2 sinf o’qish darsligi qaysi bo’lim bilan boshlanadi

10. Tenglamalar tuzish yordamida sodda masalalar yechish nechanchi sinfdan boshlanadi?

O‘quv dasturlari uzviyligini ta’minlash — ta’lim sifatini oshirishga xizmat qiladi

Ta’lim sohasi mamlakat taraqqiyotining strategik yo‘nalishi hisoblanadi. “Yoshlarimizning mustaqil fikrlaydigan, yuksak intellektual va ma’naviy salohiyatga ega bo‘lib, dunyo miqyosida o‘z tengdoshlariga hech qaysi sohada bo‘sh kelmaydigan insonlar bo‘lib kamol topishi, baxtli bo‘lishi”ga erishishda “. umumiy o‘rta ta’lim, o‘rta maxsus va oliy ta’lim sifatini yaxshilash hamda ularni rivojlantirish chora-tadbirlarini amalga oshirish”ga Yurtboshimiz tomonidan alohida urg‘u berilgani bejiz emas.

Yangi tahrirdagi “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonun 2020-yilning 7-avgust kuni senatorlar tomonidan ma’qullandi. 1997-yildan buyon amalda bo‘lgan Qonun yangilandi. Ushbu qonun loyihasi barcha vazirliklar takliflari asosida Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi tomonidan muvofiqlashtirilib, hukumatga kiritilgan. Qonunda maktabgacha ta’limdan boshlab, umumiy o‘rta ta’lim, o‘rta maxsus ta’lim, kasb-hunar ta’limi, oliy ta’lim, kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish, maktabdan tashqari ta’limning uzviyligini, mazmun jihatdan ketma-ketligini ta’minlashga alohida ahamiyat berilmoqda.

12-avgust kuni Prezidentimizning “Kimyo va biologiya yo‘nalishlarida uzluksiz ta’lim sifatini va ilm-fan natijadorli­gini oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarorida ham ta’lim, fan, ishlab chiqarish integratsiyasiga alohida e’tibor qaratilgan. O‘zbekiston ta’limi Xalqaro ta’lim tizimiga bosqichma-bosqich integrallashib bormoqda. O‘zbekistonda ilk bor Milliy malakalar ramkasi tasdiqlandi, bugungi kunda tarmoq kvalifikatsiya ramkalari, kasb va mutaxassisliklar bo‘yicha professional standartlar hamda tabaqalashtirilgan ta’lim dasturlarini yaratish va yangi o‘quv yilidan joriy etish ishlari amalga oshirilmoqda.

2020-yil boshida Oliy Majlisga Prezident Murojaatnomasida maktab o‘quv dasturlarini ilg‘or xorijiy tajriba asosida takomillashtirish, o‘quv yuklamalari va fanlarni qayta ko‘rib chiqish, ularni xalqaro standartlarga moslashtirish, darslik va adabiyotlar sifatini oshirish zarur­ligi hamda oliy ta’lim standartlari xorijiy tajriba asosida takomillashtirilishi, ta’lim yo‘nalishlari va o‘qitiladigan fanlar qayta ko‘rib chiqilishi, mutaxassislikka aloqasi bo‘lmagan fanlar sonini 2 barobarga qisqartirish vazifalari belgilangan edi.

Prezident Administratsiyasi tomonidan “2020-yilda ta’lim sohasida amalga oshirilishi lozim bo‘lgan dolzarb masalalar, maqsadli ko‘rsatkichlar va islohotlarni jadallashtirish bo‘yicha kompleks “yo‘l xaritasi”ning 3-bandida ta’limning barcha bosqichlarida fan dasturlarini tahlil qilish, ularning o‘zaro muvofiqligini ta’minlash vazifalari ko‘zda tutilgan. Ushbu vazifalar ijrosiga ko‘ra o‘tgan davr davomida bir qator ishlar amalga oshirildi. Jumladan,

Maktabgacha ta’lim tizimi bo‘yicha

O‘zbekiston Respublikasining “Maktabgacha ta’lim va tarbiya to‘g‘risida”gi qonuni 2019-yil 22-oktabrda qabul qilindi, 14-dekabrda Senat tomonidan ma’qullandi. Ilk va maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qo‘yiladigan Davlat talab­lari, Maktabgacha ta’lim tashkilotining davlat o‘quv dasturi yangilanmoqda. Maktabgacha ta’lim davlat o‘quv dasturining mazmun-mohiyati, mavzularning mantiqiy ketma-ketligi va uzviyligini ta’minlash hamda 6-7 yoshli bolalarni boshlang‘ich ta’limga sifatli tayyorlash, ularda zarur bo‘ladigan bilim va ko‘nikmalar darajasini aniq belgilash ishlarini tashkil etish maqsadida ishchi guruhlari tashkil etilgan. Ishchi guruh a’zolari UNISEF xalqaro bolalar fondi mutaxassislari ishtirokida, Estoniya, Finlandiya, Janubiy Koreya, Polsha davlatlarining tajribalarini o‘rganishdi. Estoniya (Anna Golubyeva) va Janubiy Koreya(professor Li Don Vuk) xalqaro ekspertlarining xulosalarida maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qo‘yiladigan davlat talablari aynan bugungi kun zamonaviy bolalarning rivojlanish xususiyatlariga mosligi va talablar murakkab bo‘lmaganligi ko‘rsatib o‘tilgan.

Tarbiyalanuvchilar tomonidan o‘quv dasturlari sifatli o‘zlashtirilishi va ta’lim-tarbiya jarayonini samarali tashkil etish maqsadida mazkur Davlat talablari asosida zamonaviy o‘quv-metodik maj­mualar, didaktik va ko‘rgazmali o‘quv materiallar, shuningdek, boshqa ta’lim resurslari bosqichma-bosqich yaratilib, o‘rnatilgan tartibda joylarga yetkaziladi.

“Maktabgacha ta’lim va tarbiya to‘g‘risida”gi qonunning 8-moddasida Maktabgacha ta’lim va tarbiyaning davlat standartini tasdiqlash belgilangan. Ushbu standartlarni tasdiqlash bo‘yicha qaror loyihasi Maktabgacha ta’lim vazirligi tomonidan tayyorlanib, vazirliklar bilan project.gov.uz orqali kelishilib, hukumatga taqdim etilgan. Maktabgacha ta’lim va tarbiyaning davlat standarti maktabgacha yoshdagi bolalar uchun maktabgacha ta’lim va tarbiya olish imkoniyatini yaratish, har bir bolaning iste’dodi ni­shonalarini, ishtiyoqlari va qobiliyatlarini rivojlantirish uchun shart-sharoit yaratish, maktabgacha bo‘lgan yoshdagi bolalarga ta’lim, tarbiya berish va ularni sog‘lomlashtirish, oila hamda maktabgacha ta’lim tashkiloti tarbiyaviy ta’sirining birligi, maktabgacha va umumiy o‘rta ta’limning izchilligi hamda uzluksizligi, maktabgacha ta’lim va tarbiya mazmuni, darajasi hamda hajmining maktabgacha bo‘lgan yoshdagi bolalarning rivojlanish xususiyatlariga hamda sog‘lig‘i holatiga muvofiqligini ta’minlashda muhim omil hisoblanadi.

Umumiy o‘rta ta’lim tizimi bo‘yicha

Xalq ta’limi tizimida Umumiy o‘rta ta’limning Milliy o‘quv dasturi(MO‘D)ni ishlab chiqish vazifasi belgilangan.

UNISEF bilan hamkorlikda Singapur, AQSh, Angliya, Koreya, Yaponiya, Gongkong dasturlari, Prezident maktablari bilan Kembrij tajribasi, o‘quv dasturlari va darsliklari o‘rganilgan. Xalqaro konsultant ishtirokida 6 ta an’anaviy va 10 ta onlayn ishchi yig‘ilishlar o‘tkazilgan va davom etmoqda. 21 ta fandan ijodiy ishchi guruhlar tomonidan o‘quv dasturlari tahlil qilingan. Pandemiya davrida ham ekspertlar 21 ta fan bo‘yicha alohida telegram botlari orqali onlayn rejimda ishlarni tashkil etgan. Xalq ta’limi vazirining “Umumiy o‘rta ta’lim­ning Milliy o‘quv dasturini ishlab chiqish to‘g‘risida” buyrug‘i hamda Xalq ta’limi vazirligi va Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasining “Umumiy o‘rta ta’limning Milliy o‘quv dasturi loyihasini ishlab chiqishni tashkil etish to‘g‘risida” qo‘shma qarori va “Yo‘l xaritasi” tasdiqlangan. Boshqa vazirliklarga qaraganda Xalq ta’limi tizimida Respublika ta’lim markazi tomonidan ushbu yo‘nalishda salmoqli ishlar amalga oshirilmoqda.

Respublika ta’lim markazi umumiy o‘rta ta’limning MO‘D 6 ta komponentdan iborat bo‘lishini ko‘zda tutmoqda: (1) umumiy o‘rta ta’limning malaka talablari; (2) umumta’lim fanlarining konsepsiyalari; (3) umumiy o‘rta ta’limning o‘quv rejasi; (4) umumta’lim fanlarining o‘quv dasturlari; (5) umumta’lim fanlarini o‘qitish metodologiyasi; (6) baholash tizimi.

Respublika ta’lim markazi ma’lumotiga ko‘ra, hozirgi kunda xalqaro ekspertlar bilan birga MO‘Dning 4 ta komponenti: umumiy o‘rta ta’limning malaka talablari, umumta’lim fanlarining konsepsiyalari, umumiy o‘rta ta’limning tayanch o‘quv rejasi, umumta’lim fanlari o‘quv dasturlari loyihalari ishlab chiqilgan. MO‘Dni ishlab chiqish, tajriba-sinovdan o‘tkazish va bosqichma-bosqich amaliyotga joriy etish samaradorligini ta’minlash maqsadida yuqori salohiyatli milliy ta’lim ekspertlari, xalqaro hamkorlar, jumladan UNISEF, USAID va boshqa xalqaro tashkilotlar tomonidan taqdim etilgan xorijiy konsultantlar bilan tizimli ishlash tashkil etilgan.

Baholash tizimi va o‘qitish metodologiyasi 2020-2021-o‘quv yilining 1-3-choraklarida hududiy xalq ta’limi pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish markazlarida ekspertizadan o‘tkaziladi. Ishchi guruh tomonidan MO‘Dning barcha komponentlari 2021-yil may oyiga qadar xulosalar va takliflar asosida takomillashtiriladi. MO‘D va u asosida yaratilgan darsliklar 2021/2022-o‘quv yilidan boshlab tajriba-sinovdan o‘tkazilishi rejalashtirilgan.

Umumiy o‘rta ta’limning amaldagi DTS (2017-y.) va yaratilayotgan MO‘Dning qiyosiy tahliliga e’tibor qaratilsa, agar amaldagi DTS 12 yillik ta’limning A1, A2 va B1 darajalari bo‘yicha bitiruv­chilarga qo‘yiladigan malaka talablari, MO‘D esa umumiy o‘rta ta’lim bitiruvchilari va har bir sinf bo‘yicha o‘quvchilar faoliyati natijalariga qo‘yiladigan talab­larni nazarda tutadi.

Amaldagi DTS umumiy o‘rta ta’lim­ning tayanch o‘quv rejasini MO‘D esa umumiy o‘rta ta’limning tayanch va variativ o‘quv rejalarini, amaldagi DTS umumta’lim fanlari o‘quv dasturlari mazmuni 80% nazariya va 20% amaliyotga yo‘nal­tirilgan, MO‘D esa umumta’lim fanlari o‘quv dasturlari mazmuni 50% nazariya va 50% amaliyotga yo‘naltirish ustida ishlanmoqda.

Tahlillarga ko‘ra shuni aytish mumkinki, xalq ta’limi tizimida joriy etilishi kutilayotgan Milliy o‘quv dasturi tizimli va yaxlit ishlab chiqilayotgan 6 komponentli milliy hujjat bo‘lib, 2017-yilda joriy etilgan 2 komponentli Davlat ta’lim standartini zamonaviy talablar asosida takomillashtirish, o‘qitish va baholashning samarali metodologiyalari asosida bosqichma-bosqich joriy etish orqali ta’lim sifatini yangi bosqichga ko‘tarishga xizmat qiladi.

Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 8-dekabrdagi 997-“Xalq ta’limi tizimida ta’lim sifatini baholash sohasidagi xalqaro tadqiqotlarni tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarorida belgilab berilgan vazifalar ijrosini ta’minlash maqsadida aniq va tabiiy fanlarni o‘qitishga alohida e’tibor qaratilmoqda, jumladan, aniq va tabiiy fanlar bo‘yicha Milliy o‘quv dasturini ishlab chiqishda Singapur, Koreya Respublikasi, AQSh va Yaponiya kabi davlatlar tajribalaridan tashqari umume’tirof etilgan xalqaro baholash dasturlari talablari va metodologiyasi inobatga olinmoqda.

Kasb-hunar maktablari bo‘yicha

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti­ning 2019-yil 6-sentabrdagi “Professional ta’lim tizimini yanada takomillashtirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘ri­sida”gi farmoni bilan tashkil qilingan kasb-hunar maktablarida kadrlar tayyorlash umumta’lim muassasalarining 9-sinf bitiruvchilari hisobidan shakllantirilgan guruhlarda 2 yillik umumta’lim va mutaxassislik fanlarining integratsiyalashgan dasturlari asosida kunduzgi ta’lim shaklida amalga oshirilishi belgilangan.

Kasb-hunar maktablari – Xalqaro tasniflagichning 3-darajasiga mos keluv­chi ta’lim dasturlari asosida 9-sinf bitiruv­chilarini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan boshlang‘ich professional ta’lim bosqichida kadrlar tayyorlaydigan ta’lim muassasalari hisoblanadi. Kasb-hunar maktablari uchun Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 3-iyundagi 313-buyrug‘i bilan “Boshlang‘ich professional ta’lim darajasida o‘qitiladigan 140 ta kasblarning malaka talablari” va “Boshlang‘ich professional ta’lim darajasida o‘qitiladigan umumta’lim fan dasturlari ro‘yxati (29 ta) va ularning o‘quv soatlari miqdori” belgilandi. Joriy yil 7-avgust kuni Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasida uzluksiz boshlang‘ich, o‘rta va o‘rta maxsus professional ta’lim tizimini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni tasdiqlash to‘g‘risida”gi 466-qarori qabul qilindi va qator vazifalar belgilab berildi.

Kasb-hunar maktablarida umumta’lim fanlarini o‘qitish uchun asosan umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 10-11-sinflarida o‘qitiladigan o‘quv dasturlaridan foydalanish ko‘zda tutilmoqda. Bu vaqtincha yechim, muammo juda ham ko‘p. 2020-2021-o‘quv yilidan boshlab 9-sinfdan keyin ma’lum qism bitiruvchilar kasb-hunar maktablariga, yana bir qismi ALda 2 yil o‘qishadi. Kasb-hunar maktablarida umumta’lim fanlarining soatlari 10-11-sinflarga qaraganda 40% ga kam, ALlarda esa fanlar chuqurlashtirib o‘qi­tish hisobiga soatlar hajmi ko‘p. Kasb-hunar maktablarida 2017-, 2018-yillarda 10-11-sinflar uchun chop etilgan umumta’lim fanlari darsliklaridan foydalanish ko‘zda tutilmoqda, chunki bu darsliklar 5 yilga mo‘ljallab nashr qilingan. Albatta, soatlar hajmining kamligi munosabati bilan qaysidir mavzular o‘qitilmasdan qolishi tabiiy. Kasb-hunar maktablarida umumta’lim fanlarini kasblar bilan integratsiyalashgan holda o‘qitish rejasi mavjud, ammo unga bu o‘quv yilidan erishib bo‘lmaydi. Masalan, Kasb-hunar ta’limi maktablarida payvandlash kasbida o‘qitiladigan 1 ta umumta’lim fan dasturigi to‘xtalsak. Payvandchilarni tayyorlashda ular bilishi shart bo‘lgan bilimlar, jumladan, fizikaning elektr va magnetizm, elektromagnit va to‘lqinlar, razryadlar, o‘zgaruvchan va o‘zgarmas tok mavzu­lariga ko‘proq e’tibor qaratilishi lozim. Bundan ko‘rinib turibdiki, kasb-hunar maktablaridagi fizika fan dasturi 10-11-sinf fizika fan dasturidan farq qiladi.

Akademik litseylar bo‘yicha

Akademik litseylardagi umumta’lim fan dasturlari maktabning 10-11-sinf fan dasturlaridan farq qiladi. Shunday bo‘lsa-da, amalda umumiy o‘rta ta’limning 10-11- sinflariga mo‘ljallangan darsliklardan va qo‘shimcha darsliklardan foydalanib kelinadi.

Fan dasturlarining mazmun-mohiyati borasida bugungacha Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi va mahalliy ekspertlar birgalikda xorijiy mamlakatlar tajribasi o‘rganilgan va kelajakda sifatli kadr tayyorlash bo‘yicha takliflar tayyorlanmoqda. Jumladan, mavjud muammolardan kelib chiqqan holda iqtidorli yoshlarni aniqlash, ularni akademik litseylarga jalb qilish, oliy ta’lim tashkilotla­riga saralab olish, chuqurlashtirilgan ta’lim dasturlari asosida o‘qitish, ilmiy faoliyatga qiziqishini oshirish maqsadida “Akademik litseylar faoliyatini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti qarori loyihasida ALlarning davlat ta’lim standartlari, malaka talablari, o‘quv reja va dasturlarini, shu jumladan, umumta’lim fanlari soni va soatlarini optimallashtirish evaziga chuqurlashtirilib hamda qo‘shimcha chuqurlashtirilib o‘qi­tiladigan fanlar soni va soatlarini oshirishni nazarda tutgan holda qayta ko‘rib chiqib, zamonaviy talablar asosida takomillashtirish vazifalari ko‘zda tutilgan.

Oliy ta’lim tizimida ham keng qamrovli islohotlar amalga oshirilmoqda, qabul kvotasi oldingi yillarga nisbatan oshdi, nodavlat oliy ta’lim tashkilotlari soni 20 ga yaqinlashdi. Xorijiy OTMlar bilan qo‘shma fakultetlar, qo‘shma dasturlar ishga tushmoqda. 2020-2021-o‘quv yili uchun bakalavriatga 162 364 ta va magistraturaga 10425 ta joy ajratilgan. 91 ta OTM uchun 1 mln 484 ming abituriyentdan bakalavriat uchun hujjat qabul qilingan, bu o‘tgan yilga nisbatan 39% ga ko‘p. Magistraturaga esa 72 ta OTM uchun 78 720 ta hujjat qabul qilingan, bu ham 3 baravar ko‘p o‘tgan yilgidan.

Kredit modul tizimi ishga tusha boshladi. Ushbu o‘quv yilida 33 ta OTMda kredit modul tizimida o‘qishni tashkil etish, masofaviy o‘qish turlarini joriy etish ko‘zda tutilmoqda. Ushbu o‘zgarishlarning barchasi ta’lim hajmi, o‘quv reja, o‘quv dasturlarini takomillashtirish, xorijiy talablarga mos­lashtirish vazifalarini qo‘ymoqda.

Tayanch oliy ta’lim muassasalarining barcha bosqichlaridagi bakalavriat ta’lim yo‘nalishlari va magistratura mutaxassisliklari fan dasturlari tahlil qilinmoqda.

O‘quv dasturlarining fanlar kesimida uzviyligi haqida gapirganda, oliy ta’lim muassasalarida nomutaxassis yo‘nalishi bo‘yicha umumta’lim fanlarini, ya’ni aksariyat hollarda o‘quv rejadagi 1-blokdagi umumta’lim fanlarini nazarda tutmoqdamiz.

Faoliyatimiz davomida ko‘p davlatlar tajribasini o‘rganib boramiz. Masalan, Janubiy Koreyada maktablarda o‘quvchilar qiziqishlarini rag‘batlantirish maqsadida tanlov fanlari joriy etilgan. Ularning Kons­titutsiyasiga ko‘ra, boshlang‘ich va o‘rta maktab (1–9-sinflar) har bir fuqaro uchun majburiy bo‘lib, ta’limning mazmuni orqali o‘quvchi shaxsi rivojlantiriladi va mustaqil qaror qabul qilishga o‘rgatiladi. O‘quvchi qobiliyatini kelajakda biron-bir mutaxassislikni egallashga yo‘naltirish orqali uni barcha zaruriy bilimlarni olishga o‘rgatish, estetik tarbiyalash, mas’uliyatli bo‘lish, mustaqillik va so‘z erkinligini sevishga o‘rgatish, milliy g‘oya va vatanparvarlik ruhida tarbiyalash ko‘zda tutiladi. Janubiy Koreya hukumati tomonidan 2009-2011-yillarda milliy o‘quv dasturlari qayta ko‘rib chiqilgan bo‘lib, mamlakatning milliy va ijtimoiy ehtiyoj­larini inobatga olgan holda ta’lim mazmuni takomillashtirilgan va bosqichma-bosqich amaliyotga joriy etilgan ekan.

Mazkur takomillashtirilgan o‘quv dasturlari umumiy va ixtiyoriy qismlardan tashkil topgan bo‘lib, 1—9-sinflarni to‘rtta guruhga ajratgan holda baholash tizimi joriy etilgan: 1-guruh (1-2-sinflar), 2-guruh (3-4-sinflar), 3-guruh (5-6-sinflar) va 4-guruh (7-9-sinflar). Bunday yondashuv o‘quv dasturini bir yilda emas, balki bir necha yil mobaynida o‘zlashtirish, ya’ni o‘quvchilar­ning individual xususiyatlarini inobatga olgan holda ularning natijalarini korreksiyalab borish imkonini beradi.

Har bir vazirlik tizimidagi ishlarga to‘xtaldik, endi ularning uzviyligini ta’minlash maqsadida o‘tgan davr mobaynida Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi umumiy nazorati ostida 21 ta ishchi guruh shakllantirilganligini ma’lum qilamiz. Ushbu ishchi guruhlarga inspeksiya xo­dimlari, maktabgacha, xalq ta’limi va oliy ta’lim muassasalarining yetakchi professor-o‘qituv­chilari ekspert sifatida jalb qilindi. Inspeksiya qoshida Konsultativ organ tashkil etildi. Ta’lim inspeksiyasi xodimlari, tegishli vazirlik va idoralar bilan hamkorlikda dastlab texnologiya va ona tili va adabiyot fanlaridan namuna tariqasida uzluksiz ta’lim tizimi uchun fan konsepsiyasi (ta’lim turlariaro fanning mazmunan va mohiyatan uzluksizlik va uzviylikni ta’minlash asoslari yoritiladi), qiyosiy jadvallar (fanlar kesimida barcha ta’lim turlarida o‘tiladigan mavzular bo‘yicha qiyosiy tahlil qilinadi. Bunda mavzular takrorlanishi, nazariy mavzularning salmog‘i, nazorat materiallarining xorijiy tadqiqotlarga asoslanganligi, soddadan —murakkabga tomon tamoyiliga asoslanganligi o‘rganiladi. Fan dasturlarini shakllantirish uchun taklif va tavsiyalar ishlab chiqiladi) va fan dasturlari (uzluksiz ta’lim turlari har bir bosqichida o‘tiladigan mashg‘ulotlar fan dasturlari ishlab chiqiladi. Fan dasturlarini ishlab chiqishda uzviylik, uzluksizlik, mantiqiy ketma-ketlik, izchillik va tizimlilikka e’tibor beriladi) ishlab chiqiladi.

Ta’lim bosqichlari orasida uzviylikni ta’minlash uchun dastlabki holatda 317 nafar mutaxassis, (shundan OTMlardan — 48, ALdan — 33, MOIlardan — 46, amaliyotchi o‘qituvchi — 75 va metodistlar — 44 nafar) 22 ta fandan o‘quv dasturlarini tayyorlashda ishtirok etmoqda.

O‘quv dasturlarining uzviylik va uzluksizligini ta’minlash jarayoni boshlandi desa bo‘ladi, lekin bu oson ish emas, ilgari ta’lim bosqichlari o‘rtasida uzviylikni ta’minlash bo‘yicha boshlangan harakatlar to‘liq niho­yasiga yetgan deb ayta olmaymiz. Bu juda katta mehnat talab etadi, vazirlik va idoralar mutasaddilari bir yoqadan bosh chiqarib, Prezidentimiz oldimizga qo‘ygan maqsad va vazifalar sari ildam qadam tashlashni talab etadi. O‘quv dasturlarining uzviyligini ta’minlash vazifasining davomi darsliklardagi uzviylikka, takroriylikning oldini olishga, davlat budjetini iqtisod qilishga, farzand larimiz bir xil bilimlarni takroriy olishga vaqt ketkazmasligiga xizmat qiladi.

Bu vazifalarni amalga oshirish natijasida fanlar kesimida mavzular soddadan — murakkabga tomon tamoyili asosida shakllantiriladi, xalqaro tadqiqotlar fan dasturlariga kiritiladi, mavzular takrorlanishi bartaraf etiladi, amaliy mashg‘ulotlar hajmi ko‘paytiriladi. Mantiqiy fikrlash va qiziqish o‘sadi, kompetensiyalar rivojlanadi, xalqaro tadqiqotlarga tayyorgarlik takomillashtiriladi, ta’lim oluvchi va beruvchilar uchun o‘zaro integratsiyalashgan pedagogik-metodik muhit shakllanadi. Uzluksiz ta’lim turlariaro me’yoriy hujjatlar tizimlashtiriladi, fanlar mazmuni izchilligiga erishiladi, ta’lim jarayoni innovatsion tarzda muvofiqlashtiriladi.

Aslida esa xalqaro tajribada o‘quv jarayonining uzviyligi va uzluksizligini ta’minlash yuzasidan har bir fan bo‘yicha tajribali mutaxassislardan iborat katta-katta ilmiy-tadqiqot institutlari ishlaydi. O‘ylaymizki, bizda ham barcha ta’lim bosqichlariga xizmat qiladigan yagona “Uzluksiz ta’lim strategiya instituti”nisng faoliyatini yo‘lga qo‘yish zamon talabiga aylanmoqda.

O‘quv dasturlarining uzviyligini ta’minlashga (tahlillari, takliflari, ilmiy izlanishlari, maslahati, ma’naviy va moddiy) hissa qo‘shish istagida bo‘lgan mahalliy va xorijiy, jismoniy va yuridik shaxslarni hamkorlikka taklif etib qolamiz.

Abdurahim NOSIROV, Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi boshlig‘i maslahatchisi, filologiya fanlari doktori, dotsent

Boshlang`ich ta`lim mutaxassislik fanlaridan testlar to`plami

1.Matematikani o`qitish jarayonining eng asosiy yo`nalishlari necha qismdan iborat?

2. Matematika fanini o`qitishning negizini nima tashkil etadi?

3. Matematika so`zining lug`aviy ma`nosi nima?

*a) Grekcha “mathema“ so`zidan olingan bo`lib ,“fanlarni bilish“ demakdir

4. Boshlang`ich sinflarda matematika o`qitishning maqsadlari to`g`ri ko`rsatilgan qatorni aniqlang

*a) Umumta`lim maqsadi, tarbiyaviy maqsadi, amaliy maqsadi

5. Shunday xulosaki, bunda predmetlar ba`zi belgilarining o`xshashligi bo`yicha bu predmetlar boshqa

belgilari bo`yicha ham o`xshash, degan taxminiy xulosa chiqariladi. Bu – ?

6. Butunning bitta yoki bir nechta teng ulushlaridan tuzilgan son qanday son deyiladi?

*a) Kasr son deyiladi

7. Kasrning maxraji nimani bildiradi?

*a) Chiziq ostiga yozilgan son kasrning maxraji deyilib, butun narsa nechaga teng bo`lishini

8. Ulushlar deb nimaga aytiladi?

*a) Butunning teng bo`laklari ulushlar deyiladi

9. Matematika o`qitish metodikasi eng avvalo, qaysi fan bilan uzviy bog`liq?

10. Tenglamalar tuzish yordamida sodda masalalar yechish nechanchi sinfdan boshlanadi?

11. Tenglik va tengsizlik bilan tanishtirish nima bilan bog`langan?

*a) Sonlarni raqamlash va arifmetik amallar bilan bo`langan

12. Hisoblashning og`zaki usullarida hisoblash “ boshlanadi

*a) Katta xona birligidan

13. Jadvaldan tashqari ko`paytirish va bo`lishqaysi sinfda o`rgatiladi?

14. Noma`lum bo`luvchi qanday topiladi?

*a) Bo`linuvchi bo`linmaga bo`linadi.

15. Matematik ekskursiyalarning maqsadi“

*a) Konkret hayotiy va tasavvurlarni talab qilish

16. Ko`paytirish va bo`lish jadvali qaysi sinfda o`rgatiladi?

17. Harfiy ifodalar dasturga binoan nechanchi sinfdan boshlab o`rgatiladi?

*a) 1-sinfdan boshlab

18. Santimetr o`lchov birligi qaysi sinfda kiritiladi?

19. Matematika metodikasi haqidagi tushuncha birinchi bo`lib kimning qaysi asarida bayon qilingan?

*a) G. Pestalosi “Sonni ko`rgazmali o`rganish“

20. Boshlang`ich sinflarda matematikadan darsni tahlil qilish va baholash birinchi navbatda uning

qanday ahamiyatini ko`rsatadi?

*a) Ta`limiy, tarbiyaviy, rivojlantiruvchi

berilgan qatorni belgilang;

*a) O`nlik, yuzlik, minglik, ko`p xonali sonlar

22. Bilishning shunday yo`liki, bunda o`quvchining birlikdan umumiylikka, xususiy xulosadan

umumiy xulosaga olib boradi. Qaysi metod ta`rifi?

*a) Induksiya metodi

23. Bolalar bog`chasining tayyorlov guruhida 1 yilda matematikadan nechta mashg`ulot o`tkazish

*a) 72-74 mashg`ulot

24. Matematika fani bo“yicha kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan nechta yo“nalishda DTS

25. Matematika fani bo“yicha kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan DTS talablari to“g“ri

belgilangan qatorni toping?

*a) matematika mazmuniga oid umumiy kompetensiya va kognitiv kompetensiya

26. Qisqa shart tuzishdan maqsad?

*a) o“quvchi masalani aniq mohiyatini tushunadi

27. “Berilgan sonlarni va eng sodda kasrlarni o“qiydi, yozadi, taqqoslay oladi, tartibga solib, turli

ko“rinishlarda tasvirlay oladi“ A1 darajasi qaysi kompetensiyani o“z ichiga oladi?

*a) matematika mazmuniga oid umumiy kompetensiya

28. Ikki va undan ortiq amaliy misollar qanday bajariladi?

29. Matematika darsi haftasiga necha soatni tashkil etadi?

30. Matematika o“qitish metodikasining tadqiqot metodlari?

*a) induksiya, deduksiya, anologiya

31. O“quvchilar tafakkurini charxlashga yo“naltirilgan masala turi?

32. Noma“lum sonni topish yo“naltirilgan ifoda?

33. Boshlang“ich sinflarda raqamlash metodikasi nimani nazarda tutadi?

*c) natural sonlar va nol haqidagi ma“lumotlarni o“nlik, yuzlik, minglik, ko“p xonali sonlar

konsentrlari bo“yicha kiritishni

34. Matematika fani dasturi bo“yicha 1-sinfda nimalar o“rgatiladi?

c) 11-20, keyin 21-100 ichida sonlarni raqamlash *

35. Matematika fani dasturi bo“yicha 2-4 sinflarda nimalar o“rgatiladi?

a) 100 ichida, 1000 ichida va ko“p xonali sonlar og“zaki va yozma raqamlash

b) arifmetik amallar bajarish

c) komponentlarning nomlarini o“rgatish

*d) barchasi to“g“ri

36. 10 ichida raqamlashni bilish natijasida o“quvchilar nimalarga erishadilar?

a) 1 dan 10 gacha sonlar ketma-ketligini to“la o“zlashtirish

b) narsalarni sanashni va sanash tartibi ko“rsatilganda har bir narsaning tartib raqamini aytib bera

c) sonlarning 1 dan 10 gacha har bir son qanday hosil bo“lishi

*d) barchasi to“g“ri

37. 100 ichida sonlarni raqamlashni o“rganishda o“qituvchining vazifasi nimalardan iborat?

a) narsalarni bittalab, o“ntalab, va yuztalab guruhlarga birlashtirib yozish

b) 100 ichida sonlarni o“qish va yozishni hamda ularning natural qatorida kelish tartibini bilish

c) sonlarni yuzliklardan, o“nliklardan va birliklardan hosil qila olish

*d) barchasi to“g“ri

38. Matematikada sonlarning o“qilishi, yozilishi, ular ustida bajariladigan amallar tiliga nima

*a) sanoq sistemalari

39. 1-sinfga kelgan bolalarning matematik tayyorgarligi qanday tarzda aniqlanadi?

40. Tayyorgarlik davrining asosiy vazifasi nimalardan iborat?

*a) raqamlashni o“rganishga o“tish uchun zarur bo“ladigan bilimlar, malakalar va

41. 100 ichida raqamlash nechta bosqichda o“rgatiladi?

42. 100 ichida raqamlash qanday tartibda amalga oshiriladi?

*a) 11“20 sonlarni raqamlash va 21“100 sonlarni raqamlash

43. Qaysi sonlarni yozma raqamlash sanoqda birliklarni o“nli guruhlashga va raqamlarning o“rin

qiymatlari tamoyilini qo“llanishga asoslangan?

44. Sonlarni xona qo“shiluvchilarining yig“indisi bilan almashtirilgan misolni toping?

45. O“ngdan chapga hisoblaganda birliklar (xona birliklari) o“nliklar (2-xona) yuzliklar (3-xona)

qaysi o“ringa yozilishini aniqlang?

46. 378 sonini xona qo“shiluvchilari yig“indisi ko“rinishida qanday yozish mumkin?

47. Sonlarning ikkinchi sinfi bunday ataladi:

48. To“g“ri munosabatni belgilang:

*a) 2 kg 300 g Q 3 kg 400 g

61. Bo“lishni bajaring va natijani ko“paytirish yordamida tekshiring 5 640 : 40

62. Ko“paytuvchilarning biri 30 ga teng. Ko“paytma ikkinchi ko“paytuvchidan necha barobar katta

63. O“qituvchi materialning muammosini qo“yadi, uni yechish yo“llarini ko“rsatadi, asoslaydi va

isbotlaydi. Bu qanday metod

*d) muammoli bayon qilish

64. Ma“lum matematik topshiriqlarni bajarish orqali amalga oshiriladigan metod?

65. Qaysi metod yordamida son, misol va masaladagi narsalarning bir xil va farq qiluvchi tomonlari

66. Sinfdan tashqari mashg“ulotlar mazmuniga va o“tkazilish shakllariga qarab qancha vaqtga

*b) 10“12 minutdan 1 soatgacha

67. “ matematikadan tizimli sinfdan tashqari ishning eng ko“p tarqalgan shakli.

*a) matematik to“garak

68. Sonni biror amallar bilan birlashtirilgan yoki alohida yozilgan bir xonali, yoki ikki xonali yoki

ko“p xonali sonlarni o“qish va yozish nima deyiladi?

69. Sonlar va ular ustidagi amallarni belgilaydigan matematik simvol(belgi) larning ma“lum qoidalar

bo“yicha tuzilgan ketma “ketligi nima deb ataladi?

*a) matematik ifoda

70. Tengsizliklar qanday bo“ladi?

*d) sonli va o“zgaruvchi

71. O“zgaruvchili tengsizliklarni yechishga o“rgatish nechanchi sinfdan boshlanadi?

72. Boshlang“ich sinflarda kasrlar bilan tanishtirish dasturga binoan nechanchi sinfdan boshlanadi?

73. Kasr tushunchasini hosil qilish har xil narsalarni teng bo“laklarga “ dan kelib chiqadi deyiladi.

c) sindirish va maydalash

74. Dasturga binoan 3-sinfda o“quvchilar kasrlar bilan qanday tanishtiriladi?

a) kasrlarning hosil bo“lishi, ularni taqqoslash

b) sonning ulushini topish

c) berilgan ulushiga ko“ra sonning o“zini topish

*d) barchasi to“g“ri

75. Qaysi mavzusini o“rganishda bolalar nuqta va kesmalar bilan tanishadilar?

*a) 10 ichida raqamlash

76. Qaysi mavzuda to“g“riburchak, to“g“riburchakli to“rtburchak, kvadratlar, ko“pburchaklarning

bir ko“rinishi sifatida o“rganadilar?

*b) 100 ichida raqamlash

77. Tomonlari 6 sm va 5 sm bo“lgan to“g“ri to“rtburchak chizing. Uning yuzini toping.

78. To“g“ri to“rtburchakning perimetri 12 sm ga teng.Ushbu to“g“ri to“rtburchakning yuzi

qanday bo“lishi mumkin?

79. To“g“ri to“rtburchakning yuzi 8 kv.sm. Bu to“g“ri to“rtburchakning perimetri qanday

c) to“g“ri javob yo“q

80. Radiusi 2 sm 6 mm bo“lgan aylana va doira chizing. Ularning diametrlarini chizing va o“lchang.

81. Tomonining uzunligi 16 m bo“lgan kvadrat shaklidagi maydonning atrofini bir marta o“rab

chiqish uchun necha metr sim kerak bo“ladi?

82. Dastur bo“yicha “Yuz. Yuz birliklari“ mavzusi nechanchi sinflarda o“rganiladi?

83. To“g“ri to“rtburchakning bo“yi 3,8 sm, eni bo“yidan 1,3 sm qisqa. Shu to“g“ri

to“rtburchakning yuzini toping?

84. To“g“ri to“rtburchakning perimetri 24 sm ga teng. Uning bo“yi 5 sm bo“lsa, eni necha

Maydon to“rtburchak shaklida o“rash uchun eni 2 m dan bo“lgan 36 ta panjara keltirildi. Panjara

bilan o“raladigan maydonning tomonlari qanday bo“lsa, uning yuzi eng katta bo“ladi? Bunda

maydonning yuzi necha kvadrat metrga teng bo“ladi?

86. Uchburchakning har bir burchagi qirqilsa, qanday shakl hosil bo“ladi?

87. To“g“ri to“rtburchakning bo“yi 2 marta orttirilsa, uning yuzi necha marta ortadi?

88. Kvadratning tomoni 3 marta orttirilsa, yuzi necha marta ortadi?

89. Katta sonlarni o“qish va esda saqlashni qulaylashtirish uchun ularni raqamlari nimalarga

90. Ko“paytma qachon o“zgarmaydi?

*a) ko“paytiruvchining o“rnini almashtirsak

91. 17 ta bir xil sochiqchaning bahosi 2 125 so“m. 9 ta shunday sochiqchaning bahosi qancha? *b)

92. Do“konga massasi 65 kg bo“lgan 50 qop un keltirishdi. Bir kunda uning beshdan bir qismini

sotishdi. Sotuvda necha kilogram un qolgan?

93. Ikki bandargoh orasidagi masofa 84 km. Kema 28 kmG“soat tezlik bilan suzganda bu masofani

necha soatda bosib o“tadi?

94. 54 m matodan 18 ta bir xil erkaklar paltosi tikildi. 72 m shunday matodan nechta palto tikish

95. Bir o“ramda 23 m mato bo“lgan. Undan bir necha metr qirqib olingach, 7m qoldi. O“ramdan

necha metr mato qirqib olingan?

96. Uchta to“pda 80 m gazlama bor edi. Birinchi to“pda 18 m, ikkinchi to“pda undan 2 marta ko“p

gazlama bor. Uchinchi to“pda necha metr gazlama bo“lgan?

97. Agar kema bir soatda 20 km masofani bo“sib o“tsa, soatning to“rtdan bir qismida necha kilometr

98. Bir maydonga 18 200 kg, ikkinchi maydonga esa undan 4 marta ko“p kartoshka ekildi. ekiladigan

hamma kartoshka urug“i har biriga 35 kg dan kartoshka joylangan yashiklarda keltirildi. Shu

maydonlarga ekiladigan kartoshka urug“lari necha yashikda keltirilgan?

99. O“quvchilar 3012 kg makulatura to“plashdi. Bu makulaturaning bir qismini baravardan qilib 96

ta polietilen qoplarga joylanganidan keyin yana 324 kg makulatura qoldi. 1 ta qopga necha kilogramm

100. 19 ta bir xil qutichaga 95 kg konfet joylangan. 55 kg konfetni solish uchun nechta shunday

101. Do“konga 195 kg don keltirildi. Bulardan 43 kg no“xat, loviya esa no“xatdan 9 kg kam,

qolgani guruch. Do“konga qancha guruch keltirilgan?

102. Uchta issiqxonadan 278 kg pomidor terib olindi. Birinchi issiqxonadan 102 kg, ikkinchisidan 96

kg pomidor terib olindi. Uchinchi issiqxonadan necha kilogramm pomidor terib olindi?

103. Ekskavator 8 soatda vagonga 640 tonna ko“mir ortadi. ekskavator 3 soatda vagonga qancha

104. Agar mototsiklchi 30 km/soat tezlik bilan yursa, u 3 soatda qancha masofani bosib o“tadi?

105. Bog“ga 170 tup oq olma,2 marta ortiq qizil olma,oq va qizil olmalar birgalikda nechta

bo“lsa,ulardan 190 tup ortiq nok o“tqazildi.Necha tup nok o“tqazilgan?

106. Maktab ustaxonasiga 32 dona kulrang karton, undan 14 dona kam oq karton bor edi. Oq

kartondan har biriga 6 donadan sarflab albomlar tayyorlandi. Nechta albomlar tayyorlangan?

107. 6 ta bir xil albom 480 so“m turadi. 12 ta shunday albom necha so“m turadi?

108. Do’konda bir kunda 250 kg un, undan 5 marta kam guruch, guruchdan 10 marta ortiq go’sht

sotildi. Do’konda bir kunda necha kilogramm go’sht sotilgan?

109. Tikuvchilik firmasida bir kunda 750 ta ko’ylak, undan 25 marta kam kastum, kastumdan 50

marta ortiq paypoq tikildi. Tikuvchilik firmasida bir kunda nechta paypoq tikilgan?

110. Olmaxon 1-kuni 3 ta yong“oq topib, iniga olib keldi. ertasi kuni esa 4 ta yong“oq topdi. Shu

tarzda keying har bir kuni oldingi kundagidan 1 ta ortiq yong“oq topib, iniga olib keldi. Olmaxon 7

kunda iniga nechta yong“oq tashib kelgan?

Dangasa bola bir sutkaning yarmini uxlashga va ovqatlanishga, choragini maktabda bo’lishga,

yana bir choragini o’yinga va televizor ko’rishga sarfladi. Sutkaning qolgan qismida dars tayyorladi. U

necha soat dars tayyorlagan?

*d) vaqt qolmagan

112. Uchinchi qavatga chiqish uchun 36 ta zina bosiladi. Oltinchi qavatga chiqish uchun nechta zina

Sinfdagi o’quvchilarning uchdan bir qismi musiqa to’garagiga, choragi tasviriy san’at

to’garagiga qatnashadi. Qolgan 15 nafar o’quvchi hech qaysi to’garakka qatnashmaydi. Sinfda necha

nafar o’quvchi bor?

114. 2 nafar ishchi 2 soatda 2 ta kalit yasasa, 4 nafar ishchi 4 soatda nechta kalit yasaydi?

115. Birinchi mashina 8 soat, ikkinchisi esa 5 soat bir xil tezlik bilan harakat qildilar. Bunda birinchi

mashina ikkinchisiga qaraganda 186 km ortiq yurdi. Ularning tezligini toping.

116. Oshxonaga 72 kg guruch keltirishdi. 6 kun davomida har kuni 9 kg dan ishlatildi. Oshxonada

qancha guruch qolgan?

117. Ikki bandargoh orasidagi masofa 84 km. Kema 28 kmG“soat tezlik bilan suzganda bu masofani

necha soatda bosib o“tadi?

118. 5 m mato uchun 400 so“m to“lashdi. Bir metri 20 so“m qimmat bo“lgan boshqa matodan 3 m

sotib olish uchun qancha to“lash kerak bo“ladi?

119. 9 ta qalamga qancha to“lashgan bo“lsa, 3 ta bloknotga shuncha to“lashdi. Bloknot 120 so“m

turadi. Qalam qancha turadi?

120. Birinchi mashina 9 soat, ikkinchisi esa 6 soat bir xil tezlik bilan harakat qildilar. Bunda birinchi

mashina ikkinchisiga qaraganda 180 km ortiq yurdi. Ularning tezligini toping.

2. Ta’lim to’g’risidagi Qonunning 7-moddasida nima deyilgan?

*a) Ta’lim to’g’risidagi Qonunning

7-moddas”Davlat ta’lim standartlarini bajarish O’zbekiston Respublikasining barcha ta’lim muassasalari

uchun majburiydir” deyilgan

3. Ta’lim to’g’risidagi Qonunning l-moddasi nima haqida?

* a) Ta’lim to’g’risidagi Qonunning 1-moddasida uzluksiz majburiy ta’lim -O’zbekiston Respublikasida

majburiy ta’lim quyidagilarni qamrab olgan .Umumiy o’rta ta’lim, o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limihaqida.

4. O’quv dasturlari deganda nimani tushunasiz?

*a) O’quv dasturlari-o’quv rejada belgilangan fan hajmining mavzular bo’yicha ketma-ketlikda

o’rganilgan ma’lumotlarni eslab qolish va qayta tushuntirib berish;

*a) Ko’nikma- o“rganilgan bilimlarni tanish vaziyatlarda qo“llay olish;

*a)malaka “ o“rganilgan bilim va shakllangan ko“nikmalarni notanish vaziyatlarda qo“llay olish va

yangi bilimlar hosil qilish;

8. kompetensiya nima?

*a)kompetensiya “ mavjud bilim, ko“nikma va malakalarni kundalik faoliyatda qo“llay olish qobiliyati.

1-4-sinflarda ona tili fani yillik o’quv soatlari A1 bosqichda qancha?

10. Baholash tizimi nima?

*a)Baholash tizimi “ davlat ta“lim standarti bo“yicha umumiy o“rta ta“limning malaka talablarini

o“quvchilar tomonidan o“zlashtirilishi darajasini hamda umumiy o“rta ta“lim muassasasining faoliyati

samaradorligini aniqlaydigan mezonlar majmuidan iborat.

Kommunikativ kompetensiya nima?

*a)Kommunikativ kompetensiya “ ijtimoiy vaziyatlarda ona tilida hamda birorta xorijiy tilda o“zaro

muloqotga kirisha olishni, muloqotda muomala madaniyatiga amal qilishni, ijtimoiy moslashuvchanlikni,

hamkorlikda jamoada samarali ishlay olish layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutadi.

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi nima?

*a)Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi “ mediamanbalardan zarur ma“lumotlarni izlab topa olishni,

saralashni, qayta ishlashni, saqlashni, ulardan samarali foydalana olishni, ularning xavfsizligini

ta“minlashni, media madaniyatga ega bo“lish layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutadi.

O’zini o’zi rivojlantirish kompetensiyasi nima?

*a)O’zini o’zi rivojlantirish kompetensiyasi “ doimiy ravishda o“z-o“zini jismoniy, ma“naviy, ruhiy,

intellektual va kreativ rivojlantirish, kamolotga intilish, hayot davomida mustaqil o“qib-o“rganish,

kognitivlik ko“nikmalarini va hayotiy tajribani mustaqil ravishda muntazam oshirib borish, o“z xatti-

harakatini muqobil baholash va mustaqil qaror qabul qila olish ko“nikmalarini egallashni nazarda tutadi.

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi nima?

*a)Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi “ jamiyatda bo“layotgan voqea, hodisa va jarayonlarga

daxldorlikni his etish va ularda faol ishtirok etish, o“zining fuqarolik burch va huquqlarini bilish, unga

rioya qilish, mehnat va fuqarolik munosabatlarida muomala va huquqiy madaniyatga ega bo“lish

layoqatlarini shakllantirishni nazarda tutadi.

Milliy va umummadaniy kompetensiya nima?

*a)Milliy va umummadaniy kompetensiya “ vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda

umuminsoniy va milliy qadriyatlarga e“tiqodli bo“lish, badiiy va san“at asarlarini tushunish, orasta

kiyinish, madaniy qoidalarga va sog“lom turmush tarziga amal qilish layoqatlarini shakllantirishni

16. Tayanch o’quv reja nima?

* a) Tayanch o’quv reja – o’qitiladigan fanlar nomi, hajmi hamda ularning sinflar bo’yicha taqsimoti

belgilangan me’yoriy hujjat.

17. Ona tili fanini o“qitishning asosiy maqsadi nima?

*a)Ona tili fanini o“qitishning asosiy maqsadi “ o“z fikrini og“zaki va yozma tarzda to“g“ri va ravon

bayon qiladigan, kitobxonlik madaniyati shakllangan, mustaqil va ijodiy fikrlay oladigan, o“zgalar

fikrini anglaydigan “ muloqot va nutq madaniyati rivojlangan shaxsni kamol toptirishdan iborat.

18. 2-sinf “Ona tili” faniga metodik qo’llanmada nechta dars uchun multimediali ilovalar

19. 2-sinf “Ona tili” darsligining multimediali ilovasi nechta animatsiyatashkil etadi?

20. So“zlarni leksik-grammatik turkumlarga ajratishda qanday belgiga asoslanadi?

*a)Morfologik va sintaktik hususiyatiga

21. Yozuv malakasi qanday hosil qilinadi?

*a) Yozuv malakasi ta`lim berish, ko`nikmani shakllantirish va shu asosda qatormashqlarni bajarish

22. Yozuv darslarida qanday mashqlar bajariladi?

*a) Ta`lim beruvchi, o`rganuvchi,tekshiruvchi va tekshiruvchi mashqlar;

23. Yozuvga o’rgatishda o’quvchilarning qanday sezgilarini ishga solish lozim?

*a) Ko`ruv, eshituv, qo’l harakati sezgilari;

24. Savod o`rgatish jarayonidagi darslar qaysi belgilarga ko`ra farqlanadi?

*a) Ta`limning predmetiga ko`ra ta`limning davri va bosqichiga ko`ra, darsda yangi mavzu o`tilishi va

25. O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining qaroriga binoan qachon “Lotin yozuviga asoslangan o’zbek

alifbosini joriy etish to’g’risida”gi qonun qabul qilindi.

a) *1993-yil 2-sentyabrda;

26. Qachon bu qonunga o’zgartirishlar kiritildi?

*a) 1995-yil 6-mayda;

27.3-4-sinfda savod o>gatish darsining nechi daqiqasini husnixatga ajratadi?

*a) 5-8 daqiqasini;

28. Qachondan boshlab o’quvchilar bir chiziqli daftarga yozish malakasi hosil qilinadi?

*a) 2-sinfda o’quv yilining 2-yarim yilligidan;

29. Bir chiziqli daftarga yozishda, kichik harflar va bosh harflar necha mm balandlikda yozilishi kerak?

* a) Kichik harflarni 4 mm balandlikda, bosh harflarni 8mm balandlikda yozish

malakasi hosil qilinadi?

30. 1-sinfda yozuvga o`rgatishning necha uslubi mavjud?

*a) 8ta; b) 7 ta; c) 5 ta d) 6 ta

31.Husnixat darslarida sinfda yorug`lik qaysi tomondan tushishi kerak?

a) *Chap tomondan;

32.Yozuv darslarida tasavvur orqali yozish nima?

a) *Tasavvur qilish orqali havoda harflarning shaklini yozdirib mashq qildiriladi;

33. Yozuv darslarida sanoq-ohang usuli nima?

*a) O’qituvchi harf va uning unsurlarini sanash orqali yozdirib tushuntiradi;

34. Yozuv darslarida namunaga qarab yozish nima?

*a) Harflarning shaklini namuna qilib ko’rsatish va yozdirishdir;

35. Yozuv darslarida nusxa ko’chirish nima?

*a) Nusxa ko’chirish -o’quvchi B harfini yozishda xatoga yo’l qo’yayotgan bo’lsa, o’qituvchi ularni

nuqtalar bilan ifodalab, daftarga qalamda yozib ko’rsatadi;

36. Gap ustida ishlashda undan qanday foydalanish ko“nikmasi hosil qilinishi kerak?

37. Boshlang’ich sinflarda insho ta“lili va xatolar ustida ishlash uchun qancha daqiqa vaqt ajratiladi?

38. Insho yozish uchun 2-sinfda qancha vaqt zarur bo’ladi?

39. Gap ustida ishlashda so“zlarni qanday qo“llash ko“nikmasi o“stiriladi?

*a)Aniq qo“llash ko“nikmasi

. 40. 2-sinf o’quvchilariga bayon yozdirishda qanday maqsadlarga erishish ko’zda tutiladi?

*a)Asosiy fikr kim yoki nima haqida borayotganligini bilish;Bayondan bir so’zni takror ishlatavermay

uning sinonimlaridan foydalanishni o’rgatish;Yozma nutqni o’stirish;Imlo xatolarni tuzatish.

41. .Savod o“rgatish nima?

*a)elementar o“qish va yozishga o“rgatish

42. Qaysi turdagi insho maktablarda tez-tez o’tkaziladi;

*a) Rasm asosidagi insho

43. Diktant nima?

* a) Diktant- eshitib yozishdir.O’qituvchi butun matn, gap yoki so’z ini

diktovka qiladi, o’quvchilar yozadilar.

44. Ta’limiy diktant turlari?

* a) 8 ta b) 7 ta c) 6ta d) 2 ta

45. 1-sinf uchun diktantdagi so’zlar soni nechtagcha belgilangan?

*a) 1-sinfda 15 – 20 ta so’z;

46. 2-sinf uchun diktantdagi so’zlar soni nechtagcha belgilangan?

*a) 2-sinfda 30 – 40 so’z ;

47.3-sinf uchun diktantdagi so’zlar soni nechtagcha belgilangan?

*a) 3- sinfda50 -60 so’z;

48. 4-sinf uchun diktantdagi so’zlar soni nechtagcha belgilangan? *a) 4- sinfda-65-70 so’z;

49. Ta’limiy diktantlar tashkil etish va bajarilish usuliga ko’ra qanday turlarga bo’linadi?

*a) 1) ta’kidiy diktant; 2) o’z diktant yoki yoddan yozuv diktanti; 3) izohli diktant; 4) saylanma diktant; 5)

erkin diktant; 6) rasm diktant; 7) lug’at diktant; 8) ijodiy diktant.

50.Boshlang’ich sinflarda “Savodga o’rgatish” darslari necha soatni tashkil qiladi?

51. 1-sinfda “Ona tili” darslari DTS bo’yicha necha soatni tashkil qiladi va qaysi bobdan boshlanadi?

To’g’ri javobni belgilang.

*a)68 soatni, Tovushlar va harflar (28 soat)

52. 2-sinfda “Ona tili” darslari DTS bo’yicha necha soatni va necha bobni tashkilqiladi? To’g’ri javobni

*a) 136 soatni, 5 bob

53.3-sinfda “Ona tili” darslari DTS bo’yicha necha soatni va necha bobni tashkil qiladi? To’g’ri javobni

*a)170 soatni, 5 bob

54.4-sinfda “Ona tili” darslari DTS bo’yicha necha soatni va necha bobni tashkil qiladi? To’g’ri javobni

*a)170 soatni, 14 bob

55. Savod o“rgatish darslariga yaratilgan multimediali ilovaning o“ziga xos tomoni

* a) O“quvchilar “Alifbe“ darsida sirli olamga sayohat qiladilar,Yozuv darslarida esa harf mamlakatiga

56.O“zbek tilining asosiy imlo qoidalarini tasdiqlash haqidagi qaror qachon qabul qilingan?

* a) 1995 y. 24 avgust

57. Amaldagi 1-sinf ―Yozuv daftari‖ning muallifi nomi qaysi qatorda to‗g‗ri berilgan?

*a ) Mirhabib G‗ulomoм

58. Yozma harflar o`ng tomonga necha daraja qiyalikda yoziladi?

59. Ona tili fanidan tayanch kompetensiyalar soni nechta?

60. Ona tili fanidan fanga oid kompetensiyalar soni nechta?

61. Ona tili fanidan fanga oid kompetensiyalar nomlarini ko`rsating?

*a) nutqiy, lingivistik;

62. 2-sinflarda tahlil uchun necha soat ajratilgan?

63.Lotin yozuviga asoslangan o“zbek alifbosini joriy etish to“g“risidagi qonun qachon qabul qilingan?

*A)1993 yil 2- sentyabr

64.O“qish va yozuv darslariga qanday talablar qo“yiladi?

A) * va maxsus metodik

65.Savod o‘rgatish davri necha soatni tashkil qiladi?

66.Husnixat malakalarini shakllantirish uchun A1 darajaga qancha vaqt ajratiladi?

67. Kalsitlar nima?

*А) Marmartosh, toshko’mir, granit

68. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining nechanchi bob, nechanchi moddasida Fuqarolar atrof-

tabiiy muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo’lishga majburdirlar deyilgan.

C) 11-bob, 41-modda

69. Dialogga to’g’ri ta’rif berilgan qatorni belgilang?

*А) Asardagi personajlarning o’zaro so’zlashuvi, suhbati;

70. Ekskursiya tashkil etish necha bosqichdan iborat bo’ladi?

71. Diksiya nima?

*А) So’z, bo’g’in va tovushni to’g’ri va aniq talaffuz etish;

D) Talaffuzning aniq va sof bo’lishi;

72. Epigraf nima?

*А) Boshqa asarlardan, hikmatli so’zlar, xalq og’zaki ijodidan parchalar keltirish.

73. Xat-savod o’rgatish ishlari qaysi metod asosida olib boriladi?

*А) Bo’g’in-tovush metodi asosida;

74.‖Ta‘lim to‘g‘risida‖gi qonuning nechanchi moddasida DTS berilgan?

75.Boshlang‗ich ta‘limda ona tili va adabiyot fanini o“qitishning maqsadi qaysi qatorda to“g“ri

*A)o“quvchilarning savodxonligini ta“minlash, og“zaki va yozma nutqida adabiy nutq me“yorlariga

rioya qilishni shakllantirishdan iborat

76. O“rta umumiy ta“lim mazmunida uzviylikni ta“minlash maqsadida 2017 yilda tasdiqlangan o“quv

dasturida 3-sinf ona tili fani mazmuniga qaysi mavzularga o“zgartirish kiritildi?

*A)“Tovushlar va harflar“ mavzulari ―Jarangli va jarangsiz undoshlar“ mavzusiga o‗zgartirildi

77. Boshlang“ich ta“limning “Ona tili“ o“quv dasturi nechta bo“limdan iborat.

*A) Savod o“rganish va nutq o“stirish. Fonetika, grammatika, imlo va nutq o“stirish.

79. O“zbekiston Respublikasi Prezidentining 2014-yil 19-fevraldagi “Sog“lom bola yili“, “Davlat

dasturi to“g“risida“gi PQ-2133-sonli qarorining nechanchi bandida boshlang“ich ta“lim masalalari

o“z aksini topgan?

80. 3-4-sinflar uchun “Ona tili“, “O“qish“, “Matematika“, “Atrofimizdagi olam“,

“Tabiatshunoslik“ fanlaridan metodik qo“llanma va multimediali ilovalar qachon yaratiladi?

*A) 2016-2017, 2017-2018 o“quv yillarda

81. Boshlang“ich ta“lim ona tili faniga oid shakllangan nutqiy kompetentsiya elementlariga nimalar

*A) Tinglab tushunish, so“zlash, o“qish, yozish

82.Imlo malakalarini mustahkamlash uchun qaysi tahlilni samarali deb bilasiz?

*A) Fonetik tahlilni;

D) Fonetik-morfologik tahlilni;

83.Bog“lanishli nutq malakalarini shakllantirishda diktantning qaysi turidan foydalaniladi?

*A) Erkin va ijodiy diktantdan;

84. Boshlang“ich sinflarda diktantlarning maqsadiga ko“ra necha xil turi bo“ladi?

85. Yozma ishlarda ko`chish, tutuq belgisi hamda chiziqcha qo`yilmasa, qanday xato hisoblanadi?

86.“Insho“so“zi qaysi tildan kirib kelgan va uning ma“nosi nimani anglatadi?.

*A) “Insho“ asli arabcha so“z bo“lib, ma“nosi “yaratish“, “bino qilish“, “boshlash“ demakdir;

87. 4-sinfda “Ona tili“ fani bo“yicha qanday so“z turkumlari o“rganiladi?

*A)Ot, sifat son, kishilik olmoshlari, fe“l

88. 1-sinfda “Ona tili“ fani mualifi ?

89. 2-sinfda “Ona tili“ fani mualifi ?

90. 3-sinfda “Ona tili“ fani mualifi ?

91. 4-sinfda “Ona tili“ fani mualifi ?

92. Sintaksisda nimalar o`rgatiladi?

*A) Gap va gapda so`zlarni bog`lash.

93.Morfologiyada nimalar o`rgatiladi?

*A) So`z turkumlrga tahlil qilish

*A) grekcha so`z bo`lib o`qish va yozish degan ma`noni anglatadi.

95. Leksikalogiya nima?

*A) so`zning lug`at boyligi.

96. Orfoepika nima?

*A) to`g`ri talafuz qilish

97. Orfografika nima?

98.Gaplar nimalardan tuziladi?*Gap so“zlardan tuziladi

99.“Horg“in“ so“zining ma“nodoshini toping.*a)chanqagan

100.“Alp“ so“zining ma“nosi nima?*Bahodir, paxlavon

a) 1.“Umumiy o“rta va o“rta maxsus,kasb “hunar ta“limining davlat ta“lim standartlarini tasdiqlash

to“g“risida “gi 187-sonli qaror qachon qabul qilindi?

*a).2017yil 6 aprelda

2.1-sinf o“qish fani uchun necha soat yillik o“quv soatlari ajratilgan?*a) 132 soat

3.O“qish fanining fanga oid kompetensiyasi nechta?

4. 2-sinflar uchun sinfdan tashqari o“qishga necha soat ajratilgan?

5. 1-sinflarda o“qish fanidan nazorat ishlari uchun necha soat ajratilgan?

6 . 2-sinflarda o“qish fanidan nazorat ishlari uchun necha soat ajratilgan?

7. 3-sinflarda o“qish fanidan nazorat ishlari uchun necha soat ajratilgan?

8. 4-sinflarda o“qish fanidan nazorat ishlari uchun necha soat ajratilgan?

9. 4-sinf o“qish fani uchun necha soat yillik o“quv soatlari ajratilgan?

10. DTS bo“yicha A1+ darajadagi o“quvchilar 1daqiqada nechta so“z o“qishlari kerak.

11.3-sinf “O“qish“darsligi qaysi bo“lim bilan boshlanadi?

*a) OnaVatan, Vatan yagona)

12. 2-sinf “O“qish“darsligi qaysi bo“lim bilan boshlanadi?

*a) Ona yurtim-oltin beshigim.

13.DTS bo“yicha 3-sinf o“quvchilar 1daqiqada nechta so“z o“qishlari kerak?

14. DTS bo“yicha 2-sinf o“quvchilar 1daqiqada nechta so“z o“qishlari kerak?

15.Sinfdan tashqari o“qish mazmuniga ko“ra necha bo“limga bo“linadi?

16.O“qish fani mazmuniga, ya“ni mavzular kesimida singdirib o“qitiladigan fanlar qatorini belgilang.

*a)“Konstitutsiya alifbosi“, “Dinlar tarixidan umumiy tushunchalar“,“Iqtisod va soliq

17. 2-sinf o“qish fani mazmuniga, ya“ni mavzular kesimida singdirib o“qitish uchun “Konstitutsiya

alifbosi“faniga necha soat ajratilgan?

18.“O`qish kitobi“ darsliklaridagi savol-topshiriqlar o“quvchilarni izlanishga o“rgatish jihatdan necha

19. 1-sinf“O`qish kitobi“ darsliklaridagi savol-topshiriqlar o“quvchilarni izlanishga o“rgatish jihatdan

qanday tipdagi savol-topshiriqlardan tuzilgan?

*a) Qayta xotirlash tipdagi savol-topshiriqlar.

20. 2-sinf“O“qish kitobi“ darsliklaridagi savol-topshiriqlar o“quvchilarni izlanishga o“rgatish

jihatdan qanday tipdagi savol-topshiriqlardan tuzilgan?

*a) Qayta xotirlash tipdagi savol-topshiriqlar 60foizni, qisman izlanuvchanlik tipidagi savol-topshiriqlar

18 foizni , ijodiy tipdagi savol-topshiriqlar 22 foizni.

21. Badiiy asarni o’rganishning vazifalari nimadan iborat?

*a) O’qigan asarlarini tahlil qilib,fikrlarni og’zaki va yozma bayon qila oladigan qilib

22 Ifodali o’qish vositalari to’g’ri berilgan javobni belgilang

23 *a)Ongli, to’g’ri, ravon, pauzalarga rioya qilib, intonatsiya, ton, ohangga e’tibor berib o’qish.

23.Boshlang’ich sinf o’quvchilari o’qish darslarida qanday o’qish malakalarini egallaydilar? *a) Ifodali

24 Pozitsion o’qish deganda qanday o’qishni tushunasiz? *a) Ongli o’qish

25 To’g’ri o’qishni ta’minlovchi omillar berilgan qatorni aniqlang.

*a) Matnni o’qishdan oldin o’qilishi va yozilishi murakkab so’zlar,so’z birikmalari va gaplar ustida ishlash

26.Boshlang’ich sinf yakunida o’quvchi nechta she’rni yoddan bilishi kerak?

27. Intonatsiya haqidagi umumiy tushuncha to’g’ri berilgan javobni toping?

*A)Nutqning ritmik va ohangdor tuzillishi

28 Kulminatsiya” nima?

*a)Voqealar rivojidagi eng keskin hayajonli jihati

29. O’quv yili oxirida 4-sinf o’quvchisi bir minutda nechta so’z o’qiy olishi lozim?

29 .O’qitishning og’zaki usullari nimalardan iborat?

a)*Hikoya, suhbat, og“zaki bayon

31. 1-sinflarda STO’ qanday tashkil etiladi?

*a) Haftaning oxirgi o’qish darsining 15-20 daqiqasida

32. Tovush hosil qilish paytida havo oqimining ikki nutq a“zosining bir-biri bilan jipslashishi natijasida

portlab chiqishi yoki a“zolarning jipslashmay.ular orasidan sirg“alib o“tishi nima deb ataladi?

*a) Artikulyatsiya usuli

33. Yaxshi o’qish malakasi sifatlari qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?

a)*Ifodali, ongli o’qish

34. O’quvchilarni badiiy adabiyot o’qishga yo’naltiruvchi dars turi

*a) Sinfdan tashqari o’qish

a)*O’qish fani bilan

36.Sinfdan tashqari o’qish darslari qachondan boshlab o’tiladi?

*a) 1-sinf dastlabki haftasidanoq

37Bolalar shoirlari va yozuvchilari nomlari ko’rsatilgan qatorni ko’rsating .

*a)Obidjon, P.Mo’min, Z.Diyor, Q. Muhammadiy

38. Sinf kutubxonasi qachon tashkil etiladi?

39. Sinfdan tashqari o’qish darslarida qanday ishlarni olib borish samarali natija beradi?

*a)Ko’rik- tanlovlar tashkil qilish,o’yin tarzida ish turlaridan foydalanish,kichik insholar yozish

40. STO’ (sinfdan tashqari o’qish ) darslarida mustaqil o’qish malakasini shakllantirishbosqichlarini

*a) Asosiy bosqich

b) Boshlang’ich bosqich

c) Tayyorlov bosqich

41. STO'(sinfdan tashqari o’qish ) uchun kitob tanlashda qanday tamoyillarga amal qilinadi?

*a)Tarbiyaviy maqsad ko’zda tutiladi,mavzuning xilma-xilligi, o’quvchi saviyasi va yoshiga mos

42. STO'(sinfdan tashqari o’qish ) mashg’ulotlarida tayyorlov bosqichi davrida asosan qaysi uslubni

*a) Suhbat uslubi

43. STO’ (sinfdan tashqari o’qish ) darslarining xususiyatlari asosan nima bilan belgilanadi?

*a) STO’ tizimining bosqichlari ,,o’quv vazifalari ,dastur va o’quvchilarning qiziqishlari bilan

44. STO’ (sinfd an tashqari o’qish) darslari o’z oldiga qo’yilgan vazifalarni amalga oshirishdanechta

45.STO'(sinfdan tashqari o’qish) darslarida har bir o’quvchida qanday ko’nikma hosilbo’ladi?

*a)Kitobxonlik ko’nikmasi hosil bo’ladi

46. 1-sinfdaSTO'(sinfdan tashqari o’qish ) darslarida yangi asar kim tomonidan o’qiladi?

*a) O’qituvchi tomonidan

47. Boshlang’ich sinf o’quvchilari qachondan boshlab kutubxonaga a’zo bo’lishadi?

*a) 1-sinfning ikkinchi yarmidan

48. Sinfdan tashqari o’qish darslarida samaradorlik yaxshi natija berishi uchun nimalar qilish kerak?

a)*Maktab kutubxonasi,bolalar gazeta va jurnallari bilan hamkorlik qilishi kerak

49.Bir paytning o“zida ikkita tovushni talaffuz qilish jarayoni nima deb ataladi?

*a) Koartikulyatsiya usuli

50.Matnni tasvirlash necha xil bo“ladi?

51. Qaysi qatorda artikulyatsiya usulidagi so“zlar ko“rsatilgan?

*a)muddao, maorif, oila

A. *Voqealarning eng yuqori darajasi.

53.Qaysi sinflarda o“qish darslarining kattagina qismi asarni o“qish va matn ustidaishlashga

*a)3-4 sinf o“qish darslarida

54.Tinglab tushunish, fikrni og“zaki bayon qilish,o“qish, fikrni yozma bayon qilish kabi faoliyatlar

qaysi kompetentsiyaga oid?

*a) Adabiy-nutqiy kompetentsiyalar

55 1 darajadagi 1-4 sinflarda o“qish fani necha soat o“qitiladi?

56. A1+ darajadagi 2-3-4 sinflarda o“qish fani necha soat o“qitiladi?

57. A1darajadagi 1-4 sinflarda o“qish fani haftada necha soat o“qitiladi?

58. A1+darajadagi 2-3-4 sinflarda o“qish fani haftada necha soat o“qitiladi?

59.«Mustaqillik qaytaribbergan allomalardan kimlarni bilasiz? She‘rdagi «serquyosh o“lka» iborasini

qanday so’zlar bilan almashtirish mumkin?, She“rdan o’zbek xalqining mehmondo’stligihaqidagi

berilgansavol-topshlar qanday tipdagisavol-topshiriqlar?

*a) Qisman izlanuvchanliktipidagi savol-topshiriqlar.

60. Xalq yaratgan g’oya ixcham, chuqur va tugal ma‘noli gaplar nima deb yuritiladi?

61.Qanday o’qish bosqichida so’zni yaxlit,orfoepik qayta o’qish tavsiya qilinadi?

a)*analitik o’qish bosqichida

62.Yangi material o’rganiladigan savod o“rgatish darsida Asosiy ish turlari nechta?

63. Asar tahlili jarayonida matn ustida ishlashning nechta

64.―O’qish savodxonligi“atamasi nimani anglatadi?

65.Turli ta‘lim tizimiga ega bo’lgan davlatlarda kitobxonlik sifati monitoringini tadqiq qilish qanday

66. Turli davlatlardagi boshlang’ich sinf o’quvchilarining o’qish sifati va matnni tushunish darajasini,

shuningdek, har xil davlatlar ta‘lim tizimidagi o’zgarishlarni taqqoslash va namoyon qilish imkonini

beruvchit adqiqot metodlari qanday nomlanadi?

67. PIRLS tadqiqotlari nechanchi yildan boshlab boshlang’ich ta‘lim miqyosida o’tkazib kelinmoqda?

68.ОхirgiPIRLS tadqiqotlari nechanchi yi l d a o ‘ t k a z i l g a n ?

69.Охirgi PIRLS tadqiqotlariga nechta davlatlar ishtirok etgan?

70.PIRLS tadqiqotlariga nechanchi sinf o“quvchilari ishtirok etishadi?

*a) .4 -sinf bitiruvchilari

71.PIRLS tadqiqot jarayonida darsda o“quvchilar tomonidan eng

*a)Adabiy kitobxonlikmalakasiniegallashmaqsadidagi o“qish, mazmunni

72.PIRLS tadqiqot jarayonidabadiiy vailmiy-ommabop matnlarni o’qishdao’qishko’nikmalarining

73.PIRLStadqiqotda necha yoshdagi o’quvchilarishtiroketishadi?

74.Nima uchunSharq mamlakatlario“quvchilariPIRLSga 10,7-10,9 yoshda qatnashish huquqiga ega

*a) 7yoshdan o“qishniboshlaganiuchun

75. 2016yilningoxirgitadqiqotlarnatijasiga ko“ra qaysi davlatbirinchi o’rinni egalladi?

76. Maktab tajribasida qanday qayta hikoya qilishturlarimavjud?

*a) to“liq qayta hikoya qilish, qisqartiribqayta hikoya qilish

77. Asarni o’qishvatahlilqilishjarayonida tuzilgan reja nimaga yordam beradi?

*a) hikoyamazmuniniizchilqaytahikoyaqilishgayordam beradi.

78.Qisqartiribhikoyalashuchunqanday asarlar tanlanadi?

*a)2-3qismgabo’linadigan,bu bo’limlaryaqqolajralibturadigan,mazmuni sodda asarlar tanlanadi.

79.O“qilgan asarni qisqartirib hikoya qilishga nechanchi sinfdan boshlab o’rgatiladi?

a)*2- sinfdan boshlabo’rgatiladi.

80.O“qilgan matndan bir qismini, uning chegarasini ongli ravishda ajratib so“zlab berish, hikoyadan

faqat bir voqeani aytib berish,hikoya mazmunini faqat bir syujet yo“nalishida so“zlab berish qayta

hikoya qilishning qaysi turi hisoblanadi?

81.Qaytahikoyalashdao’qilganhikoyaningsharoitiyokishaklinio’zgartiribhikoyaqilish qaysi turda amalga

82. Boshlang’ichsinflardabadiiyasarustidaishlash,n e cha bosqichga

83. Matnni yaxlit idrok etish asosida asarning aniq mazmuni va tasviriy ifoda vositalar i bilan

tanishtirish,badiiy asar ustida ishlashning qa ysi bosqichda amalga oshiriladi?

84.Voqealar rivojining bo g“lanishini belgilash, ishtirok etuvchi shaxslarning xulq-atvori vaularning

asosiy xususiyatlarini aniqlash ,asar kompozitsiyasini ochish, asarning aniq mazmunini tasviriy vositalar

bilan birga tahlil qilish va qahramonlar xulq-atvorini baholash badiiyasar ustida ishlashning qa ysi

bosqichda amalga oshiriladi?

85.Ishtirok etuvchi shaxslarning muhim xususiyatlarini umumlashtirish, qahramonlarni taqqoslashva

baholash,asarningg’oyasini aniqlash,badiiy asarnihayotni bilish manbai vasan‘atasarisifatidabaholash

badiiy asar ustida ishlashning qa ysi bosqichda amalga oshiriladi?

86.O“qilgan asarga bog’liq holdaijodiy xarakterdagi ishlar qachon o’tkaziladi?

*a)ikkinchi sintezdan so“ng

87. O“quvchilarnimatn bilan tanishtirishqaysi bosqichidan boshlanadi?

88.Matn bilan tanishtirishningtayyorgarlikbosqichida qanday ishlar amalga oshiriladi?

*a) Yozuvchilar haqida ma‘lumot berish,o’quvchilarni

asarda tasvirlanadigan voqea-hodisalarni idrok qilish,asar nafasini ,notanish va ko’p ma’noli so’zlar,

murakkabroq tarzdagi obrazli ifodalarni izohlash.

89.A1darajadagi 4 sinf o“qish fani mavzularini o“rganish uchun necha soat ajratilgan?

90.Qanday asarlar lirik asar deyiladi?

a)*.turli o’y vahis-tuyg’ularni ifodalovchi;

91.Boshlang‘ich sinf o“qish darslarida qaysi o“qish turlaridan foydalaniladi?

*a)Ichda o“qish, shivirlab o“qish va ovoz chiqarib o“qishdan

92. Analitik – sintetik tovush metodi qaysi jihati bilan afzal?

*a) Tovush va harflaming bir vaqtda o’rganilishi bilan

93. O’qish vayozuv malakasi qanday malakani shakllanishiga asos bo ladi?

94. Savod o’rgatish davri necha bosqichdan iborat?

95. Boshlang’ich sinflarda matnni qanday tasvirlash kiritilgan?

*a)So’z bilan va grafik tasvirlash mumkin;

96. Xato o“qishning kelib chiqish sabablari qaysi javobda berilgan?

*a)Tez o’qiyman deb va so“z ma“nosini tushunmay xato o“qish.

97. Savod o’rgatish mashqlarining turlari qaysilar?

*a)Analiz mashqlari, sintez mashqlari, artikulyasiya va burro talaffuz mashqlari.

98. Savod o’rgatish davrida undosh tovushlami qaysi tovushlardan boshlab o’rgatiladi?

*a) Sonor tovushlardan

99.1-sinf“ O’qish kitobi“ darsligining muallifi kim?

*a)T.G’afforova, E.Shodmonov, G.Eshturdiyeva

100.2-sinf“ O’qish kitobi“ darsligining muallifi kim?

*a)T.G’afforova ,Sh Nurillayeva,Z Mirzahakimova

MATEMATIKADAN TEST SAVOLLARI.

1. To“g“ri kasrning suratidagi raqamlar soni maxrajidagi nollar sonidan kam bo“lsa, maxrajdagi

nollar soniga suratdagi raqamlar sonini tenglashtirish uchun qayerga nol yoziladi.

*a) Suratning chap tomoniga.

2. Matematika so“zining ma“nosi qaysi javobda to“g“ri ko“rsatilgan?

3. Matematikadan kesma, siniq chiziq haqida ma’lumot nechanchi sinfdan o’rgatiladi?

4. Modellashtirish bu““..

*a) o“quv materiallari yoki ta“lim mazmunini yaxlit tizimga keltirish

5. Matematik model bu“.

*a) matematik timsollar, belgilar va hodisalar sinfining taxminiy namunasi, bayoni

6. Matematikadan har bir o’quvchining 4-sinf yakuniga kelib egallashi zarur bo’lgan minimal bilimlar

darajasi qaysi hujjatda belgilab berilgan?

7. Natural sonlar qanday yoziladi?

*a) chapdan o’nga qarab

8. O“qituvchi bilan birgalikda yo“l qo“yilgan xatoni topa olish , ularni tuzata olish qaysi

kompetensiya elementi bo“la oladi?

* a) O“zini o“zi rivojlantirish kompetensiyasi;

9.Matematika o“qitish metodlari uchta katta guruhga bo“linadi. Bular qaysilar?

*a) O“quv bilish faoliyatini tashkil qilish metodlari,rag“batlantirish metodlari, samarodorlikni nazorat

10. Matematika metodikasi ta“lim jarayoni bilan bog“liq bo“lgan nechta savolga javob beradi?

11. Psixologlar qaysi yosh davri bolalarning eng muhim fikrlash tuzilmalarining shakllanishida

mas“ul davr ekanligini isbot qilishgan?

12. Mashq deb nimaga aytiladi?

*a) biror amalni , shu amalni o“zlashtirish yoki mustahkamlash maqsadida rejali ravishda

tashkil qilingan takroriy bajarishga aytiladi.

13. Sinf dars tizimi nech yildan beri mavjud?

14.Ibn Sino qanday sonlarni “xasis “ sonlar deb nomlgan?

* a) O“zi va birdan tashqari faqat birgina bo“luvchisi bo“lgan sonlar.

15. Ibn Sino qanday sonlarni “xudbin“ sonlar deb nomlgan?

*a) Faqat o“zi va birga bo“linadigan sonlar.

16. Noto“g“ri kasrni aralash songa aylantirish uchun nima qilish kerak?

*a) Suratni maxrajga bo“lib ,chiqqan son butun qismiga yoziladi, qoldiq suratga yoziladi

17. Bir xil maxrajli kasrlarni qo“shish qanday bajariladi?

*a) umumiy maxraj olinadi va suratlar qo“shib qo“yiladi.

18. Ikki butun mingdan besh soni qaysi qatorda to“g“ri yozilgan?

19. Bir xil maxrajli kasrlarni taqqoslash uchun mos bo“lgan qoidani belgilang.

*a) Hamma javoblar to“g“ri

20. 4:100 ni o“nli kasr ko“rinishida ifodalang

21. “Miftah ul hisob“ asari kimga tegishli?

* a) G“iyosiddin Jamshid Al Koshiy

22. Eng sodda sonli ifodalarning yig“indisi va ayirmasi bilan nechanchi sinfda tanishadilar?

23. Butun bir harsalarni qismlarga ajratib fikrlash nima deb ataladi?

24. “Tarixiy manbalarni bilish olijanob va foydali faoliyatdir“ ushbu fikr kimga tegishli?

25. Boshlang“ich sinflar o“quvchilarning geometric figuralar haqidagi dastlabki tasavvurlarni

shakllantirish metodikasi birinchi bosqichda qanday vazifani o“z ichiga oladi?

*a) Bolalarda bo“lgan geometric figuralar haqidagi umumiy tasavvurlarni aniqlash.

26. Boshlang“ich sinf daturining asosiy mazmuni nima?

*a)natural sonlarni o“g“zaki va yozma nomerlash va ular ustida to“rt arifmetik amallarni

bajarish malakasini berishdir.

27. Bitta nuqta orqali qancha to“g“ri chiziq va egri chiziq o“tkazish mumkin?

28. Ikki nuqtadan qancha to“g“ri chiziq o“tkazish mumkin?

29. Kesmaning oxiri nima bilan belgilanadi?

*a) Shtrix yokinuqta bilan.

30. Qanday burchaklar qo“shni burchaklar deyiladi?

*a) Bitta tomoni umumiy bo“lgan burchaklarni

31.Yoyiq burchakning uchidan o“tkazilgan (bisektrissadan tashqari) ikkinchi nur yoyiq burchakni

qanday burchaklarga bo“ladi?

*a) O“tkir, o“tmas burchak

32. Sinfdan tashqari ishlar darslarga nisbatan qanday farq qiluvchi xusuiyatlarga ega?

*a) O“z mazmuni bo“yicha matematika dasturiga bo“g“liq emas.

33. Matematik to“garakning asosiy vazifasi qanday?

*a) Matematikaga alohida qiziqish ko“rsatgan o“quvchilar bilan bajariladigan chuqurlashtirilgan

34. Standart loyihasi tuzilishda umume‘tirof etilgan qaysi xalқaro me‘yorlardan foydalanildi?

*a) Barcha javoblar to‘g‘ri

35. PISA tadqiqotlari nimalarni o‘rganadi?

*a) hayotda zarur bo‘ladigan bilim va malakalarining holati o‘rganiladi

36. Statistik ma“lumotlarning ko“rinishlarning bir turdan boshqa ko“rinishga o“tkaza olish qaysi

tayanch kom“etensiya tarkibiga kiradi?

*a) Axborotlar bilan ishlash kompetentsiyasi

37. Ijtimoiy faol fuqarolik kompetentsiyasi ko“rsatilgan qatorni belgilangan?

*a) atrofdagilar bilan o‘zaro muloқot chog‘ida odob-ahloқ qoidalariga rioya qila olish va guruhda

38. O‘qituvchi va o‘quvchining birgalikdagi harakati natijasaga e‘tibor qaratganda asosiy e‘tiborni

nimaga qaratish kerak?

*a) S-fan, T-texnologiya, E -muhandislik, A – san‘at, M matematika

40. Hozirgi zamon matematikasi natural son tushunchasini asoslashda nimaga tayanadi?

*a) Toplamlar nazariyasiga

41. Ilmiy tadқiқot metodlari – bu…..

*a) bu qonuniy bog“lanishlarni, munosabatlarni, aloqalarni o“rnatish va ilmiy nazariyalarni tuzish

maqsadida ilmiy axborotlarni olish usullaridir.

42. Algoritm nima?

a) Bajariladigan ishni tartibini belgilash.

43. Raqam “““““ shartli belgisidir. Nuqtalar o“rnidagi sozni to“ing.

44. Bu yerda naecha xil raqam ishlatilgan? 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12

45. Og“zaki hisoblash usullari necha bosqichli sxema asosida bajariladi?

46. Butunni uning tashkil etuvchi qismlariga ajratishga yo“naltirilgan fikrlash (tafakk ur) usuli nima

47. Predmetlar yoki hodisalar orasida bog“lanishlarni o“rnatishga yo“naltirilgan fikrlash usuli nima

48. O“rganilayotgan ob“yektlardan umumiy muhim tomonlarini ajratish va ularni muhim emaslaridan

49. Bayon qilish metodi necha turga bo“linadi?

50. Tushuntirish variantlari necha usullarda tahlil qilinib olib boriladi?

51. “Xasis“ sonlar deb qanday sonlarga aytiladi?

*a) o‘zi va birdan tashqari atigi birgina bo‘luvchisi bor sonlar

52. ― Xudbin‖ sonlar deb qanday sonlarga aytiladi?

*a) o‘zidan tashqari faқat 1 soniga bo‘linadi

53. Bilim oladigan manbalar bo‘yicha berilgan metodlar qatorini ko“rsating

*a) Og“zaki, tushuntirish, amaliy

54. Qaysi qatordagi qoida noto“g“ri berilgan?

*a) Barcha javoblar to“g“ri

55. Qanday kasrlar o“zaro teskari kasrlar deyiladi?

a) ko“paytmasi 1 ga teng bo“lgan kasrlar

b) noto“g“ri kasrlar

c) to“g“ri kasrlar

56. Qanday kasrnoto“g“ri kasr deyiladi?

a) Agar kasrning surati maxrajidan katta yoki teng bo“lsa

b) kasrning maxraji suratidan katta bo“lsa

c) maxraji o“nning darajasidan iborat bo“lsa

d) butun va kasr qismi bo“lsa

57. Qanday son aralash son deyiladi?

a) Butun va to“g“ri kasr yig“indisidan iborat son

b) kasrning maxraji suratidan katta bo“lsa

c) maxraji o“nning darajasidan iborat bo“lsa

d)Agar kasrning surati maxrajidan katta yoki teng bo“lsa

58. Ifodani almashtirish bu-

a) berilgan ifodani boshqa, qiymati berilgan ifoda qiymatiga teng bo“lgan ifoda bilan almashtirish

b) ifodadagi qo“shiluvchilar o“rnini almashtirish

c) tenglama tuzish

d) to“g“ri javob yo“q

59.O`quvchilarni mustaqil masalalar yechishga o“rgatishning qancha bosqichini ajratib ko“rsatish

60. Kubning nechta qirrasi bor?

61. Nurdan o“ng tomonga yo“nalgan nur qanday nomlanadi?

*a) Musbat kordinata nuri

62. Kordinata o“qida nuqtaning kordinatasi deb nimaga aytiladi?

*a)shu nuqtaga mos keluvchi songa aytiladi

63. Fazoviy jismlar qaysi qatorda berilgan?

64. Bisektrissa nima?

*a) Har qanday burchakni teng ikkiga bo“lb o“tgan nur

65.10 gacha bo“lgan raқamlarni nomerlash” mavzusini o‘rganishda bolalar qaysi geometrik shakllar

*a) nuqta va kesmalar bilan tanishadilar

66.Harfiy ifodaning qiymatini hisoblash necha bosqichga bo‘linadi?

67. Agar kasr maxraji 2 va 5 dan tashqari boshqa tub bo“luvchiga ega bo“lsa

*a)cheksiz o“nli davriy kasr hosil bo“ladi:

68. Butun sonlar to“plami qaysi harf bilan belgilanadi?

69. __________ suhbat shundaysavollarsistemasiasosidatuziladiki,

busavollarilgario“zlashtirilganbilimlar, ta“riflarnioddiyginaqaytaeslatishni talab etadi .

*a) Katexezik suҳbat

70.Qisqa muddat ichida hajmi bo‘yicha eng ko‘p informatsiya berish, o‘quvchilar oldiga

muammolar qo‘yish, ularni hal qilish yo‘llarini ko‘rsatish imkonini beradigan metod qaysi?

71. Boshlang‘ichsinflardamatematika o“qitishmetodikasining didaktiktamoyillari nechta?

72. Mustaqillik yillarida O“zbekistonda boshlang“ich sinflarda matematika o“qitish metodikasi

bilan kimlar shug“ullangan?

*a) N.U.Bikboeva, M.E.Jumaev va boshqalar shug“ullanib kelmoqda.

73.Ko“p xonali sonlarni raqamlash bu:

*a) sinflarga ajratish

Kichik yoshli bоlаlаrdа gеоmеtrik tushunchаlаr o‘rgаtish mеtоdikаsi

c) * Ko‘rgаzmаlаr yordаmidа

Ishlаtilаdigаn uzunliko‘lchov birliklаri

Qаrich, litr, Chаqirim

Paletka nima uchun xizmat qiladi?

*a)Tekis bo`lmagan figuralarning yuzini o`lchash uchun

1-sinf matematika darsligi mualliflarikim?

M.Ahmedov, N.Abdurahmonova, M.Jumayev

Taqqoslash metodi deganda siz nimani tushunasiz?

O“rganilayotgan matematik ob“ektdagi narsalarning o“xshash va farqli tomonlari aniqlovchi

Harfiy ifodalar qaysi sinfda kiritiladi?

20 ichida qo“shish va ayirish qaysi sinfda o“rganiladi?

Ayirishning hadlari qaysi sinfda o“rganiladi

O’zgaruvchi ifoda qanday tushuncha?

Ozgaruvchi -bu belgi, uning o’rniga har “xil qiymatlarni qo’yish mumkin bo’lgan, qiymatlar

Boshlang“ich sinflarda qanday sodda ifodalar o“tiladi? 1) yig“indi 2) ayirma 3) bo“linma

1-sinfda o“rganiladigan asosiy miqdor birliklari qaysilar?

Yuza o’lchov birliklari qanday usulda o’rgatiladi?

Ko’pburchakning perimetri deb nimaga aytiladi?

Ko’pburchak tomonlari uzunligining yig’indisiga aytiladi

Masala yechish metodikasi nimadan iborat? 1. Masala mazmuni bilan tanishish, 2. Masalani

tahlil qilish 3.Masalani qisqa yozuvini yozish 4.Masalani yechish rejasini tuzish 5.Masala yechimini

88. Amaliy va nostandart xarakterdagi masalalar yechishni o“quvchilarga qanday ta“siri bor?

*a) Barchasi to“g“ri.

b)olingan natijalar ustida tanqidiy fikrlashga o“rgatadi

c) analiz, sintez, analogiya, umumlashtirish, deduktsiya va induktsiya kabi mantiqiy mushohada

yuritish faoliyatini rivojlantiradi

d)intuitsiya,egiluvchanlik va moslashuvchanlik kabi fazilatlarni rivojlantiriadi

2-sinf Matematika yangi dasturida 18 ichida bir xonali sonlarni qanday qo’shish va ayirish

O’nlik orqali o’tib

3-sinf “Matematika” fani yangi dasturi bo’yicha o’quv yili oxirida o’quvchilar geometric shakllar

bo’yicha nimalarni bilishlari darkor?

Shaklning yuzini topish

4-sinf “Matematika” fani yangi dasturida geometriyaga oid qanaqa mavzular ko’rsatilgan?

*a)Matematika mazmuniga oid umumiy kompetentsiya

93.Matematikaga oid atamalarning ma“nosini tushunib , to“g“ri o“qiy olish qaysi kompetensiya

* a) Komunikativ kompetensiya;

94. Kasr sonlar qanday o’rgatiladi?

* a) Miqdorlarning teng ulushlarini ko’rsatish orqali.

95.2- sinf matematikadan o“quv dasturi necha bo“lim va soatdan iborat?

*a)170 soat, A1+: 204soat, 6 bo“lim;

3-sinf matematikadan o“quv dasturi necha bo“lim va soatdan iborat?

170 soat, A1+:238 soat, 5 bo“lim;

4-sinf matematika fanidan o“quv dasturi necha bo“lim va soatdan iborat?

170 soat, A1+: 238 soat, 6 bo“lim;

2,3,4- sinflarda nazorat ishlari uchun necha soatdan ajratilgan?

4- sinf matematika fani uchunberilgan o“quv dasturining qaysi bo“limi “Kasrlar“

mavzusini o“z ichiga olgan?

100.Berilgan 608: 10 ga qaysi o“nli kasr mos keladi.

Mavjud nazariy bilimlar va amaliy tajribalarni tahlil qilish, taqqoslash orqali muammoni hal etish

yo’llarni topishga, bilimlarni mustahkamlash, takrorlash, baholashga, mustaqil tanqidiy fikrlashni,

nostandart tafakkurni shakllantirishga hizmat qiluvchi metod-bu

1. Shaxsga maqsadli pedagogic ta“sir ko“rsatish uchun zarur bo“lgan metodlar, vositalar va jarayonlar

2. Eng yaxshi va samarali natijaga erishuvchi guruh-

a)*5 va 6 kishidaniboratguruh

3. O“zbekiston Respublikasi data“lim tizimining milliy modeli tarkibiy qismlari qaysilar 1.shaxs

2.davlat vajamiyat 3.tarbiya 4.uzluksiz ta“lim 5.fan 6. Ishlabchiqarish 7.ong 8. dastur

4. Komil shaxsni voyaga yetkazish-

5. Pedagogic texnologiya – ““ avvaldan rejalashtirilgan natijalarga olib boruvchi va bajarilishi shart

bo“lgan tartibli amallar tizimidir“. Berilgan ta“rif kimga tegishli

6. Sinkveyn so“zining ma“nosi

7. Ko“rib ham eshitib (birvaqatningo“zida, televizor, kompyuter, internet orqali)olganma“lumotlarini –

a)*Lotincha “chidam, sabr-toqat, bag“rikenglik

9. O“qitishda oddiydan murakkabga borish; bolaning qobiliyatini hisobga olish, ta“limni jismoniy

mashqlar bilan qo“shib olib borish; bolaga kuchi yetadigan mashqlar bajartirish kabi fikrlar kimga

a)*Tasvirlash, namoyishetish, ekskursiya

“ – mazmuniy va mantiqiy yakunga ega bo“lgan, didaktik jihatdan ishlab chiqilgan, natijaga

qaratilgan, kirish va chiqish nazorat laridan iborat bo“lgan birlikdir.

Novatsiya so“zining ma“nosi

“blended learning“ qandayta“lim

a)*Alohida iqtidorli bolalarga ta“lim tarbiya

Zamonaviy o“qitish texnologiyalari- “

Paradigma so“zining ma“nosi

O“quvchini mashg“ulot va mashg“ulotdan tashqari jarayonlarda turli o“quv adabiyotlari,

muammoli tajriba bajarish mazmuni bilan tanishtirish, fikrni erkin bayon etish hamda muayyan tajribani

bajarish davomida uni baholashga qaratilgan texnologiya- “

O“quvchilarni o“tilgan yoki o“tilishi kerak bo“lgan mavzu bo“yicha yakka va kichik jamoa

bo“lib fikrlash hamda xotirlash, o“zlashtirgan bilimlarni yodga tushirib, to“plangan fikrlarni

umumlashtira olish va ualrni yoza, rasm va chizma ko“rinishida ifodalay olishga o“rgatuvchi

Obyektivborliqdaginarsa-hodisalarnitizimli, uzluksiz, batartib, mukammalidrokqilishjarayoni- “

Muayyan o“qitish metodi yoki usullaridan muvaffaqiyatli foydalanish uchun zarur bo“lgan

yordamchi o“quv materiallari

O“quvchilar tomonidan egallangan bilim, ko“nikma, malaka va shaxsiy sifatlarni o“lchash

a)*1921 yilGarvard universitetida

Innovatsiya tushunchasini ilk nazariyachilarikim?

*s) I.SHumpater, N.Kondratev

27. Pedagogikani falsafadan ajratib olgan olim kim?

*a) grekcha “texne”-san“at, mahorat, “logos”-o“rganish

31. “Kvalifikatsiya“ so“ziningma“nosi?

*b) o“z-o“zini: tahlilqilish,rivojlantirishnirejalashtirish,,namoyonqilish

36. ‖Mahorat‖ so‘ziningma‘nosini toping.

*s) mohirlik, ustalik, epchillik

*d) lotinchadanolinganbo‘lib, loyiқ, mos, muvofiq, munosibdegani

*s) ixtiyorimizdantashqariyaratiladigan, bo‘ladiganҳodisalar

39. ―Innovatsiya‖ so‘ziningma‘nosi?

*a) inglizchayangilikkiritish, yangilanish

40. ―Novatsiya‖ so‘ziningma‘nosinibelgilang.

*s) lotinchadanolinganbo‘lib, o‘zgarishdegani

41. Texnologiya – bu .

42. ―Didaktika‖ – so‘ziningma‘nosi?

*d) O‘qitish, o‘rgatish

*a) bola etaklamoқ

45. DTS qandayta‘limturlarigajoriyetilgan?

*a) umumiyo‘rtata‘lim,o‘rta-maxsus, kasb-ҳunarta‘limi,oliyta‘lim

47. ―Evristika‖ so‘ziningma‘nosinima?

*d) jarayongayangifikrlarnio‘ylabtopish, yo“naltiruvchisavollar

48. Kreativlik “ bu?

Texnologiya fanidan test savollari

1. Qurish-yasashning maqsad va vazifalari nimalardan iborat.

*b) o“quvchilarda texnologik jarayon davomida bajariladigan amaliy ishlar yuzasidan olgan BKMlarini

mustaqil amaliy faoliyatda qo“llash komptentsiyalarini shakllantirishdan iborat

2. Qurish-yasash so“zining ma`nosi to“g“ri yozilgan qatorni toping.

*c) lotinchadan olingan bo“lib, turli “redmetlarni, qism va elementlarni ma`lum bir holatga keltirish,

ma`nosini bildiradi d)yunonchadan olingan bo“lib, yasash ma`nosini beradi

Поиск материала «O‘qish kitobi, 5 sinf, Shomuratova M., Ahmedova Sh., Ismatullayeva N., 2020» для чтения, скачивания и покупки

Найденные материалы, документы, бумажные и электронные книги и файлы:

Ниже показаны результаты поиска поисковой системы Яндекс. В результатах могут быть показаны как эта книга, так и похожие на нее по названию или автору.

Search results:

Barcha fanlardan 5 – sinf darsliklari. 5 – sinf darsliklarining elektron variantlari. Выберите рубрику Abituriyentlar uchun Abituriyentlarga Aforizmlar Attestatsiya Biologiya Biznes rejalar Bola tarbiyasi Bolalar uchun Bu qiziq Dars ishlanmalar Darsliklar Darsliklar 2021 Ertaklar to’plami Fizika Foydali Foydali ma’lumotlar Go’zallik sirlari Imtihon 2022 Ingliz tili darslari Ish reja 2021 Ismlar manosi Jismoniy tarbiya Kimyo Kitoblar Mantiqiy savollar Maqollar Matematika O ’qituvchilarga O ’quvchilarga Olimpiada savollari Ona tili va adabiyot Ota-onalarga PISA. bilimlar.uz

O ’ qish fanidan barcha sinf darslik. Darsliklarning elektron shakllari. Kitoblarni yuklab olish uchun yuklab olish yozuvi ustiga bosing va kitob sizning qurilmangizga yuklanadi. O’zbek tilida: 1- sinf O ’ qish darsligi – yuklab olish. Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza.uz

Канцтовары: бумага, ручки, карандаши, тетради. Ранцы, рюкзаки, сумки. И многое другое. my-shop.ru Купить

Saqlash. Haqida. Botanika. 5 – sinf (2015, O ‘.Pratov, A.To’xtayev). Saqlash. Haqida. Fransuz tili. 5 – sinf (2017, A.Nosirov, Sh .Nishonboyev). Saqlash. Haqida. Oliy va OMTM darsliklari. Durdona to‘plamlar. Android uchun kitoblar . Videogalereya. Узбекская библиотека. n.ziyouz.com

Siz bu sahifada O `zbekistonning (Toshkent) 5 sinf uchun Matematika kitobini tekinga ko`chirishingiz mumkin. Bundan tashqari, kitob bilan tanishish uchun bu kitobga prevyu yuklab olish mumkin. Скачать . www.Test-uz.ru

2-qism (V.Topildiyev) Fuqarolik ishlarini sudda ko’rishga oid protsessual hujjat namunalariga sharh ( Sh .Shoraxmetov) Fuqarolik jamiyati asoslari (A.Jalilov, U.Muhammadiyev) Fuqarolik protsessual huquqi ( M .Mamasidiqov, Z.Esanova, D.Habibullayev) Fuqarolik sud ishlarini yuritishning huquqiy asoslarini takomillashtirish masalalari ( M .Mamasiddiqov) Fuqarolik va oila huquqi (D.Karxodjayeva, N .Akayeva, Sh .Yuldasheva) Fuqoralar o’zinini o’zi boshqarish organlari ( M .Mamasiddiqov, R.Hakimov). 3- sinf (2010, M .Umarova, Sh .Hakimova) O ‘ qish kitobi . forum.ziyouz.com

Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza.uz

O ‘ qish kitobi . 1- sinf (2017, T.G’afforova, E.Shodmonov). Powered by Phoca Download . Saytimiz rivojiga hissa. n.ziyouz.com

5 – sinf darsliklarining elektron varianti. Adabiyot 2007-yil darslik.djvu ( 5 mb). O ‘ qish kitobi 2013-yil darslik.djvu (1.8 mb). bellashuv.uz

Siz bu sahifada O `zbekistonning (Toshkent) 5 sinf uchun Matematika 2 qism kitobini tekinga ko`chirishingiz mumkin. Bundan tashqari, kitob bilan tanishish uchun bu kitobga prevyu yuklab olish mumkin. www.Test-uz.ru

Mas’ul muharrir: Safo Matchonov – pedagogika fanlari doktori, professor. Taqrizchilar: Dilorom Fattoxova – O‘zbekiston Milliy universiteti. katta o‘qituvchisi, p.f. n .; Nazira Ahmedova – RTM boshlang‘ich ta’lim bo‘limi boshlig‘i; Mazmuna Jalilova – Toshkent viloyati Olmaliq shahridagi. 18-maktab boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi. Shartli belgilar: – multimedia ilovasi. – dars tugadi. O‘ — 30. O ‘ qish kitobi : 1- sinf uchun darslik / Muallif-tuzuv-chilar: T. G‘afforova, E. Shodmonov, G. Eshturdi-yeva; Mas’ul muharrir: S. Matchonov. n.ziyouz.com

Таъкидлаш ўринлики, истиқлол йилларида умумий ўрта таълим мактаблари учун дарсликларнинг янги авлодини яратиш давлат миқёсидаги вазифага айланди. Чиндан ҳам ҳар бир ўқувчининг дарсликлар билан тўлиқ таъминланиши таълим сифатини оширишда муҳим аҳамият касб этади. Ушбу саҳифа ёрдамида 5 – синф ўқувчиларига мўлжалланган дарсликларнинг электрон нусхасини кўчириб олишингиз мумкин. Сўнгги йилларда чоп этилган дарсликлар. idum.uz

1 5 – sinf informatika fanidan test. Выберите рубрику Abituriyentlar uchun Abituriyentlarga Aforizmlar Attestatsiya Biologiya Biznes rejalar Bola tarbiyasi Bolalar uchun Bu qiziq Dars ishlanmalar Darsliklar Darsliklar 2021 Ertaklar to’plami Fizika Foydali Foydali ma’lumotlar Go’zallik sirlari Imtihon 2022 Ingliz tili darslari Ish reja 2021 Ismlar manosi Jismoniy tarbiya Kimyo Kitoblar Mantiqiy savollar Maqollar Matematika O ’qituvchilarga O ’quvchilarga Olimpiada savollari Ona tili va adabiyot Ota-onalarga PISA. bilimlar.uz

4.32857142857141111111111 Rating 4.33 (35 Votes). 5 – sinf ixtisoslashgan maktablar uchun matematikadan darslik. Чтобы скачать этот файл зарегистрируйтесь или войдите на сайт. Please register or login to download this file. 5 – sinf ixtisoslashgan maktablar uchun matematikadan darslik (10.4 Mb). aim.uz

KBK: 81.2O‘z-922. O‘ 97 O ‘ qish kitobi 4- sinf : umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 4- sinfi uchun darslik / S. Matchonov [va boshq.]. – Qayta ishlangan va to‘ldirilgan oltinchi nashr. Taqrizchilar – Islom Yoqubov, O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi a’zosi; Nazira Ahmedova , RTM boshlang‘ich ta’lim bo‘limi boshlig‘i; Dildora Pulatova, TVXTXQTMOI ning katta o‘qituvchisi; Sojida Abdullayeva, Toshkent shahar Bektemir tumanidagi. 290-maktab boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi. n.ziyouz.com

Вопросы олимпиады по биологии. Чтобы загрузить вопросы об Олимпийских играх, щелкните один раз нужный файл или нажмите кнопку « скачать ». 9-biologiya-test скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9- sinf -biologiya-yozma скачать 9-10-11- sinf -olimpiada biologiya скачать 9-biologiya-yozma. mbaza.uz

ЛитРес – это самая большая библиотека электронных книг. Покупай, скачивай, читай и слушай лицензионные электронные книги и аудиокниги для компьютеров, телефонов и планшетов. На LitRes публикуются отзывы, рейтинги книг, рекомендации, рецензии, информация об авторах. www.litres.ru Купить

Интернет-магазин My-shop.ru – интернет магазин, где можно купить более 700 тысяч книг любого жанра, автора и тематики. Учебники по выгодным ценам с доставкой в Москве, Санкт-Петербурге и других городах России! Книги почтой с доставкой на дом и самовывозом. my-shop.ru Купить

Канцтовары. Низкие цены на любые канцтовары для детей и взрослых, для работы и учёбы. Письменные принадлежности. Карандаши, ручки, стержни, фломастеры, чернила, тушь, маркеры – любые письменные принадлежности. Бумажные канцтовары. Широкий выбор тетрадей, дневников, альбомов быстро и дёшево купить бумажные канцтовары. Ранцы, рюкзаки, сумки. Всевозможные сумки и косметички, ранцы с наполнением и без, рюкзаки со скидками и сумки для ноутбуков. Канцелярские мелочи. Ластики, ножницы, точилки, подставки и линейки, степлеры, дыроколы, корректоры, скотч и клей. my-shop.ru Купить

Лабиринт – это самый большой интернет магазин бумажных книг. Покупай и заказывай книги! Доставка почтой, курьером, через сеть пунктов самовывоза в Москве, Санкт-Петербурге и других 30 городах России. Доставляем также в другие страны СНГ и мира! На официальном сайте «Лабиринта» публикуются рейтинги книг, отзывы, рекомендации, рецензии и информация об авторах, издательствах, правообладателях, сериях книг. www.labirint.ru Купить

Интернет-магазин Читай-Город – Здесь вы можете купить книги всех жанров и направлений по самым выгодным ценам с бесплатной доставкой в Москве, Санкт-Петербурге и других городах России! www.chitai-gorod.ru Купить

На данной странице Вы можете найти лучшие результаты поиска для чтения, скачивания и покупки на интернет сайтах материалов, документов, бумажных и электронных книг и файлов похожих на материал «O‘qish kitobi, 5 sinf, Shomuratova M., Ahmedova Sh., Ismatullayeva N., 2020»

Для формирования результатов поиска документов использован сервис Яндекс.XML.

Нашлось 15 млн ответов. Показаны первые 20 результата(ов).

Oliy ta’lim muassasalarida o’qish qachondan boshlanadi?

Oliy ta’lim muassasalarida 10-yanvardan qishki ta’til muddati 24-yanvargacha uzaytirilgani va so‘nggi kunlarda koronavirus bilan kasallanish holatlari ko‘paygani sabab ko‘pchilik talabalarda «O‘qish qachondan boshlanadi?» degan savol paydo bo‘ldi.

Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligidan bugun olgan ma’lumotimizga ko‘ra, avval xabar berilgan — 24-yanvardan oliy ta’lim muassasalarida an’anaviy tarzda darslar boshlanishi haqidagi rasmiy ma’lumotda hozircha hech qanday o‘zgarish yo‘q.

Koronavirus sabab dars jarayonlari onlaynga o‘tishiga faqatgina Maxsus komissiya qaror qiladi. Hozircha Maxsus komissiya ham tinch. Demak, agar 24-yanvargacha hech qanday yangilik bo‘lmasa, barcha oliy ta’lim muassasalarida 24-yanvardan an’anaviy tarzda darslar boshlanadi.

Mavzuga doir

Tarix va geografiya yo‘nalishlarida Bobur stipendiyasi ta’sis etiladi

O‘zbekistondagi OTM, texnikum va akademik litseylarning o‘qish boshlashga tayyorligi qayta monitoring qilinmoqda

11 yanvardan universitet, texnikum, kollej va litseylarda darslar boshlanadi

O‘zbekistonlik talabalar eng ko‘p qaysi davlatlarda o‘qiyotgani maʼlum bo‘ldi

Qishki taʼtil cho‘zilishi mumkin, O‘zbekiston Milliy Universitetida qishqi taʼtil 23 yanvargacha uzaytirilganligi xabar qilinmoqda

OTMlarda kontrakt to‘lash muddati 20 yanvargacha uzaytirildi

Toshkentdagi 31 ta OTMda darslar soat 9:30 dan boshlanadi

Prezident va nomdor davlat stipendiyalari g‘oliblari e’lon qilindi