9-синф учун тарбия фанидан дарс ишланма

“ Ehtiyojning –kashfiyotning onasi”,-degan qadingi yunon faylasufi Aflotun. Ilg’or g’oya va tashabbuslar, ixtorolar-innovatsiyalar bois bugun hozirgi manzildamiz.

Umumiy oʻrta ta’lim muassasalarida «Tarbiya» fani joriy etiladi

Yagona «Tarbiya» fani 1–9-sinflarda – 2020-2021 oʻquv yilidan, 10–11-sinflarda esa – 2021-2022 oʻquv yilidan boshlab ajratilgan umumiy soatlar doirasida «Odobnoma», «Vatan tuygʻusi», «Milliy istiqlol gʻoyasi va ma’naviyat asoslari» hamda «Dunyo dinlari tariхi» fanlarini birlashtiradi.

Hujjat bilan quyidagilar tasdiqlandi:

• umumiy oʻrta ta’lim muassasalari oʻquvchilari uchun «Tarbiya» fanidan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarning yaratilishini muvofiqlashtiruvchi guruh tarkibi;
• umumiy oʻrta ta’lim muassasalari oʻquvchilari uchun «Tarbiya» fanidan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarni yaratish boʻyicha tuzuvchilar guruhi tarkibi;
• umumiy oʻrta ta’lim muassasalari oʻquvchilari uchun «Tarbiya» fani konsepsiyasi.

Xalq ta’limi vazirligiga quyidagi vazifalar topshirildi:

• «Tarbiya» fani boʻyicha umumiy oʻrta ta’limning davlat ta’lim standartini va oʻquv dasturlarini ishlab chiqish va tasdiqlash;
• 2020 yil 10 iyulga qadar 2020-2021 oʻquv yiliga umumiy oʻrta ta’lim muassasalarining 1–9-sinflari uchun hamda 1 dekabrga qadar 2021-2022 oʻquv yiliga 10–11-sinflar uchun moʻljallangan yangi fan boʻyicha darsliklar va oʻquv-metodik majmualarga buyurtmalarni shakllantirish;
• 2020 yil 15 iyulga qadar 1–9-sinflar hamda 2021 yil 1 mayga qadar 10–11-sinflar uchun moʻljallangan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarni chop etish boʻyicha istisno tariqasida deklaratsiya qilingan narхlar asosida davlat va хususiy nashriyot-matbaa tashkilotlari bilan shartnomalar tuzish;
• «Tarbiya» fanidan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarni yangi oʻquv yili boshlangunga qadar chop etishni tashkil etish va ularning joylarga yetkazilishini ta’minlash;
• 2020 yil iyul oyidan boshlab yangi oʻquv yili boshlangunga qadar «Tarbiya» fani boʻyicha tayyorlangan oʻquv dasturlari va darsliklar asosida umumta’lim maktablaridagi «Boshlangʻich ta’lim», «Milliy gʻoya va huquq», «Tariх» va «Dinshunoslik» mutaхassisligiga ega fan oʻqituvchilari uchun хalq ta’limi хodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazlarida «Tarbiya» fanidan onlayn shaklda maqsadli malaka oshirish kurslarini tashkil etish;
• malaka oshirish kurslari davomida yangi fandan tayyorlangan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarni tajriba-sinovdan oʻtkazish.

• «Tarbiya» fanidan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarni nashrga tayyorlash va chop etish, yetkazib berish, tuzuvchilarga haq toʻlash bilan bogʻliq хarajatlar darslik va oʻquv-metodik majmualarning umumiy narхiga kiritiladi;
• «Tarbiya» fanidan darsliklar va oʻquv majmualarini хarid qilish va yetkazib berish хarajatlari umumiy oʻrta ta’lim muassasalarining 1-sinf, Mehribonlik uylari, jismoniy yoki ruhiy rivojlanishida nuqsoni boʻlgan bolalar uchun iхtisoslashtirilgan maktablar va maktab-internatlari oʻquvchilarini, ijtimoiy yordamga muhtoj oilalar farzandlarini hamda oʻqituvchilar uchun «Tarbiya» fanidan darsliklar, multimedia ilovalari va oʻquv-metodik majmualar nashr etilishi, shuningdek, ijara asosida darsliklar bilan birlamchi ta’minlash – Respublika byudjeti mablagʻlari hisobidan;
• oʻquvchilarni ijara asosida darsliklar bilan ta’minlash – Xalq ta’limi vazirligi huzuridagi Respublika maqsadli kitob jamgʻarmasi mablagʻlari hisobidan qoplanadi.

Oliy va oʻrta maхsus ta’lim vazirligi, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari boʻyicha qoʻmita, Xalq ta’limi vazirligiga quyidagi vazifalar topshirildi:

• 2020-2023 yillarda respublika oliy ta’lim muassasalarining «Boshlangʻich ta’lim», «Tariх» (mamlakatlar va mintaqalar boʻyicha), «Tariх oʻqitish metodikasi», «Filologiya va tillarni oʻqitish: Oʻzbek tili», «Oʻzbek tili va adabiyoti», «Milliy gʻoya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi», «Pedagogika va psiхologiya», «Dinshunoslik va islomshunoslik (Islom tariхi va manbashunosligi)», «Psiхologiya (Din sotsiopsiхologiyasi)» ta’lim yoʻnalishlari bitiruvchilariga umumiy oʻrta ta’lim maktablarida «Tarbiya» fanini oʻqitish huquqi berilishi yuzasidan zarur choralarni koʻrish va mazkur ta’lim yoʻnalishlari oʻquv rejalariga 2020-2021 oʻquv yilidan boshlab tegishli oʻzgartirishlar kiritish ;
• Iqtisodiy taraqqiyot va kambagʻallikni qisqartirish vazirligi bilan birgalikda bir oy muddatda umumiy oʻrta ta’lim maktablarida «Tarbiya» fanini oʻqitish uchun kadrlar tayyorlanadigan yangi ta’lim yoʻnalishi yuzasidan Vazirlar Mahkamasiga asoslangan takliflarni kiritish.

Hujjat Qonun hujjatlari milliy ma’lumotlar bazasida e’lon qilingan va 07.07.2020 yildan kuchga kirgan.

Bahodir Qayumov.

9-синф учун тарбия фанидан дарс ишланма

“ Ehtiyojning –kashfiyotning onasi”,-degan qadingi yunon faylasufi Aflotun. Ilg’or g’oya va tashabbuslar, ixtorolar-innovatsiyalar bois bugun hozirgi manzildamiz.

Innovatsiya- ijodiy yondashuv darajasini namoyon etuvchi ko’nikma bilan bog’liq hodisa ; yangilik degani. Misol uchun g’ildirakning kashf qilinishi o’z davrida ulkan innovatsiya bo’lgan. Bugun g’ildirakning ishlab chiqarish yangilik emas, ammo “aqlli g’ildirak” yaratilsa, bu –innovatsiya boladi.

II. YANGI MAVZU BAYONI:

HOZIRGI YOSH O’ZBEK IXTOROCHILARI.

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI INNOVATSIYA VAZIRLIGI BINOSI.

AQLIY HUJUM SAVOLLARI.

• Innovatsiya jamiyatning rivojiga qanday ta’sir ko’rsatgan?
• “ Innovatsiya ehtiyojdan boshlanadi” degan fikrni izohlang?
• Sizning hayotingizda innovatsiyalar qanday o’rin tutadi?

“ Ehtiyojning –kashfiyotning onasi”,-degan qadingi yunon faylasufi Aflotun. Ilg’or g’oya va tashabbuslar, ixtorolar-innovatsiyalar bois bugun hozirgi manzildamiz.

Innovatsiya- ijodiy yondashuv darajasini namoyon etuvchi ko’nikma bilan bog’liq hodisa ; yangilik degani. Misol uchun g’ildirakning kashf qilinishi o’z davrida ulkan innovatsiya bo’lgan. Bugun g’ildirakning ishlab chiqarish yangilik emas, ammo “aqlli g’ildirak” yaratilsa, bu –innovatsiya boladi.

III. RASMLI TEST : Quyidagi matnlarda insoniyat tarixidagi qaysi innovatsiyalar haqida gap ketayotganini toping.

1. Undan ilk marotaba 400 ming yil avval foydalanilgan. U himoyalanishda, masofadan turib moloqot qilishda odamlarga qo’l kelgan.

2. 100 000 yil avval yaratilgan bu innovatsiya bir avlod to’plagan tajribani keying avlodga yetkazishni osonlashtirgan.

3. 19 000 yoshdagi bu ilg’or fikr paydo bo’lishi bilan odamlar tuyalarni xonakilashtirib, savdogarlikda foydalanishgan.

4. 17 000 yil avval yuzaga kelgan bu voqeadan so’ng odamlar ko’chmanchilikdan voz kechib, bir joyda yashab, qishloq va shaharlar qurganlar.

5. 6000 yoshdagi bu ilg’or ixtiro savdo-sotiq rivojini harakatga keltirgan navbatdagi ulkan kuch bo’ldi.

6. 5400 yil avval u loydan yasalib, olovdan pishirilgan , natijada o’nlab yangi transport vositalari yaratilgan.

7. 5000 yoshdagi bu innovatsiya savdo tizimini osonlashtirgan, mahsulot almashuv jarayonida asta-sekin chek qo’ygan.

8. Til kashf qilgach, oradan taxminan 95 ming yillardan so’ng bu ixtiro ham paydo bo’ldi. U hisob-kitob, ilm uchun tagzamin bo’ldi.

9. 1600-yilda yaratilgan bu ixtironing nomi finikiyaliklarning “elekron”, yani “yonar tosh” so’zidan olingan va hokazo(zargarlikda foydalanilgan qimmatbaho tosh)ga nisbatan ishlatilgan.

10. Xitoyda paydo bo’lgan bu innovatsiya axborot tashuvchi vositaga aylangan. Natijada yangi bilimlar tezroq va ko’proq tarqala boshladi.

11. 1440- yillarda esa Germaniyada bi qurilma yaratilishi bilan Yevropa ilm-fan markaziga aylanadi. Chunki unda kitoblar bosila boshlandi.

IV. IJODIY FIKRLASH.

V. INTERNET OLAMI.

VI. “INFOGRAFIKA” USULI.