Ochiq dars ishlanma: Non ulug ne mat
Ta`limiy:o`quvchilar o`qish orqali rizq-u ro`zimiz non haqida tushunchaga ega bo`ladi. O`qilgan she`r mazmuniga doir savol va topshiriqlarga javob berish, ularda to`g`ri va ifodali o`qish malakalarini shakllantirish.
Samarqanddagi maktabda yaroqsiz doskada dars o‘tilgani aniqlandi
Internetda Samarqand viloyati Bulung‘ur tumanidagi maktablarning birida bolalarga siniq doskada dars o‘tilayotgani aks etgan surat tarqaldi. Viloyat Xalq ta’limi boshqarmasi axborot xizmati holat yuzasidan ma’lumot berdi.
Ma’lum bo‘lishicha, holat tumanning «Cho‘yantepa» MFY Mo‘g‘il qishlog‘idagi 13-maktabda sodir bo‘lgan. 13-umumta’lim maktabining 3 ta binosi mavjud bo‘lib, 1- bino 1972 yilda qurilgan (ayni paytda omborxona sifatida foydalanadi), 2- bino 2005 yilda hashar yo‘li bilan (420 o‘rinli) qurilgan, 3- bino esa 2018 yilda investitsiya dasturi doirasida barpo etilgan (420 o‘ringa ega 14 ta o‘quv xonalari mavjud).
Maktab 2021 yilda joriy ta’mirdan chiqqan bo‘lib, ijtimoiy tarmoqlarda surati tarqalgan doska darz ketgan surati maktabning fizika fani o‘qituvchisi tomonidan 3 mart kuni muammoni bartaraf etish maqsadida maktab o‘qituvchilari guruhiga yuborilgan.
«Ayni damda maktabdagi yaroqsiz doska yangisiga almashtirilgan», deyiladi xabarda.
Ochiq dars ishlanma: “Non ulug’ ne’mat”
Ta`limiy:o`quvchilar o`qish orqali rizq-u ro`zimiz non haqida tushunchaga ega bo`ladi. O`qilgan she`r mazmuniga doir savol va topshiriqlarga javob berish, ularda to`g`ri va ifodali o`qish malakalarini shakllantirish.
FK 1: she`riy matnni tinglab tushuna oladi va bir daqiqada ongli ,ifodali, to`g`ri ,tez 30-35 ta so`zni o`qiy oladi.
Tarbiyaviy: o`quvchilarda nonni asrab-avaylash,uvol qilmaslik, tejamkorlikka rioya qilish, mehnatsevarlik ko`nikmalarini tarbiyalash.
TK 3: o`zining o`quvchilik burchi va vazifalarini bilish, unga rioya qilish,o`zidan kattalarga, o`rtoqlariga va o`zidan kichiklarga yordam berish.
Rivojlantiruvchi: o`quvchilarning og`zaki nutqini, fikrlash qobiliyatini, topishmoqlar javobini topish malakasini rivojlantirish.
TK 2: o`quv fanlarini o`rganish va bir-biridan farqlash, o`z xatosini tushunish va tuzatish.
Dars turi:yangi tushuncha va bilimlarini shakllantiruvchi.
Dars metodi: suhbat,ko`rgazmalar va tarqatma materiallar, “Zanjir” metodi, “Mozaika” o`yini.
Dars jihozlari: darslik, texnik vositalar, rasmlar, rebus, test savollari, slayd va lavhalar, yasalgan va yopilgan nonlar.
Darsning borishi:
I.Tashkiliy qism.
O`quvchilar bilan salomlashib, davomat aniqlanadi.
O`quvchilarning darsga hozirligini tekshirish.
O`quvchilarga darsning “Oltin qoidasi” eslatiladi. O`quvchilar “Nonvoy”, “Dehqon”, “Bug`doy” guruhlariga bo`linib oladi. Guruh a`zolari o`zlarini tanishtiradi.
Dehqon guruhidan bitta o`quvchi dehqon bo`lib kiyingan holda qo`lida kichik ketmoni bilan she`r aytadi:
Men dehqon bobongizman,
Belni mahkam bog`layman.
Ketmon-u teshalarni
Zo`r yumushga chog`layman.
Bug`doy” guruhidan bitta o`quvchi qo`lida bug`doy boshoqlarini ushlagan holda she`r aytadi:
Bug`doyman men oltin rang,
Hosilim ko`p bir qarang.
Xirmon to`la boshoq ,don,
Dasturxonda to`la non.
“Nonvoy” guruhidan bitta o`quvchi chiqib, novvoy kiyimida ,qo`lida kulcha bilan she`r aytadi:
Har tong erta turaman,
Tandirga o`t qalayman.
Xamir qorib, non yopib,
Elga xizmat qilaman.
Dars davomoda har bir guruh o`quvchilari rag`batlantirilib boriladi.
II.O`tilgan darsda berilgan uyga vazifani tekshirish va o`quvchilarni baholash:
1.Davom ettir o`yini orqali har bir guruhdan ketma-ketlikda o`quvchilar mavzu so`zlab beradilar.
2.”Chala xat” mashqi orqali mavzu mustahkamlanadi. 3 guruhga 3 ta qog`ozga oldindan tayyorlab kelingan chala xatlar beriladi. O`quvchilarga so`zlarni topib o`rniga qo`yib o`qish topshiriladi.
“Chala xat” mashqi
Temurbek ____________ ,hamma narsani bilishga intiluvchan bo`lib o`sdi. ___________ yoshga to`lganida, otasi uni ____________ ______________ qo`liga topshirdi.
Tarag`ay Bahodir o`g`li qo`l qovushtirib:
-Bolamning _________ chiqarib bersangiz, – dedi.
Ibodulla domla bu __________ va xushfe`l odamni juda yaxshi bilardi. Shuning uchun ham uni ochiq _______ bilan kutib oldi. Qo`lidagi tugunini olib, ___________ maktabga qabul qildi.
“Chala xat” mashqi
Tarag`ay bahodir chiqib ketganidan keyin __________ uning o`g`lini oldingi qatorga ____________ . Keyin unga ________________ qildi:
-Qani, __________ , tur o`rningdan. Isming ne?
Yangi __________ dast o`rnidan turdi va: “_________”, – deb javob berdi.
-Barakallo, ____________ , maktabimizga kelib yaxshi ish qilibsan. Sho`xlik qilib, ____________ bo`lsang, o`zingdan ko`r.
Temurbek boshini quyi solganicha qo`l qovushtirib , __________ turardi.
Temurbek to`rt yil __________ domlaning qo`lida o`qidi.
“Chala xat” mashqi
Savodi chiqqanidan keyin _____________ bahodir o`g`lini Shahrisabzdagi __________________ berdi. U maktabdagi singari madrasada ham ________ o`qidi.
Mamlakatni boshqarish ilmini esa _____________ o`rgandi. Buni otasi kechqurunlari ______________ tashvishlaridan xoli bo`lgan paytlarida o`rgatdi.
Temurbek ustozi va ______________ pand-nasihatlarini butun vujudi bilan ____________________. Keyin bularga ___________ umr rioya qildi.
Yangi mavzu slayd orqali “Non va tilla” rivoyati eshittiriladi. Rivoyat nima haqidaligi so`raladi. Yangi mavzu ochib beriladi.
“Non ulug` ne`mat” o`qituvchi tomonidan matn o`qib beriladi. Mazmuni tushuntiriladi. Mirzo Ulug`bek haqida ma`lumot beriladi. Notanish so`zlar yuzasidan lug`at ishi o`tkaziladi.
Zanjir usulida matn bir nuqtadan o`qitiladi. “Mozaika “o`yini orqali mustahkamlanadi. Konvert ichida berilgan bo`g`inlarni to`g`ri joylashtirib maqol hosil qilish tushuntiriladi.
1)-e`, -lash, -ni, non, -zoz, -liy, -o, -mat, -him.
2)Non, -ho, -be, -ba, -gi, – boy, -li, -miz.
3)Non, -baxsh, -ne` , -shi, -mat, -fo
Dam olish daqiqasi.
Hamma birgalikda non yopganda qo`shig`ini kuylash, har bir guruh o`quvchilar texnologiya ,tasviriy san`at fanlari bo`lgan ,qiziqishlarini yasab kelgan non va kulchalari rasmlari bilan baholash.
”Kim ko`p aytadi?” o`yinini o`tkazish. Guruhlararo o`tkaziladi. Har biridan bittadan o`quvchi chiqadi. Bir nafasda eng ko`p aytgan o`quvchi g`olib sanaladi.
Non yasashasizmi?
Sholi sanashasizmi?
Darsga yakun yasash va baholash.
Test savollar ekran orqali ko`rsatiladi:
1.Non turlari qaysi qatorda to`g`ri ko`rsatilgan?
a)bulochka,pirojniy,keks
b)patir non, obinon, jizzali non
2.Bug`doy qanday mashina yordamida yig`ib olinadi?
a)kombayn b)tegirmon
3.Dasturxon ko`rki nima?
a)non bilan b)turli xil taomlar
4.Keragidan ortiq _________ ishlatmang.
Nuqtalar o`rniga qaysi so`z mos keladi?
a)nonni b)bulochkani
5.Bug`doy qanday ekinlar sarasiga kiradi?
a)dorivor b)donli ekinlar
Nuqtalar o`rniga qaysi so`z qo`yish mumkin?
a)hayot b)non
Darsda faol qatnashgan o`quvchilar rag`batlantiriladi. Yig`ilgan ballarni qo`shib, eng yuqori natija ko`rsatgan guruhga o`rinlar beriladi. Eng faol qatnashgan o`quvchilar uchun ko`krak nishoni bilan taqdirlanadi.
KATTAQO`RG`ON SHAHAR
11-IXTISOSLASHGAN DAVLAT
UMUMTA`LIM MAKTABI
BOSHLANG`ICH SINF O`QITUVCHISI
YUZBAYEVA GULANDOMNING
2-“B” SINF BILAN O`TKAZGAN
MAVZU:NON ULUG` NE`MAT
2019-2020 O`QUV YILI