Qozoq milliy liboslari
Ular bizning modani sevuvchi vatandosh ayollarimizning liboslari garderobining bir qismiga aylanib, dunyoning turli burchaklarida yashovchi hamyurtlarning do‘st-u, birodarlari uchun tuhfa qilinadigan ajoyib yechimga aylandi.
Milliy brend – Fratelli Casa kiyimlarining tarixi, bugungi yutuqlari va kelajak rejalari haqida
Oxirgi vaqtlarda O‘zbekiston bozori turli-tuman ham milliy, ham chet el kiyim-kechak brendlari bilan to‘lib toshdi. Bugun ko‘p sonli savdo markazlari va do‘konlar bizga tanlash uchun kiyim-kechak modellarining yuzlab turlarini taklif qilishmoqda. Ularning orasida sekin-asta milliy mahsulot o‘zining tegishli o‘rniga ega bo‘lmoqda.
Lekin, har doim ham shunday bo‘lganmi? Aytaylik, bundan 10 yil avval shunday tanlash imkoniyati bormidi?
Sovetlar davridan keyingi yillar vatanimiz zavod va fabrikalariga beshafqat zug‘um o‘tkazdi. Ular Ittifoq tarqab ketganidan so‘ng, qisqa muddat ichida barcha buyurtmalardan mahrum bo‘lishdi, mutaxassis va ishchilar esa ishsiz qolishdi, uskunalar to‘xtab qolib, kichik-kichik sexlarga sotib yuborildi, infratuzilmadan asar ham qolmadi. Xitoy va Turkiya tovarlarining importi gullab, yashnadi, mahalliy ishlab chiqaruvchilarga esa e’tibor juda susaydi.
Yuqoridagi savolga javob hammaga ayon: Xitoy va Turkiya mahsulotlari tezyurar bolid tezligida tarqalsa, mahalliy mahsulot ishlab chiqarish sur’atlari chaqaloqning qat’iyatsizlik bilan qo‘ygan qadamchalariga o‘xshardi.
Xalqimizning «O‘tirgan bo‘yra, yurgan daryo» degan dono iborasining isboti va misoli sifatida zamonaviy Fratelli Casa milliy kiyim-kechak brendining aniq va puxta ishlab chiqilgan rivojlanish strategiyasini keltirish mumkin.
Hayron bo‘lmang, aynan Fratelli Casa. Uning italyan tilidan tarjimasi «Aka-ukalar uyi» ma’nosini bildiradi va unga tug‘ishgan aka-ukalar Sherzod va Shoxruh tomonidan 2006 yilda Toshkentda asos solindi. Brendga bunday nom berilgani bejiz emas, chunki o‘sha paytda brendni o‘zbek tilida nomlash, bu tanazzulga yuz tutish, degani edi. O‘shanda brendning nomi xaridorlar uchun yo‘naltiruvchi mayoq vazifasini o‘tardi. Bundan keyin mahsulot sifati, assortimenti, keyingi yillarda esa xaridorlar bilan ishlash tizimi ustida bevosita mehnat qilish kerak edi.
Bugunga kelib, bizning o‘zbek italyanimiz erishgan natijalar yomon emas: yilning to‘rtta mavsumi uchun ayollar va erkaklar kiyim-kechaklari, yiliga 200 dan ko‘proq model, matolarning xilma-xilligi, sifatni yaxshilash yo‘lidagi doimiy harakatlar, lekin, eng asosiysi, Fratelli Casa asoschilari aytganidek, xaridorlar bilan ishlash tashkillashtirildi.
Sanab o‘tilganlarning oxirgisi ushbu brend uchun eng muhim jihat sanaladi, chunki o‘z iste’molchisini eshita bilish va asosli suhbat yurita olish o‘z natijasini berishi tayin. Fratelli Casa o‘z iste’molchilari bilan munosabatlarining mustahkam ko‘prigini yarata oldi, ular esa, birinchi navbatda, xaridorlarning foydasini ko‘zlagani uchun brendni qadrlashadi. Qancha sarmoya tikkaningiz muhim emas, balki keyinchalik xaridoringizga aylanishi mumkin bo‘lgan iste’molchingizning hissiyotlarini qanchalar yaxshi tushunishingiz muhimdir.
Xo‘sh, ushbu brend nimasi bilan o‘ziga torta oldi?
Fratelli Casa brendini boshqalardan ajratib turuvchi muhim jihatlaridan biri – bu uning milliy naqsh-bezaklarni ommaviylashtirib, ularni kundalik kiyim-kechaklarga o‘tkazganida, jozibador va go‘zal adras va so‘zana chizmalari tushirilgan ayollar koftalari, tolstovkalar, shimlar va ko‘ylaklarni ma’qul narxlarda taqdim qilganidadir.
Ular bizning modani sevuvchi vatandosh ayollarimizning liboslari garderobining bir qismiga aylanib, dunyoning turli burchaklarida yashovchi hamyurtlarning do‘st-u, birodarlari uchun tuhfa qilinadigan ajoyib yechimga aylandi.
Chet elda yashaydigan yoki o‘qiydigan vatandoshlarimiz va talabalardan u yoki bu kiyim to‘plamlarini jo‘natish iltimosi bilan tushadigan murojaatlar, hamda UZB yoki UZBEKISTAN printlari tushirilgan futbolkalar iste’molchilar bilan muvaffaqiyatli aloqa strategiyasining yana bir omili bo‘lib xizmat qildi.
Yaqindagina brend dizaynerlari tomonidan alohida auditoriya va brendning yangi segmenti uchun bir qator Plus Size – katta o‘lcham modellari taklif qilindi. Kofta, futbolka, ko‘ylaklar ishlab chiqarildi va kuz mavsumida ham ularning modellari qatori yanada to‘ldiriladi.
Oddiy yopiq va shunda ham stilli ko‘ylakka nima deysiz? Brendimiz do‘konlariga uzun yengli ko‘ylaklar chiqarilganida, auditoriyaning qiziqishi birmuncha oshdi, bu esa ushbu stilda kiyinadiganlar orasida brendimizning obro‘si va mashhurligi oshishiga olib keldi.
Bu umumiy model qatorining kichik bir qismi bo‘lib, kelajakda albatta kengaytiriladi.
Kelajakdagi rejalar: Xalqaro onlayn savdo muhitiga qadam
Shuni ta’kidlash lozimki, 2017 yilning avgust oyi boshidan milliy bezakli koftalarning ba’zi turlarini eBay internet do‘konidan onlayn xarid qilish mumkin. Yaqin kelajakda esa ushbu mahsulotlarni ALIBABA.COM internet do‘koniga joylashtirish rejalashtirilmoqda.
Kelajakdagi rejalar: Aqlli kiyim
Shuningdek, brend dizaynerlari tez orada mamlakatimiz texnik oliy o‘quv yurtlaridan biri bilan hamkorlikda «aqlli» kiyim yaratish ustida ish boshlashadi; bu kiyimning egasi kiyib yurish mobaynida o‘z tanasi ahvoli haqida muayyan axborot olish imkoniga ega bo‘ladi.
Bundan tashqari, axborot texnologiyalari sohasida faoliyat yurituvchi Rossiya kompaniyalaridan biri bilan hamkorlikda do‘konga tashrif buyuruvchilar bilan «suhbat» yuritish qobiliyatiga ega turg‘un elektron tablo yaratish ustida ishlar rejalashtirilgan. Lekin, bu ham hammasi emas.
Kelajakdagi rejalar: Taqdimot
Shu yilning kuz mavsumi boshlarida bir nechta milliy sport va shou-biznes yulduzlari bilan ishlab chiqilgan kiyim-kechak model qatorlarini ommaga taqdim qilish rejalashtirilgan. Va bu, kompaniya rahbariyati fikricha, brend tarixida ochilayotgan alohida yangi sahifadir.
Ammo, qayd etilganlarning barchasi, brend asoschilari aytganidek, xaridorlar bilan tizimli ishlashdek muhim ahamiyatga ega emas. Brendning keyingi rivojlanishining eng muhim omili – bu Fratelli Casa’ning iste’molchi bilan muomalaga ochiqligi va tayyorligidir. Va bu quruq so‘zlar emas.
Buning isboti sifatida shuni keltirish mumkinki, Facebook va Instagram’da «o‘zbek italyani» tez-tez «Asosli tanqid kuni» nomi ostida postlar chop etib turadi. Ushbu siyosatning mazmuni brend mahsulotlarini kiyish va yuvishdan keyin yuzaga chiqadigan nuqsonlarni ochiq muhokama qo‘yish va qaror qabul qilishdir. Bu esa rivojlanishning va xaridorlar ishonchini qozonishning muhim omili bo‘lib, shu singari muhokamalardan keyin xaridorlar brendning sodiq do‘stlari va himoyachilari bo‘lib qolishadi.
Hozir mavjud chegirmalar
Fratelli Casa do‘konlarida butun yozgi kolleksiya uchun hozirda 40 foizlik chegirmalar berilmoqda. Siz uchun esa bu hali hammasi emas! Ushbu maqolaning istalgan joyidan skrinshot olib, Fratelli Casa do‘konlariga tashrif qilganda, o‘sha skrinshotni do‘kon xodimlariga ko‘rsatsangiz, 40 foizga qo‘shimcha yana 10 foiz chegirma beriladi. Shunda mahsulotni ikki barobar arzonga olishingiz mumkin.
Fratelli Casa seriyali mahsulotlari Samarqand, Buxoro, Navoiy, Andijon, Qo‘qon hamda Toshkent shaharlaridagi turli hamkor do‘konlarda sotiladi. Shuningdek, Toshkent shahrida brendning ikkita o‘z do‘koni bo‘lib, ularda eksklyuziv kiyim-kechak qatorlari sotiladi. Ushbu do‘konlar quyidagi manzillarda joylashgan:
- Qatortoldagi «Parus» savdo-ko‘ngilochar markazi yonidagi «Mixmarket» savdo markazining, ikkinchi qavatida;
Telefon raqami: +998(90) 902-94-19.
- «Next» savdo-ko‘ngilochar markazi kompleksining ikkinchi qavatida, 217-do‘kon;
Telefon raqami: +998(90) 351-94-19.
Fratelli Casa ijtimoy tarmoqlarda:
- Facebook: @fratellicasa
- Instagram: @fratellicasa
- Telegram: @fratellicasa
Qozoq milliy liboslari
Milliy qozoq kiyimlari qozoq xalqining an’analari va tarixiy xususiyatlarini aks ettiradi. Milliy qozoq kiyimlarining tarixi juda boy va bularning barchasi bilan bu kiyimlar zamonaviy va zamonaviy talablarga mos keladi. Qashqirlarning milliy milliy libosida kashtado’zlik ishlatilgan, ko’pgina bezaklarga boy bezatilgan. Kostyum mato, teri, mo’yna yoki mo’ynadan ishlab chiqarilgan, va boy Qozog’iston uchun – import qilingan matolardan, brokar va kadifelardan.
Qozoq xalqining milliy liboslari
Odatda, tuklar yoki qo’chqorlarning yungidan kiyimlarni tayyorlash uchun mato ishlatilgan. Issiq narsalar uchun ishlatilgan hislar. Uy kiyimi matoidan tashqari, boy qozoqlar ham import materiallaridan – ipak va junidan tikilgan kiyimlarni tikdilar. Kambag’al odamlar mo’ynali kiyimlardan, teridan tayyorlangan kiyimlarni, shuningdek, o’z-o’zidan ishlab chiqarilgan jun matolarini kiyib yurishardi.
19-asrning oxirida Qozog’istonda zavod ishlab chiqaradigan kichkinagina hilpiraklar mavjud edi. Boy mulk hali ham ipak, brokar yoki kadifeni afzal ko’rmoqda.
Qozoq ayollarining milliy liboslari
Xotin-qizlar kostyumi asosiy elementi – bu kostyum – bu ko’ylakning kiyimi. Tantanali taqdirda u qimmatbaho materiallardan, kundalik kiyimda – arzon matolardan edi.
Shuningdek, qizlar “kamisol” kiyib oldilar – yuqorida ko’rsatilgan shaklda tikilgan liboslar va ochilgan. Qozoq ayol kostyumining elementi shimlarga (pastki va yuqori) kirgan, ular ayniqsa, minish uchun ajralib turardi.
Xotin-qizlar kostyumining yana bir elementi – shapan – keng ko’ylaklari bo’lgan to’g’ri kiyinish. Uning to’y versiyasi odatda hashamatli qizil matodan qilingan.
Bosh kiyimlar ayollarning nikoh holatini to’g’ridan-to’g’ri aks ettirgan. Turmushga chiqmagan qizlar do’ppilar kiyib olgan. To’y marosimi uchun ular balandligi 70 santimetrgacha bo’lgan “saukele” ga yaqinlashib oldilar. Onaga aylangan ayol, oq matodan yasalgan boshini kiyib, butun hayotini yurishga majbur bo’lgan.
Qotil ayollar bezaklarga katta e’tibor qaratdilar. Qizlar zargarlik buyumlarini tug’ilishdan kiyib, odatda sehrli tulkiklar edi. 10 yoshdan keyin qiz o’zining yoshi va ijtimoiy mavqeiga mos keladigan barcha bezaklarni kiyib yurishi mumkin edi.
Sochlar ham diqqatsiz qolmadi, ular “sholpa” va “shashbau” shingillari bilan bezatilgan, bular dekorativ funktsiyadan tashqari, qizlarning tuklari tulagi sifatida ham xizmat ko’rsatgan. Bu bezaklar o’ziga xos qo’ng’iroq ohangini yaratdi va bu shinam yurishga mos keldi.