Ona tili, 6 sinf, Mahmudov N, Nurmonov A, Sobirov A, Nabiyeva D, 2017
D) III shaxs buyruq mayli shaklida
6 sinf ona tili test skachat
Ona tili va adabiyot fanidan test savollari va javoblari
1.Tobe bog’lanishli birikmalarda qanday so’z bosh so’z sanaladi?
A) ko’makchi bilan kelgan so’z
B) Ma’nosi izohlanayotgan soz
C)Boshqa so’zning ma’nosini ifodalaydigan so’z
D) O’zi bog’langan so’z ma’nosini izohlaydigan so’z
2.Bitishuv munosabatidagi birikmalar berilgan qatorni aniqlang
А) Ko’klam quyoshi , bahor tongi
В) Olis yo’llar, tez yurdi
С) Olkamiz chiroyi , ko’l suvi
D)Qulliq qildi , so’z sehri
3.O’z vatanini sevgan kishi shu Vatanning ravnaqi uchun kurashadi. Berilgan gapda nechta so’z birikmasi bor?
4.Qaysi qatordagi gapda uyushiq bo’laklar mavjud emas?
A) Salimaning baland , ammo mayin ovozi bor edi
B) Xalqqa qaradi-yu , ammo gapirmadi
C) Til bilan dil bir bo’lishi kerak
D) Bugun Anvar yoki O’tkir navbatchilik qiladi
5. Bog’imizda qizlar , o’g’illar , Qo’shiq aytsin , yayrasin , kulsin. Ushbu gapda qaysi bo’laklar uyushib kelgan?
6. Ajratilgan bo’laklar yozuvda qanday tinish belgisi bilan ajratiladi?
C) Qo’shtirnoq ichiga olinadi
D) Vergul va tire bilan
7. Undalmali gaplarning kesimi qaysi shaxslarda bo’ladi?
A) 1- va 2-shaxsda
D) Faqat 2-shaxsda
8. Undalmali gapni toping
A) O, naqadar sho’x va quvnoq edik!
B) Sobir akam qayoqqa ketdi?
C) Do’stlar , yaxshilarni avaylab saqlang!
D) Demak , o’qishga kirmoqchisiz?
9. Dostlar ,biz bu ishni , so’zsiz, bajaramiz. Ushbu gapdan kirish so’zni aniqlang
D) Kirish so’z berilmagan
10. Qaysi gap bo’lagining miqdori gaplarni sodda va qo’shma gapga ajratilishiga asos bo’ladi?
11. Berilgan gaplardan qo’shma gapni aniqlang
A) Yuksak , teran va atroflicha fikr yurita oladigan va ijtimoiy faoliyatidan el-yurtiga naf yetadigan siymolarnigina mutafakkir deyish mumkin
B) Quvonarlisi shundaki , Fitratning kitobi yangi milliy musiqashunosligimizga asos soldi
C) Jaloliddin Manguberdi mo’g’ul bosqinchilariga qarshi kurashda jasorati tufayli bbuyuk vatanparvar va milliy qahramon sifatida Sharq-u Garbda dong taratdi
D) Tiling bilan dilingni bir tut
12. Bitta kesimlik belgisiga , mazmuniy va ohang tugalligiga ega bo’lgan gap tuzilishiga ko’ra qanday gap sanaladi?
B) Bog’lovchisiz qo’shma gap
D) Ergashgan qo’shma gap
13. Qo’shma gap qismlarini bog’lovchi vostalar to’g’ri va to’liq berilgan qatorni belgilang
A) Teng bog’lovchilar, yuklamalr,komakchilar
B) Teng bog’lovchilar , ergashtiruvchi boglovchilar, yuklamalar
C) Bog’lovchilar, komakchilar, yuklamalar
D) Bog’lovchilar , bog’lovchi vazifasidagi vositalar,ohang
14. Ammo, lekin, biroq bog’lovchilari voitasida qanday qo’shma gaplar hosil bo’ladi?
A) Zidlob munosabatli bog’langan qo’shma gaplar
B) Ayiruv munosabatli bog’langan qo’shma gaplar
C) Biriktiruv munosabatli bog’langan qo’shma gaplar
D) Ergash gapli qo’shma gaplar
15. Shuni bilingki, yaxshi ishlov berilmagan yerdan yaxshi hosil unmaydi gapi tarkibidagi ergash gapni bosh gapga bog’lovchi vositani aniqlang
A) Teng bog’lovchi
D) Shart mayli qo’shimchasi
16. Bog’langan qo’shma gap berilgan qatorni aniqlang
A) Mashrab shuni yaxshi biladiki , o’rtog’I uni aldamaydi
B) Yo yerning kuchi yo’q , yo urug’ yaxshi emas
C) Bu uyda na Ashirdan , na Soatdan – hech kimdan darak yo’q
D) Kun issiq edi , shuning uchun soyada bir oz dam olishni xohladik
17. Rustam supaga joy qildirib berdi-da , o’zi qayyoqqadir ketdi. Ushbu bog’langan qo’shma gapning qismlari qaysi bog’lovchi vosita yordamida bog’langan?
A) Biriktiruv bog’lovchisi yordamida
B) Ohang yordamida
C) Yuklamalar yordamida
D) Shart mayli qo’shimchasi yordamida
18.Bog’langan qo’shma gaplar qismlari o’zaro qaysi bog’lovchi vositalar yordamida birikadi?
A) Teng boglovchilar , ohang
B) Teng bog’lovchilar, bo’lsa , esa so’zlari , yuklamalar
C) Bo’lsa , esa so’zlari , yuklamalar
D) Shart mayli qo’shimchasi, deb so’zi, teng bog’lovchilar
19. Biriktiruv bog’lovchilari qanday munosabatda bo’lgan qo’shma gap qismlarini bog’laydi?
A) Payt , sabab- natija
C) Zid va qiyoslash
D) O’xshatish va qiyoslash
20. Anor so’zlar va Zaynab qalbi Tol bargiday dir-dir qaltirar… Berilgan gapda qismlar o’rtasida qanday munosabat ifodalangan?
A) Payt , ketma-ketlik
C) O’xshatish – qiyoslash
D) O’zaro zid munosabat
21.Biriktiruv bog’lovchili boglangan qo’shma gap ifodalangan qatorni aniqlang
A) Lolalar uchun oftob yahshidir, Bolalar uchun odob yahshidir.
B) Ko’m ko’k tog’li yaylovlarda o’tov oqaqrib, yeru ko’kni podalarning shovqin suroni tutdi.
C) O’ziga berilgan aqlsiz tentak bo’lsa, o’zini bezagan xushro’y satangdir.
D) Chor atrofda esardi yellar , Va bog’larda qushlar chiyillar
22. Zidlov bog’lovchilari qo’shma gaplarning qaysi qismida keladi?
A) Birinchi qism boshida
B) Birinchi qism oxirida
C) Ikkinchi qism oxirida
D) Ikkinchi qism boshida
23. -u , (-yu) , -da yuklamalari zidlov bog’lovchilari o’rnida kelganida qo’shma gap qismlari orasida qanday munosabatlar mavjudligini ko’rsatadi?
A) Zidlash va ketma- ketlik
B) Zidlash va tenglik
C) Zidlash va inkor
D) Zidlash va bir paytda bo’lganlik
24. Zidlov bog’lovchilari yordamida bog’langan qo’shma gapni toping
A) Yo’l yurib charchagan Roziq ko’rpaga kirdi-yu, uyquga ketdi
B) Voajab, film namoyishi tugadi-yu, hech kim joyidan qimirlamadi
C) U davra o’rtasiga o’tirdi-da sekin so’zlay boshladi
D) Suni unutmang-ki,yomonlarga yo’ldosh bo’laslik kerak
25. Qaysi hollarda qo’shma gap qismlarini goh…,goh ; dam…, dam; ba’zan… , ba’zan singari boglovchilar bog’lab keladi?
A) Qoshma gap qismlarida voqea –hodisalarning galma- gal ro’y berishini ifodalaganda
B) Qo’shma gap qismlari orasida voqea-hodisalarning faqat bittasining yuzaga chiqishini ta’kidlaganda
C) Voqea hodisalar takror amalga oshirilishini bildirganda
D) Qo’shma gap qismlarda o’xsahtish – qiyoslash unosabati ifodalanganda
26. Ayiruv bog’lovchilari yordamida bog’langan qo’shma gapni belgilang
A) Jondan ortiq narsa yo’q , lekin do’stlar uchun jonimiz fido
B) Men kuyladim goh dilda qadar , Goh sevinib she’r to’qiyman men
C) Men yoki singlim buvimnikada qolamiz
D) U kim bo’lsa bo’lsin , men esa arxitektor bo’laman
27. Ayiruv bog’lovchilari yordamida bog’langan qo’shma gapni toping
A) Aka va singil ko’chadagi harakatni goh eshikka chiqib , goh uy derazasidan kuzatishdi
B) Boyagi izg’irin pasaygan, lekin kun sovuq edi
C) Bektemir dam to’xtab , dam xayol surib turgan generalga duch keldi
D) Yo sen ketasan , yo u ketadi
28. Qanday gapga bosh gap deyiladi?
A) Mazmuni izohlanayotgan gap
B) Boshqa gapning mazmunini izohlayotgan gap
C) Ergash gapga tobelangan gap
D) Nisbiy so’zli gap
29. Ergash gapning vazifasi nimadan iborat?
A) Mazmuni izohlanayotgan gap
B) Bosh gapning mazmunini izohlayotgan gap
C) Murakkab qo’shma gapning asosiy qismi
D) Korsatish olmoshi istirok etgan gap
30. Ergashgan qo’shma gap qismlari bilan so’z birikmasi qismlari o’rtasidagi o’xshashlik nimada?
A) Qismlar tarkibida
B) Doimo ergash gapning birinchi kelishida
C) Har ikkalasida ham mazmun asosiy o’rinda emasligida
D) Bog’lovchi vositalarida
31. Bosh gapda ifodalangan mazmunning maqsadini bildirgan gaplar qaysi ergashtiruvchi bog’lovchilar yordamida bog’lanadi”
32.Qaysi ergashtiruvchi bog’lovchi yordamida qo’shma gap qismlari o’zaro bog’langanda ergash gap bosh gapdan avval keladi?
A) Sabab-maqsad boglovchilari
B) Qiyoslash-chog’ishtirish bog’lovchilari
C) Faqat sabab boglovchilari
D) Shart ergashtiruvchi boglovchilari
33. Bu masalani sinfda keng muhokama qilamiz , toki boshqa qaytarilmasin
Berilgan qo’shma gap qismlari o’zaro qaysi ergashtiruvchi bog’lochilar yordamida bog’langan?
A) Maqsad ergastiruvchi bog’lovchilari
B) Sabab ergashtiruvchi bog’lovchilari
C) Shart ergashtiruvchi bog’lovchilari
D) Qiyoslash-chog’ishtiruv ergashtiruvchi bog’lovchilari
34. “Deb” so’zi yordamida bog’lanadigan ergash gaplarning kesimi qanday shaklda bo’ladi?
A) II shaxs buyruq mayli shklida
B) III shaxs shart mayli shaklida
C) I shaxs buyruq mayli shaklida
D) III shaxs buyruq mayli shaklida
35.Ergashgan qo’shma gap qismlari “deb” so’zi yordamida bog’lansa , ergash gaplar qanday ma’noni ifodalaydi?
A) Sharti,natija ma’nosini
B) Maqsad va sabab ma’nosini
C) Holat ma’nosini
D) Daraja- miqdor ma’nosini
36. Deb so’zi yordamida hosil bo’lgan ergashgan qo’shma gapda ergash gapning o’rnini belgilang
A) Bosh gapdan oldin keladi
B) Bosh gapdan keyin keladi
S) Bosh gap o’rtasida keladi
D) Ushbu gap tarkibida ergash gap qatnashmaydi
37. Bosh gap tarkibida ko’rsatish olmoshlari ishtirok etganda , uning kesimi qanday shaklda bo’ladi?
A) Shart mayli shaklida
B) Uchun ko’makchisi shaklida
C) –ki yuklamasi shaklida
D) III shaxs buyruq mayli shaklida
38. Ko’rsatish olmoshlari qaysi gapning tarkibida qo’llanadi.
A) Ergash gapning tarkibida
B) Bosh gapning tarkibida
C) Teng huquqli sodda gaplar tarkibida
D) Kesim ergash gap tarkibida
39. Qaysi qatordagi ergashgan qo’shma gap tarkibiga ko’rsatish olmoshini o’rnatish mumkin?
A) Siz Hindistonda neni ko’rgan bo’lsangiz, shularning hammasini jam etib , bir kitob yozmog’ingiz darkor
B) Kim harakat qilsa , u baraka topadi
S) Sen otash ichida urasan javlon ,Dushman qolmasin deb sevgan elimda
D) Odam borki , odamlarning naqshidir, Odam borki , hayvon andin yaxshidir
40. Nisbiy so’zli ergashgan qo’shma gaplarda ergash gap tarkibida qanday olmoshlar ishtirok etadi?
41. Qoshma gap tarkibida qanday so’zlar nisbiy so’zlar sanaladi?
A) Deb , go’yoki so’zlari va uchun ko’makchisi
B) Kim? Nima? so’roq olmashlari
C) Sabab va maqsad ma’nosidagi so’zlar
D) So’roq va ko’rsatish olmashlari
42. Nisbiy so’zli ergashgan qo’shma gap berilgan qatorni belgilang
A) Qayerda ahillik bo’lsa , u yreda yutuq bor
B) Shuni sezdimki , oila a’zolari bir-biri bilan ittifoq ekan
C) Shu narsa aniqki, tarixini yaxshi bilmagan odam oxir-oqibat qul sifatida kn kechiradi
D) Qizig’i shundaki , shu ko’rinishiga ovozi muloyim edi
43.Kesimi bosh kelishik shaklidagi olmosh bilan ifodalanmagan kesim ergash gapni toping
A) Endi sizlarga muborak topshiriq shuki , har biringiz alohida-alohida ketasiz
B) Toleim shulki , jahonda bir guliston tanladim
C) Muhammad Yusuf ijodining o’ziga xos xususiyati shundaki, u juda oson o’qiladi
D) Buning natijasi shu bo’ldiki , To’laganning qanshariga musht tushurdi
44.Kesim ergash gapli qo’shma gapni toping
A) Shunisi esimdaki , qo’limdagi toshni kuchim boricha otdim
B) Gap shundaki , Tursunali aka bu institut bilan to’rt yil ishlashga kelishgan
C) Kechqurun maktabga kelganda, kechaning tantanali qismi tugagan edi
D) Og’iz va tilning bezagi to’g’ri so’zdir , to’g’ri so’z-la tilingni beza
45.Kesim ergash gaplar bosh gapga qanday bog’lovchi vosita yordamida bog’lanadi?
A) Deb so’zi yordamida
B) –ki yuklamasi yodamida
C) –sa shart mayli qo’shimchasimasi bilan
D) Nisbiy so’zlar yordamida
46. Quyida berilgan javoblarga ko’ra qanday holatda ega ergash gap bosh gapdan oldin keladi?
A) Ega ergash gapning o’rni bog’lovchi vositaga bog’liq emas
B) –ki shart mayli vositasida boglanganda
C) Nisbiy so’zlar yordamida bog’langanda
D) chunki , shuning uchun bog’lobvhi vositalari yordamida bog’langanda
47. Ega ergash gapli qo’shma gap berilgan qatorni belgilang
A) Foydasi shuki , odamlar adolat borligiga ishonadi
B) U qarshilik ko’rsatgan edi , Salimni ko’makka chaqirdim
C) Shoirning tovushi shunday qahrli ediki , navkarlar qorqib ketdilar
D) Shunisi ayonki , kitobsiz inson hayoti bo’m-bo’sh
48.Hol ergash gaplar qanday ma’no turlariga bo’linadi?
A) Ayirish va zidlash
B) Sabab , qiyoslash, biriktiruv
C) Payt,o’rin,sabab ,maqsad , shart, miqdor-daraja
D) Shart , miqdor daraja , galma –galllik, natija
49.Berilgan bog’lovchi vositalardan faqat hol ergash gapli qo’shma gapga tegishligini toping
C) –sa shart mayli qo’shimchasi
D) Bo’lsa , esa so’zlari
50.Bilingki, jim turib salomat bo’lish , gapirib malomatga qolishdan afzal. Ushbu gap ergashgan qo’shma gaopning qaysi turiga mansub?
A) Aniqlovchi ergash gapli qo’shma gap
B) To’ldiruvchi ergash gapli qo’shma gap
C) Hol ergash gapli qo’shma gap
D) Ega ergash gapli qo’shma gap
51.To’ldiruvchi ergash gapli qo’shma gapni toping
A) Sizni qo’rqib ketmasin deb , kechqurun bezovta qilmadik
B) Kimki taqdirga tan bersa, u hayot to’lqirida g’arq bo’lib ketadi
C) Qizig’i shundaki , shu ko’rinishiga ovozi muloyim edi
D) Kimki bo’lsa dilozor , undan el-u yurt bezor
52. Azamatlar , shunga nihoyatda xursandmanki , qarigan chog’imda cho’lning husnini ochish uchun ter to’kish menga nasib bo’ldi. Usbu gap ergashgan qo’shma gapning qaysi turiga mansub?
A) Aniqlovchi ergash gapli qo’shma gap
B) Hol ergah gapli qo’shma gap
C) To’ldiruvchi ergash gapli qo’shma gap
D) Ega ergash gapli qo’shma gap
53.Aniqlovchi ergash gapli qo’shma gaplarda bosh gapning aniqlovchisi vazifasida qanday so’zlar keladi?
54. Aniqlovchi ergash gap berilgan qatorni toping
A) Biz istaymizki , barcha ellar bir-biriga yanada yaqinroq bo’lsin
B) Bilim shunday xazinaki, u sarflangan bilan tamom bo’lmaydi
C) Oq , pushti, sarg’ish , qip-qizil gullarga qarab , dilimiz yayraydi
D) U shunday odim tashlab ketdiki , oqibatda unga hech kim yetolmadi
55.Ko’chirma gap bilan muallif gapining o’rni qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?
A) Ko’chirma gap faqat muallif gapidan oldin keladi?
B) Ko’chirma gap faqat muallif gapidan keyin keladi
C) Muallif gapi faqat ko’chirma gap ichida yoki undan keyin keladi
D) Ko’chirma gap muallif gapidan oldin , keyin yoki uning ichida, muallif gapi esa ko’chirma gap orasida kelishi mumkin
56. So’zlashuv uslubining quyidagi turlari mavjud…
Adabiy so’zlashuv va oddiy so’zlashuv
57. Ko’chirma gap o’zlashtirma gapga aylantirilganda ko’chirma gap tarkibidagi undalmaning o’rni o’zlashtirma gapda qanday b o’ladi?
Chiqish kelishigidagi to’;ldiruvchiga aylanadi
58. Rasmiy uslubga xos birliklar berilgan qatorni belgilang
A) “Mazza qildim, shirin kuydan zavqlandim…”
B) “Arizamni yozishdan maqsadim shuki…”
C) Bulutlarning og’ir , qoramtir namati…
D) Kesim gapning markazidir
59. Muayyan nutqiy qolip , qat’iy odat tusiga kirib qolgan shakllarga ega bo’lgan nutqiy uslub qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan?
60. Nutq usliblari nechaga bo’linadi va ular qaysilar
4 ga – so’zlashuv , ilmiy , badiiy , publisistik
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
B
B
C
B
C
D
A
C
C
B
B
C
D
A
C
A
C
B
A
B
D
B
A
B
A
A
A
C
C
A
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
C
D
A
D
B
A
C
B
D
C
D
A
A
A
C
C
D
C
A
B
A
C
B
C
B
ADABIYOT FANIDAN TEST SAVOLLARI
1. Badiiy adabiyotning asosiy ish qurolini aniqlang.
A) manzara B) fikr C) so‘z D) tuyg‘u
2. Olamni obrazli ko‘rish, timsollar asosida aks ettirish mahsuli bo‘lgan bitiklar adabiyotning qaysi turiga dahldor sanaladi?
A) badiiy adabiyotga B) ilmiy adabiyotga C) milliy adabiyotga D) A, B
3. “Qurruyo- qur hayt –a to‘ramning oti” tarzidagi nola kimga tegishli?
A) Oybarchinga B) Oppog‘oyga C) Qaldirg‘ochga D) Qultoyga
4. Azal ham sen abad ham sen, na avval birla oxir kim,
Unda yo‘q ibtido paydo, bunda yo‘q intiho paydo. Ushbu misralar muallifi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
A) Rabg‘uziy B) Navoiy C) Lutfiy D) Atoiy
5. Adabiy turlarning bo‘linishi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
A) lirik, epik, komedik B) dramatik, epik, satirik C) she’riy, nasriy, sahnaga mo‘ljallangan D) fojiaviy, dramatik, lirik
6. Qadimgi rivoyatlarga ko‘ra birinchi she’r muallifi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
A) baxshi B) Aristotel C) Odam ato D) xalq
7. O‘zligidan voz kechmaydigan millat qanday xususiyatga ega bo‘lishi shart?
A) urf- odatiga B) milliy ruhiyatiga C) san’atiga D) milliyligiga
8. XIII asrning oxiri XIV asrning boshlarida Xorazmning Raboti o‘g‘uz degan joyida yashab ijod etgan shoirni ko‘rsating.
A) Xorazmiy B) Rabg‘uziy C) Yugnakiy D) Yassaviy
9. …bu kitobni tuzgan toat yo‘lida tuzgan ma’siyat yabonin kezgan oz- oziqlik ko‘p yozuqlik.
Ushbu jumla qaysi asardan keltirilgan?
A) “Qutadg‘u bilik” B) “Qissasi Rabg‘uziy” C) “Guliston bit turkiy” D) barchasi
10. Qissalar syujeti bosh qahqamonlari turlicha bo‘lsada, ularni bir siymo birlashtirib turadi?
A) Iso payg‘anbar B) Muso payg‘anbar C) Muhammad payg‘anbar D) Sulaymon
11. “Qissasi Rabg‘uziy”da “Mavlono azza va jalla” deb kimni atashadi?
A) Sulaymonni B) Luqmonni C) ollohni D) zabonni
12. Tegra so‘zining lug‘aviy manosini aniqlang.
A) qo‘ydi B) atrof C) oyoq D) cho‘l
13. Bugun diningizni sizlarga mukammal qilib berdim . Ushbu jumla qaysi payg’ambar tilidan aytilgan?
A) Sulaymon B) Rasul alayhissalom C) Muso payg‘ambar D) Iso payg‘ambar
14. Adabiyot ilmida saj qanday ataladi?
A) nasrdagi ichki qofiya B) nazimdagi ichki qofiya C) she’riy san’at D) badiiy tuzilish
15. Xamsachilikni boshlab bergan ulug‘ xamsanavisni aniqlang.
A) Jomiy B) Ganjaviy C) Sheroziy D) Dehlaviy
16. Nizomiyning “Maxzan ul-asror” hamdnomasi kimga bag‘ishlangan?
A) Faxriddin Bahromshohga B) Firdavsiyga C) Rumiy D) Jomiyga
17. Ganjaviy Iroq hukmdori To’rg‘ul II ning topshirig‘iga ko‘ra qaysi asarini yaratdi?
A) “Maxzan ul-asror” B) “Xusrav va Shirin”C) “Haft paykar” D) “Panj ganj”
18. Shirvonshoxlardan Axsatan I Nizomiyga qanday doston yozishni buyuradi?
A) “Layli va Majnun” B) “Xusrav va Shirin” C) “Maxzan ul-asror” D) Ava B
19. Shoh Bahrom haqidagi “Haft paykar” dostoni kimning buyrug‘iga binoan yaratilgan?
A) Faxrididdin Attor buyrug‘iga binoan B) Axsatan I buyrug‘iga binoan C) Turg`ul II buyrug‘iga binoan D) Alauddin Ko‘rpa Arslon buyrug‘iga binoan
20. Buyuk xansanavis Xusrav Dehlaviyning asl vatani qayer edi?
A) Dehli B) Qobul C) Shaxrisabiz D) Samarqand
21. Nizomiy Ganjaviy “Maxzan ul-asror” nomli asarini kimga bag‘ishlab yozgan?
A) Iroq hokimi To‘g‘rul II ga B) Shirvonshohlardan Axsatan I ga C) Arzinjon hokimi Faxriddin Bahromshohga D) Alouddin Ko‘rpa Arslonga
22. Qaysi ulug‘ shoir o‘z “Xamsa”sini 28 yil davomida yozib tugatgan?
A) Nizomiy Ganjaviy B) Alisher Navoiy C) Abdurahmon Jomiy D) Xusrav Dehlaviy
23. “Xamsa” dostoni qahramonlaridan qaysi biri tug‘ma ishq ta’sirida g‘amgin, alam va dardlar bilan ko‘milgan inson sifatida tasvirlanadi?
A) Majnun B) Bahrom C) Qays D) Ko‘hkan
24. “Farhod va Shirin” dostoni aruzning qaysi bahrida yozilgan?
A) hazaji musaddasi mahzuf B) hazaji musammani solim C) ramali musaddasi mahzuf D) ramali musammani solim
25. Navoiy “Farhod va Shirin” dostoni haqida qanday ta’rif keltiradi?
A) “sehrli doston” B) “ishqiy doston” C) “shavq dostoni” D) “sevgi haqidagi eng go‘zal doston”
26. “Farhod va Shirin” dostonida Navoiyning qanday orzusi ifodalanagan?
A) komil inson haqidagi orzusi B) adolatli podsho haqidagi orzusi C) dunyoviy muhabbat haqidagi orzusi D) hech qanday orzu ifodalanmagan
27. Navoiy “Xamsa”sining qaysi dostoni Chin xoqonining farzandsizligi va bundan uning so‘ngsiz iztiroblarga tushganligi tasviri bilan boshlanadi?
A) “Layli va Majnun” B) “Farhod va Shirin” C) “Sab’ai sayyor” D) “Saddi Iskandariy”
28. Bobur “Boburnoma” asarida Andijon tasvirini keltirayotganda musiqa ilmida mashhur bo‘lgan kishi nomini keltirib o‘tadi. Ushbu zot nomi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
A) Yusuf Xoja B) Xoja Ismoil Xartang C) Imom al-Buxoriy D) Ulug‘bek
29. “Uzumi va qovuni va olmasi va anori, balki jami mevasi xo‘b bo‘lur. Vale’ ikki meva Samarqanddin mashhurdir” “Boburnoma”dan olingan yuqoridagi parchada qaysi mevalar haqida gap bormoqda?
A) sebi Samarqand, sohibi Samarqand B) noshvoti va uzum C) qovun va uzum D) olma va anor
30. Bobur “Boburnoma”da qayerga to‘qqiz ariqdan suv kirishini va bittasini ham chiqib ketmasligini aytib o‘tadi?
A) Farg‘ona B) Andijon C) Samarqand D) Xiva
31. Bobur “Boburnoma”da qayerning yetti shaharchasi borligini ta’kidlaydi?
A) Farg‘ona B) Andijon C) Samarqand D) Xiva
32. Memuar asarlarning qanday turlari ko’proq uchraydi?
A) ilmiy va badiiy B) tarixiy va ilmiy C) publitsistik va tarixiy D) badiiy va tarixiy
33. O‘zbek adabiyotidagi memuar asarlarning nodir namunasi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
A) Oybek “Bolalik”, G‘.G‘ulom “Shumbola” B) A.Qahhor “O‘tmishdan ertaklar”, Jonatan Svift “Guliverning sayohatlari” C) Oybek “Bolalik”, A.Qahhor “O‘tmishdan ertaklar” D) barchasi
34. Mashrab hayotiga oid so‘ngi ma’lumotlar bizgacha qaysi asar orqali yetib kelgan?
A) Bog‘istoniyning “Tazkirai qalandaron” asari orqali B) Jaloliddin Yusupovning “Mehribonim qaydasan” asari orqali C) Mashrabning “Mabdai nur”, “Kimyo” asarlari orqali D) Dilshodi Barnoning “Tarixi muhojiron” asari orqali
35. Boborahim Mashrabning “Mabdai nur” asari qanday tusdagi asarlar sirasiga kiradi?
A) badiiy-ahloqiy asar B) diniy-falsafiy asar C) diniy va ilmiy asar D) A va B
36. Arz so‘zining ma’nosi qaysi qatorda to‘g‘ti berilgan?
A) lochin B) ishonarli C) yer shari D) qiynamoq
37. Boborahim Mashrab o‘spirinligida qayerda go‘riston bo‘lsa o‘sha joyni ziyorat qilib odamlarning suyaklarini ko‘rib qanday so‘zlarni aytib yig‘lab yurar edi?
A) Ey odamzod, boradigan joying shu bo‘ldimi B) Ey odamzod, oxir o‘lib boshingga tushadigan ish bu C) Ey odamzod, safaringni yakunimi bu D) to‘g‘ri javob keltirilmagan
38. Boborahim Mashrabdagi g‘amginlik “Xamsa” dostoning qaysi qahramonlari g‘amginligiga o‘xshab ketadi?
A) Iskandar B) Qays C) Abu Salom D) A, B
39. Boborahim Mashrabning nisbatan mukammal she’riy to‘plamini nashr etilishida qaysi adabiyot jonkuyarining xizmati beqiyos hisoblanadi?
A) Said Ahmad B) Jaloliddin Yusupov C) Oybek D) G‘.G‘ulom
40. Tasavvuf ta’limotining maqsadi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
A) komil insonni tarbiyalash B) so‘fiylikni targ‘ib etish C) ruhiyatni poklash D) barchasi
41. Abdulla Qodiriyning ilk bor NKVD tomonidan qamoqqa olinishiga qaysi maqola sabab bo‘lgan?
A) “Matbuot kuni” B) “Yig‘indi gaplar” C) “1918- yil yodgori” D) “Yangi masjid va maktab”
42. “Oybek butun yoz ichi bog‘dan chiqmay ijod qildi. Oybek buyuk ijod egasi edi. Shuning uchun ham u o‘ta tahlikali va fojiali kunlarda, g‘urbat yutib kechirilgan hayotida “Qutlug‘ qon”day go‘zal va o‘lmas bir asar yaratdi”. Oybek haqidagi ushbu xotira kimga tegishli?
A) Zarifa Saidnosirovaga B) Zulfiyaga C) A.Qahhorga D) O.Yoqubovga
43. Adabiy qahramonlarnning hayoti davomida bir qadar o‘sishi adabiyotshunoslikda qanday ataladi?
A) personoj B) dinamika C) tashxis D) pafos
44. She’r izlayman bu kun Toshkent ko‘chalarida,
Sekingina zirqiraydi beorom qalbim.
Men umrimning bu so‘ronli kechalarida,
Na bir taskin topa oldim, na she’r topoldim. Ushbu misralar muallifi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
A) Abdulla Oripov B) Erkin Vohidov C) Muhammad Yusuf D) Hamid Olimjon
45. O‘n oykim, so‘lmishdir u tanish na’ra.
Hamon firog‘ida fig‘on chekar Shosh.
Bahor kelayotir, bosh ko‘tar, qara,
O, surur kuychisi, dongdor zamondosh. Abdulla Oripov qalamiga mansub ushbu satrlarda kim nazarda tutilgan?
A) M.Shayxzoda B) G‘.G‘ulom C) Oybek D) A.Qahhor
46. O‘zining she’rlari bilan “quruqshagan o‘zbek she’riyatiga o‘ychil g‘am g‘amchil o‘y” olib kirgan adib to‘g‘ri berilgan qatorni belgilang.
A) Muhammad Yusuf B) Abdulla Oripov C) E.Vohodov D) Zulfiya
47. 1921- yilda rus olimi Y.N.Tinyanov tamonidan adabiyotshunoslikka kiritilgan tushuncha qaysi qatorda berilgan?
A) lirik qahramon B) xarakter C) personaj D) badiiy to‘qima
48. O‘tgan asrning 60-80- yillarida o‘z she’riyati bilan “o‘zbek millatini tuyg‘ularning quruqshab qolishdan saqlab qolgan” adib kim?
A) Rauf Parfi B) Abdulla Oripov C) Azim Suyun D) Usmon Azim
49. Shekspirning umri mobaynida yaratgan dramatik asarlari va sonetlari soni to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping.
A) 35 dramatik asar, 154 sonet B) 36 dramatik asar, 154 sonet C) 30 dramatik asar, 130 sonet D) 154 dramatik asar, 36 sonet
A) Kassio B) Emelya C) Dezdemona D) Yago
50. Bizning ovulimizda yetti otasini bilish odatiga qat’iy rioya qilinadi” deya o‘z tarjimai holini bayon qilgan shoirni aniqlang.
A) Mirmuhsin B) Abdulla Oripov C) H.Sharipov D) Ch.Aytmatov
51. Aytmatov kimni “U men uchun bitmas tuganmas ertak, doston, qadimiy qo‘shiqlarning xazinasi edi” deb ta’riflaydi?
A) onasini B) bobosini C) buvisini D) amakisini
52. Ch.Aytmatov tarjimai holida keltirilishicha ovuldagi bolalar qanday holatda kattalar tomonidan qattiq izza qilinadi?
A) o‘z avlodi haqida gapirolmasa B) bobolarini bilmasa C) o‘z ajdodlarining kasb korini bilmasa D) barchasi
53. Qaysi ijodkorning buvisi uni har yozda tog‘ga olib ketishini ta’kidlaydi?
A) Abdulla Oripov B) Ch.Aytmatov C) Mirmuhsin D) O. Yoqubov
54. Ch.Aytmatov ertak qo‘shiqlarning bitmas tuganmas manbai deb kimni tariflaydi?
A) otasi B) onasini C) buvisi D) barchasi
55. “U ovuldagi hurmatli ayollardan biri edi” Ushbu jumlalarda Ch.Aytmatov kimni tariflagan edi?
A) otasi B) onasini C) buvisi D) Ko‘cha biyi
56. Ch.Aytmatov bolaligini buvisi nimalar bilan bezaganini qayd etadi?
A) ertaklar B) qo‘shiqlar C) dostonlar D) barchasi
57. “Asrga tatigulik kun” romanidagi Nayman ona mingan tuyaning nomini aniqlang.
A) Oq o‘rkash B) Qoranor C) Oqmoya D) to‘g‘ri javob yo‘q
58. Qaysi adib manqurt so‘zini o‘z asarlarida ilk bor ishlatgan?
A) O‘tkir Xoshimov B) Rasul Hamzatov C) Said Ahmad D) Chingiz Aytmatov
59. “Asrga tatigulik kun” romani qachon yozilgan?
A) 1977- yil B) 1978- yil C) 1979- yil D) 1980- yil
60. “Asrga tatigulik kun” romanidagi ziyoli ilg‘or fikrli zamonaviy manqurtni aniqlang.
A) Buronli B) Kazangap C) Sobitjon D) Do‘nan boy
61. Qaysi asar chop etilishi bilan o‘quvchilar tafakkuri va ruhiyatini larzaga keltirdi?
A) “O‘tkan kunlar” B) “Asrga tatigulik kun” C) “Mehrobdan chayon” D) “Ulug‘ yo‘l”
62. Insondagi insoniy qiyofani belgilovchi asosiy ko‘rsatkichlar qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
A) o‘zlikni anglash B) o‘zgani anglash C) tarixiy ildizlarni bilish D) A, B, C
63. Tarixiy ildizlarni bilish undan faxrlanish insonga xos qanday xislatlarni belgilaydi?
A) insoniy qiyofani B) etnografiya C) ehtiroslarni D) tarixiy haqiqatni
64. “Musibatnoma” muallifi G.Narikatsi qaysi xalq vakili edi?
A) Ozarbayjon B) Arman C) Ingliz D) Rus
65. Qaysi yozuvchi o‘z romani haqida ko‘nglimning eng tubidagi yuksak ezgu tuyg‘ular bu romanda ifoda etilgan deb tariflaydi?
A) G.NarikatsiB) Chingiz Aytmatov C) Pushkin D) A, B
66. Yunoncha ehtiros hissiyot ma’nolarini bildiruvchi so‘zni aniqlang.
A) remarka B) pafos C) pezaj D) barchasi to‘g‘ri
67. Asarga singib ketgan, undagi baddiy tasvirning yo‘nalishini belgilab beradigan jo‘shqin tuyg‘u va ko‘tarinki ruh …
A) fabula B) remarka C) barchasi to‘g‘ri D) pafos
68. “Asrga tatigulik kun” romanidagi oddiy temir yo‘lchining nomi qaysi qatorda berilgan?
A) Sobit B) Do‘nan boy C) Edigey D) Ozoda
69. Sog‘lom tamoyillar asosida rivojlangan adabiyot qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
A) sho‘ro adabiyoti B) Istiqlol adabiyoti C) XIV asr adabiyoti D) barchasi
70. Bugungi kunda milliy adabiyotimizning yetakchi turi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
A) she’riyat B) dramaturgiya C) proza D) komediya
Ona tili, 6 sinf, Mahmudov N., Nurmonov A., Sobirov A., Nabiyeva D., 2017
Ona tili, 6 sinf, Mahmudov N., Nurmonov A., Sobirov A., Nabiyeva D., 2017.
Учебник по родному языку для 6 класса на узбекском языке.
Фрагмент из книги:
Ma’lumki, o‘zlikni anglash, milliy ong va tafakkurning ifodasi, avlodlar o‘rtasidagi ruhiy-ma’naviy bog‘liqlik til orqali namoyon bo‘ladi. Jamiki ezgu fazilatlar inson qalbiga, avvalo, ona allasi, ona tilining betakror jozibasi bilan singadi. Ona tili bu — millatning ruhidir.
UNDOSH TOVUSHLAR.
Matnni o‘qing. Undoshlarni lab undoshlari, til undoshlari va bo‘g‘iz undoshiga ajrating. Matndan olgan taassurotingiz haqida gapirib bering.
Yarim soatlardan keyin ona ayiq inidan chiqdi.
Shunda Islom rejissorning miltiqqa qo‘l cho‘zayotganini ko‘rdi.
— Nima qilmoqchisiz?! — dedi.
— Menga qarang, shuni siz otib bering menga, —dedi u. — Terisi juda kerak.
— Mehmon, siz meni bilmaysiz. Mening otam ham, onam ham, do‘stim ham mana shu tabiat. Meni tog‘ shaydosi, deydilar. Bu xayolni boshingizdan chiqaring! (Sh. Xolmirzayev).
Xato berilgan so‘zlarni aniqlang, ularni imlo qoidalariga mos ravishda ko‘chiring, undosh tovushlarga e’tibor bering. Ona tilining inson hayotidagi o‘rni haqida fikrlashing.
Jahonda nimaiki oq bo‘lsa, unga ona suti timsol; nimaiki jo‘shqin bo‘lsa, unga ham ona mehri timsol; nimaiki chidamli, sabr-toqatli bo‘sa, ona irodasi timsol; kimki pok muhabbat, mehri daryolik da’vo qisa, onaning pok qalbi timsol. Shu bois biz har vaqt onaga nisbat berip «ona yurtim», «ona tilim» deymiz. (O. Alimardonova, Q. Nazarov).
MUNDARIJA.
O‘zbekistonda davlat tili va boshqa tillarning rivoji.
5-SINFDA O‘TILGANLARNI TAKRORLASH.
Unli tovushlar.
Undosh tovushlar.
O‘zbek alifbosi va imlo qoidalari.
Bo‘g‘in va urg‘u.
Leksikologiya va lug’atshunoslik.
MATN.
Matn va mavzu.
Mant turlari. Hikoya matni.
Tasviriy matn.
Muhokama matni.
MORFOLOGIYA.
Morfologiyaga kirish.
So‘z tarkibi.
Asos va qo‘shimñhalar.
Qo‘shimñhalar tasnifi.
So‘z yasovñhi qo‘shimñhalar.
Tub va yasama so‘zlar.
Shakl yasovñhi qo‘shimñhalar va ularning tasnifi.
So‘z tarkibida tartib.
Mustahkamlash.
SO‘Z TURKUMLARI.
To‘ðlam va tasnif.
So‘z turkumlari.
Fe’l.
Harakat va holat fe’llari.
O‘timli va o‘timsiz fe’llar.
Fe’l nisbatlari.
Aniq nisbat.
O‘zlik nisbati.
Majhul nisbat.
Orttirma nisbat.
Orttirma nisbat qo‘shimñhalarining ishlatilishi.
Birgalik nisbati.
Mustahkamlash.
Fe’llarning vazifa shakllari.
Harakat nomi.
Harakat nomining yasalishi.
Sifatdosh.
Sifatdoshlarning zamon shakllari. O‘tgan zamon sifatdoshi.
Hozirgi va kelasi zamon sifatdoshlari.
Sifatdoshning bo‘lishli va bo‘lishsiz shakllari.
Ravishdosh.
Ravishdoshlarning ma’no turlari.
Ravishdosh yasovñhi qo‘shimñhalar talaffuzi va imlosi.
Mustahkamlash.
Ko‘makñhi fe’llar.
Ko‘makñhi fe’lning ma’nolari.
Fe’llarning yasalishi.
Ayrim fe’l yasovñhi qo‘shimñhalar imlosi.
Fe’llarning tuzilishiga ko‘ra turlari. Sodda fe’llar.
Qo‘shma fe’llar.
Juft fe’llar.
Mustahkamlash.
Fe’lning ma’noviy guruhlari.
Fe’llarning munosabat shakllari.
Fe’llarning zamon shakllari.
O‘tgan zamon shakllari.
O‘tgan zamon shakllarining yasalishi.
O‘tgan zamon shakllarida to‘liqsiz fe’lning ishlatilishi.
Hozirgi zamon shakllari.
Hozirgi zamon shakllarining talaffuzi va imlosi.
Kelasi zamon shakllari.
Mayl shakllari.
Xabar mayli.
Buyruq-istak mayli.
II shaxs buyruq-istak mayli qo‘shimñhalarining qo‘llanishi va ma’nolari.
Mustahkamlash.
Shart mayli.
Shaxs-son shakllari.
Ot.
Otlarning tuzilishiga ko‘ra turlari. Sodda ot.
Qo‘shma otlar imlosi.
Juft va takroriy otlar imlosi.
Atoqli otlarning turlari va imlosi.
Joy nomlari va ularning imlosi.
Tashkilot, korxona, muassasa nomlari.
Tarixiy sana va bayram nomlari.
Suv havzalari va inshootlari nomlari.
Turdosh otlar.
Shaxs otlari.
Shaxs oti yasovñhi qo‘shimñhalar va ularning imlosi.
Narsa otlari.
Narsa otlarini yasovñhi qo‘shimñhalar va ularning imlosi.
O‘rin-joy otlari.
Faoliyat-jarayon otlari.
Aniq va mavhum otlar.
Mavhum ot yasovñhi qo‘shimñhalar va ularning imlosi.
Otlarning lug‘aviy shakllari. Son shakllari.
Otlarning kiñhraytirish va erkalash shakllari.
Mustahkamlash.
Sifat.
Sifatlarning yasalishi.
Sifat yasovñhi qo‘shimñhalar va ularning imlosi.
Sifatlarning tuzilishiga ko‘ra turlari. Sodda sifat.
Qo‘shma sifat.
Juft sifatlar va ularning imlosi.
Takroriy sifatlar va ularning imlosi.
Asliy va nisbiy sifatlar.
Sifat darajalari.
Sifatlarning oddiy daraja shakli.
Sifatlarning orttirma daraja shakli.
Sifatlarning qiyosiy daraja shakli.
Sifatlarning ozaytirma shakli.
Sifatlarning ma’no guruhlari.
Xususiyat, hajm-o‘lchov, makon-zamon sifatlari.
Rang-tus, maza-ta’m va hid sifatlari.
Sifatlarning otlashuvi.
Mustahkamlash.
Son.
Sonlarning ma’no guruhlari.
Sanoq son.
Dona son, uning yasalishi.
Chama son, uning yasalishi.
Jamlovñhi son, uning yasalishi.
Taqsim son, uning yasalishi.
Kasr sonlar. Ularning yasalishi va imlosi.
Hisob so‘zlari.
Tartib sonlar.
Mustahkamlash.
Ravish.
Ravishlarning yasalishi. Tub va yasama ravishlar.
Ravish yasovñhi qo‘shimñhalar.
Ravishlarning ma’no turlari.
Holat ravishlari.
Payt ravishlari.
O‘rin ravishlari.
Miqdor-daraja ravishlari.
Fe’l bo‘yiñha o‘tilganlarni takrorlash.
Ot bo‘yiñha o‘tilganlarni takrorlash.
Sifat, son, ravish bo‘yicha o‘tilganlarni takrorlash.
Ish qog‘ozlari.
Testlardan namunalar.
Asosiy atamalar lug‘ati.
Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Ona tili, 6 sinf, Mahmudov N., Nurmonov A., Sobirov A., Nabiyeva D., 2017 – fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.
Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России. Купить эту книгу
7-sinf o’zbekiston tarixi test
A.Yovgarchilik paytida dushmanga qarshi harbiy yurishlarda qatnashish.
B. Qishloqlarning ziroatkor aholisi ustidan nazorat o’rnatish.
S. Dehqonni shahsiy qo’riqchisi.
4.11k O’rta asrlarda qanday tabaqalar shakllandi? 6-bet.
5.Qishloqning dehqonlarga qaram bo’lib qolgan ahli qanday nom bilan yuritilaai
6.11k O’rta asrlarda – ziroatchi oddiy qo’shchilar nima deb yuritiladi? 6-bet.
7.Zayiflashib borayotgan Qang’ davlatidan birinchi bo’lib qaysi davlat ajralil
8.Qaysi davlatni mahalliy Afrig’iylar sulolasiga mansub kishilar boshqaradi’
9. Milodiy III asr o’rtalarida Xorazm davlatining poytaxti dastlab hozirgi Qoraqalpog’istonning Ellikqal’a tumanida joylashgan qadimgi qaysi shahar I o’rnida bo’lgan? 7-bet.
10.Xorazmshohlar qasrining balandligi necha metr bo’lgan? 7-bet.
A.26, B.25, S.24, D. 22.
11.Tuproqqal’ada ibodatxona majmuasi qayerida joylashgan? 7-bet.
A. Shaharning G’arbiy qismida,
B. Shahar markazida,
D. Ibodatxonalar shaharnng xoxlagan joyida bo’lgan.
12. Tuproqqal’a shahrning umumiy maydoni qanchani tashkil etgan? 7-bet.
A.25gektar, B.22gektar, S.26gektar, D. 24 gektar.
13. Xorazmshox Afrig’ poytaxtni qaysi shaharga ko’chiradi? 7-bet.
D.Afrog’ poytaxtni ko’chirmagan.
14.Xorazmshox Afrig’ o’z qarorgohini achon ko’chiradi? 7-bet.
A.Milodiy 305- yilda.
B.Mil. aw. 305-yilda
D. Mil. avv.350-yilda.
15.Qaysi vaqtdan boshlab Xorazmning Afrig’iyshohlari betiga va orqasiga suvoriy tasvirlari tushirilgan tangalar zarb etganlar? 8-bet.
A.Poytaxt Katga ko’chirilgandan so’ng.
B.Afrig’ podshox bo’lgandan so’ng,
S.Qanf davlatidan ajralgandan so’ng,
D.Kat qayta tiklanib. Al-fir qasri ichida shox o’ziga yangi saroy qurqirgandan so’ng.
16.Qachon O’rta Osiyoga ko’chmanchi chorva dor, Xion nomli chorvador qabilalarining hujumi boshlandi? 8-bet.
A. IV asr boshlarida.
B. VI asr o’rtalarida,
S. IV asr o’rtalarida,
D. IV asrning 70 yillarida.
17.Xion nomli ko’chmanchi qabilalar O’rta Osiyoga qayerdan bostirib kirdi? 8-bet.
A. Sharqiy Turkiston va Yettisuvdan,
B.Sirdaryo va orol bo’ylaridan,
S. Chag’anyon va Toxaristondan,
D. Oltoy va janubiy sibirdan.
18.Xioniylar qachon kim boshchiligida Sug’dga bostirib kirdilar? 8-bet.
B.353-yil Grumbat boshchiligida,
S. 456-yil Kidar boshchiligida,
D. 353-yil Kubod boshchiligida.
19.Xioniylar O’rta Osiyoni janubida joylashgan qaysi podsholiklar bilan to’qnashdi? 8-bet.
S. Sosoniylar bilan,
D. Shopur II bilan.
E. S vaDjavoblar.
20.Sosoniylar shohi Shopur II hukumronlik yillari? 8-bet.
B. 309- 359 yillarda,
D. 309-379 yillarda.
21.O’rta Osiyoda Xioniylar hukumronligi qachon o’rnatildi? 8-bet
A. Ill asrning 60 yillarida.
B. V asrning o’rtalarida,
S. IV asrning o’rtalarida,
D. IV asrning 70 yillarida.
22. Xioniylar davlati qayerda qaror topdi? 8-bet.
A. Sirdaryo bo’ylarida,
B. Amudaryo bo’ylarida,
S.Sirdaryodan to Amudaryo havzasigacha bo’lgan yerlarda.
23.Xioniylar davlati qancha yildan oshiqroq hukumronlik qildi? 8-bet.
A.120-yildanoshiqroq. B.150-yildan oshiqroq.
S.II-asrdanoshiqroq. D. A va S javoblar.
24.Toharlar Xorazm hamda Amudaryo xavzasiga qachon kirib keladi? 8-bet.
A.IV-asrning70-yillarida. B.V-asrning 20-yillarida.
S.IV-asrning20-yillarida D.V-asrning 70-yillarida.
25.Toharlar kimlarning avlodlari hisoblanadi? 8-bet.
A.Eftallarni. B. Sosoniylarni.
26.Toharlarni yo’lboshchisi kim edi? 8-bet.
27.Tohariylar davlati qanday nom bilan tilga olinadi? 8-bet.
D. Xionoylar nomi bilan.
28.Kidariylar davlatining poytaxti qaysi shahar xisoblanadi? 8-bet.
D Poytaxti noma’lum yoki Termiz shahri taxmin etiladi.
29.Kidariylar davlati Sosoniylardan qachon qaqshatqich zarbaga o’chragan? 8-bet.
3O.Kidariylar Eftaliylar bilan to’qnashib O’rta Osiyoni tark etib qayerga chekinadilar? 8-bet.
AJanubiyHindistonga. B. Shimoliy Hindistonga.
S.G’arbiyHindostonga. D.Sosoniylar davlatiga.
31 .Kidariylar shimoliy Hindistonda necha yil hukumronlik qiladi? 8-bet.
32Eftaliylar diyorimizga qachon kirib keladi? 9-bet.
S.IV-asro’rtalarida D.V-asr 2- yarmida.
33. Eftaliylar yozma manbalarda qanday nomlar bilan tilga olinadi? 9-bet.
34. Eftal degan nom ilk bor “hiptal” shaklida nechanchi asr arman manbalarida o’chraydi? 9-bet.
35.Eftalni nima deb ataganlar? 9-bet.
A.Vahshunvar. B.VaytVavar. S. Anushurvon.
36. Vahshunvar qisqa vaqt ichida qayirni o’ziga buysindirdi? 9-bet.
37. Eftaliylar Sug’dda qaysi davlat hukumronligiga chek quyadi? 9-bet
38. Eftaliylar o’zoro aloqa ornatish maqsadida Xitoyga o’z elchilarini qachon junatadi? 9-bet.
A.459-yil. B.484-yil. S.456-yil. D. 455-yil.
39. Peruzning Sosoniylar podsholigida ho’kumronlik davri? 9-bet.
40.Sosoniylar shoxi eftaliylarga qarshi necha marotaba yurish qiladi? 9-bet.
41 .Eftaliylarga qarshi kurashgan Sosoniy hukmdori asrga to’shib qolganda qaysi imperator tomonida yiborilgan ulpon evaziga asrlikdan ozod etiladi? 9-bet.
B.Anushurvon. S.Zenon. D. Gurumbat.
42.Peruz 3- marotaba Eftaliylarga qarshi qo’shinni qachon otlantirdi? 9-bet.
43. Etaliylar qayerlarni o’z tassarufiga kiritgan? 9-bet.
B. Urimchi, Qorashar.
44. Xitoy manbalarida qayd etilishicha O’rta Osiyo yerlarida hamda sharqiy Turkistonda qachondan boshlab paxta ekilgan? 10-bet.
45.V-asrda barpo etilgan O’rta Osiyodagi kanalni eslang? 10-bet.
A.Darg’om,Zog’riq, B. Bolqash, Buzsuv.
S.Norin.Darg’om D. Bolqash. Norin.
46. Ipak yo’li savdosida Sosoniy savdogorlari bilan raqobatda asosan qayerliklar vositachilik rolini o’ynaganlar.l3-bet.
47.Ichki va tashqi savdo munosabatlarida Eftaliylar dastawal kimlarning tangalaridan keng foydalanganlar? ? 13-bet.
AToxarlarning. B. Vizantiya tangalaridan
S.Sosoniytangalaridan. D. Xorazmliklarning tangalaridan.
48. Eftaliylarning qaysi viloyatlari o’z mahalliy hokimlari tomonidan chiqarilgan chaqa tangalar mamlakatning ichki savdosida keng muomilada bo’lgan? 13-bet.
A.BuxorovaPoykand. B. Vordona va Naqshab.
S.Samarqand va Xorazm. D. Barchasi.
49.Kofir qal’adan topilgan sopol ko’za nechinchi asrga ta’luqli? 13-bet.
50. Charvodor aholi o’rtasida ilk o’rta asrlarda qaysi til muhiti hukumron edi? 13-bet.
A.Sug’diy til. B. Oromiy til.
51.O’troq aholining bir qismi qaysi tilda so’zlashgan? 14-bet.
52.Qaysi til xalqaro savdo tili xisoblangan? 14-bet.
53.Sug’diy tili qayir orqali Xitoy xududlariga kirib boradi? 14-bet.
A. Yettisuv va Farg’ona orqali.
B.Yettisuv, Farg’ona, Sharqiy Turkiston orqali.
S. Hindiston, Farg’ona, Sharqiy Turkiston orqali.
D. A. va B. javoblarto’g’ri.
54.Qaysi asrlarda Sug’d yozuvi Xorazm va Eftaliy yozuvlari tarqalgan edi? 14-bet.
A. IV-VI asrlarda.
55.Eftaliylar yozuvi qaysi yozuv asosidapaydo bo’lgan? 14-bet.
A.Sug’d yozuvi asosida. B. Xorazm yozuvi asosida .
S.Baqtriya yozuvi asosida. D. Oromiy yozuvi asosida.
56. Eftaliylar yozuvi necha harfdan iborat? 14-bet.
57. Eftaliylar hati qanday yozilgan? 14-bet.
A.O’ngdan chap tomonga. B. Kundalangiga.
S. Yuqoridan pastga qarab.
D. Chapdan o’nga qarab Ko’ndalangiga yozilgan.
58.O’rta Osiyolik shisha sozlar Xitoy hunarmandlariga qachon rangli shisha va shisha buyumlar yasashni o’rgatadilar? 14-bet.
S. VH-asrning I yarmida.
59. Turk haqonligi qachon vujudga keladi? 14-bet.
A. Vl-asr o’rtalarida.
B. V-asr II yarmida.
S. VH-asr II-yarmida
D. V-asr o’rtalarida.
60. Qayerlarda yashagan Turkiy qabilalami birlashtirgan turk xaqonligi davlati vujudga keladi? 14-bet.
A. Oltoy va janubiy Sibir. B. Sharqiy Turkiston va Oltoy.
S. Yettisuv va Sharqiy Turkiston D. Qashg’ar va Sharqiy Turkiston.
61.Turk hoqonligining asoschisi kim edi? 15-bet.
62.Turk xaqonligi qachon tashkil topgan? 15-bet.
A.551-yil. B.552-yil. S.553-yil. D. 554-yil.
63. Turk xaqonligining markazi qilib qayer belgilandi? 15-bet.
64.Turklarning g’arbga tomon yurishiga kim boshchilik qiladi? 15-bet.
A. Xisrav I Anishurvon.
65. 555-yilda Turklar qayerlargacha chuzilgan keng o’lkani egallaydi? 15-bet.
A.Amudaryodan to Orol dengizi bo’ylarigacha.
B.Yettisuv va Sharqiy Turkistonga tutashgan yerlarni.
S.Yoyiq va Etil daryosigacha tutashgan yerlarni.
D. Sirdaryo va Orol dengizigacha tutashgan yerlarni.
66.Tuklar Yoyiq va Itil bo’ylarini qachon zabt etadilar? 15-bet.
67.Shimoliy kavkazning bepayon yerlarini Turklar qachon egallab oladilar? 15-bet.
68.Sosonoylar qayerlarni Eftaliylardan tortib oladilar? 15-bet. A. Balx va Xurosonni
B. Marv va Badahshonni.
S. Taxariston va Chig’anyonni.
D. Parak va Chochni.
69. Xisrav I Anishurvon hukumronlik yillari? 15-bet.
D. 532-579 yillar.
70.Eron shohi turk xoqonligi bilan yuzaga kelgan kelishmovchiliklarni qanday yul orqali bartaraf etadi? 15-bet.
A.Taxariston va Chog’anyonni turklarga berish orqali.
B. Istemiga kuyov bo’lish orqali.
S. Ipak yo’li nazoratini turklarga berish orqali.
D. To’g’ri javob yo’q.
71.Eron askarlarining Balxga hujimi ko’magida turklar eftaliylar davlati yerlariga qachon bostirib kiradilar? 15-bet.
72.Parak hozirda nima deb nomlanadi? 15-bet.
73.Eftaliylar bilan Turklar o’rtasida jang necha ko’n davom etadi? 15-bet.
74.Eftaliylar davlati barham topgandan so’ng uninig yirlari Eron shoxi va turk xoqonligi qayerlami o’z tasarrufiga qushib oldi? 16-bet.
A.Amudaryoning janubiy qirg’oqlarigacha bulgan viloyatlar.
B. Amudaryoning soxillari buylab Kaspiy dengizgacha chuzilgan yirlar.
S. Sharqiy Turkistondan Vizantiyagacha chuzilgan yerlar.
D. To’gri javob yo’q.
75.VI asrning 70-80 yillarida Turk xoqonligi qayerlami o’z xududi chegarasi tarkibida hisoblaganlar? 16-bet.
A.Enasoyning yuqori oqimidan to Amudaryo bo’ylarigacha.
B.Manjuriyadan to Kemmuriy Bosforigacha.
S. Xitoydan Vizantiyagacha.
D.Ava B javob lar tug’ri.
76.Xukumdorning xokimiyati qanday udumlarga tayangan xarbiy majburiy boshqaruvga asoslangan edi? 16-bet.
A.Qo’ni qo’shnichilik udumlariga tayangan.
B Katta yer egalari udumlariga tayangan. S. Urug’- aymoq udumlariga tayangan. D. Xech qanday udumlarga tayanmagan.
77. Qabilalar birlashish ittifoqini nima tashkil etadi? 16-bet.
78.Elning xokimi nima nom bilan atalgan? 16-bet.
79. Qaysi axoliga nisbatan Budun yoki Qora budun nomi yuritilgan? 16-bet.
A.Utroq axoliga nisbatan.
B. Butun yurk xoqonligiga nisbatan.
S.Kuchmanchi chorvodor axoliga nisbatan.
D. Yarim utroq yarim kuchmanchi axoliga nisbatan.
80. Xarbiy bulinmaning tumanboshisi nima deb atalgan? 16-bet.
D. Tug’ri javob yo’q.
81.O’troq axolidan turklar qanday soliq olar edi. 17-bet.
B. Juziya va Yasoq.
D. A va B javoblar.
82.Turk xoqonligi qachon ikkiga bo’linib ketadi?
A. VI asrning 80- yillari oxirida.
B. VI.asming urtalarida.
S. VI asming 80-yillari boshida.
D. V asr oxirida.
83 G’arbiy turk xoqonligi tasarrufiga qayerlar kirgan? 18-bet.
A O’rta osiyo va Xorazim.
B . SHarqiy Turkiston va O’rta osiyo.
S.Kaspiy dengizdan sharqiy Turkistongacha.
D Yitti suvda Xitoygacha bulgan yirlar.
84.G’arbiy turk xoqonligining markazi qayir edi? 18-bet.
85. Ilk o’rta asrlarda shaharlarda hunarmandchilikning kengayishiga kimlar katta ta’sir ko’rsatdilar? 20-bet.
86.G’arbiy turk hoqonligi bilan Xitoy o’rtasida iqtisodiy aloqalar qaysi asrga kelib faollashadi? 20-bet.
S. VH-asrning I-yarmida.
D.VHI-asrning boshlarida. 87.Xoqonlikning savdo karvoni qachon Xitoyga etib boradi? 20-bet.
88.Qaysi asrlarda O’rta Osiyoda dehqonlar tomonidan yerlarni egallash jarayoni tobora avj olib zulm ko’chayadi?
89.Abro’y boshchiligidagi qo’zg’olon qachon yuz beradi? 21-bet.
90. Abro’y boshchiligidagi qo’zg’olon qayerda yuz beradi? 21-bet. A.Samarqandda.
91.Qo’zg’alon natijasida Abro’ydan jabrlangan mulkdor dehqonlar boy savdogorlar qayerga borib o’rnashadilar? 21-bet.
A. Balx va Nishopurga.
B.Turkiston va Tarozga.
S.Samarqand va Naqshabga.
D.Chirchiq va Iloqga.
92.Abro’y boshchiligiga qarshi Qoracho’rin kim boshchiligida qo’shin yuboradi? 21-bet.
93.Nechanchi asrlarga kelib O’rta Osiyoga bir necha mayda mamlakatlarga bo’linib ketdi?
94.V-VII-asrlarda viloyat va uning yerik shaharlariga tayangan qanchadan ortiq mustaqil hokimliklar tashkil topadi? 21-bet.
95.O’rta Osiyoda tashkil topgan mustaqil hokimliklar o’rtasidagi eng yerigi qasi edi? 22-bet.
D. Chirchir va Iloq.
96.O’rta Osiyoda tashkil topgan mustaqil hokimliklarning qaysilari Ixshitlik deb yuritilgan?
97.Toharistonning poytaxti qaysi shahar edi? 22-bet.
98.Toxariston aholisi qaysi dinga e’tiqod qiladi? 23-bet.
D. Har xil dinlarga.
99.Toxariston yozuvi necha harfdan iborat bo’lgan? 23-bet.
A. 22 ta B. 23 ta S. 25 ta D. 32 ta.
100.Farg’ona Ixshidligini markaziy shaharlaridan qaysilarni bilasiz? 23-bet.
A. Koson. B. Axsikat
S Quva. D. Barchasi.
101.Farg’ona vodiysida qayerlarda yilqichilik bilan shugullangan? 23-bet. A.Qurama tog’larida. B.Qoramozor tog’larida.
S. Hisortog’larida. D.A va B.
102.Chirchiq va Oxongoron vodiysida tashkil topgan hokimliklarni ayting? 24-bet.
A. Choch va Iloq. B.Koson va Axsikat.
S. Axsikat va Choch. D. Koson va Iloq.
103.Chochning hukmdori nima deb yuritilgan? 24-bet.
A.Ixshid. B.Tudun. S.Hokim. D. Shahanshoh.
104. Iloqning markazi qaysi shahar bo’lgan? 24-bet.
A. Choch. B.Tunkat.
105.Iloqning hokimlari nima deb atalar edi? 24-bet.
A.Ixshid. B.Hokim. S. Dehqon. D. Tudun.
106.Sug’d va Xorazm yozuvlari qaysi yozuv asosida vujudga kelgan? 25-bet. A. Turkiy yozuv asosida.
B.Oromiy yozuv asosida.
S. Finikiya yozuvi asosida.
D. Kushon alifbosi asosida.
107.”Nadjorlik” so’zining ma’nosini eslang? 25-bet.
A. O’ymakorlik. B.Zargarlik.
S. Egardo’z. D. Duradgorlik.
108. Tohar yozuvi qaysi yozuv asosida shakllangan edi? 26-bet.
A. Oromiy yozuv. B. Turkiy yozuv.
S. Bahtar yozuvi. D. Kushon yozuvi.
109.Xat, hujjat ayrim ahborotlar kabi maktublar asosan nimalarga yozilgan? 26-bet.
S. Kamdan-kam hollarda qog’ozga D.To’g’risi keltirilmagan.
1lO.Bizning zamonimizgacha saqlanib qolgan sug’d yozuvlari Panjakent yaqinidagi qayerlardan topilgan? 26-bet.
A.Qal’ayi Mug’dan. B. Sharqiy Turkistondagi Turfon.
S.Afrosiyobdan. D. Barchasi.
Ill.Panjikent yaqinidagi topilgan sug’d yozuvlarida nimalar keltirilgan? 26-bet.
A. Sug’dning siyosiy tarixi.
B.Huquq va qonunlari.
S. Iqtisodiy va diniy e’tiqodlari.
112.Sug’dda o’g’il bolalar necha yoshga to’lganda yozuv handa hisobga o’rgatilgan? 26-bet.
A. 5 yoshga. B. 14 yoshga.
S. 6 yoshga. D.7 yoshga.
113.Sug’dda o’g’il bolalar necha yoshga to’lganda savdo ishlarini o’rganish uchun o’zga mamlakatlarga jo’natilgan? 26-bet.
A. 19 yoshga. B. 18 yoshga.
S. 20 yoshga. D. 16 yoshga.
114.Sug’d xati asosida qaysi yozuv shakllandi? 26-bet.
S.AvaB. D. to’g’risi keltirilmagan.
115.Uyg’ur yozuvi asosida qaysi yozuv shakillandi? 26-bet.
A. Tohar va Sug’d yozuvi.
S.Turk va Eftal yozuvi. D. Kushon va Hind yozuvi.
116.Sug’dlarning kattagina guruhi qaysi podsholik qarorgohida yashaganlar? 26-bet.
A. Kidariylar qarorgohida.
B. Turk xoqonligi qarorgohida.
S. Mo’g’illar qarorgohida.
D. Eftallar qarorgohida,
117.Ko’k turk xati nechta harfda iborat? 26-bet.
A.38-40harfdan B. 28-38-harfdan
S.18-20harfdan D. 18-40 harfdan.
118.Qadimgi Ko’k turk bitiklari qayerlardan topib o’rganilgan? 26-bet.
A. Oltoy, Sharqiy Turkiston.
B. Ettisuv va Farg’ona.
S.Zarafshon vodiylarida. D. Barchasi to’g’ri.
119.Nechanchi asrlarda O’rta Osiyoda bir nechta mahalliy dinlar mavjud bo’lib aholining asosiy qismi Zardushtiylik diniga e’tiqod qilgan? 26-bet
A. IV-VI asrlarda. B. V-VII asrlarda. S. VI-VII asrlarda.D. VH-Vffl asrlarda
120.VI-VII asrlarda O’rta Osiyoda qanday mahalliy dinlar mavjud bo’lgan? 27-bet.
A. Buddaviylik va Xristianlik.