Elektron tijorat turlari – Types of e-commerce

Malakasi bo‘yicha talablar

Dasturlash tillari, ularning turlari va asoslari

Kompyuterda dasturlash bu – kompyuter mikroprotsessori uchun turli buyruqlar berish, qachon, qayerda nimani o’zgartirish va nimalarni kiritish yoki chiqarish haqida buyruqlar berishdir. Ushbu maqolada, qanday dasturlash tillari borligi, eng keng tarqalgan dasturlash tillari va ularning farqi. Hamda, Dasturlashni o’rganish yo’llari haqida suhbatlashamiz Kompyuter dunyosida ko’plab dasturlash tillari mavjud bo’lib, dasturlash va unga qiziquvchilar soni ortib bormoqda. Bir xil turdagi ishni bajaradigan dasturlarni Basic, Pascal, Ci va boshqa tillarda yozish mumkin. Pascal, Fortran va Kobol tillari universal tillar hisoblanadi, Ci va Assembler tillari mashi tiliga ancha yaqin tillar bo’lib, quyi yoki o’rta darajali tillardir. Algoritmik til inson tillariga qanchalik yaqin bo’lsa, u tilga yuqori darajali til deyiladi. Mashina tili esa eng pastki darajali tildir. Mashina tili bu sonlardan iboratdir, Masalan: 010110100010101 Dasturlash tillari 2 ta katta guruhlarga bo’linadi, Quyi va Yuqori darajali dasturlash tili. Quyi darajali dasturlash tili ancha murakkab bo’lib ular juda maxsus sohalarda ishlatiladi va ularning mutaxassislari ham juda kam. Chunki quyi dasturlash tillari (masalan: assembler) ko’pincha miktoprotsessorlar bilan ishlashda kerak bo’lishi mumkin. Odatda turli dasturlash ishlari uchun yuqori darajali dasturlash tilidan keng foydalaniladi. EHM (Elektron Hisoblash Mashinasi) endi yuzaga kelgan paytda programma tuzishda, faqat mashina tillarida, ya’ni sonlar yordamida EHM bajarishi kerak bo’lgan amallarning kodlarida kiritilgan. Bu holda mashina uchun tushinarli sanoq, sistemasi sifatida 2 lik, 6 lik, 8 lik sanoq sistemalari bo’lgan. Programma mazkur sanoq sistemasidagi sonlar vositasida kiritilgan. Yuqori darajali dasturlashda, mashina tillariga qaraganda mashinaga moslashgan (yo’naltirilgan) belgili kodlardagi tillar hisoblanadi. Belgilar kodlashtirilgan tillarning asosiy tamoyillari shundaki, unda mashina kodlari ularga mos belgilar bilan belgilanadi, hamda xotirani avtomatik taqsimlash va xatolarni tashhis qilish kiritilgan. Bunday mashina moslashgan til – ASSEMBLER tili nomini oldi. Odatda dasturlash yuqori saviyali dasturlash tillari (Delphi, Java, C++, Python) vositasida amalga oshiriladi. Bu dasturlash tillarining semantikasi odam tiliga yaqinligi tufayli dastur tuzish jarayoni ancha oson kechadi. Ko’p ishlatiladigan dasturlash tillari. Biz hozir biladigan va ishlatadigan tillarning barchasi shu guruhga mansub. Ular insonga “tushunarli” tilda yoziladi. Ingliz tilini yaxshi biluvchilar programma kodini qiynalmasdan tushunishlari mumkin. Bu guruhga Fortran, Algol, C, Pascal, Cobol va h.k. tillar kiradi(ko`pchiligi hozirda deyarli qo`llanilmaydi). Eng birinchi paydo bo`lgan tillardan to hozirgi zamonaviy tillargacha ishlatish mumkin. Lekin, hozirgi web texnologiya orqali ishlaydigan tillarda(PHP, ASP.NET, JSP) bunday dasturlar tuzilmaydi. Chunki bunday dasturlarning ishlashi uchun yana bir amaliy dastur ishlab turishi kerak. Hozirda, amaliy dasturlar, asosan, Visual C++, C#, Borland Delphi, Borland C++, Java, Phyhon kabi tillarda tuziladi. O`zbekistonda ko`pchilik Delphi dan foydalanadi. Buning asosiy sababi: soddaligi, komponentlarning ko`pligi, interfeysining tushunarliligi va h.k. Delphida birinchi ishlagan odam ham qanaqadir dastur tuzishi oson kechadi. Lekin, Windows da dasturning asosiy ishlash mohiyatini ancha keyin biladi(komponentlarning ko`pligi va API funksiyalari dasturda ko`rsatilmasligi uchun). Yana bir tarafi, Delphi(Pascal) operativ xotirani tejashga kelganda ancha oqsaydi. Unda o`zgaruvchilarni oldindan e’lon qilib qo`yish evaziga ishlatilmaydigan o`zgaruvchilar va massivlar ham joy olib turadi. Eng keng tarqalgan dasturlash tili(Windows OS ida) Microsoft Visual C++ tilidir. Ko`pchilik dasturlar hozirda shu tilda tuziladi. Umuman olganda, C ga o`xshash(C-подобный) tillar hozirda dasturlashda yetakchi. Deyarli hamma zamonaviy tillarning asosida C yotadi. Bundan tashqari, Turli komputer o’yinlari tuzishda yoki kichik hajmdagi dasturlar tayyorlashda LUA script yoki JavaScript tillari ham keng ishlatilmoqda. Biz sizga xozirgi kunda keng tarqalgan desktop dasturlashda ishlatiladigan dasturlash tillaridan bazilari haqida aytib o’tamiz: Delphi (talaff. délfi) — dasturlash tillaridan biri. Borland firmasi tomonidan ishlab chiqarilgan. Delphi dasturlash tili ishlatiladi va avvaldan Borland Delphi paketi tarkibiga kiritilgan. Shu bilan bir qatorda 2003-yildan hozirgacha qoʻllanilayotgan shu nomga ega bulgan. Object Pascal — Pascal tilidan bir qancha kengaytirishlar va toʻldirishlar orqali kelib chiqqan boʻlib, u ob’yektga yoʻnaltirilgan dasturlash tili hisoblanadi. Avvaldan ushbu dasturlash muhiti faqatgina Microsoft Windows amaliyot tizimi uchun dasturlar yaratishga mo’ljallangan, keyinchalik esa GNU/Linux hamda Kylix tizimlari uchun moslashtirildi, lekin 2002-yilgi Kylix 3 sonidan so’ng ishlab chiqarish to’xtatildi, ko’p o’tmay esa Microsoft.NET tizimini qo’llab quvvatlashi to’g’risida e’lon qilindi. Lazarus proekti amaliyotidagi (Free Pascal) dasturlash tili Delphi dasturlash muhitida GNU/Linux, Mac OS X va Windows CE platformalari uchun dasturlar yaratishga imkoniyat beradi. Visual Basic (talaffuzi: “Vijual Beysik”) – Microsoft korporatsiydan dasturlash tili va uning uchun dasturlash muhitdir. U BASICdan ko`p tushunchalar oldi va tez rasmli interfeys bilan dasturlar taraqqiyot ta`minlaydi. Oxirgi versiya 6.0 1998 yilda reliz kelishdi. Microsoftdan voris Visual Basic .NET 2002 yilda paydo bo`ldi. Java dasturlash tili – eng yaxshi dasturlash tillaridan biri bo’lib unda korporativ darajadagi mahsulotlarni(dasturlarni) yaratish mumkin.Bu dasturlash tili Oak dasturlash tili asosida paydo bo’ldi. Oak dasturlash tili 90-yillarning boshida Sun Microsystems tomonidan platformaga(Operatsion tizimga) bog’liq bo’lmagan holda ishlovchi yangi avlod aqlli qurilmalarini yaratishni maqsad qilib harakat boshlagan edi. Bunga erishish uchun Sun hodimlari C++ ni ishlatishni rejalashtirdilar, lekin ba’zi sabablarga ko’ra bu fikridan voz kechishdi.Oak muvofaqiyatsiz chiqdi va 1995-yilda Sun uning nomini Java ga almashtirdi, va uni WWW rivojlanishiga hizmat qilishi uchun ma’lum o’zgarishlar qilishdi. Java Obyektga Yo’naltirilgan Dasturlash(OOP-object oriented programming) tili va u C++ ga ancha o’xshash.Eng ko’p yo’l qo’yildigan xatolarga sabab bo’luvchi qismalari olib tashlanib, Java dasturlash tili ancha soddalashtirildi. Java kod yozilgan fayllar(*.java bilan nihoyalanuvchi) kompilatsiyadan keyin bayt kod(bytecode) ga o’tadi va bu bayt kod interpretator tomonidan o’qib yurgizdiriladi. C++ (talaffuzi: si plyus plyus) — turli maqsadlar uchun moʻljallangan dasturlash tili. 1979-yili Bell Labsda Biyarne Stroustrup tomonidan C dasturlash tilining imkoniyatlarini kengaytirish va OOP(object Oriented Programming) xususiyatini kiritish maqsadida ishlab chiqarilgan. Boshida „C with Classes” deb atalgan, 1983-yili hozirgi nom bilan yaʼni C++ deb oʻzgartirilgan. C++ C da yozilgan dasturlarni kompilyatsiya qila oladi, ammo C kompilyatori bu xususiyatga ega emas. C++ tili operatsiyon tizimlarga aloqador qisimlarni, klient-server dasturlarni, EHM oʻyinlarini, kundalik ehtiyojda qoʻllaniladigan dasturlarni va shu kabi turli maqsadlarda ishlatiladigan dasturlarni ishlab chiqarishda qoʻllaniladi. Quyidagi jadvalda programmalash tillari haqida ma’lumotlar keltirilgan.

Internet. Web Server. Web dasturlash vositalari (tillari) Ma`lumki, yuqori darajadagi dasturlash tillarida yozilgan dasturlarni kompyuterga tushuntirish uchun kompilyator degan qo’shimcha dastur kerak bo’ladi. Web dasturlashda ham huddi shunday jarayon sodir bo’ladi. Siz internetdagi saytlarni ko’rishlik uchun ishlatadiganingiz Brauzerlar – web dasturlash tillarining bazilarini kompilyatori hisoblanadi. Web dasturlashda yana shunday tillar ham borki ularni brouzer kompyuterga tarjima qilib tushuntirib bera olmaydi, lekin bunday tillar web saytni asosini tashkil etadi. Ana shunday tillarni brouzer tushunadigan qilib berish uchun ham Web server ga o’xshagan dasturlar (kompilyator yoki interpretatorlar) to’plami kerak bo’ladi. Bunday dasturlar esa sayt joylashgan serverlarda turadi, qachonki unga so’rov yuborganingizda (istalgan biror ssilkani bosganingizda, birinchi marta saytni ochganingizda va hokazo. ) shu sayt joylashgan serverdagi Web server dasturlari sizning brauzeringizga saytni brauzer tushunmaydigan tillarda yozilgan joylarini tarjima qilib jo’natadi. Shunday qilib klient – yani siz tomondagi web saytni kodlarini kompyuteringizga tushuntirib beradigan tarjimon bu – Brauzer, server tomonidagi web saytni sizning brauzeringiz tushunmaydigan joylarini unga tarjima qilib jo’natadigan tarjimon bu Web Server hisoblanadi. Quyida web serverni

Elektron tijorat turlari – Types of e-commerce

Bu maqola talab qilishi mumkin nusxasini tahrirlash tinish belgilarini ajratish uchun va so’zlar bo’sh joysiz birga ishlaydi. Siz yordam berishingiz mumkin uni tahrirlash. ( Oktyabr 2020 ) (Ushbu shablon xabarini qanday va qachon olib tashlashni bilib oling)

Bu an’anaviy tasnifining ro’yxati elektron tijorat modellar. Ushbu modellar to’rt xil marketing segmentlariga asoslangan; ammo, ushbu tasnifga ikkita qo’shimcha tur qo’shildi.

Mundarija

• 1 Biznesdan biznesga (B2B)
• 2 Biznesdan iste’molchiga (B2C)
• 3 Biznes uchun iste’molchilar (C2B)
• 4 Iste’molchidan iste’molchiga (C2C)
• 5 Biznesdan ma’muriyatga (B2A)
• 6 Iste’molchi ma’muriyatga (C2A)
• 7 Shuningdek qarang
• 8 Adabiyotlar

Biznesdan biznesga (B2B)

B2B elektron tijorat bu ikki kompaniya o’rtasida amalga oshiriladigan tovar va sotuvlarning barcha elektron operatsiyalarini anglatadi. [1] Ba’zida xaridor oxirgi foydalanuvchidir, lekin ko’pincha xaridor iste’molchiga qayta sotiladi. [2] Ushbu elektron tijorat turi odatda mahsulot ishlab chiqaruvchilar va ulgurji sotuvchilar o’rtasidagi munosabatlarni tushuntiradi. [1] Bundan tashqari, bu ishlab chiqaruvchilar yoki ulgurji sotuvchilar va chakana sotuvchilarning o’zaro munosabatlari bo’lishi mumkin. Biroq, xuddi shu munosabatlar xizmat ko’rsatuvchi provayderlar va biznes tashkilotlari o’rtasida ham bo’lishi mumkin. [3]

B2B odatda ko’proq boshlang’ich pul mablag’larini talab qiladi va odatda uzoqroq savdo tsiklini anglatadi, ammo bu buyurtma qiymati yuqori bo’lishiga va takroriy xaridlarga olib keladi. [4] [2] 2015 yilda Google B2B xaridorlarining yarmiga yaqini ming yillik ekanligini aniqladi – bu 2012 yildagiga nisbatan deyarli ikki baravar. Yosh avlodlar biznesda qaror qabul qilish darajasiga ko’tarila boshlaganlarida, B2B onlayn-maydonda sotish muhim ahamiyat kasb etmoqda. [2]

Ushbu modelga ExxonMobil Corporation va Chevron Corporation, Boeing va Archer Daniel Midlands kompaniyalari misol bo’la oladi. Ushbu korxonalarda yopiq muhitda boshqa korxonalar bilan bevosita ishlaydigan odatiy, korporativ elektron tijorat platformalari mavjud. [4]

• Qulaylik: Kompaniyalar jismoniy do’kon peshtaxtalari orqali savdo qilishlari yoki telefon orqali operatsiyalarni amalga oshirishlari mumkin bo’lsa-da, B2B tijorat ko’pincha onlayn ravishda amalga oshiriladi, bu erda kompaniyalar o’z mahsulotlarini va xizmatlarini reklama qiladilar, namoyishlarga ruxsat beradilar va ommaviy buyurtma berishni osonlashtiradilar. Ushbu raqamli tranzaksiya modeli tufayli sotuvchilar buyurtmalarni samarali qayta ishlashdan ham foyda ko’rishadi;

• Yuqori foyda: B2B kompaniyalari ko’pincha o’z mahsulotlarini ulgurji miqdorda sotadilar, shunda xaridorlar yaxshi kelishuvga ega bo’lishlari va kamroq stoklashlari kerak. Buyurtmaning kattaroq raqamlari potentsial sotuvlarning ko’payishiga va B2B sotuvchilari uchun ko’proq pul tushishiga olib keladi. Shu bilan birga, B2B veb-saytlari orqali boshqa korxonalarga reklama berishni osonlashtirishi marketing xarajatlarini kamaytirishga va konversiya stavkalarini oshirishga yordam beradi;

• Bozorning ulkan salohiyati: B2B sotuvchilari biznes dasturiy ta’minotidan va konsalting xizmatlaridan tortib to ommaviy materiallar va ixtisoslashgan texnikalarga qadar turli sohalardagi kompaniyalarning katta bozorini nishonga olishlari mumkin. Shu bilan birga, ular sohada etakchiga aylanish uchun texnologiya kabi sohada ixtisoslashish moslashuvchanligiga ega;

• Yaxshilangan xavfsizlik: Shartnomalar B2B tijoratining odatiy qismi bo’lganligi sababli, xaridorlar ham, sotuvchilar uchun ham ba’zi xavfsizlik bor, chunki biri to’lashi, ikkinchisi va’da qilinganidek tovarlarni etkazib berishi xavfi kamroq. Sotuvlar odatda raqamli ravishda kuzatilganligi sababli, B2B sotuvchilari moliyaviy natijalarini kuzatishi va kuzatishi yanada xavfsizroq. [5]

• Batafsil murakkab sozlash jarayoni: B2B chakana sotuvchisi sifatida ishlashga bag’ishlangan va etarlicha katta miqdordagi buyurtma beradigan mijozlarni qanday jalb qilish kerakligini aniqlash uchun ish olib boradi. Buning uchun ko’pincha potentsial korxonalarni reklama qilish, buyurtma bo’yicha buyurtma berish tizimini o’rnatish va savdo hajmi pasayganda tezda moslashish uchun to’liq izlanishlar talab etiladi;

• Sotishning cheklovlari: B2B kompaniyalari ko’p narsalarni sotishlari mumkin bo’lsa-da, ular individual mijozlarga potentsial sotuvlarni o’tkazib yuborishadi. Ishbilarmon xaridorlarning kichikroq to’plami va shartnomalar bo’yicha muzokaralar olib borish zaruriyati, foyda, ayniqsa, kompaniya boshqa xaridorlarni asosiy xaridorlarini yo’qotib qo’ygan taqdirda, foydaga ba’zi cheklovlar qo’yishi mumkin;

• B2B sotuvchilari ajralib turishi uchun ehtiyoj: Shu bilan birga, B2B bozorida raqobatdosh va o’xshash mahsulotlar va xizmatlarni sotadigan ko’plab kompaniyalar mavjud. Sotuvchilar ko’pincha narxlarni pasaytirishlari va bozorda muvaffaqiyat qozonish uchun kompaniyalar e’tiborini jalb qilishning maxsus usullarini topishlari kerak;

• Maxsus buyurtma tajribasi zarur: Onlaynda sotadigan B2B kompaniyalari xaridorlar foydalanishni osonlashtiradigan veb-saytni loyihalashtirish va buyurtma berish tizimida katta kuch sarflashlari kerak. Bu mahsulot va xizmatlar to’g’risidagi ma’lumotlarni aniq taqdim etishni, onlayn demolarni yoki konsultatsiyalarni taklif qilishni va kerakli miqdordagi variantlarni va kerakli har qanday maxsus sozlamalarni o’z ichiga olgan buyurtma shakllaridan foydalanishni anglatadi. [5]

Biznesdan iste’molchiga (B2C)

B2C eng keng tarqalgan elektron tijorat modeli. Bu korxonalar, ham ishlab chiqaruvchilar, ham xizmat ko’rsatuvchi provayderlar, oxirgi iste’molchilar bilan elektron ishbilarmonlik munosabatlari bilan shug’ullanadi. Ko’pgina odamlar ushbu elektron tijorat usulini yaxshi ko’radilar, chunki bu ularga eng yaxshi narxlarda xarid qilish, xaridorlarning sharhlarini o’qish va ko’pincha chakana dunyoda duch kelmaydigan turli xil mahsulotlarni topish imkonini beradi. Ushbu elektron tijorat toifasi, shuningdek, korxonalarga o’z mijozlari bilan ko’proq shaxsiy munosabatlarni rivojlantirishga imkon beradi. [1] Iste’molchi sifatida Internetda sotib olgan har qanday narsa B2C operatsiyalari doirasida amalga oshiriladi. B2C sotib olish uchun qaror qabul qilish jarayoni, biznesdan biznesga (B2B) sotib olishga qaraganda ancha qisqa, ayniqsa, qiymati pastroq bo’lgan narsalar uchun. Shu sababli, u qisqaroq savdo aylanishiga ega. Shuning uchun B2C korxonalari odatda savdo qilish uchun kamroq marketing dollarlarini sarflaydilar, ammo B2B hamkasblariga qaraganda o’rtacha buyurtma qiymati past va takroriy buyurtmalarga ega. B2C innovatorlari mobil dasturlar, mahalliy reklama va qayta marketing kabi texnologiyalarni o’z mijozlariga to’g’ridan-to’g’ri bozorga chiqarish va bu jarayonda o’z hayotlarini engillashtirish uchun qo’lladilar. [2] B2C biznesining namunalari hamma joyda mavjud. Faqat onlayn chakana sotuvchilar orasida Newegg.com, Overstock.com, Wish va ModCloth mavjud. Staples, Wal-Mart, Target, REI va Gap kabi boshqa yirik B2C modeli g’isht va ohak korxonalari. [4]

• Cheksiz bozor: Bozor cheklanmagan bo’lib, xaridorlarga qulayliklarini o’rganish va xarid qilish imkoniyatini beradi. Uydan, ofislardan va boshqa joylardan kerakli mahsulotni vaqt cheklovisiz tekshirib ko’rishimiz mumkin. Mahsulotlarni butun dunyodan sotib olish mumkin. Bu odamlarga deyarli mahsulot sotib olish imkoniyatini beradigan xalqaro to’siqlarning buzilishini anglatadi;

• Biznesni amalga oshirish uchun arzonroq xarajatlar: B2C bir nechta biznes tarkibiy qismlarini, shu jumladan xodimlarni, sotib olish narxini, pochta orqali tasdiqlashlarni, telefon orqali qo’ng’iroqlarni, ma’lumotlarni kiritish va jismoniy mavjud bo’lgan do’konlarni ochish talablarini kamaytirdi. Bu mijozlar uchun tranzaksiya xarajatlarini kamaytirdi;

• Biznesni boshqarish osonlashdi: an’anaviy ma’muriy usullar bilan taqqoslaganda do’kon zaxiralari, jo’natmalar, jurnallar va umumiy savdo operatsiyalarini ro’yxatga olish osonlashdi. Ushbu hisob-kitoblar endi avtomatik ravishda amalga oshirilmoqda. Bundan tashqari, real vaqtda yangilanishlarni taqdim etish mumkin, bu orqali har qanday muammolarni belgilash mumkin;

• Keyinchalik samarali biznes aloqalari: dilerlar va etkazib beruvchilar bilan yangi va takomillashtirilgan assotsiatsiyalarni qurish;

• Ish jarayonini avtomatlashtirish: Ushbu jarayon mahsulotlarni o’z vaqtida jo’natish imkoniyatini beradi. Bundan tashqari, u avtomatik ravishda aktsiyalar darajasini sozlaydi va joylashuv mavjudligini aniqlaydi. Bu juda ishonchli xavfsizlik tizimlarini o’z ichiga oladi, bosqichma-bosqich tekshirish, hisob yozuvlarini kiritish va biznes operatsiyalariga qarash uchun hayratlanish rejimi. Uchinchi tomon to’g’ridan-to’g’ri savdo-sotiqlari taniqli bank va buxgalteriya hisobi xususiyatlari bilan ta’minlanadi, bu korxonalarga sotuvchilar bilan bog’lanish va shunga muvofiq ichki biznes operatsiyalarini amalga oshirishga imkon beradi. [6]

• Infrastruktura: Internet ulkan, xalqaro mijozlar havzasini yaratishga imkon beradigan bo’lsa ham, ko’pchilik hali ham Internetga kirish imkoniga ega emas;

• Raqobat: Raqobat shiddatli. Bozorning katta ulushlarini saqlab qolishga muvaffaq bo’lgan, ularga uzoq muddatda omon qolish imkoniyatini beradigan ma’lum kompaniyalar mavjud. Mijozlarni ta’minlash uchun yangi va takomillashtirilgan mahsulotlar doimiy ravishda chiqarilishi kerak;

• Mahsulotning cheklangan ta’siri: Shuni aytib o’tish joizki, xaridorlarni kirish qulayligi va o’ziga xos moslashuvchanlik darajasi bilan mukofotlaganiga qaramay, elektron tijorat xaridorlarga Internet orqali mahsulot ta’sirini cheklab qo’ydi. Aksariyat veb-saytlar xaridorlarga mahsulotni sotib olish paytida jozibali mahsulot tasvirlari va ularning tavsiflaridan tashqariga chiqishiga yo’l qo’ymaydi. Bu bizga elektron tijorat “mahsulotning cheklangan ta’sirlanishini” qo’llab-quvvatlayotgani haqida g’oyalar beradi, shuning uchun ba’zi mahsulotlar jo’natish vaqtida xaridorlarning ko’nglini qoldiradi va darhol kompaniyalarga yuboriladi. [6]

Biznes uchun iste’molchilar (C2B)

C2B elektron tijorat – bu iste’molchi o’z xizmatlari yoki mahsulotlarini kompaniyalar sotib olishlari uchun taqdim etishi. [1] C2B elektron tijorat modelining raqobatbardosh tomoni tovarlar va xizmatlarga narx belgilashda. Ushbu yondashuv teskari kim oshdi savdosini o’z ichiga oladi, unda xaridorlar sotib olmoqchi bo’lgan mahsulot yoki xizmat narxlarini nomlashadi. C2B ning yana bir shakli iste’molchi o’z biznesini iste’molchining blogida biznes mahsulotlarini sotish uchun pullik imkoniyat yaratib berganda yuzaga keladi. [7]

Masalan, oziq-ovqat kompaniyalari oziq-ovqat bloggerlaridan retseptga yangi mahsulotni qo’shishni va o’z bloglarining o’quvchilari uchun ko’rib chiqishni so’rashlari mumkin. YouTube sharhlari bepul mahsulotlar yoki to’g’ridan-to’g’ri to’lov orqali rag’batlantirilishi mumkin. Bunga iste’molchilar veb-saytidagi pullik reklama maydoni ham kirishi mumkin. Google Adwords / Adsense bloggerlarning reklama uchun haq to’lash jarayonini soddalashtirish orqali ushbu turdagi munosabatlarni yo’lga qo’ydi. Amazon Affiliates kabi xizmatlar veb-sayt egalariga Amazon-da sotiladigan mahsulotga ulanish orqali pul ishlashga imkon beradi. C2B modeli Internet asrida tovarlarga “ulangan” iste’molchilarga tayyor kirish imkoniyati tufayli rivojlandi. Bir paytlar ishbilarmonlik munosabatlari qat’iy ravishda bir yo’nalishda bo’lib, kompaniyalar iste’molchilarga xizmatlar va tovarlarni surib qo’ygan bo’lsa, yangi ikki tomonlama tarmoq iste’molchilarga o’zlarining bizneslariga aylanishlariga imkon berdi. Videokameralar, yuqori sifatli printerlar va veb-ishlab chiqish xizmatlari kabi texnologiyalar narxining pasayishi iste’molchilarga ilgari yirik kompaniyalar bilan chegaralangan reklama va aloqa vositalariga kirish imkoniyatini beradi. Natijada, iste’molchilar ham, korxonalar ham C2B modelidan foydalanishlari mumkin. [7]

Bunga kompaniya logotipini moslashtirgan grafik dizayner yoki elektron tijorat veb-sayti uchun suratga tushadigan fotograf misol bo’lishi mumkin. [1]

Masalan, C2B ning afzalliklari va kamchiliklari:

C2B veb-sayti sahifaning yuqori qismida www.thefreemortgagecalculator.com saytida “Kredit beradigan daraxt” reklama e’lonini taqdim etadi. Ushbu veb-saytning afzalligi shundaki, egasi ipoteka kreditlarini sotishi, mijozlar bilan uchrashishi yoki kundalik biznes operatsiyalari uchun pul to’lashi shart emas. Agar “Qarz berish daraxti” reklama tashrif buyuruvchilar tomonidan ishlatilsa, veb-sayt egasi etakchilik uchun “Qarz berish daraxti” dan komissiya to’laydi. C2B operatsiyalarining kamchiliklari shundan iboratki, bunday veb-saytni yaratish uchun veb-dizaynni yaxshi bilishi kerak va ishlagan pullari uning o’rniga ipotekani to’g’ridan-to’g’ri iste’molchiga sotish orqali olinadigan puldan ancha past bo’ladi. [8]

Iste’molchidan iste’molchiga (C2C)

C2C, bir xaridor boshqa mijozdan operatsiyani engillashtirish uchun uchinchi tomon biznesidan yoki platformasidan foydalangan holda tovarlarni sotib oladigan va odatda o’z pullarini tranzaksiya yoki ro’yxatga olish to’lovlarini yig’ish orqali ishlab chiqaradigan bozor muhitini aks ettiradi. [9] [2]

Ushbu korxonalar rag’batlantiruvchi xaridorlar va sotuvchilar tomonidan o’ziyurar o’sishdan foyda ko’radi, ammo sifat nazorati va texnologiyani saqlashda asosiy muammolarga duch keladi. [2] Mijozlarning yana bir foydasi – mahsulotlar uchun raqobat. Mijozlar ko’pincha boshqa joyda topish qiyin bo’lgan narsalarni topishi mumkin. Shuningdek, marjlar sotuvchilar uchun an’anaviy narxlash usullaridan yuqori bo’lishi mumkin, chunki chakana yoki ulgurji sotuvchilar yo’qligi sababli minimal xarajatlar mavjud. [9] C2C saytini ochish ehtiyotkorlik bilan rejalashtirishni talab qiladi. [4]

C2C misollari sifatida Craigslist va eBay kabi kompaniyalar Internetning dastlabki kunlarida ushbu modelga asos solgan. [2] Odatda, ushbu modeldagi operatsiyalar onlayn platformalar (masalan, PayPal) orqali amalga oshiriladi, lekin ko’pincha ijtimoiy tarmoqlar (Facebook marketplace) va veb-saytlar (Craigslist) yordamida amalga oshiriladi. [1]

• Mavjudligi: Iste’molchilar buyurtma asosida xarid qilishlari uchun har doim mavjud.

• Veb-saytlar muntazam ravishda yangilanadi;

• Yuqori rentabellik: Mahsulotlarni to’g’ridan-to’g’ri boshqa iste’molchilarga sotadigan iste’molchilar yuqori foyda olishlari mumkin;

• Tranzaktsiyaning past narxi: Onlayn platformalar orqali sotish jismoniy do’kon maydoniga ega bo’lgan xarajatlarga qaraganda ancha arzon;

• To’g’ridan-to’g’ri munosabatlar: mijozlar vositachidan o’tmasdan to’g’ridan-to’g’ri sotuvchilar bilan bog’lanishlari mumkin. [iqtibos kerak ]

• To’lov kamroq xavfsiz bo’lishi mumkin;

• Xavfsizlik bilan bog’liq muammolar: firibgarlar C2C saytlarini yaxshi bilganliklari sababli yolg’on gapirishgani sababli o’g’irlik bo’lishi mumkin;

• Mahsulotlar sifatini nazorat qilishning etishmasligi. [iqtibos kerak ]

Biznesdan ma’muriyatga (B2A)

B2A, shuningdek B2G nomi bilan ham tanilgan bo’lib, kompaniyalar va davlat boshqaruvi yoki davlat idoralari o’rtasidagi barcha operatsiyalarni anglatadi. Davlat idoralari (ma’muriyati) turli xil biznes tashkilotlari bilan savdo qilish va ma’lumot almashish uchun markaziy veb-saytlardan foydalanadilar. [10] Bu ko’plab xizmatlarni, xususan ijtimoiy ta’minot, ish bilan ta’minlash va huquqiy hujjatlar kabi sohalarni o’z ichiga olgan sohadir. [1]

Boshqa korxonalar bilan yoki to’g’ridan-to’g’ri iste’molchilar bilan o’zaro munosabatda bo’lishga odatlangan korxonalar ko’pincha davlat idoralari bilan ishlashda kutilmagan to’siqlarga duch kelishadi. Hukumatlar ushbu loyihani ma’qullash va ishni boshlash uchun xususiy kompaniyalarga qaraganda ko’proq vaqt talab etadi. Tartibga solish qatlamlari kontraktatsiya jarayonining umumiy samaradorligiga zarar etkazishi mumkin.

Korxonalar hukumat shartnomalari qo’shimcha hujjatlar, vaqt va tekshirishni o’z ichiga olganligini aniqlasa-da, davlat sektoriga tovarlar va xizmatlar ko’rsatishning afzalliklari bor. Hukumat shartnomalari ko’pincha o’xshash va xususiy sektor ishiga qaraganda ancha barqaror bo’ladi. Muvaffaqiyatli hukumat shartnomalari bilan shug’ullanadigan kompaniya odatda keyingi shartnomani olishni osonlashtiradi. [11]

B2A modelining ajoyib namunasi Accela; bu dasturiy ta’minot kompaniyasi, bu hukumatning dasturiy echimlarini va davlat xizmatlaridan ruxsat olish, rejalashtirish, litsenziyalash, sog’liqni saqlash va hk. [10]

Iste’molchi ma’muriyatga (C2A)

C2A elektron tijorat jismoniy shaxslar va davlat boshqaruvi o’rtasidagi barcha elektron operatsiyalarni o’z ichiga oladi.

C2A elektron tijorat modeli iste’molchiga o’z so’rovlarini yuborishda va to’g’ridan-to’g’ri mahalliy hukumat / hokimiyatdan davlat sektori to’g’risida ma’lumot so’rashga yordam beradi. Bu iste’molchilar va hukumat o’rtasida aloqa o’rnatishning oson yo’lini taqdim etadi. [10]

Bunga soliqlar (soliq deklaratsiyasini topshirish), sog’liqni saqlash (onlayn xizmat yordamida uchrashuvni rejalashtirish) va oliy ma’lumot uchun to’lovlarni to’lash kiradi. [1]

Shuningdek qarang

• Bepul dasturiy ta’minotning elektron tijorat veb-dasturlari tizimini taqqoslash
• Savat savatining dasturiy ta’minotini taqqoslash
• Elektron tijorat
• Mobil tijorat

Elektron darsliklar turlari

Ma’lumoti bo‘yicha talablar

Malakasi bo‘yicha talablar

Tarjimon quyidagi uchta talabdan kamida bittasiga loyiq bo‘lishi lozim:

1. Tarjimonlik, filologiya yo‘nalishlari(mutaxassisliklari) bo‘yicha oliy ma’lumot to‘g‘risidagi diplomga ega chet tili va ona tilini mukammal biladigan oliy ma’lumotli mutaxassis, bakalavr yoki magistr.

2. Mazkur yo‘nalish bo‘yicha PhD, fan nomzodi yoki fan doktori ilmiy darajasiga, dotsent yoxud professor ilmiy unvoniga ega olim-mutaxassis.

3. Tarjimon huquqiga ega (sertifikat yoki boshqa rasmiy hujjat bilan tasdiqlangan) bo‘lgan, chet tilini IELTS-6.0va undan yuqori darajada(shu jumladan, boshqa chet tillaridan tarjima qilishda muvofiq daraja nazarda tutiladi)biladigan (tasdiqlovchi hujjat bilan) mutaxassis.

Tarjimon tarjima predmetini har ikkala til vositalarida oson ifoda qila oladigan, til xususiyatlarini biladigan va uni tarjimada to‘laqonli amalga oshira oladigan bo‘lishi hamda quyidagi malaka talablaridan kamida bittasiga loyiq bo‘lishi lozim:

1. Professional tarjimon yoki professional xorijiy til filologi malaka talablariga javob beradigan mutaxassis.

2. Chet tilini o‘zlashtirishning Umumyevropa xalqaro standarti bo‘yicha kamida V2+ yoki S1 darajasida biladigan yuqori malakali, og‘zaki va yozma tarjima yo‘nalishida tajribaga ega bo‘lgan mutaxassis.

3. Respublikada yoki xorijiy mamlakatlarda ilmiy, ilmiy-ommabop, ilmiy-texnik (sohalar bo‘yicha) matnlarni tarjima qilish tajribasiga ega, tarjimalari rasmiy matbuotda, ilmiy va ommabop nashrlarda chop etilgan va tan olingan mutaxassis.

4. Chet el oliy ta’lim muassasalarining bakalavriati yoki magistraturasini bitirgan yoxud kamida 2 yil davomida PhD dasturi bo‘yicha o‘qigan yoki malakasini oshirgan mutaxassis.

Muharrir quyidagi talabdan kamida bittasiga loyiq bo‘lishi lozim:

1. Fan, ta’lim yo‘nalishi yoki ta’lim sohasi bo‘yicha oliy ma’lumotli mutaxassis, bakalavr yoxud magistr diplomiga ega bo‘lgan soha mutaxassisi.

2. Mazkur yo‘nalish bo‘yicha PhD, fan nomzodi yoki fan doktori ilmiy darajasiga, dotsent yoxud professor ilmiy unvoniga ega bo‘lgan soha mutaxassisi.

Muharrir quyidagi malaka talabidan kamida bittasiga loyiq bo‘lishi lozim:

1. Tegishli fan yoki turdosh o‘quv fanlaridan kamida 5 yil dars berib kelayotgan professor yoki o‘qituvchi.

2. Sohani mukammal biladigan, ilmiy maqola, o‘quv va ilmiy adabiyotlarni tayyorlab nashr qilgan mutaxassis.

Chet tilini biladigan fan yoki yo‘nalish mutaxassislariga afzallik beriladi.

Sohaga oid ta’lim muassasasi, ilmiy muassasa va boshqa tashkilotlarda faoliyat yuritayotgan oliy ma’lumotli mutaxassis (rahbar).

Sohani mukammal biladigan, sohaga oid respublika va jahondagi tendensiyalardan xabardor bo‘lgan mutaxassis.

Chet tilini biladigan fan yoki yo‘nalish mutaxassislariga afzallik beriladi.

Elektron ta’lim

Elektron ta’lim Bu platformalar yoki raqamli muhitlar orqali bilimlarga kirishni targ’ib qiluvchi ta’lim modeli.

Garchi elektron ta’lim ko’pincha masofaviy o’qitish bilan bog’liq bo’lsa-da, ba’zi mualliflar uchun ular ikki xil usul. The elektron ta’lim masofaviy o’qitish ularsiz amalga oshirishi mumkin bo’lgan holda, axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan (AKT) foydalanishni talab qiladi.

Elektron ta’lim anglikizmdan kelib chiqadi elektron ta’lim (elektron ta’lim), keyinchalik bu soddalashtirilgan. Biroq, ispan tilida ishlatilishi uchun “virtual o’rganish”.

Platformalar elektron ta’lim

Bugungi kunda Internetda bilim berishni istagan har qanday kishi yoki muassasa bir nechta texnik talablar bilan buni amalga oshirishi mumkin.

Shu ma’noda, ning platformalari elektron ta’lim akademik tarkibni almashish uchun ixtisoslashtirilgan dasturiy ta’minotga asoslangan (Tarkibni boshqarishni o’rganish yoki LCMS). Ushbu turdagi vositalar nafaqat tarkibni yaratish va almashish, balki o’qitishning boshqa jihatlari (o’qish narxi, baholari), shuningdek, talabalar o’rtasida almashinuv manbalari (suhbatlar, forumlar va boshqalar) ustidan nazoratni amalga oshirishga imkon beradi.

Dunyoda eng ko’p ishlatiladigan virtual ta’lim platformalari orasida:

• Moodle
• ATutor
• Chamilo
• Saba o’rganish
• Onlayn o’qituvchi
• eCollege

Ushbu platformalarning ba’zilari bepul dasturiy ta’minotga asoslangan va bepul. Boshqa tomondan, boshqalarga pullik to’lanadi, lekin odatda ba’zi bir modullarni sozlash va texnik yordam kabi katta imkoniyatlar taqdim etiladi.

Xususiyatlari elektron ta’lim

Virtual o’rganish nafaqat bilimga kirishni, balki geografik joylashuvidan qat’i nazar, tengdoshlar o’rtasidagi hamkorlikni ham rivojlantiradigan xususiyatlarga ega. Ta’kidlash kerak bo’lgan boshqa jihatlar:

Ko’p mavzuli tarkib

The elektron ta’lim har qanday sohada bilimlarni tarqatishga imkon beradi. Rasmiy ta’limdan tortib, talabalar o’quv dasturidan tashqarida bo’lgan, ammo talaba uchun qiziq bo’lishi mumkin bo’lgan vositalarni olishga qadar.

Moslashuvchan formatlar

Virtual ta’lim tizimlari yuzma-yuz ta’limda qo’shimcha manba sifatida, masofaviy ta’limda yoki akademik mashg’ulotlarda asosiy yordam sifatida foydalanish mumkin.

Doimiy yangilanib turadi

The elektron ta’lim o’qituvchilarga ham, talabalarga ham doimo dolzarb bo’lishga imkon beradigan tarkibni tezda yangilashga imkon beradi.

Chegarasiz ta’lim

Onlayn ta’lim tizimlari masofani yo’q qiladi va dunyoning turli burchaklaridan kelgan odamlar o’rtasida aloqa o’rnatishga imkon beradi, bu esa tajribani boyitishga yordam beradi.

Hamkorlik muhiti

Odatda, orqali taqdim etilgan ta’lim va ta’lim mazmuni elektron ta’lim Bu o’quv jarayonini yanada dinamik qilish uchun talabalar o’rtasidagi hamkorlikni nazarda tutadi. Bu fikr almashishni rag’batlantiradi va ijtimoiy aloqalarni o’rnatishga yordam beradi.

Vaqtni boshqarish yaxshiroq

Bilan elektron ta’lim, talaba qachon o’z darslarini olib borishi, bir-birini to’ldiruvchi mashg’ulotlar bilan shug’ullanishi va h.k. Ko’pgina hollarda, bu doimiy ish bilan shug’ullanadigan yoki yuzma-yuz mashg’ulot o’tkazishga xalaqit beradigan boshqa kasb egalari uchun ideal variant.

Resurslarni tejash

Masofaviy o’qitish talabalar, o’qituvchilar va muassasalar uchun iqtisodiy jihatdan yanada samarali boshqaruvni nazarda tutadi. Transport, jismoniy makon va asosiy xizmatlardan foydalanish qisqaradi va ko’p hollarda bu mavjud emas.

Shuningdek qarang: Netiquette.