7-sinf adabiyot

D. „Tong yulduzi” ma’nosini.

Bir asar tahlili

Buxoro viloyati Vobkent tumani 31-umumta’lim maktabining ona tili va adabiyot fani o’qituvchisi Jo’rayeva Shohida rahbarligida 7-8-sinf o’quvchilari o’rtasida Abdulla Qodiriyning “Mehrobdan chayon”asari asosida zakovat intellektual o’yini o’tkazildi.

Mehrobdan chayon— oʻzbek romanchiligining asoschisi Abdulla Qodiriyning ikkinchi yirik asari 1928-yil fevralda yozib tugatilgan. Roman birinchi marta 1929-yil Samarqandda bosilib chiqdi. Roman mavzui 19-asr hodisalari — „xon zamonlari“ davridagi oʻzboshimchaliklarni koʻrsatishga qaratilgan boʻlsada, unda roman yozilgan davr ruhi kuchli singdirilgan.

Asarni „Mehrobdan chayon“ deb atash, ziyoli ulamolarni qahramon qilib tanlashdan murod muqaddas dargoh — sajdagohdan chiqqan, oʻsha dargohga nomunosib munofiq, qallob, tuban kimsalarga, hasadgoʻy, eʼtiqodsiz kishilarga ishoradir. Romanda Anvar bilan Raʼnoning sevgi sarguzashti, qalb nazokati shoirona tarannum etilgan. Maktabdor Solih mahdumning yumoristik obrazi adabiyotshunoslar tomonidan yozuvchining jiddiy yutugʻi deya hisoblanadi.

7-sinf adabiyot

A. Bu tanlarning shirin joni B. Jonlarni jononi Vatan!

S . Asli taraqqiy vaqtida

D. Tangri buyrug’in tutmadi

4. Quyidagi parchada she’riy san’atlardan qaysi biri qo’llanilgan?

Bu labi jonbaxshu bu husni malohat sendadur, Yo sent Yusuf desunlar, yo Masixo, yo Habib.

A.Talmeh. B.Tajnis. S. Tazmin. D. Tashbeh.

5. Misralarning oxirida so’zlar yoki bo’g’inlarning ohangdosh bo’lib kelishi nima deb ataladi?

A. Radif. B. Qofiya. S. Ritm. D. Turoq.

7. Yer uzra qo ‘ndi oqshom,
Oy shu ‘lasi bir mayin,
Kel oppog’im, kel, erkam,

Men seni allalayin.

Ushbu banddagi badiiyat qaysi so’zlar orqali yuzaga chiqqan?
A. yer, oy, alia B. qo’ndi, oqshom, oppoq

S. oqshom, oy, oppog’im D. uzra, mayin, crkam

8. ” Tushuntirish” va “Tasvirlash”so’zlariga berilgan to’g’ri izohni belgilang

A) Tushuntirish fanga ham adabiyotga ham xos B) Tasvirlash fanga ham adabiyotga ham xos

S. Fan tasvirlaydi adabiyot tushuntirad D.Fan “qanday bo’lganini adabiyot” “nima bo’lganini” tushuntiradi.

9. Badiiy adabiyotning asosiy quroli nima?

A. Kitob. B.So’z. S. Ohang. D. Muallif.

10. Quyidagi qaysi she’r Saida Zunnunova qalamiga mansub?

A. „MeningVatanim” B. „Yulduzim” S. „Nevara” D. „Bog’lar qiyg’os gulda”

11. „Chiroylidir go ‘yo yosh kelin

Ikki daryo yuvar kokilin” Ushbu misrada qaysi she’riy san’at qo’llangan?

A. Sifatlash B. Lof S. O’xshatish D. Tazod

12. Xayriddin Sultonovning Saodat sohili” asarida shoh va shoir Bobur
obraziga xos qaysi xislat ulug’lanadi?
A. kurashuvchanlik B. vafo va sadoqat
S. Vatanparvarlik D. adolal
13 . A.Muxtorning „Yulduzim” she’ri qanday mavzuga bag’ishlangan?
A. Osmon jismlari B, bolalik
S. Vatan D. muhabbal

14. R.Hamzatovning „Ona tilim” she’rini kirn o’zbek tiliga tarjima
qilgan?

. A.Oripov B. E.Vohidov S. M.Shayxzoda D. J.Jabborov

15. „Jonimga masihdir shu ona tilim”. Ushbu misra kimning qalamiga mansub?

A. Navoiy B. Bobur S. Zavqiy D. R.Hamzatov

16. R. Hamzatov qaysi xalq shoiri?

A. Qirg’iz B. Avar S. Rus D. Qozoq

17. Shoir R.Hamzatov ona lili yo’qolsa, nimaga ham rozi?
a. O’limga B. Flar qanday kunga

S.Qashshoqlikka D. Shoir bo’lmaslikka

18. Saida Zununuva qachon vafot etdi

A.1977 yil 51 yosh B.1978 yil 52 yil S.1979 53 yil D.1980 yil 54 yil

19. Bir tup o’rik

Yakka o’sgan ekan

Yolg’iz tomoqmasmi rossa unibdi misralari kimning qakamiga mansub

A. S.Zununova B. A.Muxtor S.R.Havzatov D. Niyoziy

20.Hamzanng “O’zbek xotin qizlariga” she’ri qaysi janrda yozilgan

A.To’rtlik B. G’azal S. Murabba’ D. Ruboiy

21. “Qizimga” “Mening vatanim” she’rlari kimning qalamiga mansub

22.Farg’ona shahrida Ma’sud temir yo’lchi oilasida tug’ilgan shoir kim?

23. A.Muxtornng ehg so’hggi kitobi qanday nomlangan?

24. Shuxratning urushdan qaydgach yozgan dostonlarini keltiring?

25. Shuxratning vafoti tufayli tugallanvay qolgan asarining nomi?

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
B	D	S	D	B	A	B	B	A	S	D	A	B	D	B	A	A	D	B	B

23. Uyqu qochganda

24. “Shinelli yillar daftari”, “Farzand “, “So’lmas chechaklar”

25. “Mashrab” romani

II-chorak
1.”Оtamdan qolgan dalalar”asari kimning qalamiga mansub.

A. A.Muxtor B. S.Zunnunova S. S.Axmad D. Tog’ay Murod

2. „Surat bilan suhbat” dostoni kimning qalamiga mansub?

A. Zulfiya B. . S.Zunnunova S. S.Axmad D. Tog’ay Murod

3 O.Hoshimovning qalamiga mansub asarni toping?

A. Dahshat B. Qiyomat qarz S. Yovvoyi yo’rg’a D. Mehr va Suhayl

4. Quyidagi fikr „Oq kema” asarining qaysi qahramoni haqida?

„. ochiqko’ngil, hammaga yaxshilik qilishga tayyor. hammaga sadoqatli va xushmuomala”

A. Bekeyxola. B. Sayid Ahmad. S. Guljamol. D.Mo’min.

5. Quyidagi parchada badiiy-tasviriy vositalaridan qaysi biri qo’llanilgan?

Oh ursa olamni buzar tovushi, To ‘qson molning terisidan kovushi

A. Tazmin. B. Tazod. S, Tajnis. D. Mubolag’a

6. Qarama-qarshi ma’noli so’zlarni yonma-yon qo’yib tasvirlash usuli qanday nomlanadi?

A.Tazmin. B. Tazod. S. Tajnis. D.Talmeh.

7. Quyidagi parchada she’riy san’atlardan qaysi biri qo’llanilgan?

Bu labi jonbaxshu bit huxni malohat sendadur, Yo seni Yusuf dcsalar, yo Masixo, yo Tabib .

A. Talmch. B. Tajnis, S. Tainin. D. Tashbeh.

8. Quyida kimning holati tasviri bcrilgan?

.„. ko’ngli bcxuzur. yiqilib tushadigandck, yoki bo’lmasa odamlar ko’zi oldida qayt qilib yuboradigandck juda qo’rqdi”

A. A. Mo’min. B. O’rozqul. S. Guljamol. D.Bola.

9. „Oq kema” asaridagi bolani o’z ertagi qo’yniga baliq bo’lib, uzoq
issiq ko’l tomon suzib ketishiga undagan eng so’ggi voqea nima edi?

A. Bug’ular tog’larni tark etgani.

B. Mo’min cholning ahvolini ko’rgach.
S. Ona bug’uning o’ldirilganligi

D. Mast-alas O’rozqulning dag’dag’a bilan baqirgani.

10. „Ravshan” dostoni qahramoni Go’ro’g’libek Yunus va Misqol
parilarini qayerdan olib kelgan?

A. Chambildan. B. Ko’hiqofdan.

S. Bog’i Eramdan. D. Sahroyi Kabirdan.

11. Quyidagi asarlarning qaysi biri doston emas?
A. Rustamxon. B. Ravshan.
S..Kuntug’mish. D. Shiroq.

12. „Ravshan” dostonida Ravshan Zulxumor haqida qanday xabar
topadi?

A. Sirli sandiqdagi oyna orqali. B. Yunus pari xabar beradi.
S. Tushida ko’radi. D. Uzuk ko’zidagi yozuvdan.
13. Quyidagi she’riy parchada qo’llanilgan badiiy- tasviriy vositani ko’rsating,

Shunday asov toyday yorni, Qo ‘lga kelritsam deb keldim.

A. Joniantirish. B. Qarshilantirish.

S.Tashbeh. D. Tashhis.

14. She’rda o’tmishning mashhur tarixiy yoki adabiy qahramonlari nomini keltirish she’riy san’atning qaysi turi?

A.Talmeh. B.Tajnis. S. Tazmil. D. Sifatlash.

15 .Quyidagi baytda qo’llangan badiiy-tasviriy vositani bclgilang.

Og’la, og’la, nihoniy, kecha bo’ldi kunduzlar, Falakda ко ‘rinmayur mohtob ila yulduzlar.

A. Tazod B. Talmeh

S. Mubolag’a D. O’xshatish

16. A.Navoiyning S ab’ai sayyor” dostoni qahramoni Bahromning ismi
qanday ma’noni bildiradi?

A. „Quyosh” ma’nosini

S. „Mars” — „Mirrix” yulduzining nomi.

D. „Tong yulduzi” ma’nosini.

17. “Sab’ai sayyor” dostonida yuzi oq niqob bilan berkitilgan, oq libos
kiygan, har kuni ertalab va kechqurun chang chalib, Xorazm elini mahliyo
etgan qahramon kim edi?

A.Parichehra. B. Gulchehra S. Mehr. D. Dilorom.

18. Navoiyning „Sab’ai sayyor” dostoni bosh qahramonlari qaysi javobda
to’g’ri’ ko’rsatilgan?

A. Farhod va Shirin. B. Layli va Majnun. S. Tohir va Zuhra. D. Bahrom va Dilorom.

19. „Buvilar duoga qo’llarin ochib”, „Qizimga” she’rlarining mualifi kim ? :

A. Zunnunova B, U.Nosir S. Zulfiya D.Hamza

20. „Mehr va Suhayl” dostonida Bahromshoh saltanatining tanazzulga yuz tutish sababini ko’rsating.

A. o’zgaga bepisand qarash

B. soddalik va ishonuvchanlik
S. ishratparastlik va yengiltaklik
D. adolatsizlik va nohaqlik

21.Qiyomat qarz hikoyasidagi qirqta qo’yni boqib egasiga topshira olmay cho’pday ozib ketgan qaxramonning ismini yozing

22. Men o’lmasam o’z elimdan kechmayman;- degan gaplar ‘ Pavchan’ dostonidagi qaysi

23. ,, Oq kema ,, asarida adib .’’….kamdan kam uchraydigan baxtli odam edi’’-deya tasvirlagan odam kim edi

24.”Shamsul millat “nomi bilan ulug’lanadigan bobokolonimiz nomini yozing

25. Kattalar ham tushunishi qiyin bo’lgan dostonni A.Navoiy 5 yoshdan yod olgan u doston qanday doston edi

21. Sarsonboy ota

1. Quyidagi bayt qaysi shoirning qaysi asaridan kcltirilgan? „. manman demang, kenglik qiling. To’qson ikki bcri o’zbek yurtidir, tenglik qiling”.

A. Bobur „Boburnoma”dan. B. Gulxaniy „Zarbulmasal”dan.

S. Muqimiy „Tanobchilar” dan. D . Turdi Farog’iy „Tor ko’ngilli bcklar”idan.

2. Har kuni ignaning teshigidan o’tgan ip kabi tirikchilik o’tkazgan shoir kim edi?

A. Muqimiy B. Gulxaniy , S. Avaz O’tar D. Turdi Farog’iy

3.Qaysi yozuvchi o’z asari haqida „yozmoqqa niyatlanganim yangi zamon romanchiligi bilan tanishish yo’lida kichkina bir havasdir” deb yozgan?

A.Behbudiy. B. Cho’lpon. S. Oybek. D.A.Qodiriy.

1. „Uvaysiyman” radifli g’azalda uchramaydigan qofiyani toping.

1. Quyidagi misralarda qanday badiiy usul qo’llanilgan?

Butun yer osmonga о ‘ranib, Olar kabi kunduziday tin.

A.Tashbeh B.Tajnis S. Chiston. D. Tashxis.

6. „1913-yilIarda chiqqan „Padarkush” pyesasi ta’sirida „Baxtsiz kuyov”
degan teatr kitobini yozib yuborg’onimni bilmay qoldim (1915-yilda)”.
Ushbu parcha qaysi ijodkorning tarjimayi holidan olingan?

A. Behbudiy. B. Avloniy.

S. Hamza. D. A. Qodiriy

7.Mumtoz adabiyotdagi boshqotirma janrini aniqlang.

A. Tuyuq. B. Qit’a. S.Chiston. D. Fard.

8. Ikki mahbubini k о ‘rdim, ikkisini kindigi bir,

Ikkisini orasiga tushsang topadursan kasr. Chistonning javobini toping.

A. Yong’oq. B. Pichoq. S. Qayshi. D. O’roq.

9. „Bu na gunbazdir eshigi tuynugidan yo’q nishon . ” misrali asar
muallifini belgilang.

A.Nodira. B. Anbarotin. S.Amiriy. D. Uvaysiy.

10. Shoir Zavqiy asosan qaysi yo’nalishda ijod etdi?

A. ishqiy va hajviy B. ishqiy .sarguzasht S. sayohatnoma D. faqat hajviy

11. „Beshinchi iqlim yo’lidan kelgan musofir hikoyati ” Navoiy „Xamsa”
sining qaysi dostoni tarkibiga kiradi?

A.Farhod va Shirin. H. Hayrat ul-abror.

S. Layli va Majnun. D . Sab’ai sayyor.

12. Quyidagi so’zlar „Qo’rqinch bir jasorat” asarining qaysi timsoliga
tegishli?

„”.’. zero zulmi naqadar kuchaysa, uning umri shuncha qisqa bo’lishi tajribalar bilan sobitdir”

A.Qobilboy B.Abdurahmon domla
S. Anvar D. Xudoyoixon

13. „Tor ko’ngullik beklar” g’azalida qaysi fikr ilgari suriladi?
A. Beklarnio’zaro ahillika undash

B. O’zbek xalqini turli urug’larga ajratishdan voz kechish
S. Milliybirlik, o’zaro totuvlik

D. Qo’shni davlatlar bilan linchlikda yashash

14. Turdi muhammasida shoirning yaxshi zamonlar deb eslayotgan
kunlarini qanday izohlash mumkin?

A. Ma’naviy kamolot, iymon e’tiqodga doir

B. Qo’zg’olonchilar bilan birga bo’lgan vaqtlari

S. Yuz urug’da yuqori nufuzga erishgan darrilari

D. Qo’zg’olon bostirilgach, Xo’jannddagi hayoti to’g’risida

15. Uvaysiy g’azalidagi „Vujudim dardga to’ldi, emdi darmonima sog’indim” misrasidan anglashiladigan ma’noni belgilang.

A. Dard — kasallik, darmon — dori

B. Dard — rausofirlik, darmon — vatanga qaytish
S. Dard — zulm, darmon — qasos

D. Dard — sog’inch, darmon – diydor

16. Shoiraning kecha-yu kunduz o’g’lining nomini takrorlab, uni o’ylab yurishi qaysi ifodada aks etgan?

A. Uyimning ziynati, ko’z ravshani

B. Tilimning zikru, ko’nglimning fikri
S. Qorong’u bo’ldi olam ko’zima

D. Vujudim dardga to’ldi

17. Uvaysiy g’azallaridan tashqari yana qaysi she’riy janrda shuhrat qozongan?

A. Ruboiy B. Muhammas

S. Tuyuq D. Chiston

18. „Adolat yaxshi” she’ri kimga tegishli?

A. Abay B. S.Zunnunova S. Maxtumquli D. E.Vohidov

19. Uvaysiy „Mehnatu alamlarga ” g’azalida nimani nazarda tutgan?
A. Og’ir mehnat va alamni B. Dard va alamni

S. Jismoniy mehnat va alamni D. Aqliy mehnat va alamni

20. Uvaysiyning hasbi hol tarzida yozilgan asarini toping.
A. „Uvaysiyrnan” B. „Dog’ o’ldi”

S. „Sog’indim” D. A,B,S javoblar to’g’ri

21.Millatni birlikka chorlagan shoir kim edi?

22.1733yil Turkmanistonning Atirak daryosi bo’yidagi Hojigovshon qishlog’ida tug’ilgan shoir kim edi?

23. Maxtumquli ba’zi she’rlarida qanday taxallus qo’llaydi?
__________________________
24. Muqimiyning “Sayohatnoma’’ janri ana’nasini munosib davom ettirgan shoir kim edi

25. Uvaysiy g’azallaridan tashqari yana qaysi she’riy janrda shuhrat qozongan?

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
D	D	D	D	A	D	S	S	D	D	D	S	S	B	D	D	D	S	B	D

21. Turdi Farog’iy

1.X.Sultonovning asarlari keltirilgan qatorni toping?

A. Yulduzlar afsonasi. B. Yulduzim S. Dahshat D.Yovoyi yo’rg’a

2. Mirtemir qachon tug’ilgan?

A. 1901 yil 1-may B. 1904 yil 3-may

S.1910yil 10-may D. 1911 yil 9-may

3.Tabiatni asrash muomosini hal etishda dasturul amal bo’lgan asarlar yozgan adibni nomini toping?

A. A.Muxtor B. J.Svift

S. E.S.Tompson D. Sh. Rahmon

4.S.Tompson asarlarini kim tarjima qilgan?

A.Rauf Parfi B. Tog’ay Murod

S.Shavkat Rahmon D.Erkin Vohidov

5. O’zbek ayoli sadoqati va g’ururiga faxriy tarzida bitilgan she’r qanday nomlanadi?

A. „Betobligimda” B. „Toshbu”

S. „Men o’tgan umrga” D. „Qadrdon so’qmoqlar”

6. Badiiy adabiyotda birinchi bo’lib jonivorlari badiiy asarning bosh qahramoni qilib olgan jahon adabiyoti vakili kim?

A. Ernest Seton Tompson В. Janni Rodari S. Chingiz Aytmatov D. Sa’diy Sheroziy

7. Navoiyning „Xamsa”sidagi qaysi doston yaxlit sujetga ega bo’lma-gan falsafiy doston hisoblanadi?

A. Hayrat ul-abror. B. Farhod va Shirin. S. Layli va Majnun. D.Sab’ai sayyor

8. A.Navoiyning „Hayrat ul-abror” dostonidan keltirilgan quyidagi batytida ohangdor Sifati oshirisfo maqsadida qofiyadan tashqari yana qanday badiiy unsur qo’llanilgan?

Tig’ Ha yorib jigarim yonini, Yerga oqizdi jigarim qonini .

A. Tanosub. B. Tajnis S. Tashbeh. D. Hojib.

9. „Sab’ai sayyor” dostonida Bahrom achchiqlanib sahroga tashlab ketgan go’zaning ismi nima edi?
A. Gulruh. B. Parichehra. S. Ra’no. D.Dilorom.

10. Adib Abdulla Qahhor „O’g’ri” hikoyasi orqali insonlardagi qaysi
illatni fash qiladi?

A. O’g’rilik B. Ochko’zlik S. Tamagirlik D. loqaydlik

12. „Xamsa” dostonlaridagi qaysi ma’shuqani uzun timqora sochlariga
Ьода-chirmab, cho’lu biyobonga tashlab ketishadi?

A. OiSoromni. B. Shirinm – .
S . Layiini. D. Ravshanakni.

13. „Sab’ai sayyor” dostonida yettinchi iqlimdan kelgan musofir
Bahromga qanday xabarni yetkazadi?

A. Eronliklarning hujumi haqida, B. Jahonshumul asar haqida.
S. Onasi haqida. D. Sevgilisi haqida.

14. Quyidagi feaytda qanday she’riy san’at qo’llanilgan?
Seni deb Jang qilar Najmiddin Kubro Hazrat Alisherdek o’limdan so’ng ham.

A.Tazmin. B. Hojib. S. Iyhom. D. Talmeh.

15.Navoiy quyidagi kicliik janrlardan qaysi birida shuhrat topgan?

A.Qit’a. ” B. Fard. S| Ruboiy. D. G’azal.

16. Doston adabiy turning qaysi biriga kiradi?

A.Epiktur. B. Liriktur. S. Dramatik tur. D. Liro-epik tor.

17.Alisher Navoiy qaysi ijodkorga nisbatan quyidagi fikrni bildirgan? „

Mavlono Barlosdan bo ‘far erdi. Ismoyil ota farzandlaridandir,

xushxulq va munbasit (oq ko’ngil) kishi erdi”.

A.Yassaviy. B. Sakkokiy S. Atoyi. D. Xorazmiy.

18. Ernest Seton-Tompsonning „Yovvoyi yo’rg’a” hikoyasida ilgari
surilgan bosh g’oya nimadan iborat?

A. Inson aql-zakovatini ulug’lash B. Tabiat vajonzotlarni himoya qilish

S. Inson va hayvon o’rtasidagi yaqinlikni ulug’lash D. O’limni erksizlikdan ustun bilish

19. „Над yo’li albatta bir o’tilgusi. “ Ushbu so’zlar muallifi kim?
A. Qodiriy. B. Cholpon. S.AQahhor. D. Rauf Parfi.

20.Barmoq tizimiga xos xususiyatlar qaysi javobda to’g’i ko’rsatilgan?

A. Hijolarning cho’ziq-qisqaligi.

B. Hijolar miqdori va ularning cho’ziq-qisqaligi.
S. Misralardagi urg’u miqdori,

D. Misralardagi ohangdorlik.

21.Oh, oting ham o’zingga oxshash chiroylik ekan, Manovi do’ndiq qizni taniysanmi?-ushbu misralar qaysi asardan olingan

22. Yulduzlar afsonasi she’ri kimning qalamiga mansub?

23. Angliyada tug’ulgan qonida shotland qoni bor yozuvchi kim?

24.’ U ionsiz sulayib qoldi , ammo ….ozod bo’lib qoldi’- jumlasi qaysi asardan olingan?

25.Sensiz O’zbekiston – O’zbekistonmas

Sensiz keng jahon ham sira jahonmas. …ushbu misralarda adib kimni nazarda tutgan?

21. “Mehrobdan chayon ” romanidan

22. Xayriddin Sultonovga

24 . E.S.Tompsonning “Yovvoiy yo’rg’a” hikoyasidan

25. O’zbek ayolini

Do’stlaringiz bilan baham:

Ma’lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2023
ma’muriyatiga murojaat qiling