2-sinf Fan: Ona tili Sana: Sinf
а) Усмон ибн Талҳа розияллоҳу анҳу
9 sinf ona tili uyga vazifa javoblari
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Исломий илмингизни синаб кўринг
1. Савол: Қуръонда нечта пайғамбарнинг исми зикр қилинган?
в) 25
2. Савол: Қайси шаҳарларга Маккатайн исми ишлатилган?
а) Макка ва Тоиф
б) Макка ва Мадина
в) Мадина ва Тоиф
г) ҳаммаси тўғри
3. Савол: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам неча марта ғазотга чиққанлар?
б) 27
4. Савол: Ҳижратдан кейин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг икки қизларини келтирган саҳобанинг исми?
а) Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳу
б) Абдуллоҳ ибн Жаҳш розияллоҳу анҳу
в) Зайд ибн Ҳорис розияллоҳу анҳу
г) Абдуллоҳ ибн Рабоҳа розияллоҳу анҳу
5. Савол: Ҳудайбия қачон бўлган?
в) 6 ҳижрий
6. Савол: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам муборак ҳижратларида қайси саҳобанинг меҳмони бўлганлар?
а) Абу Айюб ал Ансорий розияллоҳу анҳу
б) Усайд ибн Ҳузайр розияллоҳу анҳу
в) Абдуллоҳ ибн Зайд розияллоҳу анҳу
г) Саъд ибн Аби Ваққос розияллоҳу анҳу
7. Савол: Қуръон Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга неча йил мабойнида нозил бўлган?
г) 23
8. Савол: Умар ибн Абдулазиз қандай вафот этган?
9. Савол: Қуръонда зикри келган шамолнинг исми?
а) аззаариъа
10. Савол: Қуръондаги энг улуғ сура қайси?
а) фотиҳа
11. Савол: Мўминлар онаси Зайнаб бинт Жаҳшнинг кунияси?
а) Уммул Ҳакам
12. Савол: Шуайб алайҳис салом қайси қовмга пайғамбар қилиб юборилган?
в) айка
13. Савол: “Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм” ни биринчи бўлиб ким ёзган?
а) Муҳаммад алайҳис салом
б) Сулаймон алайҳис салом
в) Довуд алайҳис салом
г) Одам алайҳис салом
14. Савол: Жаннат муштоқ бўлган саҳоба?
а) Салмон форсий розияллоҳу анҳу
б) Аммор ибн Ёсир розияллоҳу анҳу
в) Али ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу
г) ҳаммаси
15. Савол: Маккада биринчи нозил бўлган сура?
б) алақ
16. Савол: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Кисрога юборган саҳоба?
а) Язид ибн Забён розияллоҳу анҳу
б) Язид ибн Маҳжал розияллоҳу анҳу
в) Язид ибн Шарик розияллоҳу анҳу
г) Абдуллоҳ ибн Ҳузайфа розияллоҳу анҳу
17. Савол: Бир ўзининг гувоҳлиги икки кишининг гувоҳлигига ўтадиган киши?
а) Яссар ибн Билол розияллоҳу анҳу
б) Хузайма ибн Собит розияллоҳу анҳу
в) Язид ибн Сайф розияллоҳу анҳу
г) Аъқуб ибн Авс розияллоҳу анҳу
18. Савол: Қиёмат қайси куни бўлади?
в) жумаъ
19. Савол: Яширин ҳаж қилган саҳоба?
а) Анас ибн Молик розияллоҳу анҳу
б) Абу Бакр сиддиқ розияллоҳу анҳу
в) Холид ибн Валид розияллоҳу анҳу
г) Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу
20. Савол: Ҳабашистонга биринчи ҳижрат қилган саҳобаларнинг сони?
а) 16
21. Савол: Исломда биринчи фидоий бўлган аёл?
а) Хавла бинт Амр розияллоҳу анҳо
б) Оиша бинт Абу Бакр розияллоҳу анҳума
в) Ҳалима ас Саъдия розияллоҳу анҳо
г) Асмо бинт Абу Бакр розияллоҳу анҳума
22. Савол: Аллоҳ юлдузларни нима учун яратган?
а) Шайтонларни тошбўрон қилишга
б) осмонни зийнатлаб
в) денгизда ва қуруқликда йўл топиш учун
г) ҳаммаси тўғри
23. Савол: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Макка фатҳи куни каъбанинг калитини кимга берган?
а) Усмон ибн Талҳа розияллоҳу анҳу
б) Имрон ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳу
в) Зайд ибн Ҳориса розияллоҳу анҳу
г) Абу Айюб ал Ансорий розияллоҳу анҳу
24. Савол: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам амакилари билан Шомга борганларида неча ёшда эдилар?
в) 12
25. Савол: Билол ибн Рабоҳнинг кунияси?
б) Абу Абдуллоҳ
26. Савол: Биринчи бадр жанги қачон бўлган?
б) 2 ҳижрий
27. Савол: Қайси сура набий сураси деб номланган?
б) таҳрим
28. Савол: Ўлимни орзу қилган биринчи пайғамбар ким?
а) Нуҳ алайҳис салом
б) Юсуф алайҳис салом
в) Исо алайҳис салом
г) Муса алайҳис салом
29. Савол: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам даврларидаги азончи?
а) Абдуллоҳ ибн Умму Мактум розияллоҳу анҳу
б) Абу Маҳзура розияллоҳу анҳу
в) Билол ибн Рабоҳ розияллоҳу анҳу
г) Ҳаммалари
30. Савол: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга минг мартадан кўп намоз ўқиган саҳоба?
а) Зоҳҳак ибн Суфён розияллоҳу анҳу
б) Жобр ибн Самура розияллоҳу анҳу
в) Абдурраҳмон ибн Авф розияллоҳу анҳу
г) Жарир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳу
2-sinf Fan : Ona tili Sana: Sinf
Ta’limiy: Nutq va gap. Ona tilining fonetik tizimi: nutq tovushlari va harflar, unli tovushlar va harflar, undosh tovushlar va harflar, jarangli va jarangsiz undoshlar, alifbo, bosh va kichik harflar, tutuq belgisi (fonetik tahlil);bo‘g‘in va bo‘g‘in tuzilishi, so‘zlarni bo‘g‘inlab ko‘chirish. So‘z va so‘z ma’nolari haqida bilim,ko`nikma va malakalarni shakllantirish.
Tarbiyaviy maqsad: o‘quvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, ona tili faniga muhabbat uyg‘otish, oila va uning a’zolariga hurmat bilan munosabatda bo‘lishga o‘rgatish;
Rivojlantiruvchi maqsad: o‘quvchilarning so‘z boyligini o‘stirish, fikrlash, xulosa chiqarishga o‘rgatish.
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):O‘qituvchi nutqini, video va audio (multimedia ilovalari) matnlarni va topshiriqlarni tinglab tushuna oladi; rasmlar asosida va o‘qib eshittirilgan matn yuzasidan suhbatga kirisha oladi, nutq jarayonida o‘zlashtirgan yangi so‘zlarni og‘zaki nutqda qo‘llay oladi; mashq matnidagi so‘zlarni qo‘shib o‘qiy oladi, gap ohangiga rioya qilgan holda ravon va ifodali o‘qiy oladi, harflar birikmasi ishtirok etgan so‘zlarni o‘qiy oladi; so‘zda nechta tovush bo‘lsa, shuncha bo‘g‘in bo‘lishini bir unli tovush bo‘g‘in hosil qilishini, ya’ni o-na, u-ka, a-ka kabi bo‘g‘inga bo‘la oladi, harflar birikmalari ishtirok etgan so‘zlarni bo‘g‘inga bo‘la oladi, x va h tovushli so‘zlarni to‘g‘ri yoza oladi, bir mavzu doirasidagi savollarga javob yoza oladi, mash’al, ma’qul, ta’lim, Jur’-at, ta’-zim kabi tutuq belgili so‘zlarni bo‘g‘inga bo‘lib yoza oladi, lug‘at, izohli, eshituv, yoddan yozuv, rasm diktant yoza oladi hamda gaplarni rasmlar tartibida ko‘chira oladi.
Lingvistik kompetensiya: o‘zbek tilidagi nutq tovushlarining talaffuzida talaffuz me’yorlariga rioya qila oladi, bo‘g‘in ko‘chirish qoidasiga rioya qila oladi, mavzuga oid so‘zlarni og‘zaki va yozma nutqda qo‘llay oladi, tinish belgilarini to‘g‘ri qo‘llay oladi.
I.Tashkiliyqism:Salomlashish, yo’qlamaqilish, o’quvchilarnidarsgatayyorgarliklarinitekshirish.
II.O’tilgan mavzuni takrorlash:
1. O’quvchilar daftari ko’rib chiqiladi.
2. Suhbat yordamida uy vazifasi qanday bajarilganligi aniqlanadi.
III.Yangi mavzu bayoni:
52-mashq. Rasmga qarang. O‘qituvchi va o‘quvchi- larga ism qo‘ying. Gaplar tuzing.
Maktabda bilimlar sinovi o‘tkazildi. Unda Shodiya Sobirovaning sinfi g‘olib bo‘ldi. O‘quv- chilar o‘z ustozlarini gullar bilan tabrikladilar. Ayniqsa, Akobir, Fozil, Shunqorbek va Barchi- noy juda quvondilar.
Sarlavha qo‘yib, hikoyani yozing. Undosh tovush- larni ifodalagan harflarning tagiga chizing.
53-mashq. Nuqtalar o‘rniga tushirib qoldirilgan undoshlarni qo‘yib, so‘zlarni yozing. «Imlo lug‘ati»dan tekshiring.
Yong‘o. da. tar, . onar, i. ak, lug‘a. o‘qu. chi, sa. zavot, Tosh. ent, yo. tiq.
IV.Yangi mavzuni mustahkamlash:
V.Uyga vazifa:
“Ko`rib chiqildi va tasdiqlandi” O`TIBDO`: _____________________
2-sinf Fan: Ona tili
Sana: __________________ Sinf: _________________________
Mavzu: JARANGLI VA JARANGSIZ UNDOSH TOVUSHLAR. ULARNING HARF BILAN IFODALANISHI (54-57-mashqlar)
Metod:suhbat, tushuntirish,”Savol-javob” metodi,”Rasmli boshqotirma”, “Eng vijdonli o’quvchi” o’yinlari.
Shakl:jamoa,guruhda ishlash,hamma o’zi uchun.
Jihoz:darslik,rangli ko’rgazmalar,harakatli ko’rgazmalar,tarqatma testlar,plakatlar.
Nazorat:O’quvchilarning darsda faolligi kuzatilib,hisobga olib boriladi.
O‘quvchi shaxsini fikrlashga, o‘zgalar fikrini anglashga, o‘z fikrini og‘zaki hamda yozma shaklda savodli bayon qila olishga qaratilgan nutqiy kompetensiyani rivojlantirish; o‘quvchilarda grammatikaga oid bilimlarni (fonetika, leksikologiya, so‘zning tarkibi, so‘z yasalishi, morfologiya, sintaksis, yozuv va imlo, tinish belgilari, nutq uslublariga oid tushunchalarni) shakllantirish va rivojlantirish hamda ona tilining keng imkoniyatlaridan unumli foydalangan holda fikrini to‘g‘ri va ravon bayon eta olish ko‘nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan lingvistik kompetensiyalarni shakllantirishdan iborat.
K-2:O‘quv fanlarini o‘rganish va bir-biridan farqlash; kun tartibiga amal qilish va badantarbiya bilan shug‘ullanish.
K-3:Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:davlat ramzlarini bilish; sinfda va oilasida o‘z o‘rniga ega bo‘lish; o‘zidan kattalarga, o‘rtoqlariga va o‘zidan kichiklarga yordam berish.
K-4:Orasta kiyinish; ozodalikka rioya qilish; milliy bayramlarni bilish;
Ta’limiy: Nutq va gap. Ona tilining fonetik tizimi: nutq tovushlari va harflar, unli tovushlar va harflar, undosh tovushlar va harflar, jarangli va jarangsiz undoshlar, alifbo, bosh va kichik harflar, tutuq belgisi (fonetik tahlil);bo‘g‘in va bo‘g‘in tuzilishi, so‘zlarni bo‘g‘inlab ko‘chirish. So‘z va so‘z ma’nolari haqida bilim,ko`nikma va malakalarni shakllantirish.
Tarbiyaviy maqsad: o‘quvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, ona tili faniga muhabbat uyg‘otish, oila va uning a’zolariga hurmat bilan munosabatda bo‘lishga o‘rgatish;
Rivojlantiruvchi maqsad: o‘quvchilarning so‘z boyligini o‘stirish, fikrlash, xulosa chiqarishga o‘rgatish.
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):O‘qituvchi nutqini, video va audio (multimedia ilovalari) matnlarni va topshiriqlarni tinglab tushuna oladi; rasmlar asosida va o‘qib eshittirilgan matn yuzasidan suhbatga kirisha oladi, nutq jarayonida o‘zlashtirgan yangi so‘zlarni og‘zaki nutqda qo‘llay oladi; mashq matnidagi so‘zlarni qo‘shib o‘qiy oladi, gap ohangiga rioya qilgan holda ravon va ifodali o‘qiy oladi, harflar birikmasi ishtirok etgan so‘zlarni o‘qiy oladi; so‘zda nechta tovush bo‘lsa, shuncha bo‘g‘in bo‘lishini bir unli tovush bo‘g‘in hosil qilishini, ya’ni o-na, u-ka, a-ka kabi bo‘g‘inga bo‘la oladi, harflar birikmalari ishtirok etgan so‘zlarni bo‘g‘inga bo‘la oladi, x va h tovushli so‘zlarni to‘g‘ri yoza oladi, bir mavzu doirasidagi savollarga javob yoza oladi, mash’al, ma’qul, ta’lim, Jur’-at, ta’-zim kabi tutuq belgili so‘zlarni bo‘g‘inga bo‘lib yoza oladi, lug‘at, izohli, eshituv, yoddan yozuv, rasm diktant yoza oladi hamda gaplarni rasmlar tartibida ko‘chira oladi.
Lingvistik kompetensiya: o‘zbek tilidagi nutq tovushlarining talaffuzida talaffuz me’yorlariga rioya qila oladi, bo‘g‘in ko‘chirish qoidasiga rioya qila oladi, mavzuga oid so‘zlarni og‘zaki va yozma nutqda qo‘llay oladi, tinish belgilarini to‘g‘ri qo‘llay oladi.
I.Tashkiliyqism:Salomlashish, yo’qlamaqilish, o’quvchilarnidarsgatayyorgarliklarinitekshirish.
II.O’tilgan mavzuni takrorlash:
1. O’quvchilar daftari ko’rib chiqiladi.
2. Suhbat yordamida uy vazifasi qanday bajarilganligi aniqlanadi.
III.Yangi mavzu bayoni:
54-mashq. Gaplarni o‘qing.
1.Bog‘bon ko‘chatni ekdi. 2. Shamol ko‘- chatni egdi. 3. Mard maydonda bilinadi. 4. Bahor mart oyidan boshlanadi.
Faqat bir harfi bilan farqlangan so‘zlarni toping, g va k, d va t tovushlarini talaffuz qiling. Qaysi tovushni talaffuz qilganingizda shovqin va ovoz, qaysi tovushni talaffuz qilganingizda faqat shovqin eshitiladi?
Gaplarni ko‘chiring, g va k, d va t harflarining tagiga chizing.
55-mashq. Yonma-yon berilgan so‘zlarni o‘qing. Shu so‘zlarning birinchi tovushini talaffuz qilib, qiyos- lang. Qaysi tovushni talaffuz qilganingizda shovqin va ovoz, qaysilarida faqat shovqin eshitiladi?
Dil — til, gul — kul, joy — choy, jala — chala, zina — sina, vaza — fazo.
So‘zlarni yozing. Yonma-yon berilgan so‘zlar ma’nosini farqlayotgan harflarning tagiga chizing.
O‘zbek tilida jarangli va jarangsiz undosh tovushlar bor.
Jaranglilar: bdgv z g ‘ jjl m n r y ng
Jarangsizlar: pt kfsxch shqh
Jarangli undosh tovushlarni aytganda shovqin va ovoz eshitiladi, jarangsiz undosh tovushlarda faqat shovqin eshitiladi.
56-mashq. So‘zlarni o‘qing.
Gul — kul, barg — park, vahm — fahm, jim — chim.
Juftlab berilgan so‘zlarning birinchi tovushini talaffuz qiling. Ular qanday tovushlar?
Javob namunasi: gul so‘zida birinchi tovush g — jarangli, k — uning jarangsiz jufti.
57-mashq. 0‘qing. Talaffuzda qaysi so‘z oxiridagi и undosh tovushning jarangsiz jufti aytilyapti?
Hamma o‘z ishi bilan band bo‘ldi. Oyisi ovqat qildi. Buvisi ko‘rpa qavidi. Dadasi hovlida yer chopdi. Keyin birgalashib ovqatlanishdi, choy ichishdi. Kavsar Turdiyeva
IV.Yangi mavzuni mustahkamlash:
V.Uyga vazifa:
“Ko`rib chiqildi va tasdiqlandi” O`TIBDO`: _____________________
2-sinf Fan: Ona tili
Sana: __________________ Sinf: _________________________
Mavzu: JARANGLI VA JARANGSIZ UNDOSH TOVUSHLAR. ULARNING HARF BILAN IFODALANISHI (58-60-mashqlar)
Metod:suhbat, tushuntirish,”Savol-javob” metodi,”Rasmli boshqotirma”, “Eng vijdonli o’quvchi” o’yinlari.
Shakl:jamoa,guruhda ishlash,hamma o’zi uchun.
Jihoz:darslik,rangli ko’rgazmalar,harakatli ko’rgazmalar,tarqatma testlar,plakatlar.
Nazorat:O’quvchilarning darsda faolligi kuzatilib,hisobga olib boriladi.
O‘quvchi shaxsini fikrlashga, o‘zgalar fikrini anglashga, o‘z fikrini og‘zaki hamda yozma shaklda savodli bayon qila olishga qaratilgan nutqiy kompetensiyani rivojlantirish; o‘quvchilarda grammatikaga oid bilimlarni (fonetika, leksikologiya, so‘zning tarkibi, so‘z yasalishi, morfologiya, sintaksis, yozuv va imlo, tinish belgilari, nutq uslublariga oid tushunchalarni) shakllantirish va rivojlantirish hamda ona tilining keng imkoniyatlaridan unumli foydalangan holda fikrini to‘g‘ri va ravon bayon eta olish ko‘nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan lingvistik kompetensiyalarni shakllantirishdan iborat.
K-2:O‘quv fanlarini o‘rganish va bir-biridan farqlash; kun tartibiga amal qilish va badantarbiya bilan shug‘ullanish.
K-3:Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:davlat ramzlarini bilish; sinfda va oilasida o‘z o‘rniga ega bo‘lish; o‘zidan kattalarga, o‘rtoqlariga va o‘zidan kichiklarga yordam berish.
K-4:Orasta kiyinish; ozodalikka rioya qilish; milliy bayramlarni bilish;
Ta’limiy: Nutq va gap. Ona tilining fonetik tizimi: nutq tovushlari va harflar, unli tovushlar va harflar, undosh tovushlar va harflar, jarangli va jarangsiz undoshlar, alifbo, bosh va kichik harflar, tutuq belgisi (fonetik tahlil);bo‘g‘in va bo‘g‘in tuzilishi, so‘zlarni bo‘g‘inlab ko‘chirish. So‘z va so‘z ma’nolari haqida bilim,ko`nikma va malakalarni shakllantirish.
Tarbiyaviy maqsad: o‘quvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, ona tili faniga muhabbat uyg‘otish, oila va uning a’zolariga hurmat bilan munosabatda bo‘lishga o‘rgatish;
Rivojlantiruvchi maqsad: o‘quvchilarning so‘z boyligini o‘stirish, fikrlash, xulosa chiqarishga o‘rgatish.
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):O‘qituvchi nutqini, video va audio (multimedia ilovalari) matnlarni va topshiriqlarni tinglab tushuna oladi; rasmlar asosida va o‘qib eshittirilgan matn yuzasidan suhbatga kirisha oladi, nutq jarayonida o‘zlashtirgan yangi so‘zlarni og‘zaki nutqda qo‘llay oladi; mashq matnidagi so‘zlarni qo‘shib o‘qiy oladi, gap ohangiga rioya qilgan holda ravon va ifodali o‘qiy oladi, harflar birikmasi ishtirok etgan so‘zlarni o‘qiy oladi; so‘zda nechta tovush bo‘lsa, shuncha bo‘g‘in bo‘lishini bir unli tovush bo‘g‘in hosil qilishini, ya’ni o-na, u-ka, a-ka kabi bo‘g‘inga bo‘la oladi, harflar birikmalari ishtirok etgan so‘zlarni bo‘g‘inga bo‘la oladi, x va h tovushli so‘zlarni to‘g‘ri yoza oladi, bir mavzu doirasidagi savollarga javob yoza oladi, mash’al, ma’qul, ta’lim, Jur’-at, ta’-zim kabi tutuq belgili so‘zlarni bo‘g‘inga bo‘lib yoza oladi, lug‘at, izohli, eshituv, yoddan yozuv, rasm diktant yoza oladi hamda gaplarni rasmlar tartibida ko‘chira oladi.
Lingvistik kompetensiya: o‘zbek tilidagi nutq tovushlarining talaffuzida talaffuz me’yorlariga rioya qila oladi, bo‘g‘in ko‘chirish qoidasiga rioya qila oladi, mavzuga oid so‘zlarni og‘zaki va yozma nutqda qo‘llay oladi, tinish belgilarini to‘g‘ri qo‘llay oladi.
I.Tashkiliyqism:Salomlashish, yo’qlamaqilish, o’quvchilarnidarsgatayyorgarliklarinitekshirish.
II.O’tilgan mavzuni takrorlash:
1. O’quvchilar daftari ko’rib chiqiladi.
2. Suhbat yordamida uy vazifasi qanday bajarilganligi aniqlanadi.
III.Yangi mavzu bayoni:
58-mashq. Ifodali o‘qishga tayyorlaning.
O‘rganar avval odob
Kitob o‘qigan bola.
Yuzi bo‘ladi oftob
Kitob o‘qigan bola.
She’rni yozing. Yozganlaringizni tekshiring.
Qaysi so‘zlar oxirida p tovushi eshitiladi, ammo b harfi yoziladi?
Qaysi so‘zlarning to‘g‘ri yozilishini tekshirish kerak?
59-mashq. So‘zlarni o‘qing. Ko‘chiring.
Ziyoda — ziyod, maqsadim — maqsad, ozo- da — ozod, maktabi — maktab, rubobi — rubob, javobi — javob.
Qaysi so‘zlarning oxirida jarangsiz undosh to- vushlar eshitilyapti? Shu so‘zlarning tagiga chizing.
So‘z oxirida kelgan jufti bor undosh tovush- ning yozilishini tekshirish kerak.
Qaysi so‘z tekshirishda asos bo‘lyapti?
So‘z oxirida kelgan jufti bor undosh tovushning yozilishini tekshirish uchun undoshdan so‘ng unli tovush qo‘shib aytamiz.
Oxirida undoshdan keyin unli keltirilgan so‘z tekshiruvchi so‘z hisoblanadi: umidi — umid, sababi — sabab.
60-mashq. So‘zlarni o‘qing. 0‘g‘il bolalar ismi oxirida qaysi harflar tushirib qoldirilgan?
Xurshida — Xurshi. Zohida — Zohi. , Maq- suda— Maqsu. , Habiba — Habi. Rashida — Rashi. Aziza — Azi. .
Xurshid so‘zini yozib, d harfi tagiga chizing. Boshqa so‘zlarni ham shu tartibda yozing
IV.Yangi mavzuni mustahkamlash:
V.Uyga vazifa:
“Ko`rib chiqildi va tasdiqlandi” O`TIBDO`: _____________________
2-sinf Fan: Ona tili
Sana: __________________ Sinf: _________________________
9 sinf ona tili uyga vazifa javoblari
Reja :
1. Fonetika haqida umumiy ma’lumot.
2. Tilning fonetik vositalari.
3. Nutq apparati, uning tuzilishi
4. Nutq tovushlari .
Tayanch tushunchalar:
2. Nutq tovushlari.
5. Nutq apparati.
Fikr gap orqali ifoda qilinadi. Gap, odatda so`zlardan tashkil topadi. Gap tarkibida so`zlar va shu so`zlarning o`zaro bog`lanishini ta’minlovchi grammatik vositalar (qo`shimchalar, yordamchi so`zlar) ma’lum nutq tovushlari orqali shakllanadi. Masalan: Biz ulug` ayyomni mana shu cho`lda kutib olyapmiz (Y. Shamsharov). Bu gapni tuzishda biz, ulug`, ayyom, mana, shu, cho`l, kutib, olmoq so`zlari, ularning o`zaro bog`lanishini ta’minlovchi –ni (tushim kelishigi qo`shimchasi), –yap (zamon ma’nosini ifodalovchi qo`shimcha), –miz (shaxs-son qo`shimchasi) qo`shimchalari qatnashgan; har bir so`z va qo`shimcha esa nutq tovushlari vositasida (masalan, biz – b, i, z; ulug` – u, l, u, g`; -ni – n, i; -da – d, a kabi) shakllandi.
Ko`rinadiki, nutq tovushlari so`z va gaplarni tuzishda moddiy baza hisoblanadi, chunki inson tili tovush tilidir.
Fonetika tilshunoslikning bir bo`limi bo`lib, unda nutq tovushlari, ularning hosil bo`lishi, turlari, o`zgarishi, urg`u, bo`g`in, ohang kabilar o`rganiladi. Fonetika grekcha phone so`zidan olingan bo`lib lug`aviy ma’nosi tovush demakdir.
Fonologiya so`zi tarjima qilinganda “tovush haqidagi ta’limot” degan ma’noni bildiradi (phone – tovush, logos – ta’limot). Bu bo`limda tovushlarning so`z va morfemalar ma’nolarini farqlashdagi roli bayon qilinadi. Agar fonetika bo`limida tovushlarning fiziologik-akustik xususiyatlari tekshirilsa, fonologiyada, ta’bir joiz bo`lsa, tovushning ijtimoiy mohiyati o`rganiladi.
Tovush va fonema
Tovush bilan fonemani o`zaro farqlash zarur. Tovush nutqning fonetik jihatdan bo`linmaydigan eng kichik birligidir, u ma’no ifodalamaydi, lekin har qanday so`z tovushlar vositasida shakllanadi. Masalan, a, d, m, o tovushlarini ma’lum bir tartibda talaffuz qilish orqali odam, omad, moda singari boshqa-boshqa ma’nodagi so`zlar hosil qilinadi. So`zlar tovush tarkibiga ko`ra turlicha bo`ladi.
1. Bir tovush bilan farq qiladigan so`zlar: ot – ol, ol – oq, oq – osh, osh – ov, ov – oz, oz – on, on – or, or – os, os – och, och – og`, og` – ox; o`z – oz, oz – iz, iz – uz, uz – ez, davlat – savlat, adip – adib kabi.
2. Tovushlarning joylashish tartibiga ko`ra farq qiladigan so`zlar. Masalan: qo`y – yo`q (birinchi so`z tarkibidagi birinchi tovush ikkinchi so`zning oxirida qo`llanadi.)
3. Biror tovushning ortiqligi bilan farq qiladigan so`zlar: o`lka – yo`lka, et-bet , sava – savat, tana – tashna, taxt – taxta, o`roq – so`roq kabi.
Demak, so`zlar tovushlardan tuziladi, ular bir, ikki, uch, to`rt va hokazo miqdordagi tovushlarning tartiblashish i dan hosil bo`ladi.
Fonema so`z ma’nosini farqlash uchun xizmat qiladigan t ovush turidir. Masalan: bal – b e l –bil –bol – b o` l so`zlari tarkibidagi a , e(e), i, o, o` tovushlari so`z ma’nolarini belgilash (ajratish) ga xizmat qiluvchi fonemalardir: bor, dor, zor, kor, nor, tor, xor, chor, qor so`zlari tarkibidagi birinchi tovushlar ( b, d, z, k, n, t, x, ch, q ) ham shunday vazifa bajargan.
Fonemalarning uch belgisi bor: 1. Akustikasi (eshitilishi). 2. Artikulyatsiyasi (aytilishi yoki talaffuzi). 3. Ma’no farqlashi (ba’zi darsliklarda “lingvistik tomoni” deyiladi) [1] .
Bular ichida fonemaning ma’no ajratish belgisi muhim hisoblanadi. Aks holda tovush fonema sanalmaydi.
Fonetik akustika
Fonetik akustika nutq tovushlarining fizik xususiyatlarini tekshiradigan sohadir. Akustik jihatdan har qanday tovush havo
oqimining tebranishi va bu tebranishning quloqqa eshitilishidir. Nutq tovushlari esa o`pkadan kelayotgan havo oqimining un paychalari tebranishidan hosil bo`ladigan ovoz va nutq organlarida hosil bo`ladigan shovqinning quloqqa eshitilishidir. Nutq tovushlari akustikasida ko`yidagilar farqlanadi:
1. Nutq tovushlarining balandligi yoki pastligi ma’lum vaqt ichida un paychalarining tebranish miqdoriga ko`ra har xil chiqishidir: un paychalari ko`p tebransa, tovush baland bo`ladi, aksincha, un paychalari kam tebransa, tovush past chiqadi.
2. Nutq tovushlarining kuchi ma’lum kenglikdagi maydondan ma’lum vaqtda o`tadigan energiya miqdoridir. Bu haqda tilshunos olim H.Jamolxonov shunday yozadi: “Tovushning kuchi (intensivligi) – 1 sm 2 maydondan 1 sekundda o`tadigan energiya miqdoridir” [2] Demak, nutq tovushlarining kuchi un paychalari tebranishi kengligiga bog`liq: tebranish kengligi katta bo`lsa, tovush kuchli chiqadi, bu kenglik kichik bo`lsa, tovush ham kuchsiz chiqadi.
3. Nutq tovushlarining tembri (sifati) – asosiy ton bilan hosil bo`ladi. Tovushlarning tembri og`iz bo`shlig`i va bur u n bo`shlig`ining hajmi, shakliga, tovush paychalarida shovqinning qanday hosil bo`lishiga bog`liq.
4. Tovushning cho`ziqlik darajasi un paychalarining tebranish i davom etgan vaqt bilan o`lchanadi. Tebranish uzoq davom etsa, tovush cho`ziq; tebranish qisqa davom etsa tovush qisqa bo`ladi.
Nutq tovushlarining artikulyatsiyasi
Nutq tovushlarini hosil qilishda ishtirok etadigan organlar nutq a’zolari deb yuritiladi. Artikulyatsiya deganda esa nutq a’zolarining nutq tovushlarini hosil qilishdagi faoliyati anglashiladi.
Nutq a’zolariga quyidagilar kiradi:
1. Nafas apparati: o`pka, bronxlar (bir juft), nafas yo`li (traxeya).
2. Bo`g`iz bo`shlig`ida xalqasimon, piramidasimon, qalqonsimon tog`aylar hamda un paychalari joylashgan.
3. Og`iz bo`shlig`ida til, tanglay (qattiq va yumshoq), kichik til, lab va tishlar joylashgan .
4. Burun bo`shlig`i.
5. Markaziy nerv sistemasi .
Nutq a’zo larining jami nutq apparati deyiladi. Endi har bir nutq a’zosining vazifasi xususida to`xtalib o`tamiz.
O`pka inson organizmini kislorod bilan ta’minlovchi a’zo ekanligi hammaga ma’lum. Nutq a’zosi sifatida esa o`pka nutq tovushlarining hosil bo`lishi uchun zarur bo`lgan havo oqimini etkazib beradi, ya’ni inson nafas olganida o`pka va undagi bronxlar havoga to`ladi va bu havo oqimi tashqariga qaytib chiqish jarayonida tovush hosil qiluvchilik vazifasini ham bajaradi. Havo oqimi nafas yo`li orqali bo`g`izga tomon harakatlanadi. Bo`g`izdagi cho`michsimon, uzuksimon, shoxsimon, xalqasimon, piramidasimon, qalqonsimon tog`aylar un paychalarini ushlab turuvchi a’zolardir. Un paychalari esa ovoz manbai hisoblanadi, chunki ular dutor yoki soz torlariga o`xshab havo urilishi natijasida ovoz chiqaradi (simyog`ochga tortilgan simlarning shamol kelib urilishi natijasida chiyillab ovoz chiqarishini ko`z oldingizga keltiring). Og`iz bo`shlig`i tovushni kuchaytirib berishga yordam beradigan a’zodir. Til juda ko`p tovushlarni hosil qilishda ishtirok etadigan a’zodir. Tilning turlicha harakati va holati natijasida unli va undosh tovushlar hosil bo`ladi. Kichik til ham ayrim tovushlarning (q, g`, x) hosil bo`lishida qatnashadi. Lablarning keng ochilishi, cho`chchayishi, jipslashishi yoki pastki labning ustki tishlarga tegishi natijasida turli tovushlar hosil bo`ladi. Ayrim tovushlar havo oqimining tishlar orasidan sirg`alib chiqishi natijasida hosil bo`ladi. M, n, ng tovushlari hosil bo`lishida havo oqimining bir qismi burun bo`shlig`i orqali o`tib, tashqariga chiqadi. Markaziy nerv sistemasi nutq a’zolari harakatini yuzaga keltiradi, bu harakatni bevosita boshqarib turadi. Ana shu tariqa har bir nutq a’zosining tovushlarni hosil qilishda o`z vazifasi bor.
O`zbek tilining fonetik vositalari
So`z ma’nolarini ajratish, chegaralash uchun xizmat qiladigan vositalar fonetik vositalar sanaladi. Bunday vositalar qatoriga nutq tovushlari, urg`u, ohang (intonatsiya) kiradi. So`z ma’nolarini farqlashga xizmat qiladigan fonemalar xususida yuqorida fikr yuritildi. Lug`at tarkibidagi barcha so`zlar, grammatik shakllar ana shu fonemalarining ma’lum tartibda ketma-ket joylashishi orqali shakllanadi. Ayrim hollarda o`xshash bo`lgan (omonim) so`zlarning ma’no va grammatik shakllarini farqlashda urg`u (leksik urg`u) fonetik vosita bo`lishi mumkin. Masalan: olma (predmet, mevaning bir turi), olma (harakat, olmoq fe’lining bo`lishsiz shakli, –ma qo`shimchasini ajratish mumkin); akademik (predmet, ot), akademik (belgi, sifat); gullar (ot, “ko`p gul” ma’nosida), gullar ( fe’l, “gullamoq”).
Gapning maqsadga ko`ra turini ajratishda esa intonatsiya (ohang) fonetik vosita bo`lishi mumkin. Masalan: Dars boshlandi. (darak gap) Dars boshlandi? (so`roq gap). ́
Takrorlash uchun savollar :
1. Fonetika nimani o`rganadi?
2. Tovush va fonemaning farqini ayting.
3. Fonologiya haqida nimalarni bilasiz?
4. Fonema qanday belgilarga ega?
5. Fonetik akustika haqida qanday ma’lumotga egasiz?
6. Nutq tovushlari artikulyatsiyasi deganda nimani tushunasiz?
7. Nutq a’zolarining vazifalari nimalardan iborat?
8. O`zbek tilining fonetik vositalariga nimalar kiradi?
“Fonetika” bo`limi yuzasidan test savollari:
1. Fonetika o`rganadigan masalalar noto`g`ri berilgan javobni toping.
A) nutq tovushlarining hosil bo`lishi B) urg`u, bo`g`in, ohang C) nutq tovushlarining turlari, o`zgarishi D) nutq tovushlarining so`z ma’nolarini ajratishdagi roli.
2. Fonetika bo`limida tovushlarning qaysi tomoni o`rganiladi?
A) lingvistik xususiyatlari B) ijtimoiy mohiyati C) fizik-akustik xususiyatlari D) ma’no farqlash xususiyatlari
3. Fonologiya bo`limida tovushlarning qaysi tomoni o`rganiladi?
A) qay tarzda hosil bo`lishi B) sifat tomonlari C) kuchi va cho`ziqligi D) ma’no farqlash xususiyatlari.
4. Tovushning xususiyatlari noto`g`ri berilgan javobni toping.
A) so`z va qo`shimchalar bir-birlaridan tovushlari bilan farq qiladi B) har qanday so`z tovushlardan tashkil topadi C) nutqning eng kichik bo`linmas ma’noli qismi D) birchasi to`g`ri.
5. Bir xil tovushlarning turlicha joylashuvidan hosil bo`lgan so`zlar qaysi javobda berilgan?
A) kitob, maktub, maktab B) suvrat, tasvir, tasavvur, musavvir C) uchqur, chuqur, urchuq D) ahbob, habib, muhib.
6. Bir tovushi bilan farq qiladigan so`zlar berilgan javobni toping.
A) kalom, qalam, malak B) borlik, borliq, torlik C) jodu, jodi, juda
D) sohib, hisob, solib
7. Tovushlarning ortiqligi bilan farqlanadigan so`zlar berilgan javobni toping.
A) adab, abad, odob B ) alam, qalam, a’lam C ) stol, ustol, ustul
D) mulk, molik, komil.
8. Fonemaning belgilari noto`g`ri berilgan javobni toping.
A) eshitilishi B) aytilishi C) ma’no farqlashi D) tuzilishi.
9. Fonemaning eng muhim belgisi ko`rsatilgan javobni toping.
A) ma’no ajratishi B) akustikasi C) artikulyatsiyasi D) aytilishi va eshitilishi.
10. Nutq tovushlarining balandligi nima bilan ta’minlanadi?
A) un paychalarining ko`p tebranishi bilan B) un paychalarining kuchli tebranishi bilan C) un paychalarining past tebranishi bilan D) un paychalarining kam tebranishi bilan
11. Nutq tovushlarining kuchi nimaga bog`liq?
A) un paychalarining tebranish vaqtiga B ) un paychalarining tebranish o`rniga C ) un paychalarining tebranish amplitudasiga D) un paycha – larining tebranish joyiga
12. Nutq a’zolaridan qaysi birining hajmi va shakli nutq tovushlarining tembriga ta’sir qilmaydi?
A) og`iz bo`shlig`ining shakli B) burun bo`shlig`ining hajmi C) bo`g`iz bo`shlig`ining shakli D) tovush paychalarida shovqinning qanday hosil bo`lishi.
13. Nutq tovushlarining un paychalari tebranadigan vaqt bilan o`lchanadigan xususiyati qaysi javobda berilgan?
A) tembri B) cho`ziqligi C) kuchi D) balandligi
14. Qaysi javobda nutq a’zosi nomi noto`g`ri berilgan?
A) o`pka, bronxlar, nafas yo`li B) xalqasimon, piramidasimon, qalqonsimon va nayzasimon tog`aylar, un paychalari C) burun bo`shlig`i, markaziy nerv sistemasi. D) til, tanglay (qattiq va yumshoq), kichik til, lab va tishlar
15. Qaysi nutq a’zosi tovushni kuchaytirib berishga yordam beradi?
A) til B ) un paychalari C ) og`iz bo`shlig`i D) bo`g`iz bo`shlig`i
3. Qaysi nutq a’zosi ovoz manbasi hisoblanadi?
A) til B ) un paychalari C ) og`iz bo`shlig`i D) bo`g`iz bo`shlig`i
16. Qaysi javobda markaziy nerv sistemasining vazifasi to`g`ri ko`rsatilgan?
A) nutq a’zolari harakatini yuzaga keltiradi B) nutq a’zolarining harakatini boshqarib turadi C) markaziy nerv sistemasi nutq a’zolari sirasiga kirmaydi D) A,B
17. Qaysi tovushlar talaffuzida havo oqimining yo`nalishi o`zgaradi
A) y, z, s B ) m,n,ng C ) v, f, r D) sh, j, g`
18. Fonetik vositalar to`g`ri ko`rsatilgan javobni toping.
A) urg`u, bo`g`in, tovush B) nutq tovushlari vergul, nuqta C) intonatsiya, nutq a’zolari, pauza D) fonemalar, urg`u, ohang
19. Urg`uning vazifasi noto`g`ri ko`rsatilgan javobni belgilang.
A)) hо́zir (ravish) – hozи́r (sifat) V) qo`llа́r (a’zo) – qў́llar (fe’l) C) nufу́z (obro`) – nу́fus (aholi) D) ko`zlа́r(a’zo)- kў́zlar(fe’l
20. So`z ma’nosini farqlashda urg`uning qaysi turi ishtirok etadi?
A) logik urg`u B) leksik urg`u C) gap urg`usi D) ma’no urg`usi
Adabiyotlar ro’yxati:
1. U.Tursunov, N.Muxtorov, Sh.Rahmatullaev. Hozirgi o’zbek adabiy tili. 1992 yil.
2. Sh.Shoabdurahmonov, M.Asqarova, A.Hojiev. Hozirgi o’zbek adabiy tili. I qism. II qism. Toshkent. «O’qituvchi» nashriyoti. 1980 yil.
3. A .G’ulomov, M.Asqarova. Hozirgi o’zbek tili. Sintaksis.
Toshkent. O’qituvchi nashriyoti. 1987 yil.
4. O’zbek tilining imlo lug’ati. Toshkent. O’qituvchi. 1995 yil.
[1] Tursunov U., Muxtorov J., Rahmatulla y ev S h . Hozirgi o`zbek adabiy tili. – T.: “O`zbekiston” nashriyoti. 1992, 15-bet.
[2] Jamolxonov H.A. Hozirgi o`zbek adabiy tili. – T.: “Talqin” nashriyoti. 2005, 25-bet.
9 sinf ona tili uyga vazifa javoblari
Oshayotgan narx-navo, muammoli kreditlar, bahsli statistika va komissiyali oltin quymalar – Markaziy bank raisi Mamarizo Nurmurodov bilan savol-javob
Bugun, 19:03
“Tolibon” O‘zbekistonni yana elektr energiyasi bo‘yicha va’dani bajarmaganlikda aybladi
Bugun, 18:51
O‘zbekistonda chiqindi gazidan elektr ishlab chiqarish yo‘lga qo‘yiladi
Bugun, 18:42
Putin yo‘qotishlarga qaramay, bahorda Ukrainaga qarshi yangi hujumni rejalashtirmoqda — Bloomberg
Bugun, 18:33
AOKA “Human” jurnalistlari bilan bog‘liq holat yuzasidan munosabat bildirdi
Bugun, 18:31
Kajol, Shridevi, Katrina Kaif va rollarni o‘z ovozi bilan ijro etmagan boshqa hind aktrisalari (foto)
AOKA “Human” jurnalistlari bilan bog‘liq holat yuzasidan munosabat bildirdi
Bugun, 18:33
Oshayotgan narx-navo, muammoli kreditlar, bahsli statistika va komissiyali oltin quymalar – Markaziy bank raisi Mamarizo Nurmurodov bilan savol-javob
Bugun, 19:04
O‘zbekistonda chiqindi gazidan elektr ishlab chiqarish yo‘lga qo‘yiladi
Bugun, 18:51
Putin yo‘qotishlarga qaramay, bahorda Ukrainaga qarshi yangi hujumni rejalashtirmoqda — Bloomberg
Bugun, 18:42
O‘zbekistonda chiqindi gazidan elektr ishlab chiqarish yo‘lga qo‘yiladi
Bugun, 18:51
Putin yo‘qotishlarga qaramay, bahorda Ukrainaga qarshi yangi hujumni rejalashtirmoqda — Bloomberg
Bugun, 18:42
AOKA “Human” jurnalistlari bilan bog‘liq holat yuzasidan munosabat bildirdi
Bugun, 18:33
Afg‘onistonda aholining deyarli yarmi to‘yib ovqatlanmayapti — BMT
Bugun, 17:30
YTTBning O‘zbekistonga kiritgan sarmoyalari 900 mln dollarga yetdi
Bugun, 17:16
Pul va vaqtni tejashga yordam beradigan 9 ta layfxak
Bugun, 17:34
Angrendagi rezinotexnika zavodi Rossiya kompaniyasiga 80 mln dollarga sotilgan
Bugun, 18:11
Tramp Ukrainadagi urushni 24 soatda tugatish bo‘yicha muzokara olib borishi mumkinligini aytdi. Kreml buni tasdiqladi
Bugun, 17:59
O‘zbekistonda dollar kursi ketma-ket uchinchi kun ko‘tarildi
Bugun, 17:00
YTTBning O‘zbekistonga kiritgan sarmoyalari 900 mln dollarga yetdi
Bugun, 17:16
Afg‘onistondagi teraktlarni moliyalashtirgan ISHID yetakchisi yo‘q qilindi
Bugun, 17:13
–> –> –> –> audio element.–> –> –> –> –> –> –> –> Подкасты
–> –> –> –> audio element.–> –> –> –> –> –> –> –> Подкасты
- USD 11095.31
- RUB 173.84
- EUR 10772.44
Ko‘proq yangiliklarni yuklash
Eng ko‘p o‘qilgan
O‘zbekistonda dollarning rasmiy kursi yana ko‘tarildi
Kecha, 16:23
Toshkentda to‘rtta mashina ishtirokida YTH yuz berdi
Kecha, 16:15
Eron oliy rahnamosi Yevropa davlatlarida Qur’onning yoqib yuborilishiga munosabat bildirdi
Kecha, 21:18
Instagram: Uzoq muddatdan so‘ng ko‘rinish bergan Yoqub Ahmedov, AQSH sayohatidagi Hulkar Abdullayeva, “qarib ketgan” Yigitali va Muqaddas
Kecha, 23:22
Angliya Premyer Ligasining yanvar oyidagi eng yaxshilari nomiga da’vogarlar e’lon qilindi
Kecha, 17:46
“Zapravkalar ochilsa, gaz narxi qimmatlashishi mumkin” — Mamarizo Nurmurodov 2023-yilda kutilayotgan inflyatsion xatarlarni aytdi
Kecha, 19:02
“Urushga aralashish”: Kreml Ukrainaga tanklar yetkazib berilishiga munosabat bildirdi
Kecha, 19:16
Zelenskiy urushga barham berishning yagona shartini aytdi
Kecha, 16:38
Onkologlar tavsiyasi: voz kechish kerak bo‘lgan 7 ta mahsulot
Kecha, 15:00
Navoiyda “Afrosiyob” poyezdi qo‘ylar podasini bosib ketdi (video)
Kecha, 18:37
- Daryo
- Internet-nashr
- Tahririyat haqida
- Aloqa ma’lumotlari
- Foydalanish shartlari
- Maxfiylik siyosati
- Yangiliklar arxivi
- Instagram | Rasmiy
- Instagram | Lifestyle
- Instagram | Sport
- Facebook | Rasmiy
- OK | Rasmiy
- YouTube
- Daryo | Rasmiy — Asosiy kanal. Faqat muhim xabarlar
- Daryo | Live — Qisqa va tezkor yangiliklar
- Daryo | Lifestyle — O‘zbekiston va jahon shou-biznesi, salomatlik, moda bo‘yicha dolzarb va so‘nggi voqealar, maslahatlar
- Daryo | Sport24 — O‘zbekiston va jahon sport olamidagi eng so‘nggi yangiliklar va maqolalar
- Daryo | Rasmiy — Kirill alifbosida o‘qishni afzal ko‘rganlar uchun
- Daryo | Pul — O‘zbekistonda va jahonda biznes va iqtisodiyotga oid yangiliklar va tahliliy maqolalar
“Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo
© «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2023
Yosh bo‘yicha cheklov
Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing