O’g’il ko’rish – sirlari, kalendari va homila jinsini aniqlash usullari

31

Odam va uning salomatligi 8 sinf darslik 2017 pdf

Шавкат Мирзиёев биринчи чоракда ЯИМ пасайишига йўл қўймаслик учун совуқдан жабр кўрган тадбиркорлар қўллаб-қувватланишини маълум қилди. Тадбиркорлик субъектларига кредит тўлаш муддати узайтирилади, қарзни бўлиб-бўлиб тўлаш, фоиз ва «пеня» ҳисобини тўхтатиб туриш ва бошқа имкониятлар яратилади.

1 феврал 21:10

Президент — Ўзбекистонда муқобил энергиядан фойдаланишни қандай ошириши ҳақида

31 январ 18:24

Ўзбекистон Коррупцияни қабул қилиш индексида 14 поғона юқорилади

31 январ 14:59

Фоторепортаж: Қорақалпоғистон воқеалари бўйича ҳукмлар эълон қилинди

Бугун, 16:20

Покистон ва Хитой элчилари Ўзбекистондаги миссиясини якунлади

Ўзбекистон ташқи ишлар вазири в.б. Бахтиёр Саидов миссиясини якунлаётган Покистон ва Хитой элчилари билан учрашди. Вазир элчилардан ҳамкасбларига салом етказишни сўради.

Бугун, 13:59

Пойтахтда 35 та газ «заправка» фаолияти қайта тикланди (рўйхат)

3 февраль ҳолатига кўра, Тошкент шаҳрида 35 та автомобилларга газ тўлдириш компрессор шохобчалари (АГТКШ) фаолияти қайта тикланди.

Бугун, 13:56

Метан «заправка»ларга 5 баробар кўп газ етказиб берилади — президент

Шавкат Мирзиёев ҳафта давомида газ қуйиш шохобчаларига газ етказиб бериш ҳажми 5 баробарга оширилганини маълум қилди.

Бугун, 13:55

Қорақалпоғистонда фуқароларнинг фойдаланилмаётган буюмларини эҳтиёжмандларга тарқатиш акцияси бошланди

Ёшлар ишлари агентлигининг Қорақалпоғистон бошқармаси фуқароларнинг фойдаланилмаётган буюмларини эҳтиёжмандларга тарқатиш бўйича акцияни бошлади. Бошқарманинг Нукусдаги биноси олдига «саховат контейнери» ўрнатилди. Одамлар келтирган буюмлар шу ерда тўпланиб, эҳтиёжмандларга етказиб берилмоқда.

Бугун, 13:26

Тошкентда 22 ёшли йигит диний қўшиқларни тарқатгани учун 5 йилга қамалди

Техника университети 4-курс талабаси диний қўшиқларни танишлари орасида тарқатгани учун беш йилга озодликдан маҳрум этилди. Диний қўмита хулосасига кўра, ақидапарастлик ғоясига асосланган ушбу нашидани Ўзбекистон ҳудудига олиб кириш ва тарқатиш тақиқланади.

Бугун, 13:19

Тошкентда аёллар ўртасида қиличбозлик бўйича Жаҳон кубоги босқичи ўтказилади

Пойтахтда 10−12 февраль кунлари қиличбозлик бўйича аёллар ўртасида Жаҳон кубоги босқичи бўлиб ўтади. Унда йигирмадан ортиқ давлат иштирок этади.

Бугун, 13:16

«Иккинчи хотин» учун техника реклама қилинган баннерлар олиб ташланди

Mobile Retail (Elmakon бренди)нинг «иккинчи хотин» учун техника реклама қилинган баннерлари демонтаж қилинди, деб хабар берди Рақобатни ривожлантириш ва истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитаси. Давлат идораси буни реклама тўғрисидаги қонунга зид деб баҳолади.

Бугун, 12:00

Ўзбекистонда дам олиш кунлари бироз ёғингарчилик кузатилади

Ўзбекистонга Каспий денгизи ҳудудларидан нам ҳаво массалари кириб келиши бошланади. Дам олиш кунлари ҳаво ҳарорати кечалари 0…+5 даража, кундузи +5…+10 даража атрофида бўлади. Ҳудудларда вақти-вақти билан ёмғир ёғади.

Бугун, 11:44

Хоразмда фермер ноқонуний сунъий кўл ташкил қилиб, нобудгарчиликка йўл қўйгани айтилмоқда

Хоразмда фермер хўжалиги раҳбари 7,3 гектар суғориладиган ерда ноқонуний сунъий кўл ташкил қилганликда гумонланмоқда. Бунинг ортидан у нобудгарчиликка йўл қўйиб, давлатга 1,8 млрд сўм зарар етказган. Унга нисбатан жиноят иши очилди.

Бугун, 10:45

Ўзбекистон ташқи ишлар вазири в.б. Украина элчиси билан учрашди

Ўзбекистон ташқи ишлар вазири в.б. Бахтиёр Саидов Украинанинг фавқулодда ва мухтор элчиси Микола Дорошенко билан учрашди. Мулоқотда турли соҳалардаги икки томонлама ҳамкорлигининг долзарб масалалари муҳокама қилинди.

Бугун, 10:40

Ўзбекистон 2022 йилда енгил автомобилларни энг кўп Хитойдан импорт қилди

Ўзбекистон 2022 йилда 34 та давлатдан енгил автомобил импорт қилди. Статистика агентлигига кўра, энг кўп машина Хитойдан (11 159 дона) олиб келинган. Кейинги ўринларда Корея, Қозоғистон ва Россия қайд этилган.

Бугун, 10:26

Ўзбекистон Қуролли кучларини қуроллантириш давлат комиссияси ташкил этилди

Президент фармони билан Ўзбекистон Қуролли кучларини қуроллантириш бўйича давлат комиссияси ташкил этилди. У махсус органларни қурол-яроғ, ҳарбий ва махсус техника билан таъминлаш бўйича яқин, ўрта ва узоқ муддатли истиқболларни белгилайди, дастурларни кўриб чиқади ва тасдиқлайди.

Бугун, 10:03

Банкларда долларнинг сотиш ва сотиб олиш курслари яна ошди

Тижорат банклари 3 февраль куни аҳолидан 1 АҚШ долларини 11 225 — 11 315 сўмдан сотиб олмоқда, сотиш курси эса аксарият банкларда 11 350 сўм.

Бугун, 09:39

Ўзбекистонда ОИВ билан касалланганлар сони 45 минг нафарни ташкил этади

Ўзбекистонда 45 мингдан ортиқ шахс ОИВ касаллиги билан яшаб келмоқда. Ўтган йилда инфекцияга текширувлар сони 700 мингдан 3,5 миллионга ёки 5 баробарга ортган.

Бугун, 08:27

Фото: Намангандаги Ахсикент харобаларидан Дамашқ қиличлари ва деворий суратлар топилди

Тўрақўрғон туманидаги Ахсикент шаҳри харобаларидан ноёб танга, Қорахонийлар даврига оид деворий суратлар ва минг йиллик Дамашқ қиличлари топилди. Реставраторлар буюмларни таъмирламоқда.

Жаҳон янгиликлари дайжести

Швецияда банкротга учраган компаниялар сони рекорд даражага етгани, АҚШ Адлия вазирлигининг президент Жо Байден уйида режали тинтув ўтказгани, ширин ичимликларнинг эркакларда калликни келтириб чиқаришга алоқадорлиги аниқлангани ва бошқалар — «Газета.uz»нинг жаҳон янгиликлари дайжестида

2 февраль куни Ўзбекистонда содир бўлган энг муҳим хабарлар дайжести

Жасади топилган 12 ёшли қиз воқеасига жамоатчиликнинг муносабати, ерости газ сақлаш иншооти қайта ишга тушишини айтган президент, Ўзбекистоннинг демократия рейтингидаги ўрни, сақоқушни ўлдирган шахс ушлангани, ўзбекистонликка қарши санкция қиритган АҚШ ва бошқалар — «Газета.uz»нинг кун дайжестида.

Арнасойда Қизил китобга киритилган сақоқушни ўлдирган шахс ушланди

Ўзбекистон Қизил китобига киритилган пушти сақоқушни ўлдирган эркакнинг шахси аниқланди. У бутун Ўзбекистон халқидан кечирим сўраб, бу ҳолат бошқа қайтарилмаслигини айтди.

Вчера, 18:16
Вчера, 17:23
Вчера, 17:00
Вчера, 16:12
Вчера, 15:50
Вчера, 15:26
Вчера, 15:20
Вчера, 13:24
Вчера, 11:43
Вчера, 11:41

ЭНГ КЎП ЎҚИЛГАН ХАБАРЛАР

• «Мен сотқин эмасман. Тажимуратовнинг ўзи ҳақиқий сотқин» — Нукус воқеалари бўйича судланувчи Азамат Нуратдинов
• Тошкентда бедарак йўқолган 12 ёшли қизнинг жасади топилди
• «Адолатсиз ҳукм чиқарилди» — Даулетмурат Тажимуратовнинг укаси
• Пойтахт Ободонлаштириш бош бошқармасига вақтинча бошқарувчи тайинланди
• Даулетмурат Тажимуратовнинг қийноқлар ҳақидаги баёноти текширилиши керак — HRW

ВАЛЮТА КУРСЛАРИ (МБ) 3 феврал

USD	11 295,23 сўм	12,25
EUR	12 423,62 сўм	144,35
RUB	161,33 сўм	0,41

Фотолента

МОБИЛ ИЛОВА

Жамият

Пойтахтда 35 та газ «заправка» фаолияти қайта тикланди (рўйхат)

3 февраль ҳолатига кўра, Тошкент шаҳрида 35 та автомобилларга газ тўлдириш компрессор шохобчалари (АГТКШ) фаолияти қайта тикланди.

Бугун, 13:59

Қорақалпоғистонда фуқароларнинг фойдаланилмаётган буюмларини эҳтиёжмандларга тарқатиш акцияси бошланди

Ёшлар ишлари агентлигининг Қорақалпоғистон бошқармаси фуқароларнинг фойдаланилмаётган буюмларини эҳтиёжмандларга тарқатиш бўйича акцияни бошлади. Бошқарманинг Нукусдаги биноси олдига «саховат контейнери» ўрнатилди. Одамлар келтирган буюмлар шу ерда тўпланиб, эҳтиёжмандларга етказиб берилмоқда.

Бугун, 13:55

Тошкентда 22 ёшли йигит диний қўшиқларни тарқатгани учун 5 йилга қамалди

Техника университети 4-курс талабаси диний қўшиқларни танишлари орасида тарқатгани учун беш йилга озодликдан маҳрум этилди. Диний қўмита хулосасига кўра, ақидапарастлик ғоясига асосланган ушбу нашидани Ўзбекистон ҳудудига олиб кириш ва тарқатиш тақиқланади.

Бугун, 13:26

• 03.02 «Иккинчи хотин» учун техника реклама қилинган баннерлар олиб ташланди
• 03.02 Ўзбекистонда дам олиш кунлари бироз ёғингарчилик кузатилади
• 03.02 Хоразмда фермер ноқонуний сунъий кўл ташкил қилиб, нобудгарчиликка йўл қўйгани айтилмоқда
• 03.02 Ўзбекистон 2022 йилда енгил автомобилларни энг кўп Хитойдан импорт қилди

Сиёсат

Покистон ва Хитой элчилари Ўзбекистондаги миссиясини якунлади

Ўзбекистон ташқи ишлар вазири в.б. Бахтиёр Саидов миссиясини якунлаётган Покистон ва Хитой элчилари билан учрашди. Вазир элчилардан ҳамкасбларига салом етказишни сўради.

Бугун, 16:20

Ўзбекистон ташқи ишлар вазири в.б. Украина элчиси билан учрашди

Ўзбекистон ташқи ишлар вазири в.б. Бахтиёр Саидов Украинанинг фавқулодда ва мухтор элчиси Микола Дорошенко билан учрашди. Мулоқотда турли соҳалардаги икки томонлама ҳамкорлигининг долзарб масалалари муҳокама қилинди.

Бугун, 10:45

Даулетмурат Тажимуратовнинг қийноқлар ҳақидаги баёноти текширилиши керак — HRW

Human Rights Watch ташкилоти Даулетмурат Тажимуратовнинг ҳибсда қийноққа солингани ҳақидаги даъволари текширилиши кераклигини билдирди. Инсон ҳуқуқлари ташкилоти, шунингдек, «ҳуқуқ-тартибот органлари асоссиз ўқотар қуролдан фойдалангани учун» ҳануз ҳеч ким жазоланмаганини эслатиб ўтди.

• 02.02 АҚШ Ўзбекистон фуқаросига қарши санкциялар киритди
• 01.02 Расул Кушербаев табиат ресурслари вазири маслаҳатчиси бўлди
• 01.02 Пойтахт Ободонлаштириш бош бошқармасига вақтинча бошқарувчи тайинланди
• 31.01 Ўзбекистон камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирига ўринбосарлар тайинланди

Иқтисодиёт

Президент аномал совуқдан жабр кўрган тадбиркорларга енгиллик берилишини маълум қилди

Шавкат Мирзиёев биринчи чоракда ЯИМ пасайишига йўл қўймаслик учун совуқдан жабр кўрган тадбиркорлар қўллаб-қувватланишини маълум қилди. Тадбиркорлик субъектларига кредит тўлаш муддати узайтирилади, қарзни бўлиб-бўлиб тўлаш, фоиз ва «пеня» ҳисобини тўхтатиб туриш ва бошқа имкониятлар яратилади.

Бугун, 14:25

Метан «заправка»ларга 5 баробар кўп газ етказиб берилади — президент

Шавкат Мирзиёев ҳафта давомида газ қуйиш шохобчаларига газ етказиб бериш ҳажми 5 баробарга оширилганини маълум қилди.

Бугун, 13:56

Банкларда долларнинг сотиш ва сотиб олиш курслари яна ошди

Тижорат банклари 3 февраль куни аҳолидан 1 АҚШ долларини 11 225 — 11 315 сўмдан сотиб олмоқда, сотиш курси эса аксарият банкларда 11 350 сўм.

Бугун, 10:03

• 02.02 Ўзбекистонда ўтган йили қарийб 70 млн долларлик электромобиль импорт қилинган
• 02.02 Банкларда доллар курси икки кунлик тушишдан сўнг яна кўтарилди
• 02.02 Олмаота ва Ал-Кувайтдан Самарқандга тўғридан-тўғри рейслар йўлга қўйилади
• 01.02 Ўзбекистонда январь ойида инфляция 0,8 фоизгача пасайди. Бу — сўнгги 3 йилдаги энг паст кўрсаткич

Спорт

Тошкентда аёллар ўртасида қиличбозлик бўйича Жаҳон кубоги босқичи ўтказилади

Пойтахтда 10−12 февраль кунлари қиличбозлик бўйича аёллар ўртасида Жаҳон кубоги босқичи бўлиб ўтади. Унда йигирмадан ортиқ давлат иштирок этади.

Бугун, 13:19

Голландия чўққилари: Нодирбек Абдусатторов Вейк-ан Зееда ажойиб натижага қандай эришди?

Ҳамма Нодирбек Абдусатторовнинг Голландиядаги ўйини ҳақида гапирди: жаҳон чемпиони устидан қозонилган ғалабадан хурсанд бўлишди, мусобақадаги пешқадамликни кузатишди, финалдаги омадсизликни бир бошдан ўтказишди. Шахмат бўйича мураббий Георгий Шванов шахматчимизнинг натижаси ҳақида фикр юритади.

Расман: Элдор Шомуродов «Специя» футбол клубига ўтди

Италиянинг «Рома» клуби ҳужумчиси бўлган ўзбекистонлик футболчи Элдор Шомуродов ижара асосида «Специя» клубига ўтди. Римликлар трансфердан 1,5 млн евро ишлаб олиши кутилмоқда.

30 январ 16:43

• 29.01 Нодирбек Абдусатторов Нидерландиядаги мусобақани 2-ўринда якунлади
• 29.01 Бокс: Бектемир Мелиқўзиев Улисес Сиеррани нокаутга учратди
• 26.01 Ўзбекистонлик боксчилар Осиё чемпионатида тўққизта олтин медални қўлга киритди
• 25.01 Ўзбекистонлик спортчилар бокс бўйича чемпионатда бешта олтин медални қўлга киритди

Колумнистлар

Голландия чўққилари: Нодирбек Абдусатторов Вейк-ан Зееда ажойиб натижага қандай эришди?

Ҳамма Нодирбек Абдусатторовнинг Голландиядаги ўйини ҳақида гапирди: жаҳон чемпиони устидан қозонилган ғалабадан хурсанд бўлишди, мусобақадаги пешқадамликни кузатишди, финалдаги омадсизликни бир бошдан ўтказишди. Шахмат бўйича мураббий Георгий Шванов шахматчимизнинг натижаси ҳақида фикр юритади.

Ўзбекистон экспортининг Россияга боғлиқлиги ортиб бораётгани — хавфли тенденция

2022 йилда Россия Ўзбекистоннинг экспорт бўйича асосий савдо ҳамкорлари орасида яққол етакчиликни қўлга олди. Иқтисодчи, «Газета.uz» колумнисти Миркомил Холбоев Ўзбекистон экспортининг асосий кўрсаткичлари ҳамда Россия томон концентрациялашувининг келиб чиқиш сабаблари тўғрисида фикр юритади.

18 январ 12:00

Ўзбекистонда даромадлар тенгсизлиги: таълим ва тиббиёт соҳаси вакиллари жамиятнинг энг паст даромадли қатлами бўлиб қолмоқда

Энг паст даромадга эга аҳоли гуруҳининг умумий даромадлардаги улуши йилдан-йилга қисқариб бормоқда. Иқтисодчи Миркомил Холбоев даромадлар тенгсизлигига бағишланган мақоласининг иккинчи қисмида соҳалар ва турли даромад гуруҳлари ўртасидаги даромадлар тенгсизлигининг сабабларини ҳақида фикр юритади.

5 декабр 12:05

• 02.12 Ўзбекистонда даромадлар тенгсизлиги: ўртача тошкентлик ўртача фарғоналикдан салкам уч карра бойроқ
• 14.11 ЕХҲТ мамлакатлари элчилари — Марказий Осиёда хавфсизликни мустаҳкамлаш ҳақида
• 08.11 «Қатъий тартиблар мамлакати». Миллий кутубхонамиз аслида қандай бўлиши керак?
• 07.11 ХВЖ: Кавказ ва Марказий Осиё минтақасида фавқулодда ноаниқлик шароитидаги ҳал қилувчи лаҳза

Жаҳон

Жаҳон янгиликлари дайжести

Швецияда банкротга учраган компаниялар сони рекорд даражага етгани, АҚШ Адлия вазирлигининг президент Жо Байден уйида режали тинтув ўтказгани, ширин ичимликларнинг эркакларда калликни келтириб чиқаришга алоқадорлиги аниқлангани ва бошқалар — «Газета.uz»нинг жаҳон янгиликлари дайжестида

Ўзбекистон демократия рейтингида 149-ўринни эгаллади

2022 йил якунига кўра, Ўзбекистон EIU «Демократия индекси»да бир поғона кўтарилиб, 167 давлат орасидан 149-ўринни эгаллади. Мамлакатда демократияга берилган баҳо 2,12 баллни ташкил этади ва бу кетма-кет уч йилдан бери ўзгаргани йўқ.

Англияда ўқитувчиларнинг сўнгги 10 йилдаги энг йирик иш ташлаши кузатилди

1 февраль куни Англиядаги мактабларнинг ярмидан кўпида давомат пасайиб кетди ёки ўқитувчиларнинг иш ташлаши давомида ёпилди. 200 мингдан ортиқ таълим ходимлари меҳнат шароитларини яхшилаш ва маошларни оширишни талаб қилиб, кўчаларга чиқди.

• 30.01 Жаҳон янгиликлари дайжести
• 30.01 Видео: Покистонда масжид портлаши оқибатида 28 киши ҳалок бўлди
• 29.01 Жаҳон янгиликлари дайжести
• 29.01 «Қачон кетиш кераклигини биладиган етакчи». Чарчагани учун истеъфога чиққан Янги Зеландия бош вазири Жасинда Ардерн ҳақида

Zira

Videoretsept: shokolad pastalik keks

Juda oson tayyorlanadigan shokolad pastalik keks retsepti. Hamyonbop, har doim sovutgichda bor masalliqlardan va tez tayyorlanadi. Tayyor taomning taxminiy narxi – 33…

02 феврал 16:31

Videoretsept: pechda pishirilgan tovuqdan shashlik

Agar pikniklarni so’gingan bo’lsangiz, lekin mangalingiz yo’q, yoki ob-havo to’gri kelmasa, uyda piknik tashkillang. Shashliksiz piknik bo’larmi?…

31 январ 14:21

Videoretsept: kartoshka pyurelik vatrushka

Vatrushka — oshma xamirturushli xamir va ochiq nachinkadan iborat mashxur bulochkalardir. Vatrushka deganda hayolimizga tvorogli bulochkalar keladi. Aslida, nachinka…

30 январ 16:54

• 20.01 Yalpizli pechenye
• 19.01 Go’shtli sousli kartoshkali klyotskalar
• 18.01 Videoretsept: pechda pishirilgan baliq filesi
• 17.01 Videoretsept: avokado va no’xatlik vegan sendvichlari
• 16.01 Videoretsept: bodomli qumoq pechenye
• 13.01 Videoretsept: sabzili maffinlar
• 12.01 Videoretsept: quyultirilgan sutli tez keks

Янгиликларимиз
халқ учун.

Саҳифада хато топдингизми?
Ctrl+Enter тугмаларни босинг

Сайтдаги хабарлардан фойдаланиш учун «Газета.uz»нинг ёзма розилиги олиниши шарт.

Электрон ОАВ гувоҳномаси: №0460. Берилган санаси: 2019 йил 13 август
Муассис: «Afisha Media» МЧЖ
Бош муҳаррир: Атаджанов Азамат Юсупбаевич
Манзил: 100007, Тошкент, Паркент кўчаси, 26А
Электрон манзил: info@gazeta.uz

O’g’il ko’rish – sirlari, kalendari va homila jinsini aniqlash usullari

Tug’ilajak farzandning o’g’il bo’lishini istovchilar uchun bir qator ehtimoliy usullar mavjud. Bu usullardan foydalanib o’g’il ko’rish darajasi 100 %ga yaqinlashadi. Ammo, o’g’il ko’rish uchun aniq kafolatlangan hech qanday holatlar yo’q va bu inson xohish-istagiga bog’liq ham emas. Shuning uchun bolaning dunyoga kelishi mo’jizadir.

Shunday bo’lsa ham tug’ilajak farzandning o’g’il jinsida bo’lish ehtimolini oshiruvchi bir qator usullar bor, ular xalq tabobatida ham zamonaviy tibbiyotda ham o’z aksini topgan. Tug’ilajak farzand jinsi bir necha omillarga bog’​liq:

• ovulyatsiyaga;
• ota-onaning yoshiga;
• qo’shilish oyi, kuniga;
• qonga;
• EKO (sunʼiy urug’lantirishga);
• psixologik holatga, kayfiyatga.

Yuqorida sanab o’tilgan omillarning birinchi 4 tasi haqida quyida batafsil maʼlumot beramiz. EKO usuli esa farzand jinsini belgilashning eng ishonarli usuli hisoblansada, bir qator kamchiliklari bor, masalan:

• EKO usuli o’tkazish qimmat;
• Ko’pincha bepushtlik diagnozi qo’yilganda o’tkaziladi;
• Muolajadan oldin ayol kishi uzoq muddatli gormonterapiya qabul qiladi.

Bundan tashqari o’g’il farzand ko’rish uchun kuchli istak va psixologik kayfiyat ham katta ahamiyatga ega. Inson farzand ko’rishni rejalashtirishdan oldin ko’proq o’g’​il bolalar rasmini ko’rishi, hayolida o’g’il farzandli bo’lganini tasavvur etishi, ichida niyat qilishi tug’ilajak farzand o’g’il jinsida bo’lishini taʼminlashi mumkin.

• Ovulyatsiyaga asoslanib o’g’il farzand ko’rish usuli
• O’g’il ko’rish uchun parhez
• Bola jinsini qo’shilish vaqtiga qarab belgilash
• O’g’il farzand ko’rish kalendari
• Xitoy kalendari
• Qaysi kunlarda o’g’il farzand ko’rish ehtimoli yuqori?
• Farzand jinsini aniqlash uchun yapon jadvali
• Qon yangilanishi bo’yicha o’g’​il farzand ko’rishni aniqlash
• Qon guruhi va rezus-omil
• O’g’il ko’rish kalkulyatori

Ovulyatsiyaga asoslanib o’g’il farzand ko’rish usuli

Bu usul bilan tug’ilajak farzandning o’g’il bola bo’lishida, maktab darsliklarida o’qigan biologiyani eslaymiz, yaʼni ayol genotipi XX xromosomalardan, erkak genotipi esa XY xromosomalar bilan belgilanadi. Boshqacha qilib aytganda o’g’il bola bo’lishi uchun erkaklik xromosomasi, yaʼni Y xromosoma kerak bo’ladi.

Ayol kishi faqatgina X xromosomani o’zida saqlaydi, erkak kishi esa X va Y xromosomani. Farzandning jinsi erkak spermatozoidining qaysi biri tuxum hujayrani urug’lantirganligi bilan belgilanadi: X xromosomali spermatozoid yoki Y xromosomali spermatozoid.

Farzand o’g’il bo’lishi uchun Y xromosomali spermatozoid tuxum hujayrani urug’lantirishi kerak. Bunga erishish uchun quyidagi holatlarni eʼtiborga olish lozim:

• Y xromosomali spermatozoid harakatlanish tezligi X xromosomali spermatozoid tezligidan ko’proq;
• Y xromosomali spermatozoidlar X xromosomali spermatozoidlarga qaraganda kam yashovchan. X xromosoma saqlagan spermatozoid ko’proq muddat saqlanadi;
• Spermatozoidlar kislotali muhitda nobud bo’ladi, ishqoriy muhitda esa ularning aktivlik darajasi ortib ketadi;

Tuxum hujayra urug’lanishga har oyda bir marta tayyor bo’ladi. Bu esa hayz siklining ovulyatsiya davriga to’g’ri kelib, 16-48 soat davom etadi (baʼzi hollarda bir oyda ikki marta ham ovulyatsiya kuzatilishi mumkin).

Foto: Depositphotos.com

Yuqoridagi faktlarni inobatga olib, o’g’il farzand ko’rish uchun quyidagi chora tadbirlarni o’tkazish kerak:

Ovulyatsiya kunini maksimal darajada aniqlab, shu kunda qo’shilish kerak. Buning uchun maxsus test ham bor, masalan bazal haroratni o’lchash yoki UTT (UZI) tekshiruvi orqali ovulyatsiya kunini aniqlash. Sizdan talab qilinadigan narsa hayz siklining davrlarini aniqlashtirib olishdir;

Jinsiy aloqa ovulyatsiya kunida bo’lishi kerak. Y xromosoma saqlovchi spermatozoidlar yashovchalik qobiliyati past bo’lgani uchun tuxum hujayra urug’lanishga tayyor bo’lishi kerak. Bunda Y xromosoma saqlovchi spermatozoidlarning harakatlanish tezligi yuqori bo’lganligi sababli tuxum hujayrani urug’lantirish ehtimoli yuqori bo’ladi;

Ovulyatsiya kunidan 2-3 kun oldin jinsiy aloqaga kirishish kerak emas. Chunki X xromosomalar yashovchan bo’lganligi sababli, qinga tushgan spermatozoidlar tuxum hujayrani kutib turadi;

Jinsiy aloqa vaqtida holatni ham inobatga olish lozim. Bunda holat “chuqur kirib borish” pozasida bo’lishi (erkak kishining orqa tarafdaligi) spermatozoidlarning tuxum hujayraga kirib borishini osonlashtiradi;

Ovulyatsiya vaqtigacha uzoq muddat jinsiy aloqadan saqlanmang. Chunki X xromosomalar yashovchan bo’lganligi sababli Y xromosomalar miqdori kamaygan bo’ladi;

Kislota-ishqoriy muhit balansini saqlang. Kislotali muhit kuchayib ketgan sohadan faqatgina yashovchan spermatozoidlar o’ta oladi, bu X xromosomalarning tuxum hujayraga yetib borish darajasi yuqori deganidir. Qinning pH muhitini aniqlashda ginekologlar yordam bera oladi va muhitda kislotalilik darajasi oshgan bo’lsa davo muolajalari o’tkazishi ham mumkin;

Shuni ham inobatga olish kerak, ovulyatsiya vaqtida pH ko’rsatkich spermatozoidlar uchun qulay sharoitda yaʼni ishqoriy muhitda bo’ladi.

O‘QING: Homiladorlikni rejalashtirish – bosqichlari, tibbiy tekshiruvlar va foydali maʼlumotlar

O’g’il ko’rish uchun parhez

Bundan tashqari o’g’il farzand ko’rish istagida bo’lganlar ovqatlanish ratsionini ham o’zgartirishlari zarur. Bunda ishqoriy muhitni oshiruvchi mahsulotlar isteʼmolini ko’paytirish kerak, masalan:

• Pista, bodom;
• Quritilgan xurmo (finiki);
• Shaftoli;
• Limon;
• Kabachki;
• Qovoq;
• Dukkakli mahsulotlar;
• Shpinat.

Bola jinsini qo’shilish vaqtiga qarab belgilash

Albatta, barcha insonlar aniq bir kunda o’g’il farzand yoki qiz farzand ko’rish imkoni bo’lishini istagan bo’lar edilar. Ammo, bu obyektiv sabablarga ko’ra mavjud bo’la olmaydi: chunki ovulyatsiya muddatining o’zgarib turishi, qindagi pH muhit o’zgaruvchanligi, spermatozoidlarning yashovchanligi va harakatlanish tezligi farqlanishi kabi omillar mavjud. Shunday bo’lsa ham o’g’il farzand tug’ilish ehtimoli quyidagi hollarda oshishi mumkin:

• Ovulyatsiya vaqtiga yaqin kunlarda qo’shilish, farzandning o’g’il jinsida bo’lishini taʼminlaydi;
• Ovulyatsiya davridan boshqa paytlarda qo’shilish qiz farzand ko’rish ehtimolini oshirib yuboradi.

Hayz siklining ovulyatsiya davri, siklning 14 kuniga to’g’ri kelishini inobatga olib, juftingiz bilan qo’shilish va tug’iladigan farzandning o’g’il jinsida bo’lishi ehtimolini oshiruvchi kunlar 14, 13, 12 yoki 11 kunlardir.

Ovulyatsiya kunini aniqlash usullari haqida mana bu maqola orqali batafsil ma’lumot oling: Ovulyatsiya va homiladorlik (Ovulyatsiya haqida barcha zarur maʼlumotlar)

28 kun davom etadigan hayz sikliga ega ayollar uchun, tug’iladigan farzand jinsini ehtimoliy aniqlash maqsadida Budyanskiy usuli bor. Bu usulning mexanizmi: ayolning o’zi tug’ilishi uchun, uning ota onalari qaysi kunda qo’shilishgan, shuni bilib olib o’zingizda qo’shilish kuningizni belgilasangiz ham bo’ladi. Yaʼni hayz siklining ikki turi bor: toq va juft. Bo’​lajak ona farzandining jinsi anyan hayz siklining juft yoki toqligiga bog’liq.

• Agar siz o’zingiz juft siklda (yaʼni onangiz juft siklda) tug’ilgan bo’lsangiz, sizdan tug’iladigan farzand: jinsiy aloqaning juft siklda bo’lsa – qiz, toq siklda – o’g’il bola tug’ilish ehtimoli bor;
• Agar siz o’ziningiz toq siklda (yaʼni onangiz toq siklda) tug’ilgan bo’lsangiz, sizdan tug’iladigan farzand: jinsiy aloqaning juft siklida bo’lsa – o’g’il, toq siklda bo’lsa – qiz tug’ilish ehtimoli bor.

Bunday usulni qo’llash uchun quyidagilarni bilib olishingiz kerak:

• Ayolning o’zi tug’ilgan siklini aniqlab olishi kerak. Buning uchun tug’ilgan sanangizdan 266 kunni ayirishingiz (38 hafta) kerak;
• Jadval yordamida o’zingizni tekshirib oling.

Toq yil	Hayz oylari	Juft yil
Tip	Tip
Toq	1 yanvar – 28 yanvar	Juft
Juft	29 yanvar – 25 fevral	Toq
Toq	26 fevral – 25 mart	Juft
Juft	26 mart – 22 aprel	Toq
Toq	23 aprel – 20 may	Juft
Juft	21 may – 17 iyun	Toq
Toq	18 iyun – 15 iyul	Juft
Juft	16 iyul – 12 avgust	Toq
Toq	13 avgust – 9 sentyabr	Juft
Juft	10 sentyabr – 7 oktyabr	Toq
Toq	8 oktyabr – 4 noyabr	Juft
Juft	5 noyabr – 2 dekabr	Toq
Toq	3 dekabr – 31 dekabr	Juft

Masalan, ayol kishining tug’ilgan sanasi 10-avgust 1987-yilda bo’lsa, uning o’zi dunyoga kelishi uchun qo’shilishgan vaqt 15.11.1986-yilga to’g’ri keladi (bu esa juft yil). Endi pastdagi jadvalga qaraymiz va bunda ayol juft yil ustuni ostidan 15-noyabrga to’g’ri keladigan siklni topamiz, demak ushbu ayol – “toq” tipiga kiradi.

O’g’​il farzandni rejalashtirayotgan bo’lsangiz, agar o’zingiz “toq” tipiga mansub bo’lsangiz – juft siklni toping, agar siz “juft” tipdagi ayol bo’lsangiz, unda “toq” siklni toping.

Bu usul ayolning o’zining tug’ilgan muddati o’ziga xos bo’lsa – muddatidan avval yoki kech tug’ilganda, hayz siklining cho’zilishi yoki kamayishida samarasiz bo’ladi.

O’g’il farzand ko’rish kalendari

Qadimgi Xitoy va Yapon xalqining farzand dunyoga kelishida, oyning kirishi va chiqishiga asoslanib, farzand jinsini belgilash uchun maʼlum bir kunlarni hisoblab chiqishgan. Albatta bularning barchasi ehtimoliy nazariyalardir.

Xitoy kalendari

Xitoyda tuzilgan taqvim bo’yicha nafaqat farzand jinsi, balki uning sog’lomlik darajasi ham belgilangan. Ular qayd etishicha farzand jinsi oy kuni va ayolning yoshiga bog’liq bo’lar ekan. Aynan shu kunlarda, erkaklarning X va Y xromosomalaridan birini tuxum hujayra “tanlash” imkoniyati yuqori bo’lar ekan.

O‘QING: Homiladorlikni rejalashtirish – bosqichlari, tibbiy tekshiruvlar va foydali maʼlumotlar

O’g’il farzand ko’rish uchun avvalambor ayol kishi, o’zining oy yoshini aniqlab olishi kerak. Bu esa oddiy sanalardan farq qiladi.

Sharq mamlakatlarida endigina dunyoga kelgan farzand bir yoshga kirgan hisoblanadi, chunki ona qornida ham bolaning o’sishi va rivojlanishi kechgan bo’ladi.

Usulning mexanizmi:

• Ayol yoshi tug’ilgan kundan boshlab emas, uning ota-onasi qo’shilgan sanadan boshlab belgilanadi;
• Ayolning yoshi uning tug’ilgan kunida emas, balki oy kalendari bo’yicha kelgan Xitoy yangi yilidan keyin 1 yoshga oshadi;

Masalan, 1987-yil avgust oyida tug’ilgan ayolning “oy yoshi”ni aniqlash:

• Ota-onasining qo’shilgan sana: 1986-yil – 0 yosh;
• Xitoy yangi yili 1987-yilda: 29-yanvar – 1 yoshu 1 oy;
• Tug’ilgan oyi: 1987-yil avgustda – 1 yoshu 9 oy (yaxlitlaganda ayol 2 yoshda);
• Xitoy yangi yili 1988-yilda: 17-fevral – 3 yosh;
• Xitoy yangi yili 2016-yilda: 8-fevral – 31 yosh.

Shunday qilib ayolning 2016-yildagi passport bo’yicha yoshi 28 da, uning oy yoshi esa 31 da.

Homiladorlik boshlangan oy

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

Oʻ — oʻgʻil
Q — qiz

Yuqoridagi jadaval asosida siz uchun, o’g’il farzand ehtimoli yuqori bo’lgan “oy kunlari” 1, 3 va 12 oylardir. Bu yanvar (1), mart (3) va dekabr (12) oyalari degani emas, oy kalendari bo’yicha hisoblanganda 1, 3 va 12-oylar maʼnosida. Masalan, 2016-yilda Xitoy yangi yili 8-fevralda boshlangan bo’lsa, 1-oy fevral, 3-oy esa aprelga to’gri keladi, 12- oy esa yanvarga to’g’ri keladi.

Qaysi kunlarda o’g’il farzand ko’rish ehtimoli yuqori?

Qadimgi Xitoy tabobatida tug’ilajak farzandning jinsini o’g’il yoki qiz ekanligini belgilashning ehtimoliy yana bir usuli bor. Bunda ayol kishining yoshi – juft yoki toqligi inobatga olinadi.

Masalan:

• 28 yoshli ayol – juft yoshda. U uchun o’g’il farzanda ko’rish imkoniyati, toq oylarda yuqori bo’ladi: 1, 3, 5, 7, 9 va 11.
• 25 yoshli ayol – toq yoshda. U uchun o’g’il farzand ko’rish imkoniyati juft oylarda yuqori bo’ladi: 2, 4, 6, 8, 10 va 12.

Farzand jinsini aniqlash uchun yapon jadvali

Yana bir qadim sharqiy mamlakat Yaponiya ham o’zining farzand ko’rish kalendari bilan mashxur. Yaponlarning boshqa mamlakatlardan farqi, ular tug’ilajak farzandning qanday jinsda bo’lishida otaning ham o’rnini muhim hisoblashadi. Bunda ota-onaning tug’ilgan sanasiga asoslanib, o’g’il yoki qiz farzand ko’rish uchun eng qulay bo’lgan vaqt belgilanadi, yaʼni X va Y xromosomaning eng aktiv davrlarini hisobga olib.

O‘QING: Homiladorlikni rejalashtirish – bosqichlari, tibbiy tekshiruvlar va foydali maʼlumotlar

O’g’il farzand ko’rish uchun:

I.

• Quyidagi jadvaldan ayolning tug’ilgan oyini tanlang;
• Keyin erkakning tug’ilgan oyini tanlang;
• To’g’ri chiziqlar kesishmasida (gorizontal va vertikal) mos keluvchi raqamni toping;
• Ushbu raqamni eslab qoling
• Masalan, ayol kishi avgust oyida tug’ilgan, erkak kishi esa sentabrda. Jadval bo’yicha bunday holatga to’g’ri keladigan son 12.

Onaning tugʻilgan oyi	Otaning tugʻilgan oyi
	yan	fev	mar	apr	may	iyun	iyul	avg	sen	okt	noy	dek
yan	1	5	9	1	5	9	1	5	9	1	5	9
fev	10	2	6	10	2	6	10	2	6	10	2	6
mar	7	11	3	7	11	3	7	11	3	7	11	3
apr	4	8	12	4	8	12	4	8	12	4	8	12
may	1	5	9	1	5	9	1	5	9	1	5	9
iyun	10	2	6	10	2	6	10	2	6	10	2	6
iyul	7	11	3	7	11	3	7	11	3	7	11	3
avg	4	8	12	4	8	12	4	8	12	4	8	12
sen	1	5	9	1	5	9	1	5	9	1	5	9
okt	10	2	6	10	2	6	10	2	6	10	2	6
noy	7	11	3	7	11	3	7	11	3	7	11	3
dek	4	8	12	4	8	12	4	8	12	4	8	12

II.

Endi ikkinchi jadvalga o’tamiz:

• Birinchi jadvalda mos kelgan raqamni ikkinchi jadvaldagi ustunlardan qidirib topamiz.
• Keyin vertikal ravishda mos keluvchi oylar misolida ko’rib chiqamiz.​
• Masalan, yuqoridagi holatda (12) o’g’il farzand ko’rish uchun imkoniyati yuqori bo’lgan oylar – mart oyi (X.lar soni o’g’il bola tarafda juda ko’p), biroz kam imkoniyat – iyulda, sentyabr-oktyabr oylarida ham o’g’il farzand ko’rish ehtimoli ham bor.

Qon yangilanishi bo’yicha o’g’​il farzand ko’rishni aniqlash

Farzand jinsini ehtimoliy belgilashning yana bir usuli, organizmda qonning butunlay yangilanish muddatidan kelib chiqib, qo’shilishdir. Inson organizmida qon: erkaklarda – har 4 yilda, ayollarda – har 3 yilda butunlay yangilanib turadi.

O’g’il farzand ko’rish uchun ota qoni, ona qonidan kechroq yangilangan bo’lishi kerak. Quyidagi jadvalda inson balog’at yoshidan boshlab yangi qon qachon hosil bo’lishi ko’rsatilgan. Jadval yordamida sizda va juftingizda oxirgi marta qachon qon yangilanganligini bilib olishingiz mumkin.

Misol uchun, ushbu holatda ayol kishi 26 yoshga kirgan, erkak kishi esa 30 yoshda.

Jadvaldan yoshga yaqin bo’lgan sonni topamiz. Bunda ayol uchun 24, erkak uchun esa 28 yosh to’g’ri keladi.

Hozirgi yosh va qon yangilangan yosh farqini topamiz. Misol uchun, 26-24=2 ayol kishi uchun, 30-28=2 erkak kishi uchun, demak har ikki jins vakillarida ham qoni 2 yil oldin yangilangan.

Qaysi jins vakillarida farq kam bo’lsa, tug’ilajak farzand jinsi ham shunday bo’lish ehtimoli bor. Agar yuqoridagi holat kabi farqlar teng bo’lib qolsa, unda aniq oylar ham rol o’ynaydi.

Misol uchun, ayol kishi hozir 26 yosh va 3 oy, erkak kishi esa 30 yosh va 11 oy. Ko’rinib turibdiki ayol kishining qoni kechroq yangilangan (2 yil 3 oy oldin), erkak kishi qoni esa ertaroq (2 yil 11 oy). Demak farzand jinsi – qiz bo’lish ehtimoli yuqoriroq.

Quyida qon yangilanishi bo’yicha farzand jinsini aniqlashni osonlashtirish uchun soddalashtirilgan holatda jadval taqdim etamiz.

• Bu jadvaldan ayolning yoshini tanlang;
• Keyin erkakning yoshini tanlang;
• Va to’g’ri chiziqlar kesishmasida (gorizontal va vertikal) mos keluvchi jinsni aniqlang. ( M (o’g’il) / Д (qiz) )

Agar o’g’il ko’rish istagida bo’lsangiz, yuqoridagi kabi sizning qoningiz yangi bo’lsa, eringizning keyingi qon yangilanish siklini kuting.

Misol uchun: yuqoridagi holatda o’g’il farzand ko’rish imkoniyatini oshirish uchun, 2 yil kutish kerak bo’ladi. Bunda erkak kishi 32 ga kiradi va qoni yangilanadi.

Bu usuldan foydalanayotganda bir qator holatlarga eʼtibor qaratish zarur:

• Agar qon yo’qotishlar, operatsiyalar, tug’ruqlar, homila tashlash holatlari kuzatilgan bo’lsa, hisoblashni shu vaqtdan boshlash kerak;
• Agar ayol rezus manfiy qon guruhiga mansub bo’lsa, bunday holatda farzand jinsi qon yangilanishi vaqtliroq kuzatilgan jins vakiliniki kabi bo’lish ehtimoli yuqori (yaʼni yuqoridagining teskarisi);
• Agar qon yangilanish vaqti ikkala jins vakillarida ham bir xil chiqsa, egizaklar tug’ilish ehtimoli bor.

Bu usulning hech qanday ilmiy jihatdan isbotlangan holatlari yo’q, lekin usuldan foydalangan ayrim juftliklar uning samarasi haqida ijobiy fikr bildirishgan.

Qon guruhi va rezus-omil

Quyidagi usul ota-onaning qon guruhi va rezus omiliga asoslanadi. Bunda jadvalning kesishmasida olingan natija juftliklarda qay bir jinsdagi farzand dunyoga kelishi ehtimoli ko’proq bo’lishini aks ettiradi.

Ota-onalarnig o’g’il yoki qiz farzandli homiladorlikka erishishlarining imkoniyati 50/50 hisoblanadi.

Qon guruhi	Otaning
Onaning	I	II	III	IV
I	Qiz	Oʻgʻil	Qiz	Oʻgʻil
II	Oʻgʻil	Qiz	Oʻgʻil	Qiz
III	Qiz	Oʻgʻil	Oʻgʻil	Oʻgʻil
IV	Oʻgʻil	Qiz	Oʻgʻil	Oʻgʻil

Rezus-omil	Otaning
Onaning	+	—
—	Qiz	Oʻgʻil
+	Oʻgʻil	Qiz

O’g’il ko’rish kalkulyatori

Internet olamidan bir necha onlayn kalkulyatorlar topsa bo’ladi, ularga tug’ilgan kuningiz, qon guruhingiz, hayz siklining muddati va shunga o’xshash maʼlumotlar kiritsangiz, ular sizga o’g’il farzand ko’rish imkoniyati qachon yuqori bo’lishini taxmin qilib berishadi.

Shunday bo’lsa ham bu kalkulyatorlarda hech qanday yangi mexanizm yo’q, ularning barchasi yuqorida sanab o’tilgan usullarning algoritmi xolos.

Yuqorida sanab o’tilgan usullardan tashqari, xalq tomonidan o’ylab topilgan ayrim maʼlumotlar ham o’g’il farzand tug’ilish ehtimolini oshirishi mumkin:

• Osmonda yangi oy chiqqan bo’lishi;
• Agar jinsiy aloqa dushanba, seshanba, payshanba yoki shanba kunlari bajarilsa yaxshiroq bo’ladi;
• Ayol kishi boshi shimol tarafda bo’lishi;
• Erkak kishi aktivroq bo’lishi;
• Qo’shilishdan oldin go’sht, kartoshka, qo’ziqorin, quritilgan xurmo, hamda kaliyga boy mahsulotlar isteʼmol qilish, sut mahsulotlaridan esa cheklanish zarur.

Yodda tuting, farzandning qiz yoki o’g’il bo’lishi to’​laqonli inson xohishiga bog’liq emas, shunchaki berilgan farzand kabi neʼmatdan quvonish va uning qadriga yetish kerak. Agar juda ham istayotgan bo’lsangiz yana bir bor urinib ko’ring. Salomat bo’ling!

Mavzuga aloqador maqolalar:

• Homiladorlikni rejalashtirish – bosqichlari, tibbiy tekshiruvlar va foydali maʼlumotlar
• Homiladorlik kalendari
• Follikula – turlari, oʻlchami, miqdori, yetilishi va yetilmasligi
• Dyufaston – qoʻllash boʻyicha yoʻriqnoma (Mutaxassislar uchun)

Homiladorlik davridagi oʻzgarishlarni kuzatib borish, foydali maslahat va tavsiyalardan koʻproq bahramand boʻlishni istasangiz, homilador ayollar uchun moʻljallangan “Lalu – Homiladorlik maktabi” mobil ilovasini telefoningizga oʻrnatib olishingizni maslahat beramiz.

Bu ilova homiladorlik uchun zarur boʻlgan, homiladorlik kalendari, ratsional ovqatlanish, homilaning oʻlchamlari va embrionning haftalik rivojlanish illyustratsiyalari, Kegel mashqi va boshqa koʻplab muhim imkoniyatlarga ega.

Odilqoriyev X.T. Davlat va huquq nazariyasi

Darslik davlat va huquq sohasidagi zamonaviy ilmiy konsepsiyalarni inobatga olgan holda tayyorlangan bo‘lib, uning mavzulari an’anaviy yondashuvlar bilan bir qatorda yangi muammolar hamda nuqtayi nazarlar talqini asosida yoritilgan. Unda mamlakatda shakllanayotgan fuqarolik jamiyati, demokratik davlatchilik va huquqiy tizim xususiyatlariga oid nazariy xulosalar o‘z ifodasini topishi barobarida, davlat va huquqning vujudga kelishi, mohiyati, mexanizmi, funksiyalari, shakllari, ularning jamiyatni modernizatsiyalashdagi roli jonli tarzda bayon etilgan.
Darslik yuridik oliy o‘quv yurtlarining talabalari, o‘qituvchilari, mutaxassislar, ilmiy izlanuvchilar, magistrlar hamda davlat va huquq masalalariga qiziquvchi barcha kitobxonlarga mo‘ljallangan.

• Чтобы скачать этот файл зарегистрируйтесь и/или войдите на сайт используя форму сверху.
• Регистрация

• Узнайте сколько стоит уникальная работа конкретно по Вашей теме:
• Сколько стоит заказать работу?

Mehnat kodeksining yangi tahriri: qabul qilishning zarurligi va yangiliklar

Loyihaning ishlab chiqilishi qator sabablar bilan izohlanadi:

birinchidan, amaldagi Mehnat kodeksi 1995 yilda ishlab chiqilgan va quyidagi kamchiliklarga ega:

• mehnat va jamoat munosabatlarini huquqiy tartibga solish doirasining aniq ta’rifi yoʻqligi;
• xodimlar va ish beruvchilar manfaatlari muvozanatini taminlamaydigan, ularning tashabbusiga toʻsqinlik qiladigan, bozor iqtisodiyoti talablarini inobatga olmaydigan qoidalar mavjudligi;
• juda koʻp malumotnomalar, koʻpincha manzilsiz havolalardan asossiz foydalanish;
• ishchilarning ayrim toifalari (uyda ishlovchilar, jismoniy shaxslarda mehnat faoliyati bilan shugʻullanadigan ishchilar, shuningdek хususiy tadbirkorlarda ishlaydigan ishchilar, kollegial ijro etuvchi organlari azolari, oʻrindoshlar, mavsumiy ishchilar, masofaviy ishchilar) mehnatini tartibga solish xususiyatlariga etarlicha e’tibor bermaslik;
• fuqarolik, oilaviy va boshqa bir qator huquq sohalarida qonunchilik hujjatlariga zid boʻlgan qoidalarning mavjudligi;
• mehnat qonunchiligiga rioya etilishi ustidan davlat va jamoat nazorati masalalariga, shu jumladan korrupsiyaga qarshi kurashish toʻgʻrisida qonun hujjatlari me’yorlarini hisobga olgan holda tegishli e’tiborning yetishmasligi;
• Mehnat kodeksining ayrim qoidalarining xalqaro huquq me’yorlariga, shu jumladan, Oʻzbekiston Respublikasi tomonidan ratifikasiya qilingan bazi xalqaro shartnomalarga mos kelmasligi.

ikkinchidan, amaldagi Mehnat kodeksi 2017-2021 yillarda Harakatlar strategiyasini amalga oshirish doirasida, ayniqsa, tadbirkorlikni ragʻbatlantirish, ish bilan taminlashning zamonaviy shakllarini rivojlantirish, kasb-hunarga oʻqitish tizimlarini joriy etish, mehnat munosabatlarini tartibga solishning yangi vositalarini aks ettirmaydi, shuningdek mehnat munosabatlari sohasidagi zamonaviy AKTni joriy qilish koʻzda tutmaydi.

Yangi tahrirdagi Mehnat kodeksi ikki qismdan, 34 bobdan va 621 moddadan iborat (amaldagi MKda – 294 modda). Umumiy qism barcha mehnat qonunchiligi institutlari uchun muhim boʻlgan asosiy jihatlarni birlashtirgan.

MKning alohida qismi mehnat qonunchiligining ayrim institutlariga bagʻishlangan:

• individual mehnat munosabatlari;
• xodimlarni kasbiy tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish;
• ayrim toifadagi ishchilarning mehnatini tartibga solish xususiyatlari;
• ishchilarning mehnat huquqlarini himoya qilish;
• mehnat nizolarini koʻrib chiqish.

” Xususiy bandlik agentliklari toʻgʻrisida “gi va ” Aholini ish bilan taminlash toʻgʻrisida “gi qonunlarning qabul qilinganligini hisobga olgan holda, MKga “bandlik” boʻlimi kiritilgan boʻlib, unda amaldagi qonunchilik me’yorlarini takrorlamasdan, asosiy e’tibor ish beruvchining huquq va majburiyatlari, bandlik sohasida asosiy kafolatlarga qaratiladi.

MKning alohida boʻlimi individual mehnat munosabatlariga bagʻishlangan: mehnat shartnomasi, ish vaqti, dam olish vaqti, ish haqi va mehnat me’yori, kafolat va kompensasiya toʻlovlari, mehnat intizomi, mehnat shartnomasi taraflarining moddiy javobgarligi, mehnatni muhofaza qilish.

Mehnat kodeksining yangi tahririda ijtimoiy va huquqiy himoyani kuchaytirishga muhtoj ishchilarning ayrim toifalari – ayollar va oilaviy majburiyatlarni bajarish bilan shugʻullanadigan shaxslar, 18 yoshga toʻlmagan ishchilar, nogironlar, oʻrindoshlik asosida ishlovchilar, yakka tartibdagi tadbirkorlar mehnatini tartibga solishning oʻziga xos xususiyatlari aks etgan.

Yangi tahrirdagi Mehnat kodeksi loyihasining asosiy yangiliklari quyidagilar sanaladi:

• XMTning Oʻzbekiston tomonidan ratifikasiya qilingan konvensiyalari asosida ular mehnat munosabatlarini huquqiy tartibga solishning asosiy tamoyillari aniqlashtirilgan;
• lokal normativ hujjatlarning qonunlar bilan oʻzaro bogʻliqligini oʻrnatilgan;
• ham ishchi, ham ish beruvchi mehnat huquqi sub’yekti sifatida belgilangan;
• xodimning asosiy huquqlari va majburiyatlari kengaytirilgan, masalan: qonunda nazarda tutilgan tartibda va shartlarda mehnat shartnomasini tuzish va mehnat me’yorlariga rioya qilish, odamlarning hayoti va sogʻligʻiga zudlik bilan tahdid soladigan har qanday holat toʻgʻrisida bevosita rahbaringizni darhol xabardor qilish;
• ish beruvchining huquqlari va majburiyatlari kengaytirildi, masalan: vijdonan ishlagani uchun xodimni mukofotlash, ishchidan ish vazifalarini bajarishini talab qilish, ish beruvchining mulkiga hurmat va boshqalar, mehnat qonunchiligiga, jamoaviy bitimlar va korxonaning boshqa mahalliy hujjatlar xodimga mehnat shartnomasida nazarda tutilgan ish bilan taminlash va boshqalar;
• Mehnat munosabatlarining paydo boʻlishi uchun asoslarni kengaytirish (tanlov orqali oʻtish va lavozimga saylash, vakolatli davlat organi tomonidan xodimni ishga yuborish, chet el fuqarosi yoki fuqaroligi boʻlmagan shaxsni yollashda ishlash huquqini belgilash);
• oilaviy majburiyatlar bilan bogʻliq mehnat munosabatlarini tartibga solishda “gender betarafligi” tamoyilidan foydalanilgan;
• ijtimoiy sheriklik tushunchasi mehnat sohasiga kiritilgan, uning xususiyatlari, tamoyillari, mehnat sohasida ijtimoiy sheriklik boʻyicha komissiyalar tuzish tartibi belgilangan;
• хodimlar bilan muddatsiz mehnat shartnomasi tuzishga, shuningdek muddatli mehnat shartnomasi tuzilishi mumkin boʻlgan maksimal muddatni 5 yildan 3 yilgacha kamaytirish huquqiga ruxsat beriladi;
• ish bilan taminlash jarayonlarini raqamlashtirish, elektron mehnat daftarchalarini yuritish, mehnat shartnomalarini tuzish va yagona malumot bazasida roʻyxatdan oʻtkazish mexanizmlarini joriy etish;
• хodimning ish stajiga ushbu tashkilotdagi ish stajiga qarab ishdan boʻshatish toʻlovlarini tabaqalashtirish joriy etilmoqda;
• хodimlarning shaxsiy malumotlarini himoya qilish mexanizmi joriy etilmoqda;
• ish vaqti turlari kengaytirildi: smenali ish, moslashuvchan ish vaqti, ish kunini qismlarga boʻlish, ish safari paytidagi ish vaqtlari va boshqalar;
• tartibni belgilashga ruхsat berilmoqda, unga koʻra agar bayram kuni dam olish kuniga toʻgʻri kelsa, dam olish kuni bayram kunidan keyingi kunga oʻtkaziladi;
• koronavirus pandemiyasini inobatga olgan holda xodimga qisman, lekin 1 MHEKMdan kam boʻlmagan ish haqi toʻlash, shuningdek, ish haqi toʻlanmagan tatilni 6 oygacha uzaytirish joriy etilmoqda;
• хodimning hayoti yoki sogʻligʻiga tahdid soladigan ishni bajarishdan bosh tortish tartibi joriy etilmoqda.

Loyiha oʻzgartirilishi, unga qoʻshimchalar kiritilishi yoki rad etilishi mumkin.

Lola Abduazimova.