Ona tili, 3 sinf, Fuzailov S, Xudoyberganova M, Yo‘ldosheva Sh, 2016

halol (odam) – честный

O‘qituvchi

(O‘tilganlarni takrorlash. O‘zbek tilining orfoepik va orfografik me’yorlari)

Darsning maqsadi:

1. O‘quvchilarning o‘zbek tilidagi orfoepik va orfografik me’yorlari haqidagi bilimlarini takrorlash. Kundalik turmushda bu qoidalarga rioya qilishni shakllantirish.

Adabiy-nutqiy kompetensiyalar (tinglab tushunish, fikrni og‘zaki bayon qilish, o‘qish, fikrni yozma bayon qilish)ni shakllantirish.

2. Vatanni sevish, vatanparvarlik, vatanga sadoqat tushunchalarini mustahkamlash. Vatan taraqqiyotiga o‘z hissasini qo‘shishga chaqirish.davlat ramzlariga hurmat bilan munosabatda bo‘lish; farzandlik va o‘quvchilik, fuqarolik burch va huquqlarini bilish, unga rioya qilish; xalqining tarixiy, ma’naviy va madaniy merosini avaylab asrash.

3. O‘quvchilarning lug‘at boyligini oshirish. Mustaqil ishlash ko‘nikmasini o‘stirish.

Mavjud axborot manbalaridan foydalanib (internet, telefon, kompyuter, elektron pochta) ma’lumot almashish;

Darsning turi: Mustahkomlovchi

Darsning usuli:

Darsning jihozi: darslik,tarqatmalar, rasmlar, multimediya,…

Darsning borishi:

A) Tashkiliy qism.

Salomlashish,davomatni aniqlash,o‘quvchilarni darsga tayyorlash. “Kun yangiligi” rukni asosida suhbat

B) O‘tilganlarni mustahkamlash.

Uy vazifasi so‘rab baholanadi. O‘qilgan badiiy asarlar tahlili qilinadi.

2-topshiriq. Matnni o‘qing, ajratb ko‘rsatilgan so‘zlarning ma’nosini tushuntiring.

Vatan ona kabi azizdir. Shuning uchun ham uni – ona Vatan deymiz. Inson o‘z vatanida kamol topadi, qadrlanadi, baxt-saodatga erishadi.

Vatanni asrab-avaylash har birimizning muqaddas burchimizdir.

Mustaqillik tufayli xalqimizning asriy orzulari amalga oshdi. Yurtimiz O‘zbekiston butun dunyoga tanildi. Turli mamlakatlar bilan barcha sohalarda ijtimoiy-iqtisodiy aloqalar o‘rnatildi. O‘zbekiston oltin, mis, neft, gaz kabi foydali qazilmalari va shirin mevalari, paxta ipaklari bilan jahon bozorida o‘z o‘rnini topdi.

Qadimiy va navqiron shaharlarni ko‘rgani kelgan sayyohlar jannatmakon o‘lkamizda xalqimizning mehmondo‘stligidan bahramand bo‘lmoqdalar.

O‘zbek xalqi vatan qadrini hamisha yuksak tutgan. Vatanni xuddi ota-onani sevgan kabi sevish, uning tinchligi, taraqqiyoti uchun kurashish kerak. Shu bois Jannatmakon o‘lkamizning kelajagi sizning qo‘lingizda. Vatanni har jihatdan yuksaltirishingiz, ko‘z qorachig‘iday avaylab, asrashingiz kerak.

Talaffuz jarayonida so‘z tarkibidagi tovushlar turli o‘zgarishlarga uchrashi mumkin. Bu fonetik tovush o‘zgarishlari deb atalib, ularga tovush tushishi, tovush ortishi, tovush almas hinishi hodisalari kiradi.

Masalan: singil + im = singlim (2-bo‘g‘indagi i unlisi tushgan) o‘rtoq + im = o‘rtog‘im (q undoshi g‘ ga almashyapti) xursand – xursan (d undoshi tushyapti) u + ga = unga (n undoshi orttirilyapti) bilak + ga = bilakka (g tovushi k ga almashyapti) chiroq + ga = chiroqqa (g tovushi q ga almashyapti
1-mashq. Berilgan so‘zlarga -ga, -ka, -qa qo‘shimchalaridan mosini qo‘shing, so‘ng ushbu so‘zlarning qanday aytilishi va yozilishini tushuntiring.

Bog‘, chiroq, etak, chek, o‘rtoq, barg, qirq, soliq, kiyik, chelak, kurak, quloq.

2-mashq. Gaplarni o‘qing. Nuqtalar o‘rniga mos qo‘shimchalarni qo‘yib yozing. Qanday tovush o‘zgarishi yuz berganini ayting.

1. U otgan koptok chiroq. (-qa, -ga) tegdi. 2. Sayohatchilar qaynar buloq. (-qa, -ga) borishdi. 3. Sardorning dadasi bilak. (-ga, -ka) taqiladigan soat olib berdi. 4. Sardor juda xursan. (-d, -t) bo‘ldi. 5. U o‘rto. lariga (-q, -g‘) soatini ko‘rsatdi.

6. Sing. lim maktabda a’lo baholarga o‘qiydi.

3-mashq. Matnni nuqtalar o‘rniga foydalanish uchun berilgan so‘zlardan mosini qo‘yib yozing.

Men . xalqining farzandiman. Mening xalqim . va . biladi. O‘z o‘g‘il-qizlarini . bilan tarbiya qiladi. Mening xalqim . , . yaxshi ko‘radi. Ona o‘z . uchun parvona bo‘ladi, ota o‘z bolalarini doim o‘z . olib yuradi. Mening xalqim . . qadrini biladi (Hamid Olimjon). Foydalanish uchun so‘zlar: o‘zbek, or, nomusni, nomus va hayo, birlik, ahillikni, hamjixatlikni, farzandlari, qanoti ostiga, do‘stlik, birodarlikning.

D) Mustahkamlash. 3-topshiriq. She’rni ifodali o‘qing va mazmunini tushuntiring.
Vatan faxri

Osmonlarda parvoz etgan sor burgut

Qaytib qo‘nar o‘zi uchgan tog‘iga

Alp yigitlar, Barchin qizlar el-u yurt

Nomin yoyar dunyoning har yog‘iga

Ruhi sog‘lom, fikri teran, jur’atli

Farzandi bor el ko‘kragi tog‘ bo‘lur.

O‘g‘lonlari sog‘lom vatan qudratli,

Qudratli yurt farzandlari sog‘ bo‘lur

Sharaflaydi Vatanini har qachon

Mard yurtboshi, oqil baxshi, chin o‘g‘lon

Xizmatingda asl o‘g‘il – qizlaring,

Yashna, yuksal O‘zbekiston – onajon.

Ko‘rkam qizlar, bobur, botir yigitlar

Vatan faxri, millat yoqqan chirog‘i

Yangra, diyor madhi jahon elida,

Porla, g‘olib vatanimning bayrog‘i!

burgut – орёл

F) Baholash.
Uyga vazifa. She’rni yod oling

O‘quv-tarbiyaviy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari: _______________________________________

Sana: Sinf: 10
MAVZU: O‘ZBEKISTON – JANNATMAKON O‘LKA (2-DARS)

(O‘tilganlarni takrorlash. O‘zbek tilining orfoepik va orfografik me’yorlari)
Darsning maqsadi:

1.O‘quvchilarning o‘zbek tilidagi orfoepik va orfografik me’yorlari haqidagi bilimlarini takrorlash. Kundalik turmushda bu qoidalarga rioya qilishni shakllantirish.

Adabiy-nutqiy kompetensiyalar (tinglab tushunish, fikrni og‘zaki bayon qilish, o‘qish, fikrni yozma bayon qilish)ni shakllantirish.

2. Vatanni sevish, vatanparvarlik, vatanga sadoqat tushunchalarini mustahkamlash. Vatan taraqqiyotiga o‘z hissasini qo‘shishga chaqirish.davlat ramzlariga hurmat bilan munosabatda bo‘lish; farzandlik va o‘quvchilik, fuqarolik burch va huquqlarini bilish, unga rioya qilish; xalqining tarixiy, ma’naviy va madaniy merosini avaylab asrash.

3.O‘quvchilarning lug‘at boyligini oshirish. Mustaqil ishlash ko‘nikmasini o‘stirish. Mavjud axborot manbalaridan foydalanib (internet, telefon, kompyuter, elektron pochta) ma’lumot almashish;

Darsning turi: Mustahkomlovchi

Darsning usuli:

Darsning jihozi: darslik,tarqatmalar, rasmlar, multimediya,…

Darsning borishi:

A) Tashkiliy qism.

Salomlashish, davomatni aniqlash, o‘quvchilarni darsga tayyorlash. “Kun yangiligi” rukni asosida suhbat

B) O‘tilganlarni mustahkamlash.

Uy vazifasi so‘rab baholanadi. O‘qilgan badiiy asarlar tahlili qilinadi.

4-topshiriq. Suhbat matnini rollarga bo‘lib o‘qing va davom ettiring

Sayyoh: Аssalomu аlaykum, bu sayyohlik agentligimi?

Xodim: Vааlaykum аssalom, ha, sayyohlik agentligi. Sizni eshitaman.

Sayyoh: Men O‘zbekistonning qadimiy shaharlariga sayohat qilmoqchiman. Qaysi shaharlarni tavsiya qilasiz?

Xodim: Buxoro, Samarqand, Xiva, Toshkent qadimiy shaharlar hisoblanadi.

Sayyoh: Bu shaharlarga qanday transportlarda borish mumkin?

Xodim: Bu shaharlarga hamma transportda borsa bo‘ladi. Men sizga «Afrosiyob» tezyurar poezdida borishni tavsiya qilaman.

Sayyoh: Rahmat, yana bir necha savol. Bu shaharlarda mehmonxonalarda tirbandlik bo‘lmaydimi? Qadimiy obidalar mehmonxonaga yaqinmi? Bozorlarga qanday chiqsa bo‘ladi?

Xodim: Bizda servis xizmati yuqori darajada tashkil etilgan. Hamma sharoitlar bor. Siz ham dam olasiz, ham sayohat qilasiz.

Sayyoh: Tashakkur.

Xodim: Sizga yordamim tekkanidan juda mamnunman. Xayr, salomat bo‘ling.

5-topshiriq. Matnni o‘qing, mazmunini so‘zlab bering.
Vatanparvarlik nima?
Vatanparvarlik – bu ona zaminga bo‘lgan muhabbat, uning ravnaqiga o‘z hissasini qo‘shishdir. Haqiqiy vatanparvar insonlar har qanday vaziyatda ham xalqiga,

vataniga xiyonat qilmaydi, vatanini sotmaydi. Vatani qiynalgan vaqtida, uni tashlab o‘zga yurtlardan rohatfarog‘at qidirgan insonlar bir kun kelib yurtining bir siqim tuprog‘iga zor bo‘ladilar. Aksincha, vatanini rivojlantirishga o‘z hissasini qo‘shganlar, o‘z xalqini, milliy qadriyatlarini e’zozlagan insonlar vatanda obro‘-e’tibor topadilar, sharaflanadilar.

Demak, vatanparvarlik bu jonkuyarlikdir. Vatanparvar inson o‘z xalqi oldidagi mas’uliyati, millatining manfaati bilan yashaydi. Ajdodlar tomonidan yaratilgan moddiy va ma’naviy boyliklarni asrab-avaylab, xalqiga foyda keltirgan, fidoyilik, halollik bilan mehnat qilgan inson haqiqiy vatanparvar hisoblanadi.
Lug‘at

vatanparvarlik – патриотизм

xiyonat – измена, предательство

rivojlanmoq – развиваться

tuproq – земля, глина (сухая)

manfaat – выгода

foyda keltirmoq – принести пользу

ollik – честность

Mustaqil ish. Ona tilingizga tarjima qiling va daftaringizga ko‘chiring.

1. Vatanimizning har bir qarich yeri biz uchun qadrli va qimmatlidir.

2. Vatanimizning qudrati yil sayin oshib bormoqda.

3. Vatanimizda yoshlarning bilim olishlari uchun barcha imkoniyatlar yaratilgan.

4. Kim o‘z Vataniga dahldor bo‘lmasa, u insoniyatga ham dahldor emas.

5. O‘zbekistonning kelajagi yoshlarga bog‘liq.

To‘g‘ri yozish qoidalari orfografiya bo‘limida, to‘g‘ri talaffuz qilish qoidalari esa orfoepiya bo‘limida o‘rganiladi. Bu qoidalar bilan tanish bo‘lish so‘zlarni to‘g‘ri talaffuz qilish va to‘g‘ri yozishni o‘rgatadi.

4-mashq. Gaplarni o‘qing. Nuqtalar o‘rniga zarur harflarni qo‘yib yozing.

1. Alisher ertalab qishlo. iga (-q, -g‘) kirib keldi. 2. Bolali. im (-g, -k) shu qishloqda o‘tgan. 3. Uning ekkan tera. i (-k, -g) baland bo‘lib ketgan. 4. Men javondan toza ko‘yla. imni (-k, -g) oldim. 5. Kundali. imga (-g, -k) olgan baholarimni qo‘ydirdim.

D) Mustahkamlash.
5-mashq. Gaplarni o‘qing. Nuqtalar o‘rniga mos so‘zlarni qo‘yib yozing.

1. Tushlikka yaqin u shaharga . (ketti, ketdi). 2. (Toshkentdan, Toshkenttan) . chiqqanimizda havo issiq edi. 3. Salima . (bo‘yoq, bo‘yo) larni olib tabiatning rasmini chiza boshladi. 4. . (burnim,burunum) sovuqdan qizarib ketgan edi. 5. . (sinif, sinf) ga o‘quvchilar kirib kelishdi.

6-topshiriq. Berilgan matn mazmuni asosida bahs-munozara o‘tkazing.

Qadim o‘zbek o‘g‘lonlari uzoq safarga ketganda bir hovuch vatan tuprog‘ini doim yonlarida olib yurganlar. Chunki bu tuproq ularga o‘z tug‘ilgan yerlarini eslatib turgan, xalq oldida bergan va’dasini yodga solgan. Vatanga bo‘lgan muhabbatini bir nafas ham unuttirmagan. Bu bir hovuch tuproq ularga o‘z ota-onasini, qarindoshlarini, xalqini eslatgan va uzoq o‘lkalarda bo‘lsalar ham o‘z xalqi sha’niga isnod keltirmaslikka o‘z xalqining sodiq o‘g‘lonlari bo‘lishga chaqirgan.

F) Baholash
Uyga vazifa. Vatanparvarlik haqidagi maqollardan yozing va ma’nosini izohlang.

(O‘tilganlarni takrorlash. O‘zbek tilining orfoepik va orfografik me’yorlari)
Darsning maqsadi:

1. O‘quvchilarning o‘zbek tilidagi orfoepik va orfografik me’yorlari haqidagi bilimlarini takrorlash. Kundalik turmushda bu qoidalarga rioya qilishni shakllantirish.

Adabiy-nutqiy kompetensiyalar (tinglab tushunish, fikrni og‘zaki bayon qilish, o‘qish, fikrni yozma bayon qilish)ni shakllantirish. Badiiy asarni tahlil qilishni o‘rgatish.

2. Vatanni sevish, vatanparvarlik, vatanga sadoqat tushunchalarini mustahkamlash. Vatan taraqqiyotiga o‘z hissasini qo‘shishga chaqirish.davlat ramzlariga hurmat bilan munosabatda bo‘lish; farzandlik va o‘quvchilik, fuqarolik burch va huquqlarini bilish, unga rioya qilish; xalqining tarixiy, ma’naviy va madaniy merosini avaylab asrash.

3. O‘quvchilarning lug‘at boyligini oshirish.Mustaqil ishlash ko‘nikmasini o‘stirish. Mavjud axborot manbalaridan foydalanib (internet, telefon, kompyuter, elektron pochta) ma’lumot almashish; badiiy va san’at asarlarini tushunish, ta’sirlana olish;

Darsning turi: Mustahkomlovchi

Darsning usuli:

Darsning jihozi: darslik,tarqatmalar, rasmlar, multimediya,…

Darsning borishi:

A) Tashkiliy qism.

Salomlashish, davomatni aniqlash, o‘quvchilarni darsga tayyorlash. “Kun yangiligi” rukni asosida suhbat

B) O‘tilganlarni mustahkamlash.

Uy vazifasi so‘rab baholanadi. O‘qilgan badiiy asarlar tahlili qilinadi.

1. Vataning tinch – sen tinch.
2. O‘zga yurtda shoh bo‘lguncha, o‘z yurtingda gado bo‘l.
3. Otang – el, onag – el.
4. Vatan sajdagoh kabi muqaddas.

8-topshiriq. Matnni o‘qing. Matn yuzasidan berilgan savol va topshiriqlarni bajaring.
Shiroq

(afsonadan parcha)

Qadim zamonlarda Eron shohi Doro Turon hududlariga hujum qilibdi. Bu yerda massaget, sak va so‘g‘d qabilalari yashar edi. Qabila boshliqlari dushmanni yengish to‘g‘risida maslahatga to‘planishibdi. Shunda ularning huzuriga oddiy cho‘pon Shiroq kelibdi va maqsadini aytibdi. U Eron shohining lashkarlari ko‘pligi, ularni jangda yengib bo‘lmasligini, ulardan faqat hiyla bilan qutulish mumkin debdi.

• Shohim, men qulingiz Shiroq bo‘laman. Qabila yig‘ilishida sizga taslim bo‘lishni aytgan edim, quloq-burnimni kesib, shu ahvolga solishdi. Ulardan o‘chimni olmoqchiman.
• Ularni qayerdaligini bilasanmi?
• Ha, albatta.
• Bizni o‘sha yerga boshlab bora olasanmi?
• Jonim bilan. Sizlarni faqat podachilar biladigan so‘qmoqlar bilan olib bora-man. Yetti kunlik oziq-ovqat, suv g‘amlang.

Cho‘pon yigit ularni sahroga boshlab boribdi. Eron lashkarlari yo‘lboshlovchining maslahati bilan yetti kunga g‘amlagan suv, oziq-ovqat, yemxashaklari tugabdi. Sakkizinchi kun ochlik, to‘qqizinchi kuni tashnalik boshlanibdi. Shunda Doro aldanganini tushunibdi.

• Bizni qayerga olib kelding? Qani saklar? – so‘rabdi u Shiroqdan.
• Men yengdim. Doroning qo‘shinini bir o‘zim yengdim! – deb javob beradi cho‘pon.
• Sizlarni aldab sahroning qoq o‘rtasiga olib keldim.

• Bu yog‘i ham yetti kunlik yo‘l, u yog‘i ham. Istagan tomonga boravering! Baribir barchangiz halok bo‘lasiz.

Agar sen sahro quduqlari va chashmalarni bizga ko‘rsatsang gunohing-dan kechib, So‘g‘diyonada istagan qishloqlaringdan birini senga in’om qilar edik, – debdi.

kulfat – несчастье, горе

qabila – племя

halol (odam) – честный

o‘tov – юрта

sodiq – преданный

tashnalik – жажда

hiyla – хитрость

lashkar – войскo

sarkarda – полководец

jarohat – рана

azob-uqubat – мучение, мука

maslahat – совет

maqsad – цель

yo‘lboshlovchi – путеводитель

ochlik – голод

suvsizlik – безводье

qilich – сабля

xanjar – кинжал

taslim bo‘lmoq – сдаваться

saqlab qolmoq – спасти

1. Sak qabilasining boshiga qanday kulfat tushdi?
2. Shiroq qanday hiyla ishlatganini aytib bering.
3. Shiroq o‘limi oldidan o‘zini qanday tutdi va nimalar dedi?
4. Siz Shiroqning o‘rnida bo‘lganingizda nima qilgan bo‘lar edingiz?

Uyga vazifa. Shiroq kabi vatanparvar qahramonlardan yana kimlarni bilasiz? Ular haqida so‘zlab bering.

O‘quv-tarbiyaviy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari: _______________________________________
Sana: Sinf:10
MAVZU: OILAM TAYANCHIM, FAXRIM. 1-DARS.

(O‘zbek tilida so‘z tarkibi va qo‘shimchalarning asosga qo‘shilish tartibi)
Darsning maqsadi:

1. O‘quvchilarga o‘zbek tilida so‘z tarkibi va qo‘shimchalarning asosga qo‘shilish tartibi haqida bilim berish . Kundalik turmushda bu qoidalarga rioya qilishni shakllantirish.

Adabiy-nutqiy kompetensiyalar (tinglab tushunish, fikrni og‘zaki bayon qilish, o‘qish, fikrni yozma bayon qilish)ni shakllantirish. Badiiy asarni tahlil qilishni o‘rgatish.

2. Oila – muqaddas dargoh ekanligini uqtirish.Oilaning umumiy va xususiy mulkini asrab – avaylashga o‘rgatish. yurish-turishda madaniy me’yorlarga jamiyatda o‘rnatilgan odob-axloq qoidalariga rioya qilish.

farzandlik va o‘quvchilik, fuqarolik burch va huquqlarini bilish, unga rioya qilish; xalqining tarixiy, ma’naviy va madaniy merosini avaylab asrash.

3. O‘quvchilarning og‘zaki va yozma nutqini ,o‘z fikrini turli vaziyatlarda erkin ifodalash malakasini rivojlantirish.Mustaqil ishlash ko‘nikmasini o‘stirish. Mavjud axborot manbalaridan foydalanib (internet, telefon, kompyuter, elektron pochta) ma’lumot almashish; badiiy va san’at asarlarini tushunish, ta’sirlana olish;

Darsning turi: yangi bilim beruvchi

Darsning usuli:

Darsning jihozi: darslik,tarqatmalar, rasmlar, multimediya,…

Darsning borishi:

A) Tashkiliy qism.

Salomlashish,davomatni aniqlash,o‘quvchilarni darsga tayyorlash. “Kun yangiligi” rukni asosida suhbat

B) O‘tilganlarni mustahkamlash.

Uy vazifasi so‘rab baholanadi. O‘qilgan badiiy asardan parcha tahlili qilinadi.

Foydalanish uchun so‘z va so‘z birikmalari: mening oilam, oilamiz an’analri, ahil-mehribon, ota-onaga hurmat, oila ahilligi, faxrlanmoq, eng sevimli insonim, g‘amxo‘r va mehrbon.
2-topshiriq. Matnni o‘qing, mazmunini so‘zlab bering.

Oilam – tayanchim va faxrim

Men O‘zbekistonda tug‘ilganman. O‘zbekistonda turli millat vakillari bir oila bo‘lib yashaydilar.

Aytishilaricha, qaldirg‘ochlar xosiyatli xonadonlarga in qurar ekan. Osoyishta, fayzli xonadonni qushlar ham sevadi, unga talpinadi, deydi xalqimiz. Oilaning fayzli va farovon bo‘lishi esa, albatta, unda yashaydigan kishi lar, oila a’zolariga bog‘liq. Ular o‘zaro hamjihat bo‘lib yashasalar, bir maqsadni ko‘zlasalar, bu xonadon obod bo‘ladi.

O‘zbekistonda oilaga e’tibor katta. O‘zbek oilalarida ota-ona, bobobuvilarni e’zozlash, farzandlarga g‘amxo‘rlik qilish asosiy burch hisoblanadi. Oila – jamiyatning asosiy bo‘g‘inidir. Oila hayotning abadiyligini, avlodlarning davomiyligini ta’minlaydi. Sharqda qadim-qadimdan oila muqaddas sanalgan. Agar oila sog‘lom va mustahkam bo‘lsa, mahallada tinchlik va xotirjamlikka erishiladi. Mahalla, yurt mustahkam bo‘lsagina, davlatda osoyishtalik, rivojlanish bo‘ladi. Eng qimmatli ahloqiy fazilatlar: halollik, rostgo‘ylik, mehr-oqibat, mehnatsevarlik avvalo oilada shakllanadi.

qaldirg‘och – ласточка

xosiyatli – приносящий счастье

osoyishta – спокойный

muqaddas – священный

mustahkam – прочный, крепкий

xotirjamlik – душевный покой

mehr–muruvvati – доброта и великодушие

g‘amxo‘rlik – заботливость

• Qaldirg‘ochlar qanday xonadonlarga in qurishadi?
• __________. __________ __________.
• Oilaning fayzli va farovon bo‘lishi kimlarga bog‘liq?
• __________. __________ __________.
• Sharqda qadim-qadimdan oilaga qanday munosabatda bo‘lishgan?
• __________. __________ __________.
• Qachon mahallada tinchlik va xotirjamlikka erishiladi?
• __________. __________ __________
• Qanday fazilatlar oilada shakllanadi?
• __________. __________ __________.

Bilib oling!

So‘zlar asos va qo‘shimchalardan tuziladi. So‘zning asosiy ma’nosini ifodalab, mustaqil qo‘llana oladigan qismi asos deb ataladi. Mustaqil qo‘llana olmaydigan, asosga qo‘shilib, unga yangi yoki qo‘shimcha ma’no yuklaydigan, so‘zlarni bog‘lashga xizmat qiladigan qismi esa qo‘shimcha deb ataladi.

1-mashq. Gaplarni o‘qing. Ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarni аsos va qo‘shimchalarga ajratib yozing.

Namuna: mehribon – mehr + i + bon

1. Farzand o‘z ota-onasiga mehribon bo‘lishi kerak. 2. Dilshodning dadasi dehqonchilik bilan shug‘ullanadi. 3. Maktabimizda o‘tkaziladigan hasharga yordamchilar keldi. 4. Bobomning bog‘ida pishgan olmalar suvli va shirin. 5. Bugun sinfdoshlarim bilan birga imtihonga tayyorlandik. 6. Umida gullarni parvarishlaydi.

4-topshiriq. Chap ustunda berilgan maqollarning davomini o‘ng ustundan topib o‘qing va mazmunini izohlang.

Oilada hamjihatlik bo‘lmasa,

Sharaf tojini izlama,

Ota dong‘i bilan o‘g‘il o‘tadi,

Aqlli kishisi bo‘lmagan uy

ona dong‘i bilan – qiz ona rizoligini izla uni baxt tark etadi

2-mashq. Berilgan so‘zlarga mos qo‘shimchalar qo‘shib yozing va ular ishtirokida gaplar tuzing.

Bil – bilim – bilimdon – bilimli. Bilimli o‘quchilar maktabimizning faxri sanaladi. Bil . etik . g‘am . ish . gul . osh . sinf . do‘st…

Foydalanish uchun qo‘shimchalar: -im, -don, -do‘z, -xo‘r, -chan, -li, -paz, -dosh, -ona.
3-mashq. Gaplarni o‘qing. So‘zlardagi asos va qo‘shimchalarni aniqlang.

1. Bizning qarindoshlarimiz O‘zbekistonda yashaydilar. 2. Soy bo‘yiga otlar suv ichgani kelishdi. 3. Munira mehmonxonaga yugurib kirdi. 4. Sayohatchilar shahardan chiqib ketishdi. 5. O‘quvchilar darsdan so‘ng uylariga ketishdi. 6. Sinfxonalar toza, yorug‘ va shinam edi. 7. Sinfxona devorlarida buyuk allomalarimizning rasmlari osilgan. 8. Uning gaplari Akmalning qulog‘iga kirmas edi.

F) Baholash
Uyga vazifa. 2-topshiriqdagi matndan yasama so‘zlarni toping va ular ishtirokida gaplar tuzing.

O‘quv-tarbiyaviy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari: _______________________________________

Sana: Sinf: 10
MAVZU: OILAM TAYANCHIM, FAXRIM. 2-DARS

(O‘zbek tilida so‘z tarkibi va qo‘shimchalarning asosga qo‘shilish tartibi)
Darsning maqsadi:

1. O‘quvchilarga o‘zbek tilida so‘z tarkibi va qo‘shimchalarning asosga qo‘shilish tartibi haqida bilim berish . Kundalik turmushda bu qoidalarga rioya qilishni shakllantirish.

Adabiy-nutqiy kompetensiyalar (tinglab tushunish, fikrni og‘zaki bayon qilish, o‘qish, fikrni yozma bayon qilish)ni shakllantirish. Badiiy asarni tahlil qilishni o‘rgatish.

2. Oila – muqaddas dargoh ekanligini uqtirish.Oilaning umumiy va xususiy mulkini asrab – avaylashga o‘rgatish. yurish-turishda madaniy me’yorlarga jamiyatda o‘rnatilgan odob-axloq qoidalariga rioya qilish. Farzandlik va o‘quvchilik, fuqarolik burch va huquqlarini bilish, unga rioya qilish; xalqining tarixiy, ma’naviy va madaniy merosini avaylab asrash.

3. O‘quvchilarning og‘zaki va yozma nutqini ,o‘z fikrini turli vaziyatlarda erkin ifodalash malakasini rivojlantirish.Mustaqil ishlash ko‘nikmasini o‘stirish. Mavjud axborot manbalaridan foydalanib (internet, telefon, kompyuter, elektron pochta) ma’lumot almashish; badiiy va san’at asarlarini tushunish, ta’sirlana olish;

Darsning turi: mustahkomlovchi.

Darsning usuli:

Darsning jihozi: darslik,tarqatmalar, rasmlar, multimediya,…

Darsning borishi:

A) Tashkiliy qism.

Salomlashish,davomatni aniqlash,o‘quvchilarni darsga tayyorlash. “Kun yangiligi” rukni asosida suhbat

B) O‘tilganlarni mustahkamlash.

Uy vazifasi so‘rab baholanadi. O‘qilgan badiiy asardan parcha tahlili qilinadi.

Bir kuni Bog‘dod shahri ko‘chalarining birida bolalar o‘yin bilan mashg‘ul edilar. Tasodifan, xalq orasida obro‘-e’tiborga ega bo‘lgan bir keksa odam otga minib o‘sha ko‘chadan o‘ta boshladi. O‘ynab turgan bolalardan biri cholning kelayotganini ko‘rib, chetroq joyga chiqib turdi. Mo‘ysafid kishi yetib kelgach, qo‘l qovushtirib, salom berdi. Boshqa bolalar esa cholga e’tibor bermay o‘yinga mashg‘ul bo‘ldilar.

Chol bu bolaning oqilona harakatidan zavqlandi. U bolalarning odobini sinash uchun bolalar yoniga kelib, qo‘lidagi uzukni ularning o‘rtasiga tashlab:

– Qaysi biringiz uzugimni qo‘limga olib bersangiz kitob olish uchun pul beraman, – dedi. Bolalar bir-birlari bilan urishib, uzukka yopirildilar. Nihoyat bir bola chaqqonlik blan uzukni olib cholning qo‘liga berdi. Salom bergan bola esa uzukni olish uchun qilingan harakatlarga qo‘shilmay joyida turardi. Chol u bolaning holiga diqqat qilib turardi. Shu payt uzukni uning yoniga tashladi. Bola darhol uzukni yerdan olib artdi. Cholga ta’zim qilib, uning qo‘liga berdi. Chol u bolaning odobidan xursand bo‘lib, otdan tushib, uning ota-onasiga rahmatlar aytdi. Hamma bolalarni yig‘ib, ularga ahloqli, tarbiyali bo‘lish haqida nasihat qildi. Keyin yonidan pul chiqarib bolalarga:

– Xayr, bolalarim, endi men ketaman, mana bu pulga kitob oling, – deb pulni haligi odobli bolaning qo‘liga berdi.

tasodifan – случайно qo‘l qovushtirib – сложa руки

e’tibor bermoq – не обращая внимания tarbiyali – воспитанный

darhol – немедленно o‘yinga mashg‘ul bo‘lmoq – быть вовлеченным в игру

sinamoq – испытывать zavqlanmoq – восторгаться

diqqat – внимание nasihat – наставление
Matn yuzasidan savol va topshiriqlar.

1. Matnga sarlavha toping.

2. Shu bolalar qatorida bo‘lib qolsangiz nima qilgan bo‘lar edingiz?

3. Chol nima uchun kitob olishni maslahat berdi?

Bilib oling!

Qo‘shimchalar vazifasiga ko‘ra ikki turga: so‘z yasovchi, shakl yasovchi qo‘shimchalarga bo‘linadi. So‘z yasovchi qo‘shimchalar. -dosh, -kor, -li, -lik, -zor, -la yangi ma’no hosil qiladi. Ular ot, sifat, ravish, fe’l turkumlarini hosil qiladi. Masalan: sinfdosh, paxtakor, tuzli, ishla, tezkor, do‘stlik

Shakl yasovchi qo‘shimchalar lug‘aviy shakl yasovchi va sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalarga bo‘linadi. Lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimchalar, -xon, -bek, -lar. yangi so‘z yasamaydi, qo‘shimcha ma’no beradi: Nozima + xon; Nodir + bek; kitob + lar.

Sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalar gapda so‘zlarni bir-biriga bog‘laydi. So‘zning ma’nosini o‘zgartirmaydi. Ularga egalik , kelishik va fe’llardagi shaxsson qo‘shimchalari kiradi. Masalan: Maktabim, onang, hovlingiz, tashkilotda.

4-mashq. Ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarda qanday qo‘shimchalar qo‘llanganligini aniqlang va yozing.

1. Buvamlar gulchilik bilan shug‘ullanganlar. 2. Hozir mening oilam Guliston shahrida yashaydi. 3. Men onamga uy ishlarida yordam beraman. 4. Har bir mahallada gulzor barpo etilgan. 5. Biz oilamiz bilan tez-tez dam olishga chiqamiz. 6. Mahallamizda bobomlarni hamma hurmat qiladi.

5-mashq. Matnlarni o‘qing. Har bir so‘zni asos va qo‘shimchalarga, qo‘shimchalarni esa turlarga ajratib jadvalni to‘ldiring.

Kuz keldi. Dalalarda paxtalar ochildi. Bog‘ va polizlarda mevalar va sabzavotlar pishdi. Paxtakorlar paxta terimini boshladilar. Bog‘bon va dehqonlar pishgan hosilni yig‘a boshladilar.

1. Ko‘p tingla, oz so‘zla. 2. Oltin o‘t bilan, odam esa mehnat bilan tarbiyalanadi. 3. To‘g‘ri so‘zlagin, to‘g‘ri ishlagin va qo‘lingdan kelgancha har kimga yaxshilik qilgin. 4. Bilsang gapir, bilmasang eshit. 5. Ota-onasini hurmat qilmagan farzand boshqalarni ham hurmat qilmaydi.

6-topshiriq. Berilgan so‘zlar yordamida partadoshingiz bilan suhbat matnini tuzing.

Iltimos __________ ayting. Iltimos __________ takrorlang. Iltimos __________ tushuntiring.

Iltimos __________ telefon qiling (qo‘ng‘iroq qiling). Iltimos __________ eshikni oching.

Mumkinmi __________ so‘rasak?

7-mashq. Quyidagi so‘z va so‘z birikmalari yordamida gaplar tuzing. Xizmatlarini bajarmoq, odob, ranjitmoq, olqish olmoq, faxrlanaman, amal qilmoq, baxtli bo‘lmoq, nasihatlarini eshitmoq, omad o‘zi keladi, oilamiz an’analari.

7-topshiriq. A. Navoiyning hikmatini o‘qing va mazmunini tushuntiring. Boshni fido qilg‘il ota boshiga, Jismni qil sadqa ona qoshig‘a. Tun kuningga aylagil nurfosh,

Birisin oy angla, birisin quyosh.

Uyga vazifa. Berilgan so‘zlarni namuna asosida jadvalga joylashtiring:

o‘quvchinig, do‘stligimizda, singlimning, onangizni, hovlingizga, ahilliklarida.

O‘quv-tarbiyaviy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari: _______________________________________
Sana: Sinf:10
MAVZU: OILAM TAYANCHIM, FAXRIM. 3-DARS

(O‘zbek tilida so‘z tarkibi va qo‘shimchalarning asosga qo‘shilish tartibi)
Darsning maqsadi:

1. O‘quvchilarga o‘zbek tilida so‘z tarkibi va qo‘shimchalarning asosga qo‘shilish tartibi haqida bilim berish . Kundalik turmushda bu qoidalarga rioya qilishni shakllantirish.

Adabiy-nutqiy kompetensiyalar (tinglab tushunish, fikrni og‘zaki bayon qilish, o‘qish, fikrni yozma bayon qilish)ni shakllantirish. Badiiy asarni tahlil qilishni o‘rgatish.

2. Oila – muqaddas dargoh ekanligini uqtirish.Oilaning umumiy va xususiy mulkini asrab – avaylashga o‘rgatish. yurish-turishda madaniy me’yorlarga jamiyatda o‘rnatilgan odob-axloq qoidalariga rioya qilish.

farzandlik va o‘quvchilik, fuqarolik burch va huquqlarini bilish, unga rioya qilish; xalqining tarixiy, ma’naviy va madaniy merosini avaylab asrash.

3. O‘quvchilarning og‘zaki va yozma nutqini, o‘z fikrini turli vaziyatlarda erkin ifodalash malakasini rivojlantirish.Mustaqil ishlash ko‘nikmasini o‘stirish. Mavjud axborot manbalaridan foydalanib (internet, telefon, kompyuter, elektron pochta) ma’lumot almashish; badiiy va san’at asarlarini tushunish, ta’sirlana olish;

Darsning turi: mustahkomlovchi.

Darsning usuli:

Darsning jihozi: darslik,tarqatmalar, rasmlar, multimediya,…

Darsning borishi: A) Tashkiliy qism.

Salomlashish, davomatni aniqlash,o‘quvchilarni darsga tayyorlash. “Kun yangiligi” rukni asosida suhbat

B) O‘tilganlarni mustahkamlash.

Uy vazifasi so‘rab baholanadi. O‘qilgan badiiy asardan parcha tahlili qilinadi.

S) Yangi mavzu.
8-topshiriq. Suhbatni o‘qing. Do‘stingiz bilan oilangizning an’analari, urfodatlari haqida suhbatlashing.

• Abror, oilangizda qanday an’analarga amal qilasizlar?
• Yaxshi odatlarimiz ko‘p. Masalan, har oyning so‘nggi shanba kuni teatrga boramiz. Sizlar-chi?
• __________.

Adabiy o‘qish

Hamid Olimjon(1909-1944)

Hamid Olimjon 1909-yil 12-dekabrda Jizzax shahrida tug‘ilgan. Jizzaxdagi Narimonov nomidagi boshlang‘ich maktabni tugatib, Samarqand Pedagogika bilim yurtida, keyin pedagogika akademiyasida tahsil oldi. 1931-yilda Hamid Olimjon Pedakademiyani tugatdi, Toshkentga ko‘chib keldi va yoshlar gazetasida ishlay boshladi. U shoira Zulfiya bilan turmush qurib baxtli hayot

kechirdi. Adib ko‘pgina gazetalarda, Yozuvchilar uyushmasida, Til va adabiyot institutida ishladi. Ikkinchi jahon urushi arafasida O‘zbekiston yozuvc hilar uyushmasiga mas’ul kotib bo‘ldi va umrining oxirigacha Respublika yozuvchilariga rahbarlik qildi.

U «Ko‘klam», «Baxt» she’riy to‘plamlarini, «Oygul va Baxtiyor» dostonini, «Muqanna» pyesasini, «Tong shabadasi» hikoyasini yaratdi.

Shoir Hamid Olimjon 1944-yil 3-iyulda bevaqt vafot etgan.
9-topshiriq. She’rni ifodali o‘qing. Ma’nosini so‘zlab bering.

Xayolimda bo‘lding uzun kun.

Seni izlab qirg‘oqqa bordim.

Och to‘lqinlar pishqirgan tunda,

Topib ber, deb oyga yolvordim.

Ishon bunda, seni doimo

Esga solar chiroyli tunlar,

Sho‘x yulduzlar, salqin saharlar,

Esga solur baxtiyor kunlar.

Toleimning oshnosi sen,

Sen sevgimning ko‘kargan bog‘i.

Meni qurshar salqin bir havo,

Suv ustidan tun quyiladi.

Shunda qancha – qancha gaplarni

Esga solib oy ham to‘ladi.

Kecha jimjit, yolg‘iz to‘lqinlar Pishqiradi bilmay tinimni.

Hiylagar oy, sehrgar dilbar,

Solib qo‘yding yodimga kimni? .

xayol – фантазия

qirg‘oq – берег

pishqirmoq – здесь: пенистый, кипучий yolvormoq – умолять, упрашивать

vafo – верность

jimjit – совершенно (абсолютно) тихий

yolg‘iz – одинокий

to‘lqin – волна

8-mashq. Nuqtalar o‘rniga so‘z yasovchi va egalik, kelishik qo‘shimchalarini qo‘yib yozing.

Yaqin. ona. kasal bo‘lib qoldilar. Onam. tibbiy ko‘rik. o‘tkazdik. Shifo. lar tavsiyasiga ko‘ra ularni davolanish uchun kasalxona. yotqizdik.

Mana bir hafta o‘tdi. Hammamiz, ayniqsa, singlim va men onam. juda sog‘indik. Onam. mehri. liklari, shirin ovqatlarini sog‘indik. To‘g‘ri dadamlar ham biz. juda yaxshi ko‘radilar. Ammo ishlari ko‘p, otam. ortiqcha bezovta qilishni istamaymiz.

Foydalanish uchun berilgan qo‘shimchalar: -da, -ni, -dan, -kor, -m, -ga, -ning, -bon.
F) Uyga vazifa.
Uyga vazifa. Hamid Olimjon haqida so‘zlab bering. Uning yana qaysi she’rlarini bilasiz? Yoddan aytib bering.

O‘quv-tarbiyaviy ishlar bo‘yicha direktor o‘rinbosari: _______________________________________

Ona tili, 3 sinf, Fuzailov S., Xudoyberganova M., Yo‘ldosheva Sh., 2016

Ona tili, 3 sinf, Fuzailov S., Xudoyberganova M., Yo‘ldosheva Sh., 2016.

Учебник по родному языку для 3 класса на узбекском языке.

Фрагмент из книги:
Qishlog‘imizda katta maktab bor. Men shu maktabda o‘qiyman. Maktabimiz bog‘ yaqinida joylashgan. Biz o‘qishdan bo‘sh paytlarimizda bog‘bonlarga yordam beramiz.

KITOB.
O‘tgan zamonda bir podsho vazir-u ulamolarini yoniga chaqirib: „Dunyoda eng zo‘r, kerakli va hamma narsadan xabardor qiluvchi nima?“ deb savol beribdi. Birov dunyoda eng zo‘r — qilich desa, ikkinchisi eng kerakli — non, debdi. Uchinchisi esa hamma narsadan xabar beruvchi — oynayi jahon, debdi.
— Uch kun muhlat beraman, — debdi podsho hech kimning javobi yoqmaganligidan darg‘azab bo‘lib.

Qo‘shni podsholikda yetti iqlimga ta’rifi ketgan donishmand yashar ekan. Undan bir vazirning xabari bor ekan. Vazir podshoning savoliga shu donishmand javob bera olishiga aqli yetibdi va uni izlab topibdi. Unga podshoning savolini aytibdi. Donishmand hech ikkilanmay:
— Kitob. Chunki kitob bilim beradi. Dunyodagi eng qudratli narsa esa bilimdir, — debdi. Donishmandning javobi podshoga ham ma’qul tushibdi.

MUNDARIJA.
TAKRORLASH.
Nutq. Gap. So‘z.
Tovushlar va harflar. Bo‘g‘in. Alifbo.
Tutuq (’) belgisi.
Sh, ch, ng harflar birikmalari.
Jarangli va jarangsiz undoshlar.
Talaffuzda tushib qoladigan undoshlar.
Yonma-yon kelgan bir xil undoshlar.
GAP.
Gapning maqsadiga ko‘ra turlari.
Darak gap.
So‘roq gap.
Buyruq gap.
His-hayajon gap.
Gap bo‘laklari.
Bosh bo‘laklar.
Ikkinchi darajali bo‘laklar.
Gapda so‘zlarning bog‘lanishi.
SO‘Z TARKIBI.
Asos va asosdosh so‘zlar.
So‘z yasovchi qo‘shimchalar.
So‘zlarni o‘zaro bog‘lovchi qo‘shimchalar.
SO‘Z TURKUMLARI.
Ot.
Otlarda birlik va ko‘plik.
Ot yasovchi qo‘shimchalar.
Sifat.
Sifat yasovchi qo‘shimchalar.
Son.
Fe’l.
Bo‘lishli va bo‘lishsiz fe’llar.
Fe’l yasovchi qo‘shimchalar.
YIL DAVOMIDA O‘TILGANLARNI TAKRORLASH.
LUG‘AT.

Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Ona tili, 3 sinf, Fuzailov S., Xudoyberganova M., Yo‘ldosheva Sh., 2016 – fileskachat, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России. Купить эту книгу

Dars ishlanma Ona tili dars konspekti Fan: Ona tili Sinf: 3-“A” Sana: 21. 05. 2020 Mavzu

a) ta`limiy maqsad: gapning bosh va ikkinchi darajali bo`laklar xaqida nazariy bilimlar berish.

b) tarbiyaviy maqsad: o`quvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash

d) rivjlantiruvchi maqsad: o`quvchilarni o`z fikrini aniq, tushunarli va ravon ifodalashga o`rgatish.

Darsning turi: Yangi bilim beruvchi

Darsning metodi: Bahs-munozara

Dars jihozi: darslik, slaydlar, ko`rgazmali qurollar, kartochkalar.

Vaqt taqsimoti:

Tashkiliy qism:6 daqiqa

O`tgan mavzuni takrorlash: 10 daqiqa

Yangi mavzu bayoni: 18 daqiqa

Mustahkamlash: 7 daqiqa

Baholash: 2 daqiqa

Dars yakuni : 2 daqiqa

Darsning borishi

I. Tashkiliy qism:

–salomlashish;

-o`quvchilar darsga tayyorgarligini aniqlash;

-sinf navbatchisi axborotini tinglash;

II. O`tgan mavzuni takrorlash:

Uy vazifasi tekshiriladi.

O`tilgan mavzuni takrorlash uchun o`qituvchi “O`zing top” ta`limiy o`yinini o`tkazadi. Buning uchun doskaga qoidalar yozilgan vatmn ilinadi. Qoidalarning asosiy joyi tushurilib qoldirilgan bo`ladi. O`quvchilar doskaga chiqib ketma-ket qoidalarni to`ldiradilar.

• Biror narsa-voqea haqida xabarni bildirgan gap . deyiladi.
• Kuchli his-hayajon, quvonch, ajablanish bilan aytilgan gap . deyiladi.
• Darak gap oxirida . pasayadi.
• Biror narsa haqida so‘rash maqsadini bildirgan gap . deyiladi.
• So‘roq gapning oxiriga . belgisi qo‘yiladi.
• Buyurish, maslahat, iltimos mazmunini bildirgan gaplar . deyiladi.
• Darak gapning oxiriga . qo‘yiladi.
• Buyruq gapning oxiriga . qo‘yiladi
• His-hayajon gapning oxiriga undov . qo‘yiladi.

O’quvchilarda gap bo’laklari haqidagi tasavvurni o’stirish gapni o’zlashtirishda yetakchi hisoblanadi. Birinchidan, boshlang’ich sinf o’quvchilari gap bo’laklarini ikkita katta guruhga (bosh va ikkinchi darajali bo’laklarga) bo’linishini o’zlashtiradilar. Bu sinflarda ikkinchi darajali bo’laklar turlarga ajratilmaydi. Gapni o’zlashtirish uchun bosh va ikkinchi darajali bo’laklarning mohiyati ochiladi: bosh bo’laklar gapning grammatik asosini tashkil qiladi, fikr, asosan, gapning grammatik asosi orqali ifodalanadi; ikkinchi darajali bo’laklar esa bosh bo’laklarni aniqlovchilik va to’ldiruvchilik vazifasini bajaradi. Ikkinchi darajali bo’laklarning mohiyatini ochish uchun o’quvchilar gapni tahlil qiladilar va ular qaysi gap bo’lagiga bog’lanib, uni izohlab kelayotganini aniqlaydilar. Ikkinchi darajali bo’laklarning xususiyatlari gapni yoyish (yig’iq gapni yoyiq gapga aylantirish) jarayonida yaqqol ko’rinadi. Masalan, o’quvchilar ,,Qaldirg‘ochlar uchib keldi“ gapini yozadilar. Fikrni to’liq ifodalash uchun gapga qayerga? va qachon? so’roqlariga javob bo’lgan so’zlarni qo’yish topshiriladi. O’quvchilar bu vazifani bajarib, qaysi gap bo’lagi (ikkinchi darajali bo’lak) fikrni yana aniqroq ifodalaganiga ishonch hosil qiladilar.

Darslik bilan ishlash.

104-mashq. Matnni o‘qing. Nechta gap borligini aniqlang.

Maktabimizda sinflararo sport musobaqalari boshlandi. G‘olib jamoamiz sovrin oldi. Maktab direktori jamoamizni tabrikladi. Sport kishini jismoniy chiniqtiradi. O‘quvchilar sport bilan muntazam shug‘ullanadilar.

105-mashq. Har bir gapni diqqat bilan o‘qing. Qaysi bo‘laklar gapning asosini tashkil etyapti? Qaysi bo‘laklar asosiy mazmunni to‘ldiryapti?

Fermer xo‘jaligi mo‘l hosil yetishtirdi. Oila daromadi ko‘paydi. Qishki dala ishlari boshlandi. Mirishkor dehqon dalaga yaxob 1 suvini berdi. Yaxob suvi yerning sho‘rini yuvadi. Urug‘ xatosiz unib chiqadi. Ekinlar tuproqdan yaxshi oziqlanadi.

Gap bo‘laklarini quyida ko‘rsatilgandek tahlil qiling.

Namuna: Fermer xo‘jaligi mo‘l hosil yetishtirdi.

xo‘jalig(i) yetishtirdi — gap asosi; fermer (xo‘jaligi), mo‘l hosil (yetishtirdi) — asosiy mazmunni to‘ldirgan bo‘laklar.

IV. Yangi mavzuni mustahkamlash.

Yangi mavzu mustahkamlash uchun o`qituvchi doskaga bir necha gaplarni yozadio`quvchilar gapni bosh va ikkinchi darajalai bo`laklarga (og`zaki) ajratadilar.

1. Yaxshidan bog‘ qoladi.
2. Sa’dulla ukasi bilan gulzorga kirdi.
3. Gullar qiyg‘os ochilgan.
4. Gullarni oyisiga berdilar.
5. Ishchilar mashinalarni zavodda yasaydilar.
6. Mashinalar ishni yengillashtiradi.
7. Bolalar donxo‘rak yasadilar.
8. Qushlar unda donlaydi.
9. Yovvoyi kaptarlar bog‘da yashaydi.
10. Kishilar ularga don beradilar.

O`quvchilar darsdagi ishtirokiga qarab baholanadi.

Faol qatnashgan o`quvchilar namuna qilib ko`rsatiladi.

VI. Uyga vazifa.

Uyga 279-mashq vazifa qilib beriladi.

106-mashq. O‘qing. Gapning bosh bo‘laklari vazifasini bajarib kelgan so‘zlarni aniqlang. Yozing va bosh bo‘laklarning tagiga chizing.

1. Onam yopar shirmoy non. (Yusuf Shomansur) 2. Yomg‘ir maysalarni yashnatdi. 3. Mayin shamol yaproqlarni tebratdi. 4. Ertalab uyimizga mehmon keldi. 5. Odam aqli kompyuterni yaratdi.

Do’stlaringiz bilan baham:

Ma’lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar 2023
ma’muriyatiga murojaat qiling

Поиск материала «Тожик тили, 5 синф, Чориев Т., 2015» для чтения, скачивания и покупки

Найденные материалы, документы, бумажные и электронные книги и файлы:

Ниже показаны результаты поиска поисковой системы Яндекс. В результатах могут быть показаны как эта книга, так и похожие на нее по названию или автору.

Search results:

1. Ziyo istagan qalblar uchun! – Kutubxona – Tojik maktablari uchun.

Saqlash. Haqida. O’zbek tili. 5 – sinf (2020, A.Rafiyev, G.Muhammadjonova). Saqlash. Haqida. Предпросмотр. Powered by Phoca Download . Saytimiz rivojiga hissa. Uzcard: 8600 5504 8563 9786. n.ziyouz

Скачать Файл: Ushbu ma’lumotni yuklab olish uchun ro’yxatdan o’ting. Ma’lumotlar mutlaqo bepul. Чтобы скачать этот файл зарегистрируйтесь или войдите на сайт. Please register or login to download this file. 5 -7-9-11- sinf Tojik tilida barcha fanlardan imtihon savollari (750 Kb). aim

Канцтовары: бумага, ручки, карандаши, тетради. Ранцы, рюкзаки, сумки. И многое другое. my-shop Купить

Учебники для 5 класса для всех государственных специальных и общеобразовательных школ Республики Узбекистан. Об этом сообщил информационный образовательный портал Министерства народного образования. 5 – sinf darsliklar. Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza

Чтобы скачать этот файл зарегистрируйтесь или войдите на сайт. Please register or login to download this file. тожик тили ва адабиёти (54 Kb). aim

Barcha fanlardan 5 – sinf darsliklari. 5 – sinf darsliklarining elektron variantlari. Barcha fanlardan 5 – sinf o’quvchilari uchun elektron darsliklar yuklab oling pdf shaklda. O’zbekiston Respublikasi hududidagi barcha ixtisoslashtirilgan davlat maktablari va umumta’lim maktablari uchun 5 – sinf darsliklari. Ushbu ma’lumot Ziyouz portalidan olindi. bilimlar

Ушбу саҳифада тожик тили фанидан 2022-2023 ўқув йилига мўлжалланган тақвим мавзу режаларни юклаб олишингиз мумкин. 1-9 синф йиллик иш режа (Технология – тожик тилида)Юклаб олмоқ. 1-11 синф йиллик иш режа (Алифбо, Она тили ва ўқиш саводхонлиги, Тожик тили )Юклаб олмоқ. idum

Siz bu sahifada O`zbekistonning (Toshkent) 5 sinf uchun Rus tili kitobini tekinga ko`chirishingiz mumkin. Bundan tashqari, kitob bilan tanishish uchun bu kitobga prevyu yuklab olish mumkin. Скачать . www.Test-uz

Siz bu sahifada O`zbekistonning (Toshkent) 5 sinf uchun Ona tili kitobini tekinga ko`chirishingiz mumkin. Bundan tashqari, kitob bilan tanishish uchun bu kitobga prevyu yuklab olish mumkin. Скачать . www.Test-uz

Чиндан ҳам ҳар бир ўқувчининг дарсликлар билан тўлиқ таъминланиши таълим сифатини оширишда муҳим аҳамият касб этади. Ушбу саҳифа ёрдамида 5 – синф ўқувчиларига мўлжалланган дарсликларнинг электрон нусхасини кўчириб олишингиз мумкин. Ассалому алекум. Рус синфлари учун 5 синф математика дарслигининг энг охирги нашрини каердан юклаб олиш мумкин? Олдиндан рахмат! Где можно скачать учебник по математике для 5 ого класса, самое последное издание? Заранее спасибо. idum

Kitoblarni yuklab olish uchun sinf ustiga yoki yuklab olish yozuvi ustiga bosing va kitob sizning qurilmangizga yuklanadi. O’zbek tili uchun Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza

Siz bu sahifada O`zbekistonning (Toshkent) 5 sinf uchun Tasviriy sanat kitobini tekinga ko`chirishingiz mumkin. Bundan tashqari, kitob bilan tanishish uchun bu kitobga prevyu yuklab olish mumkin. Скачать . www.Test-uz

Darsliklarning elektron shakllarini yuklab oling 5 – sinf ona tili va adabiyot darslik. Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza

Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza

Siz bu sahifada O`zbekistonning (Toshkent) 5 sinf uchun Tarixdan hikoyalar kitobini tekinga ko`chirishingiz mumkin. Bundan tashqari, kitob bilan tanishish uchun bu kitobga prevyu yuklab olish mumkin. Скачать . www.Test-uz

© G‘afur G‘ulom nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi, 2020. edurtm_uz KIRISH. ONA TILI 5 – sinf . 1-dars. Tilning ijtimoiy ahamiyati. (Hind maqoli) 2. Baxtni izlamaydilar, uni mehnatda topadilar. (Udmurt maqoli ) 3. Dushman qancha aqlli bo‘lsa, shu qadar xavi. ( Tojik maqoli) 4. To‘rga ilingan hamma narsa ham baliq emas. www.sadikov

5 – sinf rus tili fanidan barcha o’quv darsliklari. Published by: 01.01.2023Category: Maktab darsliklariAuthor: Ilxomjon Akmalov. 6- sinf Tasviriy san’at / Chizmachilik fanidan barcha o’quv darsliklari. Izoh qo’shing! Albatta javob olasiz! uzinterbiz

Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza

3 4- sinf testlar. 4 5 – sinf testlar. bilimlar

adminDushanba Avgust 15th, 2022Chorshanba Yanvar 11th, 2023 Тақвим мавзу режалар Фикр билдирилмаган. Ушбу саҳифада ўзбек тили фанидан 2022-2023 ўқув йилига мўлжалланган тақвим мавзу режаларни юклаб олишингиз мумкин. 5 синф ўзбек тили иш режа Юклаб олмоқ. idum

Barcha fanlardan sinf choraklik testlar to’plami. E’tiboringizga choraklik testlarni taqdim etamiz. O’zingizgizga kerakli fanni ustiga bosing va osongina o’sha fanga mos testlar sahifasiga o’ting. Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza

adminJuma Yanvar 6th, 2023Juma Yanvar 6th, 2023 Тақвим мавзу режалар Фикр билдирилмаган. Ушбу саҳифада рус тили фанидан (миллий гуруҳларда) 2022-2023 ўқув йилига мўлжалланган тақвим мавзу режаларни юклаб олишингиз мумкин. 2 синф рус тили иш режа Юклаб олмоқ. idum

adminSeshanba Iyul 12th, 2022Chorshanba Avgust 17th, 2022 Тақвим мавзу режалар Фикр билдирилмаган. Ушбу саҳифада она тили фанидан 1-11 синфлар учун 2022-2023 ўқув йилига мўлжалланган тақвим мавзу режаларни юклаб олишингиз мумкин. 1 синф йиллик иш режа (Она тили ва ўқиш саводхонлиги)Юклаб олмоқ. idum

Bundan tashqari siz aynan 5 – sinf ona tili va adabiyoti bo’yicha bilimlaringizni onlayn testlar yordamida sinab ko’rishingiz ham mumkin. Onlayn testlarni ishlash. Загрузите набор тестов и викторин на тему родного языка для 5 класса для всех четвертей. 1. Комплект тестов по предмету Родной язык для 5 класса. . Этот сборник включает тестовые ответы, подготовленные для таких разделов, как Введение, Повторение, Синтаксис и пунктуация, Морфология, Фонетика, Графика и Лексикология. Скачать . baxtiyor

5 – sinf ona tili va adabiyot fanlari bo’yicha onlayn testlar jamlanmasi. Набор онлайн-тестов по родному языку и литературе для 5 класса 1. Найдите сложное слово, в котором есть согласная. обещать полезный счастливый очаровательный 2. Каким образом вопросительные предложения должны быть словом, отвечающим на вопрос? вопросительные местоимения запросы на загрузку тон вопросительные местоимения и тон 3. Кто тот ученый, который ответил на приглашение эмира Бухары Халида ибн Ахмада словами: «Я не буду пренебрегать наукой baxtiyor

Таъкидлаш ўринлики, истиқлол йилларида умумий ўрта таълим мактаблари учун дарсликларнинг янги авлодини яратиш давлат миқёсидаги вазифага айланди. Чиндан ҳам ҳар бир ўқувчининг дарсликлар билан тўлиқ таъминланиши таълим сифатини оширишда муҳим аҳамият касб этади. Ушбу саҳифа ёрдамида 7- синф ўқувчиларига мўлжалланган дарсликларнинг электрон нусхасини кўчириб олишингиз мумкин. Cўнгги йилларда нашр қилинган 7 синф дарсликлари. idum

Таъкидлаш ўринлики, истиқлол йилларида умумий ўрта таълим мактаблари учун дарсликларнинг янги авлодини яратиш давлат миқёсидаги вазифага айланди. Чиндан ҳам ҳар бир ўқувчининг дарсликлар билан тўлиқ таъминланиши таълим сифатини оширишда муҳим аҳамият касб этади. Ушбу саҳифа ёрдамида 10- синф ўқувчиларига мўлжалланган дарсликларнинг электрон нусхасини кўчириб олишингиз мумкин. idum

Вы можете скачать книгу Литература 5 го класса (Адабиёти тоҷик 5 ) для таджикских школ. Авторами данной книги является Тӯйчи Мирзод, Розиқ Ҳамидовв и Мирзохуҷаи Пирзод. Математика 1 синф . Методикаи сӯҳбат дар таълими забони тоҷикӣ. Ҷавобҳои саволҳои имтиҳонӣ аз фанни Таърихи халки точик қисми I аз 1 то 15 саволнома. Maktab.tj

Siz bu sahifada O`zbekistonning (Toshkent) 5 sinf uchun Nemis tili kitobini tekinga ko`chirishingiz mumkin. Bundan tashqari, kitob bilan tanishish uchun bu kitobga prevyu yuklab olish mumkin. Скачать . www.Test-uz

Матн яратиш учун мавзулардан намуна: 5 – cинф . 1. Дўстимга мактуб. 2. Мактаб кутубхонасида. 3. Менинг биринчи ўқитувчим. 6- синф . 1. Илм –ҳаёт чироғи. 2. Меҳрибон устоз. 3 Одоб- инсон кўрки. 7- синф . 1.Онажоним меҳрибоним. 2.Табиат манзараси. 3.Озод ва обод Ватан. 8- синф . 1. Буюк аждодларимиз ибрати. 2. Китоб –билим булоғи. 3. Юртимнинг эртаси менинг тасаввуримда. 9-11 синф (2-3 курс)ларда биринчи, иккинчи, учинчи ва тўртинчи босқичларида ўқувчилар адабий, адабий ижодий ва эркин мавзуларда иншо ёзадилар. uz.denemetr

Скачать Файл: Ushbu ma’lumotni yuklab olish uchun ro’yxatdan o’ting. Ma’lumotlar mutlaqo bepul. Чтобы скачать этот файл зарегистрируйтесь или войдите на сайт. Please register or login to download this file. 5 – синф рус тили 2-чорак 25 та тест (52 Kb). aim

Ўзбек тили 5 синф . Внимание! Все тесты в этом разделе разработаны пользователями сайта для собственного использования. multiurok

5 – sinf Tarix. 5 – sinf tarix 1-chorak. bilimlar

На данной странице Вы можете найти лучшие результаты поиска для чтения, скачивания и покупки на интернет сайтах материалов, документов, бумажных и электронных книг и файлов похожих на материал «Тожик тили, 5 синф, Чориев Т., 2015»

Для формирования результатов поиска документов использован сервис Яндекс.XML.

Нашлось 2 млн ответов. Показаны первые 32 результата(ов).