchi 4 soatda nechta kalit yasaydi?
115. Birinchi mashina 8 soat, ikkinchisi esa 5 soat bir xil tezlik bilan harakat qildilar. Bunda birinchi
mashina ikkinchisiga qaraganda 186 km ortiq yurdi. Ularning tezligini toping.
116. Oshxonaga 72 kg guruch keltirishdi. 6 kun davomida har kuni 9 kg dan ishlatildi. Oshxonada
qancha guruch qolgan?
117. Ikki bandargoh orasidagi masofa 84 km. Kema 28 kmGsoat tezlik bilan suzganda bu masofani
necha soatda bosib otadi?
118. 5 m mato uchun 400 som tolashdi. Bir metri 20 som qimmat bolgan boshqa matodan 3 m
sotib olish uchun qancha tolash kerak boladi?
119. 9 ta qalamga qancha tolashgan bolsa, 3 ta bloknotga shuncha tolashdi. Bloknot 120 som
turadi. Qalam qancha turadi?
120. Birinchi mashina 9 soat, ikkinchisi esa 6 soat bir xil tezlik bilan harakat qildilar. Bunda birinchi
mashina ikkinchisiga qaraganda 180 km ortiq yurdi. Ularning tezligini toping.
2. Ta’lim to’g’risidagi Qonunning 7-moddasida nima deyilgan?
*a) Ta’lim to’g’risidagi Qonunning
7-moddas”Davlat ta’lim standartlarini bajarish O’zbekiston Respublikasining barcha ta’lim muassasalari
uchun majburiydir” deyilgan
3. Ta’lim to’g’risidagi Qonunning l-moddasi nima haqida?
* a) Ta’lim to’g’risidagi Qonunning 1-moddasida uzluksiz majburiy ta’lim -O’zbekiston Respublikasida
majburiy ta’lim quyidagilarni qamrab olgan .Umumiy o’rta ta’lim, o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limihaqida.
4. O’quv dasturlari deganda nimani tushunasiz?
*a) O’quv dasturlari-o’quv rejada belgilangan fan hajmining mavzular bo’yicha ketma-ketlikda
organilgan malumotlarni eslab qolish va qayta tushuntirib berish;
*a) Ko’nikma- organilgan bilimlarni tanish vaziyatlarda qollay olish;
*a)malaka organilgan bilim va shakllangan konikmalarni notanish vaziyatlarda qollay olish va
yangi bilimlar hosil qilish;
8. kompetensiya nima?
*a)kompetensiya mavjud bilim, konikma va malakalarni kundalik faoliyatda qollay olish qobiliyati.
1-4-sinflarda ona tili fani yillik oquv soatlari A1 bosqichda qancha?
10. Baholash tizimi nima?
*a)Baholash tizimi davlat talim standarti boyicha umumiy orta talimning malaka talablarini
oquvchilar tomonidan ozlashtirilishi darajasini hamda umumiy orta talim muassasasining faoliyati
samaradorligini aniqlaydigan mezonlar majmuidan iborat.
Kommunikativ kompetensiya nima?
*a)Kommunikativ kompetensiya ijtimoiy vaziyatlarda ona tilida hamda birorta xorijiy tilda ozaro
muloqotga kirisha olishni, muloqotda muomala madaniyatiga amal qilishni, ijtimoiy moslashuvchanlikni,
hamkorlikda jamoada samarali ishlay olish layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutadi.
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi nima?
*a)Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi mediamanbalardan zarur malumotlarni izlab topa olishni,
saralashni, qayta ishlashni, saqlashni, ulardan samarali foydalana olishni, ularning xavfsizligini
taminlashni, media madaniyatga ega bolish layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutadi.
Ozini ozi rivojlantirish kompetensiyasi nima?
*a)Ozini ozi rivojlantirish kompetensiyasi doimiy ravishda oz-ozini jismoniy, manaviy, ruhiy,
intellektual va kreativ rivojlantirish, kamolotga intilish, hayot davomida mustaqil oqib-organish,
kognitivlik konikmalarini va hayotiy tajribani mustaqil ravishda muntazam oshirib borish, oz xatti-
harakatini muqobil baholash va mustaqil qaror qabul qila olish konikmalarini egallashni nazarda tutadi.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi nima?
*a)Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi jamiyatda bolayotgan voqea, hodisa va jarayonlarga
daxldorlikni his etish va ularda faol ishtirok etish, ozining fuqarolik burch va huquqlarini bilish, unga
rioya qilish, mehnat va fuqarolik munosabatlarida muomala va huquqiy madaniyatga ega bolish
layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutadi.
Milliy va umummadaniy kompetensiya nima?
*a)Milliy va umummadaniy kompetensiya vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda
umuminsoniy va milliy qadriyatlarga etiqodli bolish, badiiy va sanat asarlarini tushunish, orasta
kiyinish, madaniy qoidalarga va soglom turmush tarziga amal qilish layoqatlarini shakllantirishni
16. Tayanch o’quv reja nima?
* a) Tayanch o’quv reja – o’qitiladigan fanlar nomi, hajmi hamda ularning sinflar bo’yicha taqsimoti
belgilangan me’yoriy hujjat.
17. Ona tili fanini oqitishning asosiy maqsadi nima?
*a)Ona tili fanini oqitishning asosiy maqsadi oz fikrini ogzaki va yozma tarzda togri va ravon
bayon qiladigan, kitobxonlik madaniyati shakllangan, mustaqil va ijodiy fikrlay oladigan, ozgalar
fikrini anglaydigan muloqot va nutq madaniyati rivojlangan shaxsni kamol toptirishdan iborat.
18. 2-sinf “Ona tili” faniga metodik qo’llanmada nechta dars uchun multimediali ilovalar
19. 2-sinf “Ona tili” darsligining multimediali ilovasi nechta animatsiyatashkil etadi?
20. Sozlarni leksik-grammatik turkumlarga ajratishda qanday belgiga asoslanadi?
*a)Morfologik va sintaktik hususiyatiga
21. Yozuv malakasi qanday hosil qilinadi?
*a) Yozuv malakasi ta`lim berish, ko`nikmani shakllantirish va shu asosda qatormashqlarni bajarish
22. Yozuv darslarida qanday mashqlar bajariladi?
*a) Ta`lim beruvchi, o`rganuvchi,tekshiruvchi va tekshiruvchi mashqlar;
23. Yozuvga o’rgatishda o’quvchilarning qanday sezgilarini ishga solish lozim?
*a) Ko`ruv, eshituv, qo’l harakati sezgilari;
24. Savod o`rgatish jarayonidagi darslar qaysi belgilarga ko`ra farqlanadi?
*a) Ta`limning predmetiga ko`ra ta`limning davri va bosqichiga ko`ra, darsda yangi mavzu o`tilishi va
25. O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining qaroriga binoan qachon “Lotin yozuviga asoslangan o’zbek
alifbosini joriy etish to’g’risida”gi qonun qabul qilindi.
a) *1993-yil 2-sentyabrda;
26. Qachon bu qonunga o’zgartirishlar kiritildi?
*a) 1995-yil 6-mayda;
27.3-4-sinfda savod o>gatish darsining nechi daqiqasini husnixatga ajratadi?
*a) 5-8 daqiqasini;
28. Qachondan boshlab o’quvchilar bir chiziqli daftarga yozish malakasi hosil qilinadi?
*a) 2-sinfda o’quv yilining 2-yarim yilligidan;
29. Bir chiziqli daftarga yozishda, kichik harflar va bosh harflar necha mm balandlikda yozilishi kerak?
* a) Kichik harflarni 4 mm balandlikda, bosh harflarni 8mm balandlikda yozish
malakasi hosil qilinadi?
30. 1-sinfda yozuvga o`rgatishning necha uslubi mavjud?
*a) 8ta; b) 7 ta; c) 5 ta d) 6 ta
31.Husnixat darslarida sinfda yorug`lik qaysi tomondan tushishi kerak?
a) *Chap tomondan;
32.Yozuv darslarida tasavvur orqali yozish nima?
a) *Tasavvur qilish orqali havoda harflarning shaklini yozdirib mashq qildiriladi;
33. Yozuv darslarida sanoq-ohang usuli nima?
*a) O’qituvchi harf va uning unsurlarini sanash orqali yozdirib tushuntiradi;
34. Yozuv darslarida namunaga qarab yozish nima?
*a) Harflarning shaklini namuna qilib ko’rsatish va yozdirishdir;
35. Yozuv darslarida nusxa ko’chirish nima?
*a) Nusxa ko’chirish -o’quvchi B harfini yozishda xatoga yo’l qo’yayotgan bo’lsa, o’qituvchi ularni
nuqtalar bilan ifodalab, daftarga qalamda yozib ko’rsatadi;
36. Gap ustida ishlashda undan qanday foydalanish konikmasi hosil qilinishi kerak?
37. Boshlang’ich sinflarda insho talili va xatolar ustida ishlash uchun qancha daqiqa vaqt ajratiladi?
38. Insho yozish uchun 2-sinfda qancha vaqt zarur bo’ladi?
39. Gap ustida ishlashda sozlarni qanday qollash konikmasi ostiriladi?
*a)Aniq qollash konikmasi
. 40. 2-sinf o’quvchilariga bayon yozdirishda qanday maqsadlarga erishish ko’zda tutiladi?
*a)Asosiy fikr kim yoki nima haqida borayotganligini bilish;Bayondan bir so’zni takror ishlatavermay
uning sinonimlaridan foydalanishni o’rgatish;Yozma nutqni o’stirish;Imlo xatolarni tuzatish.
41. .Savod orgatish nima?
*a)elementar oqish va yozishga orgatish
42. Qaysi turdagi insho maktablarda tez-tez o’tkaziladi;
*a) Rasm asosidagi insho
43. Diktant nima?
* a) Diktant- eshitib yozishdir.O’qituvchi butun matn, gap yoki so’z ini
diktovka qiladi, o’quvchilar yozadilar.
44. Ta’limiy diktant turlari?
* a) 8 ta b) 7 ta c) 6ta d) 2 ta
45. 1-sinf uchun diktantdagi so’zlar soni nechtagcha belgilangan?
*a) 1-sinfda 15 – 20 ta so’z;
46. 2-sinf uchun diktantdagi so’zlar soni nechtagcha belgilangan?
*a) 2-sinfda 30 – 40 so’z ;
47.3-sinf uchun diktantdagi so’zlar soni nechtagcha belgilangan?
*a) 3- sinfda50 -60 so’z;
48. 4-sinf uchun diktantdagi so’zlar soni nechtagcha belgilangan? *a) 4- sinfda-65-70 so’z;
49. Ta’limiy diktantlar tashkil etish va bajarilish usuliga ko’ra qanday turlarga bo’linadi?
*a) 1) ta’kidiy diktant; 2) o’z diktant yoki yoddan yozuv diktanti; 3) izohli diktant; 4) saylanma diktant; 5)
erkin diktant; 6) rasm diktant; 7) lug’at diktant; 8) ijodiy diktant.
50.Boshlang’ich sinflarda “Savodga o’rgatish” darslari necha soatni tashkil qiladi?
51. 1-sinfda “Ona tili” darslari DTS bo’yicha necha soatni tashkil qiladi va qaysi bobdan boshlanadi?
To’g’ri javobni belgilang.
*a)68 soatni, Tovushlar va harflar (28 soat)
52. 2-sinfda “Ona tili” darslari DTS bo’yicha necha soatni va necha bobni tashkilqiladi? To’g’ri javobni
*a) 136 soatni, 5 bob
53.3-sinfda “Ona tili” darslari DTS bo’yicha necha soatni va necha bobni tashkil qiladi? To’g’ri javobni
*a)170 soatni, 5 bob
54.4-sinfda “Ona tili” darslari DTS bo’yicha necha soatni va necha bobni tashkil qiladi? To’g’ri javobni
*a)170 soatni, 14 bob
55. Savod orgatish darslariga yaratilgan multimediali ilovaning oziga xos tomoni
* a) Oquvchilar Alifbe darsida sirli olamga sayohat qiladilar,Yozuv darslarida esa harf mamlakatiga
56.Ozbek tilining asosiy imlo qoidalarini tasdiqlash haqidagi qaror qachon qabul qilingan?
* a) 1995 y. 24 avgust
57. Amaldagi 1-sinf ―Yozuv daftari‖ning muallifi nomi qaysi qatorda to‗g‗ri berilgan?
*a ) Mirhabib G‗ulomoм
58. Yozma harflar o`ng tomonga necha daraja qiyalikda yoziladi?
59. Ona tili fanidan tayanch kompetensiyalar soni nechta?
60. Ona tili fanidan fanga oid kompetensiyalar soni nechta?
61. Ona tili fanidan fanga oid kompetensiyalar nomlarini ko`rsating?
*a) nutqiy, lingivistik;
62. 2-sinflarda tahlil uchun necha soat ajratilgan?
63.Lotin yozuviga asoslangan ozbek alifbosini joriy etish togrisidagi qonun qachon qabul qilingan?
*A)1993 yil 2- sentyabr
64.Oqish va yozuv darslariga qanday talablar qoyiladi?
A) * va maxsus metodik
65.Savod o‘rgatish davri necha soatni tashkil qiladi?
66.Husnixat malakalarini shakllantirish uchun A1 darajaga qancha vaqt ajratiladi?
67. Kalsitlar nima?
*А) Marmartosh, toshko’mir, granit
68. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining nechanchi bob, nechanchi moddasida Fuqarolar atrof-
tabiiy muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo’lishga majburdirlar deyilgan.
C) 11-bob, 41-modda
69. Dialogga to’g’ri ta’rif berilgan qatorni belgilang?
*А) Asardagi personajlarning o’zaro so’zlashuvi, suhbati;
70. Ekskursiya tashkil etish necha bosqichdan iborat bo’ladi?
71. Diksiya nima?
*А) So’z, bo’g’in va tovushni to’g’ri va aniq talaffuz etish;
D) Talaffuzning aniq va sof bo’lishi;
72. Epigraf nima?
*А) Boshqa asarlardan, hikmatli so’zlar, xalq og’zaki ijodidan parchalar keltirish.
73. Xat-savod o’rgatish ishlari qaysi metod asosida olib boriladi?
*А) Bo’g’in-tovush metodi asosida;
74.‖Ta‘lim to‘g‘risida‖gi qonuning nechanchi moddasida DTS berilgan?
75.Boshlang‗ich ta‘limda ona tili va adabiyot fanini oqitishning maqsadi qaysi qatorda togri
*A)oquvchilarning savodxonligini taminlash, ogzaki va yozma nutqida adabiy nutq meyorlariga
rioya qilishni shakllantirishdan iborat
76. Orta umumiy talim mazmunida uzviylikni taminlash maqsadida 2017 yilda tasdiqlangan oquv
dasturida 3-sinf ona tili fani mazmuniga qaysi mavzularga ozgartirish kiritildi?
*A)Tovushlar va harflar mavzulari ―Jarangli va jarangsiz undoshlar mavzusiga o‗zgartirildi
77. Boshlangich talimning Ona tili oquv dasturi nechta bolimdan iborat.
*A) Savod organish va nutq ostirish. Fonetika, grammatika, imlo va nutq ostirish.
79. Ozbekiston Respublikasi Prezidentining 2014-yil 19-fevraldagi Soglom bola yili, Davlat
dasturi togrisidagi PQ-2133-sonli qarorining nechanchi bandida boshlangich talim masalalari
oz aksini topgan?
80. 3-4-sinflar uchun Ona tili, Oqish, Matematika, Atrofimizdagi olam,
Tabiatshunoslik fanlaridan metodik qollanma va multimediali ilovalar qachon yaratiladi?
*A) 2016-2017, 2017-2018 oquv yillarda
81. Boshlangich talim ona tili faniga oid shakllangan nutqiy kompetentsiya elementlariga nimalar
*A) Tinglab tushunish, sozlash, oqish, yozish
82.Imlo malakalarini mustahkamlash uchun qaysi tahlilni samarali deb bilasiz?
*A) Fonetik tahlilni;
D) Fonetik-morfologik tahlilni;
83.Boglanishli nutq malakalarini shakllantirishda diktantning qaysi turidan foydalaniladi?
*A) Erkin va ijodiy diktantdan;
84. Boshlangich sinflarda diktantlarning maqsadiga kora necha xil turi boladi?
85. Yozma ishlarda ko`chish, tutuq belgisi hamda chiziqcha qo`yilmasa, qanday xato hisoblanadi?
86.Inshosozi qaysi tildan kirib kelgan va uning manosi nimani anglatadi?.
*A) Insho asli arabcha soz bolib, manosi yaratish, bino qilish, boshlash demakdir;
87. 4-sinfda Ona tili fani boyicha qanday soz turkumlari organiladi?
*A)Ot, sifat son, kishilik olmoshlari, fel
88. 1-sinfda Ona tili fani mualifi ?
89. 2-sinfda Ona tili fani mualifi ?
90. 3-sinfda Ona tili fani mualifi ?
91. 4-sinfda Ona tili fani mualifi ?
92. Sintaksisda nimalar o`rgatiladi?
*A) Gap va gapda so`zlarni bog`lash.
93.Morfologiyada nimalar o`rgatiladi?
*A) So`z turkumlrga tahlil qilish
*A) grekcha so`z bo`lib o`qish va yozish degan ma`noni anglatadi.
95. Leksikalogiya nima?
*A) so`zning lug`at boyligi.
96. Orfoepika nima?
*A) to`g`ri talafuz qilish
97. Orfografika nima?
98.Gaplar nimalardan tuziladi?*Gap sozlardan tuziladi
99.Horgin sozining manodoshini toping.*a)chanqagan
100.Alp sozining manosi nima?*Bahodir, paxlavon
a) 1.Umumiy orta va orta maxsus,kasb hunar talimining davlat talim standartlarini tasdiqlash
togrisida gi 187-sonli qaror qachon qabul qilindi?
*a).2017yil 6 aprelda
2.1-sinf oqish fani uchun necha soat yillik oquv soatlari ajratilgan?*a) 132 soat
3.Oqish fanining fanga oid kompetensiyasi nechta?
4. 2-sinflar uchun sinfdan tashqari oqishga necha soat ajratilgan?
5. 1-sinflarda oqish fanidan nazorat ishlari uchun necha soat ajratilgan?
6 . 2-sinflarda oqish fanidan nazorat ishlari uchun necha soat ajratilgan?
7. 3-sinflarda oqish fanidan nazorat ishlari uchun necha soat ajratilgan?
8. 4-sinflarda oqish fanidan nazorat ishlari uchun necha soat ajratilgan?
9. 4-sinf oqish fani uchun necha soat yillik oquv soatlari ajratilgan?
10. DTS boyicha A1+ darajadagi oquvchilar 1daqiqada nechta soz oqishlari kerak.
11.3-sinf Oqishdarsligi qaysi bolim bilan boshlanadi?
*a) OnaVatan, Vatan yagona)
12. 2-sinf Oqishdarsligi qaysi bolim bilan boshlanadi?
*a) Ona yurtim-oltin beshigim.
13.DTS boyicha 3-sinf oquvchilar 1daqiqada nechta soz oqishlari kerak?
14. DTS boyicha 2-sinf oquvchilar 1daqiqada nechta soz oqishlari kerak?
15.Sinfdan tashqari oqish mazmuniga kora necha bolimga bolinadi?
16.Oqish fani mazmuniga, yani mavzular kesimida singdirib oqitiladigan fanlar qatorini belgilang.
*a)Konstitutsiya alifbosi, Dinlar tarixidan umumiy tushunchalar,Iqtisod va soliq
17. 2-sinf oqish fani mazmuniga, yani mavzular kesimida singdirib oqitish uchun Konstitutsiya
alifbosifaniga necha soat ajratilgan?
18.O`qish kitobi darsliklaridagi savol-topshiriqlar oquvchilarni izlanishga orgatish jihatdan necha
19. 1-sinfO`qish kitobi darsliklaridagi savol-topshiriqlar oquvchilarni izlanishga orgatish jihatdan
qanday tipdagi savol-topshiriqlardan tuzilgan?
*a) Qayta xotirlash tipdagi savol-topshiriqlar.
20. 2-sinfOqish kitobi darsliklaridagi savol-topshiriqlar oquvchilarni izlanishga orgatish
jihatdan qanday tipdagi savol-topshiriqlardan tuzilgan?
*a) Qayta xotirlash tipdagi savol-topshiriqlar 60foizni, qisman izlanuvchanlik tipidagi savol-topshiriqlar
18 foizni , ijodiy tipdagi savol-topshiriqlar 22 foizni.
21. Badiiy asarni o’rganishning vazifalari nimadan iborat?
*a) O’qigan asarlarini tahlil qilib,fikrlarni og’zaki va yozma bayon qila oladigan qilib
22 Ifodali o’qish vositalari to’g’ri berilgan javobni belgilang
23 *a)Ongli, to’g’ri, ravon, pauzalarga rioya qilib, intonatsiya, ton, ohangga e’tibor berib o’qish.
23.Boshlang’ich sinf o’quvchilari o’qish darslarida qanday o’qish malakalarini egallaydilar? *a) Ifodali
24 Pozitsion o’qish deganda qanday o’qishni tushunasiz? *a) Ongli o’qish
25 To’g’ri o’qishni ta’minlovchi omillar berilgan qatorni aniqlang.
*a) Matnni o’qishdan oldin o’qilishi va yozilishi murakkab so’zlar,so’z birikmalari va gaplar ustida ishlash
26.Boshlang’ich sinf yakunida o’quvchi nechta she’rni yoddan bilishi kerak?
27. Intonatsiya haqidagi umumiy tushuncha to’g’ri berilgan javobni toping?
*A)Nutqning ritmik va ohangdor tuzillishi
28 Kulminatsiya” nima?
*a)Voqealar rivojidagi eng keskin hayajonli jihati
29. O’quv yili oxirida 4-sinf o’quvchisi bir minutda nechta so’z o’qiy olishi lozim?
29 .O’qitishning og’zaki usullari nimalardan iborat?
a)*Hikoya, suhbat, ogzaki bayon
31. 1-sinflarda STO’ qanday tashkil etiladi?
*a) Haftaning oxirgi o’qish darsining 15-20 daqiqasida
32. Tovush hosil qilish paytida havo oqimining ikki nutq azosining bir-biri bilan jipslashishi natijasida
portlab chiqishi yoki azolarning jipslashmay.ular orasidan sirgalib otishi nima deb ataladi?
*a) Artikulyatsiya usuli
33. Yaxshi o’qish malakasi sifatlari qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?
a)*Ifodali, ongli o’qish
34. O’quvchilarni badiiy adabiyot o’qishga yo’naltiruvchi dars turi
*a) Sinfdan tashqari o’qish
a)*O’qish fani bilan
36.Sinfdan tashqari o’qish darslari qachondan boshlab o’tiladi?
*a) 1-sinf dastlabki haftasidanoq
37Bolalar shoirlari va yozuvchilari nomlari ko’rsatilgan qatorni ko’rsating .
*a)Obidjon, P.Mo’min, Z.Diyor, Q. Muhammadiy
38. Sinf kutubxonasi qachon tashkil etiladi?
39. Sinfdan tashqari o’qish darslarida qanday ishlarni olib borish samarali natija beradi?
*a)Ko’rik- tanlovlar tashkil qilish,o’yin tarzida ish turlaridan foydalanish,kichik insholar yozish
40. STO’ (sinfdan tashqari o’qish ) darslarida mustaqil o’qish malakasini shakllantirishbosqichlarini
*a) Asosiy bosqich
b) Boshlang’ich bosqich
c) Tayyorlov bosqich
41. STO'(sinfdan tashqari o’qish ) uchun kitob tanlashda qanday tamoyillarga amal qilinadi?
*a)Tarbiyaviy maqsad ko’zda tutiladi,mavzuning xilma-xilligi, o’quvchi saviyasi va yoshiga mos
42. STO'(sinfdan tashqari o’qish ) mashg’ulotlarida tayyorlov bosqichi davrida asosan qaysi uslubni
*a) Suhbat uslubi
43. STO’ (sinfdan tashqari o’qish ) darslarining xususiyatlari asosan nima bilan belgilanadi?
*a) STO’ tizimining bosqichlari ,,o’quv vazifalari ,dastur va o’quvchilarning qiziqishlari bilan
44. STO’ (sinfd an tashqari o’qish) darslari o’z oldiga qo’yilgan vazifalarni amalga oshirishdanechta
45.STO'(sinfdan tashqari o’qish) darslarida har bir o’quvchida qanday ko’nikma hosilbo’ladi?
*a)Kitobxonlik ko’nikmasi hosil bo’ladi
46. 1-sinfdaSTO'(sinfdan tashqari o’qish ) darslarida yangi asar kim tomonidan o’qiladi?
*a) O’qituvchi tomonidan
47. Boshlang’ich sinf o’quvchilari qachondan boshlab kutubxonaga a’zo bo’lishadi?
*a) 1-sinfning ikkinchi yarmidan
48. Sinfdan tashqari o’qish darslarida samaradorlik yaxshi natija berishi uchun nimalar qilish kerak?
a)*Maktab kutubxonasi,bolalar gazeta va jurnallari bilan hamkorlik qilishi kerak
49.Bir paytning ozida ikkita tovushni talaffuz qilish jarayoni nima deb ataladi?
*a) Koartikulyatsiya usuli
50.Matnni tasvirlash necha xil boladi?
51. Qaysi qatorda artikulyatsiya usulidagi sozlar korsatilgan?
*a)muddao, maorif, oila
A. *Voqealarning eng yuqori darajasi.
53.Qaysi sinflarda oqish darslarining kattagina qismi asarni oqish va matn ustidaishlashga
*a)3-4 sinf oqish darslarida
54.Tinglab tushunish, fikrni ogzaki bayon qilish,oqish, fikrni yozma bayon qilish kabi faoliyatlar
qaysi kompetentsiyaga oid?
*a) Adabiy-nutqiy kompetentsiyalar
55 1 darajadagi 1-4 sinflarda oqish fani necha soat oqitiladi?
56. A1+ darajadagi 2-3-4 sinflarda oqish fani necha soat oqitiladi?
57. A1darajadagi 1-4 sinflarda oqish fani haftada necha soat oqitiladi?
58. A1+darajadagi 2-3-4 sinflarda oqish fani haftada necha soat oqitiladi?
59.«Mustaqillik qaytaribbergan allomalardan kimlarni bilasiz? She‘rdagi «serquyosh olka» iborasini
qanday so’zlar bilan almashtirish mumkin?, Sherdan o’zbek xalqining mehmondo’stligihaqidagi
berilgansavol-topshlar qanday tipdagisavol-topshiriqlar?
*a) Qisman izlanuvchanliktipidagi savol-topshiriqlar.
60. Xalq yaratgan g’oya ixcham, chuqur va tugal ma‘noli gaplar nima deb yuritiladi?
61.Qanday o’qish bosqichida so’zni yaxlit,orfoepik qayta o’qish tavsiya qilinadi?
a)*analitik o’qish bosqichida
62.Yangi material o’rganiladigan savod orgatish darsida Asosiy ish turlari nechta?
63. Asar tahlili jarayonida matn ustida ishlashning nechta
64.―O’qish savodxonligiatamasi nimani anglatadi?
65.Turli ta‘lim tizimiga ega bo’lgan davlatlarda kitobxonlik sifati monitoringini tadqiq qilish qanday
66. Turli davlatlardagi boshlang’ich sinf o’quvchilarining o’qish sifati va matnni tushunish darajasini,
shuningdek, har xil davlatlar ta‘lim tizimidagi o’zgarishlarni taqqoslash va namoyon qilish imkonini
beruvchit adqiqot metodlari qanday nomlanadi?
67. PIRLS tadqiqotlari nechanchi yildan boshlab boshlang’ich ta‘lim miqyosida o’tkazib kelinmoqda?
68.ОхirgiPIRLS tadqiqotlari nechanchi yi l d a o ‘ t k a z i l g a n ?
69.Охirgi PIRLS tadqiqotlariga nechta davlatlar ishtirok etgan?
70.PIRLS tadqiqotlariga nechanchi sinf oquvchilari ishtirok etishadi?
*a) .4 -sinf bitiruvchilari
71.PIRLS tadqiqot jarayonida darsda oquvchilar tomonidan eng
*a)Adabiy kitobxonlikmalakasiniegallashmaqsadidagi oqish, mazmunni
72.PIRLS tadqiqot jarayonidabadiiy vailmiy-ommabop matnlarni o’qishdao’qishko’nikmalarining
73.PIRLStadqiqotda necha yoshdagi o’quvchilarishtiroketishadi?
74.Nima uchunSharq mamlakatlarioquvchilariPIRLSga 10,7-10,9 yoshda qatnashish huquqiga ega
*a) 7yoshdan oqishniboshlaganiuchun
75. 2016yilningoxirgitadqiqotlarnatijasiga kora qaysi davlatbirinchi o’rinni egalladi?
76. Maktab tajribasida qanday qayta hikoya qilishturlarimavjud?
*a) toliq qayta hikoya qilish, qisqartiribqayta hikoya qilish
77. Asarni oqishvatahlilqilishjarayonida tuzilgan reja nimaga yordam beradi?
*a) hikoyamazmuniniizchilqaytahikoyaqilishgayordam beradi.
78.Qisqartiribhikoyalashuchunqanday asarlar tanlanadi?
*a)2-3qismgabo’linadigan,bu bo’limlaryaqqolajralibturadigan,mazmuni sodda asarlar tanlanadi.
79.Oqilgan asarni qisqartirib hikoya qilishga nechanchi sinfdan boshlab o’rgatiladi?
a)*2- sinfdan boshlaborgatiladi.
80.Oqilgan matndan bir qismini, uning chegarasini ongli ravishda ajratib sozlab berish, hikoyadan
faqat bir voqeani aytib berish,hikoya mazmunini faqat bir syujet yonalishida sozlab berish qayta
hikoya qilishning qaysi turi hisoblanadi?
81.Qaytahikoyalashdao’qilganhikoyaningsharoitiyokishaklinio’zgartiribhikoyaqilish qaysi turda amalga
82. Boshlang’ichsinflardabadiiyasarustidaishlash,n e cha bosqichga
83. Matnni yaxlit idrok etish asosida asarning aniq mazmuni va tasviriy ifoda vositalar i bilan
tanishtirish,badiiy asar ustida ishlashning qa ysi bosqichda amalga oshiriladi?
84.Voqealar rivojining bo glanishini belgilash, ishtirok etuvchi shaxslarning xulq-atvori vaularning
asosiy xususiyatlarini aniqlash ,asar kompozitsiyasini ochish, asarning aniq mazmunini tasviriy vositalar
bilan birga tahlil qilish va qahramonlar xulq-atvorini baholash badiiyasar ustida ishlashning qa ysi
bosqichda amalga oshiriladi?
85.Ishtirok etuvchi shaxslarning muhim xususiyatlarini umumlashtirish, qahramonlarni taqqoslashva
baholash,asarningg’oyasini aniqlash,badiiy asarnihayotni bilish manbai vasan‘atasarisifatidabaholash
badiiy asar ustida ishlashning qa ysi bosqichda amalga oshiriladi?
86.Oqilgan asarga bog’liq holdaijodiy xarakterdagi ishlar qachon o’tkaziladi?
*a)ikkinchi sintezdan song
87. Oquvchilarnimatn bilan tanishtirishqaysi bosqichidan boshlanadi?
88.Matn bilan tanishtirishningtayyorgarlikbosqichida qanday ishlar amalga oshiriladi?
*a) Yozuvchilar haqida ma‘lumot berish,o’quvchilarni
asarda tasvirlanadigan voqea-hodisalarni idrok qilish,asar nafasini ,notanish va ko’p ma’noli so’zlar,
murakkabroq tarzdagi obrazli ifodalarni izohlash.
89.A1darajadagi 4 sinf oqish fani mavzularini organish uchun necha soat ajratilgan?
90.Qanday asarlar lirik asar deyiladi?
a)*.turli o’y vahis-tuyg’ularni ifodalovchi;
91.Boshlang‘ich sinf oqish darslarida qaysi oqish turlaridan foydalaniladi?
*a)Ichda oqish, shivirlab oqish va ovoz chiqarib oqishdan
92. Analitik – sintetik tovush metodi qaysi jihati bilan afzal?
*a) Tovush va harflaming bir vaqtda o’rganilishi bilan
93. O’qish vayozuv malakasi qanday malakani shakllanishiga asos bo ladi?
94. Savod o’rgatish davri necha bosqichdan iborat?
95. Boshlang’ich sinflarda matnni qanday tasvirlash kiritilgan?
*a)So’z bilan va grafik tasvirlash mumkin;
96. Xato oqishning kelib chiqish sabablari qaysi javobda berilgan?
*a)Tez o’qiyman deb va soz manosini tushunmay xato oqish.
97. Savod o’rgatish mashqlarining turlari qaysilar?
*a)Analiz mashqlari, sintez mashqlari, artikulyasiya va burro talaffuz mashqlari.
98. Savod o’rgatish davrida undosh tovushlami qaysi tovushlardan boshlab o’rgatiladi?
*a) Sonor tovushlardan
99.1-sinf O’qish kitobi darsligining muallifi kim?
*a)T.Gafforova, E.Shodmonov, G.Eshturdiyeva
100.2-sinf O’qish kitobi darsligining muallifi kim?
*a)T.Gafforova ,Sh Nurillayeva,Z Mirzahakimova
MATEMATIKADAN TEST SAVOLLARI.
1. Togri kasrning suratidagi raqamlar soni maxrajidagi nollar sonidan kam bolsa, maxrajdagi
nollar soniga suratdagi raqamlar sonini tenglashtirish uchun qayerga nol yoziladi.
*a) Suratning chap tomoniga.
2. Matematika sozining manosi qaysi javobda togri korsatilgan?
3. Matematikadan kesma, siniq chiziq haqida ma’lumot nechanchi sinfdan o’rgatiladi?
4. Modellashtirish bu..
*a) oquv materiallari yoki talim mazmunini yaxlit tizimga keltirish
5. Matematik model bu.
*a) matematik timsollar, belgilar va hodisalar sinfining taxminiy namunasi, bayoni
6. Matematikadan har bir o’quvchining 4-sinf yakuniga kelib egallashi zarur bo’lgan minimal bilimlar
darajasi qaysi hujjatda belgilab berilgan?
7. Natural sonlar qanday yoziladi?
*a) chapdan o’nga qarab
8. Oqituvchi bilan birgalikda yol qoyilgan xatoni topa olish , ularni tuzata olish qaysi
kompetensiya elementi bola oladi?
* a) Ozini ozi rivojlantirish kompetensiyasi;
9.Matematika oqitish metodlari uchta katta guruhga bolinadi. Bular qaysilar?
*a) Oquv bilish faoliyatini tashkil qilish metodlari,ragbatlantirish metodlari, samarodorlikni nazorat
10. Matematika metodikasi talim jarayoni bilan bogliq bolgan nechta savolga javob beradi?
11. Psixologlar qaysi yosh davri bolalarning eng muhim fikrlash tuzilmalarining shakllanishida
masul davr ekanligini isbot qilishgan?
12. Mashq deb nimaga aytiladi?
*a) biror amalni , shu amalni ozlashtirish yoki mustahkamlash maqsadida rejali ravishda
tashkil qilingan takroriy bajarishga aytiladi.
13. Sinf dars tizimi nech yildan beri mavjud?
14.Ibn Sino qanday sonlarni xasis sonlar deb nomlgan?
* a) Ozi va birdan tashqari faqat birgina boluvchisi bolgan sonlar.
15. Ibn Sino qanday sonlarni xudbin sonlar deb nomlgan?
*a) Faqat ozi va birga bolinadigan sonlar.
16. Notogri kasrni aralash songa aylantirish uchun nima qilish kerak?
*a) Suratni maxrajga bolib ,chiqqan son butun qismiga yoziladi, qoldiq suratga yoziladi
17. Bir xil maxrajli kasrlarni qoshish qanday bajariladi?
*a) umumiy maxraj olinadi va suratlar qoshib qoyiladi.
18. Ikki butun mingdan besh soni qaysi qatorda togri yozilgan?
19. Bir xil maxrajli kasrlarni taqqoslash uchun mos bolgan qoidani belgilang.
*a) Hamma javoblar togri
20. 4:100 ni onli kasr korinishida ifodalang
21. Miftah ul hisob asari kimga tegishli?
* a) Giyosiddin Jamshid Al Koshiy
22. Eng sodda sonli ifodalarning yigindisi va ayirmasi bilan nechanchi sinfda tanishadilar?
23. Butun bir harsalarni qismlarga ajratib fikrlash nima deb ataladi?
24. Tarixiy manbalarni bilish olijanob va foydali faoliyatdir ushbu fikr kimga tegishli?
25. Boshlangich sinflar oquvchilarning geometric figuralar haqidagi dastlabki tasavvurlarni
shakllantirish metodikasi birinchi bosqichda qanday vazifani oz ichiga oladi?
*a) Bolalarda bolgan geometric figuralar haqidagi umumiy tasavvurlarni aniqlash.
26. Boshlangich sinf daturining asosiy mazmuni nima?
*a)natural sonlarni ogzaki va yozma nomerlash va ular ustida tort arifmetik amallarni
bajarish malakasini berishdir.
27. Bitta nuqta orqali qancha togri chiziq va egri chiziq otkazish mumkin?
28. Ikki nuqtadan qancha togri chiziq otkazish mumkin?
29. Kesmaning oxiri nima bilan belgilanadi?
*a) Shtrix yokinuqta bilan.
30. Qanday burchaklar qoshni burchaklar deyiladi?
*a) Bitta tomoni umumiy bolgan burchaklarni
31.Yoyiq burchakning uchidan otkazilgan (bisektrissadan tashqari) ikkinchi nur yoyiq burchakni
qanday burchaklarga boladi?
*a) Otkir, otmas burchak
32. Sinfdan tashqari ishlar darslarga nisbatan qanday farq qiluvchi xusuiyatlarga ega?
*a) Oz mazmuni boyicha matematika dasturiga bogliq emas.
33. Matematik togarakning asosiy vazifasi qanday?
*a) Matematikaga alohida qiziqish korsatgan oquvchilar bilan bajariladigan chuqurlashtirilgan
34. Standart loyihasi tuzilishda umume‘tirof etilgan qaysi xalқaro me‘yorlardan foydalanildi?
*a) Barcha javoblar to‘g‘ri
35. PISA tadqiqotlari nimalarni o‘rganadi?
*a) hayotda zarur bo‘ladigan bilim va malakalarining holati o‘rganiladi
36. Statistik malumotlarning korinishlarning bir turdan boshqa korinishga otkaza olish qaysi
tayanch kometensiya tarkibiga kiradi?
*a) Axborotlar bilan ishlash kompetentsiyasi
37. Ijtimoiy faol fuqarolik kompetentsiyasi korsatilgan qatorni belgilangan?
*a) atrofdagilar bilan o‘zaro muloқot chog‘ida odob-ahloқ qoidalariga rioya qila olish va guruhda
38. O‘qituvchi va o‘quvchining birgalikdagi harakati natijasaga e‘tibor qaratganda asosiy e‘tiborni
nimaga qaratish kerak?
*a) S-fan, T-texnologiya, E -muhandislik, A – san‘at, M matematika
40. Hozirgi zamon matematikasi natural son tushunchasini asoslashda nimaga tayanadi?
*a) Toplamlar nazariyasiga
41. Ilmiy tadқiқot metodlari – bu…..
*a) bu qonuniy boglanishlarni, munosabatlarni, aloqalarni ornatish va ilmiy nazariyalarni tuzish
maqsadida ilmiy axborotlarni olish usullaridir.
42. Algoritm nima?
a) Bajariladigan ishni tartibini belgilash.
43. Raqam shartli belgisidir. Nuqtalar ornidagi sozni toing.
44. Bu yerda naecha xil raqam ishlatilgan? 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12
45. Ogzaki hisoblash usullari necha bosqichli sxema asosida bajariladi?
46. Butunni uning tashkil etuvchi qismlariga ajratishga yonaltirilgan fikrlash (tafakk ur) usuli nima
47. Predmetlar yoki hodisalar orasida boglanishlarni ornatishga yonaltirilgan fikrlash usuli nima
48. Organilayotgan obyektlardan umumiy muhim tomonlarini ajratish va ularni muhim emaslaridan
49. Bayon qilish metodi necha turga bolinadi?
50. Tushuntirish variantlari necha usullarda tahlil qilinib olib boriladi?
51. Xasis sonlar deb qanday sonlarga aytiladi?
*a) o‘zi va birdan tashqari atigi birgina bo‘luvchisi bor sonlar
52. ― Xudbin‖ sonlar deb qanday sonlarga aytiladi?
*a) o‘zidan tashqari faқat 1 soniga bo‘linadi
53. Bilim oladigan manbalar bo‘yicha berilgan metodlar qatorini korsating
*a) Ogzaki, tushuntirish, amaliy
54. Qaysi qatordagi qoida notogri berilgan?
*a) Barcha javoblar togri
55. Qanday kasrlar ozaro teskari kasrlar deyiladi?
a) kopaytmasi 1 ga teng bolgan kasrlar
b) notogri kasrlar
c) togri kasrlar
56. Qanday kasrnotogri kasr deyiladi?
a) Agar kasrning surati maxrajidan katta yoki teng bolsa
b) kasrning maxraji suratidan katta bolsa
c) maxraji onning darajasidan iborat bolsa
d) butun va kasr qismi bolsa
57. Qanday son aralash son deyiladi?
a) Butun va togri kasr yigindisidan iborat son
b) kasrning maxraji suratidan katta bolsa
c) maxraji onning darajasidan iborat bolsa
d)Agar kasrning surati maxrajidan katta yoki teng bolsa
58. Ifodani almashtirish bu-
a) berilgan ifodani boshqa, qiymati berilgan ifoda qiymatiga teng bolgan ifoda bilan almashtirish
b) ifodadagi qoshiluvchilar ornini almashtirish
c) tenglama tuzish
d) togri javob yoq
59.O`quvchilarni mustaqil masalalar yechishga orgatishning qancha bosqichini ajratib korsatish
60. Kubning nechta qirrasi bor?
61. Nurdan ong tomonga yonalgan nur qanday nomlanadi?
*a) Musbat kordinata nuri
62. Kordinata oqida nuqtaning kordinatasi deb nimaga aytiladi?
*a)shu nuqtaga mos keluvchi songa aytiladi
63. Fazoviy jismlar qaysi qatorda berilgan?
64. Bisektrissa nima?
*a) Har qanday burchakni teng ikkiga bolb otgan nur
65.10 gacha bolgan raқamlarni nomerlash” mavzusini o‘rganishda bolalar qaysi geometrik shakllar
*a) nuqta va kesmalar bilan tanishadilar
66.Harfiy ifodaning qiymatini hisoblash necha bosqichga bo‘linadi?
67. Agar kasr maxraji 2 va 5 dan tashqari boshqa tub boluvchiga ega bolsa
*a)cheksiz onli davriy kasr hosil boladi:
68. Butun sonlar toplami qaysi harf bilan belgilanadi?
69. __________ suhbat shundaysavollarsistemasiasosidatuziladiki,
busavollarilgariozlashtirilganbilimlar, tariflarnioddiyginaqaytaeslatishni talab etadi .
*a) Katexezik suҳbat
70.Qisqa muddat ichida hajmi bo‘yicha eng ko‘p informatsiya berish, o‘quvchilar oldiga
muammolar qo‘yish, ularni hal qilish yo‘llarini ko‘rsatish imkonini beradigan metod qaysi?
71. Boshlang‘ichsinflardamatematika oqitishmetodikasining didaktiktamoyillari nechta?
72. Mustaqillik yillarida Ozbekistonda boshlangich sinflarda matematika oqitish metodikasi
bilan kimlar shugullangan?
*a) N.U.Bikboeva, M.E.Jumaev va boshqalar shugullanib kelmoqda.
73.Kop xonali sonlarni raqamlash bu:
*a) sinflarga ajratish
Kichik yoshli bоlаlаrdа gеоmеtrik tushunchаlаr o‘rgаtish mеtоdikаsi
c) * Ko‘rgаzmаlаr yordаmidа
Ishlаtilаdigаn uzunliko‘lchov birliklаri
Qаrich, litr, Chаqirim
Paletka nima uchun xizmat qiladi?
*a)Tekis bo`lmagan figuralarning yuzini o`lchash uchun
1-sinf matematika darsligi mualliflarikim?
M.Ahmedov, N.Abdurahmonova, M.Jumayev
Taqqoslash metodi deganda siz nimani tushunasiz?
Organilayotgan matematik obektdagi narsalarning oxshash va farqli tomonlari aniqlovchi
Harfiy ifodalar qaysi sinfda kiritiladi?
20 ichida qoshish va ayirish qaysi sinfda organiladi?
Ayirishning hadlari qaysi sinfda organiladi
O’zgaruvchi ifoda qanday tushuncha?
Ozgaruvchi -bu belgi, uning o’rniga har xil qiymatlarni qo’yish mumkin bo’lgan, qiymatlar
Boshlangich sinflarda qanday sodda ifodalar otiladi? 1) yigindi 2) ayirma 3) bolinma
1-sinfda organiladigan asosiy miqdor birliklari qaysilar?
Yuza o’lchov birliklari qanday usulda o’rgatiladi?
Ko’pburchakning perimetri deb nimaga aytiladi?
Ko’pburchak tomonlari uzunligining yig’indisiga aytiladi
Masala yechish metodikasi nimadan iborat? 1. Masala mazmuni bilan tanishish, 2. Masalani
tahlil qilish 3.Masalani qisqa yozuvini yozish 4.Masalani yechish rejasini tuzish 5.Masala yechimini
88. Amaliy va nostandart xarakterdagi masalalar yechishni oquvchilarga qanday tasiri bor?
*a) Barchasi togri.
b)olingan natijalar ustida tanqidiy fikrlashga orgatadi
c) analiz, sintez, analogiya, umumlashtirish, deduktsiya va induktsiya kabi mantiqiy mushohada
yuritish faoliyatini rivojlantiradi
d)intuitsiya,egiluvchanlik va moslashuvchanlik kabi fazilatlarni rivojlantiriadi
2-sinf Matematika yangi dasturida 18 ichida bir xonali sonlarni qanday qo’shish va ayirish
O’nlik orqali o’tib
3-sinf “Matematika” fani yangi dasturi bo’yicha o’quv yili oxirida o’quvchilar geometric shakllar
bo’yicha nimalarni bilishlari darkor?
Shaklning yuzini topish
4-sinf “Matematika” fani yangi dasturida geometriyaga oid qanaqa mavzular ko’rsatilgan?
*a)Matematika mazmuniga oid umumiy kompetentsiya
93.Matematikaga oid atamalarning manosini tushunib , togri oqiy olish qaysi kompetensiya
* a) Komunikativ kompetensiya;
94. Kasr sonlar qanday o’rgatiladi?
* a) Miqdorlarning teng ulushlarini ko’rsatish orqali.
95.2- sinf matematikadan oquv dasturi necha bolim va soatdan iborat?
*a)170 soat, A1+: 204soat, 6 bolim;
3-sinf matematikadan oquv dasturi necha bolim va soatdan iborat?
170 soat, A1+:238 soat, 5 bolim;
4-sinf matematika fanidan oquv dasturi necha bolim va soatdan iborat?
170 soat, A1+: 238 soat, 6 bolim;
2,3,4- sinflarda nazorat ishlari uchun necha soatdan ajratilgan?
4- sinf matematika fani uchunberilgan oquv dasturining qaysi bolimi Kasrlar
mavzusini oz ichiga olgan?
100.Berilgan 608: 10 ga qaysi onli kasr mos keladi.
Mavjud nazariy bilimlar va amaliy tajribalarni tahlil qilish, taqqoslash orqali muammoni hal etish
yo’llarni topishga, bilimlarni mustahkamlash, takrorlash, baholashga, mustaqil tanqidiy fikrlashni,
nostandart tafakkurni shakllantirishga hizmat qiluvchi metod-bu
1. Shaxsga maqsadli pedagogic tasir korsatish uchun zarur bolgan metodlar, vositalar va jarayonlar
2. Eng yaxshi va samarali natijaga erishuvchi guruh-
a)*5 va 6 kishidaniboratguruh
3. Ozbekiston Respublikasi datalim tizimining milliy modeli tarkibiy qismlari qaysilar 1.shaxs
2.davlat vajamiyat 3.tarbiya 4.uzluksiz talim 5.fan 6. Ishlabchiqarish 7.ong 8. dastur
4. Komil shaxsni voyaga yetkazish-
5. Pedagogic texnologiya – avvaldan rejalashtirilgan natijalarga olib boruvchi va bajarilishi shart
bolgan tartibli amallar tizimidir. Berilgan tarif kimga tegishli
6. Sinkveyn sozining manosi
7. Korib ham eshitib (birvaqatningozida, televizor, kompyuter, internet orqali)olganmalumotlarini –
a)*Lotincha chidam, sabr-toqat, bagrikenglik
9. Oqitishda oddiydan murakkabga borish; bolaning qobiliyatini hisobga olish, talimni jismoniy
mashqlar bilan qoshib olib borish; bolaga kuchi yetadigan mashqlar bajartirish kabi fikrlar kimga
a)*Tasvirlash, namoyishetish, ekskursiya
– mazmuniy va mantiqiy yakunga ega bolgan, didaktik jihatdan ishlab chiqilgan, natijaga
qaratilgan, kirish va chiqish nazorat laridan iborat bolgan birlikdir.
Novatsiya sozining manosi
blended learning qandaytalim
a)*Alohida iqtidorli bolalarga talim tarbiya
Zamonaviy oqitish texnologiyalari-
Paradigma sozining manosi
Oquvchini mashgulot va mashgulotdan tashqari jarayonlarda turli oquv adabiyotlari,
muammoli tajriba bajarish mazmuni bilan tanishtirish, fikrni erkin bayon etish hamda muayyan tajribani
bajarish davomida uni baholashga qaratilgan texnologiya-
Oquvchilarni otilgan yoki otilishi kerak bolgan mavzu boyicha yakka va kichik jamoa
bolib fikrlash hamda xotirlash, ozlashtirgan bilimlarni yodga tushirib, toplangan fikrlarni
umumlashtira olish va ualrni yoza, rasm va chizma korinishida ifodalay olishga orgatuvchi
Obyektivborliqdaginarsa-hodisalarnitizimli, uzluksiz, batartib, mukammalidrokqilishjarayoni-
Muayyan oqitish metodi yoki usullaridan muvaffaqiyatli foydalanish uchun zarur bolgan
yordamchi oquv materiallari
Oquvchilar tomonidan egallangan bilim, konikma, malaka va shaxsiy sifatlarni olchash
a)*1921 yilGarvard universitetida
Innovatsiya tushunchasini ilk nazariyachilarikim?
*s) I.SHumpater, N.Kondratev
27. Pedagogikani falsafadan ajratib olgan olim kim?
*a) grekcha “texne”-sanat, mahorat, “logos”-organish
31. Kvalifikatsiya soziningmanosi?
*b) oz-ozini: tahlilqilish,rivojlantirishnirejalashtirish,,namoyonqilish
36. ‖Mahorat‖ so‘ziningma‘nosini toping.
*s) mohirlik, ustalik, epchillik
*d) lotinchadanolinganbo‘lib, loyiқ, mos, muvofiq, munosibdegani
*s) ixtiyorimizdantashqariyaratiladigan, bo‘ladiganҳodisalar
39. ―Innovatsiya‖ so‘ziningma‘nosi?
*a) inglizchayangilikkiritish, yangilanish
40. ―Novatsiya‖ so‘ziningma‘nosinibelgilang.
*s) lotinchadanolinganbo‘lib, o‘zgarishdegani
41. Texnologiya – bu .
42. ―Didaktika‖ – so‘ziningma‘nosi?
*d) O‘qitish, o‘rgatish
*a) bola etaklamoқ
45. DTS qandayta‘limturlarigajoriyetilgan?
*a) umumiyo‘rtata‘lim,o‘rta-maxsus, kasb-ҳunarta‘limi,oliyta‘lim
47. ―Evristika‖ so‘ziningma‘nosinima?
*d) jarayongayangifikrlarnio‘ylabtopish, yonaltiruvchisavollar
48. Kreativlik bu?
Texnologiya fanidan test savollari
1. Qurish-yasashning maqsad va vazifalari nimalardan iborat.
*b) oquvchilarda texnologik jarayon davomida bajariladigan amaliy ishlar yuzasidan olgan BKMlarini
mustaqil amaliy faoliyatda qollash komptentsiyalarini shakllantirishdan iborat
2. Qurish-yasash sozining ma`nosi togri yozilgan qatorni toping.
*c) lotinchadan olingan bolib, turli redmetlarni, qism va elementlarni ma`lum bir holatga keltirish,
ma`nosini bildiradi d)yunonchadan olingan bolib, yasash ma`nosini beradi
Поиск материала «O‘qish kitobi, 5 sinf, Shomuratova M., Ahmedova Sh., Ismatullayeva N., 2020» для чтения, скачивания и покупки
Найденные материалы, документы, бумажные и электронные книги и файлы:
Ниже показаны результаты поиска поисковой системы Яндекс. В результатах могут быть показаны как эта книга, так и похожие на нее по названию или автору.
Search results:
Barcha fanlardan 5 – sinf darsliklari. 5 – sinf darsliklarining elektron variantlari. Выберите рубрику Abituriyentlar uchun Abituriyentlarga Aforizmlar Attestatsiya Biologiya Biznes rejalar Bola tarbiyasi Bolalar uchun Bu qiziq Dars ishlanmalar Darsliklar Darsliklar 2021 Ertaklar to’plami Fizika Foydali Foydali ma’lumotlar Go’zallik sirlari Imtihon 2022 Ingliz tili darslari Ish reja 2021 Ismlar manosi Jismoniy tarbiya Kimyo Kitoblar Mantiqiy savollar Maqollar Matematika O ’qituvchilarga O ’quvchilarga Olimpiada savollari Ona tili va adabiyot Ota-onalarga PISA. bilimlar.uz
O ’ qish fanidan barcha sinf darslik. Darsliklarning elektron shakllari. Kitoblarni yuklab olish uchun yuklab olish yozuvi ustiga bosing va kitob sizning qurilmangizga yuklanadi. O’zbek tilida: 1- sinf O ’ qish darsligi – yuklab olish. Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza.uz
Канцтовары: бумага, ручки, карандаши, тетради. Ранцы, рюкзаки, сумки. И многое другое. my-shop.ru Купить
Saqlash. Haqida. Botanika. 5 – sinf (2015, O ‘.Pratov, A.To’xtayev). Saqlash. Haqida. Fransuz tili. 5 – sinf (2017, A.Nosirov, Sh .Nishonboyev). Saqlash. Haqida. Oliy va OMTM darsliklari. Durdona to‘plamlar. Android uchun kitoblar . Videogalereya. Узбекская библиотека. n.ziyouz.com
Siz bu sahifada O `zbekistonning (Toshkent) 5 sinf uchun Matematika kitobini tekinga ko`chirishingiz mumkin. Bundan tashqari, kitob bilan tanishish uchun bu kitobga prevyu yuklab olish mumkin. Скачать . www.Test-uz.ru
2-qism (V.Topildiyev) Fuqarolik ishlarini sudda ko’rishga oid protsessual hujjat namunalariga sharh ( Sh .Shoraxmetov) Fuqarolik jamiyati asoslari (A.Jalilov, U.Muhammadiyev) Fuqarolik protsessual huquqi ( M .Mamasidiqov, Z.Esanova, D.Habibullayev) Fuqarolik sud ishlarini yuritishning huquqiy asoslarini takomillashtirish masalalari ( M .Mamasiddiqov) Fuqarolik va oila huquqi (D.Karxodjayeva, N .Akayeva, Sh .Yuldasheva) Fuqoralar o’zinini o’zi boshqarish organlari ( M .Mamasiddiqov, R.Hakimov). 3- sinf (2010, M .Umarova, Sh .Hakimova) O ‘ qish kitobi . forum.ziyouz.com
Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza.uz
O ‘ qish kitobi . 1- sinf (2017, T.G’afforova, E.Shodmonov). Powered by Phoca Download . Saytimiz rivojiga hissa. n.ziyouz.com
5 – sinf darsliklarining elektron varianti. Adabiyot 2007-yil darslik.djvu ( 5 mb). O ‘ qish kitobi 2013-yil darslik.djvu (1.8 mb). bellashuv.uz
Siz bu sahifada O `zbekistonning (Toshkent) 5 sinf uchun Matematika 2 qism kitobini tekinga ko`chirishingiz mumkin. Bundan tashqari, kitob bilan tanishish uchun bu kitobga prevyu yuklab olish mumkin. www.Test-uz.ru
Mas’ul muharrir: Safo Matchonov – pedagogika fanlari doktori, professor. Taqrizchilar: Dilorom Fattoxova – O‘zbekiston Milliy universiteti. katta o‘qituvchisi, p.f. n .; Nazira Ahmedova – RTM boshlang‘ich ta’lim bo‘limi boshlig‘i; Mazmuna Jalilova – Toshkent viloyati Olmaliq shahridagi. 18-maktab boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi. Shartli belgilar: – multimedia ilovasi. – dars tugadi. O‘ — 30. O ‘ qish kitobi : 1- sinf uchun darslik / Muallif-tuzuv-chilar: T. G‘afforova, E. Shodmonov, G. Eshturdi-yeva; Mas’ul muharrir: S. Matchonov. n.ziyouz.com
Таъкидлаш ўринлики, истиқлол йилларида умумий ўрта таълим мактаблари учун дарсликларнинг янги авлодини яратиш давлат миқёсидаги вазифага айланди. Чиндан ҳам ҳар бир ўқувчининг дарсликлар билан тўлиқ таъминланиши таълим сифатини оширишда муҳим аҳамият касб этади. Ушбу саҳифа ёрдамида 5 – синф ўқувчиларига мўлжалланган дарсликларнинг электрон нусхасини кўчириб олишингиз мумкин. Сўнгги йилларда чоп этилган дарсликлар. idum.uz
1 5 – sinf informatika fanidan test. Выберите рубрику Abituriyentlar uchun Abituriyentlarga Aforizmlar Attestatsiya Biologiya Biznes rejalar Bola tarbiyasi Bolalar uchun Bu qiziq Dars ishlanmalar Darsliklar Darsliklar 2021 Ertaklar to’plami Fizika Foydali Foydali ma’lumotlar Go’zallik sirlari Imtihon 2022 Ingliz tili darslari Ish reja 2021 Ismlar manosi Jismoniy tarbiya Kimyo Kitoblar Mantiqiy savollar Maqollar Matematika O ’qituvchilarga O ’quvchilarga Olimpiada savollari Ona tili va adabiyot Ota-onalarga PISA. bilimlar.uz
4.32857142857141111111111 Rating 4.33 (35 Votes). 5 – sinf ixtisoslashgan maktablar uchun matematikadan darslik. Чтобы скачать этот файл зарегистрируйтесь или войдите на сайт. Please register or login to download this file. 5 – sinf ixtisoslashgan maktablar uchun matematikadan darslik (10.4 Mb). aim.uz
KBK: 81.2O‘z-922. O‘ 97 O ‘ qish kitobi 4- sinf : umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 4- sinfi uchun darslik / S. Matchonov [va boshq.]. – Qayta ishlangan va to‘ldirilgan oltinchi nashr. Taqrizchilar – Islom Yoqubov, O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi a’zosi; Nazira Ahmedova , RTM boshlang‘ich ta’lim bo‘limi boshlig‘i; Dildora Pulatova, TVXTXQTMOI ning katta o‘qituvchisi; Sojida Abdullayeva, Toshkent shahar Bektemir tumanidagi. 290-maktab boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi. n.ziyouz.com
Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza.uz
ЛитРес – это самая большая библиотека электронных книг. Покупай, скачивай, читай и слушай лицензионные электронные книги и аудиокниги для компьютеров, телефонов и планшетов. На LitRes публикуются отзывы, рейтинги книг, рекомендации, рецензии, информация об авторах. www.litres.ru Купить
Интернет-магазин My-shop.ru – интернет магазин, где можно купить более 700 тысяч книг любого жанра, автора и тематики. Учебники по выгодным ценам с доставкой в Москве, Санкт-Петербурге и других городах России! Книги почтой с доставкой на дом и самовывозом. my-shop.ru Купить
Канцтовары. Низкие цены на любые канцтовары для детей и взрослых, для работы и учёбы. Письменные принадлежности. Карандаши, ручки, стержни, фломастеры, чернила, тушь, маркеры – любые письменные принадлежности. Бумажные канцтовары. Широкий выбор тетрадей, дневников, альбомов быстро и дёшево купить бумажные канцтовары. Ранцы, рюкзаки, сумки. Всевозможные сумки и косметички, ранцы с наполнением и без, рюкзаки со скидками и сумки для ноутбуков. Канцелярские мелочи. Ластики, ножницы, точилки, подставки и линейки, степлеры, дыроколы, корректоры, скотч и клей. my-shop.ru Купить
Лабиринт – это самый большой интернет магазин бумажных книг. Покупай и заказывай книги! Доставка почтой, курьером, через сеть пунктов самовывоза в Москве, Санкт-Петербурге и других 30 городах России. Доставляем также в другие страны СНГ и мира! На официальном сайте «Лабиринта» публикуются рейтинги книг, отзывы, рекомендации, рецензии и информация об авторах, издательствах, правообладателях, сериях книг. www.labirint.ru Купить
Интернет-магазин Читай-Город – Здесь вы можете купить книги всех жанров и направлений по самым выгодным ценам с бесплатной доставкой в Москве, Санкт-Петербурге и других городах России! www.chitai-gorod.ru Купить
На данной странице Вы можете найти лучшие результаты поиска для чтения, скачивания и покупки на интернет сайтах материалов, документов, бумажных и электронных книг и файлов похожих на материал «O‘qish kitobi, 5 sinf, Shomuratova M., Ahmedova Sh., Ismatullayeva N., 2020»
Для формирования результатов поиска документов использован сервис Яндекс.XML.
Нашлось 15 млн ответов. Показаны первые 20 результата(ов).
Oliy ta’lim muassasalarida o’qish qachondan boshlanadi?
Oliy ta’lim muassasalarida 10-yanvardan qishki ta’til muddati 24-yanvargacha uzaytirilgani va so‘nggi kunlarda koronavirus bilan kasallanish holatlari ko‘paygani sabab ko‘pchilik talabalarda «O‘qish qachondan boshlanadi?» degan savol paydo bo‘ldi.
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligidan bugun olgan ma’lumotimizga ko‘ra, avval xabar berilgan — 24-yanvardan oliy ta’lim muassasalarida an’anaviy tarzda darslar boshlanishi haqidagi rasmiy ma’lumotda hozircha hech qanday o‘zgarish yo‘q.
Koronavirus sabab dars jarayonlari onlaynga o‘tishiga faqatgina Maxsus komissiya qaror qiladi. Hozircha Maxsus komissiya ham tinch. Demak, agar 24-yanvargacha hech qanday yangilik bo‘lmasa, barcha oliy ta’lim muassasalarida 24-yanvardan an’anaviy tarzda darslar boshlanadi.
Mavzuga doir
Tarix va geografiya yo‘nalishlarida Bobur stipendiyasi ta’sis etiladi
O‘zbekistondagi OTM, texnikum va akademik litseylarning o‘qish boshlashga tayyorligi qayta monitoring qilinmoqda
11 yanvardan universitet, texnikum, kollej va litseylarda darslar boshlanadi
O‘zbekistonlik talabalar eng ko‘p qaysi davlatlarda o‘qiyotgani maʼlum bo‘ldi
Qishki taʼtil cho‘zilishi mumkin, O‘zbekiston Milliy Universitetida qishqi taʼtil 23 yanvargacha uzaytirilganligi xabar qilinmoqda
OTMlarda kontrakt to‘lash muddati 20 yanvargacha uzaytirildi
Toshkentdagi 31 ta OTMda darslar soat 9:30 dan boshlanadi
Prezident va nomdor davlat stipendiyalari g‘oliblari e’lon qilindi