Ona Tili Darsliklari – Скачать mp3 бесплатно

1. Vatanni sevmoq iymondandir. 2. Ona yurting omon bo’lsa, rang-u ro’ying somon bo’lmas. 3. Bulbul chamanini sevar, odam- Vatanini. 4. O’z yurtingning qadri o’zga yurtda bilinadi. 5. Qush ham iniga qarab intiladi.

3 sinf ona tili fanidan konspekt

Saytimizdagi elektron kitoblarni 3 usulda o’qish mumkin: kitobxon mobil ilovasi, kitobxon windows dasturi yoki onlayn sayt orqali

Kitobni qanday sotib olish mumkin?

Ketma-ketlik bo‘yicha tavsiya: saytda qanday ro’yxatdan o’tish, saytdagi shaxsiy hisobni qanday to’ldirish mumkin, kerak bo’lgan kitob uchun qanday to’lovni amalga oshirish

Siz muallifmisiz?

Hurmatli mualliflar: Saytimizda asarlaringiz joylashtirilishini (yoki saytdan o‘chirilishini) istasangiz biz bilan shartnoma tuzish uchun bog‘lanishingizni so‘raymiz.

Savol-javoblar

Agar men O‘zbekistonda bo’lmasam, qanday qilib kitob sotib olishim mumkin?
Nima uchun PDF formatini yuklab ololmayman?
Internetsiz kitobni qanday o‘qish mumkin?
va boshqa savollaringizga bizning javoblarimiz.

Ona tili 7 – sinf O‘qituvchilar uchun metodik qo‘llanma

Ko‘rganlar, jami:
Hammuallif:
Nashr yili:
ISBN raqami:

Kitob mahsulotlarining xarakteristikalari, yetkazib berish shartlari, tashqi ko’rinishi va rangi haqidagi ma’lumotlar faqat ma’lumot uchun mo’ljallangan va joylashtirilgan paytda mavjud bo’lgan eng so’nggi ma’lumotlarga asoslanadi.

Elektron kitob
E’tibor bering “Sotib olingan kitoblar qanday o’qiladi?” bo’limi bilan tanishib chiqing!

Buyurtma berish uchun, avtorizatsiyadan o’ting

Do‘stlarizga tavsiya eting

• Annotatsiya
• Fikr va mulohazalar

Mazkur qo‘llanmada ona tili fanidan umumta’lim maktablarining 7-sinflarida o‘rganilishi belgilangan mavzular bo‘yicha pedagogik texnologiyalarning ilg‘or usullari qo‘llangan dars ishlanmalari hamda ulardan foydalanish bo‘yicha tavsiyalar berilgan. Umid qilamizki, amaliyotchi o‘qituvchilar dars jarayoniga ijodiy yondashgan holda ushbu qo‘llanmadan foydalanadilar.

Kommentariy berish uchun, avtorizatsiyadan o’ting

Ona tili 8-sinf O’qituvchilar uchun metodik qo’llanma kitobini qo’shishiylarni iltimos qilib so’rardim. Bu men bilgan ko’p odamlarga juda kerak bo’lyapti shaxsan mengaham

Ona Tili Darsliklari – Скачать mp3 бесплатно

Здесь Вы можете прослушать и скачать песни по запросу Ona Tili Darsliklari в высоком качестве. Для того чтобы прослушать песню нажмите на кнопку «Слушать», если Вы хотите скачать песню или посмотреть клип нажмите на кнопку «Скачать» и Вы попадете на страницу с возможностью скачать песню, прослушать ее и посмотреть клип. Рекомендуем прослушать первую композицию Onlayn Ona Tili Darslari Fonetika 1 Dars длительностью 31 мин и 18 сек, размер файла 41.19 MB.

Сейчас слушают

Edoardo Marvaso Like It

Fearless Motivation Grateful Inspirational Speech

Бул Дуние Жеткермес Канша Кусанда

Gebi Ve Debi הדג נחש

Forget Her Girl In Red

Joeski Cross Over Feat Jesante Original Mix

Your Perfect Audio Edit

Lil Morty Я Пиз Атый Минус

Where S My Love Alternate Version Piano

Always Thinking Stu Dying

Элмирбек Иманалиев Көлөч

Ona Tili Darsliklari

Bakugou Katsuki Oi Oi Oi

Organ Concerto In D Minor Bwv 596 I Arrangement Of Antonio Vivaldi S Concerto For Two Violins Op 3 No 11 Rv 595 Marie Claire Alain

Paolo Pandolfo Les Goûts Réunis Concerto No 9 In E Major Ritratto

5-“ ” sinf ona tili fani ” 201

1-topshiriq. Ertalab turib ota-onangizga, oila a’zolaringizga nima deysiz? Ular bilan gaplashayotganda qaysitildan foydalanasiz? Ona tili deyilishi sababini izohlang.

2-topshiriq. Nima uchun Rossiyada yoki Amerikada o’zbek tilida gapla- shishmaydi? Nega rus, ingliz, nemis, arab tillarini maxsus o’rganamiz? Shu til sohiblari qayerlarda yashashini ayting.

Rossiyada rus tilida, Fransiyada fransuz tilida, Eronda fors tilida gaplashishadi.

Har bir til asrlar davomida rivojlanib, boyib boradi. Jamiyatdan uzilgan, insonlarning o’zaro aloqasiga xizmat qilmaydigan til o’lik tildir.

Siz kitoblar, kinofilmlar orqali yovvoyi hayvonlar orasida o’sgan bolalar haqida ma’lumot olgansiz. O’shanda bir narsaga e’tibor berganmisiz? Bunday bolalar hayvoniy qiliqlarga ega bo’lib, eng muhim

insoniy fazilatdan-so’zlashdan mahrum edilar.

Demak, til jamiyatga, ya’ni odamlarning o’zaro munosa- batga kirishuviga, aloqa qilishiga xizmat qiladi, shuning uchun u ijtimoiy hodisa sanaladi.

Mustaqillikka erishganimizdan keyin o’zbek tilining ijtimoiy vazifalari yanada kengaydi.

1-mashq. Quyidagi so’zlarning o’zbek tilida paydo bo’lish sabablarini aniqlang.

Yer yuzida tillar ko’p. Olimlarning hisob-kitobiga ko’ra ularning miqdori 3000 dan ortib ketadi. Masalan: rus, ingliz, nemis, arab, fors, koreys va boshqa tillar. Tillarning barchasi insonlar o’rtasidagi aloqa- aralashuvni ta’minlash vazifasinibajaradi.

kollej, litsey, tadbirkor, fermer, tuman, viloyat.

2-mashq. Matnni o’qing va undagi g’oya haqida o’z fikringizni bayon qiling.

Podshoh bir kuni vazirlariga:

– Menga eng lazzatli taom pishirib keltiringlar,-dedi.

Vazirlar maslahatlashib unga til go’shtidan taom pishirib keldilar.

Taom podshohga ma’qul bo’ldi.

U: – Endi esa menga eng achchiq narsadan tayyorlangan ovqat olib kelinglar, – deb farmon berdi.

Bu gal ham unga til go’shtidan ovqat pishirib keldilar.

Podshohga topshiriqning ijrosi maqbul bo’ldi. Nima uchun?

3-mashq. Quyidagi maqollarni daftaringizga yozib oling va yodlang.

Tig’ yarasi bitadi, lekin til yarasi bitmaydi. Odobning boshi – til. Yaxshi so’z-jon ozig’i, yomon so’z – bosh qozig’i. Yaxshi so’z bilan ilon inidan chiqadi, yomon so’z bilan pichoq – qinidan. Til – dil kaliti.

4-mashq. Topishmoqlarning javobini toping. O’zingiz ham til, so’z, ilm, kitob haqida bilgan topishmoqlaringizni o’rtoqlaringizga aytib bering.

1. Tilsiz aql o’rgatar. 2. Og’izdan chiqquncha meniki, og’izdan chiqqani elniki. 3. Asaldan shirin, zahardan achchiq. 4. Temir qo’rg’on ichida qizil toychoq o’ynaydi. 5. Bir nafasda olamni kezar.

Savollarga javob bering

1. Yer yuzidagi xalqlar nima uchun har xil tilda gaplashishadi?

2. Til-ijtimoiy hodisa deganda nimani tushunasiz?

3. Nima uchun yowoyi hayvonlar ichida o’sgan bolalar gapira olmaydi?

4.0’zbeklarning qayerlarda istiqomat qilishi haqida so’zlab bering.

5.Ijtimoiy so’ziga izoh bering.

6.O’zingiz o’rganayotgan xorijiy til haqida nimalarni bilasiz?

V. O`quvchilarni baholash:
VI. UYGA VAZIFA:

5-mashq. Uyga topshiriq. Bugungi ozod va obod hayotimiz haqida fikrlaringizni yozing.
5-“________________” SINF ONA TILI

FANI
«____”____________201___

Mavzu: 2-dars. O’ZBEK TILI – DAVLAT TILI

Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________

B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________

S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________

Dars turi: ______________________________________________________

Darsda foydalanilaniladigan

metod: ____________________________________________

Darsda foydalaniladigan jihoz: ____________________________________________
DARSNING BORISHI:

I.Tashkiliy qism:

B) Davomatni aniqlash.

V) o`quvchilarni darsga tayyorlash

II.O`TILGAN MAVZUNI TAKRORLASH

1. Yer yuzidagi xalqlar nima uchun har xil tilda gaplashishadi?

2. Til-ijtimoiy hodisa deganda nimani tushunasiz?

3. Nima uchun yowoyi hayvonlar ichida o’sgan bolalar gapira olmaydi?

4.0’zbeklarning qayerlarda istiqomat qilishi haqida so’zlab bering.

5.Ijtimoiy so’ziga izoh bering.

6.O’zingiz o’rganayotgan xorijiy til haqida nimalarni bilasiz?

III. YANGI MAVZU BAYONI.
2-dars. O’ZBEK TILI – DAVLAT TILI

1- topshiriq. Nima uchun ota, aka-uka yoki opa-singil tili emas, aynan onaga nisbat berib ona tili atamasidan foydalanamiz? Shu haqda bahs yuriting.

2- topshiriq. Siz yashayotgan yoki Sizga yaqin bo’lgan ko’cha, mahallaning 10—15 yil oldin qanday nom bilan yuritilganini eshitganmisiz? Agar farqlansa, buning sababini aytib bering.

Har bir millat o’z hayoti davomida aloqa-aralashuv quroli sifatida, asosan, bitta tildan foydalanadi. Farzandni tarbiyalab voyaga yetkazishda onaning o’rni beqiyos bo’lganligi, bola ilk tovushlarni, so’zlarni onasidan eshitganligi bois, bu tilga ona tili deyiladi.

Ota-bobolarimiz asrlar davomida ona tilimizni asrab-avaylab kelganlar.

1989-yilning 21-oktabr kuni o’zbek tiliga davlat tili maqomi berildi. Shundan boshlab ta’lim-tarbiya ishlari, majlislar, ish qog’ozlari, asosan, o’zbek tilida yuritiladigan bo’ldi.

Mustaqillik tufayli bu ish yanada jadallashdi.

Milliy qadriyatlarimizni, tariximizni o’rganish uchun keng yo’l ochildi.

6-mashq. Quyidagi hikmatli so’zlarni daftaringizga ko’chirib yozing. O’zingiz ham shunday misollar toping.

Ona tilim – jon-u dilim.

Ona tilim – jonimga masih.

Ona tilisini unutganlar xor bo’ladi.

7-mashq. She’rni o’qing va unda ilgari surilgan g’oyani aniqlang. Uning mustaqillik g’oyasiga birlashadigan jihatlari haqida gapiring.

Ona tilim – onajonim tili bu- Beshikdanoq singgan jon-u quloqqa. El-u yurtim xonumonim tili bu, Qadimlikda o’xshar ona tuproqqa.

Tayanch so’ z 1 ar: ona, bola, chaqaloq, beshik, alia, mehr, Vatan, munosib, farzand, ulg’aymoq, tarbiyalamoq, sevmoq, duosini olmoq, xizmat qilmoq

Savol va topshiriqlar

IV. MUSTAHKAMLASH

1. Ona tili deganda nimani tushunasiz?

2. O’zbek tiliga davlat tili maqomi qachon berilgan?

3. Tilimizda sodir bo’layotgan o’zgarishlar haqida nima deysiz?

V. O`quvchilarni baholash:
VI. UYGA VAZIFA:

9-mashq. Uyga topshiriq. Mustaqillik tufayli tilimizda sodir bo’layotgan o’zgarishlar haqida hikoyacha yozing.

5-“________________” SINF ONA TILI

FANI
«____”____________201___

Mavzu: TAKRORLASH AYRIM UNLILAR IMLOSI

Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________

B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________

S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________

Dars turi: ______________________________________________________

Darsda foydalanilaniladigan

metod: ____________________________________________

Darsda foydalaniladigan jihoz: ____________________________________________
DARSNING BORISHI:

I.Tashkiliy qism:

B) Davomatni aniqlash.

V) o`quvchilarni darsga tayyorlash

II.O`TILGAN MAVZUNI TAKRORLASH

1. Ona tili deganda nimani tushunasiz?

2. O’zbek tiliga davlat tili maqomi qachon berilgan?

3. Tilimizda sodir bo’layotgan o’zgarishlar haqida nima deysiz?

III. YANGI MAVZU BAYONI.

AYRIM UNLILAR IMLOSI

10-mashq. Maqollarni o’qing, unlisining aytilishi va yozilishiga diqqat qiling.

1. Vatanni sevmoq iymondandir. 2. Ona yurting omon bo’lsa, rang-u ro’ying somon bo’lmas. 3. Bulbul chamanini sevar, odam- Vatanini. 4. O’z yurtingning qadri o’zga yurtda bilinadi. 5. Qush ham iniga qarab intiladi.

11-mashq. Nuqtalar o’rniga i yoki u harflaridan mosini qo’yib ko’chiring.

But. n, sov. q, uyq. kulg. shov. llamoq, sup. rmoq, quv. r, uch. n, qiz. q, . st. qlol.

1. mashq. Quyidagi so’zlarni daftaringizga ko’chirib yozing. E harfining yozilish o’rinlariga diqqat qiling.

1. mashq. Gaplarni o’qing, o’ unlisining aytilishi va yozilishiga diqqat qiling.

IV. MUSTAHKAMLASH

Takrorlash uchun savollar

1. O’zbek tilida nechta unli tovush bor?

2. i unlilarining imlosi haqida ayting.

3.E va u unlilarining imlosi haqida so’zlab bering.

4.A va o unlilarining imlosi haqida gapiring.

14-mashq. Uyga topshiriq. Boshqotirmaning javobini toping. A harfining aytilishi va yozilishiga diqqat filing.

5-“________________” SINF ONA TILI

FANI
«____”____________201___

Mavzu: 4-dars. AYRIM UNDOSHLARNING YOZILISHI

Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________

B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________

S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________

Dars turi: ______________________________________________________

Darsda foydalanilaniladigan

metod: ____________________________________________

Darsda foydalaniladigan jihoz: ____________________________________________
DARSNING BORISHI:

I.Tashkiliy qism:

B) Davomatni aniqlash.

V) o`quvchilarni darsga tayyorlash

II.O`TILGAN MAVZUNI TAKRORLASH

III. YANGI MAVZU BAYONI.

4-dars. AYRIM UNDOSHLARNING YOZILISHI

15-mashq. So’zlarni daftaringizga ko’chirib yozing va ular o’rtasidagi farqlarni aytib bering.

Bob-bop, bol-pol, besh-pesh, barcha-parcha,dala-tala, dil – til, dur-tur, oz-os, eg-ek, mard-mart.

16-mashq. Tez aytishlarni mashq qiling. Qaysi tovushga ta’kid tushayotganini toping va shu tovushga ta’rif bering.

Turg’un turib tarozida turp tortdi. O’zim uzum uzdim. Sharif Sharofatni sharaflab she’r o’qidi. Qayiqqa ayiq chiqdimi, qayiq qirg’oqqa chiqdimi?

17-mashq.Gaplarni ko’chirib yozing. Undosh tovushlarning imlosiga diqqat qiling.

1. Obod va ozod Vatan bizniki. 2. Daraxtni yer ko’kartiradi, odamni- el. 3. Kattaga hurmatda, kichikka izzatda bo’l. 4. Sayoq yursang, tayoq yeysan. 5. Do’stsiz boshim-tuzsiz oshim. 6. Sog’lom tanda sog’ aql.

18-mashq.Nuqtalar o’rniga jc yoki h harflaridan mosini qo’yib ko’chiring.

. ushyor, sa-..iy, ma..*sulot, . ulosa, . arakat, . urmatli, . ukm,

. oziijavob, ta_.t, sa. na, . ayol, .».ar kim, .».ech qachon.

19-mashq. O’qing. Undosh tovushlarning imlosiga diqqat qiling.

1. Falak-palak, faqir-paqir, sof-sop, tuf-tup, to’fon-to’pon. 2. Juma, jurnal, jirafa, jonsarak, hayajon, jajji, g’ijjak. 3. Ong, tong, bong, hang- mang, ko’ngil, singil, dengiz, kelingiz. 4. G’ujg’on, og’a, tog’, ag’darmoq.

IV. MUSTAHKAMLASH

1. O’zbek tilida nechta undosh tovush bor va ular yozuvda nechta • harf bilan ifodalanadi?

2.B-p, v-f, d-t, g-k undoshlarining yozilishi haqida gapirib bering.

3.H va jc undoshlarining yozilish o’rinlari qanday?

4.Q, g’, ng undoshlarining imlosi haqida so’zlab bering.

V. O`quvchilarni baholash:
VI. UYGA VAZIFA:

20-mashq Uyga topshiriq. «Ozod va obod diyorim» mavzusida kichik hikoya yozib keling.

5-“________________” SINF ONA TILI

FANI
«____”____________201___

Mavzu: 5-dars. BOSH VA KICHIK HARFLARNING QO’LLANILISHI

Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________

B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________

S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________

Dars turi: ______________________________________________________

Darsda foydalanilaniladigan

metod: ____________________________________________

Darsda foydalaniladigan jihoz: ____________________________________________
DARSNING BORISHI:

I.Tashkiliy qism:

B) Davomatni aniqlash.

V) o`quvchilarni darsga tayyorlash

II.O`TILGAN MAVZUNI TAKRORLASH

1. O’zbek tilida nechta undosh tovush bor va ular yozuvda nechta • harf bilan ifodalanadi?

2.B-p, v-f, d-t, g-k undoshlarining yozilishi haqida gapirib bering.

3.H va jc undoshlarining yozilish o’rinlari qanday?

4.Q, g’, ng undoshlarining imlosi haqida so’zlab bering.
III. YANGI MAVZU BAYONI.

5-dars. BOSH VA KICHIK HARFLARNING QO’LLANILISHI

21-mashq. Bosh harflarning ishlatilish sababini aniqlang, matnni ko’chirib yozing.

O’zbekiston-yer yuzining jannati.U bizning jonajon Vatanimizdir.

Yam-yashil bog’-rog’larga burkangan Farg’ona vodiysi, ko’hna Samarqand-u Buxoro, Xiva, azim Qashqadaryo va Surxondaryo yurtimizning maftunkor maskanlaridir.

O’zbekistonda Amudaryo, Sirdaryo, Zarafshon kabi daryolar, Chotqol, Qurama, Hisor, Nurota, Chimyon singari tog’lar bor.

22-mashq. «Mening ona shahrim» (yoki qishlog’im) mavzusida matn tuzing. Bosh harflarning ishlatilish o’rinlariga izoh bering.

23-mashq. Mashqimiz «Xato toping» deb nomlanadi. Matnda kichik harflar bilan berilgan so’zlarni to’g’rilab bosh harflar bilan yozing.

Mening bolalik yillarim Farg’ona vodiysining yaypan, nursuq, qudash, buvayda, tolliq, olqor, yulg’unzor, oqqo’ig’on degan qishloqlarida o’tgan. o’ttizinchi yillarning o’rtalarida bolaligimni o’ylaganimda chalakam-chatti tush ko’rganday edim: dumli yulduz chiqqan edi; Babar (Bobir bo’lsa kerak) degan yigitni otqorovul miltiq bilan otganda o’lmagan edi. (Abdulla Qahhor)

24-mashq. Buxoro, Hamid Olimjon, «Tong yulduzi» kabi so’z va so’z birikmalarining bosh harflar bilan yozilish sabablarini tushuntirib bering.

IV. MUSTAHKAMLASH

Takrorlash uchun savollar

1. Joy nomlari nima uchun bosh harf bilan yoziladi?

2.Kishilarning ism-familiyalari, taxalluslariga misollar keltirib, ularning qanday harf bilan yozilishini tushuntirib bering.

3.Korxona, tashkilot, gazeta, jurnal nomlari qanday yoziladi?

V. O`quvchilarni baholash:

VI. UYGA VAZIFA:

25-mashq. Uyga topshiriq. O’zingiz istiqomat qilayotgan ko’cha (mahalla) yoki qishloq atrofiga joylashgan korxona va tashkilot nomlarini dafitaringizga yozing va ularning bosh harflar bilan yozilish sabablarini izohlang.

5-“________________” SINF ONA TILI

FANI
«____”____________201___

Mavzu : BIR TOVUSH BILAN FARQ QILADIGAN SO’ZLAR MA’NOSI VA IMLOSI

Maqsad: A) ta`limiy maqsad-______________________________________

B) tarbiyaviy maqsad-____________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________

S) rivojlantiruvchi maqsad –_______________________________ ____________________________________________________________________________________________________________

Dars turi: ______________________________________________________

Darsda foydalanilaniladigan

metod: ____________________________________________

Darsda foydalaniladigan jihoz: ____________________________________________
DARSNING BORISHI:

I.Tashkiliy qism:

B) Davomatni aniqlash.

V) o`quvchilarni darsga tayyorlash

II.O`TILGAN MAVZUNI TAKRORLASH

1. Joy nomlari nima uchun bosh harf bilan yoziladi?

2.Kishilarning ism-familiyalari, taxalluslariga misollar keltirib, ularning qanday harf bilan yozilishini tushuntirib bering.

3.Korxona, tashkilot, gazeta, jurnal nomlari qanday yoziladi?

III. YANGI MAVZU BAYONI.

6-dars. BIR TOVUSH BILAN FARQ QILADIGAN SO’ZLAR MA’NOSI VA IMLOSI

26-mashq. Gaplarni o’qing. Nuqtalar o’rniga quyida berilgan so’zlardan mosini qo’yib ko’chiring.

. bir o’lar, nomard-ming. Og’zi kuygan . ni ham puflab ichadi. . shamol esdi. Sakkizinchi . – onamlarning bayrami. Onangni . ingda tutsang, singlingni . da tut. . soat sakkiz yarimda boshlanadi. Oynaga . ketdi.

So’zlar: mard, mart, qatiq, qattiq, kift,kaft,dars, darz.

27-mashq. So’zlarni izohlang va ular ishtirokida gaplar tuzing.

Barmoq-bormoq, da’vo-davo, sa’va-sava, yod-yot, odim-odam.

28-mashq. So’zlarni o’qing. Ularning o’rtasidagi farqlarni aniqlang.

azm-azim xalos-xolos urush-urish

ahl-ahil sut-sud paxta-puxta

Sanat saroyiga konsert tomosha qilgani bordik.

1. Chop yoni bilan turmoq.
2. Urish, noming o’chsin jahonda. (Zulfiya)

1- Tilla-tila, qatiq-qattiq kabi so’zlarning yozilishini va ma’nosini ayting.

2. Qarz-qars, darz-dars, yod-yot kabi so’zlardagi o’zgarishlarni belgilab, ularning ma’nosini tushuntiring.

3. Yuqoridagi so’zlarni bir xil yozsak bo’ladimi?

3 sinf ona tili fanidan konspekt

8-SINF ONA TILI VA ADABIYOT III chorak

1.Qaysi qatordagi kesim murakkab ot -kesim sanaladi?

A)Paxta va tilladan yurt bezanadi B)Bolalar yog’on archa yonida to’xtadilar C)O’sha kuni sovuq qattiq edi

D)Ochil buva bugun chinor bilan xayrlashmoqda

2.0’qimagan turtkidan shoshar. Gapning egasi nima bilan ifodalangan?

1. A) olmosh V) son C) sifatdosh
2. D) ravish
3. Gapning egasi qaysi kelishik shaklida bo’ladi?

A)qaratqich B)tushum C)bosh D)barchasi

1. Hurmat qilsang, hurmat ko’rasan. Qanday gap?
2. A) egasi ma’lum B) egasi umumlashgan C) atov D) undov

5.Egasi ma’lum gaplarning kesimi nechanchi shaxs shaklida bo’ladi?

A)I B)I, II C)III D)II,III

6.Qaysi qatorda M.Shayxzodaning 30-yillarda nashr etilgan she’riy to’plami berilgan?

A)”Saylov qo’shiqlari” B)”Jang va qo’shiq” C)”Shu’la” D)”Uchinchi o’g’il”

1. So’z gaplar qanday ma’nolarni ifodalaydi?

A)tasdiq va inkor B)so’roq va taajjub C)his –hayajon D)barchasi

8.Berilgan gaplarning qaysi biri kengayish xususiyatiga ega emas?

1. A) atov gaplar B) sodda gap C) so’z gap D) qo’shma gap
2. Ulug’bek kimni “farzandi arjumand” deb ataydi?

A)Abdulatifni B)Piri Zindoniyni C)Ali Qushchini D)Berdiyorni

1. Ikkinchi darajali bo’lak berilmagan qatorni toping?
2. A) aniqlovchi B) to’ldiruvchi C) ega D) hol
3. Kesimga bog’lanib, undan anglashilgan ish-harakatning o’rinini, paytini, holatani. sababini… bildiruvchi bo’lak qanday bo’lak sanaladi?
4. A) hol B)ega C) to’ldiruvchi D) aniqlovchi
5. 1 Vatan to’g’risida kо’p yozdi. Jumlada holning qaysi ma’no turi qo’llangan?
6. A) payt B) o’rin C) daraja-miqdor. D)sabab

13.Esxilning tragediyasi berilgan qatorni toping?

A)”Oresteya” B)”Antigona” C)”Shoh Edip” D)”Mediya”

14.V.I.Kirshoning “Ulug’ kun” dramasini tarjima qilgan ijodkorni toping.

A)M.Shayxzoda B) U.Nosir C)Hamza D)S.Ahmad

15.”Ilhomning vaqti yo’q ,selday keladi…” Misralar muallifini toping.

A)U.Nosir B)Oybek C)M.Shayxzoda D)S.Ahmad

1. Uning kulib boqishlarini bir zum ham unutmayman.Berilgan jumlada to’ldiruvch nima bilan ifodalangan?

A)sifatdosh bilan B).harakat nomi bilan C)ot bilan D)ravishdosh bilan.

17.Vositali to’ldiruvchi qaysi kelishik shaklidagi so’zlar bilan ifodalanadi?

A)Jo’nalish B)chiqish C)o’rin-payt D)barchasi

1. A.Muxtorning bolalarga bag’ishlangan she’riy to’plamlami qaysi?

1. Yangi kitoblar kutubxonaning kо’rki hisoblanadi. Gapdagi sifatlovchi-aniqlovchini topib yozing.

1. Mahallada duv-duv gap tarqaldi. Gapdagi sifatlovchi va sifatlanmishni toping.

1. “Chinor” romanida “mo’rt bir barg”deya ta’riflangan qahramon kim?

1. Belgisiz kelgan qaratqich va qaralmishli birikmaga misol yozing.

1. Oshpaz Karim, о’qituvchi Aziza,. Gap nima haqida ketayapti?

24.Yaxshining yaxshiligi tegar har yerda ,yomonning yomonligi tegar tor joyda. Qaratqich aniqlovchi qaysi so’z turkumi bilan ifodalangan?

1. Bu kitobni ukamga oldim. Jumladagi to’ldiruvchini toping?

8-SINF ONA TILI VA ADABIYOT IV-chorak

1.Gap bo’laklarining odatdagi tartibi qaysi nutq uslublari uchun xos? A)so’zlashuv B)ilmiy C)badiiy D)publisistik

1. Xonamiz katta, yorug’ va keng. Ushbu gapda qaysi bo lak uyushib kelyapti? A) Ega B)Kesim. C) To’ldiruvchi. D) Aniqlovchi
2. Ulug’bek kimni “farzandi arjumand” deb ataydi? A)Abdullatifni B)Piri Zindoniyni C)Ali Qushchini D)Berdiyorni
3. Ikkinchi darajali bo’lak berilmagan qatorni toping? A) aniqlovchi B) to’ldiruvchi C) ega D) hol

5.Berilgan to’liqsiz gapda qaysi bo’lak tushirilgan? Siz she’r ham yozyapsizmi ,Oydin?- Yozyapman A)ega B)kesim C)aniqlovchi D)hol

1. Epigraf nimadan iborat bo’lishi mumkin? A) hikmatli so’z B) maqol S) ibora D)barchasi
2. Umumlashtiruvchi so’z uyushiq bo’laklardan oldin kelsa qanday tinish belgisi qo’yiladi? A)- B): C)? D)’ E);

8.V.I.Kirshonning “Ulug’ kun” dramasini tarjima qilgan ijodkorni toping. A)M.Shayxzoda B) U.Nosir C)Hamza D)S.Ahmad

1. Gapning qaysi bo’lagi tasdiq-inkor, zamon, mayl, shaxs-son ma’nolarini

ifodalaydi? A)ega B)kesim C)to’ldiruvchi D) aniqlovchi

10.Quyidagi gapda umumlashtiruvchi so’zdan oldin va keyin qanday tinish belgisi qo’yiladi? Yaxshi xislati bor// oppoq soqoli bilan farzandlarini ham//nevaralarini ham//qo’shni o’g’il qizlarni ham//ko’cha-ko’ydagi begona bolalarni ham//xullas//barchani sizlab gapirardi.

1. A) umumlashtiruvchi so’zdan oldin vergul ,keyin tire B) oldin tire, keyin vergul C)faqat umumlashtiruvchi so’zdan oldin tire qo’yiladi. D) hech qanday tinish belgi qo’yilmaydi.
2. Undalmalar gapning qaysi qismida keladi? ___________________________________________________

12.R.Tagorning qaysi tarixiy romanlarida mustamlakachilik zulmi va ijtimoiy adolatsizlik qoralangan?_________________________________________________________________________________

1. Kitobni uning o’ziga, Azizaga, bering. Gapning qaysi bo’lagi ajratilgan?_______________________________

14.Ajratilgan izohlovchilar gapning qaysi bo’lagiga taalluqli bo’ladi?

15.Ajratilgan bo’laklarda qanday tinish belgilari qo’yiladi?

1. Gap bo’laklari bilan aloqaga kirishmaydigan bo’laklar qaysi?
2. A) kiritmalar B) kiritma gaplar C) undalma D) A.B.C javob
3. Gapning qaysi bo’lagi mantiqiy urg’u oladi? A) ajratilgan bolak B) bosh bo’laklar C)ikkinchi darajali bo’laklari. D) gap bo’laklari mantiqiy urg’u olmaydi

13.M.Yusufning dostonlari berilgan qatorni toping?

A)”Ishq kemasi”,”Erka kiyik” B)”Osmoning oxiri”,”Iltijo” C)”Osnomning oxiri”,”Qora quyosh” D)”O’zbek- momo” ,”Iqror”

14.Oiladagi o’n to’rt farzandning kenjasi bo’lgan, dastlabki savodini uyida olgan 8 yoshidayoq she’rlar yoza boshlagan … Angliyadagi jurnallarda she’r ,doston va maqolalarri e’lon qilingan ijodkor kim?

A)S.Yesenen B)R.Tagor C)M.Shayxzoda D)Ch.Aytmatov

1. Ajratilgan bo’laklarda qaysi tinish belgisi qo’llanadi?
2. A) vergul B) tire C) qavs D) A.B.C javoblari
3. R.Tagorning falsafiy dramalari keltirilgan qatorni toping?

A)”Qurbonlik”,”Roja va Rani” B)”Hisob-kitob”,”Jazo” C)”Chitra”,”Lahza” D)”Pochta”,”Halokat”

1. S.Yesenen qaysi she’rida takrorlardan mahorat bilan foydalangan? A)”Dog’lar ketmish…” B)”Xurosonda bir darvoza bor” C)”Singlimga xat” D)”Ona ibodati”
2. Undalmalar gapning qaysi qismida keladi? ___________________________________________________

19.R.Tagorning qaysi tarixiy romanlarida mustamlakachilik zulmi va ijtimoiy adolatsizlik qoralangan?_________________________________________________________________________________

1. Kitobni uning o’ziga, Azizaga, bering. Gapning qaysi bo’lagi ajratilgan?_______________________________

21.Ajratilgan izohlovchilar gapning qaysi bo’lagiga taalluqli bo’ladi?

22.Ajratilgan bo’laklarda qanday tinish belgilari qo’yiladi?

1. Shak-shubhasiz, ertalab uchrashamiz. Gapdagi kiritma qanday ma’noni ifodalayapti?

24.Kiritma gaplar juda ko’p qo’llanadigan soha…

1. Undalmalar qaysi kelishik shaklida qo’llaniladi?_________________________________________________

Javoblar 8-sinf I chorak

1-C 2-A 3-D 4-B 5-D 6-B 7-A 8-D 9-D 10-B 11-C 12-C 13-D 14-D 15-C 16-D 17-C

20-ma’noli so’z .aqlli so’z

22-a’lochi o’quvchi.yangi kitob

23-ohang,kelishik qo’shimchalari,egalik qo’shimchalari,ko’makchilar

II chorak javoblar

1-A 2-B 3-B 4-A 5-D 6-B 7-D 8-A 9-C 10-A 11-B 12-B 13-A 14-B 15-A 16-C 17-B

18-ot,sifat,son,olmosh,ravish va otlashgan so’zlar

21-fe’l va fe’l shakllari

24-sodda ot kesim

25-Kamola darvozadan shoshilib kirib keldi

III chorak javoblar

1-C 2-C 3-C 4-B 5-B 6-A 7-D 8-C 9-C 10-C 11-A 12-C 13-A 14-B 15-A 16-B 17-A

20-duv-duv –sifatlovchi gap-sifatlanmish

22-o’rik danak yong’oq mag’iz

IV chorak javoblar

1-B 2-B 3-D 4-B 5-A 6-D 7-B 8-A 9-D 10-B 11-D 12-A 13-C 14-B 15-D 16-A 17-B

19-“Bibha sohili” , “Donishmand Roja”

Maktablarda “Ona tili va oʻqish savodxonligi” deb nomlangan fan tashkil etiladi

Shu paytgacha Ona tili va Oʻqish fanlari alohida oʻqitilgan. Endi esa ushbu ikki fanni birlashtirgan “Ona tili va oʻqish savodxonligi” deb nomlangan yagona fan tashkil etiladi, deya xabar bermoqda Respublika taʼlim markazi matbuot xizmati.

Oʻqish fani, asosan, badiiy uslubdagi, mavhum tushunchalarni tashiydigan matnlardan iborat edi. Yangi darslik uchun tanlangan matnlar va sheʼrlar esa bolaning ijtimoiy hayotga kirishib keta olishida koʻmaklashadigan, ham badiiy, ham informativ, ham ilmiy-ommabop uslubdagi matnlardan iborat.

Amaldagi darsliklarda tinglab tushunish kompetensiyasini rivojlantirish uchun topshiriqlar ajratilmagan boʻlsa, yangisida bu kompetensiyasini rivojlantirish uchun har bir mavzuga alohida topshiriqlar ishlab chiqilgan.

Oʻqib tushunish kompetensiyasini rivojlantirish uchun ajratilgan topshiriqlar esa, asosan, matnda ochiq ifodalangan maʼlumotlarga, yoki didaktik elementlarga qaratilar edi. Endi esa darslikda oʻqib tushunish kompetensiyasining barcha qismlarini qamrab oladigan savol va topshiriqlar boʻladi.

Shu paytgacha ona tilini oʻqitishdan maqsad tilning grammatikasini oʻrgatish, til strukturasiga oid qoidalarni yod oldirish edi. Yangi darslikda eng muhim qoidalargina qoldirilgan. Rang-barang tasvirlar va qiziqarli topshiriqlarga koʻproq urgʻu berilgan.

Ahamiyatli tomoni endi oʻqituvchilar uchun “Oʻqituvchi kitobi”, oʻquvchilar uchun esa “Mashq daftari” ham boʻladi.

Eski darsliklar til strukturasini oʻrgatishga qaratilgan. Yangi darsliklarda esa til strukturasidan koʻra, tilning leksikologik, semantik tomonlariga urgʻu berilgan. Yaʼni asosiy eʼtibor soʻz, uning maʼnolari, oʻrindoshlari, qoʻllanish oʻrinlari, lugʻat boyligi kabi tomonlarga qaratilgan.

Amaldagi darslikdan oʻrin olgan matnlarda bola yoshiga mos boʻlishidan koʻra, didaktik ahamiyatiga urgʻu berilgan. Taqdim etilayotgan didaktika esa yoshga mos, qiziqarli mavzulardagi matnlar hamda sheʼrlarga singdirilgan. Yozuvchilar bilan birgalikda matnlar qayta ishlab chiqilgan.

Darsliklardagi tushunarsiz boʻlishi mumkin boʻlgan soʻzlar izohsiz qoldirilar edi. Yangi darsliklarda bolaning tushunishi uchun qiyin boʻlgan soʻzlar darslikning orqa qismida maxsus lugʻatga joylashtirilgan. Bundan tashqari ular ustida alohida mashqlar ishlab chiqilgan.

Tayyorlanayotgan darslikda gapdan to yaxlit matn yaratishgacha boʻlgan jarayon tizimli ravishda ishlab chiqilgan. Avval gaplardagi boʻsh oʻrinlarni toʻldirishni boshlagan bola maʼlum mavzu doirasida kichik matn yarata olish darajasiga olib chiqiladi.

Shuningdek, darslikda oʻquvchilarning eng ogʻriqli muammosi boʻlgan ogʻzaki javob beriladigan, oʻgzaki tarzda bajariladigan alohida topshiriqlar ham ishlab chiqilgan. Yodlash uchun berilgan sheʼrni aytib berishlari uchun alohida vaqt ajratilgan.

Yangi darslikda uyga vazifalar mavjud emas. Nutqiy mavzular asosida izchillikda bir-birini toʻldiradigan, oʻzi izlanib topishga qaratilgan nostandart mashq va topshiriqlar ishlab chiqilgan.

Maʼlum mavzu doirasida assotsiativ tasavvur darajasidan ogʻzaki yoki yozma matn yaratish darajasiga olib chiqishga qaratilgan taʼlim mazmuni ishlab chiqilgan.

Badiiy matnlar bilan ishlashda muallifning soʻz qoʻllash mahorati amaliy topshiriqlar orqali ochib berilgan.