Yassi oyoqlik
Uy biznesining barcha turlari:
Biznesning qanday onlayn va offlayn turlari va shakllari mavjud va qaysi biri afzal
Juda ko’pchilik odamlar uchun o’zining shaxsiy biznesini ochish maqsadi birinchi o’rinda turadi. Ammo, noldan boshlab yaxshi daromad keltiradigan biznesni yo’lga qo’yish hammaning ham qo’lidan kelavermaydi.
Bugingi kunda, yaratilgan biznes turlari haddan ziyod ko’p, qolaversa taraqqiyot ham bir joyda qotib turavermaydi – har yili yangi- yangi bizneslar o’ylab topiladi va har kim o’ziga yoqqan biznes turi bilan shug’ullanishadi.
Ammo, mavjud barcha turlar bir-biri bilan o’zaro aloqada bo’lib, firma va istemolchi o’rtasida munosabatlar to’g’ri yo’lga qo’yilganmi? To’g’ri yo’l qanday bo’lishi kerak? Bugungi kunda qanaday turlari bor? Yangi boshlayotganlar ishni nimadan boshlashi kerak? Davlat idoralari bilan qanday munosabatda bo’lish kerak? Kabi ko’plab savollarga javob topshga harakat qilamiz, ya’ni shular haqida malumot beramiz.
Maqola mundarijasi ( Ochish / Yopish )
- Biznes yuritishning asosiy tasnifi va shakllari
- Biznes turlarining qisqacha tavsifi
- Ishlab chiqarish biznesi.
- Tijorat tashkilotlari.
- Moliyaviy tashkilotlar.
- Konsalting firmalari.
- Kichik biznes turlari
- Minimal sarmoyali biznes
- Dunyoda paydo bo’lgan yangi biznes toifalari
- 2021 yilda eng foydali biznes turlari
- Siz qanday biznes turini ochishingiz mumkin?
- Uy sharoitida shug’ullanish mumkin bo’ladigan biznes turlari
- Internetdagi biznes turlari
- Xalqaro biznes turlari
- Passiv daromad biznes turlari
- Xizmat ko’rsatish sohasidagi biznes turlari
- Qanday qilib sevimli mashg’ulotingizni biznesga aylantirish mumkin?
- Startap uchun qaysi sohalar istiqbolli hisoblanadi?
- Xulosa
Biznes yuritishning asosiy tasnifi va shakllari
Har bir mavjud faoliyat turi maqsadli auditoriyaning muayyan ehtiyojlarini hal qilishga qaratilgan bo’lib, o’zining afzalliklari va kamchiliklariga ega.
Zamonaviy iqtisodiyot barcha biznesni 4 asosiy toifaga ajratadi:
- Bozorga turli xil tovarlar va xizmatlarni etkazib beradigan kompaniyalar.
- Tijorat faoliyatini rivojlantirishga qaratilgan biznes.
- Moliya sohasiga yo’naltirilgan faoliyat.
- Konsalting kompaniyalari.
Tadbirkorlik shakllari qonun bilan belgilanadi. Ro’yxatdan o’tayotganda tanlangan g’oya uchun eng mos shakl tanlanadi. Ularni quyidagi turlarga bo’lish mumkin:
- Yakka tartibdagi tadbirkorlik.
- Aksiyadorlik jamiyati – jamoat va nodavlat.
- Mas’uliyati cheklangan jamiyat – MChJ.
- Unitar tashkilot.
- Ishlab chiqarish korxonasi.
- Dehqon xo’jaligi.
Biznes turlarining qisqacha tavsifi
Ishlab chiqarish biznesi.
Ushbu turdagi tashkilot, maxsulotni o’zi ishlab chiqish va sotish orqali foyda ko’radi va bu butun biznesning rivojlanishiga asos bo’lib xizmat qiladi. Bozorni to’g’ri tahlil qilib, reklama va marketing strategiyasini yaxshi yo’lga qo’ygan bunday kompaniya egasi inqiroz paytida yoki iqtisodiyotdagi boshqa o’zgarishlar paytida ham barqaror foyda oladi.
Tijorat tashkilotlari.
Bunday kompaniyalar biznes dunyosida vositachilar bo’lib, birjalar va mahsulot sotilishi mumkin bo’lgan boshqa platformalarda mahsulotlarni sotish bilan faoliyat yuritishadi. Iqtisodiyot barqaror bo’lgan sharoitda, bunday biznes egalari yuqori foyda olishadi, ammo ular har qanday o’zgarishlarda kasodga uchrashi mumkin. Iqtisodiyotdagi o’zgarishlar bunday firmalarga ta’sir qiladi, chunki ular o’zlarining ishlab chiqarishlariga ega emaslar, ular faqat qayta sotish bilan shug’ullanadilar.
Moliyaviy tashkilotlar.
Banklar, auditorlik, lizing, sug’urta kompaniyalariga bo’linadi. Iqtisodiyotdagi har qanday o’zgarishlar, alohida bir tumandagi bunday kompaniyalarga katta ta’siri tufayli doimiy ravishda diversifikatsiyani talab qiladi. Boshqaruvga to’g’ri yondashishgina firmaning barqarorligiga va foyda olishiga olib kelishi mumkin.
Konsalting firmalari.
Ko’plab yangi boshlayotgan ishbilarmonlar qanday qilib biznesni yuritish, uni qanday qilib to’g’ri yo’lga qo’yish kerakligini tushunmaydilar. Bu yerda konsalting kompaniyalari yordam berishi mumkin, ular yuzaga keladigan barcha masalalarni hal qilishga yordam berishadi. Kompaniyaning muvaffaqiyati, bunday xizmatlarga muhtoj bo’lgan yangi mijozlarni doimiy izlashga bog’liq.
Kichik biznes turlari
Kichik biznes – faoliyati odatda tor sohalarga yo’naltirgan bo’lib, ishchilari soni 200 gacha bo’lgan kichik firma va korxonalardir. Kichik biznesni boshlash g’oyasini amalga oshirish uchun minimal ishchi kuchi, kam vaqt va pul mablag’lari talab etiladi.
Bozorda dolzarb deb hisoblangan ko’plab tadbirkorlik turlari mavjud. Shulardan eng muvaffaqiyatlilarini ko’rib chiqamiz.
Aholiga turli xil xizmatlar ko’rsatish, jumladan:
- Ta’mirlash ishlari – poyabzal, kiyim-kechak, mebel, jihozlarni tuzatish.
- Fitness markazlari – suzish havzalari, turli sport seksiyalari.
- Sartarosh, vizajist xizmatlari – har qanday go’zallik salonlari, doimiy makiyaj, solyarilar.
- Qurilish va ta’mirlash kompaniyalari – santexnika o’rnatish, eshik va derazalar almashtirish.
- Yuridik xizmatlar.
- Dizaynerlik xizmatlari (interyer dizayni, landshaft dizayni), fotograf (fotosessiyalar, tadbirlarni suratga olish).
- Transport kompaniyalari – taksilar, yuk tashish.
Ishlab chiqarish sohasi:
- Bolalar va kattalar uchun poyabzal, kiyim tikish.
- O’yinchoqlar, jihozlar ishlab chiqarish.
- Oziq-ovqat mahsulotlari – kolbasa sexi, sut mahsulotlari, oziq-ovqat mahsulotlarini qayta ishlash, parrandachilik, novvoyxona.
- Turli xil fermalar – ko’katlar, quyon etishtirish.
- Qurilish biznesi – tortma shiftlar, penobloklar
Savdo sohasi – har qanday mahsulotni savdo rastasi yoki savdo do’koni orqali sotishni tashkil qilish. Eng oddiy va oson faoliyat turlaridan biri – tovarlarni sotib olish va aholiga qayta sotish.
Jamoat umumiy ovqatlanish biznesi:
- Restoran, kafe.
- Turli xil perashkalar, pitsalar, sushi barlari.
- Fastfud – shaurma, xod-dog, burgerlar.
Ko’ngilochar sohalar quyidagilarni o’z ichiga oladi:
- Tungi klublar, barlar.
- Bouling, billyard, karaoke klublari.
- Bolalar markazlari.
- Kinoteatrlar, turli bolalar oromgohlari.
- Dam olish maskanini ochish, pulli turli o’yinlar tashkil etish.
Internetda biznes qurish:
- Veb-studiya.
- Marketing xizmatlari.
- Web-saytlarni ishlab chiqish, rivojlantirish.
- Internet-do’kon.
Biznesning har qanday turi uchun yuzaga kelishi mumkin bo’lgan xatarlarni hushyorlik bilan baholash, bozor va raqobatchilarni tahlil qilish muhimdir.
Minimal sarmoyali biznes
Sarmoyani deyarli talab qilmaydigan turli xil g’oyalar mavjud. Bunday g’oyalarni biznesga aylantirish uchun 1500 $ gacha bo’lgan mablag’ etarli. Bunday sarmoya bilan o’z biznesini boshlashga har qanday odam qodir. Odatda, bunday g’oyalarga kiritilgan sarmoyalar tez orada o’zini oqlaydi va bir necha oydan so’ng sof daromadga erishishga imkon beradi.
Minimal sarmoyali biznes g’oyalar turlari:
- Avtoulov g’ildiraklari disklarini yaltiroq ranglarga bo’yash.
- To’y va boshqa bayramlar uchun turli xil aksessuarlar tayyorlash.
- Sotish uchun ko’katlar yetishtirish.
- Gilam tozalaydigan kichik firma.
- Kvass, mors sotish punktlarini tashkil etish.
- Mevalarning stakanlar ko’rinishidagi tezkor ovqatlanish do’koni.
- Issiqxonalar ishlab chiqarish va o’rnatish.
- Go’sht va tuxum sotish uchun broylerlarni yoki tovuqlarni etishtirish.
- Mevalardan chipsilar ishlab chiqarish.
- O’zingizning uchastkangizda yoki issiqxonada qulupnay va malina etishtirish.
- Sotish uchun baliq etishtirish.
- Choyshablar ishlab chiqarish.
- Kipriklarni kengaytirish, manikyur, bo’yanish bo’yicha xizmatlar ko’rsatish.
- Uyga etkazib berish xizmati.
- Bayramlarni tashkil qilish bo’yicha kompaniya.
- Mebel yasash – divanlar, kreslolar.
- Printerda nusxa qilish kioski.
- Fito-yostiq ishlab chiqarish.
Bu siz boshlashingiz mumkin bo’lgan minimal sarmoyali g’oyalarining bir nechtasi. Har bir tadbirkor o’z xohishiga ko’ra ish topa oladi.
Dunyoda paydo bo’lgan yangi biznes toifalari
Tadbirkorlik bir joyda to’xtamaydi, doimo rivojlanadi, odatiy bo’lmagan yo’nalishlar o’ylab topiladi va oqibatda ommalashib boradi.
Endi rivojlana boshlayotgan yoki O’zbekistonda umuman bo’lmagan yo’nalishlar:
- Poker-bar ochish – Bu yo’nalishda Gavaya oshxonasi hozir trendda, va bunday restoranlarning ochilishi ko’payib bormoqda.
- EMS Fitness-Studio – jismoniy mashqlar paytida mushaklarni elektr bilan stimulyatsiya qilish sport sanoatida katta yutuq bo’ldi.
- Xaltadan sovuq ichimliklar sotish – bu issiq havoda foydali ishdir, chunki siz doimo do’konga borishni xohlamaysiz yoki shunchaki yaqin o’rtada do’kon yo’q. Bu erda «ryukzakdan» ichimliklar yordam beradi, orqasida muzlatgich bo’lgan sotuvchi shunchaki ko’chada yurib, ichimliklar taklif qilishi mumkin.
- Xobbi-klubi – Sovet tuzumidagi madaniyat uylariga o’xshash faoliyat turi.
- Avtomobillarni ijaraga berish – bu O’zbekistonda deyarli raqobatchisi bo’lmagan tur bo’lib, chet elda keng tarqalgan biznes.
- Vending avtomat qurilmasi – Foydali va qiziqarli o’yinchoqlar, sovg’alar bilan to’ldiriladi va aholi gavjum joylarga o’rnatiladi. Agar siz shunga o’xshash qurilmani aeroportga yoki temir yo’l stantsiyasiga o’rnatsangiz yaxshi daromad olishingiz mumkin.
- Turli o’yinlarni targ’ib qilish uchun veb-sayt yaratish – videoo’yinlarning ommalashuvi davrida bu g’oya har qachongidan ham ko’proq foyda keltiradi.
- Kapsulli mehmonxona – Evropada mashhur sanoatdir, u katta sarmoyani talab qiladi, ammo u tezda o’z samarasini beradi.
- Glitserin tarkibidagi gullardan zargarlik buyumlari va sovg’alar ishlab chiqarish – AQShdagi eng dolzarb sovg’alardan biri.
- Mehmonlar o’zlari kokteyl tayyorlaydigan bar – bu Yaponiyaliklar g’oyasi.
- Gullar qurilmasi – qurilma sovutgich kamerasi bilan jihozlangan bo’lib, unga kichik-kichik gul buketlari joylashtiriladi.
- Salatni mijozning o’zi shakllantiradigan salat-bar – bu juda qiziqarli g’oya, Amerikadagi muassasalarda, bitta salatning o’rtacha narxi 15 dollardan oshadi, chunki odamlar o’zlari xohlagan narxda mahsulot tanlashadi.
2021 yilda eng foydali biznes turlari
Bozordagi ba’zi mahsulotlarning xaridorgirligi o’zgarishsiz qoladi. Kiyim-kechak, oziq-ovqat, maishiy texnika jihozlari savdosi bilan shug’ullanuvchi har qanday do’kon va supermarketlar doimo foydali bo’lib qoladi.
Ammo tobora kengayib borayotgan istemolchilar hisobiga vaxshi daromad keltiradigan yangi sohalar ham paydo bo’lmoqda:
- Turli xil qahvaxonalar – oddiy va ko’chma kabinalar.
- Vending Avtomat qurilmalari biznesi
- Tozalash xizmatlarini ko’rsatuvchi kompaniyalar.
- Do’konlardan, turli xil muassasalardan oziq-ovqat etkazib berish.
- Kafe va restoranlarning nostandart variantlari.
- Internet-biznes – veb-saytlar ochish, dizayn ishlab chiqish, saytlarni rivojlantirish. Internet-do’konlarni yaratish.
Siz qanday biznes turini ochishingiz mumkin?
Juda ko’pchilik o’zlarining sevimli mashg’ulotlari bilan bog’liq bo’lgan yo’nalishda biznes qilishni va passiv daromad olishni istashadi va bu to’g’ri yo’l deb hisoblayman. Keling hozir ishbilarmonlik faoliyatidagi eng mashhur biznes variantlarini ko’rib chiqamiz.
Uy sharoitida shug’ullanish mumkin bo’ladigan biznes turlari
Uyda o’tirib, pul ishlash yo’llarini topish mumkin. Bichish-tikish, qo’lda tayyorlangan turli xil pishiriq va taomalar. Freelanser xizmatalri.
Uy biznesining barcha turlari:
- Fyuzing – sotish uchun, rangli shishadan turli xil esdalik sovg’alarini ishlab chiqarish.
- Buyurtmaga pirojnilar tayyorlash – turli tadbirlar uchun tortlar, sovg’a uchun perojni va pechenelar
- Sovun, sham ishlab chiqarish.
- Yumshoq qo’g’irchoqlar tayyorlash
- Sotish uchun uy hayvonlarni yoki gullarni ko’paytirish.
- Uyda kipriklarni kengaytirish, massaj qilish, manikyur qilish bo’yicha xizmatlar ko’rsatish.
- Uy sharoitida quyonlarni, tovuqlarni ko’paytirish.
- Sabzavot, meva etishtirish.
- Bolalar va kattalar uchun kiyim tikish, buyurtma asosida qo’lda to’qiladigan kiyimlar.
Internetdagi biznes turlari
Internetdagi biznes – bu dolzarb bo’lib kelayotgan keng tarqalgan tadbirkorlik faoliyati.
Internetda nima bilan shug’ullanish mumkin:
- Onlayn do’kon ochish.
- O’zingizning shaxsiy saytlaringizni yaratish, ularni kontent bilan to’ldirish va reklamadan foyda olish.
- Dasturiy ta’minot va mobil ilovalarni ishlab chiqish.
- Veb-saytlarni ishlab chiqish va rivojlantirish uchun veb-studiyani yaratish.
- O’zingizning axborot mahsulotlaringizni sotish – kurslar, vebinarlar.
- Onlayn murabbiy xizmatlari.
- Provayder kompaniyasini yaratish.
- Onlayn kazino, bukmeker idorasini ochish.
- E’lonlar saytini yaratish.
- Savdo maydonchasini yaratish.
- Onlayn ravishda huquqiy, psixologik yordam ko’rsatish.
- Dropshipping – ishlab chiqaruvchi va xaridor o’rtasida vositachilik.
- Sayt oldi-sotdisi bilan shug’ullanish – Telderi.
- Ijtimoiy tarmoqlarda guruhlarni yaratish va ularni keyinchalik qayta sotish.
- Tizim ma’muri xizmatlarini taklif qiluvchi firma ochish.
Bular Internetdagi biznes g’oyalarning hammasi emas, kasb topish va u orqali pul topish qiyin emas – g’ayratli bo’lish va sabr bilan maqsad sari borish kifoya.
Xalqaro biznes turlari
Xalqaro biznesni yuritmoqchi bo’lgan kompaniya barcha tavakkalchiliklarni hisoblab chiqishi, o’z oldiga qo’yadigan maqsadlarini belgilashi, o’z resurslarini, faoliyati shartlarini baholashi kerak.
Quyidagi yo’nalishlar mavjud:
- Eksport – bu bir mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarlarni boshqa mamlakatda qayta mahsulot sifatida sotish.
- Import – boshqa mamlakat tovarlarini o’zlarida qayta sotish uchun sotib olish.
- Xalqaro xizmatlarga – bank operatsiyalari, turizmning turli sohalari, sug’urta, ijara uylari va transport kiradi.
- Savdo-vositachilik operatsiyalariga quyidagilar kiradi: vositachilik xizmati, komissiya, agentlik. Shuningdek, qayta sotish (olib sotish) operatsiyalari ham kiradi.
- Investitsiyaning turli shakllari ham xalqaro toifaga kiradi.
- Franchayzing – sotuvdan ajratilgan foizdan foyda ko’rish evaziga ochilgan kompaniya.
Passiv daromad biznes turlari
Mutlaqo passiv daromad bo’lmaydi. Har qanday biznesda dastlabki sarmoyalar albatta bo’ladi va shundan so’ng biznes passiv daromad unvoniga ega bo’lishi mumkin.
Ushbu yo’nalishdagi mashhur usullar:
- Kvartira, garaj, ofislarni ijaraga berish.
- Bank depoziti – bankga pulni foizga qo’yish.
- O’z bilimlaringizni sotish – vebinarlar, elektron kitob yozish.
- Onlayn do’kon yaratish.
- YouTube tarmog’idagi kanalingizda o’zingizning maqsadli auditoriyangizni yaratish va reklamadan daromad olish.
- Har xil investitsiya imkoniyatlari.
- Savdo avtomatlarini o’rnatish.
Siz bunday biznesning bir turidan ko’p pul ishlay olmaysiz. Passiv daromadni bir nechta g’oyalarni birlashtirgan holda yaxshi daromad olish mumkin.
Xizmat ko’rsatish sohasidagi biznes turlari
Xizmat ko’rsatish sohasi biznesdagi eng maqbul sohalardan biri hisoblanadi, chunki siz o’z mahoratingiz va bilimingizni sotishingiz mumkin.
Xizmat ko’rsatish sohasidagi biznes g’oyalar ro’yxati:
- Qahva mashinalari.
- Xususiy bolalar bog’chasi, maktab.
- Piv-bar ochish.
- Soch turmaklash, kipriklar, tirnoqlar.
- Oyoq kiyim va kiyimlarni ta’mirlash.
- Qurilish va tamirlash ishlari.
- Gadjetlar va kichik maishiy texnikalarni ta’mirlash.
- Fotosuratchilar xizmati.
- Futbol, ot minish, suzish, rasm chizish uchun maxsus bo’limlar ochish.
- Detektivlik agentligi.
- Buyurtma bo’yicha mebel ishlab chiqarish.
- Hammom, sauna, solyari ochish.
- Xususiy tadbirlarni tashkil etish.
- Ko’chma kofe do’koni.
- Ko’chmas mulkni sotish uchun veb-sayt yaratish.
- Pochta xizmati – yetkazib berish.
- Ovqat pishirish, ularni idoralarga etkazib berish.
- Kvest xonalari, shahar kvestlari yaratish.
Xizmat ko’rsatish sohasida ko’plab yo’nalishlar mavjud. Odamlarga xizmat ko’rsatishga qaratilgan har qanday biznes, xizmat ko’rsatish sohasidir.
Qanday qilib sevimli mashg’ulotingizni biznesga aylantirish mumkin?
Bu ishning siri juda oddiy – tadbirkor o’z ishini chin dildan sevadi va unga butun qalbini bag’ishlaydi. Biznesning barcha toifalari egasidan, fidoyilikni, doimiy o’zini takomillashtirishni talab qiladi.
O’z sevimli mashg’ulotini biznesga aylantirishga qaror qilgan tadbirkor, o’zini, har qanday ishni mukammal bajarishga bag’ishlashi kerak.
Xobbini foydali biznesga aylantirishga yordam beradigan 4 ta oddiy qoidalar:
- O’zingizning sevimli mashg’ulotingizga jiddiy baho bering. Biznesni qurishni boshlashdan oldin, sizning mahsulotingiz yoki xizmatingiz aholiga kerakmi yoki yo’qmi va ularning nima uchun bunga muhtojligini aniqlashingiz kerak. Shuningdek, siz o’zingizni har doim sevimli mashg’ulotingizga bag’ishlashingiz, o’zingizning kuchli tomonlaringizni baholashingiz va bunga qodir bo’lishingiz kerak.
- Yo’nalishni tanlashga shoshilmang. Biznesning ko’p turlari bor, lekin siz, aynan o’zingiz uchun to’g’ri keladigan biznesni diqqat bilan tanlashingiz kerak. Dastlab siz o’zingizning veb-saytingizni ochishingiz kerak, bu sizga yo’nalishning butun mohiyatini tushunishga yordam beradi.
- Boshlang’ich mablag’ni belgilash. E’tiborsiz qoldirib bo’lmaydigan muhim nuqta. Biznesning yo’nalishi aynan mablag’ bilan bog’liq.
- O’zingizning sevimli mashg’ulotingiz bilan jiddiy masala sifatida shug’ullanishingiz kerak. Barcha xatarlarni baholash, maqsadli auditoriyani va raqobatchilarni o’rganish, belgilangan maqsadlarni rejalashtirish va amalga oshirishga mas’uliyatli yondashishingiz kerak.
Faoliyat yo’nalishini belgilashda, xarakteringizning barcha xususiyatlarini hisobga olish muhimdir, chunki bu, biznesga bevosita ta’sir qiladi. Nimalarga qodirligingizni anglash uchun, o’zingizning kamchiliklaringizga va ijobiy tomonlaringizga begona odamning qarashlari bilan qarang.
O’z biznesini boshlashga intilayotgan odamlar juda ko’p, lekin ularga motivatsiya, sabr-toqat, o’ziga ishonch etishmaydi – oxir-oqibat ularning harakatlaridan hech qanday natija chiqmaydi.
Startap uchun qaysi sohalar istiqbolli hisoblanadi?
Iste’molchilarni chuqur tahlil qilish va mavjud turli qarashlar, startaplar uchun istiqbolli biznes turlarini aniqladi:
- Auditorlik kompaniyalari.
- Qo’lda davolashga ixtisoslashgan shifokorlar (manual terapiya).
- Stomatologiya, ginekologiya – aniq bir muammoni hal qilishga qaratilgan tibbiy markazlar.
- Xususiy buxgalter xizmatlarini ko’rsatish.
- Advokat maslahati.
- Banklar, lombardlar.
- Moliyaviy menejment bo’yicha mutaxassislar.
- Sarmoya kiritish.
- Ko’chmas mulkni ijaraga berish.
Shaxsiy xizmatlar ham dolzarb bo’lib borayapdi, ammo mijozlar tobora yuqori sifatli xizmat taqdim etilayotgan xizmatlarni talab qilayapdi.
Turli xil biznes turlari, yo’nalishning dolzarbligini hisobga olgan holda biznesni ochish va yanada rivojlantirishning aniq kontseptsiyasini tuzib, mas’uliyatli yondashishni talab qiladi.
Biznesning muvaffaqiyati, tadbirkorlarning biznesni ochishga sarflagan mehnatiga bog’liq. Shu bilan birga, har qanday ishbilarmon, vaziyatni to’g’ri baholashi, sergakligi, o’ziga ishonishi, iqtisodiyotda yuzaga keladigan har qanday o’zgarishlarga teran munosabatda bo’lishi kerak.
Faoliyat sohasini tanlashda, kasbingizga bo’lgan muhabbatingizdan kelib chiqib, uning foydaliligi va sarmoyangiz qoplanishini boshqarishingiz kerak.
Yigirma birinchi asr – biznesning yangi yo’nalishlari paydo bo’lishi uchun ochiqdir.
Xulosa
«Harakat qilishni boshlash eng qiyin narsa, qolgani qat’iyatlilikka bog’liq», deydi Atlantika okeanini yakkaxon uchib o’tgan amerikalik birinchi uchuvchi ayol. Va keyin bu haqda bir nechta kitob ham yozgan.
Uning o’zi boy bo’lmagan. Va u yoshligidan erkaklar qilishi mumkin bo’lgan ishlarni qilishga qiziqishi kuchli bo’lganligi uchun uni ko’pchilik yomon ko’rgan va ish berishmagan. Oqibatda uning oilasi juda qashshoqlashdi. Ammo u o’rnidan turadi va harakat qila boshlaydi. Va u mohir uchuvchi bo’lib yetishadi, endi butun tarix uni eslaydi.
Siz ham yuqoridagi ishlar ro’yxatidan o’zingizga yoqqanini tanlang va hoziroq divandan turing va o’z ishingizni boshlang. Ehtimol siz ham tarixga kirarsiz.
Siz tarixga, men esa keying maqolada ko’rishguncha deb qolaman, xayr (((.
Yassi oyoqlik
Yassi oyoqlik – kasalligida oyoqning deformatsiyasi yuzaga keladi. Hozirgi kunda katta yoshdagi kishilarning deyarli yarmi (45%) bu kasallikdan aziyat chekmoqda.
Yassi oyoqlikni davolovchi barchalarni ko’rish
Yassi oyoqlik – kasalligida oyoqning deformatsiyasi yuzaga keladi. Hozirgi kunda katta yoshdagi kishilarning deyarli yarmi (45%) bu kasallikdan aziyat chekmoqda.
Kasallikning quyidagi turlari bor:
- bo`ylama yassi oyoqlikda oyoq bo’ylama yoyi yassilanadi va oyoq yerga oyoq panjasining deyarli butun yuzasi bilan tegadi, oyoq uzunligi ortadi;
- ko’ndalang yassi oyoqlikda esa oyoqning ko’ndalang yoyi yassilanadi, uning old qismi barcha beshta kaft suyaklarning boshchalariga tayanadi, oyoq panjasi uzunligi kaft suyaklarning yelpig’ich shaklidagi tarqalishi, birinchi barmoqning tashqariga og’ishi va o’rta barmoqning bolg’acha shaklidagi deformatsiyasi tufayli kamayadi.
Kamdan-kam holatlarda yassi oyoqlik tug’ma bo’lishi ham mumkin.
Sabablari
Kasallik oyoq shaklidagi buzilishlar tufayli rivojlanadi. Sabablari:
- tug`ma, buning natijasida bolada zaif suyaklar, zaif mushaklar (ayniqsa, oyoq mushaklari), zaif oyoqlar, ortiqcha vazn kuzatilishi mumkin. Shuningdek, yassi oyoqlikni harakatsiz turmush tarzi, noqulay poyabzal, baland poshnalar (bu travmatik yassi oyoqlik deb ataladi) ham ta’sir ko`rsatadi;
- oyoqlarning sinishi, xususan, oyoq kafti, to’piq yoki tovon suyagining sinishi (travmatik);
- raxit tufayli (raxitik yassi oyoqlik);
- poliomielit tufayli (paralitik yassi oyoqlik).
Kasallikning belgilari
Kattalar va bolalarda yassi oyoqlik kasalligida paydo bo’ladigan belgilar:
- yurish paytida oyoqlarning tez charchashi;
- kechqurun oyoqlarda og’irlik, tortishish, shish;
- oyoq kiyimlar juda tez buziladi va ichki tomondan yemiriladi;
- baland poshnali poyabzal kiyish qiyin kechadi, og’riq va noqulaylik paydo bo’ladi;
- oyoq kengligi (ko’ndalang yassi oyoqlikda) yoki uzunligi (bo’ylama yassi oyoqlikda) kattalashadi;
- sonlar, oyoqlar, belning orqa qismida og’riq.
Diagnostika
Yassi oyoqlikni davolash usullarini aniqlash uchun shifokor quyidagi tekshiruvlardan o`tishni buyuradi:
- to’liq tekshiruv;
- oyoqlarning rentgenologik tekshiruvi;
- oyoqlarning plantografiyasi.
Yassi oyoqlikni davolash
Faqat bolalarda yassi oyoqlikni to’liq davolashi mumkin. Kattalar uchun kasallikdan butunlay qutulish mumkin emas. Davolash:
- massaj;
- qo’l terapiyasi;
- fizioterapiya;
- ortopedik poyabzallardan foydalanish;
- maxsus gimnastika;
- oyoq vannalari;
- jarrohlik (agar bosh barmoq qattiq deformatsiyalangan bo’lsa).
Kasallikni davolash ham bolalar, ham kattalar uchun bir xil.
Kerakli ma’lumot topmadingizmi?
Bizga Telegramda yozing, biz sizga shifokor topib, qabuliga yozib beramiz
Xavfli jihatlari
Agar yassi oyoqlik davolanmasa va kasallikka tegishli e’tibor berilmasa, shuningdek, davolanish o’z vaqtida belgilanmagan bo’lsa, quyidagi asoratlar yuzaga kelishi mumkin:
- deformatsiyalangan oyoq barmoqlari;
- artroz;
- skolioz;
- menisklarning yallig’lanishi;
- osteoxondroz;
- umurtqa churrasi;
- radikulit;
- tovon to’nkalari.
Xavf ostidagilar
- ayollar (ayniqsa homiladorlik davrida);
- ortiqcha vaznli bemorlar;
- kamharakat turmush tarzini olib boradigan bemorlar;
- asosan tik oyoqda ishlaydigan bemorlar (ofitsiantlar, sartaroshlar).
Profilaktika choralari
Kasallikning oldini olish uchun shifokorlar quyidagi profilaktik choralarni tavsiya etadilar:
- o’t va qumda, tekis bo’lmagan yuzalarda tez-tez yalangoyoq yurish;
- tanani to`g`ri tutish va to`g`ri yurish;
- oyoq mushaklarini mustahkamlash uchun mashqlar bajarish;
- poyabzal tanlashga ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo’lish, oyoq kiyimda taglik tayanchi (supinator) mavjud ekanligiga ishonch hosil qilish;
- uzoq vaqt davomida bir xil holatda bo’lmaslik.
Ushbu maqola faqat tanishish maqsadida joylashtirilgan va ilmiy material yoki professional tibbiy maslahat emas.
Ilm haqida o’ylaganlarim..
Ilmga ta’rif berishdan oldin uni hosil qilish haqida fikr yuritsak. Odamzod ilmni o’rganish orqaligina hosil qiladi. O’rganish esa kishining tafakkuri narsa va hodisotlarga kuchi yetganicha aniqlik kiritishidir. Ilmni Odam bolasi yaratilgandan boshlab to’xtovsiz ravishda o’rganadi. Hatto o’lim ham insonni o’rganishdan to’xtatib qo’ya olmaydi. Jannat va do’zax hayotida ham o’rganish jarayoni to’xtovsiz va abadiy davom etadi. Ilmni qisqacha biz o’rgangan narsa yoki narsalarning majmuyi desak bo’laveradi. Oyoq kiyimni to’g’ri kiyishdan to quyoshning radiusini bilishgacha bo’lgan barcha narsa (undan uyog’i ham) ILMdir.
Biz o’rgangan ilm qanchalik to’g’ri?
Bizga yoshligimizda o’rgatilgan yoki o’zimiz ixlos qo’ygan ustozlarimiz aytgan juda ko’p narsalarni ishonch bilan to’g’ri va haq deb bilamiz. Aslida esa har doim ham bunday bo’lmasligi mumkin. Gapimni isboti o’laroq so’nggi 20 yilda tabiiy fanlar sohasida qo’lga kiritilgan yutuqlarni misol qilib keltirishim mumkin. Shu kunlargacha insoniyat bu sohalarda anchagina yanglish tushunchalar bilan yashab kelayotgani aniqlandi va hozirda ham fanda kamchiliklar yo’q emas. Shuningdek olimlar o’z tajribalari orqali ilmiy isbotlab bergan narsalarni qonuniyat tarzida qa’bul qilib biz o’zimizdagi ilmni boyitib boramiz.
Ilm zararmi?
Bu savolga bir vaqtning o’zida ha va yo’q deb javob bersa bo’laveradi. Zararning foydadan farqi, u odam(zot)ning moddiy va manaviy ehtiyojlarini sifatliroq qondirish uchun hizmat qilmaydi hamda mavjud muvozanatlarni buzib tashlaydi. Ushbu xulosadan kelib chiqib ayta olamiz-ki, zararli ilm — insonga moddiy va ma’naviy jihatdan nafsiz bo’lgan “ilm”dir. U eng kamida behuda vaqt sovurishdir.
Ilm nima uchun kerak?
Yuqorida aytganimdek oyoq kiyimni to’g’ri kiyish ilmdir. To’g’ri nafas olishni bilish, nimalarni yeb-ichishni bilish ham ilmdir. Odam ilmsiz mavjud bo’la olmaydi. Dunyo yuzini ko’rgan odam bolasi bor ekan u so’nggi nafasigacha unga hamroh bo’ladigan ehtiyojlar bilan yashaydi. O’sha ehtiyojlarni yaxshiroq va sifatliroq qondirish uchun esa unga bir qancha vositalar kerak bo’ladi, masalan: pul. Pul deb ataladigan narsaga ega bo’lish va uni sarflash uchun hisob-kitobni bilish, foyda-zararni aniqlay olish, aqidaga ko’ra halol-xaromni tanish talab qilinadi. Bularning barchasi albatta ILMdir.
Ilm olishning va uning afzalliklari.
Ilm olish butun umr davom etadigan sayohatdek gap. Sayohatingiz davomida sizni hursand qiladigan ba’zan xafa qiladigan ko’pincha asabiylashtiradigan holatlarga duch kelasiz. Bu safarda yo’qolib qolishingiz hech gap emas! Ammo ilmning afzalligi shularda ko’rinadi-ki, u ko’paygani sayin o’zingiz va atrofingizdagi olamni yaxshiroq taniy boshlaysiz. Ilmning afzalligi sizni hech narsangiz qolmaganida ham tark etmasligi, ishlatilgani sayin ko’payib borishi va albatta oldingizga qo’ygan maqsadlaringizga ertaroq yetishishingizga ko’maklashishidir.
P.S. Alloh nasib qilsa kelasi blogimda real va onlayn bilim olish to’g’risida yozib, ularni o’zaro taqqoslab chiqaman va unda to’plagan tajribalarim asosida sizlarga tavsiyalar berishga harakat qilaman.