Poliz tabibi tarvuz haqida sara qiziqarli ma’lumotlar
Yer tagida oltin bosh.
(Sholg‘om)Yer tagida zar kalapush.
(Sholg‘om)Kalta bobom ichkarida,
Quloqlari tashqarida.
(Sholg‘om)
Poliz tabibi – tarvuz haqida siz bilmagan faktlar
Ayni pishiqchilik davri, tarvuz ham serob. Bu mahsulot xushta’mligi, chanqovbosdiligi bilan birga, salomatlik uchun ham koni foyda.
Tarkibi
Tarvuz – A, S, Ye vitamini, V guruhi vitaminlari, magniy, kaliy, kalsiy, fosfor, temir va natriy moddalarini o‘zida saqlaydi.
Shuningdek, tarvuz antioksidant moddalar bo‘lmish likopin, niatsin, tiamin moddalariga boy. 100 gr tarvuz 38 kilokaloriyaga ega.
Foto: Pixabay
Foydasi
Qachon va qanday iste’mol qilish kerak?
Tarvuzni haddan tashqari ko‘p yeyish peshob xaltasida diskomfortni keltirib chiqaradi. Ovqatdan keyin darhol yeyish mumkin emas, bu qorin dam bo‘lishi (meteorizm), ichakdagi buzilishlarga sabab bo‘ladi.
Tarvuz mag‘zi va po‘stlog‘i mikroblar ko‘payishi uchun qulay muhit hisoblanadi. Shu bois uni kesilgan holatda uzoq saqlash, kesilgan tarvuzni xarid qilish tavsiya etilmaydi.
Sun’iy sharoitlarda, tezlashtirilgan tarzda yetishtirilgan tarvuzni tanlash maqsadga muvofiq emas. Chunki bunda mahsulot azotli o‘g‘itlar bilan to‘yintiriladi. Ular organizmga tushgach, nitritlarga aylanishi, bu moddalar yurak-qon tomir kasalliklari, nafas olish va peshob ayirish tizimida muammolarni keltirib chiqarishi ma’lum.
Foto: Pixabay
Kimlarga mumkin emas?
Peshob yo‘li kasalliklari (peshob xaltasi yoki buyrakdagi tosh), diareya, meteorizm, oshqozon osti bezida muammolari bo‘lganlar tarvuzni ehtiyotkorlik bilan iste’mol qilishlari kerak.
Qandli diabeti bo‘lganlar ham tarvuz iste’molida me’yorni unutmasliklari lozim. Tarvuz qondagi glyukoza miqdorini qisqa muddatga, ammo tez ko‘taradi.
Ikki yoshgacha bo‘lgan bolalarga tarvuz berish tavsiya etilmaydi – bu ularda allergiya chaqirishi mumkin. 2-3 yoshdagi bolalar uchun tarvuzning kunlik miqdori 80-100 gramm, 3-6 yoshlilar uchun 150 grammdan oshmasligi kerak.
Tarvuz iste’moli homilador ayollar uchun ham foydali. Undagi V9 vitamini homilaning asab tizimi shakllanishiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Emizish davrida me’yorida iste’mol qilingan tarvuz onada sutni ko‘paytiradi. Ammo me’yoridan ortiq iste’mol qilish meteorizmga sabab bo‘lishini unutmaslik kerak.
Tarvuzni ertalabki paytda yoki boshqa taomlardan alohida iste’mol qilish maqsadga muvofiq.
Foto: Pixabay
Tarvuz tanlashni o‘rganamiz
Poliz tabibi tarvuz haqida sara qiziqarli ma’lumotlar
Xo‘ppa semiz,
Bir tuki yo‘q.
(Tarvuz)
Uzoqdan yaldir-yuldur,
Yoniga kelsam qulfi-kalit.
(Tarvuz)
Ko‘kkina qo‘zim, quvanda turib semiradi.
(Tarvuz)
Men ajab hayronman bir narsaga,
Qoziqda boylovli turibdi-yu,
Onasi bolasining qornida.
(Tarvuz)
Jumboq qo‘ydim, jubin top,
Yumaloq biyning otin top.
Tag‘i qo‘ydim, tag‘i top,
Tolli biyning otin top.
(Tarvuz)
Zar-zar to‘ni bor,
Zarbdan panohi bor.
Urdi pichoqni,
Uning ne gunohi bor.
(Qovun)
Bir uyning ichida
to‘rt ko‘rpacha yoyig‘lik turibdi.
Eshigi ham yo‘q, teshigi ham yo‘q,
Mehmon kelsa ochiladi.
(Qovun)
Xilla xiloyim bor,
Janda-kulohim bor.
Boshimga urdilar pichoq,
Mening ne gunohim bor?
(Qovun)
Bozordan bir narsa ol,
Ham o‘zing ye, ham tovug‘ing yesin,
Ham moling yesin.
(Qovun)
Buxorodan kelgan fil,
Orqasidan tasma til.
(Qovun)
Oppoq, semiz, moyi yo‘q,
Terisi qalin, juni yo‘q.
(Oshqovoq)
Qo‘shnimning arqoni devoldan oshib tushdi.
(Oshqovoq)
Pishmaganda mazali,
Pishganda mazasiz.
(Bodring)
Mayda-mayda uzunchoq,
Tashi ko‘k, ichida zirachak,
(Bodring)
Qat-qat to‘nli,
Qarich bo‘yli.
(Karam)
Qat-qat quloq,
Dum-dumaloq.
(Karam)
Yer tagida oltin bosh.
(Sholg‘om)
Yer tagida zar kalapush.
(Sholg‘om)
Kalta bobom ichkarida,
Quloqlari tashqarida.
(Sholg‘om)
Yer tagida chaksa go‘sht.
(Lavlagi)
Yer tagida oltin qoziq.
(Sabzi)
Sari bobom ichkari,
Soqollari tashqari.
(Sabzi)
Qizil qiz yer ostida,
Sochlari yer ustida.
(Sabzi)
Boyning o‘g‘li Boysari,
Soqollari sap-sari.
(Sabzi)
Iyagi yerga qaragan,
Soqoli osmonga qaragan.
(Sabzi)
Past-past bo‘yi bor,
Yetti qavat to‘ni bor.
(Piyoz)
Yer tagida kokilli bachcha.
(Piyoz)
Yer tagida oq sochli boy yotar.
(Piyoz)
Qirq ko‘ylagi bor,
Bir tugmasi yo‘q.
(Piyoz)
Yer tagida kumush kunda,
Sho‘rva qilsang kelar kunda.
(Piyoz)
Yer tagida yumron qoziq.
(Turp)
Bir barmoqcha bo‘yi bor,
Qizil baxmal to‘ni bor.
(Garmdori)
Qizilgina ko‘zachak,
Ichi to‘la zirachak.
(Garmdori)
Bizlar, bizlar biz edik,
Bizlar bir talay qiz edik,
Bizlarni uzdilar,
Bir ipga tuzdilar.
(Garmdori)
Yer ustida mushtday quyruq.
(Qo‘ziqorin)
Qonga o‘xshash, qoni yo‘q,
Bolasining soni yo‘q.
(Garmdori)
Poliz ekinlari va sabzavot haqida topishmoqlar
Zar-zar to‘ni bor,
Zarbdan panohi bor.
Urdi pichoqni,
Uning ne gunohi bor.
(Qovun)
Bir uyning ichida
to‘rt ko‘rpacha yoyig‘lik turibdi.
Eshigi ham yo‘q, teshigi ham yo‘q,
Mehmon kelsa ochiladi.
(Qovun)
Xilla xiloyim bor,
Janda-kulohim bor.
Boshimga urdilar pichoq,
Mening ne gunohim bor?
(Qovun)
Bozordan bir narsa ol,
Ham o‘zing ye, ham tovug‘ing yesin,
Ham moling yesin.
(Qovun)
Buxorodan kelgan fil,
Orqasidan tasma til.
(Qovun)
Oppoq, semiz, moyi yo‘q,
Terisi qalin, juni yo‘q.
(Oshqovoq)
Qo‘shnimning arqoni devoldan oshib tushdi.
(Oshqovoq)
Pishmaganda mazali,
Pishganda mazasiz.
(Bodring)
Mayda-mayda uzunchoq,
Tashi ko‘k, ichida zirachak,
(Bodring)
Qat-qat to‘nli,
Qarich bo‘yli.
(Karam)
Qat-qat quloq,
Dum-dumaloq.
(Karam)
Yer tagida oltin bosh.
(Sholg‘om)
Yer tagida zar kalapush.
(Sholg‘om)
Kalta bobom ichkarida,
Quloqlari tashqarida.
(Sholg‘om)
Yer tagida chaksa go‘sht.
(Lavlagi)
Yer tagida oltin qoziq.
(Sabzi)
Sari bobom ichkari,
Soqollari tashqari.
(Sabzi)
Qizil qiz yer ostida,
Sochlari yer ustida.
(Sabzi)
Boyning o‘g‘li Boysari,
Soqollari sap-sari.
(Sabzi)
Iyagi yerga qaragan,
Soqoli osmonga qaragan.
(Sabzi)
Past-past bo‘yi bor,
Yetti qavat to‘ni bor.
(Piyoz)
Yer tagida kokilli bachcha.
(Piyoz)
Yer tagida oq sochli boy yotar.
(Piyoz)
Qirq ko‘ylagi bor,
Bir tugmasi yo‘q.
(Piyoz)
Urmasdan yig‘latar.
(Piyoz)
Yer tagida kumush kunda,
Sho‘rva qilsang kelar kunda.
(Piyoz)
Yer tagida yumron qoziq.
(Turp)
Bir barmoqcha bo‘yi bor,
Qizil baxmal to‘ni bor.
(Garmdori)
Qizilgina ko‘zachak,
Ichi to‘la zirachak.
(Garmdori)
Bizlar, bizlar biz edik,
Bizlar bir talay qiz edik,
Bizlarni uzdilar,
Bir ipga tuzdilar.
(Garmdori)
Yer ustida mushtday quyruq.
(Qo‘ziqorin)
Qonga o‘xshash, qoni yo‘q,
Bolasining soni yo‘q.