Press "Enter" to skip to content

Matematika formulalari

Жорий 2023 йил мактаб ўқувчиларининг якуний имтиҳонларида креатив ва мантиқий фикрлашга йўналтирилган топшириқлардан фойдаланилади.
Жорий йилнинг май ва июнь ойларида мактаб ўқувчиларининг якуний назорат имтиҳонлари бўлиб ўтади.

9-синф ўқувчилари учун Жисмоний тарбия фанидан имтиҳонлар жорий йилнинг 1-6 май кунлари ўтказилади

Жорий 2023 йил мактаб ўқувчиларининг якуний имтиҳонларида креатив ва мантиқий фикрлашга йўналтирилган топшириқлардан фойдаланилади.
Жорий йилнинг май ва июнь ойларида мактаб ўқувчиларининг якуний назорат имтиҳонлари бўлиб ўтади.

Вазирлар Маҳкамасининг қарорига мувофиқ таълим муассасаларида ўқув машғулотлари жорий йилнинг 25 майига қадар давом этади.

9-синф ўқувчилари учун Жисмоний тарбия фанидан имтиҳонлар жорий йилнинг 1-6 май кунлари ўтказилади.

Жисмоний ёки психик ривожланишида нуқсони бўлган болалар учун ихтисослаштирилган мактаб, мактаб-интернатлари ҳамда сколиоз билан касалланган болалар учун санаторий туридаги мактаб-интернатлари бундан мустасно.

Шунингдек, 9- ва 11-синфлар учун якуний (битирув) назорат имтиҳонлари жорий йилнинг 26 майидан 15 июнига қадар ташкил этилади.

Умумтаълим фанини билиш даражаси тўғрисида давлат намунасидаги сертификат ҳамда чет тили фанлари бўйича камида B1 даражадаги миллий ёки унга тенглаштирилган мос даражадаги халқаро тан олинган сертификатга эга бўлган ўқувчилар имтиҳонларда муайян фандан озод этилади.

Имконияти чекланган мактаб-интернатларида таҳсил оладиган алоҳида таълимга эҳтиёжи бўлган ўқувчиларга ушбу умумтаълим муассасаларига қўйилган талаблар асосида ўтказилади.

Умумий ўрта таълим мактабларида таълим бериладиган барча тилларда имтиҳонлар ўтказиладиган фанлар бўйича битирувчи синф ўқувчилари учун намунавий имтиҳон материалларини ҳамда баҳолаш мезонларини тайёрлашни Республика таълим маркази амалга оширади.

Имтиҳон материалларини ишлаб чиқишда умумтаълим мактаблари ўқувчилари учун креатив ва мантиқий фикрлашга йўналтирилган топшириқлар киритилиши инобатга олинади ҳамда топшириқ намуналари 2023 йилнинг 1 апрелга қадар Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги расмий саҳифаларида эълон қилинади.

Matematika formulalari

Matematika fanidan formulalar, misollar yordamida tushuntiriladi.

5/2/22

Bo’linish alomatlari

Bo’linish alomati deb bir sonning ikkinchisiga qoldiqsiz bo’linishini ko’rsatadigan shartga aytiladi.

a sonning b songa qoldiqsiz bo’linishini a፧b kabi belgilaymiz.

M-n, 15፧3 yozuv, 15 soni 3 ga qoldiqsiz bo’linadi degani.

1. 2 ga bo’linish belgisi. Oxirgi raqami 0;2;4;6;8 bilan tugaydigan sonlar 2 ga qoldiqsiz bo’linadi.

M-n, 12; 46; 310 sonlari 2 ga qoldiqsiz bo’linadi.

2. 3 ga bo’linish belgisi. Raqamlari yig’indisi 3 ga bo’linadigan son 3 ga qoldiqsiz bo’linadi, raqamlari yig’indisi 3 ga bo’linmaydigan son 3 ga qoldiqsiz bo’linmaydi.

M-n, 372 soni 3 ga bo’linadi. Chunki 3+7+2=12, 12፧3. Demak, 372፧3.

3. 4 ga bo’linish belgisi. Oxirgi ikki raqami 4 ga bo’linsa yoki 0 bo’lsa, bu son 4 ga qoldiqsiz bo’linadi.

M-n, a) 1692 soni berilgan. Oxirgi 2 ta raqami 92፧4. Demak, 1692፧4.

b) 3112300 soni berilgan. Oxirgi 2 ta raqami 0. Demak, 3112300፧4.

4. 5 ga bo’linish belgisi. Oxirgi raqami 0 yoki 5 bilan tugaydigan son 5 ga qoldiqsiz bo’linadi.

M-n, a) 13215, b) 6570 .

5. 6 ga bo’linish belgisi. Bir vaqtda 2ga ham, 3ga ham bo’linadigan son 6 ga qoldiqsiz bo’lnadi.

M-n, 138፧2 va 138፧3. Demak, 138፧6.

6. 7 ga bo’linish belgisi. Berilgan sondagi o’nlar xonasidagi sondan birlar xonasidagi raqamning ikkilangani ayrilib, ayirmasi 7 ga bo’linsa, bu son 7 ga bo’linadi.

M-n, a) 91 soni berilgan. 9-2⋅1=7; 7፧7. Demak, 91፧7.

b) 1134 soni berigan. 113-2⋅4= 105 , 10 -2⋅ 5 =0, 0 ፧7. Demak, 1134፧7.

7. 8 ga bo’linish belgisi. Oxirgi uchta raqami 8 ga bo’linsa yoki 0 bo’lsa, bu son 8 ga qoldiqsiz bo’linadi.

M-n, 5048 soni berilgan. Oxirgi uchta raqami 048፧8. Demak, 5048፧8.

2000 sonining oxirgi uchta raqami 0 demak, 2000፧8.

8. 9 ga bo’linish belgisi. Raqamlari yig’indisi 9 ga bo’linadigan son 9 ga qoldiqsiz bo’linadi.

M-n, 5058 soni berilgan. 5+0+5+8=18, 18፧9. Demak, 5058፧9.

9. 10 ga bo’linish belgisi. Oxirgi raqami 0 bilan tugaydigan sonlar 10 ga qoldiqsiz bo’linadi.

10. 11 ga bo’linish belgisi. Berilgan sondagi o’nlar xonasidagi sondan birlar xonasidagi raqam ayrilib, ayirmasi 11 ga bo’linsa, bu son 11 ga bo’linadi.

M-n, a) 121 soni berilgan. 121=11, 11፧11. Demak, 121፧11.

b) 1331 soni berilgan. 1331=132, 13-2=11, 11፧11. Demak, 1331፧11.

Qolgan sonlarga bo’linish belgilari ularni tub ko’paytuvchilarga ajratish yo’li bilan topiladi. M-n, 45=3 2 ⋅5=9⋅5. Demak, 9 va 5 ga bo’lingan son 45 ga bo’linadi.

11. 12 ga bo’linish belgisi. 12=2 2 ⋅3=4⋅3. Bir vaqtda 3 va 4 ga bo’lnadigan son 12ga bo’linadi.

12. 13 ga bo’linish belgisi.

13. 14 ga bo’linish belgisi.

14. 15 ga bo’linish belgisi.

15. 16 ga bo’linish belgisi.

16. 17 ga bo’linish belgisi.

17. 18 ga bo’linish belgisi.

18. 19 ga bo’linish belgisi.

19. 20 ga bo’linish belgisi.

20. 21 ga bo’linish belgisi.