Mnemonika misollari: xotirangizga yordam beradigan 4 ta vosita
Har bir yaxshi bola zavqlanishga loyiqdir.
Mnemonika kitoblari
25 сен 2017
В группе 297 участников
Mnemonika mexanizmlari yoki qanday qilib ma’lumotlarni oson yodlash haqida Mnemonika uslublari deb, bu o’rganuvchilar uchun katta hajmdagi informatsiyani oson yo’llar bilan eslab qolishning barcha usullariga aytiladi. Shuni ham aytib o’tish darkorki Gerald Miller tomonidan o’tkazilgan tadqiqotlar natijasi shuni ko’rsatdi : mnemonika mexanizmlarini ishlatgan studentlarning test natijalarida 77% ga o’sish kuzatilingan. Umuman, shaxsiy tajribadan aytishim mumkinki mnemonika usullari ko’p hollarda menga yordam bergan. Kamalakni barcha ranglarini ketma-ket ayta olasizmi? Ularga misollarni asosan ingliz tilidagi so’zlar orqali keltiraman. Masalan, eng mashxuri bu ROY.BIV ismli insonni eslab qolsangiz siz kamalakning barcha rangini ketma-ket eslab qolishingiz mumkin.Ya’ni R-red-qizil,O-orange-oranjeviy,Y-yellow-sariq,B-blue-ko’k, I-Indigo-havorang , V-violet-binafsha rang. Bunday misollar internetda juda ko’plab uchratib olsa bo’ladi. HOMES- bu Amerika qit’asidagi buyuk ko’llarning ro’yhati : Guron, Ontario, Michigan, Eyr va Yuqori. AQSHda geografiya darslarida ushbu ko’llarni osongina eslab qolish uchun Homes(ing. uy) mnemonika so’zi ishlatilinadi. Darvoqe, men mnemonikani eslab qolishga yordam beradigan deb ta’kidladim ya’ni, qanday bo’lsa ham ushbu uslub bizga yordam beradi. Men yoshligimdan oylarning 31 ligini yoki 31 masligini bilish uchun qo’limning oldi qismidagi suyaklardan foydalanar edim, ya’ni tog’li qismlar 31, pastliklar esa 30 va bir marta oxiriga borilgandan keyin yana oxiridan boshiga to’g’ridan to’gri kelinsa oyning qancha kun bilan eslab qolishni bilib olish mumkin. Ushbu mnemonik uslub haligacha menga oylarning toq yoki juftligini eslatib turadi Yaqindagina o’rgangan mnemonikam rus tillidan olinga bo’lib quyosh sistemasidagi sayyoralarni o’rni o’rnini eslab qolishda ancha yordam beradi “Моя великолепная знающая мать юным сердцам умела небо показать” bunda so’zlarnig bosh harflaridan esdan chiqmaydigan gap tuzilgan. Merkuriy,Venera, Zemlya- yani yer, Mars, yupiter, Uran va Pluton o’z navbatida. Yoki bo’lmasam yoshligimda rus tili o’rganayotganimda o’qituvchimizning rus tilidagi kelishiklarni yodlab qolish uchun bergan mnemonikasini hali hanuzgacha eslab qolaman. Unda ushbu gapni takrorlagan edi o’qituvchimiz “Иван Родил Девчонку, Велел Тащить Пелёнку»” va o’z navbatida bular Именительный , Родительный , Дательный, Винительный, Творительный, Предложный lardur. Mnemonikani ishlatish o’zingizning ham ijodkorligingizga bog’liqdur. ba’zida qaysidur fanni o’qishimizda o’qayotganimda , ayniqsa imtixonga oz qolganda katta ma’lumotni yodlashda o’zim qandaydir mnemonic mexanizmlar ishlab chiqaman , va ular odatda ko’p marotaba yordam bergan va beradi. Agarda sizda ham shunday mnemonik mexanizmlar bo’lsa, biz bilan quyidagi kommentlarda bahamlashing! manbaa:mnemonika.uz
Комментарии 0
Новые комментарии
Для того чтобы оставить комментарий, войдите или зарегистрируйтесь
Сервисы VK
добавлена 7 сентября 2017 в 12:38
→ Ushbu gruppada bir qancha ko’ngillilar tomonidan ommaga taqdim etilgan ijtimoiy loyihalar jamlangan. Insonlarga yordam tariqasida ta’sis etilgan bu loyihalar o’zbek interneti rivojiga, o’zbek yoshlarining bilim doirasi va dunyoqarashi kengayishiga, o’z ilmiy va ijodiy faoliyati bilan ko’pchilikka naf keltiradigan shaxslarni shakllantirishga oz bo’lsa-da hissa qo’shadi degan umiddamiz.
Mnemonika misollari: xotirangizga yordam beradigan 4 ta vosita
Mnemonik – bu ma’lum faktlarni yoki katta hajmdagi ma’lumotlarni eslab qolishga yordam beradigan vosita. Ular qo’shiq, qofiya, qisqartma, tasvir, ibora yoki gap shaklida bo’lishi mumkin. Mnemonika bizga dalillarni eslab qolishimizga yordam beradi va narsalar tartibi muhim bo’lgan paytda ayniqsa foydalidir. Quyida biz mnemonikaning bir nechta misollarini o’rganib chiqamiz, bu hiyla-nayrangli imlo so’zlaridan AQSh prezidentlariga qadar hamma narsani eslab qolishga yordam beradi.
Mnemonika orfografiyasining namunalari
Siz imlo asalari muxlisisiz? Kimning stolida mag’rur osilgan yorqin ko’k tasma kimni sevmaydi? Agar sizda kelgusi haftada imlo asalari yoki imlo testida bir nechta hiyla-nayrang so’zlar paydo bo’lsa, har qanday imlo mnemonikasini o’ylab topishingiz mumkin. Siz qilishingiz kerak bo’lgan narsa – har bir so’zning birinchi harfi qiyin imlo so’zini ifodalaydigan ibora yoki jumla tuzish. Qarab qo’ymoq:
- ARITMETIKA: Uydagi kalamush muzqaymoq yeyishi mumkin.
- CHUNKI: Katta fillar har doim kichik fillarni tushunishlari mumkin.
- QILADI: Dadam faqat sendvich yeydi.
- DO’ST: Fred to’qqiz donutni yeyishga shoshildi.
- GEOGRAFIYA: Jorjning keksa keksa bobosi kecha cho’chqa uyiga minib ketdi.
- KULIB: Yashil qalpoqchalar ostida kulgan xolalar
- ZARUR: Har bir mushuk sardalya iste’mol qilmaydi. Ba’zilar haqiqatan ham mazali.
- OUGHT: Faqat noyob echkilar bunga ega.
- RITM: Ritm sizning ikki kestirib harakatlanishingizga yordam beradi.
- SAID: Ilonlar va hasharotlar raqsga tushmoqda.
- Ertaga: Mening eski qizilimning izlari deraza ustiga ko’tarildi.
Ushbu so’zlarning ba’zilari 100 ta eng ko’p yozilgan va 100 ta ko’proq noto’g’ri yozilgan so’zlar ro’yxatiga kiradi. Bu haqda ko’proq ma’lumot olish uchun imlo qoidalarini takomillashtirishning ushbu usullarini ko’rib chiqing.
Mnemonika buyurtmalariga misollar
Ko’pincha, biz narsalarning aniq tartibini esga olishimiz kerak. Bunga ilmiy printsiplar, musiqa bilan bog’liq ta’limotlar, matematik tenglamalar va boshqalar kiradi. Mnemonikalarning ajoyib ro’yxati, ularning qanchalik qulayligini namoyish etadi.
Taksonomiya tartibi
Ilm-fanda turlar bir qator toifalar bo’yicha tashkil etilgan. Ularni ruscha qo’g’irchoqlar kabi o’ylab ko’ring. Buyurtma eng kattasidan aniqgacha quyidagicha:
Talabalarga taksonomiya tartibini eslab qolishlariga yordam berish uchun quyidagi jumla ko’pincha ishlatiladi:
Bolalar qovurilgan yashil ismaloqdan ko’ra pishloqni afzal ko’rishadi.
Gapdagi har bir so’zning birinchi harfi toifani anglatadi. Shunday qilib, “bolalar” “qirollik” ni anglatadi, “afzal” – “filum”, “pishloq” – “sinf” va boshqalarni anglatadi. Keling, yana bir nechta misollarni ko’rib chiqaylik.
Musiqiy xodimlar ordeni
Musiqani o’qiyotganda tayoq ustidagi notalar (chiziqlar) quyidagicha: E, G, B, D, F. Musiqani yangi o’rganayotgan o’quvchilar notalarning tartibini eslab qolishlariga yordam berish uchun quyidagi jumlani yodlash mumkin:
Har bir yaxshi bola zavqlanishga loyiqdir.
Xuddi shu shtatdagi bo’shliqlarga kelsak, ular quyidagicha o’qiydilar: F, A, C, E. Ushbu tartibni eslash uchun bu ajoyib mnemonik qurilma mavjud:
Mo’ynali hayvonlar juda yaxshi pishiradi.
Keyinchalik, biz xodimlarimizga pastki qismdan o’qilgan bosh kaliti bilan chiziqlar bor: G, B, D, F, A. Buning uchun musiqiy talabalar ko’pincha ushbu qatordan foydalanadilar:
Yaxshi bolalar har doim yaxshi ishlaydi.
Sayyoralar tartibi
Keling, ilm-fanga qaytaylik. Sayyoralarning tartibini bilasizmi (Quyoshdan eng olisgacha)? Ular:
Buyurtmani eslab qolish uchun quyidagilarni bajaring:
Mening juda hayajonlangan onam bizga to’qqizta pirog bilan xizmat qildi.
Pluton sayyora maqomidan olib tashlanganligi sababli, shaharda uni o’z ichiga olmaydigan yangi mnemonik qurilma mavjud:
Mening juda o’qimishli onam shunchaki bizga makaron bilan xizmat qildi.
Matematik operatsiyalar tartibi
Keling, matematikaga o’tamiz. Tenglamalarni ishlab chiqishda quyidagi amallarni bajarish tartibi mavjud:
- qavslar
- eksponentlar
- ko’paytirish
- bo’linish
- qo’shimcha
- ayirish
Ushbu buyurtmani eslab qolish uchun quyidagilarni bajaring:
PEMDAS: Iltimos, azizim Sally xolamni kechirasiz.
Buyuk ko’llar ordeni
Mnemonika geografiyani o’rganishda ham foydalidir. G’arbdan sharqqa Buyuk ko’llarning tartibini eslash uchun quyidagilarni bajaring:
Super Man har biriga yordam beradi.
Texnik jihatdan “Supermen” va “hamma” bittadan so’z bo’lishi kerak. Ammo, agar poyabzal mos keladigan bo’lsa, mnemonika biroz tebranish xonasidan zavqlantiradi. Ushbu qurilma ko’llarning tartibini eslab qolishingizga yordam beradi:
Faqat “Leyk Superior”, “Michigan ko’li” va hokazolarda bo’lgani kabi, har bir sarlavha oldidan “Leyk” ismini qo’yishni unutmang.
AQShning birinchi sakkiz prezidenti
Kichkina tarix haqida nima deyish mumkin? Agar sizda prezidentlarning topshirig’iga binoan viktorina mavjud bo’lsa, unda ushbu jumla bilan birinchi sakkiztani osongina eslashingiz mumkin:
Quvnoq odam quvnoq mehmon qiladimi?
Har bir harf har bir prezidentning familiyasini anglatadi, birinchisidan quyidagicha:
Konstitutsiya moddalari
Amerika Qo’shma Shtatlari Konstitutsiyasida hukumat qanday ishlashini batafsil bayon etgan ettta maqola yoki bo’limlar mavjud. Ular:
- I modda – Qonunchilik bo’limi
- II modda – Ijro etuvchi hokimiyat
- III modda – Sud filiali
- IV modda – Shtatlar
- V modda – o’zgartirish
- VI modda – qarzlar, ustunlik, qasamyodlar
- VII modda – ratifikatsiya qilish
Har bir maqolani eslab qolish uchun talabalar ko’pincha ushbu mnemonikaga murojaat qilishadi:
Katta fillar sekin sakrab, tezda o’lishadi.
Pi ning qiymati
Biz eng yaxshisini oxirigacha saqlab qoldik. Bu juda qiziqarli. Quyida sakkiz so’zdan iborat jumlani topasiz. Har bir so’z pi raqamidagi raqamlarni anglatadi. Ular: 3.1415927. Har bir so’z har bir raqamni qanday ifodalaydi? Har bir so’zdagi harflar soni har bir raqamga teng. Mana jumla:
Menga katta idish kofe bera olasizmi?
Siz buni sezasiz:
- “May” uchta (3) harfdan iborat.
- “Men” da bitta (1) mavjud.
- “Have” ning to’rttasi bor (4).
- “A” bitta (1) ga ega.
- “Katta” beshta (5) ga ega.
- “Konteyner” ning to’qqiztasi bor (9).
- “Of” ning ikkitasi bor (2).
- Va “kofe” va ortiqcha savol belgisi etti (7) ga ega.
Matematikadan xursand bo’lolmaysiz deb kim aytdi?
Mnemonika qisqartmasiga misollar
Qisqartmalar – bu bir qator harflar bilan hosil qilingan qisqa so’zlar. Odatda, ular iboradagi har bir so’zning birinchi harfi. Agar ular mnemonika bilan qo’lma-qo’l ishlaydi deb o’ylasangiz, siz haqsiz! Qisqartmalarni o’z ichiga olgan mnemonika ro’yxatining ushbu ro’yxatiga qarang.
Ranglar spektri
Ranglar spektri quyidagicha:
Ushbu qisqartma yordamida ularni eslash mumkin:
Muhim aminokislotalar
Muhim aminokislotalar quyidagilar:
- Fenilalanin
- Valin
- Treonin
- Triptofan
- Izoletsin
- Metionin
- Histidin
- Arginin
- Leytsin
- Lizin
Ularni eslash uchun ushbu xayoliy odamni eslashga harakat qiling:
Pvt. Amerika Qo’shma Shtatlari harbiy qismidagi “Xususiy” qisqartmasi.
Shishishni davolash
Agar siz oyoq Bilagi zo’ringizni (yoki boshqa biron bir tana qismingizni) burkab qo’ysangiz, jarohatni davolash uchun aniq tartib bor. Bu:
- Shikastlangan joyni dam oling.
- Buzilib ketishni buzish.
- Qopqoq yoki bandaj bilan siqib qo’ying.
- Shikastlangan joyni ko’taring.
Vaqti kelganda, vahima qo’ymang. Faqat quyidagi mnemonikani eslang:
Uyg’unlashtiruvchi qo’shma so’zlar
Uyushiq kelishiklarni hali o’rganganmisiz? Ular bog`lovchilarning eng mashhur shakli. Ular quyidagi fikrlar bilan birlashadilar:
Ushbu so’zlarni eslab qolish uchun, rok-kontsertda o’g’il bolalar olomonini tasavvur qiling, aks holda:
Buyuk ko’llar
Yuqoridagi Buyuk ko’llar bilan qilgan zavqimizni eslaysizmi? Super Man har biriga yordam beradi? Xo’sh, agar buyurtma muhim bo’lmasa va siz shunchaki ismlarni eslashni xohlasangiz, bu erda siz uchun qisqartma:
Ehtimol, bu safar ismlarni taxmin qilishingiz mumkin:
Qofiya yoki she’r mnemonikasiga misollar
Hech qachon boshingizga qo’shiq tiqilib qolganmi? Ba’zan bu ohang yopishib qoladi; ba’zan bu so’zlar. Hayotiy muhim faktlarni eslab qolishingizga yordam beradigan ba’zi foydali qofiyali mnemonika mavjud.
O’ttiz kun sentyabr
Agar siz qaysi oylarda 30 kun, qaysi kunlarda 31 kun borligini eslashga harakat qilgan bo’lsangiz, buning uchun foydali qofiya mnemonikasi mavjud:
O’ttiz kun sentyabr, aprel, iyun va noyabr kunlari;
Qolganlarning barchasi o’ttiz bitta,
Yigirma sakkiz kun aniq bo’lgan fevralni saqlang,
Va har bir sakrash yilida yigirma to’qqizta
Kolumbus Okean Moviy rangida suzib ketdi
Tarix darslari eslash kerak bo’lgan muhim sanalarga boy. Kristofer Kolumbning tadqiqotlarini o’rganish vaqti kelganida, ushbu foydali mnemonikani sinab ko’ring:
O’n to’rt yuz to’qson ikki yilda
Kolumb okeanni ko’k rangda suzib ketdi
Men oldin E bundan mustasno
A, grammatika qoidalari. Ba’zan ingliz tili qoidalari haqida “o’qituvchim aytgani uchun” deb aytishingiz mumkin. Imlo va unlilar haqida gap ketganda, hiyla-nayrangli “I” va “E” juftligini eslashning eng yaxshi usuli bu:
Men E dan oldin C dan tashqari
Yoki A kabi eshitilganda
Qo’shnida bo’lgani kabi va torting
Grammatikaning yana 11 qoidasini e’tiborga olish kerak! Keyingi, keling, dengizchilarga ertangi ob-havo qanday bo’lishi mumkinligini bashorat qilishga yordam beradigan ikkita she’rni ko’rib chiqaylik.
Kechasi qizil osmon
Agar siz meteorologiyadan zavqlansangiz, ushbu umumiy haqiqatlarning ayrimlarini ko’rib chiqishingiz mumkin:
Kechasi qizil osmon
Cho’ponning zavqi
Ertalab qizil osmon
Cho’ponning ogohlantirishi
Qizil osmon havoda chang borligini anglatadi, bu yuqori bosimni ko’rsatadi, ya’ni yaxshi ob-havo keladi. Tong otganda, qizil osmon changni ham anglatishi mumkin, bu g’arbdan bo’ron kirib kelayotganidan dalolat beradi. Qizil rang, shuningdek, yomg’ir haqida bashorat qilishi mumkin bo’lgan namlikni anglatishi mumkin.
Ertalab kamalak
Sayohatchilar ogohlantirish olishadi
Kechasi kamalak
Sayohatchilarning zavqi
G’arbda ertalab kamalak ko’rinar edi, shuning uchun bo’ron yaqinlashmoqda. Kechqurun kamalak bo’ron allaqachon g’arbdan sharqqa o’tganligini anglatadi.
Mnemonik jinnilik
Mnemonika qiziqarli emasmi? Ular hayotdagi juda ko’p narsalarni eslab qolishingizga yordam beradi. Tarix, matematika, ilm-fan, imlo yoki umuman hayot haqidagi haqiqatlar bo’lsin, yaxshi mnemonik qurilma quyosh ostidagi hamma narsani eslab qolishingizga yordam beradi.
Agar siz spekking uchun o’qiyotganda mnemonikadan maksimal darajada foydalanishni istasangiz, imlo testlari uchun ushbu o’rganish odatlarini ko’rib chiqing. Ular sizga keyingi asalarichilik yoki viktorinada yordam berishga amin bo’lishadi.