Биология. 9 класс
140 Mitoxondriyaning ipsimon shaklining uzunligi qancha ?
Биология, 5 синф, Пратов У., Тӯхтаев А., Азимова Ф., Тиллаева З., 2020
Биология, 5 синф, Пратов У., Тӯхтаев А., Азимова Ф., Тиллаева З., 2020.
Учебник по биологии для 5 класса на таджикском языке.
Ривоҷёбии босуръати илму фан, муносибатҳои иҷтимоӣ ва экологӣ дар замени хрзира, ки доимо омӯхта мешаванд, дар мактабҳои таълими миёнаи умумӣ фанни биологияро аз ҷиҳати мазмун ба талаботи замон дар хрлати мувофиқ таълим додан (8ТЕАМ) дар назди омӯзгорони фан яке аз вазифаҳои нихрят муҳим ба ҳисоб меравад.
Шумо акнун донишҳои аз табиатшиносӣ гирифтаатонро бо фанни нав – биология такомул медиҳед. Биология фан дар бора и организмҳои зинда буда, вай табиатро меомӯзад, олами наботот ва ҳайвонотро тадкиқ мекунад. Аҳамияти фанни биология ба таракёти илму техника ва технология, соҳаҳои истеҳсолӣ ва мавкри он дар ҳаёти ҳаррӯза ифода меёбад.
Шинос шудан бо сохти пурбин ва микроскоп.
Барой омӯзиши сохти организмҳои зинда аз асбобхри калоннишондиҳанда истифода мебаранд. Ба онҳо пурбин (лупа) ва микроскоп дохил мешавад. Пурбин – асбоби аз хама соддаи калоннишондиҳанда буда, аз оина (линза) и ду тарафаш барҷаста иборат аст.
Пурбини дастй (расми 10) чизро 2-20 маротиба калон карда нишон медихад. Пурбин ба организмҳои зиндаи санҷидаистода то дараҷаи аник, намоён шуданаш наздик карда мешавад ва сохти объекти санҷидаистода омӯхта мешавад. Масалан, лорчаҳои тарбуз ё ки помидорро санҷида, онҳо аз ҳуҷайраҳои даврашакл иборат буданашро аниқ кардан мумкин аст.
Микроскоп (заррабин) – ҷиҳози лаборатории ҷисмҳои хурдро калоннишондиҳанда ҳисоб мешавад (расми 11). Дар қисми болоии найчаи биниш – тубус окуляр (мили қисми асбоби оптики), дар қисми поёнаш объектив ҷойгир шудааст. Онҳо ба линзачаҳои калонкунанда соҳиб аст. Ба штатив, тубус ва мизчаи чизгузорӣ маҳкам карда шудааст.
МУНДАРИҶА.
БОБИ I. БИОЛОГИЯ ФАН ДАР БОРАИ ОРГАНИЗМҲОИ ЗИНДА.
§1. Биология – фан дар бораи ҳаёт.
§2. Хусусиятҳои орган измҳои зинда.
§3. Усулҳои омӯзиши биология.
§4. Ҳуҷайра – асоси ҳаёт.
БОБИ II. ГУНОГУНИИ ОРГАНИЗМҲОИ ЗИНДА.
§5. Маълумотҳои умумӣ дар бораи организмхри зинда.
§6. Олами бактерияҳо.
§7. Олами занбӯруғҳо.
§8. Олами растаниҳо.
§9. Растаниҳои дараҷаи паст.
§10. Растаниҳои дараҷаи олӣ.
§11. Растаниҳои шифобахш ва заҳрноки дар Узбекистан васеъ паҳнгашта.
§12. Олами ҳайвонот.
§13. Ҳайвонҳои бемӯҳра.
§14. Ҳайвонҳои мӯҳрадор.
§15. Система и узвхои.
БОБИ III. ОРГАНИЗМ ВА МУҲИТИ БЕРУНА.
§16. Омилҳои экологӣ.
§17. Инсон ва табиат.
§18. Муҳофизат намудани табиат.
ШАРҲИ БАЪЗЕ ИСТИЛОҲҲОИ КИТОБИ ДАРСИ.
Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Биология, 5 синф, Пратов У., Тӯхтаев А., Азимова Ф., Тиллаева З., 2020 – fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.
Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России. Купить эту книгу
Биология. 9 класс
Учебное пособие для 9 класса учреждений общего среднего образования с русским языком обучения. Пособие выпущено издательством «Народная асвета».
Рецензенты
Допущено Министерством образования Республики Беларусь
Все права защищены. Воспроизведение материалов сайта, в том числе материалов для скачивания и изображений обложек пособий, с целью извлечения прибыли (в коммерческих или рекламных целях) без разрешения правообладателей ЗАПРЕЩЕНО. Нарушение авторских прав преследуется по закону.
Описание
Учебное пособие для 9 класса учреждений общего среднего образования с русским языком обучения. Пособие выпущено издательством «Народная асвета».
ИНТЕРНЕТ-МАГАЗИН
ПОКУПАТЕЛЮ
- Доставка
- Оплата
- Дополнительная информация
- Интернет-магазины партнеров
- Книжные магазины
- Оптовая торговля
ЭЛЕКТРОННЫЕ КНИГИ
- Приложение Aversev Media
- Как купить
ИЗДАТЕЛЬСТВО
Нет аккаунта? Зарегистрируйтесь
Есть аккаунт? Войти
- © ОДО «Аверсэв», 2014 — 2023
- Договор публичной оферты
- Правила использования материалов сайта
- Обработка персональных данных
- Этот сайт защищен reCAPTCHA и Google. Политика конфиденциальности и Условия использования применяются
Мы в социальных сетях
Следите за акциями и новостями
Общество с дополнительной ответственностью «АВЕРСЭВ» зарегистрировано в ЕГР за № 100599817 решением Мингорисполкома № 698 от 20.06.2000г.
Интернет-магазин aversev.by зарегистрирован в Торговом реестре Республики Беларусь от 21.12.2020 с регистрационным номером 499136. УНП 100599817.
Юридический адрес: 220090, Республика Беларусь, г. Минск, ул. Олешева, д. 1, офис 309. E-mail: info@aversev.by
Почтовый адрес: Республика Беларусь, 220090, г. Минск, а/я 3.
Наш график работы: с понедельника по четверг с 9:00 до 18:00, пятница с 9:00 до 16:45.
Номер и адрес электронной почты лица, уполномоченного рассматривать обращения покупателей о нарушении их прав, предусмотренных законодательством о защите прав потребителей: +375 (29) 368-20-40, zakaz@aversev.by.
Уполномоченные по защите прав потребителей: отдел торговли и услуг администрации Советского района г. Минска, +375 17 3771393, +375 17 3181333.
Выбрано максимальное количество наименований в одном заказе (25шт). Для заказа дополнительных позиций необходимо создать новый заказ. ×
Превышено количество неоплаченных заказов (не более 5). Для оформления нового заказа, необходимо оплатить или отменить предыдущие заказы в личном кабинете. ×
9 sinf biologiya mavzulashtirilgan
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan
A 1,2,4,5,7 B1,4,5,7 C1,3,4,5,6 D 2,3,6
2. biologiyaning kuzatish metodi xususiyatlariga mos kelmaydigan javobni belgilang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan
A 1,2,4,5,6,7 B1,4,5,7 C 3,6 D 2,3,6
3. biologiyaning taqqoslash metodi xususiyatlariga mos kelmaydigan javobni belgilang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)predmet va hodisalarning mohiyatini ochishga asoslangan 5)miqdor va sifat ko’rsatkichlarini ta’riflashda ko’p qo’llaniladi 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)Gekkel va Myuller juda katta muvaffaqayatlarga erishgan 8)biologiyada qo’llanilishi Ch.Darvinning nomi bilan bog’liq
A1,3,4,5,6,7,8 B1,3,5,6,8 C 1,3,4,5,6,8
4. . biologiyaning taqqoslash metodi xususiyatlariga mos keladigan javobni belgilang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)predmet va hodisalarning mohiyatini ochishga asoslangan 5)miqdor va sifat ko’rsatkichlarini ta’riflashda ko’p qo’llaniladi 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)Gekkel va Myuller juda katta muvaffaqayatlarga erishgan 8)biologiyada qo’llanilishi Ch.Darvinning nomi bilan bog’liq
A 2,3,5 B 2,5 C 2 D 2,4,7
5. biologiyaning tarixiy metodi xususiyatlariga mos kelmaydigan xususiyatlarni aniqlang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan 8)chuqur sifatiy o`zgarishlarning vujudga kelishiga sabab bo`ladi 9) O`rta asrlarda boshlangan 10) fizika, kimyo fanlari ravnaqi bilan bog`liq 11) Abu Ali ibn Sino nomi bilan bog`liq 12) Darvin nomi bilan bog`liq
A 1,2,4,5,7,9,10,11 B1,4,5,7,10,11
C 3,6,8,12 D 2,3,6,8,9,12
6. biologiyaning tarixiy metodi xususiyatlariga mos keladigan xususiyatlarni aniqlang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan 8)chuqur sifatiy o`zgarishlarning vujudga kelishiga sabab bo`ladi 9) O`rta asrlarda boshlangan 10) fizika, kimyo fanlari ravnaqi bilan bog`liq 11) Abu Ali ibn Sino nomi bilan bog`liq 12) Darvin nomi bilan bog`liq
A 1,2,4,5,7,9,10,11 B1,4,5,7,10,11
C 3,6,8,12 D 2,3,6,8,9,12
7. biologiyaning eksperimental metodi xususiyatlariga mos kelmaydigan xususiyatlarni aniqlang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan 8)chuqur sifatiy o`zgarishlarning vujudga kelishiga sabab bo`ladi 9) O`rta asrlarda boshlangan 10) fizika, kimyo fanlari ravnaqi bilan bog`liq 11) Abu Ali ibn Sino nomi bilan bog`liq 12) Darvin nomi bilan bog`liq
A 1,2,3,4,5,6,7,8 B 6,10,11
C 3,6,8,12 D 9,10,11
8. biologiyaning eksperimental metodi xususiyatlariga mos keladigan xususiyatlarni aniqlang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan 8)chuqur sifatiy o`zgarishlarning vujudga kelishiga sabab bo`ladi 9) O`rta asrlarda boshlangan 10) fizika, kimyo fanlari ravnaqi bilan bog`liq 11) Abu Ali ibn Sino nomi bilan bog`liq 12) Darvin nomi bilan bog`liq
A 1,2,3,4,5,6,7,8 B 6,10,11
C 3,6,8,12 D 9,10,11
9. K.Linney qaysi biologik metod yordamida sistematikaga asos solgan?
A tarixiy B taqqoslash C kuzatish D eksprimental
10. Eng dastlabki usullardan biri?
11. Qaysi usul yordamida har qanday biologik hodisani tasvirlash tariflash mumkin?
12. Qaysi usullar turlarini aniqlashda keng foydalanadi?-
13.Liney katta muvofaqiyatga erishgan-.
14.Qaysi usul bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas
15. Kuzatish usuli nimada ko’p qo’llaniladi?
A. bir xil predmet hodisani boshqa predmet hodisa bilan o’xshashlik va farqini aniqlashda
B.tirik organizmlarni miqdor va sifat ko’rsakichini tasvirlashda
C.boshqa metodlarga nisbatan chuqur o’rganiladi
D.voqea hodisalarni oldindan bilish imkonini beradi
16. Taqqoslash usulining mohiyati nimada?
A. bir xil predmet hodisani boshqa predmet hodisa bilan o’xshashlik va farqini aniqlashda
B.tirik organizmlarni miqdor va sifat ko’rsakichini tasvirlashda
C.boshqa metodlarga nisbatan chuqur o’rganiladi
D.voqea hodisalarni oldindan bilish imkonini beradi
17. …. usulida turli hodisa uchun umumiy hisoblangan qonuniyatlarni ochishga imkon yaratilgan
18.Qaysi usul yordamida sistematika va hujayra nazariyasiga asos solingan
19..biologiya qollanishi Darvin nomi bilan bog’liq
20.Qaysi usul biologiyada chuqur sifatiy o’zgarishlar yuzaga kelishiga sabab bo’ldi
21.hozirgi kunda….usuli hayotiy hodisalarni o’rganishning asosiga aylangan
22.Qaysi usul yordamida hozirgi zamon olamini va uning o’tmishini ko’rsatuvchi malumotlar asosida tirik tabiatning rivojlanish jarayonlarini aniqlash mumkin
23.U O’rta asrlar (Ibn sino) davrida ko’p qo’llanilgan-
24. Uning haqiqiy ravnaqi fizika kimyo fanlarini qo’llash tufayli 19-20-asrda keng qo’llanilgan
25. Tibbiyotda ishlatiladigan dori darmonlar olishda rangli metallar radioaktiv elementlari bo’lgan rudalarni boyitishda qaysi organizmlardan foydalaniladi
26. Hozirgi kunda mikroorganizmlardan nima maqsadda foydalaniladi
1. atir-upa sanoatida 2. dori-darmon olishda 3.rangli metallar rudalarini boyitishda 4. radioaktiv metallar rudalarini boyitishda 5. to`qimachilikda 6. bo`yoq olishda 7. chorvachilikda 8. havoning ifloslanganlikning darajasini aniqlanshda
A 1,2,3,7 B 2,3,5,7 C 2,3,4,7 D 1,2,3,4,5,6,7,8
27.Qaysi suvo’tdan chorva ozuqalarini boyitishda keng qo’llaniladi
28. Jonli va jonsiz tabiatdagi umumiy bo’lgan xususiyatni belgilang.
A sifatiy va miqdoriy belgilarning ritmik o’zgarishi
B o’xshash kimyoviy elementlardan tuzilganligi
C rivojlanish davrida bir-biriga davriy aylanib turishi
D biogen migratsiyada qatnashishi
29.Jonsiz tabiatdagi jism tashqi muhit tasirida o’zining sifat ko’rsatgichlarini .
D.qayta tiklab rivojlanadi
30. Tiriklikning asosiy omili –
B.yangi sifat belgilarini hosil qiladi
31. Jonsiz tabiatdagi jismlarga xos bo’lmagan xususiyatni belgilang
A tashqi muhit ta’sirida o’zining sifat ko’rsatkichlarini yo’qotadi
B oqsillar tiklanib turadi
C tashqi muhit bilan o’zaro ta’sir ularning yemirilishiga olib keladi
D o’zgarishlarga uchraydi, yangi sifat belgilarini hosil qiladi
32. Tiriklikning barcha xossalarini o`zida mujassamlashtirgan eng kichik zarracha-
A) atom B) molekula C) hujayra D) to`qima
33. Moddalar va energiya manbai –
34.Tiriklikning eng muhim tomoni
35.O’z-o’zini tiklash qanday jarayonlarda namoyon bo’ladi
Ajinssiz va jinsiy ko’payish
B.moddalar va energiya almashinuvi
D.moddalar energiya va axborot oqimi
36.O’z-o’zini tiklash asosida….kelib chiqadi
A.7DNKda joylashgan axborot asosida yangi molekula va tuzilmalar
C.RNKda joylashgan axborot asosida yangi molekula va tuzilmalar
37 Biologik tizimlar qanday darajalarga bo’linadi –
A hujayra, to’qima, organ, organism, populyatsiya, biogeosenoz B.biogeosenoz,biosfera
C. atom, molekula, hujayra, to’qima, organ, organism, populyatsiya, biogeosenoz, biosfera
D.molekula, hujayra, to’qima, organ, organism, populyatsiya, ekotizim, biosfera
39. Tizim deganda nima tushuniladi.
A.somatik hujayra xromosomasining miqdoriy sifatiy belgilari yigindisi
B. bir butunlikni tashkil etuvchi molekula, hujayra, organ, organizmlarning o`zaro bog`lanishlari va ta’siri
C.har xil komponentlarning tasiri va rivojlanishi
D.Bir butunlikni tashkil etuvchi komponentlarning ma’lum izchilligidagi o’zaro bog’lanishlari va tasiri
40. Tuzilishning qanday daraja(lar)sida atrof-muhit bilan ya’ni moddalar, energiya va axborot almashinuvlar natijasida o’ziga xos muayyan tizimlar kelib chiqadi?
A molekula B biosfera C organizm D hammasi
41.Tizimning asosiy tarkibiy qismlarini aniqlang.
A.Komponentlar, bog’lanishlar, chegaralar
B.hujayra, to’qima, organ, organism, populyatsiya, biogeosenoz
D.molekula, hujayra, to’qima, organ, organism, populyatsiya, biogeosenoz
42.Bu bosqichda tirik tizim oqsil, nuklein kislota, uglevodlarning faoliyat ko’rsatishida namoyon bo’ladi
43. Quyosh nuri energiyasining kimyoviy energiyaga aylanishi qaysi darajada kuzatiladi
44. Qaysi darajada tuzilmalarning avlodlardagi barqarorligi kuzatiladi
45.Qaysi darajada biologik moddalar bir butun tizim sifatida birlashadi
46.Tiriklikning hujayra tuzilish darajasiga binoan barcha organizmlar qanday guruhlarga ajratiladi
A.hujayrali va hujayrasiz
B.prokariotlar va eukariotlar
C.bir va ko’p hujayrali
D.tuban va yuksak o’simliklar
47. Hujayra tuzilish darajasiga ko’ra barcha tirik organizmlar … bo’linadi
A virus va eukariotlarga Bvirus va prokariotlarga
C bir va ko’p hujayralilarga
D faglar va zamburug’larga
A. bir necha turdagi to’qimalarning tuzilish va funksional yigindisi
B. mustaqil hayot kechiruvchi yaxlit yoki bir va ko’p hujayrali tirik tizim
D.tuzilishi o’xshash bo’lgan hujayralar va hujayralararo modda yig’indisi
49. juftlab yozing
a- hujayra b- molekula c-to`qima d- populyatsiya e-ekotizim
1. quyosh energiyasi kimyoviy energiyaga aylanadi 2.organizmlarning funksional birligi 3.Tiriklikning xususiyatlarini o`zida mujassamlashtirgan eng kichik zarracha 4. moddalar bir butun tizim sifatida birlashadi 5.hujayralar yig`indisidan iborat 6. hujayralararo moddalar yig`indisidan iborat 7. organizmlarni yashash sharoiti bilan bog`liq holda birlashtiradi 8. yerdagi turli tuman hayot ko`rinishlarini qamrab oladi
9. anorganik, organic moddalar, avtotrof va geterotrof organizmlarni o`z ichiga oladi
A a-1,3; b-2,4; c-5; d-7; e-8,9;
B a-2,4; b-1,3; c-5,6; e-7;
C a-2,3,4; b-1; c-5,6; e-7,9;
D a-2,4; b-1,3; c-5,6; e-7;
50. Ekotizim tuzilish darajasi uchun mos kelmaydigan xususiyatlarni aniqlang
1.kelib chiqishi, yashash sharoiti o`xshash organizmlar yig`indisidan iborat 2.xilma-xil organizmlarni yashash sharoiti bilan bog`liq holda birlashtiradi 3.hayotning barcha ko`rinishlarini qamrab olgan tabiiy tizimdir 4. moddalar va energiyaning davriy aylanishi kuzatiladi 5.anorganik , organic moddalar, avtotrof va geterotrof organizmlarni o`z ichiga oladi 6.hujayralar yig`indisidan iborat 7. hujayralararo moddalar yig`indisidan iborat 8. asosiy vazifasi energiyani to`plash va taqsimlash
A 1,2,3,5,8 B 2,5,8 C 4,6,7 D 1,3,4,6,7
50. Ekotizim tuzilish darajasi uchun mos keladigan xususiyatlarni aniqlang
1.kelib chiqishi, yashash sharoiti o`xshash organizmlar yig`indisidan iborat 2.xilma-xil organizmlarni yashash sharoiti bilan bog`liq holda birlashtiradi 3.hayotning barcha ko`rinishlarini qamrab olgan tabiiy tizimdir 4. moddalar va energiyaning davriy aylanishi kuzatiladi 5.anorganik , organic moddalar, avtotrof va geterotrof organizmlarni o`z ichiga oladi 6.hujayralar yig`indisidan iborat 7. hujayralararo moddalar yig`indisidan iborat 8. asosiy vazifasi energiyani to`plash va taqsimlash
A 1,2,3,5,8 B 2,5,8 C 4,6,7 D 1,3,4,6,7
51. populyatsiya tuzilish darajasi uchun mos keladigan xususiyatlarni aniqlang
1.kelib chiqishi, yashash sharoiti o`xshash organizmlar yig`indisidan iborat 2. kelib chiqishi, yashash sharoiti bir xil organizmlar yig`indisidan iborat 3.xilma-xil organizmlarni yashash sharoiti bilan bog`liq holda birlashtiradi 4. moddalar va energiyaning davriy aylanishi kuzatiladi 5.anorganik , organic moddalar, avtotrof va geterotrof organizmlarni o`z ichiga oladi 6.hujayralar yig`indisidan iborat 7. hujayralararo moddalar yig`indisidan iborat 8. dastlabki evolyutsion o`zgarishlar kuzatiladi
A 1,2,8 B 1,3,8 C 1,8 D 3,4,5,6,7
52. populyatsiya tuzilish darajasi uchun mos kelmaydigan xususiyatlarni aniqlang
1.kelib chiqishi, yashash sharoiti o`xshash organizmlar yig`indisidan iborat 2. kelib chiqishi, yashash sharoiti bir xil organizmlar yig`indisidan iborat 3.xilma-xil organizmlarni yashash sharoiti bilan bog`liq holda birlashtiradi 4. moddalar va energiyaning davriy aylanishi kuzatiladi 5.anorganik , organic moddalar, avtotrof va geterotrof organizmlarni o`z ichiga oladi 6.hujayralar yig`indisidan iborat 7. hujayralararo moddalar yig`indisidan iborat 8. dastlabki evolyutsion o`zgarishlar kuzatiladi
A 2,3,4,5,6,7 B 1,3,8 C 1,8 D 3,4,5,6,7
53.Odam terisi qanday to’qimalardan tuzilgan
B.muskul va nerv
C.hujayralararo modda to’plami
D.qo`shuvchi va biriktiruvchi
A. bir necha turdagi to’qimalarning tuzilish va funksional yigindisi
B. mustaqil hayot kechiruvchi yaxlit yoki bir va ko’p hujayrali tirik tizim
C. kelib chiqishi yashash sharoiti va hayot tarzi bir xil organizmlar yig’indisi
D.tuzilishi o’xshash bo’lgan hujayralar va hujayralararo modda yig’indisi
A. bir necha turdagi to’qimalarning tuzilish va funksional yigindisi
B. mustaqil hayot kechiruvchi yaxlit yoki bir va ko’p hujayrali tirik tizim
C. kelib chiqishi yashash sharoiti va hayot tarzi bir xil organizmlar yig’indisi
D.tuzilishi o’xshash bo’lgan hujayralar va hujayralararo modda yig’indisi
A. bir necha turdagi to’qimalarning tuzilish va funksional yigindisi
B. mustaqil hayot kechiruvchi yaxlit yoki bir va ko’p hujayrali tirik tizim
C. kelib chiqishi yashash sharoiti va hayot tarzi bir xil organizmlar yig’indisi
D.tuzilishi o’xshash bo’lgan hujayralar va hujayralararo modda yig’indisi
57.Qaysi bosqichda dastlabki evolyusion o’zgarishlar kuzatiladi
58.tiriklikning ancha yuqori darajadagi tuzilmasi bo’lib turlar tarkibi bo’yicha xilma xil organizmlarni ularning yashash sharoiti bilan bog’liq holda birlashtiradi
59. Biogeosenoz daraja qanday tarkibiy qismlarni o’z ichiga oladi
A. tirik o’lik oraliq modda
C.avtotrof va geterotroflar,organic va anorganik modda
D. bir va ko’p hujayrali
60.Biogeosenozning asosiy vazifasi
A.energiyani to’plash va.energiyani taqsimlash
B.moddalarning davriy aylanishini taminlash
C.tiriklikning bir butunligini taminlash
D.irsiy belglarni o’tkazish
61. Hayotning barcha ko’rinishlarini qamrab olgan ancha yuqori darajadagi tabiiy tizimdir
62. yerdagi turli tuman hayotiy ko’rinmalarni qamrab oladi
63. Biosferaning tarkibiy qismlarini toping
A. tirik o’lik oraliq modda
C.avtotrof va geterotroflar,organic va anorganik modda
D. bir va ko’p hujayrali
64.Qaysi darajada moddalarning katta doirada aylanishi kuzatiladi
65.Tirik mavjudotlar qachon kelib chiqqan
A.1-1,5mlrd yil B.2,5-3mlrd yil
C.7,5mlrd yil D.3,5mlrd yil
66. Dastlabki tirik organizmlar bir hujayrali bo’lib, juda sodda tuzilgan va hozirgi . larga o’xshab ketgan.
A volvoks Bsianobakteriyalar C vibrionlar
67.Dastlabki tirik organizmlar qaysi organizmlarga o’xshash bo’lgan
68.Olimlar organic olamni nechta dunyoga ajratadilar-A.4(bakteriya,zamburug’,o’simlik,hayvon)
B.2(prokariot va eukariot)
D.to’gri javob yo’q
69. Juftlab yozing
a- de Errel b-Frosh c-Pavlov d- Sechenov e-Yanskiy
1. oqsil kasalligini aniqladi 2. qon guruhlarini aniqladi 3. proprioretseptorlarni o`rgandi 4.”Nutq bizni odam qildi” deb aytgan 5. Organizm hayotida tashqi muhitning ahamiyati beqiyos ekanligini aytib o`tgan 6.shartli reflekslarni o`rgangan 7. ovqat hazm qilish organlar vazifasini shartli reflekslar hosil qilish yo`li bilan o`rgangan 8.viruslarning bakteriali filtrda o`ta olishini aniqlagan 9.bakteriyani zararlovchi virusni kashf qilgan 10. rezus omilni aniqlagan
A a-1; b-8,9; c-4,5,6,7; d-3; e-2,10;
B a-9; b-1,8; c-4,6,7; d-3,5; e-2;
C a-9; b-1; c-4,6,7; d-3,5,6; e-2;
D a-1; b-9; c-3,4,6; d-5,7; e-2,10;
70.Kim tamakida uchraydigan tamaki mozaikasi kasalligini qo’zg’atuvchilarni bakteriali filtrdan o’ta olish xususiyatini aniqlagan
A.1892-yil Ivanovskiy B.1892-yil Leffler
C. 1917-yil de Erell D.1893-yil Mechnikov
71.Qaysi olimlar uy hayvonlarida uchraydigan oqsil kasaligini qo’zg’atuvchilari bakteriali filtrdan o’ta olishini aniqlagan
A.1892-yil Ivanovskiy B. Leffler va Frosh
C. 1917-yil de Erell D.1893-yil Mechnikov
72.Bakteriofag virusni kim kashf etgan
A.1892-yil Ivanovskiy B.1892-yil Leffler
C. 1917-yil de Erell D.1893-yil Mechnikov
73.Bakteriyalarni zararlovchi virus –
A.bakteriofag B.tamaki mozaikasi
C.gripp virusi D.gerpess virusi
74.Viruslarni o’rganuvchi fan –
75. Viruslar qaysi kasalliklarni keltirib chiqaradi?
77.ular faqat hujayrada yashaydi,hujayra ichi parazitlari bo’lib,hujayradan tashqarida erkin va faol holatda uchramaydi,ko’payish xususiyatiga ham ega emas
78. a-virus b- bakteriyalar qo`zg`atuvchi kasalliklarni aniqlang
1. o`lat 2.terlama 3.ensefalit 4. gepatit 5.bo`g`ma 6.kuydirgi 7. quturish 8.dizenteriya 9.qizilcha 10. miyelit 11. qizamiq
A a-1,2,5,6,8,11; b-3,4,7,9,10
B a-3,4,6,7,9,10,11; b-1,2,5,8
C a-3,4,7,9,10; b-1,2,5,6,8,11
D a-3,4,7,8,9,10,11; b-1,2,5,6
79. Viruslar qo`zg`atuvchi kasalliklarga mos kelmaydigan javobni aniqlang
1. o`lat 2.terlama 3.ensefalit 4. gepatit 5.bo`g`ma 6.kuydirgi 7. quturish 8.dizenteriya 9.qizilcha 10. miyelit 11. qizamiq
A 3,4,7,9,10 B 3,4,6,7,9,10,11 C 1,2,5,8 D 1,2,5,6,8,11
80. Viruslar qo`zg`atuvchi kasalliklarga mos keladigan javobni aniqlang
1. o`lat 2.terlama 3.ensefalit 4. gepatit 5.bo`g`ma 6.kuydirgi 7. quturish 8.dizenteriya 9.qizilcha 10. miyelit 11. qizamiq
A 3,4,7,9,10 B 3,4,6,7,9,10,11 C 1,2,5,8 D 1,2,5,6,8,11
81.Viruslar qanday guruhlarga ajratiladi
A.oddiy va murakkab
B.bir va ko’p hujayrali
C.RNK va DNK saqlovchi
D.tuban va yuksak
82.Tamaki mozaikasi virusining tarkibini aniqlang-
A.oqsil qobig’I, DNK
B.oqsil qobig’I, RNK va DNK
C.oqsil qobig’I, RNK
83.virus hujayraga kirishi qanday amalga oshadi –
A.hujayra oralig’I muhitda hosil bo’lgan pinositoz vakuola orqali
B.hujayra sirtidagi maxsus oqsil reseptor bilan bog’lanish orqali
C.hujayra oralig’I muhitda hosil bo’lgan fagositoz vakuola orqali
84.Virusning hujayraga kirib borishi …..xususiyatini keltirib chiqaradi
C.halok bo’ladi D.portlash
85.Virusning hujayraga kirish ketma-ketligini ko’rsating
1)Sitoplazmatik membranadan tashkil topgan vakuola qobig’i boshqa vakuola yoki yadro bilan qo’shiladi 2)virus bilan bog’langan hujayraning qismi sitoplazmaga birlashib vakuolaga aylanadi 3)hujayra sirtidagi sezgir reseptorlarni tanish xusuiyatiga ega 4)bu bog’lanish virus yuzasidagi oqsillar orqali amalga oshadi 5)hujayra sirtidagi maxsus oqsil reseptor bilan bog’lanish sodir bo’ladi
86. Virusning hujayraga kirish ketma-ketligini ko’rsating
1. virus hujayraning barcha qismiga tarqaladi 2. hujayra sirtidagi sezgir retseptorlarni taniydi 3. virus bilan bog`langan sitoplazma qismi vakuolga aylanadi 4.vakuol sitoplazmasi boshqa vakuola bilan qo`shiladi 5.vakuol qobig`I boshqa vakuol bilan qo`shiladi 6. vakuol sitoplazmasi yadro bilan qo`shiladi 7. vakuol qobig`I yadro bilan qo`shiladi 8. virus yuzasidagi oqsillar bilan bog`lanish yuzaga keladi
A 2,8,3,4,6,1 B 2,8,3,5,7,1 C 2,8,3,4,5,1 D 2,8,3,1,4,7
87.Sariq kasaligini qaysi viruslar qo’zg’atadi.
A.Ava B virusi B.adenovirus
C.kox basillasi D.hammasi to’g’ri
88.Virusning hujayradan chiqishi qanday amalga oshadi
C.kurtaklanish va pinositoz
89.Virus qanday ko’paysa hujayra nobud bo’ladi- A.portlash B.kurtaklanish
C.ekzositoz D.A va B
90.Virus qanday ko’paysa hujayra hayotchanligini ma’lum vaqtgacha saqlab qoladi
C.endositoz D.A va B
91.bakteriyalarning hujayra qobig’I hayvonlarnikidan qanday farq qiladi
A.qalin bo’ladi va oqsil reseptorli
B.yupqa va reseptorli
C.yupqa va oqsil reseptorsiz
D.to’g’ri ajvob yo’q
A bakteriya virusi B.bakteriya kasalligi
C.zamburug’da parazitlik qiladigan bakteriya
D.odamda parazitlik qiladigan viruslar
93.Bakteriofaglarning hujayraga kirishi qanday ketma ketlikda kechadi
1)bakteriofag hujayrasiga ichi kovak tayoqcha yordamida uning boshchasida joylashgan DNK(RNK) itarib kiritiladi 2)bakteriofag genomi sitoplazmaga tushadi 3)kapsid tashqarida qoladi 4)bakteriya hujayra sitoplazmasida bakteriofag genomi reduplikasiyalanadi 5)oqsil sintezlanib uning kapsidi shakllanadi 6)oradan vaqt o’tgach bakteriya hujayrasi nobud bo’ladi 7)yetilgan fag zarralari tashqariga chiqariladi
94.T-2 bakteriofag modelini aniqlang(bakteriya hujayrasi bilan qo’shilishidan oldin)
1)DNK li boshcha 2)yoqachasi 3)g’ilof 4)dum qismidagi iplari
A.1,2,3 B.2,3,4 C.1,3 D.1,2,3,4
95…..avtonom genetic tuzilmalar bo’lib hujayradan tashqarida rivojlana olmaydi
A virus B.bakteriya
C.bakteriofag D.A va C
96.Virus va bakteriofag nimadan kelib chiqqan –
A.mitoxondriyadan kelib chiqqan
B.hujayraviy shakllar bilan birgalikda rivojlangan hujayraning maxsus irsiy elementi
C.yadro membranasidan kelib chiqqan
D.bakteriyadan kelib chiqqan
97 Hayotning hujayraviy shakllari bilan birgalikda rivojlangan hujayraning maxsus irsiy elementidan kelib chiqqan organizmlarni aniqlang
A viruslar B viruslar va bakteriyalar
C virus, bakteriya, mikroblar D virus va bakteriofag
98. Prokariotlar xususiyatlariga mos kelmaydigan javobni aniqlang
1. irsiy belgilari nukleotidlarda joylashgan 2. hujayra qobig`I mureindan iborat 3. hujayra qobig`I pektindan iborat 4. vakuolalar bo`lmaydi 5. mitoz yo`li bilan ko`payadi 6. paretnogenez yo`li bilan ko`payadi 7. erkin azotni o`zlashtirmaydi 8. bo`linish amitoz bilan boradi 9. mitotic ip bo`lmaydi 10. endoplazmatik to`r yaxshi rivojlangan 11. murakkab xivchinga ega
A 1,2,4,8,9,11 B 1,2,3,8,9 C 3,5,6,7,10 D 4,5,6,7,10,11
99. Qaysi organizmlar hujayrasida mitoxondriya uchramaydi
1. spirilla 2. jo`ka 3. semga 4.amblistoma 5.achitqi 6. gommoz 7. vilt
A 1,4,5,6,7 B barchasi C 1,5,6,7 1,6
100. Bakteriyalarga xos xususiyatlarni aniqlang
1. mikroblar orasida eng katta guruhni tashkil etadi 2.Yer sharidagi eng qadimgi sodda tuzilgan organizmlar 3. barchasida plastida bo`lmaydi 4. sporasi 2530 C issiqqa, 1400 C sovuqqa dosh beradi 5. sporasi 2530 C sovuqqa, 140 0 C issiqqa dosh beradi 6.oziqlanish shimish yo`li bilan avtotrof va geterotrof 7. tiriklik qismi yadro va boshqa organoidlarga ajralmagan
A 2,4,7 B 1,2,3,4,6,7 C 1,2,5,6,7 D 1,2,5,7
101.Prokariotlarning hujayra qobig’I nimadan tashkil topgan
C.sellyuloza D.A va B
102.Yadrosi to’liq shakllanmagan ya’ni haqiqiy yadroga ega emas
A. prokariotlar B. sianobakteriyalar
C. hammasi D.bakteriyalar
103.Hazm qiluvchi vakuolalar bo’lmaydi,bazan gazli vakuolalar uchraydi
A. prokariotlar B.zamburug’lar
104.Qaysi organizmlar prokariotlarga mansub
A.bakteriya va ko’k yashil suvo’tlar
B.virus va zamburug’lar
C.bakteriya va viruslar
D.zamburug’lar va bakteriofag
105.Prokariotlarning xususiyatlarini toping
1)irsiy belgilari nukleotidlarda joylashgan 2)DNKsi halqasimon 3)jinsiy ko’payish kuzatilmaydi 4)hujayra markazi va mitotic ip yo’q 5)amitoz ko’payadi 6)plastida va mitoxondriya uchramaydi 7)hujayra qobig’I murein 8)odatda xivchinsiz,ba’zilarida xivchin oddiy tuzilgan 9)erkin azotni o’zlashtirish xususiyatiga ega 10)hazm qiluvchi vakuolalar bo’lmaydi 11)gazli vakuolalar bo’ladi
106.Bakteriyalarning hujayra po’sti nimadan tashkil topgan.
107.Bakteriyalar shakl jihatdan nechta guruhga bo’linadi
108.Bakteriyalar shakl jihatdan qanday guruhlarga bo`linadi
A anaerob, aerob, parazit B kok, batsilla, vibrion
C anaerob, aerob D foydali va parazit
109. Bakteriyalar 1)sharsimon 2)tayoqchasimon 3)buralgan vakillarini ko’rsating
a)kokk b)batsilla c)vibrion d)spirilla-
A.1a 2b 3cd B.1a 2b 3c
C.1b 2a 3d D.1cd 2b 3a
110.Bakteriya hujayrasining o’lchami
A.0,1mm B.0,1nm C.1mm D.200-300nm
111.Bakteriyalarda suv oziq yetishmasa yoki noqulay sharoitda nima kuzatiladi
A.halok bo’ladi B.yoriladi
C.spora hosil qiladi D.sista hosil qiladi
112 Bakteriyalarning sporalari qanday tarqaladi
A.sutemizuvchilar orqali B.qushlar orqali
C.shamol va suv orqali D.qanotchalari orqali
113.Bakteriyalarning erkin kislorodli muhitda yashovchi…,Kislorodsiz muhitda yashovchi…. kasallik qo’zg’atuvchi……bakteriya turlari bor
114.O’pka silini qaysi bakteriya qo’zg’atadi
A batsilla B.buralgan
115.Sekin rivojlanadigan kasallikni aniqlang
A.o’lat vabo kuydirgi
B. ichburug’,ko’kyo’tal qoqshol
116. Bakteriyalar qo`zg`atuvchi kasalliklarga mos keladigan javobni aniqlang
1. o`lat 2.terlama 3.ensefalit 4. gepatit 5.bo`g`ma 6.kuydirgi 7. quturish 8.dizenteriya 9.qizilcha 10. miyelit 11. qizamiq
A 3,4,7,9,10 B 3,4,6,7,9,10,11 C 1,2,5,8 D 1,2,5,6,8,11
117. bakteriyalar qo`zg`atuvchi kasalliklarga mos kelmaydigan javobni aniqlang
1. o`lat 2.terlama 3.ensefalit 4. gepatit 5.bo`g`ma 6.kuydirgi 7. quturish 8.dizenteriya 9.qizilcha 10. miyelit 11. qizamiq
A 3,4,7,9,10 B 3,4,6,7,9,10,11 C 1,2,5,8 D 1,2,5,6,8,11
118.Bakteriyalar orqali tez tarqaladigan kasalliklar qaysilar
A.o’lat vabo kuydirgi
B. ichburug’,ko’kyo’tal qoqshol
119.O’lat kasalligini keltirib chiqaradigan bakteriyalar qanday tarqaladi
A.tovushqon inidagi burgalar
Bsichqon va kalamushdagi burgalar
120.Emlash orqali qaysi kasalliklarning oldi olinadi
A.o’lat vabo kuydirgi
B. ichburug’,ko’kyo’tal qoqshol
121.Bakteriyalarning ahamiyatini aniqlang
1)moddalarning parchalanishi,chirish va achishini amalga oshiradi 2)organic moddalarni parchalab mineral moddalarga aylanadi 3) mineral moddalarni parchalab organic moddalarga aylantiradi 4) ularning faoliyatidan bodring karamni konservalashda foydalaniladi 5) pivo tayyorlashda ishlatiladi 6)ularning faoliyati natijasida tabiatda azot aylanishi yuz beradi 7) sut mahsulotlari tayyorlashda foydalaniladi 8)yem xashak o’simliklaridan silos bostirishda foydalaniladi 9)spirt, sirka olishda foydalaniladi 10)avtotrof bakteriyalar organik modda to’playdi 11)bazilari tuproqda yashab erkin azotni o’zlashtiradi 12) tuproq hosil bo`lishida ishtirok etadi
122.Tugunak bakteriyalar yiliga qancha azot to’playdi- A.200kg B.150-300kg
123.Bakteriyalardan qanday amaliy maqsadlarda foydalanilmaydi
B.bodring karam konservalash,yem xashak o’simliklaridan silos bostirish,
C.spirt,sirka olish,tolalarni ajratish
124.Qaysi bakteriyalar organizmlarda turli kasalliklarni keltirib chiqaradi
125.Ozuqa mahsulotlarini buzadigan bakteriyalarni aniqlang
126. Kislorodsiz muhitda yashovchi bakteriyalarni aniqlang.
A aerob B anaerob C parazit
127.qaysi bo’limga kiruvchi suvo’tlar o’simliklar dunyosining eng qadimgi vakillari bo’lib o’zining juda sodda tuzilishi bilan boshqa suvo’tlardan farq qiladi
A.ko’k yashil suvo’tlar B.qizil suvo’tlar
C.yashil suvo’tlar D.qo’ng’ir suvo’tlar
128. Qaysi organizmlarda gazli vakuolalar bo’ladi?
A zamburug’larda B prokariotlarda
C eukariotlarda D viruslarda
129. Halqa shakldagi DNK zanjiriga ega bo’lgan organizmlarni belgilang.
1) meningokokk 2)xrokokk 3)spirogira 4)achitqi
5) tugunak bakteriya 6)Salmonella
A 1,2,5 B 1,2,5,6 C 2,4,5 D 1,2,4,5,6
130. Ko’k-yashil suvo’tlarining belgilarini aniqlang.
1.hujayra shakli yumaloq ,bochkasimon
2.hujayra shakli silindrsimon 3.bir hijayrali 4.ko’p hujayrali5.ko’kfikosian pigment bo’ladi. 6.yashil xlorofill pigment bo’ladi 7.hujayra po’sti pektindan iborat 8.hujayra po’sti mureindan iborat-
131. Ko’k yashil suvo’tlar bo’limiga mansub suvo’tlarni aniqlang?
a)ipsimon b)bir hujayrali c)koloniyali
1)xrokok 2)ossilotoriya 3)nostok
C.3-a,2-b,4-c D.c-1 2-a 3-b
132.Ko’k-yashil suvo’tlarda ko’k …. yashil…. pigmentlari uchraydi
A fikosian;xlorofill B.xlorofill,fikosian
133.Ko’k yashil suvo’tlarning hujayra po’sti nimadan iborat
134.Kok yashil suvo’tlarda fotosintez mahsuli sifatida nima to’planadi
135.Qaysi bo’limga mansub suvo’tlar o’simliklar dunyosining eng qadimgi vakillari bo’lib o’zining juda soda tuzilishi bilan boshqa suvo’tlardan farq qiladi –
A.ko’k yashil suvo’tlar B.qizil suvo’tlari
C.yashil suvo’tlari D.qo’ng’ir suvo’tlari
136. Fikotsian va xlorofill pigmentiga ega bo’lgan suvo’tlarni belgilang.
1)xrokokk 2)xlorella 3)ossilotoriya 4)nostok 5)makrotsissis
A 1,3,4 B 1,2,3 C 3,4,5 D 2,3,4
137. Quyida berilgan suvo’tlarini ko’k-yashil (a) va yashil (b) suvo’tlarga ajrating.
1) xrokokk; 2) xlorella; 3) ossillatotiya;
4) nitella; 5) nostok
A a-1,3,5; b-2,4 B a-1,2,3; b-4,5
C a-2,3,4; b-1,5 D a-1,3,4; b-2,5
138. Fikotsianga ega bo’lmagan organizm(lar)ni aniqlang.
1) xrokokk 2) ulva 3)nitella 4) ossillatoriya
5) nostok 6)spirogira 7)ulotriks
A 1,4,5 B 2,3,6,7 C 1,3,6 D 2,6,7
139. Fikotsianga ega bo’lgan ko’p hujayrali organizm(lar)ni aniqlang.
1) xrokokk 2) ulva 3)nitella 4) ossillatoriya
5) nostok 6)spirogira 7)ulotriks
A 1,4,5 B 2,3,6,7 C 4 D 4,5
140.ko’k yashil suvo’tlar qanday ko’payadi-
A.ikkiga bo’linish va gormogoniylar orqali
B.vegetativ jinsiy va jinssiz
C.jinsiy va jinssiz
141.Ossilatoriyga xos bo`lgan belgilarni toping
1)oddiy ipsimon 2)colonial 3)shilimshiq pardasi yoq 4)shilimshiq po’st bilan o’ralgan 5)hujayrasining eni bo’yidan bir necha marta katta 6)tanasining bo`yi enidan bir necha marta katta 7) yong’oq olxo’ri donasidek kattalikda 8)tanasi bo’ylab bir xil tuzilgan hujayralardan iborat 9)marjonsimon, buralgan, ipsimon bo’ladi 10)sitoplazmada rangsiz xromatoplazma va uni o’ragan rangli sentroplazmaga bo’linadi 11) sitoplazmada rangsiz sentroplazma va uni o’ragan rangli xromatoplazmaga bo’linadi 12) gormogoniylar orqali ko’payadi 13)tog’li tumanlardagi buloq soy bo’yida uchraydi 14)sholipoya,ko’lmak suv hovuz ko’lda uchraydi
A. 1.3.5.6.8.11.12.14 B1.3.5.8.10.12
C 2.4.5.7.10 D.1.3.6.8.9.11.12.13
142. Ossilatoriyga xos bo`lmagan belgilarni toping
1)oddiy ipsimon 2)colonial 3)shilimshiq pardasi yoq 4)shilimshiq po’st bilan o’ralgan 5)hujayrasining eni bo’yidan bir necha marta katta 6)tanasining bo`yi enidan bir necha marta katta 7) yong’oq olxo’ri donasidek kattalikda 8)tanasi bo’ylab bir xil tuzilgan hujayralardan iborat 9)marjonsimon, buralgan, ipsimon bo’ladi 10)sitoplazmada rangsiz xromatoplazma va uni o’ragan rangli sentroplazmaga bo’linadi 11) sitoplazmada rangsiz sentroplazma va uni o’ragan rangli xromatoplazmaga bo’linadi 12) gormogoniylar orqali ko’payadi 13)tog’li tumanlardagi buloq soy bo’yida uchraydi 14)sholipoya,ko’lmak suv hovuz ko’lda uchraydi
A. 1.3.5.8.11.12.13 B 2.4.7.9.10.13
C 2.4.5.7.10 D.1.3.6.8.9.11.12.13
143.Gormogoniylar yordamida ko’payish qanday boradi –
A.iplarining bir necha qismlarga ajralishi
C.tallomining bo’laklarga ajralishi
144Nostokka xos xususiyatlarni toping
1)oddiy ipsimon 2)colonial 3)shilimshiq pardasi yoq 4)shilimshiq po’st bilan o’ralgan5)eni bo’yidan bir necha marta katta 6)yong’oq olxo’ri donasidek kattalikda 7)tanasi bo’ylab bir xil tuzilgan hujayralardaniborat 8)marjonsimon,buralgan,ipsimon bo’ladi 9)sitoplazmada rangsiz sentroplazma va uni o’ragan rangli xromatoplazmaga bo’linadi 10)gormogoniylar orqali ko’payadi 11)tog’li tumanlardagi buloq soy bo’yida uchraydi 12)sholipoya,ko’lmak suv hovuz ko’lda uchraydi
145. Volvoks va nostok uchun umumiy bo’lgan xususiyat(lar)ni belgilang.
1) hujayraviy tuzilishga ega 2)hujayra shakli sharsimon 3)xlorofill pigmentiga ega 4)o’xshash kimyoviy elementlardan tashkil topgan 5) irsiy moddasi sitoplazmada joylashgan 6) koloniyada hujayralar bir xil shaklda bo’ladi (o’lchovda emas!) 7) faqat avtotrof oziqlanadi
A 1,3,4 B 1,2,3,6,7 C 1,2,3,4,7 D 1,3
146.Ko’k yashil suvo’tlarni qayerlarda uchratish mumkin
A. chuchuk va sho’r suvlarda
B. tuproq uning yuzasida
C qoya va qaynar buloqlarda
147.Ko’k yashil suvo’tlarning ipsimon vakili…., bir hujayrali vakili…,koloniali holdagi vakili….
A.xrokokk, ossilatoriy, nostok
B.ossilatoriy, xrokkokk, nostok
C.xrokok, ossilatoriy, nemalion
D.nostok, ossilatoriy, nitella
148.Yaponiya va Xitoyda ……bazi turlari ozuqa sifatida foydalaniladi
149.Ularning faoliyati natijasida tabiatda azot aylanishi ro’y beradi
C.zamburug’lar D.A va B
150.Eukariotlarga xos xususiyatlarni aniqlang
1)yadrodagi irsiy material xromosomada joylashgan 2)jinsiy yo’l bilan ko’payadi,ba’zan partenogenez uchraydi 3)hujayra markazi va mitotik ip mavjud 4)mitoz boradi 5)plastida mitoxondriya va endoplazmatik to’r mavjud 6)xivchinlari murakkab tuzilgan 7)erkin azotni o’zlashtiradi 8)erkin azotni o’zlashtirmaydi 9)asosan aerob ba’zilari ikkilamchi anaerob 10)oziqlanish shimish yo’li bilan avtotrof va golozoy 11)hazm qiluvchi vakuolalarga ega
151.Haqiqiy yadroga ega bo’lgan yadroli organizmlar – A.eukariotlar B.prokariot
152 Hozirgi vaqtda o’simliklar qanaqa kenja guruhlarga bo’lib o’rganiladi?
1.bakteriyalar 2.qizil suv o’tlari 3.haqiqiy suv o’tlari 4.ko’k yashil suv o’tlar 5.yuksak o’simlilar.
A.1.2.3 B.2.3.5 C.2.3.4 D.2.4
153.Tuban o’simliklarni ko’rsating
A.ulotriks, spirogyra, ulva, nitella
B.ulotriks, laminariya, nitella, mox
C.xrokokk, ossilatoriy, torf
D.nitella, nostok, ulva, sfagnum
154. ko’p hujayrali yashil suvo’tlarni aniqlang
155. Bir va ko’p hujayralilar orasida turuvchi organizmni toping?
A.koloniya holda yashovchi o’simlilar
156. Quyidagi qaysi xususiyat tuban o`simlikalrga xos emas
A koloniya hosil qiladi B 1 hujayradan iborat
C ko`p hujayradan iborat D barchasi xos
157. 2-3 karra shoxlangan tallomga ega o`simlikni aniqlang
A Ulva B spirogyra C nitella D laminariya
158. Bargsimon tallomga ega organizmlarni ko`rsating
1. nitella 2. ulva 3. batsidiya 4. parmeliya 5. bug`u lishaynigi
A 4 B 1,4 C 2,4 D 3,4,5
159. Bargsimon tallomga ega avtotrof organizmni aniqlang
1. nitella 2. ulva 3. batsidiya 4. parmeliya 5. bug`u lishaynigi
A 4 B 1,4 C 2,4 D 3,4,5
160.Evolyusion jihatdan ancha yosh organizmlarni aniqlang
A.tuban o’simliklar B.yuksak o’simliklar
161 Gullamaydigan yuksak o’simliklarni aniqlang?
D.Mamont darxti,plaun va yo’sin, qirqquloq
A.gullamaydigan yuksak o’simliklar
163.Zamburug’larning a-suvo’tlardan va b-bakteriyalardan farqini aniqlang?
1. plastidalari bor 2.xlorofillning yo’qligi 3.yadroga ega bo’lishi 4.plastidalari yo’q 5. geterotrofligi 6.mitoz bilan ko`payishi 7. mitotic ipining mavjudligi
164. bakteriyalarning zamburug`lardan farqli bo`lgan xususiyatlarini aniqlang
1. geterotroflik 2. yadroning bo`lishi 3.mitoz bilan ko`payish 4. tallomga egalik 5.mitotik ipning mavjud emasligi 6. azotni to`plashi
A 2,3,4 B 1,2,3,4,5,6 C 4,5,6 D 5,6
165. bakteriyalardan zamburug`larning farqli bo`lgan xususiyatlarini aniqlang
1. geterotroflik 2. yadroning bo`lishi 3.mitoz bilan ko`payish 4. tallomga egalik 5.mitotik ipning mavjud emasligi 6. azotni to`plashi
A 2,3,4 B 1,2,3,4,5,6 C 4,5,6 D 5,6
166. bakteriyalarning zamburug`lardan farqli bo`lmagan xususiyatlarini aniqlang
1. geterotroflik 2. yadroning bo`lishi 3.mitoz bilan ko`payish 4. tallomga egalik 5.mitotik ipning mavjud emasligi 6. azotni to`plashi 7. vino tayyorlashda ishlatiladi
A 2,3,4 B 1,7 C 1,4 D 5,6
167.Zamburug’larning qancha turi bor(yer yuzida)- A.100 000 B.3 000
C.300 000 D.26 000
A. zamburug’ning vegetativ tanasi
B.tuban o’simliklar tanasi
C.moxning vegetativ tanasi
169.Miseliy nimadan tashkil topgan
A. gifalar yig’indisidan B.sporalardan
170.Zamburug’larning ko’payishi qanday boradi – A.vegetativ,jinsiy,jinssiz
B.ikkiga bo’linib va gormogoniylar orqali
D. mitseliyning bo’laklarga ajralishi
171.Zamburug’larning vegetativ ko’payishi qanday amalga oshadi
A.kurtaklanish,mitseliyning bo’laklarga ajralishi
B. har xil spora hosil qilish
C. suvo’tlarga o’xshash
D. maxsus jinsiy a’zolar hosil qilish,bir hujayra mahsulotining ikkinchisiga ko’chishi,yadrolarning juft juft bo’lib qo’shilishi
172.Zamburug’larning jinssiz ko’payishi qanday boradi
A.kurtaklanish,mitseliyning bo’laklarga ajralishi
B. har xil spora hosil qilish
C. suvo’tlarga o’xshash
D. maxsus jinsiy a’zolar hosil qilish,bir hujayra mahsulotining ikkinchisiga ko’chishi,yadrolarning juft juft bo’lib qo’shilishi
173.Jinsiy ko’payish tuban zamburug’larda qanday boradi
A.kurtaklanish,mitseliyning bo’laklarga ajralishi
B. har xil spora hosil qilish
C. suvo’tlarga o’xshash
D. maxsus jinsiy a’zolar hosil qilish,bir hujayra mahsulotining ikkinchisiga ko’chishi,yadrolarning juft juft bo’lib qo’shilishi
174.Jinsiy ko’payish yuksak zamburuglarda qanday boradi
A.kurtaklanish,mitseliyning bo’laklarga ajralishi
B. har xil spora hosil qilish
C. suvo’tlarga o’xshash
D. maxsus jinsiy a’zolar hosil qilish,bir hujayra mahsulotining ikkinchisiga ko’chishi,yadrolarning juft juft bo’lib qo’shilishi
175. Tuban zamburug`larning suvo`tlariga o`xshash tomonlarini belgilang
1. plastidaning mavjudligi 2. avtotrof yashashi 3.azotni o`zlashtirishi 4. tuproq hosil qilishda ishtirok etadi 5. ko`payishi
A barchasi B 1,2,3,5 C 3,4,5 D 5
176.Zamburug’lar nimaga qarab tuban va yuksak zamburug’larga bo’linadi
A.mitseliysining tuzilishi va ko’payish usuliga qarab
B.ko’payish va rivojlanish xususiyatiga ko’ra
C.hujayrasi shakliga ko’ra
177.Penisillin (1) va oq po’panak(2) zamburug’lari va pichan tayoqchalari(3) nechta hujayradan tuzilgan –
B. 1-ko’p hujayrali 2-bir hujayrali, 3- ko`p hujayrali
C.1-ko’p hujayrali 2-bir hujayrali, 3- 1 hujayrali
D.2-ko’p hujayrali 1-bir hujayrali, 3- ko`p hujayrali
178.Qaysi zamburug’ning miseliysida to’siqlar bo’lmaydi,ko’payishi suv o’tlarnikidek boradi
A.tuban zamburug’lar B.yuksak zamburug’lar
C.achitqi zamburug’lari D.ulotriks
179.Uning haqiqiy mitseliysi yo’q,hujayrasi bir yadroli, oval,tanasi alohida alohida hujayralardan tuzilgan
180.Achitqi zamburug’I qanday ko’payadi
C.vegetativ D. A,B va C
181. To’g’risini belgilang
Qo’ziqorinlarning (1)___tanasida ___(2) faslida oziq moddalar to`planadi va ___(3) boshlab
mevatanacha hosil bo`ladi
A 1- mitselliy 2-yoz 3- kuz
B 1- ko’p yillik vegetativ 3-yoz 2-kuz
C 1-tuproq ustidagi ko’p yillik mitselliy 2-yoz 3- kuz
D 1-tuproq ostidagi bir yillik vegetativ 2-yoz 3- kuz
182. Achitqi zamburug`iga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.haqiqiy mitseliyga ega 2. haqiqiy mitseliyga ega emas 3. ko`p yadroli 4. 1 yadroli 5. hujayrasi yumaloq 6.hujayrasi ovalsimon 7.shakarli muhitda yashaydi 8. hujayrasi qobiq, sitoplazma, mag`izdan iborat 9. hujayrasi qobiq, sitoplazma, mag`iz, vakuoldan iborat 10. vino tayyorlashda ishlatiladi 11. pivo tayyorlashda ishlatiladi 12. shakarni spirtgacha parchalaydi 13. shakarni karbonad angidridgacha parchalaydi 14. sirka kislotali achish jarayonidagi energiya hayoti uchun zarur 15. spirtli achish jarayonidagi energiya hayoti uchun zarur
A 2,4,6,7,8,11,13,15 B 2,4,6,7,9,10,11,12,13,15
C 1,3,5,9,10,12,14 D 1,3,5,8,14
183. Achitqi zamburug`iga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1.haqiqiy mitseliyga ega 2. haqiqiy mitseliyga ega emas 3. ko`p yadroli 4. 1 yadroli 5. hujayrasi yumaloq 6.hujayrasi ovalsimon 7.shakarli muhitda yashaydi 8. hujayrasi qobiq, sitoplazma, mag`izdan iborat 9. hujayrasi qobiq, sitoplazma, mag`iz, vakuoldan iborat 10. vino tayyorlashda ishlatiladi 11. pivo tayyorlashda ishlatiladi 12. shakarni spirtgacha parchalaydi 13. shakarni karbonad angidridgacha parchalaydi 14. sirka kislotali achish jarayonidagi energiya hayoti uchun zarur 15. spirtli achish jarayonidagi energiya hayoti uchun zarur
A 2,4,6,7,8,11,13,15 B 2,4,6,7,9,10,11,12,13,15
C 1,3,5,9,10,12,14 D 1,3,5,8,14
184.Qo’ziqorin zamburug’ining balandligi qancha?
185.Qo’ziqorinning mevatanasi nimadan iborat
A.ichi bo’sh mevatana bo’lib oyoqcha va qalpoqchadan tuzilgan
186.Qo’ziqorin sporalari qayerda hosil bo’ladi?-A.burmalardagi katakchalarda
B.qalpoqchaning burishgan tashqi yuzasida
187. Qo`ziqorin zamburug`I uchun xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. ichi bo`sh, mevatanasi 10-12 sm 2. ichi bo`sh, mevatanasi 10-20 sm 3. tanasi katakchalarga bo`lingan, oyoqchaga birlashgan qalpoqcha va oyoqchadan iborat 4. tanasi katakchalarga bo`lingan, oyoqchaga birlashmagan qalpoqcha va oyoqchadan iborat 5. mitseliysi har yili yangidan hosil bo`ladi 6. mitseliysi ko`p yillik 7. kuzda oziq modda to`playdi 8. yozda oziq modda to`playdi 9. kuzda mevatanacha hosil qiladi 10. bahorda mevatanacha hosil qiladi 11. sporalari qalpoqchasining tashqi qismida yetiladi 12. sporalari qalpoqchasining ichki qismida yetiladi 13. shartli iste’mol qilinadigan zamburug` 14. 40 kunda yetiladi
A 1,2,3,6,8,9,11,13 B 1,2,3,6,7,10,12,13,14
C 4,5,7,10,12,14 D 4,5,8,9,11
188. Qo`ziqorin zamburug`I uchun xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. ichi bo`sh, mevatanasi 10-12 sm 2. ichi bo`sh, mevatanasi 10-20 sm 3. tanasi katakchalarga bo`lingan, oyoqchaga birlashgan qalpoqcha va oyoqchadan iborat 4. tanasi katakchalarga bo`lingan, oyoqchaga birlashmagan qalpoqcha va oyoqchadan iborat 5. mitseliysi har yili yangidan hosil bo`ladi 6. mitseliysi ko`p yillik 7. kuzda oziq modda to`playdi 8. yozda oziq modda to`playdi 9. kuzda mevatanacha hosil qiladi 10. bahorda mevatanacha hosil qiladi 11. sporalari qalpoqchasining tashqi qismida yetiladi 12. sporalari qalpoqchasining ichki qismida yetiladi 13. shartli iste’mol qilinadigan zamburug` 14. 40 kunda yetiladi
A 1,2,3,6,8,9,11,13 B 1,2,3,6,7,10,12,13,14
C 4,5,7,10,12,14 D 4,5,8,9,11
189 Qaysi zamburug’ shartli iste’mol qilinadigan zamburug’lar guruhiga kiradi?
A.Qo’ziqorin B. Oq zamburug’
C. oq qayin bilan birga o’sadigan zamburug’
190.Qo’ziqorin istemol qilishdan necha daqiqa qaynatiladi-
A.5-7 B.3-4 C.5-10 D.10-15
191.Istemol qilinadigan zamburug’larning tarkibiga xos bo`lmagan xususiyat
B.moy mineral moddaga boy
C.mikroelementlardan temir, kaliy, rux mavjud
192.Eng yaxshi istemol qilinadigan zamburug’lar qaysilar?
A.Qo’ziqorin B. Oq zamburug’
C. oq qayin bilan birga o’sadigan zamburug’
193 Qo’ziqorin… da tuproq ostidagi mitseliysida zahira oziq modda to’playdi …..mevatanachalar
shakllanadi ….yetilib tuproq yuzasiga chiqadi.
1.kuzda 2.bahorda 3.yozda
194. Vino tayyorlashda qaysi jarayondan va qaysi organizmlardan foydalaniladi
a- sut kislotali achish b- sirka kislotali achish c- spirtli achish
1. zamburug`lar 2. bakteriyalar
A b-2 B c-1 C b-2, c-1 D a,b-2, c-1
195. Quyidagi achish reaksiyalarini qaysi organizmlar ishtirokida o`tishini aniqlang
a- sut kislotali achish b- sirka kislotali achish c- spirtli achish
1. zamburug`lar 2. bakteriyalar
A b-2, a,c-3 B c-1, b-2 C a,b-1, c-2 D a,b-2, c-1
196 Achitqi zamburug’larining hayoti uchun zarur bo’lgan energiya qanday hosil bo’ladi
A.spirtli achishda B.big’jish
C.chirish D.sut kislotali achish
197.Zang zamburug’I qorakuyadan nimasi bilan farq qiladi
A.har xil sporalar hosil qilishi va oraliq xo’jayinga ega bo’lishi
B.murakkab taraqqiyot davri
198.Bahorda zang zamburug’I oraliq xo’jayini…..da rivojlanishni boshlaydi
A.zirk o’simligi B.bug’doy
199.Zang zamburug’ini oraliq xo’jayin o’simligi va keyinchalik qaysi o’simlikda davom ettirishini aniqlang?
A.Zirk, bug’doy B.bug’doy;zirk
200.Zang zamburug’I o’simliklarning qaysi organlarini zararlaydi.
A.o’tkazuvchi to’qima B. Poya bargini
201.Poya bargdagi dog’lar nimaga bo’gliq
D.to’g’ri javob yo’q
202.Zang zamburug’iga qarshi kurash usuli
A.chidamli yangi bug’doy navlarini yaratish
C.yirtqich hasharotlardan foydalanish
203. Zang zamburug’ining rivojlanish davrlarida xususiyatlari va xo’jayinlari bilan moslang.
1) asosiy xo’jayini 2)oraliq xo’jayin
a) bahorda rivojlanadi b)butun yoz davomida rivojlanadi c) sporalar hosil qiladi d)poya va bargini zararlaydi e)gullarini zararlaydi f)zararlangan o’simlik boshoq hosil qilmaydi g)poyaning o’zagini zararlaydi
A 1-a,c,e,g; 2-b,d,f; B 1-a,e,f; 2-b,c,d,g;
C 1-b,c,d,f; 2-a,g; D 1-b,c,d,f; 2-a;
204. Zang zamburug`iga kurash usullarini belgilang
1. almashlab ekishni yo`lga qo`yish 2. kasallikka chidamli navlarni yaratish 3.yerni chuqur va sifatli shudgor qilish 4. mahalliy o`gitlar solish 5. urug`ni ekishdan oldin kimyoviy dorilar bilan dorilash 6. urug`ni ertaroq ekish
A barchasi B 1,2,3,4 C 2 D 5,6
204. Qaysi organizmning spora hosil qiluvchi bandlari halqasimon shoxlangan
A qorakuya B zang zamburug`i C vilt D kladoniya
205. Vilt zamburug`iga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. spora hosil qiluvchi bandlari ketma-ket joylashgan 2. spora hosil qiluvchi bandlari halqasimon shoxlangan 3. poyaning yog`ochligini zararlaydi 4. poyaning o`zagini zararlaydi 5. o`tkazuvchi to`qimani zararlaydi 6. kasallangan o`simlikning donlari puch bo`ladi 7.asosiy belgisi barglarda taranglik yo`qoladi 8.dastlab sarg`ish-qizil, so`ngra qo`ng`ir rang hosil bo`ladi 9. dastlab sarg`ish-jigarrang, so`ngra qo`ng`ir rang hosil bo`ladi
A 2,3,5,7,8 B 2,4,5,7,9 C 2,4,5,7,8 D 2,3,4,5,7,9
206. Vilt zamburug`iga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. spora hosil qiluvchi bandlari ketma-ket joylashgan 2. spora hosil qiluvchi bandlari halqasimon shoxlangan 3. poyaning yog`ochligini zararlaydi 4. poyaning o`zagini zararlaydi 5. o`tkazuvchi to`qimani zararlaydi 6. kasallangan o`simlikning donlari puch bo`ladi 7.asosiy belgisi barglarda taranglik yo`qoladi 8.dastlab qizg’ish-sariq, so`ngra qo`ng`ir rang hosil bo`ladi 9. dastlab sarg`ish-jigarrang, so`ngra qo`ng`ir rang hosil bo`ladi
A 1,3,6,8 B 1,6,8 C 2,4,5,7,9 D 2,3,4,5,7,9
207. Viltga qarshi kurash usullarini aniqlang
1. almashlab ekishni yo`lga qo`yish 2. kasallikka chidamli navlarni yaratish 3.yerni chuqur va sifatli shudgor qilish 4. mahalliy o`gitlar solish 5. urug`ni ekishdan oldin kimyoviy dorilar bilan dorilash 6. urug`ni ertaroq ekish
A barchasi B 1,2,3,4 C 2 D 1,2,3,4,6
208. Vertitsill-oq palak o’simlikning qaysi to’qimasida parazit holda yashaydi?
A.O’tkazuvchi B.qoplovchi C.asosiy D.mexanik
209.uning spora hosil qiluvchi bandlari halqasimon shoxlangan
A.vilt B.qorakuya C.zang D.mog’or
210. So’lish kasalligining asosiy belgisi
A.Barg xujayrasining taranglik holatini yo’qligi
D.o’simlikning yog’och qismi chirishi
211. Vilt bilan kasalangan o’simlik bargida dastlab … qiyinchalik …. dog’lar paydo bo’ladi.
1) Sarg’ish – qizil 3) qo’ng’ir
2) Sarg’ish – jigarrang 4) qoramtir-
A.2,3 B.1,2 C.3,4 D.1,3
212.Markaziy osiyo sharoitida g’o’zaning ofati
213.Vilt g’o’zaning…..orqali o’tib poya o’zagini zararlaydi
214.Qaysi organizmlar bakteriyalar bilan birga organik moddalarning parchalanishida ishtirok etadi
215. Mikoriza nima?
A.Yuksak o’simlilar ildizi bilan zamburug’larning simbioz yashashi
B. somatik hujayra xromosomasining miqdoriy sifatiy belgilari yigindisi
C.har xil komponentlarning tasiri va rivojlanishi
D.Bir butunlikni tashkil etuvchi komponentlarning ma’lum izchilligidagi o’zaro bog’lanishlari.va tasiri
216.Mikoriza tuzulishiga ko’ra nechta turga ajratiladi?-
A.2(tashqi-ektotrof va ichki-endotrof)
B.2-bir va ko’p hujayrali
C.2-gomogen ve geterogen
D.tuban va yuksak
217.Ektotrof mikoriza qanday tuzilgan
A.ildizning ichki to’qimalarigacha kirib boradi
B.o;simlik ildizining uchki qismini zich g’ilof shaklida o’rab oladi
C.poyaning o’zagigacha yetib boradi
D.o’simlikning gulida joylashadi
218.Endotrof mikoriza qanday tuzilgan
A.ildizning ichki to’qimalarigacha kirib boradi
B.o;simlik ildizining uchki qismini zich g’ilof shaklida o’rab oladi
C.poyaning o’zagigacha yetib boradi
D.o’simlikning gulida joylashadi
219.Yog’ochni chirituvchi zamburug’lar uning necha %ini yaroqsiz holga keltiradi
A.30 B.40 C.50 D.60
220.Tashqi mikoriza qaysi o’simlilarda uchraydi?
A.Qayin ,eman
B. O’t o’simlilarda
C. Eman,nina bargli daraxtlarda
221.Ichki mikoriza qaysi o’simlilarda uchraydi?
A.Qayin ,eman B. O’t o’simlilarda
C. Eman,nina bargli daraxtlarda D.A va C
222. Tashqi mikorizaning o’simlik (a) va zamburug’(b) uchun ahamiyati qanday
1) karbonsuv va vitaminlarni o’zlashtiradi 2) gumus tarkibidagi oqsillarni aminokislotalarga parchalaydi. 3) ildizning shimish yuzasini oshiradi.
A a-2,3; b-1; B a-1; b-2,3; C 1-a,c; 2-b,d; D 1-b,a 2-c,d;
223.Tashqi mikorizada zamburug’ daraxt ildiziga qanday tasir ko’rsatadi?
A.karbon suv va vitaminlarni.
B.tuproqning gumusi tarkibidagi oqsillarni aminokislotalarga parchalaydi.
C.daraxt ildizining shimish yuzasini oshiradi
D.hamma javoblar to’g’ri
224.Qaysi organizmlar tuproqning gumusi tarkibidagi oqsillarni aminokislotalarga parchalaydi
C.lishaynik D.tugunak bakteriya
225. Ularning bazi turlari antibiotik va vitaminlar olishda ishlatiladi
A. zamburug’lar B.suvo’tlar
226. Lishayniklarning qancha turi ma’lium?
C.30000 D A va B
227. Lishayniklarga xos xususiyatlarni aniqlang
1) tuban o’simliklarning o’ziga xos guruhi 2)zamburug’ va suvo’tlarning simbioz yashashidan yuzaga keladi 3)zamburug’ va bir hujayrali yashil suvo’tlarning simbioz yashashidan yuzaga keladi 4)unumsiz joyda yashab boshqa o’simlik hamjamoalarini shakllanishiga imkon yaratadi 5)substratdan va atrof muhitdan turli kimyoviy elementlarni radioaktiv elementlarni to’playdi 6)atmosfera havosining tozaligini aniqlashda indikator sifatida foydalaniladi 7)to’qimachilik bo’yoq sifatida tibbiyotda va atir upa tayyorlashda ishlatiladi
228. Hozirgi kunda lishayniklardan nima maqsadda foydalaniladi
1. atir-upa sanoatida 2. dori-darmon olishda 3.rangli metallar rudalarini to`plashda 4. radioaktiv metallar rudalarini to`plashda 5. to`qimachilikda 6. bo`yoq olishda 7. chorvachilikda 8. havoning ifloslanganlikning darajasini aniqlanshda
A 1,2,3,8 B 1,2,4,5,6,8 C 2,3,4,7 D 1,2,3,4,5,6,8
229. O’rmonlarda qarag’ayzorlarda daraxt kesilgan maydonda qaysi organizmlar yaxlit qoplam hosil qiladi
C.tashqi mikoriza D.lishayniklar
230. Lishayniklar tashqi ko’rinishiga ko’ra necha turga bo’linadi?
C.4 organik anorganik oddiy va murakkab
D.2 gomogen geterogen
231. Lishaynikning vegetativ ko’payishi qanday boradi A. lishaynik tallomida hosil bo’ladigan o’simtalar va ularning qulay sharoitga tushishi
B.miseliyning bo’laklarga ajralishi
D.har xil sporalar hosil qilish
232 .Quyidagilarga mos keladigan lishayniklarni belgilang?
1)yopishqoq 2)butasimon 3)bargsimon
a)kladoniya b)parmeliya v)batsidiya
A.1-a 2-b 3-v B.1-v,2-a,3-b
C.1-b,2-a 3-v D.1-v,2-v,3-a
233.Lishayniklar qayerda keng tarqalgan
A.tundrada B.o’rmon tundrada
C.ekvator zonasida D.A va B
234. lishayniklarni xususiyatlarini juftlab yozing
a. batsidiya b. parmeliya c. kladoniya
1. daraxt kesilgan maydonlarda yaxlit qoplam hosil qiladi 2.ko`pincha tog` va cho`llarda o`sadi 3.tanasi shoxlangan, jismdan ko`tarilib yoki osilib turadi 4. tanasi yassi, pastki tomonining o`rtasi bilan jismga yopishgan bo`ladi 5. kulrang lishaynik deb ham ataladi 6. bug`ularning asosiy ozuqasi 7.toshlar ustiga yopishib o’sadi
A a-5,7; b-4; c-1,2,3,6; B a-2,7; b-4; c-1,3,5,6;
C a-7; b-4; c-1,2,3,5,6; D a-7; b-3; c-1,2,4,6;
235. Qaysi lishaynik shimol bug’ulari uchun ozuqa sifatida foydalanadi
236.O’rmonlarda,qarag’ayzorlarda daraxt kesilgan maydonlarda qaysi lishaynik turlari yaxlit qoplam hosil qiladi
237. jismdan butun tanasi bilan osilib turuvchi lishaynikni belgilang.
A kladoniya B usneya C everniya D parmeliya
238.Daraxt po’stlog’ida soqoldor….,tasmasimon…,
A. xantoriya parientina; everniya; usneya
B. everniya; xantoriya parientina; usneya
239. Daraxt po’stlog’ida qaysi lishayniklar yashil sarg’ish qoplam hosil qiladi.
A.Soqoldor usneya (usneya barbata)
B.tasmasimon everniya (everniya prunastri)
240. yopishqoq lishaynikni aniqlang
A batsidiya B parmeliya C manna D kladoniya
241. Toshlar ustiga yopishib o’sadigan lishaynikni belgilang.
A. parmeliya B ksantoriya C manna D batsidiya
242.Tillarang lishaynikni aniqlang?
A.Xantoria parientina B. tasmasimon everniya
C. Soqoldor usneya D. kladoniya
243. Lishaynikning kimyoviy tarkibiga xos bo`lmagan xususiyatni aniqlang
A.xitin moddasi, lishaynik kraxmali-lixenin
C. aminokislotalar, vitaminlar C, N, B2, B12
244 Daraxt po’stlog’ida qaysi lishaynik sariq qoplam hosil qiladi?
A.Xantoria parientina B. tasmasimon everniya
C. Soqoldor usneya D. kladoniya
245.Amilaza fermenti manbalarini aniqlang.
1) me’dada 2)og’iz bo’shlig’ida 3)o’n ikki barmoq ichakda 4)ksantoriya 5)unayogan donda 6)qand lavlagida
A 1,5 B 4,5 C 2,3,5 D 2,3,4,5
246.Qaysi organizmlardan to’qimachilikda bo’yoq olinadi va radioaktiv elementlar to’playdi
247.Lishayniklar qayerlarda o’sadi?
A.Tosh va qoyalarda B.cho’lda,dashtda
C.daraxt va buta po’stlog’ida D.barchasi to’g’ri
A.fitoaleksin B.lixenin C.amilaza D.manna
249.Qaysi lishaynik istemol qilinadi
A.manna B.kladoniya C.parmeliya D.everniya
250.Manna qayerda o’sadi
A.cho’l B.ekvator C.tog’ D.tundrada
251.Lishayniklar qanday maqsadda foydalaniladi
A.shimol bug’ulari uchun yem xashak sifatida
B.lishaynikdan ajratib olingan ekstrektlar atir upa va kosmetika mahsulotlariga hid berish uchun ishlatiladi
C.Ayrim turlari istemol qilinadi
252.Qaysi organizmlar unumsiz cho’llarda qoya toshlarda paydo bo’lib tog’ jinslarining yemirilishiga olib keladi.chirigach chirindi hosil qiladi. Yemirilgan tog’ jinslari va shu chirindidan yupqa tuproq qatlami hosil bo’ladi
A.Lishaynik B.zamburug’lar C.suvo’tlari D.mox
A. Yuksak o’simlilar ildizi bilan zamburug’larning simbioz yashashi
B.sodda hayvonlarning tashqi ta’sirga javob reaksiyasi
C.o’simliklarning tashqi ta’sirga javob reaksiyasi
D.zamburug’lar va suvo’tlarining simbiozi
254 ….radioktiv elementlarni to’playdi
A.Lishaynik B. zamburug’lar C.suvo’tlari D mikroorganizmlar
255. Biofiltrlar nima?
A.Suvni tozalovchi hayvonlar B.sodda hayvonlar
256. Spora (1) va sista(2) ga xos bo’lgan xususiyatlarni juftlab yozing.
a) faqat hayvonlarda uchrovchi anabioz holat b)faqat o’simliklarning tuban va ba’zi yuksak vakillarida uchrovchi anabioz holat c)xromosomalar to’plami n –gaploid holatda bo’ladi d) xromosomalar to’plami 2n –diploid holatda bo’ladi e)ichidagi hujayralar bo’linish xususiyatiga ega, bo’linib turadi
A 1-a, c; 2-b,d,e; B 1-a,c,e; 2-b,d;
C 1-b,d,e; 2-a,c; D 1-d,e; 2-a,d;
257. Anabioz holati yaltiroq ovalsimon tanachalar shaklida bo’ladigan organizm(lar)ni aniqlang
A kox tayoqchasi B tamaki mazaikasi virusi
C pichan bakteriyasi D ko’pchilik tuban o’simliklar
1. Tirik organizmlarning tabiatning jonsiz vakillaridan asosiy
A) hujayralardan tuzilganligi B) harakatlanishi C) tashqi muhitdan ozuqa o’zlashtirishi
D) tashqi muhit tasirida yemirilgan qismlarining oqsil hisobiga tiklanishi
2. Tirik organizmlarning o’zini o’zi tiklash hususiyati qaysi jarayonga asoslangan holda amalga oshadi? A) oziqlanish B) ko’payish C) moddalar almashinuvi D) gameostaz
3. Biologiya fanining kuzatish usuliga oid to’g’ri fikr va mulo hazalarni ko’rsating.
1) XIX-XX asrlardan qo’llanila boshlangan, 2) har qanday biologik hodisani tariflash va tasvirlash mumkin, 3) turli hodisalar uchun umumiy qonuniyatlar yaratiladi, 4) hayotiy hodisalarni o’rganishning asosiga aylangan, 5) tirik organizmlarning miqdor va sifat ko’rsatkichlarini ta’riflashda qo’llani ladi, 6) Karl Linney sistematikaga asos solishda foydalangan, 7) M. Shleyden va T. Shvan hujayra nazariyasiga asos solgan, 8) biologiyada chuqur sifatiy o’zgarishlarni yuzaga keltirgan, 9) ilk bor ibn Sino tomonidan qo’llangan, 10) ilk bor qo’llanishi Ch. Darvinning nomi bilan bog’liq
A) 2, 5 B) 3, 6, 7 C) 4, 8, 10 D) 1, 9
4. Organizmlarni o’z- o’zini tiklash xususiyati qaysi javobda tog’ri ko’rsatilgan ? A) organizm tomonidan ozuqa moddalarni o’zlashtirish B) zaxarli moddalarni organizmdan chiqarib yuborish C) organizmlarni jinsiz yoki jinsiy usulda ko’payishi
D) organizm extiyojidan ortiqcha moddalarni zaxira sifatida to’plash va ayrim moddalar yetishmaganda o’z ichki imkoniyatlaridan foydalanishi
5. Biologiyada chuqur sifatiy o’zgarishlarni vujudga kelishiga sabab
bo’lgan, hayotiy hodisalarni o’rganishni asosig aylangan usulni aniqlang.
A) kuzatish B) taqqoslash C) tarixiy D) eksprimental
6. Qaysi organizmlardan rangli metallar va boshqa rudalarni boyitishda foydalanilmoqda ? A) xlorelladan B) lishayniklardan C) mikroorganizmlardan D) dengiz suvo’tlaridan
7. Irsiyat va o’zgaruvchanlik xususiyatlari qaysi jarayon orqali omalga oshadi ?
A) ko’payish B) harakatlanish
C) gomeostaz D) oziqlanish
8. Qaysi javobda tirik organizmlarning darajalari quyidan yuqori tomon tog’ri ketma ketlikda berilgan ?
1) hujayra; 2) biosfera; 3) molekula; 4) to’qima 5) organ 7) populyatsiya- tur; 8) organizm; 9) biogeotsenoz. A) 1, 4, 5, 7, 8, 9, 2 B) 3, 1, 5, 4, 8, 9
C) 3, 1, 4, 5, 8, 7, 9, 2 D) 3, 4, 5, 7, 8, 9, 2
9. Kelib chiqishi, yashash sharoiti va hayot tarsi bir xil bo’lgan organizm larning yeg’indisi nima deb ataladi ?
A) populyatsiya B) biogeotsenoz
C) biosfera D) toqima
10. Quyidagilarning qaysi biri bakteriyali filtirdan o’tgan suyuqlik tarkibida uchraydi
A) zamburug’ B) bakteriya C) xlorella D) virus
11. Organizmni o’z-o’zini idora qilish hususiyatiga mos keluvch fikrni qaysi javobda tog’ri ko’rsatilgan ? A) organizm tomonidan ozuqa moddalarni o’zlashtirish
B) zaxarli moddalarni organizmdan chiqarib yuborish C) organizmlarni jinsiz yoki jinsiy usulda ko’payishi D) organizm extiyojidan ortiqcha moddalarni zaxira sifatida to’plash va ayrim moddalar yetishmaganda o’z ichki imkoniyatlaridan foydalanishi
12. Biologiyada qo’llaniladigan qaysi usul tirik organizmlarning miqdor va sifat ko’rsatgichlarini tariflashda keng qo’llaniladi ? A) kuzatish B) taqqoslash C) tarixiy D) eksprimental
13. Tamaki mozaikasi virusiga xos bo’lgan ma’lumotlar… 1) hujayrasi membrana va nuklein kislotalardan iborat; 2) DNK molekulasi oqsil bilan o’ralgan; 3) 1892-yil Ivanovskiy tomonidan aniqlanan; 4) 1917-y D. Errel tomonidan kashf etilgan; 5) tarkibi oqsil kapsid va RNK dan tashkil topgan; 6) bakteriyali filtirdan o’ta olmaydi A) 1, 3, 6 B) 2, 3 C) 1, 5 D) 3, 5
14. Bir biri va atrof muhit bilan o’zaro munosabatda bo’lgan populyatsiya lar yig’indisi nima deb ataladi ? A) populyatsiya B) biogeotsenoz C) biosfera D) toqima
15. Gepatit viruslarini faqat jigar hujayralariga kirishi qanday amalga oshadi ? A) pinositoz vakuolalar orqali tasodifan amalga oshadi;
B) virusning maxsus oqsillari jigar hujayralar retseptorlarini tanib bog’lanadi C) fagotsitoz vakuolalar orqali tasodifan kirib boradi
D) virus retseptorlari jigar hujayrasi oqsilllarini tanib bog’lanadi
16. Bakteriofagga xos bo’lgan ma’lumotlar qaysi javobda tog’ri ko’rsatilgan? 1) DNK va RNK molekulalariga ega; 2) bosh qismida nuklein kislotasi mavjud; 3) bakteriya hujayrasiga kapsidi bilan kirib boradi; 4) 1917-y D. Errel tomonidan kashf etilgan; 5) bakteriya sitoplazmasiga bakteriofagning faqat genomi kira oladi; 6) ichi kovak tayoqcha orqali DNK (yoki RNK ) bakteriya hujayrasiga kiritiladi
A) 1, 4, 6 B) 2, 5, 6 C) 3, 4, 5 D) 1, 5
17. Viruslarni hujayraga tasodifan kirib borishi nima orqali amalga oshadi? A) faqotsitoz donachalar orqali;
B) oqsil-retseptor bog’lanish orqali;
C) pinositoz vakuolalar orqali;
D) kislarod gazi orqali
18. Biologiyaning qaysi uslubidan foydalnib hayvon o’simliklar sistematika siga asos solingan A) kuzatish B) taqqoslash C) tarixiy D) eksprimental
19. Biogeotsenozga mos keluvchi fikrlarni ko’rsating. 1) faqat bir xil populyatsiyadan iborat; 2) bir biriga va atrof muhitga tasir etib turuvchi populyatsiyalar yeg’indisidan iborat; 3) o’z-o’zini boshqaradigan sistema xisoblanadi, 4) yashash tariz, hayot kechirishi va tuzulishi bir xil bo’lgan organizmlar yeg’indisidan iborat 5) asosiy vazifasi energiya to’plash va taqsimlash, 6) ushbu darajadan boshlab evolutsion o’zgarishlar boshlanadi. A) 2, 3, 5 B) 4, 6 C) 1, 3 D) 1, 6
20. Qaysi javobda tizimga tog’ri tarif berilgan ? A) kamponentlarning tarqoq holda joylashishi
B) ikkita organizm komponentlarining o’zaro qo’shilishi C) bir butunlikni tashkil etuvchi komponentlarning ma’lum izchillikda bog’lanishlari va tasiri D) tirik organizmlarning tuzulishi, rivojlanish va funksional birligi
21. Tirik organizmlarning molekula bosqichi qaysi moddalar faoliyati bilan bo’g’liq ? A) oqsil, yog’ va suv B) mineral tuz, suv C) nuklein kislotalar, oqsil va uglevod D) vitamin, fermentlar, mineral tuzlar
22. Populyatsiya biosqichiga xos bo’lgan ma’lumotlar… 1) xar xil turdagi organizmlardan iborat; 2) bir biriga va atrof muhit ga tasir etib turuvchi populyatsiyalar yeg’indisidan iborat; 3) o’z-o’zini boshqaradigan sistema xisoblanadi 4) yashash tariz, hayot kechirishi va tuzulishi bir xil bo’lgan organizmlar yeg’indisidan iborat, 5) asosiy vazifasi energiya to’plash va taqsimlash 6) ushbu darajadan boshlab evolutsion o’zgarishlar boshlanadi.
A) 2, 3, 5 B) 1, 6 C) 1, 3 D) 4, 6
23. Qaysi jarayon o’z-o’zini idora etishga mos keladi ? A) ko’payish B) qo’zg’alish C) gomeostaz D) nafas olish
24. Biologiyani o’rganishning kuzatish usuliga xos bo’lgan ma’lumotlar qaysi javobda tog’ri ko’rsatilgan 1) bu usul yordamidahar qanday hodisani tasvirlash, tariflash mumkin; 2) bu usul asosida hujayra nazariyasiga asos solingan; 3) miqdor va sifat ko’rsatgichlarini tariflashda ko’p qo’llaniladi; 4) bu usul yordamida turli hodisalar uchun umumiy bo’lgan qonuni yatlarni ochiladi; 5) turlarni aniqlashda bu usuldan keng foydalaniladi, 6) Ch Darvin nomi bilan bog’liq usul hisoblanadi A) 1, 3, 5 B) 2, 4 C) 1, 2, 3 D) 4, 5, 6
25. Hujayra ichiga kirib borgan virus molekulasining hujayraning barcha qismiga tarqalishi qanday amalga oshadi ? A) vakuolalar yoki yadro bilan qo’shilish orqali B) hujayraning tashqi yuzasiga birikgan holatda C) hujayraning endoplazmatik to’riga birikish bilan D) hujayraning mitoxondriyasiga yopishgan holda
26. Virusning hujayra ichiga “tanib olish” hususiyati orqali kirib borishi ga xos bo’lmagan ma’lumotni aniqlang
A) virus yuzasidagi oqsillar hujayra yuzasidagi retseptorlarga bog’lanadi;
B) virus zarrachalari hujayralar oralig’idagi susuqlikdan hosil bo’lgan pinositoz vakuolalar orqali hujayraga kirib boradi; C) hujayraning virus bilan bog’langan qismi sitoplazmga botib vakuola ga aylanadi D) gepatit viruslari faqatgina jigar hujayuralariga kira oladi
27. Avtanom genetik tuzulmalar qaysi kasalliklarga sabab bo’lishi
mumkin ? 1) gripp 2) terlama; 3) vabo; 4) ensefalit; 5) o’lat 6) quturish; 7) bo’gma; 8) qizilcha 9) ko’k yo’tal. A) 1, 2, 4, 6 B) 1, 4, 6, 8 C) 2, 3, 5, 9 D) 2, 7
28. Taqqoslash usuliga tegishli fikrlarni aniqlang. 1) bu usul yordamida har qanday hodisani tasvirlash, tariflash mumkin; 2) bu usul asosida hujayra nazariyasiga asos solingan; 3) miqdor va sifat ko’rsatgichlarini tariflashda ko’p qo’llaniladi; 4) bu usul yordamida turli hodisalar uchun umumiy bo’lgan qonunyatlarni ochiladi; 5) turlarni aniqlashda bu usuldan keng
foydalaniladi, 6) Ch Darvin nomi bilan bog’liq usul hisoblanadi A) 1, 3, 5 B) 2, 4 C) 1, 2, 3 D) 4, 5, 6
29. Viruslarni tirik organizmlarga xos bo’lgan hususiyatlari tog’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang. 1) irsiy axborotga ega; 2) membran va sitoplazmasi mavjud; 3) oqsil va nuklein kislotalarga ega; 4) mustaqil oqsil sintezlash hususiyatiga ega; 5) o’zida tarkibida oqsillarining axborotini saqlaydi;
A) 1, 2 B) 3, 4 C) 1, 3, 5 D) 2, 3
30. Chorva mollari ozuqasini boyitishda qaysi organizmlardan foydalanil
moqda A) achitqi zamburug’laridan B) xlorella suv o’tidan C) sodda hayvonlardan D) ko’k yashil suvo’tlardan
31. Sayyoramizda hayotning davom etishi tirik organizmlarning qaysi hususiyatibilan bog’liq ? A) oziqlanish B) harakatlanish C) ko’payish D) ayirish
32. Tarixiy usulga xos bo’lgan ma’lumotlarni belgilang
1) bu usul yordamidahar qanday hodisani tasvirlash, tariflash mumkin; 2) hayotiy hodisalarni o’rganishni asosiga aylangan; 3) miqdor va sifat ko’rsatgichlarini tariflashda ko’p qo’llaniladi; 4) bu usul yordamida turli hodisalar uchun umumiy bo’lgan qonunyatlarni ochiladi; 5) turlarni aniqlashda bu usuldan keng
foydalaniladi, 6) Ch Darvin nomi bilan bog’liq usul hisoblanadi
7) hozirgi zamon va uning o’tmishini ko’rsatuvchi ma’lumotlarni olish usuli hisoblanadi
A) 1, 3, 5 B) 2, 4 C) 1, 2, 3 D) 2, 6, 7
33. Tiriklikning asosiy omilini ko’rsating. A) suv B) oqsil C) ugleviod D) lipid
34. Biologik moddalar qaysi darajadan boshlab bir butun tizim sifatida birlashadi ?
A) to’qima B) molekula C) hujayra D) populyatsiya
35. Qaysi darajani ochiq va o’z o’zini boshqara oladigan sistema deyish mumkin ? A) hujayra B) organizm C) biogeotsenoz D) populyatsiya
36. Hujayra ichida virus zarrachalarining to’planishi…
A) pinositzoz vakuolalar hosil bo’lishiga sabab bo’ladi B) hujayra bo’ylab keng tarqalishiga olib keladi
C) portash yoki kurtaklanish yo’li nilan chiqib ketishiga sabab bo’ladi D) kapsidining yo’qolib ketishiga olib keladi
37. Tog’ri fikrni aniqlang A) uy hayvonlarida uchraydigan oqsil kasalligi viruslari bakteriyali filtrdan o’ta olmaydi B) mozaika virusining DNK molekulasi qo’sh spiral zanjirdan iborat; C) bakteriyofaglarda ham DNK ham RNK moddalari mavjud D) viruslar faqat hujayra ichida rivojlana oladi
38. Organizmdan zararli moddalarning chiqarib yuborilishi jarayoni nima deb ataladi A) oziqlanish B) o’z-o’zini tiklash C) ajratish D) qo’zg’aluvchanlik
39. Sayyoramizdagi hayotning barcha ko’rinishlarini qamrab olgan tiriklik darajasini aniqlang
A) populyatsiya-tur B) biosfera C) biogeotsenoz D) molekula
40. ………….. dagi hayot jarayonlarini tashqaridan keladigan energiya t taminlagani uchun uni ochiq sistema deyiladi.
A) populyatsiya-tur B) biosfera C) biogeotsenoz D) molekula
Hujayra haqidagi ta’limot
1.1665-yil Robert Guk o’simlikning qaysi qismidan preparat tayyorlab mikroskop yordamida kuzatdi?
A.po’stlog’idagi po’kak B.barg
C.gul qismlaridan D.o’tkazuvchi to’qimasidan
2.Hujayra atamasini kim fanga kiritgan?
A. 1831-yil R.Broun B.1680-yil Levenguk
C. 1839-yil Purkinye D. 1665-yil Robert Guk
3.Eritrositlarni kim o’rgangan?
A. 1831-yil R.Broun B.1680-yil Levenguk
C. 1839-yil Purkinye
D.1838-39-yil M.Shleyden va T.Shvann
4.Uzoq vaqt davomida hujayraning asosiy qismi….hisoblangan?
A.tashqi qobig’I B.sitoplazmasi
5.Hujayra yadrosini kim kashf etgan?
A. 1831-yil R.Broun B.1680-yil Levenguk
C. 1839-yil Purkinye
D.1838-39-yil M.Shleyden va T.Shvann
6.Hujayra ichidagi suyuqlikni protoplazma deb atadi?
A. 1831-yil R.Broun B.1680-yil Levenguk
C. 1839-yil Purkinye
D.1838-39-yil M.Shleyden va T.Shvann
7.Qaysi olimlar hujayra nazariyasining asosini yaratdi?
A. 1831-yil R.Broun B.1680-yil Levenguk
C. 1839-yil Purkinye
D.1838-39-yil M.Shleyden va T.Shvann
8.R.Virxov nimani isbotlandi?
1)hujayrasiz hayot yo’qligini 2)hujayraning tarkibiy qismi yadro 3)hujayra faqat hujayradan ko’payishi4)hujayra nazariyasining asosini
A.1,2,3,4 B.1,2,4 C.1,2,3 D.1,2
9. juftlab yozing
a- Levenguk b- Robert Guk c- Shleyden d-Pavlov e- Sechenov f-Purkine
1.po`kakdagi hujayralarni aniqlagan 2.po`stloqdagi hujayralarni aniqlagan 3. eritrositlarni o`rgangan 4.Dastlab mikroskopda mikroblarni o`rgangan 5. hujayra ichidagi suyuqlikni sitoplazma deb atagan 6. hujayra ichidagi suyuqlikni protoplazma deb atagan 7.hujayra faqat hujayradan ko`payishini isbotlab berdi 8. kichik me’da usulini kashf qildi 9. odamlarni xarakter bo`yicha 4 ta temperamentga ajratdi 10.shartsiz tormoshlanishni o`rgangan 11.muskuldagi sezuvchanlikni qorong`u sezgi deb atagan
A a-3; b-1; c-7; d-8,9,10; e-11; f-5
B a-4; b-2; d-8,9; e-10,11; f-6
C a-3,4; b-1,2; d-8,9,10; e-11; f-6
D a-3,4; b-1,2; c-7; d-8,9; e-10,11; f-6
10.Bugungi kunda hujayra nazariyasining asosiy qoidalari qaysilar?
1)barcha tirik organizmlar hujayralardan tuzilgan 2)yangi hujayralar faqat avval mavjud bo’lgan hujayralarning bo’linishi natijasida hosil bo’ladi 3)organizmlarning hujayradan tashkil topishi ularning kelib chiqishi bir xil ekanligini bildiradi 4)hujayra tirik organizmlarning tuzilish va funksional birligidir 5)har bir hujayra mustaqil ravishda hayot kechirish xususiyatiga ega
A.1,2,3 B.2,3,4 C.1,2,3,4,5 D.2,3,4,5
11.Nima tufayli barcha organizmlar bir xil morfologik asosga ega ekanligi isbotlandi va hayotiy hodisalarni umumbiologik nuqtai nazardan tushuntirishga imkon yaratildi?
A.evolyusion talimot B.hujayra nazariyasi
C.biogenetik qonun D.biosfera
12.Hujayra biologiyasini qaysi olimlar o’rgangan?
A.Zufarov,Hamidov B.Shleyden va Shvann
C.To’raqulov va Toshmuhammedov
D.Q.Z.Zokirov va Hamidov
13 Yorug’lik mikroskopning asosiy qismi ….; eng muhim qismi?
A.obyektiv, okulyar ; okulyar
B. obyektiv, okulyar ; obyektiv
C. okulyar,makrovint ; obyektiv
14. Yorug’lik mikroskopi tasvirni qanchagacha kattalashtiradi ?
A.10-2000 B.10-40 C.200 000 D.10-25
15.Mikroskop ko’rish kuchining chegarasi nimaga teng?
A.yorug’lik to’lqin uzunligi yarmiga
B. yorug’lik to’lqin uzunligiga
D.moddalarning kimyoviy xususiyatlariga
16.Dastlabki mikroskoplar necha marta kattalashtirgan?
A.10-2000 B.10-40 C.200 000 D.10-25
17. Mikroskop ko’rish kuchining chegarasi qancha?
A.200-300mμ B. 500-600mμ
C.150-250 mμ D.100-120 mμ
18.Mikroskopning eng muhim tomoni nimada?
C.ko’rish kuchi D.linza
19.Elektron mikroskop necha marta kattalashtiradi ?
A.10-2000 B.10-40 C.200 000 D.10-25
20. Yorug`lik mikroskopiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. okulyar va obyektivdan iborat 2.eng muhim qismi okulyar 3. eng muhim qismi obyektiv 4.obyektiv kattalashtirib beradi 5. okulyar kattalashtirib beradi 6.okulyar linzalar tizimidan iborat 7. obyektiv linzalar tizimidan iborat 8.tasvirni 10-40 marta kattalashtiradi 9.tasvirni 10-2000 marta kattalashtiradi 10. muhim tomoni kattalashtirish 11. muhim tomoni ko`rish kuchi 12.ko`rish kuchining chegarasi yorug`lik to`lqin uzunligining yarmiga teng 13. ko`rish kuchi chegarasi 200-300 mkm 14. ko`rish kuchi chegarasi 200-300 millimikron 15.yorug`lik to`lqini uzunligining yarmidan kichik obyektlarni bu mikroskopda ko`rib bo`lmaydi 16. yorug`lik to`lqini uzunligining yarmidan katta obyektlarni bu mikroskopda ko`rib bo`lmaydi
A 1,2,4,6,8,9,11,12,13,15 B1,2,5,6,8,9,11,12,13,16 C 1,3,4,6,9,11,12,14,16 D 1,3,4,5,6,7,9,11,12,14,15
21. Yorug`lik mikroskopiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. okulyar va obyektivdan iborat 2.eng muhim qismi okulyar 3. eng muhim qismi obyektiv 4.obyektiv kattalashtirib beradi 5. okulyar kattalashtirib beradi 6.okulyar linzalar tizimidan iborat 7. obyektiv linzalar tizimidan iborat 8.tasvirni 10-40 marta kattalashtiradi 9.tasvirni 10-2000 marta kattalashtiradi 10. muhim tomoni kattalashtirish 11. muhim tomoni ko`rish kuchi 12.ko`rish kuchining chegarasi yorug`lik to`lqin uzunligining yarmiga teng 13. ko`rish kuchi chegarasi 200-300 mkm 14. ko`rish kuchi chegarasi 200-300 millimikron 15.yorug`lik to`lqini uzunligining yarmidan kichik obyektlarni bu mikroskopda ko`rib bo`lmaydi 16. yorug`lik to`lqini uzunligining yarmidan katta obyektlarni bu mikroskopda ko`rib bo`lmaydi
A 2,8,10,13,16 B 2,5,7,8,10,13,15
C 1,3,4,6,9,11,12,14,16 D 1,3,4,5,6,9,11,12,14,15
22.Elektron mikroskop yordamida qaysi organoidlar kashf etilgan?
1)ribosoma 2)endoplazmatik to’r 3)mikronaycha
4) yadro 5) xloroplast 6)mitoxondriya 7) o’ta nozik tuzilmalar
A 1,3,6 B 1,2,3 C 1,4,5,6 D 1,2,3,7
23. Elektron mikroskop yordamida qaysi organoidlar kashf etilmagan?
1)ribosoma 2)endoplazmatik to’r 3)mikronaycha
4) yadro 5) xloroplast 6)mitoxondriya 7) o’ta nozik tuzilmalar
A 1,2,3 B 1,2,3,6 C 1,4,5,6 D 4,5,6
24. Elektron mikroskop yordamida qaysi tuzilmalar kashf etildi.
1)ribosoma 2)endoplazmatik to’r 3)mikronaycha 4)yadro 5)vakuol 6)mitaxondriya 7) kiprikcha
A 3,4,5 B 5,6,7 C 2,4,6 D 1,2,3
25.Yorug’lik mikroskopi necha marta kattalashtiradi?
A.10-2000 B.10-40 C.200 000 D.10-25
26……takomillashishi natijasida uch o’lchamli tasvirlar ya’ni strukturalarning fazoviy tasvirlarini olishga muvaffaq bo’lindi?
A.elektron mikroskop B.yorug’lik mikroskopi
C.hujayra nazariyasi D.biotexnologiya
27.Sitokimyoviy usulda hujayra qanday o’rganiladi?
A organ va to’qimalar maydalab, bir xil massa hosil bo’lguncha .organoidlar ayrim ayrim holda ajratib olinadi
B.kimyoviy moddalar aniqlanadi va bo’yoqlar ishlatiladi
C.hujayradagi oqsil, nuklein kislota, yog’, uglevodlar o’rganiladi
28.Hujayra tarkibidagi turli tuman kimyoviy moddalar qaysi usulda aniqlanadi?
A. Sentrofugalash B. Sitokimyoviy
29.Sentrofugalash usulida qanday o’rganiladi?
A organ va to’qimalar maydalab, bir xil massa hosil bo’lguncha .organoidlar ayrim ayrim holda ajratib olinadi
B.kimyoviy moddalar aniqlanadi va bo’yoqlar ishlatiladi
C.hujayradagi oqsil,nuklein kislota,yog’,uglevodlar o’rganiladi
30. Sentrofugalash usuli yordamida qaysi organoidlar ajratib olingan?
1)ribosoma 2)endoplazmatik to’r 3)mikronaycha
4) yadro 5) xloroplast 6)mitoxondriya 7) o’ta nozik tuzilmalar
A 2,3,4,5 B 1,2,3 C 1,4,5,6 D 1,2,3,7
31. Sentrofugalash usuli yordamida qaysi organoidlar ajratib olinmagan?
1)ribosoma 2)endoplazmatik to’r 3)mikronaycha
4) yadro 5) xloroplast 6)mitoxondriya 7) o’ta nozik tuzilmalar
A 1,2,3 B 2,3,7 C 1,4,5,6 D 2,3,4,5
A.avtotrof bakteriya B.ko’k yashil suvo’ti
C.yashil suvo’t D.bakteriofag
33. Bakteriya(I) va sianobakteriyalar(II)ga xos xususiyatlarni aniqlang
1-gormogoniyalar orqali ko’payadi, 2-ikkiga bo’linish yo’li bilan ko’payadi, 3-sentroplazma va xromotoplazmaga ega, 4- organoidlarga ega, 5-erkin azotni o’zlashtirish xususiyatiga ega, 6-geterotrof oziqlanadi, 7-avtotrof oziqlanadi, 8-genlari to’xtovsiz ishlaydi, 9-halqasimon DNK ga ega, 10-tuproq hosil qilishda qatnashadi, 11-tashqi tomondan oqsilli qobiq bilan o’ralgan, 12-gametalar hosil qiladi, 13-hujayra po’sti murein, 14-hujayra po’sti pektindan iborat
A I-2,4,6,7,9,11,13; II- 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,14
B I-2,5,7,8,9,10,11,13; II- 1,3,5,7,8,9,10,14;
C I-2,5,6,7,8,9,10,13; II- 1,2,3,5,7,8,9,10,14;
D I-2,4,5,7,8,9,13; II- 1,3,5,6,7,9,10,14;
34. Bakteriya(I) va sianobakteriyalar(II)ga xos bo’lmagan xususiyatlarni aniqlang
1-gormogoniyalar orqali ko’payadi, 2-ikkiga bo’linish yo’li bilan ko’payadi, 3-sentroplazma va xromotoplazmaga ega, 4- organoidlarga ega, 5-erkin azotni o’zlashtirish xususiyatiga ega, 6-geterotrof oziqlanadi, 7-avtotrof oziqlanadi, 8-genlari to’xtovsiz ishlaydi, 9-halqasimon DNK ga ega, 10-tuproq hosil qilishda qatnashadi, 11-tashqi tomondan oqsilli qobiq bilan o’ralgan, 12-gametalar hosil qiladi, 13-hujayra po’sti murein, 14-hujayra po’sti pektindan iborat
A I- 1.3.7.10.12.14; II- 2,4.6.8.11.13
B I-1.3.11.12.14; II-6.11.12.13;
C I- 1.3.6.10.11.12.14; II- 2,4.6.11.12.13
D I- 1.3.5.8.10.12.14; II- 6,11,12,13
35. Bakteriya va sianobakteriyalarning o’xshash(I) va farqli (II) xususiyatlari:
1-gormogoniyalar orqali ko’payadi, 2-ikkiga bo’linish yo’li bilan ko’payadi, 3-sentroplazma va xromotoplazmaga ega, 4- organoidlarga ega, 5-erkin azotni o’zlashtirish xususiyatiga ega, 6-geterotrof oziqlanadi, 7-avtotrof oziqlanadi, 8-genlari to’xtovsiz ishlaydi, 9-halqasimon DNK ga ega, 10-tuproq hosil qilishda qatnashadi, 11-tashqi tomondan oqsilli qobiq bilan o’ralgan, 12-gametalar hosil qiladi, 13-hujayra po’sti murein, 14-hujayra po’sti pektindan iborat
A I-5,7,9; II-1,2,3,6,8,10,11,12,13,14
B I- 2,5,9; II- 1,3,4,6,7,8,10,11,12,13,14
C I-2,5,7,8,9,10; II-1,3,6,13,14;
D I-2,5,7,9; II- 1,3,6,7,8,12,13,14
36.Nima uchun yadroli organizmlar ko’p miqdorda energiya ishlab chiqarishi mumkin?
A.fotosintez qiladi B.kislorod bilan nafas oladi
C.kislorod ajratadi D.hammasi to’g’ri
37. Bakteriya DNK si qayerda joylashgan?
C.vakuolada D.mavjud emas
38. Bakteriya hujayrasini kattaligi qancha?
A. 1-10-15mkm B.15-20 millimikron
C.1-15-20mkm D. 1-10-15millimikron
39.Bakteriya tuzilishida asosiy xususiyat?
A.DNK yo’q B.qobig’i yo’q
C.yadrosi yo’q D.membranasiz
40.Bakteriyaga xos bo`lgan xususiyatlar?
1)yadrosiz 2)irsiy informasiyasi bitta aylanma shakldagi DNK molekulasida joylashgan 3)DNKsi sitoplazmada joylashgan 4)DNKsi oqsillar bilan komplekslar hosil qiladi 5) DNKsi oqsillar bilan komplekslar hosil qilmaydi 6) xromosoma tarkibiga kiruvchi barcha genlar ishlab turadi 7) xromosoma tarkibidagi genlar navbatma-navbat ishlaydi 8)hujayrasi membrana bilan o’ralgan bo’lib sitoplazmani hujayra devoridan ajratib turadi 9) membranalar fotosintezni amalga oshirish vazifasini bajaradi 10)sitoplazmada membranalar kam 11) sitoplazmasida membranalar yo`q 12)ribosomalari mavjud emas 13) ribosomalar membrana ustida donador bo`lib joylashgan 14)ribosomalar sitoplazmada joylashgan 15)ribosomalar bo’lib oqsil sintez qiladi
41. Bakteriyaga xos bo`lmagan xususiyatlar?
1)yadrosiz 2)irsiy informasiyasi bitta aylanma shakldagi DNK molekulasida joylashgan 3)DNKsi sitoplazmada joylashgan 4)DNKsi oqsillar bilan komplekslar hosil qiladi 5) DNKsi oqsillar bilan komplekslar hosil qilmaydi 6) xromosoma tarkibiga kiruvchi barcha genlar ishlab turadi 7) xromosoma tarkibidagi genlar navbatma-navbat ishlaydi 8)hujayrasi membrana bilan o’ralgan bo’lib sitoplazmani hujayra devoridan ajratib turadi 9) membranalar fotosintezni amalga oshirish vazifasini bajaradi 10)sitoplazmada membranalar kam 11) sitoplazmasida membranalar yo`q 12)ribosomalari mavjud emas 13) ribosomalar membrana ustida donador bo`lib joylashgan 14)ribosomalar sitoplazmada joylashgan 15)ribosomalar bo’lib oqsil sintez qiladi
C. 4,7,11,12,13 D.1,2,3,5,6,8,9,10,14,15
42.Nima uchun bakteriyalarda xromosoma tarkibiga kiruvchi barcha genlar ishlab turadi?
A.DNK sitoplazmada joylashgan
B.DNKsi oqsillar bilan kompleks hosil qilmaydi
D.hujayrasi membrana bilan o’ralgan
43.Bakteriyalar hayot faoliyati bilan bog’liq fermentlar ……….joylashgan bo’ladi?
1.sitoplazma bo’ylab tarqalib ketgan 2.membrananing tashqi tomoniga biriktirilgan 3.membrananing ichki tomoniga biriktirilgan 4.lipid qatlamlarida suzib yuradi
A 3 B 2 C 1,3 D 1,2,3,4
A.tashqi membrana zaxirasi
B.DNKning halqa molekulasi
C.fotosintezni amalga oshiruvchi membranalar tizimi
D.hazm qiluvchi organoid
45.Mezosoma qaysi organizmlarga xos?
1. sianobakteriyalar 2. ossilatoriya 3. volvoks 4.meningokok 5.achitqi 6.semga 8.suzamchi 9.amblistoma 10 gommoz
A barchasi B 1,2,4,5,10 C 1,2,4,10 D 1,2,3,5,10
46. Mezosoma qaysi organizmlarga xos emas?
1. sianobakteriyalar 2. ossilatoriya 3. volvoks 4.meningokok 5.achitqi 6.semga 8.suzamchi 9.amblistoma 10 gommoz
A 1,3,6,8,9 B 3,6,7,8,9 C 3,5,6,7,8,9 D 4,6,7,8,9
47.Mikroorganizmlarda to’planadigan qanday zaxira moddalar energiyaning tashqi manbalari to’xtab qolgan vaqtda moddalar almashinuvida ishtirok etadi,hujayar hayotining davom etishiga imkon beradi?
48. Mikroorganizm hujayrasidagi qaysi zaxira moddalar energiyaning tashqi manbalari to’xtab
qolganda almashinuv jarayonlarida ishtirok etib, hujayra hayotining davom etishida imkon beradi?
A monosaxaridlar, vitaminlar, gormonlar
B yog’lar, polisaxaridlar, polifosfatlar
C disaxaridlar, fikatsian pigmenti, oqsillar
D ayrim fermentlar, steroidlar, gormonlar
49.Odatda bakteriya hujayrasi qanday ko’payadi?
C.gormogoniy orqali D.ikkiga bo’linish
50.Bakteriya sporalari qachon hosil bo’ladi?
1.ozuqa moddalar yetishmaganda 2.moddalar almashinuvi mahsulotlari ko’p to’planganda 3.ko’payish jarayonida
A 1 B 2 C 1,2 D 1,2,3
51. Spora hosil bo`lishi qaysi jarayon bilan boshlanadi
A yadroning bir qismi ajralishi B sitoplazmaning bir qismi ajralishi C qalin hujayra qobig`ining hosil bo`lishi D A,B,C
52.Spora hosil qilishda bakteriya hujayrasidan ajralgan qism …….ega bo’ladi?
1.xromosomaga ega 2. membranaga ega 3.qalin hujayra qobig’I bilan o’ralgan
A 1,3 B 1,2 C 1,2,3 D 2,3
53.Uning sporalari juda hayotchan,hayotiylik xususiyatini yuz,ming yil saqlaydi?
A.bakteriya B.zamburug’ C.suvo’tlari D.virus
54.Qaysi organism sporalariga haroratning keskin o’zgarishi ham tasir qilmaydi?
A.bakteriya B.zamburug’ C.suvo’tlari D.virus
55.Yumaloq hujayralarni toping?
A.tuxum,yog’ B. biriktiruvchi to’qima
C. nerv hujayralari
D.leykositlar,ayrim biriktiruvchi to’qima
56.yulduzsimon hujayrani toping?
A.tuxum,yog’ B. biriktiruvchi to’qima
C. nerv hujayralari
D.leykositlar,ayrim biriktiruvchi to’qima
57.O’simtasimon hujayrani toping?
A.tuxum,yog’ B. biriktiruvchi to’qima
C. nerv hujayralari
D.leykositlar,ayrim biriktiruvchi to’qima
58.Amyobasimon hujayralar qaysilar ?
A.tuxum,yog’ B. biriktiruvchi to’qima
C. nerv hujayralari
D.leykositlar,ayrim biriktiruvchi to’qima
59. juftlab yozing
1- amyobasimon 2- yulduzsimon 3-o`simtasimon 4-yumaloq
a-nerv hujayralari b- biriktiruvchi to`qima turlari c-leykotsitlar d- tuxum hujayra e- yog` hujayralar
A 1-b,c; 2-b; 3-a; 4-d,e B1-b,c; 2-a; 3-a; 4-d,e
C 1-c, d; 2-b; 3-a; 4-b D 1-b,c,d; 2-a,b; 3-a; 4-d,e
60.Eukariot hujayraning kattaligini aniqlang?
A.10-100mkm B.20-300mkm C.1-10-15mkm D.150mkm
61.Qaysi hujayrani oddiy ko’z bilan ko’rish mumkin?
A.sichqonning tuxum hujayrasi
C.nok behi etidagi hujayralar
62.eng katta hujayralarga misol?
A. sichqonning tuxum hujayrasi
B.tuyaqush tuxum hujayrasi
C. bakteriya hujayrasi D.tarvuzning hujayrasi
63.Tuyaqush tuxumining og’irligi qancha?
A100gr B.1,5kg C1409gr D.hammasi
64.Eritrositlarning og’irligi qanchaga teng?
A. 10-8 g B.1-9g C.1,5kg D. 10-12kg
65.Barcha hujayralarda uchraydigan organoidlar?
1.mitoxondriya 2.hujayra markazi 3.golji majmui 4.ribosoma 5. miofibrilla 6.lizosoma 7.xivchin 8.endoplazmatik to’r 9.kiprikcha
A 1,3,4,8 B 1,2,3,4,8 C 1,2,3,4,6,8 D 5,7
66.Barcha hujayralarda uchramaydigan organoidlar
1.mitoxondriya 2.hujayra markazi 3.golji majmui 4.ribosoma 5. miofibrilla 6.lizosoma 7.xivchin 8.endoplazmatik to’r 9.kiprikcha
A 1,3,4,8 B 2,5,6,7 C 1,2,3,4,6,8 D 5,7.9
67. Faqatgina eukariot(1)da, prokariot(2)da, eukariot va prokariot(3)da uchrovchi hujayra organoidlarini belgilang
a)yadro b)tashqi sitoplazmatik membrana c)ribosoma d)mezosoma e)endoplazmatik to’r f)mitoxondriya g)sitoskelet i)sentriola j)plastida
A 1-a; 2-d; 3-b;c;e;f;g;i;j; B1-a;f;i;j; 2-d; 3-b;c;e;g;
C 1-a;e;f;g;i;j; 2-d; 3-b;c; D 1-a;e;f;i;j; 2-d; 3-b;c;g;
68.Faqat ma’lum bir turdagi hujayralarda mavjud organoidlarni belgilang?
69.Har bir eukariot hujayra nechta tarkibiy qismdan iborat?
B.sitoplazmatik membrana, sitoplazma, yadro, plastida, vakuola
70.Sitoplazmada turli moddalar to’planadi Bular….deyiladi?
71.Bular sitoplazmaning ba’zan yadroning doimiy bo’lmagan tuzilishi bo’lib organoidlardan farqli ravishda hayot faoliyati jarayonida goh paydo bo’lib goh yo’qolib turadi?
A.kiritmalar B.yadro shirasi
A.qattiq kiritmalar B. suyuq kiritmalar
C.pigment kiritmalar D.trofik
A.qattiq kiritmalar B. suyuq kiritmalar
C.pigment kiritmalar D.trofik
74.Sekresiya qiluvchi hujayralarda qanday mahsulotlar uchraydi?
C. yog’ tomchilari D.barcha javoblar to’g’ri
75. Sekretsiya qiluvchi hujayralarda kiritmalar sifatida nimalar uchraydi?
1 oqsil donachalari 2. yog` tomchilari 3. gormonlar 4. pigmentlar 5 glikogen donachalari 6. fermentlar
A) 1,2,3,4 B) 1,2,3,5,6 C) 2,3,4,6 D) 1,2,4,5
76. Kiritmalarga xos xususiyatlarni aniqlang
1. sitoplazmaning doimiy bo`lmagan tuzilishi 2.yadroning doimiy bo`lmagan tuzilishi 3.goh paydo bo`lib, goh yo`qolib turadi 4. qattiq holda uchraydi 5. suyuq holda uchraydi 6. qattiq holdagi oqsil sifatida uchrashi mumkin( sekretsiya hujayralarida) 7.suyuq holdagi oqsil sifatida uchrashi mumkin( sekretsiya hujayralarida) 8.pigmentlar sifatida uchraydi 9. glikogen, yog` tomchilari sifatida uchraydi
A 1,3,4,5,7,8,9 B barchasi C 1,2,3,4,5,6,8,9 D 1,2,3,4,7,9
77.Hujayra qanday tuzilishga asoslangan?
B. ikki qavat lipid va ularning ichki va tashqi tomonida oqsil molekulalari har xil chuqurlikda joylashgan
D.bir xil tuzilishga ega bo’lgan membranalardan tuzilgan
78. Eukariot hujayra membranasi qayday tuzilishda ega
A 2 qavatdan oqsil va lipid qavatlaridan iborat
B 2 qavat lipiddan iborat, uning tashqi tomonidan oqsil molekulalari bir xil chuqurlikda botib turadi
C 2 qavat lipiddan iborat, uning tashqi va ichki tomonidan oqsil molekulalari bir xil chuqurlikda botib turadi
D 2 qavat lipiddan iborat, uning tashqi va ichki tomonidan oqsil molekulalari har xil chuqurlikda botib turadi
79.Tirik hujayraning yuza qismi to’xtovsiz harakatda,ya’ni—
A.unda qavariq va botiqliklar paydo bo’ladi B.to’lqinsimon tebranma harakat yuzaga keladi
D.u orqali makromolekulalar ko’chib turadi
80.Hujayra sitoplazmasini tashqi muhitdan ajratib turadi?
A.qobiq B.sitoplazmatik membrana
C.yadro qobig’i D.reseptorlar
81. Tashqi sitoplazmatik membranaga xos xususiyatlarni aniqlang
1. barcha hujayralarga xos 2. eukariot hujayralarga xos 3. yuza qismi to`xtovsiz harakatda 4. yuza qismida qavariq va botiqlar paydo bo`lib turadi 5.yuza qismida to`lqinsimon tebranma harakat vujudga keladi 6.yuksak pishiqlikka ega 7. yuksak elastiklikka ega 8. bir tekis chiziqdan iborat 9.juda ko`p teshikchalari bor 10. g`ovaklari bor 11.poralardan ion va kichik molekulali moddalar o`tadi 12. g`ovaklardan ion va kichik molekulali moddalar o`tadi
A 1,3,4,5,6,7,9,10,11,12 B 2,3,4,5,7,8,9,11
C 1,3,4,5,6,7,8,9,11 D 2,3,4,5,6,7,9,10,11
82….yuksak pishiqlikka va elastiklikka ega bo’lib ozgina shikastlangan vaqtda ham o’zining bir butunligini tez va oson tiklay oladi?
A.sitoplazma B.yadro membranasi
C. sitoplazmatik membrana D.granulalar
83.Hujayraning ichki qismiga fermentlar yordamida ionlar va kichik molekulali moddalar qanday yo’l bilan o’tadi?
A.poralar orqali B.g`ovaklar orqali
C.pinositoz va fagositoz D.A va B
84.Energiya sarflanishini talab qiladigan jarayonni aniqlang?
A.diffuziya B.osmos C.faol tanlab o’tkazish D.nofaol tanlab o’tkazish
85. Yarim o’tkazuvchanlik nima?
A. hujayra membranasining tanlab o’tkazish xususiyati
B.hujayra ichki muhitining mo’tadil saqlanishi
C.hujayraning tarang holati
D.sitoplazmaning hujayra po’stidan ajralishi
86.Kimyoviy birikmalar va qattiq zarrachalar hujayraning ichki qismiga qanday yo’l bilan o’tadi?
B.to’g’ridan to’gri membranadan
C.pinositoz va fagositoz D.barchasi to’g’ri
87.Hujayra membranasida botiq joy paydo bo’lib u hujayralararo suyuqlikni qamrab olsa……, qattiq moddani qamrab olsa….. deyiladi?
88.Sitoplazmatik membrana ko’p hujayrali organism to’qimasida hujayralar orasidagi aloqani ta’minlaydi.Buni qanday amalga oshiradi?
A.burma va o’simtalar hosil qilish
B.hujayralararo bo’shliqni to’ldiruvchi zich biriktiruvchi moddalar ajratish
C.to’qimalar hosil qilish
89….ko’p hujayrali organism to’qimasida hujayralar o’rtasidagi aloqani taminlaydi?
A.endoplazmatik to’r B.golji apparati
C.sitoplazmatik membrana D.sitoplazma
90. sitoplazmatik membrana to’qimada hujayralar o’rtasida aloqani qanday ta’minlaydi?
A yopishqoq modda ajratib chiqaradi
B burma va o’simtalar hosil qiladi
C to’g’ri javob yo’q
D hujayralar o’rtasida tortish kuchini hosil qiladi
91. Sitoplazmatik membrana ko’p hujayrali organizmlarda hujayralararo aloqani qanday tarzda ta’minlaydi?
1) juda ko’p burmalar va o’simtalar hosil qilish bilan 2)juda ko’p qavariq va botiqliklar hosil qilish bilan 3) qo’shni hujayraning endoplazmatik to’rlari bilan qo’shilib ketgan kanallar hosil qilish bilan
4) hujayralararo bo’shliqni to’ldiruvchi juda zich epitelial hujayralar ajratish bilan 5) hujayralararo bo’shliqni to’ldiruvchi juda zich biriktiruvchi moddalar ajratish bilan
A 1,2,3,4 B 2,3,5 C 1,3,5 D 1,5
92.O’simlik hujayrasining qobig’ida maxsus teshikchalar bo’lib qo’shni hujayraning,….. bilan tutashgan?
A.golji apparati B.mitoxondriya
C.endoplazmatik to’r D.yadro qobig’i
93.Zamburug’larning hujayrasi ham …dek hujayra qobig’i bilan o’ralgan?
A.hayvon B.o’simlik C.suvo’t D.bakteriya
94.Zamburug’larning hujayra qobig’i qanday moddadan tuzilgan ?
A.murein B.pektin C.xitin D.sellyuloza
95.O’simlik hujayrasi qobig’i hayvonlarnikidan qanday farq qiladi?
A.sellyulozadan iborat membranaga ega
B.sellyulozadan iborat qalin hujayra qobig’iga ega
D.xitinsimon moddadan iborat
96……murakkab membranalar tizimidan iborat bo’lib barcha eukariot hujayralar sitoplazmasini qamrab oladi?
A.endoplazmatik to’r B. ribosoma
C. golji apparati D.mitoxondriya
97.Ular ayniqsa moddalar almashinuvi jadal boradigan hujayralarda yaxshi rivojlangan?
A.endoplazmatik to’r B. ribosoma
C. golji apparati D.mitoxondriya
98. Endoplazmatik to’rning hajmi hujayra umumiy hajmining necha foizini egallaydi?
A.20dan -30%gacha B. 30%dan 50%gacha
C.10-30% D.40dan 50% gacha
99.Endoplazmatik to’r necha xil?
100. Endoplazmatik to`rga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. oddiy membranalar tizimidan iborat 2.murakkab membranalar tizimidan iborat 3. barcha hujayralarning sitoplazmasini qamrab olgan 4.barcha eukariot hujayralarning sitoplazmasini qamrab olgan 5. moddalar almashinuvi jadal boradigan hujayralarda yaxshi rivojlangan bo`ladi 6.ularning hujayradagi soni hujayraning funksional faolligiga bog`liq 7. hajmi sitoplazmaning 30-50 % ini tashkil qiladi 8. hajmi hujayra umumiy hajmining 30-50 % ini tashkil qiladi 9. 2 xil bo`ladi
A 2,3,5,6,7,9 B 1,3,5,6,8,9 C 2,4,5,8,9 D 2,4,5,7,9
101. Endoplazmatik to`rga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. oddiy membranalar tizimidan iborat 2.murakkab membranalar tizimidan iborat 3. barcha hujayralarning sitoplazmasini qamrab olgan 4.barcha eukariot hujayralarning sitoplazmasini qamrab olgan 5. moddalar almashinuvi jadal boradigan hujayralarda yaxshi rivojlangan bo`ladi 6.ularning hujayradagi soni hujayraning funksional faolligiga bog`liq 7. hajmi sitoplazmaning 30-50 % ini tashkil qiladi 8. hajmi hujayra umumiy hajmining 30-50 % ini tashkil qiladi 9. 2 xil bo`ladi
A 1,3,6,8 B 1,3,6,7 C 2,4,5,8,9 D 2,4,5,7,9
102.Silliq endoplazmatik to’rning vazifasi ?
A. lipidlar va uglevodlar sintezi
C.ATF sintezi D.tayanch
103.U ayniqsa yog’lar sintezida(yog’ bezlarida),glikogen sintezida(jigar hujayralari),zaxira modda to’planadigan hujayra(o’simlik urug’ida) yaxshi rivojlangan?
A.silliq endoplazmatik to’r
B. Donador endoplazmatik to’r
104.Donador endoplazmatik to’rning vazifasi ?
A. lipidlar va uglevodlar sintezi
B.oqsil sintezi va uni tashish
C.ATF sintezi D.tayanch
105.Uning asosiy vazifasi oqsil sintezi va uni tashish bo’lib ribosoma yordamida amalga oshiradi?
A.silliq endoplazmatik to’r
B. Donador endoplazmatik to’r
106…..hujayraning umumiy ichki aylanma tizimi bo’lib uning kanallari orqali moddalar tashiladi ?
A.ribosoma B.golji majmuasi
C.endoplazmatik to’r D.mitoxondriya
107 endoplazmatik to’rning qaysi qismida ko’p sonli fermentlar joylashgan ular hujayraning hayot faoliyatni taminlaydi?
A.silliq membranasi B.kanallarning membranasi
108. Donador endoplazmatik to`rga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. muhim vazifasi oqsil sintezi 2. muhim vazifasi oqsilni tashish 3. silliq endoplazmatik to`r bilan hamkorlikda ishlaydi 4.ribosoma bilan hamkorlikda ishlaydi 5.zichlashgan membrana qopchalaridan iborat 6.silliq membrana bilan chegaralangan bo`shliqlardan iborat 7.membranasining ustida ribosomalar joylashgan 8.membranasining ustida lizosomalar joylashgan 9.kanallari orqali moddalar tashiladi 10.kanallarning ichki qismida fermentlar joylashgan 11.kanallarning membranasida fermentlar joylashgan
A 2,3,5,7,8,9,10 B 1,2,4,5,7,9,11 C 1,4,5,7,9,10 D 1,2,4,5,6,7,8,9,11
109. Donador endoplazmatik to`rga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. muhim vazifasi oqsil sintezi 2. muhim vazifasi oqsilni tashish 3. silliq endoplazmatik to`r bilan hamkorlikda ishlaydi 4.ribosoma bilan hamkorlikda ishlaydi 5.zichlashgan membrana qopchalaridan iborat 6.silliq membrana bilan chegaralangan bo`shliqlardan iborat 7.membranasining ustida ribosomalar joylashgan 8.membranasining ustida lizosomalar joylashgan 9.kanallari orqali moddalar tashiladi 10.kanallarning ichki qismida fermentlar joylashgan 11.kanallarning membranasida fermentlar joylashgan
A 3,6,8,10 B 1,2,4,5,7,9,11 C 1,4,5,7,9,10 D 3,6,8,11
110. Ribosomaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. diametri 15-35 mkm 2. diametri 15-35 nm 3.2 ta teng bo`lakchalardan iborat yassi tanachalardan tashkil topgan 4. 2 ta katta va kichik bo`lakchalardan iborat yassi tanachalardan tashkil topgan 5. tarkibida asosan oqsil, kamroq RNK bo`ladi 6.asosan RNK, kamroq oqsil bo`ladi 7.taxminan teng miqdorda oqsil va RNK dan iborat 8.sitoplazmada shakllanadi 9.yadroda shakllanadi 10. sitoplazmada erkin holda uchraydi 11.endoplazmatik to`rning tashqi yuzasiga birikkan holda uchraydi 12. barcha hujayralarda uchraydi 13.faqat eukariot hujayralarda uchraydi 14. barcha prokariot hujayralarda uchramaydi 15. yadroda uchraydi
A 1,3,6,8,9,10,11,13 B 2,3,5,8,9,11,12,14,15
C 2,4,7,9,10,11,12,15 D 2,4,7,8,9,10,11,13
111. Ribosomaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. diametri 15-35 mkm 2. diametri 15-35 nm 3.2 ta teng bo`lakchalardan iborat yassi tanachalardan tashkil topgan 4. 2 ta katta va kichik bo`lakchalardan iborat yassi tanachalardan tashkil topgan 5. tarkibida asosan oqsil, kamroq RNK bo`ladi 6.asosan RNK, kamroq oqsil bo`ladi 7.taxminan teng miqdorda oqsil va RNK dan iborat 8.sitoplazmada shakllanadi 9.yadroda shakllanadi 10. sitoplazmada erkin holda uchraydi 11.endoplazmatik to`rning tashqi yuzasiga birikkan holda uchraydi 12. barcha hujayralarda uchraydi 13.faqat eukariot hujayralarda uchraydi 14. barcha prokariot hujayralarda uchramaydi 15. yadroda uchraydi
A 1,3,5,6,8,13,14 B 1,3,5,6,12,14,15
C 2,4,7,9,10,11,12,15 D 2,4,7,8,9,10,11,13
112. Ribosoma tarkibida RNK va oqsil miqdori qanday nisbatda bo’ladi?
A asosan oqsil, kam miqdorda RNK
B asosan RNK, kam miqdorda oqsil
C oqsil deyarli bo’lmaydi
D taxminan teng miqdorda RNK va oqsil
113…..endoplazmatik to’rning zichlangan membrana qopchalari ustida dona-dona bo’lib joylashgan bo’ladi?
A.ribosoma B.golji majmuasi
C.endoplazmatik to’r D.mitoxondriya
114.Ikki katta va kichik bo’lakdan iborat yassi tanachalar?
A.ribosoma B.golji majmuasi
C.endoplazmatik to’r D.mitoxondriya
115.Ribosomaning diametri qancha?
116.Ularda teng miqdorda oqsil va nuklein kislota mavjud?
A.ribosoma B.golji majmuasi
C.endoplazmatik to’r D.mitoxondriya
117.Ribosoma RNKsi…….yordamida hosil bo’ladi?
A.yadrodagi DNK B.yadrodagi RNK
C.sitoplazmada D.golji apparatida
118.Ribosoma qayerda shakllanadi?
C.golji apparati D.endoplazmatik to’r
119.Sitoplazmada ribosomalar qanday joylashadi?
A.erkin va endoplazmatik to’r tashqi yuzasida
B. erkin va endoplazmatik to’r tashqi yuzasida va yadro membranasida
C.yadro membranasida D.t..j.y
120.Ribosoma qaysi organizmlarda uchraydi?
C.yuksak o’simliklar D.A va B
121.Golji(majmui) apparatining asosiy qurilma elementi?
B.zich joylashgan qopchalar(sisterna) tizimi
C.vakuola va kichik pufakchalar
122.Golji apparatining silliq membranalarida nima hosil bo’ladi?
A. kichik pufakchalar
B.zich joylashgan qopchalar(sisterna) tizimi
C.vakuola va kichik pufakchalar
123. Endoplazmatik to’r membranalarida hosil bo’lgan oqsil yog’ polisaxaridlar qayerga tashiladi?
A.sitoplazma B.golji majmuasi
124. Qaysi organoidda organik birikmalar o’zgarishlarga uchraydi va ajralishga tayyor shira sifatida o’ralib kerakli joyga uzatiladi yoki hujayraning hayot faoliyati uchun sarflanadi ?
A.ribosoma B.golji majmuasi
C. endoplazmatik to’r D.mitoxondriya
125. Hujayraning qaysi organoid(lar)ida oqsil, polisaxaridlar o’zgarishga uchraydi?
A golji majmuasi B lizosoma va golji majmuasi
C lizosoma D golji majmuasi va endoplazmatik to’r
126. Golji majmuasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. asosiy qurilma elementi membrana bilan chegaralangan bo`shliqlar 2.asosiy qurilma elementi sisternalar 3. asosiy qurilma elementi vakuolalar 4.asosiy qurilma elementi kichik pufakchalar 5.polisaxaridlar, yog`, polifosfatlar tashiladi 6.polisaxaridlar, yog`lar, oqsillar tashiladi 7.organik moddalar bu yerda o`zgarishga uchraydi 8.organik moddalar bu yerda ajralishda tayyor shira sifatida to`planadi
A 1,2,3,4,5,6,7,8 B 1,2,6,8 C 1,2,3,4,6,7,8 D 1,2,6,7,8
127. Golji majmuasiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. asosiy qurilma elementi membrana bilan chegaralangan bo`shliqlar 2.asosiy qurilma elementi sisternalar 3. asosiy qurilma elementi vakuolalar 4.asosiy qurilma elementi kichik pufakchalar 5.polisaxaridlar, yog`, polifosfatlar tashiladi 6.polisaxaridlar, yog`lar, oqsillar tashiladi 7.organik moddalar bu yerda o`zgarishga uchraydi 8.organik moddalar bu yerda ajralishda tayyor shira sifatida to`planadi
A 5 B 3,4,5 C 1,2,3,4,6,7,8 D 1,2,6,7,8
128.Lizosomaning diametri qancha?
129. Qaysi organoidning shakli uncha katta bo’lmagan yassi tanachalardan iborat?
130.Lizosoma necha qavat membrana bilan o’ralgan?
A.1 B.2 C.3 D.bir necha
131.Uning ichki qismi ozuqani parchalovchi fermentlar bilan to’lgan bo’lib bu fermentlar oqsil,karbon suv,nuklein kislota,yo’glarni parchalashi mumkin?
132Lizosomalar qayerda hosil bo’ladi?
A.golji apparatida va to’g’ridan to’g’ri endoplazmatik to’rda
B.endoplazmatik to’rda va yadro membranasida
C. golji apparatida yadro membranasida
133.Lizosoma so’zining manosi?
A.eritaman B to’rsimon ip-
C. mitos-ip,xondros-donador D.qo’shilish
134. Lizosomaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. yirik ovalsimon yassi yanachadan iborat 2.uncha katta bo`lmagan ovalsimon tanachadan iborat 3.diametri 0,4 nm 4. diametri 0,4 mkm 5. ichki qismida fermentlar bo`ladi 6. ichki qismi va membranasida fermentlar bo`ladi 7. fermentlari oqsil, yog`larni parchalaydi 8. fermentlari nuklein kislota va yog`larni parchalaydi 9. Golji majmuasidan va endoplazmatik to`rdan hosil bo`ladi 10. tog`ridan to`g`ri endoplazmatik to`rdan hosil bo`ladi 11.tog`ridan to`g`ri Golji majmuasidan hosil bo`ladi
A 1,3,6,7,8,9,11 B 2,3,6,7,9,10
C 1,4,5,7,9,11 D 2,4,5,7,8,9,10
135. Lizosomaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. yirik ovalsimon yassi yanachadan iborat 2.uncha katta bo`lmagan ovalsimon tanachadan iborat 3.diametri 0,4 nm 4. diametri 0,4 mkm 5. ichki qismida fermentlar bo`ladi 6. ichki qismi va membranasida fermentlar bo`ladi 7. fermentlari oqsil, yog`larni parchalaydi 8. fermentlari nuklein kislota va yog`larni parchalaydi 9. Golji majmuasidan va endoplazmatik to`rdan hosil bo`ladi 10. tog`ridan to`g`ri endoplazmatik to`rdan hosil bo`ladi 11.tog`ridan to`g`ri Golji majmuasidan hosil bo`ladi
A 1,3,6,11 B 2,3,6,7,9,10
C 1,4,6,8,11 D 2,4,5,7,8,9,10
136.Bir va ko’p hujayrali organizmlarning barcha eukariot hujayralarida mavjud ?
A. mitoxondriya B.endoplazmatik to’r
C.golji majmuasi D.ribosoma
137.Uning hayvon va o’simlik olamida keng tarqalishi hujayrada muhim ahamiyatga ega ekanligini ko’rsatadi?
A. mitoxondriya B.endoplazmatik to’r
C.golji majmuasi D.ribosoma
138.Mitoxondriya so’zining manosi?
C. mitos-ip,xondros-donador D.qo’shilish
139.Mitoxondriyaning kattaligi qancha?
140 Mitoxondriyaning ipsimon shaklining uzunligi qancha ?
141.Ular sintez jarayonlari jadal boradigan (jigar) hujayralarda yaxshi rivojlangan?
A.mitoxondriya B.endoplazmatik to’r
C.golji majmuasi D.ribosoma
142. Uchadigan qushlarda uchmaydigan qushlarga nisbatan qayerida mitoxondriyalar soni ko’p?
A.ko’krak mushaklarida B.bo’yinda
C.oyoqlarida D.o’mrov mushaklarida
143 Mitoxondriyaning shaklini aniqlang?
A yumaloq va yassi
C.yassi va ipsimon D.hammasi to’g’ri
144.Ularning tarkibida DNK molekulasi borligi bo’linish yo’li bilan tezda ko’payishiga imkon beradi?
A. golji majmuasi B. endoplazmatik to’r
C.yadro D. mitoxondriya
145 Mitoxondriyaning tashqi va ichki membranasi qanday tuzilgan?
A..silliq ; kristal B.kristal;silliq
146…..membranasida juda ko’p fermentlar joylashgan?
A.kristal B.silliq C.sisterna D.vakula
147.Mitoxondriyaning asosiy vazifasi ?
A. lipidlar va uglevodlar sintezi
B.oqsil sintezi va uni tashish
C.ATF sintezi D.tayanch
148.Ularda DNK borligi tufayli ikkiga bo’linib ko’payadi?
A.plastida,sentriola B.mitoxondriya xloroplast
C.lizosoma,vakuola D.golji apparati,xloroplast
149. Mitoxondriyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. mitos-ip, xondro- dona degan ma’noni bildiradi 2.mitos-ip, xondro-to`rsimon degan ma’noni bildiradi 3.bir hujayrali va ko`p hujayrali barcha organizmlarda uchraydi 4. barcha eukariotlarda uchraydi 5. yumaloq va silindrsimon shaklda bo`ladi 6.yassi va ipsimon ko`rinishda bo`ladi 7.kattaligi 0,2dan 15-20 nm gacha 8. kattaligi 0,2 dan 15-20 mkm gacha 9. soni turli to`qimalarda har xil 10. soni turli to`qimalarda bir xil 11. soni sintez jarayonini jadal amalga oshirayotgan hujayralarda ko`p bo`ladi 12. soni ko`p energiya sarflanadigan hujayralarda ko`p bo`ladi 13.tarkibida DNK mavjud 14.tashqi burmali membranasi kristalar deyiladi 15. ichki burmali membranasi kristalar deyiladi 16. tashqi membranasi silliq 17. ichki membranasi silliq 18.fermentlar tashqi membranada joylashgan 19.fermentlar ichki membranada joylashgan 20. asosiy vazifasi ATF sintez qilish
150. Mitoxondriyaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. mitos-ip, xondro- dona degan ma’noni bildiradi 2.mitos-ip, xondro-to`rsimon degan ma’noni bildiradi 3.bir hujayrali va ko`p hujayrali barcha organizmlarda uchraydi 4. barcha eukariotlarda uchraydi 5. yumaloq va silindrsimon shaklda bo`ladi 6.yassi va ipsimon ko`rinishda bo`ladi 7.kattaligi 0,2dan 15-20 nm gacha 8. kattaligi 0,2 dan 15-20 mkm gacha 9. soni turli to`qimalarda har xil 10. soni turli to`qimalarda bir xil 11. soni sintez jarayonini jadal amalga oshirayotgan hujayralarda ko`p bo`ladi 12. soni ko`p energiya sarflanadigan hujayralarda ko`p bo`ladi 13.tarkibida DNK mavjud 14.tashqi burmali membranasi kristalar deyiladi 15. ichki burmali membranasi kristalar deyiladi 16. tashqi membranasi silliq 17. ichki membranasi silliq 18.fermentlar tashqi membranada joylashgan 19.fermentlar ichki membranada joylashgan 20. asosiy vazifasi ATF sintez qilish
A 1,3,6,8,9,11,15,16,19 B 2,3,7,10,14,17,18
151.Ularning soni hujayraning funksional faolligiga bog’liq
A endoplazmatik to’r B mitoxondriya
C vakuola Dsitoskelet
152.ikkita silindr shaklidagi kichik tanacha bir-biriga nisbatan to’g’ri burchak hosil qilib joylashadi?
153.To’qqiz boylamdan iborat sentriola devorining har biri nechta mikronaychani o’z ichiga oladi?
154.Sitoplazmaning o’zidan o’zi ko’payadigan organoidi qaysi?
155.Ularning ko’payishi oqsil kichik bo’laklarining o’zini o’zi yig’ish jarayonida amalga oshadi ?
156.Qaysi organoiddan bo’linish bilan urug’larning o’sishi boshlanadi?
157.Ko’pchilik o’simlik va suvo’tlarda hujayra markazi yo’q shuning uchun bo’linish urug’lari…da hosil boladi?
A.hujayra markazi B.sitoskelet
C.ferment markazi D.yadrocha
158. Hujayra markaziga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. 2 ta silindr shaklidagi kichik tanachadan tashkil topgan 2. tanachalar 900 burchak hosil qilib joylashadi 3. bu 2 tanacha birgalikda sentriola ham deyiladi 4.har bir tanacha sentriola deb yuritiladi 5.sentriola devori 3 bog`lamdan iborat 6. sentriola devori 9 bog`lamdan iborat 7.har sentriola devori 3 mikronaychadan iborat 8. har sentriola devori 9 mikronaychadan iborat 9.o`zidan-o`zi ko`payadigan organoid 10.ko`payishi oqsil bo`lakchalarini yig`ish jarayonida amalgam oshiriladi 11.bo`linishda muhim ahamiyatga ega 12.u bo`linishi bilan o`simlik o`sa boshlaydi
A 1,2,3,5,8,9,11,12 B 1,2,4,6,7,9,10,11,12
C 1,2,3,6,7,8,10,11,12 D 1,2,3,5,8,9,10,11,12
159. Hujayra markaziga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. 2 ta silindr shaklidagi kichik tanachadan tashkil topgan 2. tanachalar 900 burchak hosil qilib joylashadi 3. bu 2 tanacha birgalikda sentriola ham deyiladi 4.har bir tanacha sentriola deb yuritiladi 5.sentriola devori 3 bog`lamdan iborat 6. sentriola devori 9 bog`lamdan iborat 7.har sentriola devori 3 mikronaychadan iborat 8. har sentriola devori 9 mikronaychadan iborat 9.o`zidan-o`zi ko`payadigan organoid 10.ko`payishi oqsil bo`lakchalarini yig`ish jarayonida amalgam oshiriladi 11.bo`linishda muhim ahamiyatga ega 12.u bo`linishi bilan o`simlik o`sa boshlaydi
A 3,5,8 B 1,2,4,6,7,9,10,11,12
C 4,6,7,12 D 1,2,3,5,8,9,10,11,12
160. hujayra markazi nechta mikronaychani o’z ichiga oladi?
161. Sentriola nechta mikronaychani o’z ichiga oladi?
162.……….hujayra ichki tizimlarining harakati va butun hujayraning joyini o’zgarishini ta’minlaydi?-A.Sitoplazmaning tayanch elementlari
163.Eukariot hujayra sitoplazmasidagi tayanch skelet tuzilmalari nimadan tashkil topgan?
A.mikronaycha va miofibril
B. mikronaycha va oqsil tolalari
C. miofibril va oqsil kanopcha
D. miofibril va oqsil tuzilma
164.Uning elementlari yaro qobig’i va tashqi sitoplazmatik membrana bilan zich birikkan bo’lib sitoplazmada murakkab bog’lamlarni hosil qiladi?
B.endoplazmatik to’r elementlari
C.sentriola tayanch elementlari D.sentromera
165.Yadro qaysi organizm hujayrasining muhim tarkibiy qismi hisoblanadi?
1)zamburug’ 2)o’simlik 3)hayvon 4)virus 5)bakteriya
A.1,2,3 B.2,3,4 C.1,2,3,4,5 D.2,3
166. Sitoskeletga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. barcha hujayralarda uchraydi 2. faqat eukariot hujayralarda uchraydi 3. mikronaychalardan iborat 4.oqsil tolalardan iborat 5. yadro va hujayra qobig`iga zich birikkan 6.yadro qobig`i va plazmatik membranaga zich birikkan 7.sitoplazmatik membranada murakkab bog`lamlar hosil qiladi 8.sitoplazmada murakkab bog`lamlar hosil qiladi 9.u hujayra shaklini belgilaydi 10. u hujayra tashqi tizimlari harakatini belgilaydi 11. u hujayraning joyini o`zgartirishini ta’minlaydi
A 2,3,4,6,7,8,9,10,11 B 1,3,5,6,7,8,9,10
C 1,5,7,10 D 2,3,4,6,8,9,11
167. Sitoskeletga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. barcha hujayralarda uchraydi 2. faqat eukariot hujayralarda uchraydi 3. mikronaychalardan iborat 4.oqsil tolalardan iborat 5. yadro va hujayra qobig`iga zich birikkan 6.yadro qobig`i va plazmatik membranaga zich birikkan 7.sitoplazmatik membranada murakkab bog`lamlar hosil qiladi 8.sitoplazmada murakkab bog`lamlar hosil qiladi 9.u hujayra shaklini belgilaydi 10. u hujayra tashqi tizimlari harakatini belgilaydi 11. u hujayraning joyini o`zgartirishini ta’minlaydi
A 2,3,4,6,7,8,9,10,11 B 1,3,5,6,7,8,9,10
C 1,5,7,10 D 2,3,4,6,8,9,11
168.Hujayra yadrosidagi genlar qanday vazifani bajaradi?
A.genetic axborotni saqlaydi
B.genetic axborotni ko’paytiradi
C.hujayrada moddalar almashinuvini boshqaradi
169.Yadroning shakli ko’pincha nimaga o’xshaydi?
A.sitoplazma B.hujayra shakli C.yadrocha D.ribosoma
170.Yadro necha qavat membrana bilan o’ralgan?
171. Yadroga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. 1 qavat membrane bilan o`ralgan 2. 2 qavat membrane bilan o`ralgan 3. odatda hujayrada 1 ta bo`ladi 4. 2-3 ta ham bo`lishi mumkin 5. odatda shakli ko`pincha dumaloq bo`ladi 6.shakli hujayra shakliga o`xshash bo`ladi 7.tashqi membranasida ribosomalar bo`ladi 8. ichki membranasiga ribosomalar yopishgan bo`ladi 9. yadro membranasining o`simtalari Golji majmuasi bilan tutashib ketgan 10. yadro membranasining o`simtalari endoplazmatik to`r bilan tutashib ketgan
A 1,3,4,5,8,9 B 2,3,4,6,8,9 C 2,3,4,6,7,10 D 2,3,4,5,6,7,8,10
172. Yadroga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. 1 qavat membrane bilan o`ralgan 2. 2 qavat membrane bilan o`ralgan 3. odatda hujayrada 1 ta bo`ladi 4. 2-3 ta ham bo`lishi mumkin 5. odatda shakli ko`pincha dumaloq bo`ladi 6.shakli hujayra shakliga o`xshash bo`ladi 7.tashqi membranasida ribosomalar bo`ladi 8. ichki membranasiga ribosomalar yopishgan bo`ladi 9. yadro membranasining o`simtalari Golji majmuasi bilan tutashib ketgan 10. yadro membranasining o`simtalari endoplazmatik to`r bilan tutashib ketgan
A 1,5,8,9 B 2,3,4,6,8,9 C 2,3,4,6,7,10 D 2,3,4,5,6,7,8,10
173………yadro tuzilishidagi oraliqlarni to’ldiruvchi gelsimon massadan iborat?
A.yadro shirasi B.hujayra shirasi
174.Yadro membranasi qanday tuzilgan?
A. qo’sh qavat ; tashqi sitoplazma bilan tutashgan yadro membranasida ribosoma bor,ichki tomon silliq
B. qo’sh qavat ; ichki membranasida ribosoma bor,tashqi tomon silliq
C.endoplazmatik to’r kanallari bilan tutashgan
D.bir qavat membrana bilan o’ralgan
175.Tashqi yadro membranasining o’simtalari …bilan ulanib qo’shilib ketgan?
A.ribosoma B.endoplazmatik to’r kanallari C.golji majmuasi D.sitoplazma
176.Yadro shirasi tarkibida qanday moddalar uchraydi?
A.oqsil,yadrodan sitoplazmaga chiqarilgan mahsulotlar fermentlar nukleotid,aminokislotalar
B.steroid, yadrodan sitoplazmaga chiqarilgan mahsulotlar fermentlar nukleotid,aminokislotalar
177. Yadro va sitoplazma o’rtasida moddalar necha xil yo’l bilan almashinadi?
178.Yadro va sitoplazma o`rtasida moddalar qanday yo’l bilan almashinadi?
A.yadro qobig’idagi teshikchalar bo’lib u orqali sitoplazma va yadro o’rtasida molekulalar almashinadi
B.yadro qobig’ining o’simtalarini ajratish
C.yadro qobig;ining botib kirgan qismini ajratish
A.steroid, yadrodan sitoplazmaga chiqarilgan mahsulotlar fermentlar nukleotid,aminokislotalar
B.quyuq yadro shirasi, xromatin va bir yoki bir necha yadrocha
C. oqsil, yadrodan sitoplazmaga chiqarilgan mahsulotlar fermentlar nukleotid,aminokislotalar
180.Yadro va sitoplazma o’rtasida qanday moddalar almashinuvi mavjud?
A.nofaol B.faol C.osmos D.passiv diffuziya
181.Nima yadroning ichki qismini sitoplazmadan ajratib ularning kimyoviy tarkibidagi farqni saqlab turadi?
A.hujayra qobig’i B.yadro qobig’i
C.ribosoma D.endoplazmatik to’r
182.Yadro tizimining meyorda ishlab turishi uchun zarur?
A.faol moddalar almashinuvi
B.sitoplazma va yadro o’rtasidagi kimyoviy farqni saqlanishi
C. sitoplazma va yadro o’rtasidagi endoplazmatik to’r kanallari
183. Xromatin nimadan iborat?
A.DNK va oqsil B.DNK RNK ribosoma va ferment
C.RNK va ferment D.yadrochadan
184.Genetik axborotni nasldan naslga o’tkazishni xromosomaning qaysi qismlari bajaradi?
A.spirallashgan B.chala spirallashgan
A. yadroning shaklan yadrodan farq qiluvchi bazi bo’yoqlar yordamida bo’yaladigan donador va to’rsimon shakli
B. yadro tuzilishidagi oraliqlarni to’ldiruvchi gelsimon massa
186. Xromatinga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.yadroning shaklan yadroga o`xshash qismi 2.yadroning shaklan yadrodan farq qiluvchi qismi 3.bo`yoqlar bilan bo`yaladigan donador tuzilishda 4.bo`yoqlar bilan bo`yaladigan to`rsimon tuzilishda 5.oqsil va RNK dan iborat 6.oqsil va DNK dan iborat 7.xromosomaning spirallashmagan, zichlashmagan qismi 8.xromosomaning spirallashgan va zichlashgan qismi 9.genetik nuqtai nazardan nofaol 10. genetik nuqtai nazardan faol 11.uni yorug`lik mikroskopida ko`rsa bo`ladi 12.uni yorug`lik mikroskopida ko`rib bo`lmaydi
A 1,3,5,6,7,9,11 B 2,4,6,8,10,11
C 1,3,4,6,8,9,12 D 2,3,4,6,7,10,12
187. Xromatinga xos bo`lmagan xususiyatlarni
1.yadroning shaklan yadroga o`xshash qismi 2.yadroning shaklan yadrodan farq qiluvchi qismi 3.bo`yoqlar bilan bo`yaladigan donador tuzilishda 4.bo`yoqlar bilan bo`yaladigan to`rsimon tuzilishda 5.oqsil va RNK dan iborat 6.oqsil va DNK dan iborat 7.xromosomaning spirallashmagan, zichlashmagan qismi 8.xromosomaning spirallashgan va zichlashgan qismi 9.genetik nuqtai nazardan nofaol 10. genetik nuqtai nazardan faol 11.uni yorug`lik mikroskopida ko`rsa bo`ladi 12.uni yorug`lik mikroskopida ko`rib bo`lmaydi
A 1,5,8,9,11 B 2,5,7,10,12
C 1,3,4,6,8,9,12 D 2,3,4,6,7,10,12
188.Xromosoma so’zining manosi?
A.xroma – dona B.xroma-rang
C.xroma – to’rsimon D.xroma-tayoqcha
189.Xromosomaning spirallashmagan va zichlashmagan qismi ?
A.xromatin B.yadrocha C.gen D.DNK
190. xromosomaning qaysi qismi genetic nuqtai nazarda faolsiz ?
A.spirallashgan B.chala spirallashgan
191.Xromosomaning shakli nimaga bog’liq?
A.birlamchi belbog’ga B.sentromeraga
C.sentriolaga yoki birlamchi belbog’
192.Xromosomani ikki yelkaga bo’ladi ?
A. sentromera B.sentriola
193.Xromosomalar qanday shakllarda bo’ladi ?
A.teng yelkali,noteng yelkali,yelkasiz
B, teng yelkali,noteng yelkali,har xil uzunlikdagi
C. teng yelkali,noteng yelkali vibrion
D.tayoqchasimon va teng yelkali
194.Xromosomalarni o’rganish nimani aniqlash imkonini beradi?
A.har qanday o;simlik yoki hayvon organizmida somatik hujayrasida xromosomasi soni bir xil
B.har qanday organizmning jinsiy hujayrasida somatik hujayraga nisbatan ikki barobar kam xromosoma mavjud
C.bir turga mansub barcha organizmlarning hujayrasidagi xromosomalar soni bir xil
D.hamma javoblar to’g’ri
195.Hujayradagi xromosomalar soni nimani ko’rsatadi?
A.turning tuzilish darajasiga bo’g’liq emas
B.hamma vaqt ham tur o’rtasidagi qarindoshlikni ko’rsatmaydi
C.organizmlarning faqat bitta turiga xos
196.Somatik hujayradagi xromosomalar jinsiy hujayradagi xromosomalardan miqdor jihatdan qanday farq qiladi ?
A.somatik hujayrada ikki barobar ko’p bo’ladi
B. somatik hujayrada ikki barobar kam bo’ladi
C. somatik hujayrada to’rt barobar ko’p bo’ladi
197.Har bir somatik hujayrada nechta shakli, o’lchami va iplari bir xil bo’lgan xromosoma bor?
A.2ta B.1ta C.3ta D.4ta
198.Suvarak, qalampir va zog’ora baliqda xromosomalarning diploid sonini aniqlang?
A.48,46,104 B.48, 48, 104
A. somatik hujayraning xromosomalar to’plamining miqdoriy va sifatiy belgilari yig’indisi
B. yadroning shaklan yadrodan farq qiluvchi bazi bo’yoqlar yordamida bo’yaladigan donador va to’rsimon shakli
C. yadro tuzilishidagi oraliqlarni to’ldiruvchi gelsimon massa
D. xromosomaning interfaza holati
200.Kariotipda xromosomalar soni qanday bo’ladi?
A.juft B.toq C.poliploid D.2n+1
201.Gomologik xromosoma nima ?
A.bir xil shakl o’lcham va iplarga ega bo’lgan xromosomalar
B.xromosomalarning yonma yon joylashishi
C.xromosomalarning o’xshash qismlari bilab almashinishi
D.meyoz jarayonida konyugatsiyalanuvchi ikki xromosoma
202.Diploid to’plam qanday belgilanadi ?
A.2n B.n C.4n D.2n+1
203.Somatik hujayradagi xromosomalar qanday bo’ladi? A.har bir xromosoma o’z juftiga ega diploid deyiladi
C.xromosomalar karra oshgan bo’ladi
D.triploid holda uchraydi
204.Nima uchun gametalarda xromosoma to’plami toq (gaploid) bo’ladi ?
A. jinsiy hujayralarga juft gomologik xromosomolardan faqat bittasi o’tadi
B. jinsiy hujayralarga juft gomologik xromosomolardan faqat ikkitasi o’tadi
C. juft gomologik xromosomolardan biri nobud bo’ladi
205.Hujayra yadrosiga xos bo’lgan 3-xususiyat?
A. yadrocha B.xromatin
C.yadro shirasi D.DNK
206.U Yadro shirasiga botib kirgan zich tanacha?
A. yadrocha B.xromatin
C.yadro qobig’i D.DNK
207. Yadrochaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.yadroning mustaqil tuzilishi 2.yadroning mustaqil tuzilishi emas 3. xromosomaning zichlashmagan qismidan hosil bo`ladi 4. xromosomaning RNK hosil bo`lishiga javob beruvchi qismi atrofida vujudga keladi 5.uning tarkibida ozroq r-RNK uchraydi 6. uning tarkibida juda ko`p sonli r-RNK uchraydi 7.unda ribosoma shakllanadi 8.ribosoma va r-RNK to`plamidan iborat
A 1,3,5 B 1,4,6 C 2,4,6,7,8 D 2,3,5,7,8
208. Yadrochaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.yadroning mustaqil tuzilishi 2.yadroning mustaqil tuzilishi emas 3. xromosomaning zichlashmagan qismidan hosil bo`ladi 4. xromosomaning RNK hosil bo`lishiga javob beruvchi qismi atrofida vujudga keladi 5.uning tarkibida ozroq r-RNK uchraydi 6. uning tarkibida juda ko`p sonli r-RNK uchraydi 7.unda ribosoma shakllanadi 8.ribosoma va r-RNK to`plamidan iborat
A 1,3,5 B 1,4,6 C 2,4,6,7,8 D 2,3,5,7,8
209.Hujayraning qaysi organoidi faqat bo’linmaydigan hujayralarda bo’ladi?
A ribosoma B yadrocha C vakuol Dsitoskelet
210. U xromosomaning rRNK hosil qilishga javob beruvchi qismi atrofida vujudga keladi.Uning tarkibida juda ko’p sonli r-RNK molekulalari uchraydi?
211Yadrocha qanday holda kuzatiladi?
212.Yadrocha nimadan iborat ?
1)shakllanish darajasidagi ribosomalar 2)r-RNK to’plami 3)i-RNK to’plami 4)xromatin
A.1,2,3 B.1,2 C.1,2,3,4 D.1
213.U yadroning mustaqil tuzilishi emas?
214.O’simlik hujayrasi hayvon hujayrasidan qanday farq qiladi? 1)qalin hujayra qobig’I 2)plastida bor 3)vakuola tizimi bor u hujayraning osmotic xususiyatlari bilan bo’gliq
A.1,2,3 B.1,2 C.2,3 D.3
215.O’simlik hujayra qobig’i nimadan tuzilgan?
A.lipid B.polisaxarid C.fosfolipid Dxromoprotein
216.Tilakoid qaysi organoidning tarkibiy qismi?
A.mitoxondriya B.plastida C.lizosoma D.ribosoma
217 Leykoplastlar monosaxarid va disaxaridlardan nima hosil qiladi va nima to’planadi?
A.kraxmal; oqsil va moy B. kraxmal;lipid
C.oqsil; yog’ va uglevod D.barchasi to’g’ri
218. Anorganik moddalardan birlamchi uglevodlarni hosil qilishda ishtirok etadi?
C.golji majmuasi D.plastidalar
219 …. Kraxmal , oqsil , moy zahira holda to’planadi?
A.xloroplast B.xromoplast C.leykoplast D.A,B,C
220.Rangsiz plastidalar qayerda ko’p uchraydi? A.ildiz,tugunak,gul B.ildiz,tugunak,urug’
221.Qaysi organoid bir biriga aylanib turadi ?
C.golji majmuasi D.plastidalar
222.Plastida tarkibini aniqlang?
B.DNK yoki RNK va oqsil qobiq
C.xloroplast, xromoplast, leykoplast D.tilakoid
223. har xil rangga ega bo’lib gul va mevalarga rang beruvchi karotinoidlardan iborat?
C.xromoplast D.hammasi to’g’ri
224.Vakuola tarkibida nima uchraydi?
B.organik birikma va tuzlar
C.mineral tuz va suv
225 Vakuola shirasi hosil qiladigan osmotic bosim nimani vujudga keltiradi?
A.turgor B. suv o’tishini ta’minlaydi
C.taranglikni ta’minlaydi D.barchasi to’g’ri
226.O’simlikning mexanik tasirlarga nisbatan mustahkamligini nima taminlaydi?
A.osmos B.turgor C.plazmoliz D.diffuziya
227.Vakuola nimaning hisobiga hosil bo’ladi? A.endoplazmatik to’rning g’ovak membranalari
B.golji apparatida C.yadroda D.yadrochada
228. Vakuolaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. faqat o`simliklarda uchraydi 2. faqat eukariotlarda uchraydi 3. endoplazmatik to`rning g`ovak membranalari hisobida hosil bo`ladi 4.Golji majmuasidan hosil bo`ladi 5. tarkibida organic moddalar uchraydi 6. tarkibida tuzlar uchraydi 7. vakuola qobig`I hosil qiladigan osmotic bosim turgor holatini ta’minlaydi 8.vakuola shirasi hosil qiladigan osmotic bosim turgor holatini ta’minlaydi
A 1,3,6,7 B 1,3,5,6,8 C 2,3,4,5,7 D 2,4,7
229. Vakuolaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. faqat o`simliklarda uchraydi 2. faqat eukariotlarda uchraydi 3. endoplazmatik to`rning g`ovak membranalari hisobida hosil bo`ladi 4.Golji majmuasidan hosil bo`ladi 5. tarkibida organic moddalar uchraydi 6. tarkibida tuzlar uchraydi 7. vakuola qobig`I hosil qiladigan osmotic bosim turgor holatini ta’minlaydi 8.vakuola shirasi hosil qiladigan osmotic bosim turgor holatini ta’minlaydi
A 1,3,6,7 B 1,3,5,6,8 C 2,3,4,5,7 D 2,4,7
230.Xlorella qaysi organizm bilan simbioz yashaydi?
A.evglena B.nozema C.leyshmaniya D.tufelka
231.Simbioz gipotezasiga ko’ra eukaroit hujayralar qanday hosil bo’lgan ?
A. bir biri bilan simbiont yashovchi har xil tipga mansub ko’p hujayralardan
B. bir biri bilan simbiont yashovchi har xil tipga mansub bir hujayradan
C. eukariot hujayra genomning ayrim elementlarini to’planishi tufayli paydo bo’lgan
D. hujayraning bazi organellalari hujayraning tashqi membranasiga botib kirishi natijasida
232.Simbioz gipotezasiga ko’ra qaysi organoidlar mustaqil kelib chiqishga ega va prokaroit hujayra sifatida paydo bo’lgan ?
A. lizosoma va vakuola B.mitoxondriya va xloroplast
C. endoplazmatik to’r va golji apparati D.yadro
233. Simbioz gipotezasiga ko’ra mitoxondriya nimadan kelib chiqqan ?
A. aerob prokariotlardan
B. xo’jayin hujayra DNK si bilan bog’liq
C. yadro membranalaridan
D. golji apparatidan va endoplazmatik to’;rdan
234. Simbioz gipotezasiga ko’ra yadro qanday paydo bo’lgan ?
A. aerob prokariotlardan
B. xo’jayin hujayra DNK si bilan bog’liq
C. yadro membranalaridan
D. golji apparatidan va endoplazmatik to’;rdan
235.Simbioz gipotezasiga ko’ra endoplazmatik to’r va golji apparati nimadan paydo bo’lgan ?
A. aerob prokariotlardan
B. xo’jayin hujayra DNK si bilan bog’liq
C. yadro membranalaridan
D. golji apparatidan va endoplazmatik to’rdan
236.lizosoma va vakuola nimadan paydo bo’lgan?
A. aerob prokariotlardan
B. xo’jayin hujayra DNK si bilan bog’liq
C. yadro membranalaridan
D. golji apparatidan va endoplazmatik to’rdan
237.Qaysi gipoteza bilan mitoxondriya xloroplastda DNK RNK mavjudligi,ularning bo’linishi prokariotlarga o’xshashligini isbotlasa bo’ladi?
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
238.Invaginasiya gipotezasiga ko’ra eukariot hujayra qanday paydo bo’lgan ?
A. bir biri bilan simbiont yashovchi har xil tipga mansub ko’p hujayralardan
B. yerga ongli ravishda keltirilgan
C.eukariot hujayra genomning ayrim elementlarini to’planishi tufayli paydo bo’lgan
D.hujayraning bazi organellalari hujayraning tashqi membranasini sitoplazmaga botib kirishi natijasida
A.membranaga botib kirish
B.yadro qobig’ining botib kirishi
C.sitoplazmaga botib kirishi
240.Qaysi gipoteza eukariot hujayra ko’p emas balki bitta hujayradan kelib chiqqan deb tushuntiradi ?
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
241.Qaysi gipotezaga ko’ra eukariot hujayra genomning ayrim elementlarini to’planishi tufayli paydo bo’lgan
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
242.bu gipotezaning asosida qandaydir prokariot hujayra bo’lib uning genomlari pufakchalarga aylanib hosil bo’lgan qismi malum funksiyani bajarishga moslashgan?
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
243.Qaysi gipoteza bilan mitoxondriya xloroplast yadroning qo’sh membranalarining kelib chiqishini oson tushuntirish mumkin?
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
244.Yadro va sitoplazmaning plastik jarayonlarining o’xshashligini qaysi taxmin isbotladi ?
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
245.Qaysi taxmin haqiqatga yaqin ?
A.simbioz B.ko’p genomli taxmin
246. Simbioz gepotezasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. eukariot hujayra har xil tipga mansub simbioz yashovchi ko`p hujayralardan hosil bo`lgan 2.eukariot hujayra bir xil tipga mansub, o`zaro o`xshash, simbioz yashovchi bir hujayralardan hosil bo`lgan 3. mitoxondriya mustaqil kelib chiqishga ega 4. xloroplast mustaqil kelib chiqishga ega 5.dastlab prokariot hujayra hosil bo`lgan 6.yadro mitoxondriyadan kelib chiqqan 7. yadro DNKdan kelib chiqqan 8. endoplazmatik to`r va Golji
majmuasi mitoxondriya membranasidan kelib chiqqan 9. endoplazmatik to`r va Golji majmuasi yadro membranasidan kelib chiqqan 10. lizosoma va vakuola endoplazmatik to`rdan kelib chiqqan 11. lizosoma va vakuola Golji majmuasidan kelib chiqqan 12.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 13. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 14.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 15.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
C 1,6,8,14,15 D 2,6,8,13,15
247 Simbioz gepotezasiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. eukariot hujayra har xil tipga mansub simbioz yashovchi ko`p hujayralardan hosil bo`lgan 2.eukariot hujayra bir xil tipga mansub, o`zaro o`xshash, simbioz yashovchi bir hujayralardan hosil bo`lgan 3. mitoxondriya mustaqil kelib chiqishga ega 4. xloroplast mustaqil kelib chiqishga ega 5.dastlab prokariot hujayra hosil bo`lgan 6.yadro mitoxondriyadan kelib chiqqan 7. yadro DNKdan kelib chiqqan 8. endoplazmatik to`r va Golji
majmuasi mitoxondriya membranasidan kelib chiqqan 9. endoplazmatik to`r va Golji majmuasi yadro membranasidan kelib chiqqan 10. lizosoma va vakuola endoplazmatik to`rdan kelib chiqqan 11. lizosoma va vakuola Golji majmuasidan kelib chiqqan 12.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 13. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 14.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 15.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
C 1,6,8,14,15 D 2,6,8,13,15
248. Invaginatsiya gepotezasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.eukariot hujayra tashqi membrananing sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 2. eukariot hujayra yadro tashqi membranasining sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 3.unga ko`ra pufakchalar paydo bo`lib, keyin ular ma’lum funksiyalarni bajarishga moslashgan 4.eukariot hujayra ko`p hujayradan kelib chiqqan 5. eukariot hujayra bir hujayradan kelib chiqqan 6. eukariot hujayra genomning ayrim elementlari to`planishi tufayli paydo bo`lgan 7.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 8. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 9.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 10.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
A 2,5,8,9 B 1,5,8 C 1,3,4,6,7,10 D 2,3,4,6,7,9,10
249. Invaginatsiya gepotezasiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1.eukariot hujayra tashqi membrananing sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 2. eukariot hujayra yadro tashqi membranasining sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 3.unga ko`ra pufakchalar paydo bo`lib, keyin ular ma’lum funksiyalarni bajarishga moslashgan 4.eukariot hujayra ko`p hujayradan kelib chiqqan 5. eukariot hujayra bir hujayradan kelib chiqqan 6. eukariot hujayra genomning ayrim elementlari to`planishi tufayli paydo bo`lgan 7.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 8. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 9.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 10.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
A 2,5,8,9 B 1,5,8 C 1,3,4,6,7,10 D 2,3,4,6,7,9,10
250. Ko`p genomli taxminga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.eukariot hujayra tashqi membrananing sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 2. eukariot hujayra yadro tashqi membranasining sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 3.unga ko`ra pufakchalar paydo bo`lib, keyin ular ma’lum funksiyalarni bajarishga moslashgan 4.eukariot hujayra ko`p hujayradan kelib chiqqan 5. eukariot hujayra bir hujayradan kelib chiqqan 6. eukariot hujayra genomning ayrim elementlari to`planishi tufayli paydo bo`lgan 7.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 8. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 9.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 10.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
A 3,6,8,10 B 3,5,6,10 C 1,2,4,5,7,9 D 1,2,4,7,8,9
251. Ko`p genomli taxminga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1.eukariot hujayra tashqi membrananing sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 2. eukariot hujayra yadro tashqi membranasining sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 3.unga ko`ra pufakchalar paydo bo`lib, keyin ular ma’lum funksiyalarni bajarishga moslashgan 4.eukariot hujayra ko`p hujayradan kelib chiqqan 5. eukariot hujayra bir hujayradan kelib chiqqan 6. eukariot hujayra genomning ayrim elementlari to`planishi tufayli paydo bo`lgan 7.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 8. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 9.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 10.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
A 3,6,8,10 B 3,5,6,10 C 1,2,4,5,7,9 D 1,2,4,7,8,9
A.hujayra ichidagi suvning tashqariga chiqib hujayra pardasining burishishi(tuzli eritmada)
B. hujayra toza suvga botirilsa tarang holiga kelishi
C.hujayra ichki muhit doimiyligi
D.organellalar hujayraning tashqi membranasiga botib kirishi
A.hujayra ichidagi suvning tashqariga chiqib hujayra pardasining burishishi(tuzli eritmada)
B.hujayra toza suvga botirilsa tarang holiga kelishi
C.hujayra ichki muhit doimiyligi
D.organellalar hujayraning tashqi membranasiga botib kirishi