Alifbe darslik
Darslik yaratish murakkab jarayon. O‘zbekiston Respublikasining Birinchi Prezidenti Islom Karimov ta’kidlaganidek, «Darsliklarda millat fikrining, millat tafakkuri va millat mafkurasining eng ilg‘or namunalari aks etishi kerak». Xalq ta’limi vazirligi tomonidan bu jarayon oshkora va shaffof tashkil etilgan, istalgan olim, o‘qituvchi va pedagog bemalol ishtirok etishi, o‘z fikrlarini bayon qilishlari mumkin. Biz ularning darsligimiz haqidagi fikrlarini doimo inobatga olib kelganmiz.
Книги по узбекскому языку
Ниже Вы можете бесплатно скачать электронные книги и учебники и читать статьи и уроки к разделу Книги по узбекскому языку:
2021 год
- Alifbe, 1 sinf, Safarova R., Inoyatova M., 2021
- Ona tili va o‘qish savodxonligi, 1-sinf, 1-qism, Azimova I., 2021
- Ona tili va o‘qish savodxonligi, 2 sinf, 1 qism, Mavlonova K., 2021
- Özbek dili, 2 synp, Hidoýatowa D., 2021
- Ózbek tili shınıǵıw dápteri, 2 klas, Xidoyatova D., 2021
- Ózbek tili, 2 klas, Xidoyatova D., 2021
- O‘zbek tili, Mashq daftari, 2 sinf, Xidoyatova D., 2021
- Tarbiya, 10 sinf, Ismatova N., Zamonov Z., Islomov Z., 2021
- Tarbiya, 11 sinf, Kenjayev D., Ismatova N., Zamonov Z., Islomov Z., 2021
- Yozuv daftari, 1 sinf, G‘ulomov M., 2021
- Ўзбек тили, 2 синф, Ҳидоятова Д., 2021
- Узбекский язык, учебник для 2 класса, Хидоятова Д., 2021
- Өзбек тілі, 2 сынып, Хидаятова Д., 2021
- Өзбек тили, 2 класс, Хидаятова Д., 2021
2020 год
- Alifbe, 1 sinf, Safarova R., Inoyatova M., Shokirova M., Shermatova L., 2020
- Alifbe, Fayziyeva U., 2020
- Nutq o stirish, Tayyorlov sinfi uchun, Kalbayeva H.J., 2020
- Nutq o‘stirish, 1 sinf, Fayziyeva U.Y., 2020
- Nutq o‘stirish, 2 sinf, Hidoyatova Sh., Ubaydullayeva Sh., 2020
- Nutq o‘stirish, 5 sinf, Mamarajabova Z., Kalbayeva H., 2020
- Ona tili, 10 sinf, 2 qism, Mengliyev B., 2020
- Ona tili, 11 sinf, Mengliyev B., Toshmirzayeva S., Atoyeva S., Majidova S., 2020
- Ona tili, 4 sinf, Ikromova R., 2020
- Ona tili, 5 sinf, Mahmudov N., 2020
- Ona tili, 5 sinf, Mamarajabova Z., Kalbayeva H., 2020
- Ona tili, 5 sinf, Rahmonova V., Xo‘jayeva M., 2020
- Ona tili, 6 sinf, Mo‘minjonova Z., Ziyayeva K., Karimova Sh., Halilova G., 2020
- Ona tili, 7 sinf, Karimova Sh., Azimova G., Maxmudova O., Akbarova D., 2020
- Ona tili, 8 sinf, Karimova Sh., Maxmudova O., 2020
- Ona tili, 9 sinf, Karimova Sh., Maxmudova O., 2020
- O‘qish kitobi, 1 sinf, Shomuratova M., Ismatillayeva I., 2020
- O‘qish kitobi, 4 sinf, Matchonov S., Shojalilov A., G‘ulomova X., 2020
- O‘qish kitobi, 5 sinf, Shomuratova M., Ahmedova Sh., Ismatullayeva N., 2020
- O‘qish kitobi, 6 sinf, Husanova A., 2020
- O‘qish kitobi, 7 sinf, Xo‘jayeva M., 2020
- O‘qish kitobi, 8 sinf, Xo‘jayeva M., Xo‘jayev A., 2020
- O‘qish kitobi, 9 sinf, Nurmatova D.R., Sayidaliyeva M.E., Isamitdinov S.S., 2020
- O‘zbek tili, 10 sinf, Lafasov U., Tolipova F., 2020
- O‘zbek tili, 11 sinf, Muxitdinova X., 2020
- O‘zbek tili, 4 sinf, Rafiyev A., Muhammadjonova G., 2020
- O‘zbek tili, 5 sinf, Rafiyev A., Muhammadjonova G., Alovuddinova N., 2020
- Talaffuz, 3 sinf, 1 qism, Alimxodjayeva F.J., 2020
- Talaffuz, 3 sinf, 2 qism, Alimxodjayeva F.J., 2020
- Talaffuz, 4 sinf, Fayziyeva U.Y., 2020
- Talaffuz, 5 sinf, Fayziyeva U., 2020
- Tarbiya, 1 sinf, Ismatova N., 2020
- Tarbiya, 2 sinf, Ismatova N., 2020
- Tarbiya, 3 sinf, Islomov Z., 2020
- Tarbiya, 8 sinf, Islomov Z., 2020
- Yozuv daftari, Tayyorlov sinf, 1 qism, Fayziyeva U., 2020
- Yozuv daftari, Tayyorlov sinf, 2 qism, Fayziyeva U., 2020
2019 год
- Alifbe, 1 sinf, Safarova R., Inoyatova M., Shokirova M., Shermatova L., 2019
- Kichkintoylar quvonchi, Obidjon A., 2019
- Odobnoma, 1 sinf, Hasanboyeva O., Inoyatova M., Kostetskiy V., 2019
- Odobnoma, 3 sinf, Xoliqova M., Ergasheva Sh., 2019
- Ona tili, 1 sinf, G‘afforova T., Shodmonov E., G‘ulomova X., 2019
- Ona tili, 3 sinf, Fuzailov S., Xudoyberganova M., Yoldosheva Sh., 2019
- Ona tili, 8 sinf, Qodirov M., 2019
- Ona tili, 9 sinf, Mahmudov N.M., Nurmonov A., Sobirov A.Sh., 2019
- Oʻzbek tili, Ta’lim rus va qardosh tillarda olib boriladigan maktablarning 3-sinfi uchun darslik, Rafiyev A., Muhammadjonova G., Ziyamuhamedova G., 2019
- Oʻzbek tili, Ta’lim rus va qardosh tillarda olib boriladigan maktablarning 9-sinfi uchun darslik, Rafiyev A., Muhammadjonova G., 2019
- O‘qish kitobi, 1 sinf, G‘afforova T., Shodmonov E., Eshturdiyeva G., 2019
- O‘qish kitobi, 3 sinf, Umarova M., Xamrakulova X., Tojiboyeva R., 2019
- O‘zbek tili, 3 sinf, Rafiyev A., Muhammadjonova G., Ziyamuhamedova G., 2019
- O‘zbek tili, 8 sinf, Muxitdinova X.S., 2019
- O‘zbek tili, 9 sinf, Rafiyev A., Muxamedjanova G., 2019
- O‘zbek tili, Ta’lim rus va qardosh tillarda olib boriladigan maktablarning 8-sinfi uchun darslik, Muxitdinova X.S., 2019
- Уруш ва тинчлик, 1-2 китоблар, Толстой Л., 2019
2018 год
- Ma’naviyat asoslari, 10-11 sinf, Qo‘chqorov V., Mahmudov O., Zamonov Z., 2018
- Odobnoma, 1 sinf, Hasanboyeva O., Inoyatova M., 2018
- Odobnoma, 2 sinf, Hasanboyeva O., Inoyatova M., Ne’matova A., 2018
- Ona tili, 11 sinf, Mahmudov N., Odilov Y.R., Ziyodullayeva G.Sh., 2018
- Ona tili, 2 sinf, Qosimova K., Ne’matova A., 2018
- Oʻzbek tili, Ta’lim rus va qardosh tillarda olib boriladigan maktablarning 2-sinfi uchun darslik, Rafiyev A., Muhammadjonova G., Toshpo latov T., 2018
- Oʻzbek tili, Ta’lim rus va qardosh tillarda olib boriladigan o‘rta ta’lim muassasalarining 11-sinfi va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining o‘quv-chilari uchun darslik, Muxitdinova X.S., 2018
- O‘n sakkizga kirmagan kim bor, Qissa, Xolmirzayev Sh., 2018
- O‘qish kitobi, 2 sinf, G‘afforova T., Nurullayeva Sh., Mirzahakimova Z., 2018
- O‘zbek tili, 2 sinf, Rafiyev A., Muhammadjonova G., Toshpo‘latov T., 2018
- O‘zbeklar, Hikoyalar, o‘ylar, hajviyalar, Hoshimov O‘., 2018
- Talaffuz, 1 sinf, Qayumova V., Sultonova M., Knisheva L., 2018
- Uch baqaloq, Bolalar uchun roman-ertak, Olesha Y., 2018
- Yozuv daftari, 1 sinf, G‘ulomov М., 2018
- Изқувар Пуаро, Ҳикоялар, Кристи А., 2018
- Муҳаббат ва матонат, Хикоя ва эсселар, Лондон Ж., 2018
- Ойдин водий, Жек Лондон, 2018
- Олтин мерос, Наполеон Хилл, 2018
- Сармоядор, Роман, Том 1, Драйзер Т., 2018
- Чингизхон, Роман, Ян В., 2018
- Шафтоли ва Пўртахол, Генри О., 2018
2017 год
- Baliqchi va baliq haqida ertak, Pushkin А., 2017
- Guliston, Bo‘ston, 8 jild, Sа’diy, 2017
- Hayrat ul-abror, 9 jild, Navoiy A., 2017
- Odobnoma, 4 sinf, Хoliqova M., Ergasheva Sh., 2017
- Ona tili, 10 sinf, Mahmudov N., 2017
- Ona tili, 4 sinf, Ikromova R., 2017
- Ona tili, 6 sinf, Mahmudov N., Nurmonov A., Sobirov A., Nabiyeva D., 2017
- Ona tili, 7 sinf, Mahmudov N., 2017
- Oʻzbek tili, Ta’lim rus va qardosh tillarda olib boriladigan maktablarning 4-sinfi uchun darslik, Rafiyev A., Muhammadjonova G., 2017
- Oʻzbek tili, Ta’lim rus va qardosh tillarda olib boriladigan maktablarning 6-sinfi uchun darslik, Muxitdinova X.S., Avlakulov Y.I., Nuriddinova D.A., 2017
- Oʻzbek tili, Ta’lim rus va qardosh tillarda olib boriladigan maktablarning 7-sinfi uchun darslik, Muxitdinova X.S., Avlakulov Y.I., Nuriddinova D.A., 2017
- O‘qish kitobi, 1 sinf, G‘afforova T., Shodmonov E., Eshturdiyeva G., 2017
- O‘qish kitobi, 4 sinf, Boymurodova G., Sattorova X., Muslimova Sh., Karimova F., 2017
- O‘qish kitobi, 4 sinf, Matchonov S., Shojalilov A., G‘ulomova X., 2017
- O‘zbek tili, 10 sinf, Muxitdinova X.S., Muxamedjanova G.Z., Talipova F.S., Eshbayeva R.B., 2017
- O‘zbek tili, 4 sinf, Rafiyev A., Muhammadjonova G., 2017
- O‘zbek tili, 7 sinf, Muxitdinova X.S., 2017
- O‘zbek tili, 7 sinf, Muxitdinova X.S., Avlakulov Y.I., Nuriddinova D.A., 2017
- Sehrli so z, Волшебное слово, 2017
- Анна Каренина, Биринчи китоб, Толстой Л., 2017
- Анна Каренина, Иккинчи китоб, Толстой Л., 2017
- Бахорнинг ўн етти ладзаси, Семёнов Ю., 2017
- Бузрукнинг кузи, Роман, Маркес Г.Г., 2017
- Мерган, Роман, Кинг С., 2017
- Танқидий таҳлил, катъий тартиб-интизом ва шахсий жавобгарлик – ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши керак, Мирзиёев Ш.М., 2017
- Уста ва Маргарита, Роман, Булгаков М., 2017
- Ўткан кунлар, Роман, Қодирий А., 2017
- Қонун устуворлиги ва инсон манфаатларини таъминлаш – юрт тараққиёти ва халқ фаровонлигининг гарови, Мирзиёев Ш.М., 2017
2016 год
- Alisa mojizalar mamlakatida, Ertak, Kerroll L., 2016
- Dahriyning ibodati, Onore de Balzak, 2016
- Dengiz qaroqchisi Sharkining qismati, Doyl A.К., 2016
- Ona tili, 3 sinf, Fuzailov S., Xudoyberganova M., Yo‘ldosheva Sh., 2016
- O‘qish kitobi, 3 sinf, Umarova M., Hamroqulova X., Tojiboyeva R., 2016
- Qorboboning sovg‘asi, She’rlar, ertaklar, masallar va hikoyalar, Tillaboyeva M., 2016
- Vinni Puх va uning sarguzashtlari, Birinchi qism, Miln A.A., 2016
- Xamsa, Navoiy A., 2016
- Yulduzning orzusi, Bolalar uchun she’rlar, Niyoz T., 2016
- Азизим, Роман, Мопассан Ги де, 2016
- Инсонни ўрганиш илми, Йўлдошева О., 2016
- Кассандра тамғаси, Фалсафий роман, Айтматов Ч., 2016
- Куйган кўнгил фарёди, Новеллалар ва афсоналар, Цвейг С., 2016
- Робинзонлар мактаби, Кисса, Жюль Верн, 2016
- Уйла ва бой бўл, Бойлик қўрғони сари сизнинг калитингиз, Наполеон Хилл, 2016
- Ўйла ва бой бўл, Муваффақият сари йўл нимадан бошланади, Наполеон Хилл, 2016
- Уруш ва тинчлик, Роман-эпопея, Учинчи ва тўртинчи китоблар, Толстой Л., 2016
- Хазойин ул-маоний, Навоий А., 2016
- Хорижий мамлакатларда фан-техника ва инновация сиёсати, Исаджанов А.А., Содиқов З.Р., Ғуломова Г.П., 2016
- Эркин ва фаровон, демократии Ўзбекистон давлатини биргаликда барпо этамиз, Мирзиёев Ш.М., 2016
- Юрак, Брегг П., 2016
- Қизлар китоби, Шомансурова Р., 2016
2015 год
- Alisher Navoiy, Farhod va Shirin, Hojiahmedov A., 2015
- Buqalamun, Hikoyalar, Chexov A., 2015
- Ona tili, 5 sinf, Mahmudov N., Nurmonov A., Sobirov A., Qodirov V., 2015
- Oshkora qotillik qissasi, Markes G.G., 2015
- Oʻzbek tili, Ta’lim rus va qardosh tillarda olib boriladigan umumta’lim maktablarining 5- sinfi uchun darslik, Rafiyev A., Muhammadjonova G., Alovuddinova N., 2015
- O‘zbek tili, 5 sinf, Rafiyev A., Muhammadjonova G., Alovuddinova N., 2015
- Pinokkioning boshidan kechirganlari, Karlo K., Tolstoy A., 2015
- Sherlok Xolms va doktor Uotsonning sarguzashtlari, Konan Doyl A., 2015
- Taras Bulba, Gogol N., 2015
- Taras Bulba, Gogol N., 2015
- Tohir va Zuhra, 2015
- Vatan tuyg‘usi, 6 sinf, Sultonov X., Qarshiboyev M., 2015
- Yapon xalq ertaklari, Uch xazina, Xudoyarova B., 2015
- Жиноят ва жазо, Роман, Достоевский Ф., 2015
- Мартин Иден, Лондон Ж., 2015
- Стрессни ҳаёт қувватига айлантириш санъати, Мантэк Чиа, 2015
- Цигун эликсири, Ернинг олтин малҳами, Мантэк Чиа, 2015
- Қиёмат, Роман, Айтматов Ч., 2015
- Қизил ва қора, Роман, Стендаль, 2015
2014 год
- Abu Nasr Forobiy, Qobilov N., 2014
- Ertaklar, Pushkin A.S., 2014
- Imom Termiziy, Mamadaliyev S., 2014
- Odam-amfibiya, Jahongir, Romanlar, Belyayev А., 2014
- Ona tili, 9 sinf, Mahmudov N.M., Nurmonov A., Sobirov A.Sh., 2014
- Tom Soyerning boshidan kechirganlari, Tven M., 2014
- Бегона, Камю А., 2014
- Евгений Онегин, Шеърий роман, Пушкин А.С., 2014
- Танланган асарлар, Қодирий А., 2014
- Ўн икки стул, Детектив-саргузашт роман, Ильф И., Петров Е., 2014
2013 год
- Kashfiyot va ixtirolar, Artyomova O., Galpershteyn L., Digalo V., 2013
- Алишер Навоий асарлари лугати, Кисм 1, Фозилов Э.И., 2013
- Ўзбеклар, Ҳикоялар, Ўйлар, Ҳажвиялар, Ҳошимов Ў., 2013
2012 год
- Finist sorlochinning pati, Перышко Финист ясный сокол, 2012
- Kuzdan yozgacha maktabga hozirlik ko‘ramiz, Tkachenko T.A., 2012
- Oqqiz va yetti mitti, Белоснежка и семь гномов, Aka-uka Grimmlar, 2012
- Sehrlangan malika, Заколдованная королевна, 2012
- Yovvoyi qushlar, Hans Kristian Andersen, 2012
- Узбекский Язык для стран СНГ, Часть 1, Бакиева Г.Х., Караева Б.Х., Коршунова Е.Н., 2012
- Узбекский язык для стран СНГ, Часть 2, Бакиева Г.Х., Караева Б.Х., Коршунова Е.Н., 2012
- Уч мушкетёр, Дюма А., 2012
2011 год
- Граф Монте-Кристо, Иф қалъасининг маҳбуси, Биринчи китоб, Дюма А., 2011
- Граф Монте-Кристо, Иф қалъасининг маҳбуси, Иккинчи китоб, Дюма А., 2011
- Сейфдаги пуллар, Роман, Чейз Ж.Х., 2011
- Хикматлар, Навоий А., 2011
2010 год
- Ayiqcha Taptapvoy va uning do stlari haqida, Ertaklar, Farhodiy R., 2010
- Oq So‘yloq, Qissa, London J., 2010
- Turk ertaklari, Po Iatov H., Sodiqov N., 2010
- Бой ота, камбағал ота, Киосаки Р.Т., Лечтер Ш.Р., 2010
- Вавилонлик энг бой одам, Клейсон Ж.С., 2010
- Ўзбек тили семасиологияси, Миртожиев М.М., 2010
2009 год
- Gulliverning sayoliatlari, Jonatan Svift, 2009
- Чидаш санъати, Карнеги Д., 2009
2008 год
2007 год
- O zbek xalq ertaklari, III jild, Afzalov M., Rasulov X., Husainova Z., 2007
- Ўзбек халқ эртаклари, III жилд, Afzalov M., Rasulov X., Husainova Z., 2007
2006 год
2005 год
2004 год
2001 год
1992 год
1990 год
1989 год
1985 год
1983 год
1963 год
1962 год
1961 год
1960 год
1948 год
- Грамматика узбекского языка, Кононов А.Н., 1948
- Оталар ва болалар, Тургенев И.С., 1948
Книги по узбекскому языку разных годов
- Hunar oltindan qimmat
- Oltin sochli malika, Элатовласка
- Quvnoq Alifbo, Topishmoqlar, Jo rayev N.
- Uch ayiq
- Дориан Грейнинг портрети, Роман, Уайльд О.
- Дубровский, Пушкин А.С.
- Жахонгир, Илмий-фантастик роман, Беляев А.
- Капитан кизи, Пушкин А.С.
- Синчалак, Қисса, Қаҳҳор А.
- Фаренгейт бўйича 451 даража, Рэй Брэдбери
Описание раздела «Книги по узбекскому языку»
В данном разделе предоставлены книги по Узбекскому Языку, их можно скачать бесплатно.
Узбекский язык является государственным языком Узбекистана.
Здесь вы можете скачать книги, учебники, азбуку и алфавит, самоучители, книги по родному языку для учащихся с узбекским языком обучения и для изучающих узбекский язык.
Также в разделе есть тетради для работ, рабочие тетради, словари, пособия по грамотному чтению, тетради для записей.
Здесь же вы можете найти много других учебников, книг и учебной литературы по узбекскому языку.
Узбекский язык – тюркский язык.
Общее число говорящих на начало 2015 года составляет 27 000 000 человек, большая часть из них проживает в Узбекистане и состоит из этнических узбеков.
Кроме того, узбекский язык распространён в Таджикистане, Киргизии, Казахстане, Афганистане и Туркменистане. Диалектичен, что позволяет отнести его к разным подгруппам.
В данном разделе вы можете скачать книги по узбекскому языку и книги на узбекском языке. Предлагается большое количество учебников для школьников и студентов, которые помогут вам в изучении языка.
Узбекский язык имеет многовековую письменную традицию в форме среднеазиатского тюркского языка, сложившегося к 15 веку на основе карлукско-уйгурских диалектов Мавераннахра и ставшего официальным языком в державе Тимура. Староузбекский язык испытал влияние литературного языка Караханидского государства, карлукско-хорезмийского литературного языка долины Сырдарьи и персидской литературы. Расцвет тюркоязычной литературы в Средней Азии относится к 16 веку.; вершина поэзии на староузбекском языке – творчество Алишера Навои.
Научное изучение узбекского языка было начато М.А.Терентьевым, опубликовавшим в 1875 году в Санкт-Петербурге Грамматику турецкую, персидскую, киргизскую и узбекскую. В дальнейшем важный вклад в изучение узбекского языка внесли работы Е.Д.Поливанова, А.Н.Кононова, В.В.Решетова и др. исследователей.
До революции узбеки пользовались арабским алфавитом, мало пригодным для передачи звуков языка, и далекой от живого произношения чагатайской орфографией. Грамотность населения была не высокой. После революции, когда грамотность должна была стать достоянием масс, явилась потребность в реформе письма, в его демократизации. В настоящее время узбекский язык достиг многого. Население стало грамотным. Это красивый и звучный язык, который учат люди по всему миру.
Скачивайте все материалы раздела бесплатно и без регистрации.
Alifbe darslik
Powered by Phoca Download
Saytimiz rivojiga hissa
Uzcard: 8600 5504 8563 9786
© 2004-2020 – Ziyo istagan qalblar uchun! Saytda taqdim etilgan elektron manbalardan faqatgina shaxsiy mutolaa maqsadida foydalanish mumkin. Tijoriy maqsadlarda foydalanish (sotish, chop etish, ko‘paytirish, tarqatish) qonunan taqiqlanadi. Saytdan materiallar olib chop etilganda manzilimiz koʻrsatilishi shart.
- Bosh sahifa
- Portal haqida
- Portal tarixi
- Sayt xaritasi
- Muallif haqida
- Tafakkur gulshani
- Mumtoz faylasuflar hikmati
- Ibratli hikoyatlar
- Jahon xalqlari maqollari
- Jadid matbuoti
- Sovet davri matbuoti
- Qayta qurish davri matbuoti
- Mustaqillik matbuoti
- Hozirgi davr matbuoti
- Tarix
- O‘zbekiston hukmdorlari
- Temuriy malikalar
- Yurt bo‘ynidagi qilich.
- Qomusiy olimlar, sarkardalar
- Reytinglar
- O‘zbek xalq og‘zaki ijodi
- O‘zbek xalq maqollari
- O‘zbek xalq ertaklari
- O‘zbek xalq topishmoqlari
- O‘zbek mumtoz adabiyoti
- Zamonaviy o‘zbek she’riyati
- Muxlislar ijodidan
- Barcha kitoblar
- Ziyouz jurnalxonasi
- Ziyouz audiokutubxonasi
- Mobil kutubxona
- Maktab darsliklari
- Oliy va OMTM darsliklari
- Durdona to‘plamlar
- Android uchun kitoblar
- Videogalereya
- Узбекская библиотека
- Islomiy sahifamiz
- Forum
- Kross-shou
- Foydali sahifalar
- Saytdan qidirsh
- Ziyouz viktorinasi arxivi
Alifbe darslik
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev 2017 yilni “Xalq bilan muloqot va inson manfaatlari yili” deb e’lon qilib, fuqarolarga erkin fikr va ochiq munosabat bildirish uchun keng imkoniyatlar yaratdi. Ushbu imkoniyatdan o‘z o‘rnida ijodiy foydalanish har bir O‘zbekiston fuqarosining burchi hisoblanadi. Aytilgan fikrning haqqoniyligi va to‘g‘riligi uchun har bir kishi mas’uldir.
“O‘zbekiston” telekanali “Munosabat” ko‘rsatuvining 2017 yil 13 fevraldagi sonida kitobxonlik va mutolaa masalalari bir qator ekspertlar ishtirokida muhokama qilindi. “Munosabat” ko‘rsatuvi bir necha yillardan beri efirga uzatilayotgan, o‘z yo‘nalishi va so‘ziga ega dasturlardan biri hisoblanadi. Ko‘rsatuv muallifi Quddus A’zamov yurtimizdagi ko‘zga ko‘ringan, tajribali jurnalistlardan. Biroq ko‘rsatuvning bu galgi soni muallif va dasturning shuncha yillik obro‘siga zid ravishda, bir zumlik shov-shuv ko‘tarish maqsadida asoslanmagan, biryoqlama tarzda tayyorlangan. Fikrimizni isbotlashga harakat qilamiz.
To‘g‘ri, ko‘rsatuvda bugungi kun uchun juda dolzarb masala ko‘tarilgan. Faqat uning yechimini topishda bunga manfaatdor bo‘lgan barcha tomon taklif etilmagan. Nega darslik muhokama qilina turib, uning mualliflari chaqirilmagan yoki adabiyot o‘qituvchilarining mas’uliyatsizligi haqida gapirib turib o‘qituvchilarning o‘zidan fikr olinmagan? Bu nazarimizda oddiy jurnalistika etikasiga zid holatdir.
2017 yil 13 fevral kuni “O‘zbekiston” telekanalida efirga uzatilgan “Munosabat” ko‘rsatuvida psixologiya fanlari nomzodi M.Yo‘ldoshev “Alifbe” darsligida 16 ta xatoga yo‘l qo‘yilganligini aytib o‘tdi. Ma’lumki, “Alifbe” darsligi ilk savod o‘rgatishga mo‘ljallangan darslik bo‘lib, har yili 600 000 nusxada chop etiladi. Ushbu darslik chop etilgunga qadar bir necha bosqichda ekspertizadan o‘tadi. Biz mualliflar yil davomida Respublikamiz viloyatlarida o‘qituvchilar bilan uchrashib, ularning darslik haqidagi fikr-mulohazalarini o‘rganamiz. Shu asosda darslikni takomillashtiramiz.
Men M.Yo‘ldoshevga qo‘ng‘iroq qilib, qanday xatolar haqida gapirayotganliklarini so‘raganimda, u kishi menga ularni aytmasliklarini, bundan bir necha yil oldin nabiralari o‘qigan davrda shu xatolarni ko‘rganliklarini aytib o‘tdilar. Nahotki, millatning taqdiri bilan bog‘liq bo‘lgan masalalar ustida fikr bayon qilayotganda uni tasdiqlovchi dalillarni muallifga taqdim etishdan bosh tortish mumkin bo‘lsa. Har bir odam bildirgan fikri uchun mas’ulligini anglagan holda uni bayon qilishi kerak emasmi? Qolaversa, muallifning haqli talabiga rad javobini berishni qanday tushunish mumkin? Men M.Yo‘ldoshevdan xatol arni ko‘rsatishni talab qilishga haqliman. Agar qandaydir texnik xatoga yo‘l qo‘yilgan bo‘lsa, biz uni bartaraf etishga tayyorligimizni, fikrlarini birgalikda “Munosabat” ko‘rsatuvida ishtirok etgan holda dalillab berishlarini talab qildim. Lekin M.Yo‘ldoshev men bilan gaplashishdan bosh tortdi. Bu Xalq ta’limi vazirligi, “Ma’naviyat” nashriyoti xodimlari va mualliflarga hurmatsizlik va bo‘hton ifodasi hisoblanadi. Qolaversa, “O‘zbekiston” telekanali tekshirilmagan dalillarni efirga uzatmasligi, bu kabi holatlarga duch kelganda mualliflar va mas’ullarni xabardor qilishi lozim, deb hisoblayman. Shunisi taajjublanarliki, M.Yo‘ldoshev qaysi mualliflar tomonidan, qaysi yillarda yaratilgan “Alifbe” darsligi haqida gapirayotganini ham bilmaydi. Qo‘lida dalillar ham yo‘q. Shuni alohida ta’kidlash kerakki, har yili darslik haqida fikr bildirgan ekspertlarga ko‘rsatilgan kamchiliklar bartaraf etilganligi haqida asosli javoblar beriladi va ma’qullari qabul qilinadi.
Men, Quddus A’zamov bilan bog‘lanib, yaqin kunlar ichida “Munosabat” ko‘rsatuvida raddiya sifatida o‘z fikrlarimni dalillab berishga kelishib olganligimni ham ta’kidlab o‘tmoqchiman. Biroq M.Yo‘ldoshev men bilan birgalikda bu ko‘rsatuvda ishtirok etib, o‘z fikrlarini asoslab berishdan bosh tortdi. Inson sha’ni va qadr-qimmatini ulug‘lash ustuvor bo‘lgan bizning mamlakatimizda har bir mutaxassis yetarli dalillarga ega bo‘lgandagina o‘z fikrini aytishga haqli ekanligini eslatib o‘tmoqchiman. Aks holda bunday chiqishlar axloqsizlik va mas’uliyatsizlikdan boshqa hech narsa emas. Qolaversa, “Munosabat” ko‘rsatuvi dalillarga tayanib fikr bildirishga mo‘ljallangan nufuzli ko‘rsatuv hisoblanadi. Bu ko‘rsatuvni asoslanmagan, tekshirilmagan fikrlarni bayon etish minbariga aylantirmaslik kerak.
Darslik yaratish murakkab jarayon. O‘zbekiston Respublikasining Birinchi Prezidenti Islom Karimov ta’kidlaganidek, «Darsliklarda millat fikrining, millat tafakkuri va millat mafkurasining eng ilg‘or namunalari aks etishi kerak». Xalq ta’limi vazirligi tomonidan bu jarayon oshkora va shaffof tashkil etilgan, istalgan olim, o‘qituvchi va pedagog bemalol ishtirok etishi, o‘z fikrlarini bayon qilishlari mumkin. Biz ularning darsligimiz haqidagi fikrlarini doimo inobatga olib kelganmiz.
Men hurmatli ekspertimiz Mahmud Yo‘ldoshevdan “Munosabat” ko‘rsatuvida “Alifbe” darsligi xususida aytgan 16 ta xatoni ko‘rsatib berishlarini so‘rab qolaman. Aks holda bu fikrlar mashhurlik uchun aytilgan asossiz fikrlar deb bilib, u kishidan ilm sohibi sifatida o‘z xatolarini tan olishdek bag‘rikenglik ko‘rsatishlarini va uzr so‘rashlarini kutib qolamiz. Zero, biz ziyolilar o‘z sobitqadam so‘zimiz, har bir aytilgan fikr uchun mas’uliyatimiz bilan jamiyatning boshqa qatlamlariga o‘rnak bo‘lishimiz kerak.
Roxat SAFAROVA,
Pedagogika fanlari doktori, professor,
“Alifbe” darsligi muallifi
O‘zbek dasturchilari 1-sinflar uchun “Alifbe” elektron darsligini ishlab chiqishdi
O‘zbekiston Xalq ta’limi vazirligi huzuridagi Multimedia umumta’lim dasturlarini rivojlantirish markazi dasturchilari 1-sinflar uchun “Alifbe” elektron darsligini yaratishdi. Bu haqda Intellektual mulk agentligining saytida xabar berildi, deb Kun yozmoqda.
Elektron darslikning asosiy vazifasi zamonaviy texnika vositalari orqali bilim olishdan iborat bo‘lib, undagi video va audio roliklar qabul qilinayotgan bilimlarni oson o‘zlashtirishga va yodda saqlab qolishiga yordam beradi. Resursda foydalanilgan rang-barang tasvirlar, o‘yinlar, musiqalar bolalarning fanga bo‘lgan qiziqishlarini oshiradi. Darslikning oxirgi qismida mavzuni mustahkamlash uchun vazifalar berilgan. O‘quvchilar alifbeni kompyuter orqali o‘rganish imkoniyatiga ega.
Mualliflar – Ergashev Sharibboy, Kolantarov Aron, Achilova Nasiba, A’zamova Nilufar, Nazirbayev Abdimutalip va Ataxojayev Murodxonlarga ushbu dastur uchun № DGU 03732 raqamli guvohnoma berilgan.