MENTAL ARIFMETIKA

Agar siz mustaqil ravishda mental arifmetikani o’rgangan bo’lsangiz, unda bu mavzulardan keraklisin tanlab, malaka oshirish imkoniga ega bo’lasiz.

Mental arifmetikani qisqacha tarixi

Ko‘pchilik odamlar daholar aynan daho bo‘lib tug‘iladi, deb hisoblaydi. Amaliyot esa aksini ko‘rsatadi. Yangilik dasturlarida aqliy salohiyati yuqori bo‘lgan bolalar haqidagi xabarlar tez-tez paydo bo‘lmoqda. Buning hech qanday hayratlanarli joyi yo‘q. Agar miyasining har ikkala yarimsharini rivojlantirsa, har qanday bola o‘qish yo ijodiyotda aqlbovar qilmas yutuqlarga erishishi mumkin. Bunda unga qiyosi yo‘q fan — mental arifmetika yordam beradi.

Ma’lumki, faqat 5 foiz odamgina o‘zini turli sohalarda ko‘rsatib, hayotda o‘zi xohlagan cho‘qqilarga chiqa oladi. Qolgan 95 foiz odam o‘z oldiga faqat maqsad qo‘yadi, lekin hech qachon ularga yeta olmaydi. Bunga sabab, bu odamlar miyasining chap yarimshari o‘ng yarimshariga nisbatan tezroq rivojlanadi. Mantiqiy fikrlash borasida tengi yo‘q hisoblangan bu kishilar tabiat in’om etgan ichki hissiyot va tasavvurdan foydalanmaydi.
Mental arifmetika miyaning har ikkala yarimsharlari bir xilda rivojlanishiga imkon beradi. Abakus va Mental arifmetika tarixi sharq madaniyatidan kelib chiqqan. Abakus qadimgi Xitoyda muhim tsivilizatsiya yutug’idir. Abakus aqliy arifmetikasi abacus tasvirlaridan foydalanib, o’quvchilarga ko’rish, eshitish, qo’l terish va miyani hisoblash jarayonida tananing funktsiyalarini muvofiqlashtirish, chap va o’ng miyalarning muvozanatli rivojlanishini rag’batlantirish va butun miyaning eng yaxshi rivojlanishiga erishish uchun miyada marvarid xaritasini yaratish imkonini beradi. Ahvoli yaxshi. 2013 yil 4 dekabr kuni YUNESKOning nomoddiy madaniy merosni himoya qilish bo’yicha konferentsiyasida Xitoy abakus loyihasi “Insoniyatning nomoddiy madaniy merosi vakillari ro’yxati” ga rasmiy ravishda kiritildi. Kalkulyator paydo bo’lishidan oldin odamlar raqamli hisob-kitoblarni amalga oshirish uchun qalam va qog’ozdan foydalanganlar. Ushbu jarayonda abakus paydo bo’ldi, masalan, Yaponiya, Xitoy va boshqa mamlakatlarda bu odamlarga tezroq raqamli hisoblarni bajarishga yordam beradi.

Aslida, an’anaviy vosita sifatida abakus va aqliy abakuslar sahnada juda ko’p namoyishlar qilishdi.Xitoy va Yaponiya asosan ushbu vositadan foydalanadigan mamlakatlardir.Qo’shma Shtatlar va Angliya ikkala abakus va aqliy abakus musobaqalariga ega va hatto Xitoyda dunyo abakus va aqliy abakus musobaqalari mavjud. Abakus so’zining ishlatilishi mil. Avv. 1387 yildan oldin, o’rta inglizcha asar lotin tilidan qum taxtasi abakusini tasvirlash uchun so’z olgan. Lotin so’zi yunoncha ἄβaξ (abax) so’zidan kelib chiqqan bo’lib, bu asossiz biror narsani anglatadi va noaniq ravishda to’rtburchaklar taxtaning yoki taxtaning biron bir bo’lagini bildiradi. Shu bilan bir qatorda, etimologiyaga oid qadimiy matnlarga ishora qilmasdan turib, u “chang bilan qoplangan to’rtburchaklar tabletka”, [5] yoki “chang bilan qoplangan chizilgan taxta (matematikadan foydalanish uchun)” [6] degan ma’noni anglatadi. Lotin so’zining aniq shakli, ehtimol yunoncha so’zning genitativ shaklini aks ettiradi (ἄβα formoς abakos). Chang ta’rifi bilan yozilgan stol mashhur bo’lsa-da, bunga umuman ishonmaydiganlar bor va aslida ular isbotlanmagan deb aytishadi.

Abakus arifmetikasi odamlarning xotira qobiliyatini yaxshilay oladimi?

Bu yordam beradi, lekin uni almashtirib bo’lmaydi. Abakus aqliy arifmetikasi – bu aqliy arifmetikaning o’ziga xos turi bo’lib, u abakusga asoslangan bo’lsa ham, u hali ham o’ziga xos qoidalar to’plamiga va “idrok-> tasvir-> xotira” ichki jarayoniga ega. Shu nuqtai nazardan qaraganda, u haqiqatan ham xotiraga ta’sir qiladi. Yaxshilanish foydalidir, chunki bolalar abakus munchoqlarning qalblaridagi holatini eslab qolishlari kerak, bu oson emas.

Men bolalar bilan bir vaqtning o’zida bir nechta o’yin o’ynaganman, oddiy abakus, aslida, trilyonlar birligiga hisoblab chiqilishi mumkin va u juda intuitiv ravishda bolalarning oldida joylashtirilgan.

Siz algoritm qoidalarini hali ham eslab qolishingiz kerakmi? Masalan, quyidagi ro’yxat 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 va 9-ga tegishli.

O’sha paytda men bolalarga bexosdan xabar berdim va ular bu raqamni abakusga yozishlari kerak edi, masalan, 100083.

Aslida, siz ushbu jarayon aslida bolaning sezgirligini va xotirasini yaxshilaganligini topasiz Matematikani yaxshi ko’rgan bolalar uchun bu tajriba jarayoni juda qiziqarli bo’ladi. Masalan, Joshua raqamli hisoblashlarning yangi dunyosi ochilganini his qildi va u hech qachon o’yin o’ynash uchun “o’n minglab” yoki “100 million” raqamlardan foydalanishi mumkin deb o’ylamagan. Endi ikkitadan odam abacusga ega va ular chindan ham sonlarni trilyonlargacha hisoblashlari mumkin.Bu kabi o’yin-kulgilarni 4 yoshli va 6 yoshli bola osongina his qilishi mumkin.

Ikkinchisi – raqamlarni oddiy qo’shish va ayirish .. Abakus va aqliy arifmetikani hisoblash usuli aslida qalam va qog’ozga o’xshash. Joshua va men singari tasodifiy savollar berdim, 43 + 11. Ularning hisoblash tezligi tez bo’lmasa-da, ular abakus qoidalarini tezda o’rganib chiqdilar.Masalan, yuqorida 5 ga teng bo’lgan boncukning ma’nosi. Bular bolalarning xotira va mantiqiy bilimlarni dekodlashidir. Tajriba, bolaning javob berish jarayoni: 43 + 11 = 54, aslida, bu ham uning ongida tasvir xotirasini shakllantirish jarayoni.

Shunday qilib, mening fikrimcha, abacus aqliy arifmetikasi bu darajadagi bolalar uchun yangi vositadir.Qalam va qog’oz, barmoqlar, jismoniy narsalar va kalkulyatorlardan tashqari, u bolalarga yangi tajriba qo’shadi, chunki bu erda dekodlangan ma’lumotlar mavjud. Jarayon xotiraga bevosita yordam beradi.

MENTAL ARIFMETIKA

Daho bolalarni birga kashf etamiz Namangan viloyati Namangan shahar. Daho bolalar oʻquv markazi.

Saytimizga hush kelibsiz

DAHO FARZANDLARNI BIRGA TARBIYALAYMIZ

Mental arifmetika bu – aqliy arifmetika yaʼni qoʻshish, ayirish, koʻpaytirish va boʻlish amallarini tasavvurda tezkorlik bilan bajarishni oʻrgatadi.

Bizning natijalarimizni telegram guruhimizdan koʻrishingiz mumkin:

Treningimizda ishtirok etib, sertifikatni qo’lga kiritgan va o’z o’quv kursini tashkil qilgan trenerlarimiz sertifikatlari

Assalomu aleykum hurmatli ustozlar, saytimiz a’zolari!

Daho bolalar jamoasi birinchi marta Mental arifmetika trenerlikka tayyorlov kurslarining dars rejasini taqdim etadi.

Bizning darslarimizda o’rganadigan mavzularingizni avvaldan bilish imkoniga egasiz!

Agar siz mustaqil ravishda mental arifmetikani o’rgangan bo’lsangiz, unda bu mavzulardan keraklisin tanlab, malaka oshirish imkoniga ega bo’lasiz.

Darsimiz 7 ta qismga bo’lingan, bu darslarni yoddan chiqarish havfi bo’lgani sababli zoom orqali o’tilgan jonli muloqot darslari hamda offline darslar video tarzida saqlab olinib, mahsus telegram guruhiga takrorlash uchun tashlab beriladi va istagancha qayta ko’rish imkoniga egan bo’lasiz.

Kitob va qo’llanmalar ham shu guruhga tashlab beriladi.

Darslar 7 ta bo’lishiga qaramay, ularni mavzulari ko’p va ularni puxta o’rganishingiz uchun qayta mustahkamlab bir oy davomida o’tiladi hamda yana yil davomida mustahkamlash uchun jonli efirlada mohiyati tushuntirib boriladi. Yil davomida mohir pedagog bo’lib yetishishingiz uchun qaysi mavzularni tushuntirish, qaysi muammolarga yechim kerakligini aniqlash uchun so’rovnomalar kanalimizda o’tkaziladi.

Faqat bizda MUDDATLI TO’LOV usulida o’qish imkoniga egasiz.
Sizga foizsiz qarzni hamkorimiz Anorbank tomonidan olishingiz mumkin. (buning uchun Anorbankka murojaat qilib, muddatli to’lov kartasi haqida batafsil ma’lumot olasiz.)

Quyidagi mavzulardan yoki darslardan o’zingizda zarurini tanlab, adminstratorlarga yozing va sizga kurs narhini hisoblab beriladi.

Mental arifmetika kursi rejasi
1-dars:

– Mental arifmetika haqida.
– Abakus bilan tanishuv.
– Abakus matorika mashqlari.
– Formulasiz kitobcha bilan ishlash usullari.
– Formulasiz misollarni 3 xonaligacha ishlash.
– Flesh karta.
– Birinchi darsni o’tish tartibi.
– Bolalarni tezligini oshirish va tartibli dars o’tish usullari.
– Bolalarni tasavvurda hisoblashga o’tkazishning 5 bosqichi haqida tushuncha.
– Telefon uchun kerakli dasturlar.
– Bolalarni taqdirlash shakllari (dollor, ovoz, topshiriq)
– Pomidor metodi. Dam olish va kuchni tejash usullari (past ovozda bolalarni tinchlantirish).

2-DARS:
– Kichik do’stlar hamda Kata do’stlar formulalari.
– Bolalarga formulalarni o’rgatishning oson uslublari.
– Darslarda xonani formulalar bilan darsga moslashtirish.
– Diqqatni rivojlantiruvchi mashqlar.
– Kichik do’stlar, va Katta do’stlar kitoblaridan foydalanish tartibi.
– Ish rejasi bilan ishlash tartibi.
– Tasavvurda hisoblashga o’tkazishning 5 bosqichi kitobidan 3 xil usulida foydalanish.
– 4 xil tipdagi bolalar bilan ishlash.
– Rus va Ingliz tillarida Mental arifmetikadan dars berish uchun kitoblar va tavsiyalar, uning foydalari.
– Bog’chalarda kurs o’tish tartibi.
– Maxsus kitoblar: Surisem, kichik yoshlilar uchun maxsus kitoblari va boshqalar.

3-DARS
– Qo’shish va ayrishning aralash formulali shakllari.
– Miks formulada 1,2 va 3 xonalida ishlash.
– 100 marta qo’shish mashqi va uning foydalari.
– Ko’paytirish. O’ngdan chapga va chapdan o’ngga ko’paytirish tartibi. 3 xonalini 3 xonaliga abakusda ko’paytirish darajasigacha.
– 2, 3 va 4 xonali sonlarni Kvadratga ko’tarish. Oson va standart uslublari.
– Tasavvurda 5 xonali sonni 1 xonaliga ko’paytirishda Mnemonikani qo’llash.

4-DARS
– Bo’lish amallari. Abakusda va tasavvurda bo’lish misollarini hisoblash usullari.
– Manfiy misollarni ishlashning 3 ta usuli.
– 49999+6 yoki 720005-9 kabi misollarni bolalarga oson tushuntirish.
– Kasr sonlarni abakusda hisoblash. Kasrlarni abakusda qo’shish va ayrish.
– Sonlarni ldizdan chiqarish (3,4,5,6 xonali)
– 5 kyu misollarini ishlash.

5-DARS
– Pedagogik tavsiyalar.
– Kichik va kata do’stlar uychasini yodlatish,
– Karra jadvalini oson o’rgatish.
– Internet platformalardan foydalanish.
– Misol ishlab beruvchi saytlar.
– Kompyuter uchun dasturlar.
– Online dars o’tish usullari.
– Tasavvurda hisoblay olmaydigan darajadagi bolalarga parifmetikani o’rgatish.

6-DARS: Dars jarayonida qo’llash mumkin bo’lgan o’yinlar:
– Flesh karta bilan;
– Abakus bilan (3 xonali sonlar va boshqalar, pol abakusi)
– Diqqat mashqlari: Labirintlar, farqini topish, puzzle, krosvord, shulte, klinovid, grafik diktant, IQ testlar, flesh karta kitoblari, Strup test kitobi. Shakllarni sanash. Yashirilgan predmetlarni topish, teskari sanash va boshqalar;
– tangram o’yini, tasavvur o’yinlari (ko’zni yumib predmet nimaligini aytish, Marker ushlab aylanib misollar ishlash)
– epchillik va diqqat uchun ushlab ol o’yini;
– qo’l matorika va miyaning ikki yarim shari mashqlari.
– 2 qo’l ikki miyya mashqlari, neyromotor kitobi.
– Traxtenberg usuli. Qisqa ko’paytirish yo’llari.
– Mental arifmetika sirlari.
– Karra yodlash uchun turli kitoblardan foydalanish, harf sanash o’yini, jarimatika, karrani natijali o’rgatish.

7-dars: Zamonaviy mental arifmetika treneriga aylanish:

– Telefon dasturlarini kompyuterga moslash va bunda bolalarga turli mashqlarni bajartirish (know abacus, Simple soroban, shulte va boshqalar)

– Kursni ochish va ish tashkil qilish yo’llari. Jurnal tutish. Reklama usullari. Ota onalar bilan hamkorlik. O’quvchilar sonini ko’paytirish. Bolalar darslarni sog’inadigan darajaga chiqish (qiziqarli savollar).

– Maqsadni to’g’ri qo’yish, yuqori natijaga chiqish.

ENG QAYNOQ YANGILIK!

Har bir jamoaviy darsimiz yakunida guruhning eng faol, yaxshi o’zlashtirgan trenerimizga 100 ming so’mdan pul mukofoti bor!
Shu dars o’zida plastik kartasiga tashlab beriladi.