Vintage kiyim – retro zamonaviy usulda

Vintage kiyim – bu dekadans, 1920-yillarning ayollik uslublari, 30-yillarning moda farovonligi, harbiy 40-lar, 50-yillarning jinsiyligi va 60-yillarning yorqinligi. Eski kunlarda stilize qilingan liboslar muvaffaqiyatli bo’ladi. Ular faqat tematik partiyalarda emas, balki ish uchrashuvlari, romantik yurishlar va do’stlar bilan uchrashuvlar.

Trikotaj kiyimlar – zamonaviy yoz va qish modellari

Merinos jun, angora, moxir va cho’qqisidan tayyorlangan liboslar nozik qulaylik, mukammal konfor va oqlangan uslubni birlashtiradi. Ushbu noyob xususiyatlar ayollik va yumshoq shakllar uchun jahon moda yo’nalishini belgilovchi yangi uslublar taklif etadigan dizaynerlar tomonidan doimiy ravishda ta’kidlangan.

Ayollar uchun trikotaj kiyimlar

Qizlardagi “jun” va “trikotajli” so’zlar bilan to’qnashuvlar har doim qo’rquvga olib keladi, chunki bunday kiyimlar siluetning hajmini to’ldiradi, lekin to’shakda noyob naqqoshlik bilan tayyorlangan zamonaviy naqshli liboslar bu namunani buzadi. Ularning ko’pchiligi kundalik va kechki liboslarning rolini o’ynaydi va har qanday uzunlikka ega. Mavsumiy bo’lmagan bog’lanish ham yo’q, chunki zamonaviy modellar qishda va plyajda ham ahamiyatga ega. Bu ishlatilgan materialning zichligiga va tikuvchilik texnologiyasiga bog’liq.

Uzoq trikotaj kiyim

Maksimal uzunlik endi faqat kechki liboslarni atributidir. Zamindagi amaliy naqshli liboslar ofisda, yurish uchun, biznes uchrashuvida mos keladi. Kuz-bahor va qish mavsumida kerakli kiyim-kechaklarning eng nazokatli qismidan voz kechishni istamasangiz, jozibadorlik uchun taskin topasiz. Maksimal modellarning aksariyati to’g’ri chiziqni kesadi, shuning uchun hamma ham emas. Oshqozon shakllangan ayollar ehtiyotkorlik bilan murojaat qilishlari kerak.

Qisqa trikotaj kiyim

Vaqti-vaqti bilan ushbu uzunlik tanqid qilinadi va vaqtincha o’z ahamiyatini yo’qotadi, lekin modaning arqoniga tushish uchun emas. Chiroyli naqshli mini-liboslar nozik oyoqlarini namoyish etish imkonini beradi. Kundalik va kechqurun kamonlarni yaratish uchun ular oson va uzunligi kesilgan o’zgaruvchanlikka ega. Eng ommabop uslublar:

• to’g’ridan-to’g’ri (bepul yoki qattiq);
• A shaklida;
• trapezoidal.

Dekolon maydoniga chuqur burchak bilan qarash kerak emas, u mini uzunligi bilan birga, jiddiy ko’rinadi, ba’zan esa bechora. Ideal bo’lmagan qorin va noaniq bel bo’lsa, to’g’ri tanlangan belbog’ yoki kamar foydali bo’ladi va siluet V shaklidagi bo’ynining bo’ynini ingichka tarzda uzaytiradi.

Trikotaj midi libosi

Zamonaviy trikotaj kiyimlarini hisobga olganda, o’rta uzunlikdagi modellarni eslatib o’tish mumkin emas. U universal deb hisoblanadi, chunki u har qanday vaziyatga mos keladi. Bunday modellarga bo’lgan maxsus sevgini ofis kiyim kodi qoidalariga rioya qilishga majbur bo’lgan ayollar oziqlantirishadi. Yumshoq, yoqimli, issiq kiyimlar tizzadan pastroqda yoki biroz yuqoridan – jozibali bo’lib turishning ajoyib usuli, konfor haqida tashvishlanmasdan. Aksessuarlarni almashtirish, ko’ylaklar, yeleklar va kardiganlarni qo’shish bilan har kuni kundalik tasvirlar bilan tajriba qilishingiz mumkin.

Tikilgan yozgi liboslar

Ko’ylaklarni tikishda asosan sifatli materiallarga e’tibor qaratib, dizaynerlar nozik junga tayanadi, lekin bu ularni faqat sovuq mavsumda kiyish mumkin degani emas. Trikotaj matolar, dantel matolari va teshikka bog’langan paxta iplari bahor-yoz mavsumida ideal. Shkafda yozgi liboslar bilan bezatilgan nozik to’qimalarda tasvirlangan, jasur siluetlar bilan bezatilgan engil, nozik va jozibali tasvirlarni yaratishingiz mumkin.

Trikotaj kiygan kostyum

Dizaynerlarning sevimli mavzusi qo’lda tayyorlangan “filet” hisoblanadi. Ushbu atama trikotaj matolarning yarim shaffof qoplamasi deb ataladi, bu esa texnik jihatdan murakkab dekorni amalga oshirish imkonini beradi. Yozgi bo’shashmasdan yoki qattiq naqshli liboslar quyidagi tendentsiyalarga mos kelishi kerak:

• Qadimgi irland yoki nemis texnikasi yordamida tayyorlangan krujkalardan foydalanish;
• gulli motiflar ko’rinishidagi dekor;
• mini yoki midi uzunligi;
• ochiq elkalariga (nozik belbog’larga ruxsat beriladi);
• Yengil ranglar (pastel, turli soyalarda oq).

Bir nechta avant-garde modada ijro etilganda, yozgi modellar – bir partiyaga, kechqurun yurish yoki romantik tarixga ega bo’lish. Ularning oshkoraliklari tajovuzkor jinsiy va zaiflik bilan hech qanday aloqasi yo’q. Faqat romantizm, ayollik va nafislik!

Trikotaj dantelli kiyimlar

Ko’rinishidan qo’rqish, men bu go’zal liboslardan voz kechishga majbur qiladi, ammo turli xil intervalni bilan bezatilgan nozik naqshli naqshli ko’ylak bu kamchilikka ega emas. Tanlovni aniqlash va mukammal kiyimning egasi bo’lish uchun, ochiq rangli mato rangli matolar, bo’yinbog’lar, charm qo’shimchalar va hatto eng yaxshi metall plitalar bilan interyuktsiyalarga e’tibor qaratish lozim. Birgalikda ishlab chiqilgan modellar chiroyli ko’rinishga ega bo’lib, aslida qiziqish uyg’otadi.

Trikotaj plyaj kostyumi

Plaj modasining ajralmas qismi tuklar liboslari modellari. Qisqa trikotaj kiygan kiyinish – tabiiy materiallarning aralashmasi, nozik yengilligi va mukammal ta’mi. Kelgusi yoz mavsumida rang berishga alohida e’tibor qaratiladi. Oddiy oq bilan bir qatorda yozgi kiyimlar uchun odatdagidek pastel soyalar , shuningdek, suvli ranglar taklif etiladi. Plyaj modellari uchun talablar o’zgarishsiz qoladi, ular quyidagilarni bajarishi kerak:

• tabiiy materiallardan yasaladi;
• paypoq bilan qulay bo’lishi;
• mayo bilan birga.

Plaj tasvirlarini teri, shifon va hatto yog’ochdan tayyorlangan aksessuarlar bilan to’ldirish mumkin!

Trikotaj qishki liboslar

Bugungi kunda eng qulay modellar katta stilistik intervalda taqdim etilgan. Yaqinlashib kelayotgan mavsumda topilgan noodatiy issiq trikotaj kiyimlari bir romantik yo’nalish – bir yo’nalish bilan birlashtirilgan. Trikotaj va jun matolarning plyptikligi va mukammal himoyasi dizaynerlarni yaramali modellar, bo’shashmasdan va assimetrik bo’laklarga ega nozik ayollar modellarini yaratishga ruhlantiradi. Zamonaviy moda standartlari keng elkama chizig’ini, kengaytirilgan shlyapalarni murakkab kesib olish, o’rtacha uzunlikni o’z ichiga oladi.

Trikotaj kiyim kozok

Uzoq kozoklarni eslatuvchi issiq modellarga alohida e’tibor qaratilgan. Ularning xarakterli xususiyatlari keng va kesilgan, elastik va shlyuzlar bo’ylab, yumaloq bo’yin va eng uzun oyoqlarini ko’rsatadigan uzunlikdir. Bunday modellar sizning tuval hajmini, original to’qimasini berishga imkon beradigan turli xil maysa, arans, ilon va tugmalar bilan bezatilgan. Geometriyaga talablar, chiziqlar va gullar, motam va kiyik, qorli va boshqa skandinaviyalik naqshlar klassik maqomni talab qilishi mumkin.

Trikotaj kiyim tunik

Modada, uzun ko’ylak bilan trikotaj kiyim uzoq vaqt keldi va bu amaliy model qizlarning ko’rinishi qadimgi rimliklar uchun qarzdor. Dastlab, uy-ro’zg’or buyumlari sifatida ishlatiladigan to’nka kiyimlari bosh va qo’llar uchun faqat teshiklar bo’lgan. Dizaynerlar tomonidan taqdim etilgan zamonaviy modellar quyidagi xususiyatlarga ega:

• To’g’ri yoki trapezoidal kesish;
• har qanday uzunlikdagi kollar;
• o’rta bo’g’inning uzunligi;
• tomonlar bo’ylab insizyonlar mavjudligi;
• yoqa-bo’yinturuq, yumaloq yoki V shaklidagi bo’yin.

Trikotaj modellar tor shimlar, jingalak jinsli jinslar, laganlar va laganlar bilan ajoyib ko’rinadi. Yassi ko’rinishga qo’rqmaydigan nozik qizlar qalin yoki neylon taytlar bilan tunikani kiyib olishlari mumkin. Paxta yoki zig’ir ipdan tayyorlangan qopqoq tuzilishi bilan ochilgan ish modellari plyaj ko’ylagi sifatida ishlatiladi.

Trikotaj kiyim

Zamonaviy moda qoidalarni bekor qilish bilan tavsiflanadi va kiyim faqatgina insonning ichki erkinligini ifodalash vositasi bo’lib xizmat qiladi. Qizlar uzluksiz moslashuvchan narsalarni afzal ko’radi, ular orasida alohida-alohida katta ko’ylakka o’xshash naqshli ko’ylakni eslatib turadi. Ular o’ziga xos xususiyatlarga ega:

1. Katta o’lchamli . Qisqa uzun bo’yli ayollar uchun bepul naqshli liboslar kiyib olganidan ko’ra to’rtta kattaroq bo’lishi mumkin. Yuqori darajada ikkita kattalikdagi modellarni tanlash tavsiya etiladi.
2. Xarajatlarni o’yini . Stilistlar naqshli laganlar yoki jinsilar bilan katta juftlik modellarini bir tekis to’qimalarga bilan birlashtirishga maslahat beradi.
3. Buyuk o’lchamdagi tasvirni yaratish, yorqin ranglarni suiiste’mol qilmang. Ko’ylaklar uchun eng yaxshi rang pastel va neytral hisoblanadi.

Kichkina tarbiya uslubida yaratilgan eng yaxshi naqshli liboslarni sinab, siz haddan ortiq hajmda xavotirlanmasligingiz kerak. Paradoksal ravishda, bunday modellar nafaqat juda yumshoq kestirib, zaif ifodalangan belni va nomukammal oshqozonni muvaffaqiyatli yashirishga qodir emas, balki ingichka!

Vintage kiyim – retro zamonaviy usulda

Ma’lumingizcha, ko’pincha yangi, unutilgan, qadimgi va ayniqsa, moda tendentsiyalarida seziladi. Shuning uchun bugungi kiyinish kiyimlari shu qadar mashhur. Chiroyli “Olympus” zamonaviy moda yo’nalishlari bilan biroz modernizatsiya qilinib, takomillashtirilgan o’tmishdagi modellarga to’la.

Vintage rasm

Ushbu uslubdagi narsalarga “o’tgan asrning 20-yillari va 60-yillarida mashhur bo’lgan kiyimlar”, deyiladi. Ular 35 yoshdan kichik bo’lishi kerak, lekin 90 yoshdan oshmagan bo’lishi kerak. Liboslardagi vintage tasvir:

• O’tgan asrning 20-30-yillarida bo’yniga bo’yinbog’li kamzulli ko’ylak, kostyum, ko’ylak;
• 40-yillarning modasi – qafas yoki no’xatdagi uzun mitti, yostiqli ko’ylagi;
• chiroyli kamonli bosh barmog’i, polka dog’laridagi belbog’dagi t-ko’ylak, 50-yillardan boshlab gul, kafes, pin-up uslubi;
• 60-yillarning hippi davridan salomga – blazerli ko’ylak, monofonik kiyim-trapeziya tiz uzunligi va mokasinlar.

Go’zal vintage liboslari

Qiz qaysi qiz bu go’zallikka muhabbat emas? Sehr va qadimiy ruhga o’ralgan, nozik, ajoyib va ​​noyob kiyimlar. Barcha jihozlar har xil: tor siluet, yamoq etek va qattiq kostyum, uzoq umr, qisqa muddatli va juda ham ko’p. Ularning barchasi yalang’och, mayin kamon, nozik burmalar bilan bezatilgan. Bu erda faqat vintage uslubida kiygan kiyimlar bor, ular quyida muhokama qilinadi.

Lace Amp kiyimlari

Bu kiyim juda yaxshi: korset, yamoq yubka, dantelli – bularning ko’pchiligi ipakdan yaratilgan. Ilgari, zaminning oq rangli liboslari juda boy kelinni sotib olishi mumkin edi. Shlem va dekolte sohasida kvadrat dekor elementlari bilan ajralib, atlas matosidan kamroq mashhur ko’rinish. Unga ochiq ish kiyimi bo’lib, u tasvirga ko’proq ayollik, chiroylik va nafislikni berdi.

Vintage kiyimlari turli davrlarda kombinatsiyalarga toqat qilmaydi. Bu kiyimni yaratishda e’tiborga olish kerak. Aks holda, tasvir noxush ko’rinadi. Ajoyib shlyapa, ochko’zlik brosh, marvarid marvaridini, zamonaviy belbordni va kichkinagina hashamatga ega bo’lgan kichik sumkani olishni unutmang. Kiyim-kechak tugagan bo’lishi kerak.

Furry vintage liboslari

1950 yillarning eng yorqin va unutilmas ko’rinish modellari: o’sha paytda moda sanoati jinsiy hayot to’lqinini to’ldira boshladi. Qisqacha pin-up uslubi sifatida ifodalanishi mumkin. Vintage uzoq ko’ylaklar, o’sha paytda ommabop bo’lgan, fonga qaytadi. Korsetlar, midi uzunligi, baland tovushli poyabzal, qizil lab bo’yog’i tobora kuchayib bormoqda. Namoyish liboslari har qanday raqamli yosh ayollar uchun mos keladi.

Qizning liboslaridagi bu vintage uslubi uni o’ziga jalb qiladi, yoqimli va chiroyli qiladi. Yam-yashil ko’krak qafasining egasi o’zining diqqatini ajratishga yordam beradi va arzonlashtirilgan to’rtburchak shaklli chiroyli ko’rinishi etishmayotgan hajmlarni ingl. Sifatida qo’shish mumkin bo’ladi. Uchburchakning bunday kiyimi to’liq kalçayı va kerak bo’lsa, qorin bo’shlig’ini yashiradi. Yuqori moda ayollar qisqa libos kiyishlari mumkin, to’liq oyoqlari bo’lganlar uchun o’rta uzunlikdagi kiyimlarga e’tibor berish tavsiya etiladi.

Mexnat liboslari

Bu kiyimlarning eng mashhur matolari shifon, kadife, ipak, krep, dantel va gullar bezaklari edi. Ayollar klassik kiyimlari shunchalik zamonaviyki, u partiyalarda ham, biznes obrazining asosiy komponenti sifatida ham qo’llanilishi mumkin. Vintage uslubida liboslarni tanlash faqat klassik qora rangga mos kelmasligi, boshqasiga qarashli, kamroq jozibali, ranglar sxemasiga qarash kerak.

Bunday vintage liboslar bilan kiyinish yoki oyoqsiz kiyinish (agar bu 1920-yillar modasi bo’lsa), yupqa shkafda (60-lar) yoqimli qayiqchalarni kiritish o’rinli bo’ladi. Qaysi vaqtdan beri kiyimni boshqa vaqtdan shkafning elementlari bilan aralashtirib yubormaslik kerakligini unutmang. Bu “piyodalarga qarshi bo’lganlar” ro’yxatiga tushmaslikka yordam beradi.

Qizlar uchun vintage liboslar

Nima uchun garderobni kattalar fashionista va ozgina go’zallik sifatida yangilamaysizmi? Bu ayniqsa, oilaviy qarashni yaxshi ko’radiganlar uchun to’g’ri keladi – butun oila bir xil kiyim kiyadi. Ushbu kiyim kundalik hayotda ishlatilishi mumkin va ayniqsa fotosurat uchun kiyiladi. Vintage bolalar kiyimlari yorqin rangli echimlar, rangli printlar, oddiy naqshlardir. Bular – qanot qanotlari, dumaloq mato, kamelning kamligi, qarama-qarshi tomonga burilmagan, yaltiroq etek .

Vintage ichki kiyimlar

Vintage ichki liboslari – bu muhtasham hashamatli element. Ayol kishining jinsiy egri chizishini ta’kidlab, unga amaliyot va ayol kishining egasi bo’lishga qodir. Uning o’ziga xos xususiyatlari quyidagilardir:

• haddan oshiq mayda kallalar;
• scot tipidagi balconet (keng korsaj, faqat ko’krakning yuqori yarmi ochiq).

Bunga qo’shimcha ravishda, klassik kiyim, asosiy kiyim ostida kiyilgan mahkam ko’ylak bo’lgan kombinatsiyani ifodalaydi. Bu uzoq yoki qisqa bo’lishi mumkin. Ilgari u tabiiy ipakdan tikilgan edi, lekin bu hashamat juda boy xonimga ega bo’lishi mumkin edi. 1970-yillarda vintage ichki kiyim neylon, viskoz qo’shildi.

Erkaklar uchun vintage kiyim

1920-yillarda uslubning ramzi va moda taqlidiga misol Uels malikasi edi. Unga minnatdorlik bilan, moda qisqartirilgan keng shimlar, jun golf bilan to’ldirildi. Ushbu davr mobaynida janoblar tor bog’larni kiyib, albatta Windsor tuguniga, shokolad rangi tuflilariga, inglizcha chekka kepkalari, shlyapa-panama, ikkita tugmachadagi ko’ylaklarga bog’langanlar. SSSRda o’sha vaqtda Vladimir Mayakovskiy moda mutaxassisi sifatida tan olingan.

40-yillarning erkaklar uchun klassik liboslari sut liboslari bilan qoplangan cho’ntaklar bilan qoplangan. Sovet Ittifoqida yigitlar shlyapa kiyib, ikkita ko’kragiga ko’ylak, ikki ko’krakli ko’ylaklar kiyib yurishardi. Taniqli charm to’plamlarning eng yuqori cho’qqisida. 60-yillarning vintage liboslari – yumshoq uzun ko’ylagi, tor kravat, jun pushti rangli qora rang, Oksford poyabzali, uzun ko’ylagi.

Kiyimda vintage uslubi

Original vintage – bu taniqli dizaynerlardan noyob liboslar:

• Coco Chanel;
• Christian Dior;
• Per Karden.

Vintage kiyim – bu dekadans, 1920-yillarning ayollik uslublari, 30-yillarning moda farovonligi, harbiy 40-lar, 50-yillarning jinsiyligi va 60-yillarning yorqinligi. Eski kunlarda stilize qilingan liboslar muvaffaqiyatli bo’ladi. Ular faqat tematik partiyalarda emas, balki ish uchrashuvlari, romantik yurishlar va do’stlar bilan uchrashuvlar.

Vintage uslubidagi liboslar o’zlarining jozibalarini, nozik jilolarini, nozik naqshlarini, havodagi etaklarini o’ziga jalb qiladi. Ularda har bir qiz ajoyib, ajoyib va ​​zamonaviy ko’rinadi. Vintage go’zalligining magnitlanishini ko’rish uchun Burlesque malikasi mashhur Dita von Teesning kiyimlariga qarang.

KIYINISH MADANIYATI TARBIYA ORQALI SHAKLLANADI

…Xo‘sh, aslida ham «moda» yoshlarimizni buzayaptimi? Ularning milliy an’analarimizga xos kiyinishlariga nima to‘sqinlik qilayapti? Yoki modani taqiqlash kerakmi? Umuman, moda tushunchasi nima? Ularning tashabbuskorlari kim? Kiyinish madaniyati o‘zgarishi yoki buzilishiga faqat yangilikka o‘ch yoshlar sababchimi? …
Libos – inson ziynati. Davrlar, zamonlar yangilangani sari liboslar o‘zgarib boradi. Bir-biridan rang-barang, uzun-kalta, tor-keng, dabdabali-ko‘rimsiz, qimmat-arzon liboslar. Ko‘pchilik uchun bu liboslarning yarashgani, o‘ziga munosibligi, yoshiga, qomatiga, kiyadigan davrasiga to‘g‘ri kelish-kelmasligi muhim emas. Yangi chiqqan narsa, albatta, kiyilishi kerak, tamom. «Moda»ning talabi shu.
So‘nggi paytlarda yoshlarimizning kiyinish madaniyati haqida juda ko‘p gapirilyapti. Ularning aksariyatida yoshlar sha’niga nisbatan keskin, e’tirozli fikrlar bildirilayapti. Ayrim yigit-qizlarning ko‘r-ko‘rona moda izidan quvishi, ularning kiyinishi milliy an’analardan uzoqlashayotgani, tor, kalta, ochiq kiyimlarga qiziqish borgan sari ortayotgani, bu odatlar o‘zbekchilikka zidligi tan­qid ostiga olinmoqda. Albatta, bunday munosabatda jon bor. Haqiqatan ham oxirgi vaqtlarda yoshlarning kiyinishi mislsiz darajada o‘zgardi. Vaziyatning bunday tus olishi kishini o‘ylantiradi.
Xo‘sh, aslida ham «moda» yoshlarimizni buzayaptimi? Ularning milliy an’analarimizga xos kiyinishlariga nima to‘sqinlik qilayapti? Yoki modani taqiqlash kerakmi? Umuman, moda tushunchasi nima? Ularning tashabbuskorlari kim? Kiyinish madaniyati o‘zgarishi yoki buzilishiga faqat yangilikka o‘ch yoshlar sababchimi? Mazkur muammoga oydinlik kiritish maqsadida fikr-mulohazalarimizni aytib o‘tsak. Avvalo, kiyim-kechak inson hayotida qanday rol o‘ynaydi? Savolning bunday qo‘yilishi bejiz emas. Chunki har bir inson o‘zi kiyayotgan kiyimning foyda-zararini, qanday matodan tikilganini, kerak bo‘lsa, tarixi va ahamiyatini bilishi lozim. Hech kim hech qachon to‘g‘ri kelgan matoni ustiga ilib ketavermaydi. Kiyinishning inson ruhiyati, fe’l-atvori, kayfiyati, tarbiyasi, did-farosati bilan bog‘liq jihatlari bor. Shu o‘rinda ta’kidlash joizki, kiyinish, shuning­dek, urf ham o‘z-o‘zidan paydo bo‘lmagan. Kishilik jamiyatida kiyim-libos qachon paydo bo‘lganligi haqida yakuniy to‘xtamga kelinmagan.
Dastlab teri va jundan mato to‘qish va tikishni o‘rgangan odamzod, keyinchalik paxta va ipak tolalarining paydo bo‘lishi bilan liboslarga qulaylik va go‘zallik baxsh etdi. Demak, inson tafakkurining rivojlanishi uning libosiga ham madaniylikni olib kirdi.
Ajdodlarimizning kiyinish madaniyatiga nazar solsak, liboslari, zebu ziynatlari o‘ziga xos, rang-barang bo‘lganligini ko‘ramiz. Umuman, har bir davr libosi—o‘sha zamon madaniyatining ma’lum ma’nodagi ko‘zgusi hisoblangan. Ya’ni, libosga qarab har bir davr kishilarining kiyinish odobi, madaniyati xususida fikr yuritish mumkin. Qolaversa, bir mamlakat yoki millatning kiyinish madaniyatida boshqa bir xalq madaniyatining ta’siri, albatta, seziladi.
Vaqt o‘tib, faqat liboslargina emas, shu bilan birga bosh kiyim, poyabzal, zebu ziynatlar, soch turmaklash, pardoz qilish — hammasi birgalikda kostyum ansambliga aylandi. «Kostyum» so‘zi frantsuz tilidan olingan bo‘lib, inson tashqi ko‘rinishining, kiyinishning butun bir tizimi — sistemasini anglatadi. Ana shu kostyumlar bugungi kunda ma’lum shaxslar, ijodkorlar, ya’ni modelerlar, libos dizaynerlari tomonidan yaratiladi. Bu kostyumlar ham ijod mahsuli hisoblanadi. Hozirgi paytda liboslar sanoati bilan shug‘ullanuvchi «Kristian dior», «Versache», «Pol Makkarti», «Shanel» kompaniyalarining mahsulotlari dunyo bozorida eng yuqori o‘rinlarni egallaydi. Uni urfga, odatda el nazariga tushgan kishilar, ya’ni kiyim namoyish qiladigan manekenlar, mashhur artistlar, qo‘shiqchilar, sportchilar olib kiradilar. Boshqalar, ayniqsa, shunday kishilarning ixlosmandlari o‘z-o‘zidan ularga ergashadilar. Qarabsizki, o‘sha kiyim rusumi ko‘chaga chiqadi. Misollarga murojaat qilsak, Rossiya estrada yulduzi Alla Pugachevaning kiygan liboslari yoki soch turmaklashi 70—80-yillarda butun ayollarning urfi-modasi bo‘lgan yoki Madonna, Patrisiya Kass, Uitni Xyuston, Britni Spirs kabi qo‘shiqchilarning kiyinishlariga Yevropa va Amerikada e’tibor katta. Basketbolchi Maykl Jordan, futbolchi Ronaldo, qo‘shiqchilar Tarkan, Sting yoki boshqalar kiygan kiyim tez orada yoshlar orasida urfga aylanadi.
Uzoqqa bormaylik, o‘zimizda ham shunday holatlarni kuzatish mumkin. Qo‘shiqchilar, ayniqsa, bu borada haqiqiy «jarchilar»dir. Ularning kiygan kiyimlari, soch turmaklashlari tez orada muxlislar tomonidan o‘zlashtiriladi. Xulosa qiladigan bo‘lsak, ma’lum bir davrda paydo bo‘lgan va urfga aylangan kiyinish uslubi bu — modadir.
Modani ikkiga bo‘lish mumkin. Birinchisi, tor doirada, ya’ni mahalla, qishloq, shahar ­miqyosida hamda ikkinchisi, keng doirada mamlakat, dunyo miqyosidagi modalar. Tor doiradagi liboslarda milliy o‘ziga xoslik ustun bo‘ladi. Keng doirada, ya’ni butun dunyoda urf bo‘lgan kiyinish ma’lum mamlakatda paydo qilinsa-da, unga boshqa mamlakatlarning ta’siri ham bo‘ladi.
Bugungi kunda turli mamlakatlarda paydo bo‘layotgan har qanday liboslar, kostyumlar tez orada dunyo miqyosida urfga aylanyapti. Buning sababi nimada? Buning ikkita sababi bor. Birinchisi, urfga aylanayotgan kostyumni targ‘ib qiluvchi vositalarning hozirgi paytda kuchli taraqqiy etgani, ya’ni sun’iy yo‘ldoshlar, ommaviy axborot vositalari, internet orqali jahonda paydo bo‘layotgan kiyinish yangiliklari haqida axborotga ega bo‘lish. Ikkinchisi, hozirgi paytda erkinlikka intilish hamda madaniyatlarning o‘zaro yaqinlashuv jarayoni bilan bog‘liq. Muammolar umumiylashmoqda. Bu hodisa o‘z navbatida madaniyatga ham ta’sir qilmay qolmaydi. Masalan, Braziliyada paydo bo‘lgan kiyinish G‘arbda ham, Sharqda ham bir xil qabul qilinayapti.
Bugungi yoshlarimiz juda qiziquvchan, yangilikka o‘ch. Ular har bir voqea-hodisani e’tiborsiz qoldirmaydilar. Ayniqsa, dunyoda paydo bo‘layotgan modalar hamisha ularning diqqat markazida.
…Farzandlarim bilan bozorga kiyim-kechak xarid qilgani borgandik. Kichik o‘g‘lim tinmay Amerika bayrog‘i yoki burgut va yoxud boshqa timsollar aksi tushirilgan to‘rtburchak kichkina ro‘moldan («pandu», deb nomlanar ekan) olib bering, deb xarxasha qilaverdi. «O‘g‘il bola ro‘molni nima qiladi», desam, «Shohruh repper ro‘mol o‘rab ustida kepka kiyib yuradi» deydi. Jahlim chiqdi. Ammo ikki kundan keyin o‘g‘limning maktabiga bayram tadbiriga borsam, sinfdosh o‘rtoqlari bozorda ko‘rgan ro‘moldan o‘rab, ustidan kepkani bostirib, qo‘llariga qo‘lqoplarni kiyib, ashula aytishdi. Hech narsaga tushunmadim. Lekin bolalarning qiliqlari, o‘zlarini tutishlarini ko‘rib, kattalar kulishdi. Nahotki, bayram tadbirini tayyorlagan ustozi uning mazmuni, ta’siriga e’tibor bermagan bo‘lsa? Demak, kiyimning ahamiyati, mazmunini bolalarimizga biz ota-onalar, ustozlari tushuntirishimiz kerak ekan.
Qayd etish kerakki, modalarning rivojlanishi va tarqalish darajasi baland. Eng qizig‘i, modalar bir mamlakatdan ikkinchisiga emas, balki bir paytning o‘zida dunyoga tarqalayapti. Bu albatta, tsivilizatsiyaning natijasidir. Ammo tsivilizatsiyaning ta’siriga ko‘r-ko‘rona tushib qolmaslik kerak. Balki uni qabul qilishda ham did, fahm-farosat va bilim zarurdir.
Ko‘chadagi yoshlarga e’tibor bersangiz, masalan, qizlarimiz egnida tor shim, ochiq koftalar, uzun-tor yoni ochiq, etagi keng, kalta yubkalarni ko‘proq kiyishayapti. Yigitlarimiz esa oq, qizil, alvon, yashil rangli shim, turli xil yengi bor, yengi yo‘q maykalar, tizzasidan yuqorida shortiklar kiyishadi. Muammo shundaki, ko‘pchilik yoshlarimiz qaysi joyda qanday kiyimni kiyish kerakligi, o‘zining bo‘y-bastiga nima ko‘proq yarashishi mumkinligi haqida o‘ylamaydilar ham.
Agar har bir inson o‘zining bo‘yi, gavda va yuz tuzilishi, sochi, ko‘zi, terisining rangini, qomatiga nima yarashishini bilsa, ko‘r-ko‘rona modaning ketidan quvmaydi. Qolaversa, bu sohada ularga yordam beradigan mutaxassislar bor. Ular yangi mavsumiy kiyimlarni reklama qilishda yoki modalar haqida matbuot, radio, televidenie orqali chiqishlarida yuqoridagi me’yorlarni hisobga olib tavsiyalar beradilar.
Yoshlarimiz kiygan kiyimlari ularning muomalasi, yurish-turishi, xatti-harakatlari, o‘zini tutishi, og‘izlaridan chiqayotgan so‘zlariga ham ta’sir etmay qolmaydi. Natijada, ba’zan noo‘rin so‘zlar, xatti-harakatlar jamoatchilik orasida norozilik kayfiyatini uyg‘otadi. Har bir shaxs oilada kamol topadi. Uning atrofida tergaydigan ota-onasi, buvi-bobosi, amma-xolasi bor. Ammo ba’zan ular o‘zlari o‘rtoqlaridan qolmasin, deb qizlariga tor shim, kalta yubka yoki yelkasi, qorni ochiq kiyimlarni kiyishga izn berayotgan ekan, demak, bu borada faqat yoshlarni ayblash adolatdan emas. Qolaversa, ma’lum ma’noda oiladagi, maktabdagi muhit ham bunga sababchi. Aynan oilaning o‘zi shunday kiyimlarni kiyishni, «zamonaviy» bo‘lishni talab qilishi afsuslanarlidir.
…Bir o‘zbekona tarbiya ko‘rgan qiz o‘zga xonadonga kelin bo‘lib tushdi. Bu xonadon a’zolari o‘ta «zamonaviy» ekan. Qiz uyda atlas ko‘ylak-lozim kiyib yurganda miyig‘ida kulishibdi. Bundan uyalgan yostiqdoshi esa unga sport kostyumi sovg‘a qilib, «Uyda shunday yur» debdi. Qizning ne-ne orzu-havaslar bilan tiktirgan sarpolari javonda taxi buzilmay qoldi. Uydan ko‘chaga chiqqanlarida tor shim, kalta yubka, mehmonga, tomoshalarga borganda yelkasi ochiq ko‘ylaklar kiyishga o‘rgatishdi. Dastlab bularning hammasi unga erish tuyulib, onasiga yuragini yordi. Onasi ham «Bolam, oilang, turmushingning tinchligini o‘yla, endi biz senga xo‘jayin emasmiz, endi kuyov nima desa, shuni qilasan-da» dedi. Shu-shu qiz ham «moda»da kiyinadigan bo‘ldi. Shunga qarab avval bir gapni gapirishga iymanadigan qiz, hech narsadan tap tortmaydigan, xonasi kelsa, so‘kib yuboradigan bo‘ldi.
«Moda»da kiyinishga qarshi bo‘lganlar jon kuydirib bunday holatga chek qo‘yish, o‘quv muassasalarida taqiqlash lozimligini kuyinib aytadilar. Modani taqiqlash mumkinmi? Inson tabiatida taqiqlangan narsaga qiziqish kuchli bo‘ladi. Ota-onasi taqiqlasa ham bola avval shuni qilib ko‘radi. Yomon tomoniga guvoh bo‘lgach, bu ishdan o‘zini tortadi. 70-yillarda ba’zi oliy o‘quv yurtlarida kalta kiyishni taqiqlash hollari bo‘lgan. Shuningdek, yaqingacha Toshkent davlat texnika universiteti qoshida malayziyaliklar bilan hamkorlikda ochilgan «Menejment» fakultetida ham o‘quv dargohiga yigitlar krossovka yoki jinsida, qizlar kalta yubka yoki jinsida kelishlari man qilingan. Ammo bugungi yoshlarimiz bunga ko‘nadimi? Man qilishdan ko‘ra yoshlarga tushuntirish, ularning didi, fahm-farosatini tarbiyalash ko‘proq ijobiy natijalar bermaydimi? Shundan keyingina tanlash huquqini yoshlarning o‘zlariga qo‘yish kerakdir, balki. Muhimi, bu borada ota-onalar ham farzandlarini tushunib, o‘zlarini ularning o‘rinlariga bir zum qo‘yib ko‘rsalar, yomon bo‘lmasdi. To‘g‘ri, inkor qilmaymiz, me’yor buzilgan. Shu ma’noda, milliy liboslarimiz noyob namuna sifatida faqat ma’lum bir davralar­da, aytaylik, bayramlar, to‘ylarda kiyiladi. Shunda ham zamonaviy tus bergan holda, albatta. Ayniqsa, bu poytaxtda juda bilinadi. Viloyatlar, tumanlar, qishloqlar nisbatan kichkina hudud bo‘lganligi, hamma bir-birini tanigani bois, odamlar har holda andisha qiladilar.
Yoshlikning o‘zi go‘zal. Bugungi yoshlarimizning g‘arb modasiga mukkasidan ketayotgani, ular milliy kiyinish an’analarini unutdilar, degani emas. O‘zbegimizning milliy iftixori bo‘lgan atlasga hamisha e’tibor katta. U bizda hech urfdan tushmaydi. Shu bilan birga yaqin-yaqingacha unutilgan adras, banoras, beqasam matolar yana urfga kiryapti. Bu quvonchli hol, albatta. Hozirda bu matoga qiziqish ortdi. Zamonaviylik hamda milliy uyg‘unlik aks etgan andozalarda tikilgan liboslar qizlarimiz husniga yana ham ko‘rkamlik baxsh etadi. Bu matolarni faqat to‘yu tantanalarda emas, ish sharoitlari uchun ham moslashtirish niyatida mutaxassislarimiz izlanmoqdalar. Ularning namunalari yoshlarimizning egnida paydo bo‘lganligi hali bu borada yangi-yangi milliy libos rusumlari yaratilishiga umid uyg‘otadi.
Faqat modada kiyinish zamonaviylikni bildirmaydi. Zamonaviylik avvalo insonning ichki va tashqi dunyosini zamonga uyg‘unlashtirish demakdir. Shu ma’noda har bir kostyum, libosning o‘z mazmuni bor. Uning to‘g‘ri tanlanishi, atrofdagilar tomonidan iliq qabul qilinishi ham urfni belgilaydi. Shu bilan birga kishining kayfiyati, qanday ish bilan shug‘ullanishida ham kostyum kiyishning o‘rni bor. Shu o‘rinda milliy me’yor masalasiga to‘xtalmoq joiz, deb o‘ylaymiz. Barcha rivojlangan davlatlarda oiladan tashqari maktabda, o‘quv yurtlarida insonning turli davralarda o‘zini tutishi, muo­malasi, buyumlarning ishlatilishi, o‘zi uchun munosib ki­yimni tanlash borasida maxsus bilimlar beriladi. Bizda bunday bilimlar maktablarda «Odobnoma», «Oila psixologiyasi», oliy o‘quv yurtlarida «Etika», «Estetika» singari fanlarda umumiy o‘rgatiladi. Vaholanki, bu fanlarni har birining o‘z vazifasi bor. Aytmoqchi bo‘lganimiz, yoshlarning modaga ruju qo‘yishi, ochiq-sochiq kiyinishini faqat tanqid qilish, yomonlash bilan cheklanib qolmay, uning oldini olish choralarini, yaxshi tomonga o‘zgartirish yo‘llarini izlash lozim.
Har kimning kelbatiga yarasha didi, fahm-farosati ham bor. Eng zaruri, ana shu didni, fahm-farosatni to‘g‘ri tarbiyalay bilish kishini bezaydi, yanada xushsurat qilib ko‘rsatadi. Tarbiyalaydigan esa, jamoatchilik, ya’ni sizu biz — barchamiz.

• Bilimingizni test orqali sinang
  Telegram kanalimizga a’zo bo’ling

• Xalilulla
• Xaliliddin
• Xalila
• Xalil
• Xalvo