Ona tili 10 sinf konspekt
Примеры несколько условий функции ЕСЛИ в Excel:
Редактировать PDF файл
PDF редактор для просто онлайн редактирования PDF документов
или используйте механизм drag & drop
Как редактировать PDF
Чтобы редактировать PDF, перетащите PDF файл в зону редактирования или используйте кнопку “Добавить файл” для выбора файла с Вашего устройства. Редактируйте PDF в соответствии с Вашими требованиями: используйте опции предпросмотра и инструменты редактирования PDF, доступные на панели, нажмите кнопку “Применить”, чтобы сохранить изменения и создать отредактированный PDF.
Инструменты редактирования PDF
Вы можете редактировать PDF онлайн с помощью следующих инструментов: Добавить прямоугольник, Выделить зону, Зачеркнуть текст, Добавить текст. Вы можете изменить настройки цвета и размера для инструмента “Добавить текст”. При необходимости Вы можете передвинуть добавленные элементы с помощью инструмента “Выбрать”.
Надежный бесплатный редактор PDF
Используйте кнопки “Отменить” и “Вернуть” для того, чтобы отменить последнее действие и применить его опять. Кнопка “Очистить все” удаляет все добавленные объекты. Все функции этого онлайн PDF редактора доступны совершенно бесплатно.
Muallif: D. Haydarova 6-“ ” sinflar uchunona tili fani ” 201
354-mashq. Uyga vazifa. «0’zbek milliy liboslari» mavzusida matn tuzing. Unda ishlatilgan asliy va nisbiy sifatlarni izohlang.
Muallif: D. Haydarova
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
«____”____________201____-yil
Mavzu: SIFAT DARAJALARI
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
A) mashqlar orqali
354-mashq. Uyga vazifa. «0’zbek milliy liboslari» mavzusida matn tuzing. Unda ishlatilgan asliy va nisbiy sifatlarni izohlang.
B) Savollar orqali
1.Asliy sifatlar deb nimaga aytiladi?
2.Nisbiy sifatlarga misollar keltiring.
3.Nisbiy sifatlarga -roq qo’shimchasini qo’shish mumkinmi?
Belgining ortiq yoki kamlik jihatidan farqlanishi sifat darajalari, ana shunday ma’no ifodalovchi shakllar esa daraja shakllari deyiladi.
Sifatning quyidagi to’rt xil darajasi mavjud: 1) oddiy daraja; 2) qiyosiy daraja; 3) orttirma daraja; 4) ozaytirma daraja.
- mashq. Sifatlarni toping, ularni asliy va nisbiy sifatlarga ajrating, darajalarini aniqlang.
- mashq. Matnni o’qing, sifatlarni aniqlab, ularga izoh bering.
- 1.Oddiy darajadagi sifatlarga misollar ayting.
- 2.Qiyosiy darajadagi sifatlar qanday yasaladi?
- 3.Orttirma darajadagi sifatlarga misollar keltiring.
- mashq. Matnni o’qing. Oddiy darajadagi sifatlarni aniqlab, ularga izoh bering.
- mashq Sifatlar qatoridan oddiy darajadagi sifatlarni toping, ular ishtirokida gaplar tuzing.
- mashq. Matnni ko’chiring. Oddiy darajadagi sifatlarning tagiga chizing va izohlang.
- oddiy daraja shaklidagi sifat oldidan eng, g’oyat, juda, nihoyatda, bag’oyat so’zlari keltiriladi: juda qizil, g’oyat shirin.
- oddiy daraja shaklidagi sifatning birinchi bo’g’ini tovush o’zgarishi bilan takrorlanadi: bus-butun, kap-katta, to’ppa- to’g’ri.
- -mashq. Matnni o’qing. Ajratib ko’rsatilgan sifatlarni ko’chiring, ularning darajasini izohlang.
- -mashq. Gaplarni o’qing. Qiyosiy darajadagi sifatlarni aniqlang va izohlang.
- -mashq. Ajratib ko’rsatilgan so’zlarga -roq qo’shimchasini qo’shing, so’z ma’nosiga qanday ta’sir qilishini aniqlang.
- – mashq. Berilgan gaplardagi sifatlarning qaysi darajada ekanligini ayting.
- mashq. Gaplarni o’qing. Ozaytirma daraja shaklidagi sifatlarni topib, ularning yasalishini tushuntirib bering.
- mashq. Ko’chiring. Ozaytirma daraja shaklidagi sifatlarning tagiga chizing.
- Sifatlarning ozaytirma daraja shakli deb nimaga aytiladi?
- –(i)mtir, -ish qo’shimchalari yordamida ozaytirma sifatlar yasang.
- Baxting ocliilib, o’n ikki oyning hammasi bilan birvara- kayiga uchrashibsan-u, guldan bo’lak hech narsa so’ramabsan-da. Men . bittasidan oppoq qo’ziqorin, yana bittasidan barra bodring so’ragan bo’lardim. ( Ertakdan ) 2. Bir kuni ninacliilarning nafar- mon, yashil, zangori, malla tuslarini uyga keltirib, otamga maqtandim. (Murod Xidir)
- mashq. Matnni o’qib, sifatlarni aniqlang. Ularni ma’no guruh- lariga ajrating.
- Men qarib qoldim. Ichingizdan kim aqlli va davlatmand bo’lsa, menga merosxo’r bo’ladi,— debdi.
- Menda bunday boyliklar yo’q, lekin mehnatkash qo’lim, botir yuragim, aqlli boshim bor, —debdi u.
- mashq. Uch guruhga bo’lining. Birinchi guruh rang-tus, ikkinchi guruh hajm-o’lchov, uchinchi guruh maza-ta’m sifatlariga misollar keltir- sin.
- mashq. Uyga vazifa. Yaqin o’rtog’ingizga tavsif bering. Unda ishlatilgan sifatlarning ma’no guruhlarini aniqlang.
- – mashq. Uyga vazifa. Yaqin o’rtog’ingizga tavsif bering. Unda ishlatilgan sifatlarning ma’no guruhlarini aniqlang.
- Xususiyat bildiruvchi sifatlarga misol ayting.
- Rang-tus sifatlari qaysilar?
- Maza-ta’mni bildiruvchi sifatlarga qaysilar kiradi’
- mashq. Berilgan sifatlarning qanday belgi ifodalashini va sifatlarning qaysi ma’no guruhiga mansubligini aniqlang.
- mashq. Nuqtalar o’rniga berilgan sifatlardan mosini qo’yib ko’chiring va ularga izoh bering.
- Hormang, dehqonchilik zo’r-ku! — dedi . yigit do’rillagan ovoz bilan.
- Iya, Toymisan?
- Poshsha oyimlarni ko’rgani keldim! — dedi . qomatiga uncha mos kelmaydigan alpozda muloyim jilmayib. (O’.Hoshimov)
- masnq. O’qing. Sifatlarni aniqlang, ularni xususiyat, hajm-o’lchov, makon-zamOn sifatlariga ajrating.
- Rang-tus sifatlariga misollar keltiring.
- Maza-ta’m sifatlari qaysilar?
- Hid bildiruvchi sifatlarga misollar ayting.
- mashq. Maqollardagi otlashgan sifatlarni aniqlang. O’zingiz ham shunday maqollarga misollar ayting.
- Sifatlar qachon otlashadi?
- Sifatlar otlashganda qaysi qo’shimchalarni oladi?
- Otlashgan sifatlarning gapdagi vazifasi haqida so’zlang.
- mashq. Tarkibida otlashib kelgan sifatlar bo’lgan hikmatli so’z, maqol va matallardan namunalar yozing.
- topshiriq. Oddiy, qiyosiy, orttirma darajadagi sifatlarga misollar keltiring va ular ishtirokida gaplar tuzing.
- topshiriq.Kitob, quyosh, bog’, suv, ona, do’st so’zlariga eng ko’p sifat topish bo’yicha «Topqirlar» musobaqasini uyushtiring.
- topshiriq.Uyga vazifa. Sifatlar ishtirokida «Osmonimiz hamisha beg’ubor boisin» mavzusida matn tuzing. Unda ishlatilgan sifatlarning ma’no guruhlarini aytib bering.
- Son deb nimaga aytiladi?
- Sonlar qanday yoziladi?
- 156, 1005, 174536 sonlarini harf bilan yozing va imlosini
- Son deb nimaga aytiladi?
- Sonlar qanday yoziladi?
- 156, 1005, 174536 sonlarini harf bilan yozing va imlosini
- ashq. Gaplarda ishtirok etgan sonlarni taqqoslang. Ularning farqini tushuntiring.
- mashq. Nuqtalar o’rniga quyida berilgan sonlardan mosini qo’yib, gaplarni ko’chiring.
- Ona tili 5 sinf 329 mashq
- 6 sinf matematika skachat
- Suhbat qismlari
- Didaktika nima?
- O’qituvchi psixologiyasi ppt
- Nutqni o’stirish usullari
- Kop manoli sozlar
- Axborot nima
- Boshlang’ich sinflarda ona tili o’qitish metodikasi
- Ona tili dars shiori
- Eng qadimgi davrlardan
- Raqamli tarix fanining maqsadi va vazifalari
- Fani nolimal
- Konstitutsiya alifbosi o’qish fani tarkibida
- Pedagogik mahorat tushunchasi
- Pedagogika fanining asosiy manbalari
- Informatika fani
- Etnomadaniyat fanining predmeti
- Gerontopsixologiya haqida umumiy tushuncha
- Patrizia fani
- Tabiiy geografiya nimani o’rganadi
- Tarbiyada rag’batlantirish va jazolash metodlari
- Brus deb nimaga aytiladi
- Https://slidetodoc.com
- Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q reja
- Resurslar.rtm.uz
- Pedagogik konfliktologiya
- Mikrobiologiya fani va uning vazifalari
- Создать таблицу
- Форматирование
- Функции Excel
- Формулы и диапазоны
- Фильтр и сортировка
- Диаграммы и графики
- Сводные таблицы
- Печать документов
- Базы данных и XML
- Возможности Excel
- Настройки параметры
- Уроки Excel
- Карта сайта
- Скачать примеры
^ 357-mashq. Sifatlarni aniqlab, ularga -roq qo’shimchasini, juda, eng, g’oyatda so’zlarini qo’shing, ularning gap ma’nosiga qanday ta’sir etayot- ganini aniqlang.
Bobur temuriylar sulolasining so’nggi yirik vakili edi. U tad- birkor va jasur lashkarboshi, dono va adolatli hokim, fozil va o’qimishli inson, ajoyib link shoir, ilmning turli sohalaridan yax- shigina xabardor bo’lgan yetuk olim edi. Uning «Boburnoma» asari haligacha Sharqdagi voqeot janrining beqiyos namunasi bo’lib kelmoqda. (F. Sulaymonova)
Ishtirokiga qarab
VI. UYGA VAZIFA
358-mashq.O’zbekiston Respublikasi madhiyasidagi sifatlarni daftaringizga yozing. Ularning turli darajalarini hosil qiling.
Muallif: D. Haydarova
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
FANI
«____”____________201____-yil
Mavzu: Sifatlarning oddiy daraja shakli
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
A) mashqlar orqali
358-mashq.O’zbekiston Respublikasi madhiyasidagi sifatlarni daftaringizga yozing. Ularning turli darajalarini hosil qiling.
III.YANGI MAVZU BAYONI
Belgining odatdagi me’yorda ekanligini bildiruvchi va boshqa darajalar uchun asos bo’lib xizmat qiluvchi sifat shakli oddiy daraja shakli deyiladi.
Mevasi tukli, sariq yoki tillarang, ko’rinishi yumaloq yoki bir- oz cho’ziq bo’lishi mumkin. Mevasi yetilib pishganda sershira bo’ladi. Madrahimov)
IV. MUSTAHKAMLASH
1.Rang-tus bildiruvchi sifatlarning oddiy daraja shakliga misollar keltiring.
2.Maza-ta’m bildiruvchi sifatlarning oddiy darajadagi shakllari ishtirokida gaplar tuzing.
3.Keng, uzun, ulkan sifatlarining oddiy, qiyosiy, orttirma daraja shakllarini toping.
V. BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
VI. UYGA VAZIFA
362-mashq. Anor, olma, shaftoli, uzum singari me- valarga ta’rif bering. Unda ishlatilgan sifatlarning darajasini belgilang.
Muallif: D. Haydarova
6-“________________” SINFLAR UCHUN ONA TILI
FANI
«____”____________201____
Mavzu: MUSTAHKAMLASH
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI TAKRORLASH
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
III. YANGI MAVZU BAYONI.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
V.MUSTAHKAMLASH
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
V. O`quvchilarni baholash:
Ishtirokiga qarab
VI. UYGA VAZIFA:
Muallif: D. Haydarova
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
«____”____________201____-yil
Mavzu: SIFATLARNING ORTTIRMA DARAJA SHAKLI
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
A) mashqlar orqali
362-mashq. Anor, olma, shaftoli, uzum singari me- valarga ta’rif bering. Unda ishlatilgan sifatlarning darajasini belgilang.
B) Savollar orqali
1.Rang-tus bildiruvchi sifatlarning oddiy daraja shakliga misollar keltiring.
2.Maza-ta’m bildiruvchi sifatlarning oddiy darajadagi shakllari ishtirokida gaplar tuzing.
3. Keng, uzun, ulkan sifatlarining oddiy, qiyosiy, orttirma daraja shakllarini toping.
III.YANGI MAVZU BAYONI
Belgining me’yordan ortiq ekanligini bildirgan sifat shakli orttirma daraja shakli deyiladi.
363-mashq. Ko’chiring. Orttirma darajadagi sifatlarni topib, ularning hosil bo’lishini tushuntiring.
365mashq. Gaplarni o’qing. Sifatlarni aniqlang. Orttirma darajadagi sifatlarga izoh bering.
1. Qirg’ovullar O’rta Osiyodagi eng chiroyli qushlardan biridir. (S. Jalilov) 2. Olimlarning aniqlashicha, eng olis yulduzgacha bo’lgan masofa 160 ming yorug’lik yiliga teng ekan. ( Matbuotdan ) 3. Dunyoda eng bebaho, ammo benazir tarqatiladigan xazina bor. Bu ona mehri. (O’. Hoshimov) 4. Insonning hayot yo’li g’oyat murakkab va ko’p qirralidir. (Z Isamuhammedov) 5. Salqin, juda mazali buloq suvini ichganingiz sari ichgingiz kelaveradi. (N. Usmonova)
IV. MUSTAHKAMLASH
1.Sifatlarning orttirma darajasi qanday hosil qilinadi?
2. To’g’ri, alo, ulkan so’zlariga eng, juda, g’oyatda so’zlarini qo’shing.
V. BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
VI. UYGA VAZIFA
366 – mashq. Gaplarni ko’chiring. Orttirma darajadagi sifatlarning tagiga chizing.
1. Ish juda nozik, g’oyatda qo’rqinchli edi. ( Abdulla Qodiriy) 2. Hovli ham, uy ham bo’m-bo’sh, hamma yoq suv quygandek jimjit edi. (O. Yoqubov) 3. Bog’ juda katta, bir gektarcha keladi. (X. To’xtaboyev) 4. To’rda o’tirgan oppoq soqolli, kulcha yuzi qip- qizil, o’tkir ko’zli bir chol tomog’ini qirib gap boshladi. ( Mirkarim Osim) 5. O’ng tomonda, jar boshida pastakkina kichkina bir uydan shovqin eshitiladi. (Oybek) 6. Qor tip-tiniq shudring tomchisiga aylandi. (J. Razzoqov)
Muallif: D. Haydarova
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
«____”____________201____-yil
Mavzu: SIFATLARNING QIYOSIY DARAJA SHAKLI
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
A) mashqlar orqali
366 – mashq. Gaplarni ko’chiring. Orttirma darajadagi sifatlarning tagiga chizing.
1. Ish juda nozik, g’oyatda qo’rqinchli edi. ( Abdulla Qodiriy) 2. Hovli ham, uy ham bo’m-bo’sh, hamma yoq suv quygandek jimjit edi. (O. Yoqubov) 3. Bog’ juda katta, bir gektarcha keladi. (X. To’xtaboyev) 4. To’rda o’tirgan oppoq soqolli, kulcha yuzi qip- qizil, o’tkir ko’zli bir chol tomog’ini qirib gap boshladi. ( Mirkarim Osim) 5. O’ng tomonda, jar boshida pastakkina kichkina bir uydan shovqin eshitiladi. (Oybek) 6. Qor tip-tiniq shudring tomchisiga aylandi. (J. Razzoqov)
B) Savollar orqali
1.Sifatlarning orttirma darajasi qanday hosil qilinadi?
2. To’g’ri, alo, ulkan so’zlariga eng, juda, g’oyatda so’zlarini qo’shing.
III.YANGI MAVZU BAYONI
Belgining me’yordan biroz kam ekan- ligini qiyosan ifodalaydigan sifat shakli qiyosiy daraja shakli deyiladi. Qiyosiy daraja shakli -roq qo’shimchasi yordamida yasaladi.
1.Sifatlarning qiyosiy darajasi qanday hosil qilinadi?
2.Kichkina, zangori, nordon so’zlariga -roq qo’shimchasini qo’shing va ma’noda ro’y berayotgan o’zgarishni izohlang.
V. BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
VI. UYGA VAZIFA
370-mashq. Uyga vazifa. «So’z ko’rki — maqol» mavzusida bog’lanishli matn tuzing. Unda ishlatilgan sifatlarni tahlil qiling.
Muallif: D. Haydarova
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
«____”____________201____-yil
Mavzu: SIFATLARNING OZAYTIRMA SHAKLI
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
A) mashqlar orqali
370-mashq. «So’z ko’rki — maqol» mavzusida bog’lanishli matn tuzing. Unda ishlatilgan sifatlarni tahlil qiling. B) Savollar orqali 1.Sifatlarning qiyosiy darajasi qanday hosil qilinadi? 2.Kichkina, zangori, nordon so’zlariga -roq qo’shimchasini qo’shing va ma’noda ro’y berayotgan o’zgarishni izohlang
III.YANGI MAVZU BAYONI
Belgining me’yordan kam ekanligini bildiruvchi shakl sifatning ozaytirma daraja shakli hisoblanadi. Ozaytirma shakl sifatning oddiy daraja shakli oldiga I sal, biroz, picha, xiyla, nim so’zlarini qo’shish orqali hosil qilinadi.
Rang-tus bildiruvchi ayrim sifatlardan -(i)mtir, -ish qo’shimchalari yordamida ham ozaytirma daraja shakli yasaladi.
IV. MUSTAHKAMLASH
1.Sifatlarning ozaytirma daraja shakli deb nimaga aytiladi?
2.- (i)mtir, -ish qo’shimchalari yordamida ozaytirma sifatlar yasang.
V. BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
VI. UYGA VAZIFA
373-mashq. «Gulzorda» mavzusida matn tuzing. Unda sifatlarning ozaytirma daraja shaklidan foydalaning.
Muallif: D. Haydarova
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
FANI
«____”____________201____-yil
Mavzu: SIFATLARNING MA’NO GURUHLARI
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
A) mashqlar orqali
373-mashq. «Gulzorda» mavzusida matn tuzing. Unda sifatlarning ozaytirma daraja shaklidan foydalaning.
Sifatlar qanday belgini ifodalashiga ko’ra quyidagi guruhlarga bo’linadi: 1) xususiyat sifatlari; 2) rang-tus sifatlari; 3) maza-ta’m sifatlari; 4) hajm-o’lchov sifatlari; 5) hid sifatlari; 6) makon-zamon belgisini bildiruvchi sifatlar.
A) mashqlar orqali
374-mashq. Matnni o’qing. Sifatlarni topib, ularning ma’no guruh- larini aniqlang.
Choi indamay turgan kenja o’g’ilga qarabdi.
IV. MUSTAHKAMLASH
1.Xususiyat bildiruvchi sifatlarga misol ayting.
2.Rang-tus sifatlari qaysilar?
3.Maza-ta’mni bildiruvchi sifatlarga qaysilar kiradi’
4.Hajm-o’lchovni bildiruvchi sifatlarni qatnashtirib gaplar tuzing.
V. BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
«____”____________201____-yil
Mavzu: XUSUSIYAT, HAJM-O’LCHOV, MAKON-ZAMON SIFATLARI
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
III.YANGI MAVZU BAYONI
Narsalarning turli xususiyat-holatlarini bildirganifatlarxususiyatsifatlari,hajmi, vazni, o’lchovi va Ishaklini bildirgan sifatlar hajm-o’lchov sifatlari, o’rin va I vaqtga nisbatan belgilarini bildirgan sifatlar makon-zamon sifatlari deyiladi.
2.Hajm-o’lchov sifatlariga misollar keltiring.
3.Makon-zamon sifatlarini izohlang.
V. BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
VI. UYGA VAZIFA
381-inashq. O’z qishlog’ingiz (mahallangiz)ni ta’riflang. Unda xususiyat, hajm-o’lchov, makon-zamon sifatlaridan foydalaning
Muallif: D. Haydarova
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
FANI
«____”____________201____-yil
Mavzu: RANG-TUS, MAZA-TA’M VA HID SIFATLARI
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
A) mashqlar orqali
381-inashq. O’z qishlog’ingiz (mahallangiz)ni ta’riflang. Unda xususiyat, hajm-o’lchov, makon-zamon sifatlaridan foydalaning
B) Savollar orqali
1Xususiyat sifatlari ishtirokida gaplar tuzing.
2Hajm-o’lchov sifatlariga misollar keltiring.
3Makon-zamon sifatlarini izohlang.
III.YANGI MAVZU BAYONI
Narsalarning rang-tusini bildirgan sifatlar rang-tus sifatlari, maza-ta’mini bildirgan sifatlar maza- ta’m sifatlari, hidini bildirgan sifatlar hid sifatlari deyiladi.
382-mashq. Matnni o’qing. Maza-ta’m va hid bildiruvchi sifatlarni o’zi bog’langan so’z bilan ko’chirib yozing.
1. Qaymoq bozoriga kirib, u kosadan yalab ko’rib, «achchiq» deb, bu kosadan yalab ko’rib, «suyuq» deb yursam, bir burchakda Ubay o’tiribdi. ( G’afur G’ulom) 2. Elmurod chaynaganini yutib, nonga tikilib qoldi. Juda shirin. Bu qanday non o’zi? ( Parda Tur- suri) 3. Lobarxon oyoqlarida zo’rg’a tursa ham, nur ko’rganidanmi yo dimog’ini qitiqlayotgan yoqimli hiddanmi, har qalay, tinmay jilmayar edi. ( Mirzakalon Ismoiliy) 4. Chumchuqlar ham nima shirin, nima achchiqligini bilsa kerak. (S. Mardiyev) 5. Bir g’uncha edingiz yel ham tegmagan, ifor taralardi sizdan muattar. ( Qodir Dehqori)
383-mashq. Gaplarni ko’chiring. Rang-tus sifatlarining tagiga chizing.
1. Sap-sariq oltinday cho’girilar, ko’k beqasam to’n kiyishib yotgan ananaslarni yegani ko’zingiz qiymaydi. (O’. Umarbekov) 2. Mamat olachipor, yashil tepalikdan pastlikka tomon yayov kel- moqda. (A. Qosimov) 3. Ko’z tashlab ko’rilsa, ko’m-ko’k suv ko’k charxiga o’xshaydi. Suvning etagi ko’k bilan birlashib ketgan. (G’afur G’ulom) 4. Samoning bulutlar siyrak, zangorisimon sahnida ham to’lishmagan qandaydir beshakl oy xira, rangsiz yiltiradi. (Oybek). Bahor keldi. Maktab sahnidagi o’riklarni oq, pushti gullar bilan bezadi. (Parda Tursun) 6. Yo’llarimda zangori ko’llar, oyna kabi tiniq va bejon. (Usmon Nosir)
Ishtirokiga qarab
VI. UYGA VAZIFA
384-mashq. Oppoq, qora, tuzfiz, taxir, badbo’y sifatlari ishtirokida gaplar tuzing.
Muallif: D. Haydarova
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
«____”____________201____-yil
Mavzu: SIFATLARNING OTLASHUVI
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
A) mashqlar orqali
384-mashq. Oppoq, qora, tuzfiz, taxir, badbo’y sifatlari ishtirokida gaplar tuzing
B) Savollar orqali
1.Rang-tus sifatlariga misollar keltiring.
2.Maza-ta’m sifatlari qaysilar?
3.Hid bildiruvchi sifatlarga misollar ayting.
III.YANGI MAVZU BAYONI
Sifat bog’lanib kelgan ot ba’zan gapda tushib qoladi. Bunday vaqtda uning ma’nosi ham sifatga yuklanadi. Natijada sifat otlashib, egalik, kelishik, ko’plik qo’shimchalari bilan o’zgarish xususiyatiga ega bo’ladi va ot bajargan sintaktik vazifalarda keladi.
385-mashq. Otlashgan sifatlarni aniqlang. Ularning gapdagi vazifalarini belgilang.
1. Yoshroqlari olovga yaqinroq, keksalari bo’lsa, olovdan uzoq- roq o’tirishar edi. (Ertakdan) 2. Dono, aqllilar hech qachon yo’ldan adashmaydi. («Odobnoma») 3. Endi senlar o’qib, oq- qorani taninglar, — deydi Xoliyor amaki. — Hozir dunyo ilmli odamlarniki. (N. Tilabov) 4. Bilimli biladi bilim hurmatin, Bilimsiz ne bilgay bilim qiymatin. (Yusuf Xos Hojib) 5. Yomon-u yaxshini xulqidin anglag’il, Yomonni yomon, yaxshini yaxshi bil. ( Navoiy)
386-mashq. Egri, to’g’ri, katta, kichik, oq, qora, dono, nodon so’zlari ishtirokida gap tuzish bo’yicha musobaqa o’tkazing. Sifatlar gapda otlashib kelsin.
Ishtirokiga qarab
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
«____”____________201____-yil
Mavzu: MUSTAHKAMLASH
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
A) mashqlar orqali
388-ma shq. Tarkibida otlashib kelgan sifatlar bo’lgan hikmatli so’z, maqol va matallardan namunalar yozing. B) Savollar orqali1.Rang-tus sifatlariga misollar keltiring.
2.Maza-ta’m sifatlari qaysilar?
3.Hid bildiruvchi sifatlarga misollar ayting.
III.YANGI MAVZU BAYONI
1-topshiriq. Matnni o’qing. Sifatlarni topib, jadvalga joylashtiring.
Hovlining yarmiga yaqin joyga tangadek oftob tushirmaydigan qari tut barglari sarg’aya boshlagan.
2-topshiriq. Matnni o’qing, sifatlarni aniqlang. Bahorni tasvirlab matn tuzing, ularda sifatlardan foydalaning.Ko’k yuzida pag’a bulut — oq bulut, Oq bulutdan sut yog’armi yoki qut? Pag’a bulut — yaxshi ko’klam elchisi, Havolarda yomg’ir isi, sel isi. (Mirtemir)
3-topshiriq. Yozing, gapdagi sifatlarni topib, ularni izohlang.
1. Oftob balandroq ko’tarildi-yu, bulutlar tarqab, tog’larda ham havo ochilib ketdi. 2. Cho’qqilar awalgidan ham oqroq va silliqroq ko’rinadi. 3. Oyko’l qishlog’ida na ko’l bor, na kattaroq ariq. 4. Oqlangan maktab binosi oydinda ko’kishroq ko’rinadi. 5. Kuy ta’sirida tog’lar awalgidan azizroq va ulug’vorroq ko’rinib ketdi. (P. Qodirov)
IV. MUSTAHKAMLASH
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
V. BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
Muallif: D. Haydarova
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
«____”____________201____-yil
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
A) mashqlar orqali
6-topshiriq. Uyga vazifa. Sifatlar ishtirokida «Osmonimiz hamisha beg’ubor boisin» mavzusida matn tuzing. Unda ishlatilgan sifatlarning ma’no guruhlarini aytib bering.
B) Savollar orqali
III.YANGI MAVZU BAYONI
Narsalarning son-sanog’i va tartibini I bildirib, qancha? necha? nechanchi? so’roqlariga javob I boiadigan so’zlar son deyiladi.
389-mashq. Matnni o’qing. Sonlarni o’zi bog’langan so’zlar bilan birga ko’chiring va qanday so’roqqa javob bo’lishini aniqlang.
Choy odamlarga juda qadimdan ma’lum. Kishilar choyni dast- lab dori o’rnidagina iste’mol qilishgan. Bundan besh ming yil muqaddam yozib qoldirilgan qo’lyozmalardan birida: «Choy kishining ruhini ko’taradi, yurakning ishini muloyimlashtiradi, hordiq chiqaradi, tanani tozalaydi va zehnni ravshanlashtiradi», deyilgan.
Hozirgi vaqtda bir yilda dunyo bo’yicha taxminan sakkiz yuz ming tonnadan bir million tonnagacha choy yetishtiriladi, shuning uchdan bir qismi Hindistonga to’g’ri keladi.
Rossiyaga dastlab Mongoliyadan 1638-yilda dori sifatida choy yuborilgan. 1833-yili Qrimda, 1846-yili Gruziyada tajriba uchun choy ekilgan. ( «Qiziqarli geografiya»dari)
390-mashq. Berilgan gaplardagi sonlarni aniqlang, ularning shakliga e’tibor bering.
1. Ikki soatlar eshakda yurib, tog’dan-tog’ga o’tib andak toliqqan edim. (I. G’afurov) 2. Yetimlik nimadir, bizlardan so’ra, O’ninchi yillarning sargardonligi. Isitma aralash qo’rqinch tush kabi Xayol ko’zgusidan o’chmaydi sira. ( G’afur G’ulom) 3. Globusda bo’lgan har kichik nuqta, Millionlab qondoshga vatan, albatta. ( G’afur G’ulom) 4. Beruniy Amerika qit’asining borligini Kolumbdan 450 yil awal taxminlagan. (Asqad Muxtor)
V. BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
VI. UYGA VAZIFA
391-mashq.O’zingizning taijimayi holingizni yozing va unda ishlatilgan sonlarni izohlang.
Muallif: D. Haydarova
6- SINFLAR UCHUN ONA TILI
«____”____________201____-yil
Mavzu: SONLARNING MA’NO GURUHLARI
Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________
B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________
Dars turi: ______________________________________________________
Darsda foydalanilaniladigan
metod: an`anaviy, savol – javob,
Darsda foydalaniladigan jihoz: texnik vositalar, slaydlar, tarqatmalar, testlar.
DARSNING BORISHI:
I.Tashkiliy qism:
B) Davomatni aniqlash.
V) o`quvchilarni darsga tayyorlash
II.O`TILGAN MAVZUNI SO`RASH .
A) mashqlar orqali
391-mashq.O’zingizning taijimayi holingizni yozing va unda ishlatilgan sonlarni izohlang.
Sonlar narsalar, belgi-xususiyatlar, harakat-holatlarining miqdori yoki tartibini bildiradi. Shunga ko’ra sonlar ikki guruhga bo’Iinadi: 1) miqdor sonlar; 2) tartib sonlar.Miqdor sonlar qanday miqdorni bildiri- shiga ko’ra sanoq, dona, chama, taqsim, jamlovchi, kasr sonlarga bo’Iinadi.
4 sinf Ona tili fani 1 Mavzu Sonsoz
326 – mashq. Shaxmat tarixidan. Shaxmat o`yini bundan 1500 yil avval Hindistonda paydo bo`lgan. Uni dastlab “Chaturanga” deb atashgan. Bu o`yinda 4 kishi ishtirok etgan (“chatur” – to`rt degani). Keyinchalik o`yinda 2 kishi qatnashadigan bo`ldi. Nomi “Shatranj” deb o`zgartirildi (“shatr” – ikki degani). Shaxmat nomi esa Eronda vujudga kelgan. 1986 –yilda shaxmat o`yini bo`yicha jahon birinchiligining 100 yilligi nishonlandi. 9
Rustam Qosimjonov 10
3 -shart: 327 -mashq ustida ishlash. 12
327 -mashq. Ilgari arablar va musulmon xalqlar hisob amallarini so`zlar yordamida bajarar edilar. Hindlar esa har bir sonni raqam bilan ifoda etadilar. Hindlarda to`qqizgacha sanoq tartibi bor edi. …Mashhur olim al-Xorazmiy hind hisobiga yangilik kiritdi. U bir raqami yoniga bitta halqa qo`ydi. Olim o`n raqamini yaratdi. 13
Muhammad ibn Muso Al- Xorazmiy 14
Sonlar yozuvda uch xil ifodalanadi: 1. Harfiy ifoda bilan: to`rtinchi sinf, oltinchi uy. 2. Arab raqami bilan: 2001 –yil 1 -sentabr. 1. Rim raqamlari bilan: IV sinf, XXI asr. 16
4 -shart: Sonlar ishtirok etgan maqollar musobaqasi. 17
Maqollar: • • Birni kessang, o`nni ek. Qars ikki qo`ldan chiqadi. Bir bolaga yetti mahalla ota-ona. Sanamay sakkiz dema, o`ylamay o`ttiz. • Yigit kishiga yetmish hunar oz. 18
5 -shart: 328 -mashq ustida ishlash. 19
328 -mashq. Iroda To`laganova 1982 -yilning 7 -yanvarida Toshkentda tug`ilgan. Tennis bo`yicha Butunjahon o`smirlarining Bronza medali sovrindori bo`lgan. Tennischilarning musobaqalarida 3 marta zafar qozondi. 2001 yilning 5 -noyabrida jahon turnirida 20 -o`ringa ko`tarilgan. Iroda “Shuhrat” medali, “O`zbekiston iftixori”, “O`zbekiston Respublikasida xizmat ko`rsatgan sportchi” faxriy unvonlari bilan mukofotlangan. 20
Iroda To`laganova 21
6 -shart: Test sinovi. 23
Guruhlar ishini yakunlash: Rag`bat kartochkalarini hisoblash va g`olib guruhni aniqlash. 24
O`quvchilarni baholash: Darsda faol qatnashgan o`quvchilarni baholash. 25
Uyga vazifa: 329 -mashq. 26
Dars o`z nihoyasiga yetdi. E’tiborlaringiz uchun tashakkur. 27
Функция ЕСЛИ в Excel с примерами нескольких условий
Логический оператор ЕСЛИ в Excel применяется для записи определенных условий. Сопоставляются числа и/или текст, функции, формулы и т.д. Когда значения отвечают заданным параметрам, то появляется одна запись. Не отвечают – другая.
Логические функции – это очень простой и эффективный инструмент, который часто применяется в практике. Рассмотрим подробно на примерах.
Синтаксис функции ЕСЛИ с одним условием
Синтаксис оператора в Excel – строение функции, необходимые для ее работы данные.
Разберем синтаксис функции:
Логическое_выражение – ЧТО оператор проверяет (текстовые либо числовые данные ячейки).
Значение_если_истина – ЧТО появится в ячейке, когда текст или число отвечают заданному условию (правдивы).
Значение,если_ложь – ЧТО появится в графе, когда текст или число НЕ отвечают заданному условию (лживы).
Оператор проверяет ячейку А1 и сравнивает ее с 20. Это «логическое_выражение». Когда содержимое графы больше 20, появляется истинная надпись «больше 20». Нет – «меньше или равно 20».
Внимание! Слова в формуле необходимо брать в кавычки. Чтобы Excel понял, что нужно выводить текстовые значения.
Еще один пример. Чтобы получить допуск к экзамену, студенты группы должны успешно сдать зачет. Результаты занесем в таблицу с графами: список студентов, зачет, экзамен.
Обратите внимание: оператор ЕСЛИ должен проверить не цифровой тип данных, а текстовый. Поэтому мы прописали в формуле В2= «зач.». В кавычки берем, чтобы программа правильно распознала текст.
Функция ЕСЛИ в Excel с несколькими условиями
Часто на практике одного условия для логической функции мало. Когда нужно учесть несколько вариантов принятия решений, выкладываем операторы ЕСЛИ друг в друга. Таким образом, у нас получиться несколько функций ЕСЛИ в Excel.
Синтаксис будет выглядеть следующим образом:
Здесь оператор проверяет два параметра. Если первое условие истинно, то формула возвращает первый аргумент – истину. Ложно – оператор проверяет второе условие.
Примеры несколько условий функции ЕСЛИ в Excel:
Таблица для анализа успеваемости. Ученик получил 5 баллов – «отлично». 4 – «хорошо». 3 – «удовлетворительно». Оператор ЕСЛИ проверяет 2 условия: равенство значения в ячейке 5 и 4.
В этом примере мы добавили третье условие, подразумевающее наличие в табеле успеваемости еще и «двоек». Принцип «срабатывания» оператора ЕСЛИ тот же.
Расширение функционала с помощью операторов «И» и «ИЛИ»
Когда нужно проверить несколько истинных условий, используется функция И. Суть такова: ЕСЛИ а = 1 И а = 2 ТОГДА значение в ИНАЧЕ значение с.
Функция ИЛИ проверяет условие 1 или условие 2. Как только хотя бы одно условие истинно, то результат будет истинным. Суть такова: ЕСЛИ а = 1 ИЛИ а = 2 ТОГДА значение в ИНАЧЕ значение с.
Функции И и ИЛИ могут проверить до 30 условий.
Пример использования оператора И:
Пример использования функции ИЛИ:
Как сравнить данные в двух таблицах
Пользователям часто приходится сравнить две таблицы в Excel на совпадения. Примеры из «жизни»: сопоставить цены на товар в разные привозы, сравнить балансы (бухгалтерские отчеты) за несколько месяцев, успеваемость учеников (студентов) разных классов, в разные четверти и т.д.
Чтобы сравнить 2 таблицы в Excel, можно воспользоваться оператором СЧЕТЕСЛИ. Рассмотрим порядок применения функции.
Для примера возьмем две таблицы с техническими характеристиками разных кухонных комбайнов. Мы задумали выделение отличий цветом. Эту задачу в Excel решает условное форматирование.
Исходные данные (таблицы, с которыми будем работать):
Выделяем первую таблицу. Условное форматирование – создать правило – использовать формулу для определения форматируемых ячеек:
В строку формул записываем: =СЧЕТЕСЛИ (сравниваемый диапазон; первая ячейка первой таблицы)=0. Сравниваемый диапазон – это вторая таблица.
Чтобы вбить в формулу диапазон, просто выделяем его первую ячейку и последнюю. «= 0» означает команду поиска точных (а не приблизительных) значений.
Выбираем формат и устанавливаем, как изменятся ячейки при соблюдении формулы. Лучше сделать заливку цветом.
Выделяем вторую таблицу. Условное форматирование – создать правило – использовать формулу. Применяем тот же оператор (СЧЕТЕСЛИ).
Здесь вместо первой и последней ячейки диапазона мы вставили имя столбца, которое присвоили ему заранее. Можно заполнять формулу любым из способов. Но с именем проще.