Shum bola kitob yuklab olish
“Amir Temur saltanatida xavsizlik xizmati”. Ushbu kitob Amir Temur shaxsining yangi bir qirrasini ochadi. Uning davlat xavsizligi taʼminlashdagi muxim omil-razvedka va kontrrazvedka sohasida olib borgan oʻziga xos va ayni damda odilona siyosati, jangovar faoliyati asarda anniq va ravshan yoritib beriladi. Sarkardaning erishgan zafarlari, buyuk davlatni .
Ғафур Ғулом. Шум бола (қисса)
Расталар обод. Қаймоқ бозорининг бурилишида маҳкаманинг бошида Илҳом самоварчининг каттакой чойхонаси бўлиб, унда граммофон чалинади. Турли-туман пластинкалар орқали Тўйчи ҳофиз, Ҳамроқул қори, Ҳожи Абдулазиз ва Фарғона яллачи хотинлари кетма-кет мақомлар, яллалар, ашулалар айтади. Чойхонада жой етишмайди. Узун раста, жуҳуд раста, атторлик ва бошқа расталарнинг бойваччалари савдодан бўш вақтларида бу чойхонага йиғилиб меҳмонхоналардек -ўртада катта баркашлардан қанд-қурс, писта бодом, мураббо-нишолда, обинон, ширмой нонлар билан шамалоқ безатилган дастурхон атрофида чақчақлашиб ўтиришади. Баъзи бойваччаларнинг дастурхонида қорнига қалдирғоч сурати солинган, устига похолдан тўр тўқилган коньяклар ҳам кўринар эди.
Бу чойхонага бозор-ўчарга санғиб тушиб қолган деҳқон, камбағал косиб, қозоқ, қирғиз ва бошқа оддий фуқаро киролмас эди.
Самоварчи Асра кал деган хипчадан келган, қотма, эпчил йигит эди. Устида олди очиқ яктак, оёғида қала кавуш, зангори шоҳи қийиқ боғлаган, елкасига холпаранг рўмол ташлаган хушфеъл йигит эди. Чойхўр бойваччалардан бирортаси:
— Асра!
Ёки:
— Кал! — дейиши билан:
— Лаббай, мулла ака, чойми, чилимми?— деярди-да, дарров бир қўлида кичкина чойнак, иккита кичкина хитой пиёла ё бўлмаса ярқираб турган каттакон мис чилимнинг сархонасига тамаки босиб, устига чўғ қўйиб, бир-икки қулдиратиб тортиб, пишитиб, кашанданинг хизматига югурар эди.
Бу чойхонада мени маҳлиё қилган нарсаларнинг бири кираверишнинг шифтига илиб қўйилган катта, симларига зарҳал берилган ҳар хил туморлар, байроқчалар билан безатилган қафас ва бу қафасдаги жонли тўти эди, ўлиб кетай агар, тирик тўти эди. Патларининг ранг-баранглиги Ойша чеварнинг иш қутисидаги ипаклардай товланар эди. Кўк, қизил, зангори, сариқ, оқ, пушти, жигарранг, гўлос, пистоқи —боринг-чи, дунёда қанча ранг бўлса, шу тўтининг патида бор эди. Айниқса, бу тўти қурмагур шунақа ҳам бийрон эдики, эндигина тилга кираётган уч яшарлик қизларнинг овозига ўхшатиб:
«Асра, Асра! Меҳмонга қара, бир чой, бир чилим. Келинг, мулла акалар, келинг, бойваччалар», дегани ҳали ҳам қулоғимдан кетмайди.
Биз яланг оёқ, бўз кўйлак-иштонли, кир-чир болалар тўтига яқинлашиб:
— Тўти, тўти…
— Тўти-тўти…— деб қичқирар эдик. Асра кал бизни қувлар эди, қўлига тушсак урарди. Тўти бўлса орқамиздан:
— Бувингни…— деб сўкарди.
Бозорда санқиб юрган биз дайди болалар учун қувончли эрмаклардан бири бозор, маҳалла, кўча-кўй жиннилари эди. Ўша йилларда Тошкентда, шунақа ҳам жинни кўп эдики, санаб саноғига етолмайсиз: Малла жинни, Карим жинни, Майрамхон, Хол паранг жип-жинни, Тожихон, Жуфт каптар, Олим жинни, Эшон ойи, Овоз жинни ва бошқалар… Ҳар бир жиннининг ўзига хослиги, тантиқлиги, «ширин»лиги бор эди. Карим жинни сўккани-сўккан эди.
Ёзувни танланг
Кирилл | Lotin
Мавзулар
Адабиёт
- Ўзбек мумтоз шеърияти
- Ўзбек шеърияти
- Жаҳон шеърияти
- Ўзбек халқ оғзаки ижоди
- Ўзбек насри онлайн антологияси
- Жаҳон насри онлайн антологияси
- Энг сара асарлар
Сўнгги киритмалар
- Льюис Кэрролл. Алиса кўзгу орти ўлкасида
- Илҳом Аҳрор. “Чор дарвеш” ва “Алкимёгар”
- Тошкент вилоятида кўп асрлик тарихга эга ноёб кўза топилди
- Туркия илк маротаба Глобал барқарор туризм анжуманига мезбонлик қилади
- Олтин балиқча қай тариқа пайдо бўлган?
- Доктор Абдул Раззоқ Аҳмад: “Глобаллашув даврида энг мақбул йўл – илмий анъаналарга таяниш”
- Шарлотта Адриан: “ЕИ фуқаролик жамиятига ўз вазифасини бажаришида кўмаклашади”
- Ўзбекистон: минглаб маданий бойликларнинг ноқонуний ташилиши олди олинди
- Эрон ва Саудия Арабистони ўзаро ярашмоқда
- Япония Фарғонадаги таълим муассасасига грант ажратди
Сайт ривожига ҳисса
Uzcard: 8600 5504 8563 9786
© Зиё истаган қалблар учун. 2004-2021
Портал Ўзбекистон Матбуот ва ахборот агентлиги томонидан 27.07.2011 да рўйхатга олинган. Гувоҳнома № 0677
Сайтда тақдим этилган электрон манбалардан фақатгина шахсий мутолаа мақсадида фойдаланиш мумкин. Тижорий мақсадларда фойдаланиш (сотиш, чоп этиш, кўпайтириш, тарқатиш) қонунан тақиқланади.
Shum bola kitob yuklab olish
.PDF Garri Potter va Falsafiy tosh PDF 4 Feb 2020
Garri Potter va Falsafiy tosh 1 – YIL
.pdf Afandi latifalari PDF 3 Feb 2020
Afandi latifalar bilan barhamand bo’ling! kayfiyatingiz ko’taring kuningiz yaxshi o’tsin!
.pdf “Odamiylik mulki” PDF 25 Jan 2020
“Odamiylik mulki”. Yozuvchi Toxir Malik qalamiga mansub maʼnaviyat va tarbiya masalalariga bagʻishlangan “Ishq”, “Baxt” va “Saodat” asarlari, kitobxonlar talablarini inobatla olib, toʻliq holda bir muqovaga jamlangan.
.pdf “Amir Temur saltanatida xavsizlik xizmati” PDF 25 Jan 2020
“Amir Temur saltanatida xavsizlik xizmati”. Ushbu kitob Amir Temur shaxsining yangi bir qirrasini ochadi. Uning davlat xavsizligi taʼminlashdagi muxim omil-razvedka va kontrrazvedka sohasida olib borgan oʻziga xos va ayni damda odilona siyosati, jangovar faoliyati asarda anniq va ravshan yoritib beriladi. Sarkardaning erishgan zafarlari, buyuk davlatni .
Shum bola kitob yuklab olish
I bo‘lim
Rastalar obod. Qaymoq bozorining burilishida mahkamaning boshida Ilhom samovarchining kattakoy choyxonasi bo‘lib, unda grammofon chalinadi. Turli-tuman plastinkalar orqali To‘ychi hofiz, Hamroqul qori, Hoji Abdulaziz va Farg‘ona yallachi xotinlari ketma-ket maqomlar, yallalar, ashulalar aytadi. Choyxonada joy yetishmaydi. Uzun rasta, juhud rasta, attorlik va boshqa rastalarning boyvachchalari savdodan bo‘sh vaqtlarida bu choyxonaga yig‘ilib mehmonxonalardek -o‘rtada katta barkashlardan qand-qurs, pista bodom, murabbo-nisholda, obinon, shirmoy nonlar bilan shamaloq bezatilgan dasturxon atrofida chaqchaqlashib o‘tirishadi. Ba’zi boyvachchalarning dasturxonida qorniga qaldirg‘och surati solingan, ustiga poxoldan to‘r to‘qilgan konyaklar ham ko‘rinar edi.
Bu choyxonaga bozor-o‘charga sang‘ib tushib qolgan dehqon, kambag‘al kosib, qozoq, qirg‘iz va boshqa oddiy fuqaro kirolmas edi.
Samovarchi Asra kal degan xipchadan kelgan, qotma, epchil yigit edi. Ustida oldi ochiq yaktak, oyog‘ida qala kavush, zangori shohi qiyiq bog‘lagan, yelkasiga xolparang ro‘mol tashlagan xushfe’l yigit edi. Choyxo‘r boyvachchalardan birortasi:
— Kal! — deyishi bilan:
— Labbay, mulla aka, choymi, chilimmi?— deyardi-da, darrov bir qo‘lida kichkina choynak, ikkita kichkina xitoy piyola yo bo‘lmasa yarqirab turgan kattakon mis chilimning sarxonasiga tamaki bosib, ustiga cho‘g‘ qo‘yib, bir-ikki quldiratib tortib, pishitib, kashandaning xizmatiga yugurar edi.
Bu choyxonada meni mahliyo qilgan narsalarning biri kiraverishning shiftiga ilib qo‘yilgan katta, simlariga zarhal berilgan har xil tumorlar, bayroqchalar bilan bezatilgan qafas va bu qafasdagi jonli to‘ti edi, o‘lib ketay agar, tirik to‘ti edi. Patlarining rang-barangligi Oysha chevarning ish qutisidagi ipaklarday tovlanar edi. Ko‘k, qizil, zangori, sariq, oq, pushti, jigarrang, go‘los, pistoqi —boring-chi, dunyoda qancha rang bo‘lsa, shu to‘tining patida bor edi. Ayniqsa, bu to‘ti qurmagur shunaqa ham biyron ediki, endigina tilga kirayotgan uch yasharlik qizlarning ovoziga o‘xshatib:
«Asra, Asra! Mehmonga qara, bir choy, bir chilim. Keling, mulla akalar, keling, boyvachchalar», degani hali ham qulog‘imdan ketmaydi.
Biz yalang oyoq, bo‘z ko‘ylak-ishtonli, kir-chir bolalar to‘tiga yaqinlashib:
— To‘ti-to‘ti. — deb qichqirar edik. Asra kal bizni quvlar edi, qo‘liga tushsak urardi. To‘ti bo‘lsa orqamizdan:
— Buvingni. — deb so‘kardi.
Bozorda sanqib yurgan biz daydi bolalar uchun quvonchli ermaklardan biri bozor, mahalla, ko‘cha-ko‘y jinnilari edi. O’sha yillarda Toshkentda, shunaqa ham jinni ko‘p ediki, sanab sanog‘iga yetolmaysiz: Malla jinni, Karim jinni, Mayramxon, Xol parang jip-jinni, Tojixon, Juft kaptar, Olim jinni, Eshon oyi, Ovoz jinni va boshqalar. Har bir jinnining o‘ziga xosligi, tantiqligi, «shirin»ligi bor edi. Karim jinni so‘kkani-so‘kkan edi.
To’liq: G’afur G’ulom. Shum bola (qissa) – PDF