O’zbek xalq maqollar to’plami, barcha maqollar
Til, falsafa va badiiy ijodning o’ziga xos hodisasi sifatida yuzaga kelgan xalq maqollari folklorning ixcham shakl, ammo teran mazmunga ega bo’lgan bir janridir. Har biri tilimiz ko’rkini, nutqimiz nafosatini, aql-farosat va tafakkurimiz mantiqini hayratomuz bir qudrat bilan namoyish etgan va eta oladigan bunday badiiyat qatralari xalqimizning ko’p asrlik hayotiy tajribalari va maishiy turmush tarzining bamisoli bir oynasidir. Bu badiiy oynada uning hayotga, tabiatga, inson, oila va jamiyatga munosabati, ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy-ma’rifiy, axloqiy-estetik va falsafiy qarashlari, qisqasi, O’zi va O’zligi to’la namoyon bo’lgandir. Shuning uchun ham maqollar g’oyatda keng tarqalgan bo’lib, asrlar davomida jonli so’zlashuv va o’zaro nutqiy munosabatlarda, badiiy, tarixiy va ilmiy asarlarda, siyosiy va publitsistik adabiyotda doimiy ravishda qo’llanilib kelgan va qo’llanmoqda. Yillararo, davrlararo ularning yangilari yaratilib turgan, eskilarining — jonli muomalada, tilda mavjudlarining ma’no doirasi kengayib yoki torayib borgan. Hatto ularning muayyan qismi unutilib ketgan. Chunki o’zbek xalqining bunday ulkan folklor merosi folkloristik nuqtayi nazardan keyingi asrlargacha deyarli to’planmay va o’rganilmay kelgan. Bundan xalq maqollari o’tmish adiblari, shoirlari, tarixchilari e’tiboridan mutlaqo chetda ekan, degan xulosa chiqarmasligimiz kerak. Maqolga adabiy nuqtayi nazardan qiziqish, asar badiiyligini oshirish va badiiy til ravonligini ta’minlash uchun undan foydalanish hamma zamon so’z san’atkorlarining diqqat markazida bo’lgan. Qodiriy, Oybek, G’afur G’ulom va boshqa o’nlab ijodkorlarning asarlari sinchiklab o’rganilsa, ularning tarkibida qanchadan qancha maqollar ba’zan aynan, ba’zan o’zgargan holda mavjudligiga ishonch hosil qilamiz. Tariximizda hatto maqolga maxsus, agar ta’bir joiz bo’lsa, folkloristik nuqtayi nazardan, garchi epizodik xarakterda bo’lsa-da, munosabatda bo’lingan hollarga ham duch kelamiz. XI asrning ulkan tilshunos olimi, folklorshunos va etnograf Mahmud Koshg’ariyning to’plovchilik faoliyati va uning «Devoni lug’otit turk» asari bunga yorqin misol bo’la oladi. «Devon»da turli munosabatlar bilan turkiy xalqlar orasida keng tarqalgan 400 ga yaqin maqol va matallar ham keltiriladiki, ularning aksariyati bugun ham ayrim o’zgarishlar bilan tilimizda muvaffaqiyatli ravishda ishlatilmoqda. Bu o’rinda adabiyotimiz tarixida maqollar asosida yaratilgan asarlar ham mavjudligini ta’kidlab o’tish zarur. Masalan, Muhammad Sharif Gulxaniyning «Zarbulmasal» asari tarkibida 300 dan ortiq
O’zbek xalq maqollari O’ZBEK XALQ MAQOLLARI
Til, falsafa va badiiy ijodning o’ziga xos hodisasi sifatida yuzaga kelgan xalq maqollari folklorning ixcham shakl, ammo teran mazmunga ega bo’lgan bir janridir. Har biri tilimiz ko’rkini, nutqimiz nafosatini, aql-farosat va tafakkurimiz mantiqini hayratomuz bir qudrat bilan namoyish etgan va eta oladigan bunday badiiyat qatralari xalqimizning ko’p asrlik hayotiy tajribalari va maishiy turmush tarzining bamisoli bir oynasidir. Bu badiiy oynada uning hayotga, tabiatga, inson, oila va jamiyatga munosabati, ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy-ma’rifiy, axloqiy-estetik va falsafiy qarashlari, qisqasi, O’zi va O’zligi to’la namoyon bo’lgandir. Shuning uchun ham maqollar g’oyatda keng tarqalgan bo’lib, asrlar davomida jonli so’zlashuv va o’zaro nutqiy munosabatlarda, badiiy, tarixiy va ilmiy asarlarda, siyosiy va publitsistik adabiyotda doimiy ravishda qo’llanilib kelgan va qo’llanmoqda. Yillararo, davrlararo ularning yangilari yaratilib turgan, eskilarining — jonli muomalada, tilda mavjudlarining ma’no doirasi kengayib yoki torayib borgan. Hatto ularning muayyan qismi unutilib ketgan. Chunki o’zbek xalqining bunday ulkan folklor merosi folkloristik nuqtayi nazardan keyingi asrlargacha deyarli to’planmay va o’rganilmay kelgan. Bundan xalq maqollari o’tmish adiblari, shoirlari, tarixchilari e’tiboridan mutlaqo chetda ekan, degan xulosa chiqarmasligimiz kerak. Maqolga adabiy nuqtayi nazardan qiziqish, asar badiiyligini oshirish va badiiy til ravonligini ta’minlash uchun undan foydalanish hamma zamon so’z san’atkorlarining diqqat markazida bo’lgan. Qodiriy, Oybek, G’afur G’ulom va boshqa o’nlab ijodkorlarning asarlari sinchiklab o’rganilsa, ularning tarkibida qanchadan qancha maqollar ba’zan aynan, ba’zan o’zgargan holda mavjudligiga ishonch hosil qilamiz. Tariximizda hatto maqolga maxsus, agar ta’bir joiz bo’lsa, folkloristik nuqtayi nazardan, garchi epizodik xarakterda bo’lsa-da, munosabatda bo’lingan hollarga ham duch kelamiz. XI asrning ulkan tilshunos olimi, folklorshunos va etnograf Mahmud Koshg’ariyning to’plovchilik faoliyati va uning «Devoni lug’otit turk» asari bunga yorqin misol bo’la oladi. «Devon»da turli munosabatlar bilan turkiy xalqlar orasida keng tarqalgan 400 ga yaqin maqol va matallar ham keltiriladiki, ularning aksariyati bugun ham ayrim o’zgarishlar bilan tilimizda muvaffaqiyatli ravishda ishlatilmoqda. Bu o’rinda adabiyotimiz tarixida maqollar asosida yaratilgan asarlar ham mavjudligini ta’kidlab o’tish zarur. Masalan, Muhammad Sharif Gulxaniyning «Zarbulmasal» asari tarkibida 300 dan ortiq
O’zbek xalq maqollar to’plami, barcha maqollar
Barcha o’zbek maqollari, eng kerakli va ibratli hayotiy maqollar bir sahifaga jamlandi.
Adolat haqida maqollar
Haqiqat haqida maqollar
Insof va insofsizlik haqida maqollar
Ahillik va noahillik haqida maqollar
Boylar haqida maqollar
Chala mullalar haqida maqollar
Zolimlar va zo’ravonlik haqida maqollar
Amaldorlar va podsholar haqida maqollar
Andisha va andishasizlik haqida maqollar
Barqarorlik va beqarorlik haqida maqollar
Baxt va baxtsizlik haqida maqollar
Botirlik va mardlik haqida maqollar
Qo’rqoqlik va qo’rqoqlar haqida maqollar
Chorvachilik haqida maqollar
Suv haqida maqollar
Yer haqida maqollar
Dehqon va dehqonchilik haqida maqollar
Aql va aqlsizlik haqida maqollar
Ahmoqlar va ahmoqlik haqida maqollar
Donolik va nodonlik haqida maqollar
Do’stlik va dushmanlik haqida maqollar
Ehtiyoj va zarurat haqida maqollar
Ehtiyotkorlik va ehtiyotsizlik haqida maqollar
Epchillik, chaqqonlik va noshudlik haqida maqollar
Erkinlik va devonalik haqida maqollar
Yetimlik haqida maqollar
Fahm-farosat va farosatsizlik haqida maqollar
To’kinlik, farovonlik va yetishmovchilik haqida maqollar
Bola va farzand haqida maqollar
Kelin-kuyov haqida maqollar
Foyda va zararli odatlar haqida maqollar
Go’zallik va chiroy haqida maqollar
Xushomad va mag’rurlik haqida maqollar
Pora va poraxo’rlik haqida maqollar
Halollik haqida maqollar
Tekinxo’rlik haqida maqollar
Hayvonlar haqida maqollar
Ilm, bilim va o’qish haqida maqollar
Kasb-hunar haqida maqollar
Imkon va imkoniyat haqida maqollar
Ishonch va gumon haqida maqollar
Kamtarlik haqida maqollar
Manmanlik va maqtanchoqlik haqida maqollar
Kechikish va afsuslanish haqida maqollar
Mardlik va nomardlik haqida maqollar
Ko’ngil va mas’uliyat haqida maqollar
Mehmondo’stlik haqida maqollar
Ish va mehnat haqida maqollar
Bekorchilik va dangasalik haqida maqollar
Mehr va insoniylik haqida maqollar
Harakat va ishbilarmonlik haqida maqollar
Sevgi, ishq-muhabbat haqida maqollar
Vafo va bevafolik haqida maqollar
Nasiya qilish va naqdga olish haqida maqollar
Odob-axloq haqida maqollar
Oila va er-xotin haqida maqollar
Qo’shnilar va qo’shnichilik haqida maqollar
Or-nomus va hayo haqida maqollar
Inson qadri haqida maqollar
Qarindoshchilik va begonalik haqida maqollar
Kuchlilik va ojizlik haqida maqollar
Reja va maqsad haqida maqollar
Rizq-nasiba haqida maqollar
Bahona va natija haqida maqollar
Sabr-bardosh haqida maqollar
Samaradorlik va samarasizlik haqida maqollar
Samimiylik va toza qalblik haqida maqollar
Saxiylik va himmat haqida maqollar
Baxillik va xasislik haqida maqollar
G’am-anduh, qayg’u hasrat haqida maqollar
Tajriba va tajribasizlik haqida maqollar
Ochko’zlik va nafs haqida maqollar
Taqdir haqida maqollar
Tarbiya haqida maqollar
Tejamkorlik va isrof qilish haqida maqollar
Tenglik va me’yor haqida maqollar
Rostgo’ylik va yolg’onchilik haqida maqollar
To’g’rilik, egrilik va o’g’rilik haqida maqollar
To’y va a’za haqida maqollar
Sog’lik va kasallik haqida maqollar
Umid va niyat haqida maqollar
Urush va tinchlik haqida maqollar
Vaqt va vaqt qadri haqida maqollar
Vatan haqida maqollar
Birlik va jamoatchilik haqida maqollar
So’z haqida maqollar
Yomonlik haqida maqollar
Yaxshilik haqida maqollar
Fasllar va tabiat haqida maqollar
Yo’ldosh va yo’l haqida maqollar
Yoshlik va qarilik haqida maqollar
Все узбекские статьи, самые нужные и образцовые жизненные статьи собраны на одной странице.
Пословицы о справедливости
Пословицы о правде
Пословицы о честности и нечестности
Пословицы о гармонии и негармонии
Пословицы о богатых
Пословицы о чала муллах
Пословицы о тиранах и насилии
Пословицы о чиновниках и царях
Пословицы о тревоге и беспокойстве
Статьи о стабильности и нестабильности
Пословицы о счастье и несчастье
Пословицы о мужестве и отваге
Пословицы о трусости и трусах
Пословицы о животноводстве
Статьи о воде
Пословицы о земле
Пословицы о крестьянине и фермерстве
Пословицы об уме и безумии
Пословицы про идиотов и глупость
Пословицы о мудрости и невежестве
Пословицы о дружбе и вражде
Пословицы о нужде и необходимости
Сочинения об осторожности и беспечности
Пословицы про ловкость, ловкость и некомпетентность
Пословицы о свободе и безумии
Пословицы о сиротстве
Пословицы о разуме и невежестве
Пословицы об изобилии, достатке и скудости
Пословицы о ребенке и ребенке
Пословицы о женихе и невесте
Пословицы о пользе и вредных привычках
Статьи о красоте и элегантности
Пословицы о лести и гордыне
Статьи о взяточничестве и коррупции
Пословицы о честности
Статьи об эгоизме
Пословицы о животных
Статьи о науке, знаниях и чтении
Статьи о профессии
Статьи о возможности и возможности
Пословицы о доверии и подозрительности
Пословицы о смирении
Пословицы о высокомерии и хвастовстве
Пословицы про опоздание и сожаление
Пословицы про отвагу и отвагу
Очерки о настроении и ответственности
Статьи о гостеприимстве
Статьи о работе и труде
Пословицы о безделье и лени
Пословицы о доброте и человечности
Очерки движения и предпринимательства
Пословицы о любви, романтике
Пословицы о верности и неверности
Статьи о займах и обналичивании
Очерки этики
Пословицы о семье и паре
Статьи о соседях и микрорайонах
Пословицы о чести и скромности
Пословицы о человеческом достоинстве
Пословицы о родстве и отчуждении
Пословицы о силе и слабости
Очерки о плане и цели
Пословицы о еде
Статьи об оправдании и результате
Пословицы о терпении
Очерки об эффективности и неэффективности
Пословицы об искренности и чистом сердце
Пословицы о щедрости и великодушии
Пословицы про жадность и жадность
Пословицы о печали и горе
Очерки об опыте и неопытности
Пословицы о жадности и похоти
Пословицы о судьбе
Статьи о воспитании
Статьи о том, как экономить и тратить
Статьи о равенстве и норме
Пословицы о честности и лжи
Пословицы о прямоте, кривизне и воровстве
Свадебные и членские статьи
Статьи о здоровье и болезни
Пословицы о надежде и намерении
Пословицы о войне и мире
Пословицы о времени и ценности времени
Пословицы о родине
Очерки единства и сообщества
Пословицы о словах
Пословицы о зле
Пословицы о добре
Статьи о временах года и природе
Статьи о спутниках и дорогах
Пословицы о молодости и старости
Sizni ushbu maqolalar ham qiziqtirishi mumkin:
- Barcha fanlardan maktab darsliklari 1-11-sinf
- Tekinxo’rlik haqida maqollar
- Imkon va imkoniyat haqida maqollar
- Kechikish va afsuslanish haqida maqollar
- Ish va mehnat haqida maqollar
- Sevgi, ishq-muhabbat haqida maqollar
- Oila va er-xotin haqida maqollar
- Qarindoshchilik va begonalik haqida maqollar
- Bahona va natija haqida maqollar
- Saxiylik va himmat haqida maqollar