Ismlar manosi. Saralangan chiroyli o g il bolalar ismi
BOTIR –kuchli, matonatli, irodali.
Bolaga chiroyli ism qo‘yish odob qoidalari
Ar-Rahiym ismingla qildim ibtido, Yor bo‘l bu bandangga Sen qodir Xudo. O‘n sakkiz ming olamning Sen shohisen, Har nihonu zohirin ogohi Sen. Ey qadimu, xoliqu voris, baqo, Sen yaratding ilm ila arzu samo Ta’rifingni aylayin qay til bila, So‘ylasam bo‘lmas ado yuz yil bila. Ey Xudo, sahvu gunohim behisob, Sen o‘zing rahm aylagil ro‘zi azob. Johilu nodonga hargiz qo‘shlma yor, Etma nokas ahliga muhtoju xor. Xasta bu Sohib Kamoling shod qil, Ilm nuri-la dilin obod qil. A
ABBOS (a.)- qovog‘i soliq, xo‘mraygan, jiddiy. Ba’zi bolalar shu holatda tug‘iladi. ABDULAZIZ (a.) – izzat va kuch-qudrat sohibi bo‘lgan g‘olib Allohning bandasi. ABDULAZIM (a.) – buyuk Allohning bandasi. ABDULVALI (a.) – do‘st, madadkor Allohning bandasi. ABDULVAHHOB (a.)- barcha uchun o‘z ne’matlarini tekin ato etuvchi Allohning bandasi. ABDULVOHID (a.)- bitta, yagona, tanho bo‘lgan Allohning bandasi. ABDULJABBOR (a.) – bandalarning ishlarini isloh qiluvchi Allohning bandasi. ABDULJALIL (a.)- barcha jihatdan mukammal va go‘zal ulug‘ Allohning bandasi. ABDULLATIF (a.)- lutfu ehson, cheksiz marhamatlar sohibi bo‘lgan Allohning bandasi. ABDULAHAD (a.)- yakka-yagona bo‘lgan Allohning bandasi. ABDULKARIM (a.)- karim qiluvchi, saxovat ko‘rsatuvchi va bandalarining gunohlarini kechiruvchi, avf etuvchi Allohning bandasi. ABDULLOH (a.)- Allohning bandasi. ABDULMALIK (a.)- podshoh Allohning bandasi. ABDULFATTOH (a.) – rahmat xazinalarini ochuvchi Allohning bandasi. ABDULXOLIQ (a.)- yaratuvchi Allohning bandasi. ABDULQAHHOR (a.)- barchani bo‘yso‘ndiruvchi Allohning bandasi. ABDULQODIR (a.)- hamma narsaga qodir bo‘lgan, kuch qudrat sohibi Allohning bandasi. ABDULG‘AFUR (a.) – bandalarinnng gunohlarini yashirib, jazo bermay turuvchi Allohning bandasi. ABDULG‘AFFOR (a.) – bandalarining xato va gunohlarini kechiruvchi Allohning bandasi. ABDULG‘ANI (a.)- hech narsaga ehtiyojsiz, boy Allohning bandasi. ABDULHAY (a.)- abadiy tirik Allohning bandasi. ABDULHAMID (a.)- hamisha, doimo hamdu sanoga, maqtovga sazovor bo‘lgan Allohning bandasi. ABDULHAKIM (a.) – hikmat va cheksiz bilimlar sohibi bo‘lgan Allohning bandasi. ABDULHAFIZ (a.)- o‘z panoxdda saqlovchi Allohning bandasi. ABDURRAZZOQ (a.) – barcha tirik mavjudodga rizq beruvchi Allohning bandasi.ABDURRAUF (a.)- o‘ta mehribon, rahmati keng Allohning bandasi. ABDURRAShID (a.)- barcha ishlari to‘g‘ri chiquvchi Allohning bavdasi. ABDURRAHIYM (a.) – rahmli Allohning bandasi. ABDURRAHMON (a.) – o‘ta mehribon Allohning bandasi. ABDUSSAMAD (a.)- hojatbaror Allohning bandasi. ABROR (a.)- pokiza, yaxshi xulq-atvor egasi. ADOLAT (a.) – odillik. AZAMAT (a.)- ulug‘, qudratli. AKBAR (a.)- buyuk, ulug‘. AKMAL (a.) – eng yetuk, eng mukammal. AKRAM (a.)- karamli, saxiy ALI (a.)- oliy, eng yuksak. ALIShER (a.-f.t.)- sherdek qudratli, jasur, dovyurak bola. Alidek kuch-qudrat va aql-zakovat egasi bo‘lsin. AMIR (a.)- hukm qiluvchi, hukmdor, yo‘lboshchi. ANBAR (a.) – yoqimli, xushbo‘y, ajoyib hidli. ANVAR (a.)- nurli, yorug‘, charog‘on yoki iqboli porloq bola. ARSLON (a.)- sher, sherdek qudratli, dovyurak, qo‘rqmas bo‘lsin. ASAD (a.) ? Sher. Asad oyida tug‘ilgan bola yoki Sherdek kudratli, qo‘rqmas, dovyurak bo‘lsin. ASADULLOH (a.) – Allohning sheri yoki Allohning sherdek qudratli, dovyurak, jasur bandasi. ASAL (a.) – asaldek shirin, sevimli qiz. ASOMIDDIN (a.)- dinning ko‘magi, yordami, madadi. AZIZ – qadrli, hurmatdagi inson. A’ZAM (a.)- eng buyuk. AHMAD (a.) – Allohga olqish va hamdu sanolar aytuvchi, olqishga sazovor, maqtovga loyiq. AHROR (a.)- mehru muruvvatli, marxamatli.
BADRIDDIN (a.) – dinning to‘lin oyi. BARNO (f.t.) – kelishgan, chiroyli. BASANDA (f.t.) – oilada ketma-ket qizlar tug‘ilsa, endi yetarli bo‘ldi, endi kiz bola tugidishi to‘xtasin, degan ma’noda ushbu ism qo‘yilgan. BAXTIYoR (f.t.) – baxt-saodat, quvonch yor bo‘lsin. BAHODIR (f.t.) – botir, kuch-qudratli. BAHOR (f.t.) – bahorda tug‘ilgan farzand yoki hayotda bahordek go‘zal, chiroyli, fayzli bo‘lsin. BAHRIDDIN (a.) – dinning nuri, shu’lasi. BAHROM (f.t.) ? Mirrix (Mars) sayyorasining nomi bo‘lib, u qadimdan baxt va saodat timsoli sifatida tarannum etilgan, shu bilan bir qatorda qadimgi eron shohlaridan biri bo‘lgan Bahromga xam nisbat berilib, kuch-qudrat sohibi bo‘lsin, degan ma’noda xam ushbu nom bolaga berilgan. BEKZOD (o‘zb-f.t.) – beklar avlodidan bo‘lgan bola yoki bek farzandi, bolasi. BEKMUROD (o‘zb-a.) – beklar avlodidan bo‘lgan bola ulgayib, orzu maqsadiga yetsin. BERDIMUROD (o‘zb-a,) – Alloh bizga o‘g‘il ato kilib, orzu maqsadimizga yetkazdi yeki Alloh bergan bola voyaga yetib, murod-maqsadiga erishsin. BEHZOD (f.t.)- yaxshi saodatli kunda tug‘ilgan, yaxshi aslzoda bola. BEHRUZ (f.t.)- baxt-saodatli kunda tug‘ilgan bola. BIBIXOL (o‘zb-f.t.) – xol bilan tug‘ilgan, e’tiborli aslzoda qiz. BINAFShA (o‘zb.)- binafshadek nafosatli, suluv, ko‘rkam BOBUR (o‘zb.)- yo‘lbars. BOZOR (f.t.) – bozor kuni tug‘ilgan bola. BOYMUROD(o‘zb-a.) – boy-badavlat bola, ulg‘ayib orzu murodiga yetsin. BOYQOBIL (o‘zb-a.)- es-hushli, aqlli, mo‘min-qobil bola, ulg‘ayib boy-badavlat bo‘lsin. BOLTA (o‘zb.)- kindigi bolta bilan kesilgan bola yoki boltadek keskir, o‘tkir, mustahkam bo‘lsin. BOTIR(o‘zb-mo‘g.) – mard, pahlavon, dovyurak, jasur. BO‘RI (o‘zb.)- tug‘ilganda tishi mavjud bo‘lg‘an bola.
DAVLAT (a.) – davlatmand, boy, saodatli, tolei porloq bo‘lsin. DAVRON (a.) – davrining, zamonasining baxtiyor farzandi bo‘lsin. DILAFRO‘Z (f.t.) – ko‘ngilni yorituvchi, qalbni quvonchga to‘ldiruvchi zebo qiz. DILBAR (f.t.) – ko‘ngilni oluvchi, suyukli, go‘zal. DILMUROD (f.t-a.) – dildagi murodga, orzuga yetkazgan bola. DILNAVOZ (f.t.) – dilni erkalovchi, ko‘ngilga zavqu shavq bag‘ishlovchi sevimli zebo qiz. DILNOZ (f.t.) – nozik qalb sohibi. DILOVAR (f.t.) – jasur, qo‘rqmas, dovyurak, shijoatli. DILORO (f.t.) – ko‘ngilni bezovchi, dilga oro beruvchi qiz. DILOROM (f.t.) – dilga orom beruvchi, ko‘ngilga taskinva huzur-xalovat baxsh etuvchi. DILRABO (f.t.) – ko‘ngilni jalb qiluvchi, dilni tortuvchi, suyukli, go‘zal qiz. DILShOD (f.t.) – dili shod bo‘lib yursin yoki qalblarga sevinch, shodu xurramlik baxsh etgan bola. DURDONA (a-f.t.) – inju, dur donasidek bebaho, qadrli, chiroyli qiz.
ELBEK (o‘zb.) – ulgayib elning bega, sardori, yo‘lboshchisi bo‘lsin. ELDOR (o‘zb-f.t.) – ulg‘ayib yuqori martabalar egasi, elning yo‘lboshchisi, rahnamosi, hukmdori bo‘lsin. ELMUROD (o‘zb-a-.)- el orzu qilgan farzand bo‘lsin, elini orzu-murodiga erishtirsin. ERALI (o‘zb-a.) – jasur, doyyurak, mard bola Alidek kuch-qudrat, aql-zakovatli bo‘lsin. ERGASh (o‘zb.) – aka va opalariga ergashib yursin. ERKIN (o‘zb-) – erkin, ozod, hur bola. ESON (o‘zb.) – sog‘-salomat, omon-eson o‘ssin. EShBEK (o‘zb.) – beklar naslidan bo‘lgan bola ulg‘ayib, aka-ukalariga hamdam, esh, hamnafas bo‘lsin. EShBO‘RI (o‘zb.) – bo‘ri hamrohi, yo‘ldoshi bo‘lib, unn yomon kuchlardan, yovuz ruhlardan himoya qilsin, asrasin. EShDABLAT (o‘zb-a.) – mol-dunyo, davlatga erishib, boy-badavlat bo‘lsin, rizqi butun bo‘lib, baxtli, totuv hayot kechirsin. EShMUROD (o‘zb.-a.) – orzu kdyaingan hamroh yoki orzusiga hamroh bo‘lib, murod-maqsadiga yetsin. EShQOBIL (o‘zb.) – odobli, es-hushli, qobil bola, aka- ukalariga yo‘ldosh, hamdam, esh bo‘lsin. E’ZOZ (a.) – e’tiborga, hurmat-ehgiromga sazovor bo‘lgan qadrli, qimmatli, suyukli bola. EHSON (a.) – sovg‘a, tuhfa.
FAZILAT (a.) – yaxshi xislatli. FAZLIDDIN (a.) – dinning fazli, kamoli. FAYZULLOH (a.) – Allohning marhamati yoki Alloxning rizqu nasibali, omadli bandasi. FARANGIZ (f.t) – nur taratuvchi, shu’la sochuvchi go‘zal qiz. FARID (a.) – yakka, yagona. FARIDA (a.) – yakka, yagona, tengsiz qiz. FARMON (f.t.) – buyruq, Allohning farmoni, amri bilan dunyoga kelgan bola. FARORAT (a.) – huzur-xalovat, rohat-farog‘atda yashasin. FARRUX (f.t.) – yuzidan nur yogaluvchi, ochiq chehrali, chiroyli, ko‘rkam. FAXRIDDIN (a.) – dinning faxri, g‘ururi. FERUZ (f.t.) – yengilmas, yulib. FERUZA (f.t.) – g‘olib, iqboli baland zebo qiz. FIRUZ (f.t.) – saodatli, iqboli porloq yoki yengilmas, g‘olib, FIRUZA (f.t.) – saodatli yoki firuzadek bebaho, qimmatli, go‘zal, zebo qiz yoki nurli, yuzidan nur taraluvchi. FOZIL (a.) – bilimdon, dono, zukko. FOZILA (a.) – bilimli, zukko qiz.
GAVHAR (f.t.) – gavhardek qimmatli, bebaho, asl, zebo qiz. GAVHARShOD(f.t.) – gavhardek bebaho, qimmatli, qadrli, quvnoq, shodu xurram zebo qiz. GULANDOM (f.t.) – gulbadan, nozik, go‘zal qiz. GULASAL (f.t-a.) – guldek chiroyli, nafis, asaldek shirin, totli, sevimli qiz. GULJAMOL (f.t-a.) – husni jamoli guldek zebo qiz. GULJAHON (f.t.)- jahonning guldek go‘zal qizi. GULNOZ (f.t.) – guldek nozik va nozli go‘zal qiz. GULRUH (f.t.) – yuzi guldek go‘zal qiz. GULChEHRA (f.t.) – gulyuzli, chiroyli qiz. GULShAN (f.t.) – hayoti gulzordek fayzu tarovatli bo‘lsin. GULShOD (f.t.) – guldek go‘zal, suluv, shodu xurram GO‘ZAL (o‘zb.) – zebo, suluv, chiroyli
HABIB (a.) – suyukli do‘st, qadrdon, g‘amxo‘r. HABIBA (a.) – sevimli, mehribon, qadrli qiz. HABIBULLOH (a.) – Allohning suyukli do‘sti. HAYDAR (a.) – arslon, qo‘rqmas, jasur, kuchli, qudratli bola bo‘lsin. HAYIT (a.) – hayit bayrami kunlarida tug‘ilgan bola. HAYITALI (a.) – hayit bayrami kunlarida dunyoga kelgan bola Ali kabi zo‘r inson bo‘lib yetishsin. HAYITGUL (a-f.t) – hayit kunida tug‘ilgan, guldek chiroyli, zebo qiz. HAYITMUROD (a.) – hayit kunida farzandli bo‘lib, orzumizga erishdik yoki hayit kunida tug‘ilgan bola murod-maqsadiga yetsin. HALIMA (a.) – rahmdil, shafqatli, muloyim tabiatli, beozor, suyukli qiz. HAMDAM (f.t.) – sodiq do‘st, o‘rtoq, aka-ukalariga, otasiga hamdam, madadkor, esh bo‘lsin. HAMID (a.) – Alloh taologa hamdu sano aytuvchi. HAMIDA (a.) – Allohga shukur qiluvchi, hamdu sano aytuvchi yoki maqtovga sazovor qiz. HAMIDULLOH (a.) – Allohning maqtoviga sazovor, a’lo bandasi. HAMRO(H) (f.t.) – hamdam, sherik .HASAN (a.) – chiroyli, a’lo, go‘zal. HASANALI (a.) – chiroyli, ko‘rkam bola Aliga o‘xshagan yaxshi odam bo‘lsin. HASANXO‘JA (a-f.t.) – xo‘jalar avlodiga mansub chiroyli, ko‘rkam bola. HOJI (a.) -muqaddas haj ziyoratida bo‘lgan ziyoratchi. HOJIMUROD (a.) – hoji erishtirgan orzu-murod yoki ulg‘ayib hoji bo‘lsin, murod-maqsadiga yetsin. HOTAM (a.) – oliyhimmat, saxovatpesha bola. HULKAR (o‘zb.) – Surayyo yulduzidek yorug‘ yuzli, chiroyli go‘zal qiz yoki iqboli surayyo yulduzidek porloq bo‘lsin. HUMOYuN (f.t.) – muborak, qutlug‘.
IBODAT (a.) – toat-ibodat qilish, Xudoga sig‘inuvchi, Unga bo‘ysunuvchi yoki ibodat paytida tug‘ilgan qiz. IBODULLOH (a.) – Allohning bandalari, qullari. IBROHIM (qad.yah.) – xalqlarning otasi. IZZATULLOH (a.) – Allohning hurmat-izzatli bandasi bo‘lsin. ILHOM (a.) – ruhiy ko‘tarinkilik, ruhlanish, avjlanish. IMOM (a.) – oldinda turuvchi peshvo, diniy rahnamo. INTIZOR (a.) – intizor bo‘lib ko‘pdan orziqib kutilgan qiz. IRODA (a.) – Xudoning irodasi bilan dunyoga keltan qiz. ISKANDAR (yun.) – qo‘rkmas, dovyurak, jasur, mardlarnish sardori, boshlish. ISLOM (a.) – bo‘ysunuvchi, itoatkor, xudojoy. ISMOIL (qad.yah.) – Xudo eshitdi; Xudodan so‘rab olingan bola .ISROIL (qad.yah.) – Allohga itoat qiluvchi, Alloh yo‘lida kurashchi. IXTIYoR (a.) – ixtiyori, erki o‘zida, hur, ozod. IQBOL (a.) – baxtu saodat, yorug‘ kelajak, hayot.
JAVLON (a.) – chaqqon, chiroyli, shahdam qadam tashlovchi. JALOL (a.) – ulug‘, buyuk, ko‘rkam. JALOLIDDIN (a) – dinning ulug‘vorligi yoki dinning yuksak namoyandasi. JAMOL (a.) – chiroyli, ko‘rkam bola. JAMShID (f.t.) – buyuk, qudratli. JASUR (a.) – dovyurak, qurqmas, jasoratli. JAHONGIR (f.t.) – jahonni zabt etuvchi, fotih. JUMA (a.) – juma kuni tug‘ilgan bola. JUMAGUL (a.f.) -juma kuni tug‘ilgan, guldek chiroyli suluv qiz. JUMAQUL (a.-o‘zb.)- Allohning juma kuni tug‘ilgan bandasi JUMANAZAR (a.) – juma kuni beriltan tuhfa. JO‘RA (f.t.) – do‘st, o‘rtoq, hamdam.
KAMOL (a.) – yetuk. KAMOLIDDIN (a.) – dinning kamoli, rivoji yoki dinning barkamol, yetuk namoyandasi. KOMIL (a.) – yetuk, mukammal. KAMOLA (a.) – yetuk, barkamol qiz. KOMRON (f.t.) – maqsadga erishuvchi, saodatmand, kudratli, omadli, tolei porloq. KUMUSh (o‘zb.) – kumushdek bebaho, qimmatbaho, qadrli, suluv qiz.
LAYLI (a.) – tun qizi, tunda tug‘ilgan qiz. LATIFA (a.) – mehribon, muloyim qiz. LATOFAT (a.) – latofatli, pokiza, shafqatli, zebo qiz. LOBAR (a-) – chiroyli, kelishgan, yokzimli, dilkash qiz. LOLA (f.t.) – loladek nafosatli,chiroyli, ko‘rkam, go‘zal LUTFIYa (a.) – muruvvatli, mehrli, suluv qiz LUTFULLOH (a.) – Allohning lutfu ehsoni, muruvvati, marhamati.
MAVJUDA (a.) – yaratilgan, bor, barhayot. MAVLUDA (a.) – xosiyatli, muqaddas kunda dunyoga kelgan qiz. MADINA (a.) – bu ism Arabistondagi muqaddas ziyoratgoh shahar bo‘lgan Madina nomidan olingan. MALIKA (a.) – malika yoki shoh avlodidan bo‘lgan ayol. MALOHAT (a.) – ko‘rkam, go‘zal, malohatli qiz. MASTURA (a) – pardali, iffatli, pokiza qiz. MATLUBA (a.) – iltijo qilib so‘rab olingan qiz. MAFTUNA (a.) – maftun qiluvchi, jozibali, dilkash qiz. MAHBUBA (a.) – sevilgan, suyukli, dilbar qiz. MAHLIYo (a.) – o‘ziga jalb etuvchi, ko‘ngilni rom qiluvchi, sehrlovchi, nazokatli, jozibali, suluv qiz. MAHMUD (a.) – maqtalgan, maqtovga loyiq. MEHRINISO – ayollarning quyoshi. MIRZA (f.t.) – savodli, o‘qimishli bilimdon bo‘lib o‘ssin. MOHIGUL (f.t.) – oydek suluv, chiroyli va tuldek go‘zal qiz. MOHIDIL (f.t.) – ko‘ngilning oyi yoki ko‘nglimizni oydek yeritgan, nurga to‘ldirgan suluv qiz. MOHINUR (f.t-a.) – oy nuridek pokiza, suluv qiz. MOHIRA (a.) – mahoratli, pishiq qiz. MUAZZAM (a.) – azim, ulug‘, buyuk. MUATTAR (a.) – xushbo‘y xid taratuvchi. MUBORAK (a.) – qutlug‘, saodatli. MUZAFFAR (a.) – zafar qozonuvchi, g‘alabaga erishuvchi, golib. MUNAVVAR (a.) – nurli, yorug‘. MUNIRA (a.) – nur sochuvchi, yuzidan nur taraluvchi, nurli, zebo qiz. MUNIS (a.) – do‘st, hamdam. MUROD (a.) ? ulg‘ayib murod-maqsadiga yetsin yoki orzu, murodga erishtirgan bola. MUSALLAM (a.)- bo‘ysunuvchi, itoatkor. MUSULMON (a.) – Islom diniga e’tiqod qiluvchi, iymonli, xudojoy. MUXTOR (a.) – tanlangan, saylangan, erkin, ozod. MUShARRAF (a.) – sharaflangan, sharafli, hurmat-ehtiromga erishgan. MUYaSSAR (a.) – Alloh yetkazgan, muyassar qilg‘an farzand. MUQADDAM (a.) – birinchi farzand. MUQADDAS (a.) – qutlug‘, tabarruk, muqaddas, aziz. MUHAMMAD (a.) – maqtaladigan, maqtovga, olqishga loyiq, sazovor. MUHARRAM (a-) – muxarrram oyida dunyoga kelgan bola. MUHTARAM (a.) -eng hurmatli, e’zozli.
NAVRO‘Z (ft.) – yangi kun, yangi kunda – Navro‘z kuni tug‘ilgan bola. NAJMIDDIN (a.) – dinning yulduzi, dinning iqboli. NAZAR (a.) – Alloh nazar qilgan, Allohning nazari tushgan bola. NAZIRA (a.) – avliyolar, eshonlarga nazir qilingan, bag‘ishlangan qiz. NAZIFA (a.) – pokiza. NAZOKAT (a.) – noziklik, nozik tabiatli, nozanin suluv qiz. NAZRULLOH (a.) – Allohga nazr qilngan, bag‘ishlangan bola. NAMOZ (f.t.) – namoz vaqtida tug‘ilgan bola. NARGIZ (a.) – nargisdek nafosatli, nozik, go‘zal qiz. NARIMON (a-f.t.) – jasur, qo‘rqmas, kuch-qudratli. NASIBA (a.) -rizqi butun, nasibali qiz bo‘lsin. NASIM (a.) – tong payti esgan shabadadek yumshoq ko‘ngilli, muloyim tabiatli, yoqimli bola. NASIMA (a.) – tong shamolidek yoqimli, huzurbaxsh, muloyim tabiatli, yumshoq ko‘ngil, pokiza, nafosatli NASRIDDIN (a.) – dinning yordami, ko‘magi. NE’MAT (a.) – rizqi butun, nasibasi to‘kis bo‘lsin. NE’MATULLOH (a.) – Allohning saxovati, marhamati, Allohning ne’mati. NIGINA (f.t.) – uzuk, qimmatbaho uzuqdek bebaho, aziz, go‘zal qiz. NIGORA (f.t.) – chiroyli yuzli, zebo, tengsiz husn sohibasi. NIZOM (a.) – tartib-intizomli,odob-axloqli bola bo‘lsin. NIZOMIDDIN (a.) – diniy ilmlarni, tartib-qoidalarni mukammal biluvchi, din rivojiga hissa qo‘shuvchi. NILUFAR (hind.) – nilufardek nafosatli, nozik va zebo qiz. NIShON (f.t.) – bola tug‘ilganda uning badanida biron xil belgi bo‘lsa yoki otasidan nishona bo‘lsin degan ma’noda ushbu ism ko‘yiladi. NODIR (a.) – noyob, qimmatbaho, qadrli bola. NODIRA (a.) – tengsiz, bebaho, benazir, beqiyos go‘zallik sohibasi. NORBOY (f.t-o‘zb.) qizil xolli bola ulg‘ayib boy-badavlat bo‘lsin. NORMUROD (f.t-a.) – qizil xolli bola orzu murodlarimizga erishtirdi yoki qizil xolli bola sog‘-omon ulg‘ayib istagiga, murodiga yetsin. NORMUHAMMAD (f.t.-a.) – qizil xolli bolani Muhammad (s.a.v.) oxiratda shafoat qilsinlar. NORMO‘MIN (f.t-a.) – qizil xolli bola, aklli, dono, mo‘min-qobil bo‘lsin .NOROY (f.t-o‘zb.) – qizil xol bilan tug‘ilgan, oydek zebo, ko‘rkam qiz. NORTOJI (f.t.) – qizil xolli bola. NORXOL (f.t.) – badanida qizil xol bilan tug‘ilgan qiz. NORQOBIL (f.t-a.) qizil xol bilan tug‘ilgan bola, ulg‘ayib qobil bo‘lsin. NOSIR (a.) – yordam beruvchi, g‘olib. NURBBK (a-o‘zb.) – beklar avlodiga mansub bo‘lgan tolei nurli, iqboli porloq bola. NO‘RJAMOL (a.) -nur yuzli, chiroyli, go‘zal qiz. NURIDDIN (a.) – dinning nuri, ziyosi, mash’ali. NURULLOH (a.) – Allohning nuri, ziyosi, yog‘dusi. NUSRAT (a.) – yordam beruvchi, ko‘mak beruvchi, golib. NUSRATULLOH (a.) – Allohning ko‘magi, muruvvati.
OBID (a.) – Alloxga sig‘inuvchi, Unga ibodat qiluvchi. OBIDA (a.) – Alloxga ibodat qiluvchi, taqvodor qiz. OBOD (f.t.) – hayoti obod, serfayz, nasibasi butun bo‘lsin. ODIL (a.) – adolatli, haqgo‘y. ODINA (f.t.) – xosiyatli bo‘lgan, muborak kun hisoblashan juma kunida tug‘ilgan bola. OZOD (f.t.) – ozod, hur, erkin. OZODA (f.t.) – hur, erkin, pokiza qiz. OZODBEK (f.t-o‘zb.) – beklar avlodiga mansub bo‘lgan hur, erkin, saodatmand bola. OYGUL (o‘zb-f.t.) – oydek chiroyli, suluv, guldek chiroyli qiz. OYDIN (o‘zb.) – oydin, yorug‘ kechada tug‘ilgan qiz yoki xayoti nurli, iqboli porloq, charog‘on bo‘lsin. OYJAMOL (o‘zb-a.) – oydek go‘zal husn sohibasi, oy yuzli zebo qiz. OYNISA (o‘zb-a.) – ayollarning oydek suluvi, zebosi. OYShA (a.) – barhayot yashovchi. OLIM (a.) – ilm soxibi. OLIMA (a.) – ilmli, bilimdon qiz. OLIYa (a.) – oliy, ulug‘, yuksak martabali. OLLOYoR (a-f.t.) – Alloh yor, madadkor bo‘lsin, xamisha hamdam, hamroh bo‘lsin, qo‘llab o‘z panohida asrasin. OMON (a.) – o‘sib, ulg‘ayib sog‘-omon bo‘lsin. OMONULLOH (a.) -Allohning o‘zi xar qanday xavf-xatar va ofatlarddn omon saqlaydigan bola. ORZIGUL (f.t.) – orzu qilib ertpilgan guldek suluv, dilrabo qiz. ORZU (f.x.) – ota-onasini orzusiga erishtirgan, maqsadiga yetkazg‘an yoki orziqib kutilgan bola. ORIF (a.) – ma’rifatli, bilimli, aqlli, Allohni tanigan xudojo‘y, taqvodor. ORTIQ (o‘zb.) – badanida biror ortiqcha a’zo bilan tug‘ilgan bola. OTABEK (o‘zb.) – beklarning boshlig‘i, sardori. OQIL (a.) – aqlli, dono, zukko.OQILA (a.) – aqlli, zukko, dono qiz.
PANJI (f.t.) – odatda oiladagi beshinchi bolaga ushbu nom qo‘yiladi. Panj-besh ma’nosini anglatadi. PARDA (f.t.) – parda bilan tug‘ilgan bola. PO‘LAT (f.t.) – po‘latdan kuchli, irodali, mustahkam bo‘lib ulg‘aysin.
QALDIRG‘OCh (o‘zb.) – qaldirg‘ochning qanotidek nozik, ingichka qoshli, suluv, go‘zal qiz.QAMBAR (a.) – to‘rg‘ay. QAHRAMON (f.t.) – dovyurak, jasur, qudratli, ko‘rqmas. QILICh (o‘zb.) – kindigi qilich bilan kesilgan bola yoki qilichday keskir, o‘tkir, mustahkam bo‘lsin.QUDRAT (a.) – kuchli, qudratli. QUDRATULLOH (a.) – Allohning qudrati bilan dunyoga kelgan bola yoki Allohning qudratli, kuchli bandasi bo‘lsin. QUNDUZ (o‘zb.) – qunduzdek chiroyli, zebo qiz. QUNDUZOY (o‘zb.) – qunduzdek go‘zal, oydek suluv, zebo qiz .QURBON (a.) – Qurbon oyida tug‘ilgan bola. QURBONALI (a.) – Qurbon oyida dunyoga kelgan bola Alidek kuch-qudrat, akl-zakovatli bo‘lsin. QURBONNAZAR (a.) – Qurbon oyida tug‘ilgan, Xudoning nazari tushgan bola. QURBONOY (a.-o‘zb.) – Qurbon oyida tug‘ilgan oydek go‘zal, suluv qiz. QUTBIDDIN (a.) – dinning asosi, tayanchi. QUTLI (o‘zb.) – baxtli, saodatmand, iqboli porloq. QUTLIBEKA (o‘zb.) – baxtli,saodatli, iqboli porloq oliynasab qiz. QO‘LDOSh (o‘zb.) – ko‘makchi, do‘st, hamdam. QO‘ChQOR (o‘zb.) – moyagi, erkaklik tuxumi katta bo‘lib tug‘ilgan yoki peshonasi do‘ng yoxud qo‘chqordek kuchli bola. QO‘ShOQ (o‘zb.) – badanida qo‘shimcha a’zo bilan tug‘ilgan bola.
RAVShAN (f.t.) – nurli, yorug‘, charog‘on yoki iqboli porloq bola bo‘lsin. RAJAB (a.) – Rajab oyida, ya’ni hijriy yilning yettinchi oyida tug‘ilgan bola. RAMAZON (a.) – qutlug‘, muborak oy hisoblanmish qamariy yilning 9 oyida tug‘ilgan bola. RAMZIDDIN (a.) – dinning ramzi, timsoli. RASUL (a.) -Allohning elchisi. RA’NO (a.) – ra’noguddek suluv, chiroyli, purlatofat qiz. RAHMAT (a.) – mehribon, rahmdil, shafqatli. RAHMATULLOH (a.) – Allohning rahmati, muruvvati, marhamati bilan dunyoga keltan bola. RIZO (a.) – rozilik. ROBIYa (a.) – oiladagi to‘rtinchi farzand. ROZIYa (a.) – rozilik, mamnunlik, shukronalik baxsh etgan, suyukli, yoqimtoy, dilkash qiz. ROHAT (a.) tinch-omon, rohatda, huzur-halovatda yashasin. RUSLAN (f.t.) – arslon, qo‘rqmas, jasur, qudratli, dovyurak. RUSTAM (pahl.) – kuch-qudratli, botir, yengilmas, dovyurak jasur, matonatli. RUXShONA (f.t.) – chiroyli, go‘zal yuzli, ko‘rkam, suluv RO‘ZI (f.t.) – rizqi butun, nasibali, baxt-saodatli bo‘lsin. RO‘ZIMUROD (f.t-a.) – rizq-nasibali bola ulg‘ayib murod-maqsadiga yetsin. RO‘ZIMUHAMMAD (f-t-a.) – rizqli, nasibali bolani Muhammad (s.a.v.) oxiratda shafoat qilsinlar. RUZIXOL (f.t.) – rizqli, nasibali, xol bilan tug‘ilgan qiz,
SADOQAT (a.) – sodiq, sadoqatli, vafodor. SADRIDDIN (a.) – dinning baland martabali, yuqori mavqega ega rahnamosi, dinning ulug‘ namoyandasi. SAID (a.) – baxt saodatli. SAIDA (a.) – omadli, baxtli, saodatli. SAIDOLIM (a.) – saodatli ilm sohibi, olim inson. SAYID (a.) – ega, boshliq, rahnamo, aslzoda, oliynasab. SAYIDA (a.) – oliynasab sayidlar avlodiga mansub qiz. SAYIDBEK (a.) – ayolzoda, oliynasab beklar avlodidan bo‘lgan bola. SAYIDMUROD (a.) – oliy nasab, aslzoda, sayidlar avlodiga mansub bola. Ulg‘ayib murod-maqsadiga yetsin. SAYFIDDIN (a.) – dinning qilichi. SAYFULLOH (a.) – Allohning qilichi. SALIM (a.) – sog‘lom, sog‘u salomat. SALOMAT (a.) – omon-esonlik, sog‘u salomatlik. SAMANDAR (a.) – o‘t ichida yashovchi, o‘tdan paydo bo‘ladigan jonzot, o‘lmas, mustahkam irodali. SANAM (a.) – majusiylar ilohi, ma’budasi; zebo, suyukli qiz. SAODAT (a.) – baxtli, saodatli, iqboli porloq qiz. SARVAR (a.) – yo‘lboshchi, rahnamo. SARVINOZ (f.t.) – qaddi-qomati tikka o‘suvchi, sarv daraxtidek kelishgan va nozik qiz. SARDOR (f.t.) – rahnamo, yetakchi, yo‘lboshchi, boshliq. SAFAR (a.) – Safar oyida yoki safar vaqtida dunyoga kelgan bola. SAFARALI (a.) – Safar oyida yoki safar paytida tug‘ilgan bola Alidek kuch-qudrat, aql-zakovat egasi bo‘lsin. SAFARGUL (a-f.t.) – Safar oyida yoki safar paytida dunyoga kelgan guldek ko‘rkam, zebo qiz. SA’DULLOH (a.) – Alloh ato etgan baxt-saodat yoki Allohning iqboli porloq, baxtu saodatli bavdasi. SEVAR (o‘zb.) – sevimli, yoqimli farzand. SIROJ (a.).- mash’al. SIROJIDDIN (a.) – dinning nuri, mash’ali. SOAT (a.) – xosiyatli, baxtli soatda tug‘ilgan bola. SOBIR (a.) -;chidamli, sabru toqatli, irodasi mustahkam bola. SOBIT (a.) – mustahkam, chidamli, kelishgan, chiroyli bola. SODIQ (a.) – sadoqatli, vafodor. SOJIDA (a.) – sajda qiluvchi, Allohga sig‘inuvchi musulmon qiz. SOLIH (a.) – pokiza, pok, solih amallar qiluvchi. SOHIB (a.) – xo‘jayin, ega, do‘st, hamdam. SULTON (a.) – podshoh, hukmdor, yuksak martaba, obro‘-e’tibor egasi bo‘lsin. SULTONALI (a.) – yuksak obro‘-e’tibor, martaba egasi bo‘lsin yeki ushbu bola Alidek kuch-qudrat, yuksak aqlu zakovat egasi bo‘lsin. SULTONMUROD (a.) – yuksak mavqeli, martabalar, obro‘-e’tibor sohibi bo‘lib yetishsin, orzu-murodiga erishsin. SULTONOY (a-o‘zb.) – oliy martaba, mavqeli, obro‘, e’tibor sohibasi bo‘lgan oydek go‘zal, zebo qiz. SURAYYo (a.) – yuzi Surayyo yulduzidek nurli, yorug‘, go‘zal qiz, iqboli Surayyo yulduzidek porloq bo‘lsin.
TABASSUM (a.) – hayoti shodlikka, quvonchga to‘liq bo‘lsin yoki kulib, jilmayib turuvchi, chehrasidan tabassum arimaydigan qiz. TAL’AT (a.) – yuz ko‘rinishi chiroyli, go‘zal bola. TEMIR (o‘zb.) – temirdek mustahkam irodali bo‘lsin. TEShA (o‘zb.) – teshadek o‘tkir, keskir bo‘lsin, mustahkam bo‘lsin yoki kindish tesha bilan kesilgan bola. TILOVMUROD (o‘zb-a.) – tilab olingan, Xudodan so‘rab olingan bola ulg‘ayib murod-maqsadiga yetsin. TOJIDDIN (f.t-a.) – dinning toji, dinning yuksak bilimdoni, ulug‘ namoyandasi. TOJIMUROD (f.t-a.) – xol bilan tug‘ilgan bola ulg‘ayib murod-maqsadiga yetsin yoki xolli bola orzu-murodimizga erishtirdi. TOJINISO (f.t-a.) – ayollarning toji, ulug‘i, e’tiborga sazovori va eng go‘zali. TOLIB (a.) – talab qiluvchi, ilm izlovchi. TOShMUROD (o‘zb-a.) – toshdek mahkam, mustahqam irodali bola ulg‘ayib murod-maqsadiga yetsin. TOShPO‘LAT (o‘zb-f.t) – tosh va po‘latdek mustahkam bola, uzoq umr ko‘rsin. TOHIR (a.) – pokiza, begunoh. TURSUN (o‘zb.) – nobud bo‘lmasin, sog‘u salomat o‘ssin, omon qolsin, yashab ketsin. TURG‘UN (o‘zb.) – turib qolsin, nobud bo‘lmasin, umri uzoq bo‘lsin. TO‘LQIN (o‘zb.) – yayrab, shodu xurram bo‘lib, zavqu shavqqa to‘lib yursin. TO‘RA (o‘zb.) – yuqori martaba, mavqe egasi, aslzoda.
UBAYDULLOH (a.)- Alloxning kichik quli. ULDONA (o‘zb-f.t.) – ushbu dono, zukko, aqlli, fahm-farosatli qizdan keyingi farzand o‘g‘il bo‘lsin. ULUG‘BEK (o‘zb.) – ulug‘, kuch-qudratln, hukmdor yoki beklarning ulug‘, buyuk sardori, boshlig‘i. UMAR (a.) – mangu barhayot yashovchi. UMID (f.t.) – umid bilan kutilgan yoki yashab ketishiga umid qilingan bola. UMIDA (f.t.) – orzu-umid bilan kutilgan yoki yashab ketishiga umid qilingan qiz UMIDULLOH (f.t.-a.) – Alloh yetkazgan orzu-umid. USMON (a.) – siniqchi, davolovchi, tabib. UChQUN (Uzb.) – hayoti yorug‘, nurli, tolei porloq bo‘yasin.
VAFO (a.) – vafoli, sadoqatli, sodiq. VOSIL (a.) – visolga yetishgan.
XAYRIDDIN (a.) – dinning xayru saxovati yoki xayru saxovatpesha, himmatli din namoyandasi. XAYRULLOH (a.) – Allohning xayru saxovati, muruvvati, Allohning tuhfasi. XALIL (a.) – sevimli, aziz do‘st. XOLBEK (f.t-o‘zb.) – beklar avlodidan bo‘lgan xolli bola. XOLBEKA (f.t-o‘zb.) – beklar avlodidan bo‘ltan xolli qiz. XOLBIBI (f.t-o‘zb.) – yuqori mavqega ega, baland martabali xolli qiz. XOLBOY (f.t-o‘zb.) – xol bilan tushlgan bola voyaga yetib, ulg‘ayib davlatmand, boy bo‘lsnn.XOLDOR (f.t.) – xol bilan tug‘ilgan xolli bola. XOLMIRZA (f-t.) – xolli bola, bilimdon, dono, o‘qimishli,savodxon bo‘lib yetishsin. XOLMUROD (f.t-a.) – xolli bo‘lib tug‘ilgan bola, o‘sib orzu-murodiga yetishsin. XOLMUHAMMAD (f.t-a.) – xolli bo‘lib tug‘ilgan bolani Muhammad (s.a.v.) oxiratda shafoat qilsinlar. XOLMO‘MIN (f.t-a.) – xolli bo‘shb tug‘ilgan bola mo‘min-qobil bo‘lsin. XOLTOJI (f.t.) – badanida xoli va toji mavjud bo‘lgan bola. XONDAMIR (o‘zb-f.t.) – bu ism, olimlarning ta’kidlashicha, aslida, ’xovand amir’ bo‘lib, uning ma’nosi Xudo amr etuvchi hukmdordir yoki Xudoning nazari tushgan, Xudoning yo‘lidan to‘g‘ri yuruvchi, Uning olqishiga sazovor bo‘lgan hukmron. XONZODA (o‘zb-f.t.) – xon yoki asilzodalar avlodidan bo‘lgan qiz. XOSIYaT (a,) – yaxshi xislat va fazilatlar soxibasi bo‘lsin yoki omadli yoki xosiyatli kunda tug‘ilgan farzand. XUDOYBERDI (f.t-o‘zb.) – Xudo berdi, Alloh ato etdi. Allohning marhamati, tuhfasi bo‘lgan bola. XUDOYNAZAR (f.t-a.) – Xudoning nazari tushgan bola. XUMOR (a.) – ko‘pdan intiqlik bilan orziqib kutilgan bola. XURRAM (f.t.) – shod, baxtiyor, xursand, baxtli bo‘lsin yoki quvonchli kunda tug‘ilgan bola. XURSAND (f.t.) – shodu xurram, baxtiyor bo‘lib yursin yoki quvonchli kunda tug‘ilgan bola. XURShID (f.t.) ? quyosh benihoyat chiroyli, xushsurat yoki iqboli quyoshdek porloq bo‘lsin. XURShIDA (f.t.) – quyoshdek husnu jamol sohibasi bo‘lgan go‘zal, suluv, latofatli kiz yoki iqboli quyoshdek porloq bo‘lsin.
YaYRA (o‘zb.) – yayrab-yashnab o‘ssin, hayoti quvonchga to‘liq bo‘lsin. YaShAR (o‘zb.) – yashab ketsin. YeTIM (a.) – yakka, yagona, tanho, yolg‘iz. YoDGOR (f.t.) – agar bola dunyoga kelgandan keyin otasi yoki onasi olamdan o‘tib qolsa, unga marhumdan esdalik, yodgorlik bo‘lsin deb ushbu ism beriladi. YoRQINOY (Uzb.) – kelajagi yorug‘, nurli va oydek go‘zal qiz. YoQUB (qad.yah.) – izidan boruvchi, sabr-toqatli, dovyurak, jasur. YoQUT (qad.yah-a.) – rangi qizil bo‘lgan qimmatbaho noyob tosh. YuLDUZ (o‘zb.) – yulduzdek yorug‘ yuzli, chiroyli, go‘zal qiz. YuNUS (qad.yah.) – kaptar.YuSUF (qad.yah.) – ortgan, ko‘paygan husn ma’nosida. YO‘LDOSh (o‘zb.-f.t.) – hamroh.
ZAYNAB (a.) – kelishgan, xushqomat, suluv qiz. ZAYNIDDIN (a.) – dining bezagi, chiroyi, ko‘rki. ZARINA (f.t.) – zarli, chiroyli qiz. ZARIF (a.) – beg‘ubor, pokiza, nozik ta’b, o‘tkir aql sohibi. ZARIFA (a.) – iffatli, pokiza, nozik ta’b, fahm-farosatli qiz. ZAFAR (a.) – tolib, saodatmand. ZEBINISO (f.t.-a.) – ayollarning zebi, go‘zal, zebosi. ZEBO (f.t.) – go‘zal, suluv, chiroyli qiz. ZIYo (a.) – nurli, tolei porloq bola. ZIYNAT (a.) – ziynatli, bezangan, orasta, ko‘rkam qiz. ZOYIR (a.) – ziyoratchi. ZOKIR (a.) – Allohni zikr qiluvchi, yodga oluvchi. ZUBAYDA (a.) – ayollarning tanlab olingani, eng yaxshisi. ZULFIYa (f.t.) – jingalak sochli, suluv qiz. ZULXUMOR (a.) – intiq bo‘lib ko‘pdan kutilgan qiz. ZUMRAD (f.t.) – zumraddek qimmatli, chiroyli, zebo qiz. ZUHRO (a.) – Zuhro yulduzidek nurli, chiroyli, suluv va iqboli porloq qiz.
O‘KTAM (o‘zb.) – kuchli, qudratli, dovyurak, jasur, viqorli. O‘LMAS (o‘zb.) – o‘lmasin, umri uzoq bo‘lsin. O‘LMASOY (o‘zb.) – o‘lmasin, yashab ketsin, umri uzoq bo‘lsin deb umid, niyat qilingan oydek go‘zal, zebo qiz. O‘RAL (o‘zb.) ? tug‘ilganda kindigiga o‘ralib tushgan yoki jingalak sochli bola. O‘ROQ (o‘zb.) – o‘roqdek o‘tkir, keskir bo‘lsin yoki kindigi o‘roq bilan kesilgan bola. O‘TKIR (o‘zb.) – o‘tknr, o‘tkir aqlu zakovat sohibi, dono bola bo‘lsin. O‘TKIRBEK (o‘zb.) – beklar avlodiga mansub bo‘lgan o‘tkir aqlu zakovat sohibi, bilimli, dono bola. O‘G‘ILOY (o‘zb.) – shu oydek go‘zal qizdan keyingi tug‘ilajak farzand o‘g‘il bo‘lsin. O‘RILShOD (o‘zb-f.t.) – ushbu quvnoq, baxtiyor, shodon qizdan keyin tug‘iladigan bola o‘g‘il bo‘lsin.
G‘AYRAT (a.) – serharakat, shijoatli, tolmas, g‘ayratli bola bo‘lsin. G‘IYoS (a.) – ko‘mak, yerdam, madad. G‘IYoSIDDIN (a.) – dinning madadi, ko‘magi, yordami. G‘OLIB (a.) – zafar qozonuvchi, yengilmas, yulib. G‘ULOM (a.) – yosh xizmatkor qul.
ShABNAM (f.t.) – shudringdek beg‘ubor, pokiza qiz. ShAVKAT (a.) – shon-shuhrat, kuch-qudratli bola bo‘lsin. ShAMSIDTSIN (a.) – dinning quyoshi. ShAMSIYa (a.) – quyoshdek porlovchi charog‘on qiz, chiroyli qiz. ShAMSULLOH (a.) – Allohning nuri, yog‘dusi yoki Allohning quyovdek porloq chehrali, chiroyli bandasi. ShARBAT (a.) – yoqimli, shirin, suyukli qiz. ShARIF (a.) – sharafli, muqaddas, aziz. ShARIFA (a.) – aziz, qadrli, sharafli qiz. ShAFIQA (a.) – shafqatli, mehru muruvvatli, oqibatli qiz. ShAHBOZ (f.t.) – lochin, chakqon, shiddatkor, shijoatli, dovyurak, qudratli bo‘lsin. ShAHINA (f.t.) – dovyurak, mard, jasur, qo‘rqmas qiz. ShAHLO (a.) – katta, qora ko‘zli, go‘zal qiz. ShAHNOZ (f.t.) – shohlar, asilzodalar avlodiga mansub nozli, nozik va zebo, go‘zal qiz. ShAHOBIDDIN (a.) – dinning yorqin, nurli yulduzi. ShAHODAT (a.) – guvohlik beruvchi. ShERALI (f.t-a.) – sherdek dovyurak, qo‘rqmas, jasur, Alidek kuch-qudrat, aql-idrok egasi bo‘lsin. ShERBOY (f.t-o‘zb.). – sherdek dovyurak, jasur, bahodir bola ulg‘ayib boy-badavlat bo‘lsin. ShERZOD (f.t.) – sherning bolasi; sherdek dovyurak, qo‘rqmas botirlar avlodidan bo‘lgan bola. ShERMUROD (f.t-a.) – sherdek qo‘rqmas, jasur, dovyurak bola murod-maqsadiga yetsin. ShERMUHAMMAD (f.t-a.) – sherdek dovyurak, jasur, bahodir bolani Muhammad (s.a.v.) oxiratda shafoat qilsinlar. ShERXON (f.t.-o‘zb.) – xon, aslzodalar avlodiga mansub, sherdek dovyurak, jasur, bahodir bola yoki sherlarning sheri, hukmdori, ya’ni sherdek dovyurak bahodirlarning sardori. ShERQOBIL (f.t-a.) – sherdek dovyurak, jasur, bahodir bola dono, aqlli, qobil bo‘lib o‘ssin. ShERQUL (f.t-o‘zb.) – Allohning sherdek jasur, dovyurak bandasi. ShIRIN (f.t.) – yoqimli, aziz, suyukli, shirin bola. ShOBERDI (f.t-o‘zb.) – Allohning marhamati bilan dunyoga kelgan bola ulg‘ayib ulug‘ martabalar sohibi bo‘lsin. ShODI (f.t.) – shodlik, quvonch, baxtiyorlik. ShODIBEK (f.t-o‘zb.) – beklar avlodidan bo‘lgan shodu xurram, quvnoq, baxtiyor bola. ShODIGUL (f.t.) – shodu xandon, baxtiyor, quvnoq va guldek zebo qiz. ShODIYoR (f.t.) – shodu xurramlik, quvonch, baxtiyorlik hamisha hamrohi bo‘lsin yoki bizga shodlikni yor etgan yoxud quvonchli kunda tug‘ilgan bola. ShODIMUROD (f.t-a.) – shod, xurram, baxtiyor bola ulg‘ayib murod-maqsadiga yetsin yoki shodu-xurramlik, quvonch-baxtiyorlik keltirgan bola murodimizga yetkazdi. ShODIMUHAMMDD (f.t-a.) – shodu xurram baxtiyor bolani Muhammad (s.a.v.) oxiratda shafoat qilsinlar. ShODIYa (f.t.) – shod, xurram, quvnoq, baxtiyor yoki quvonchli kunda turilgan kiz. ShODMON (f.t.) – shod, baxtiyor, quvnoq yoki hayoti shodlikka to‘liq bo‘lsin yexud quvonchli, shodmon kunda tug‘ilgan bola. ShOIR (a.) – shoir, so‘zga chechan, hozirjavob, shirinso‘z, notiq bo‘lsin. ShOIRA (a.) – shoira bo‘lsin, so‘zga chechan, shirinsuxan, notiqa qiz bo‘lsin. ShOYISTA (f.t.) – hurmat-ehtiromga loyiq, e’zoz-e’tiborga munosib qiz. ShOKIR (a.) – shukur qiluvchi, Allohga shukur qiluvchi bola bo‘lsin yoki bizga farzand bergani uchun Allohga shukr. ShOHIDA (a.) – suluv, go‘zal, zebo qiz. ShOHIMARDON (f.t.) – mard, bahodirlar shohi. ShOHRUH (f.t.) – yuzida shohlik alomatlari zohir bo‘lgan kelishgan, zebo bola. ShOHSANAM (f.t-a.) – go‘zallar, suluvlar shohi, zeboliqda benazir, beqiyos qiz. ShUKUR (a.) – qanoat, sabru toqat qiluvchi, rozi, minnatdor. ShUKRULLOH (a.) – bizga farzand ato qilganligi uchun Allohga behad hamdu sanolar, shukronalar bo‘lsin. ShUHRAT (a.) – dovrug‘, obro‘, shon, iftixor.
ChAROS (o‘zb.) – ko‘zlari charosdek fusunkor, jozibalya, chiroyli qiz yoki qop-qora ko‘zlari katta qiz. ChORI (f.t.) – oiladagi to‘rtinchi o‘g‘il.
QISQARTMALAR: (s.a.v.) – Sollallohu alayhi vasallam a. – arabcha mo‘g‘. – mo‘g‘ilcha pahl. – pahlaviycha o‘zb. – o‘zbekcha hind. – hindcha f.t. – fors-tojik yun. – yunoncha yah. – yahudiycha qad. yah. – qadimiy yahudiycha
Qo‘shimcha ma’lumot uchun: Ism.uz – O‘zbek ismlarining ma’nosi
Ismlar manosi. Saralangan chiroyli o'g'il bolalar ismi
MUSULMONCHA O‘G‘IL BOLALAR ISMLARI
Bu ismlarga oldiga Abdu qo‘shimchasini qo‘shib musulmonlar qo‘yishadi.
Rahmon –Abdurahmon-rahm qiluvchi, ne’mat beruvchi.
Rahim –Abdurahim-cheksiz marhamatli, mehribon
Malik – mulk (haqiqiy podsholik unikidir)
Quddus – ayb-kamchilikdan mutloqo pok zot.
Mu’min – unga qullik qilganlarga savob berishini vada bergan zot.
Muhaymin –hamma narsani bilguvchi, asrovchi, saqlovchi.
Aziz – xar doim hammani ustidan g‘olib bo‘luvchi, xech yengilmaydi, qudratda tengi yo‘q.
Jabbor –nuqsonlarni tuzatuvchi.
Mutakabbir –buyuk, ulug‘.
Xoliq –olamni yaratuvchi, mutlaq vujudga keltiruvchi.
Bori’ –yo‘qdan bor qiluvchi.
G‘affor –gunohlarni kechiruvchi, o‘ta marhamatli zot.
Qahhor –hamisha g‘olib, qudratli.
Vahhob – minnatsiz ato e`tuvchi.
Razzoq –er yuzida barcha tirik mavjudodni risqlantiruvchi.
Fattoh – to‘g‘ri xukum chiqaruvchi.
Qobiz – istaganini risqini kamaytiradi.
Bosit – xoxlaganini risqini ko‘paytiruvchi.
Alim – hamma narsadan xabardor zot.
Halim –jozalashga shoshmaydigan zot.
Azim – tassavur qila olmaydigan darajada ulug‘ va buyuk.
Jalil –eng buyuk, ulug‘.
Karim –risq beruchi.
Shohid –hamma narsani bilguvchi.
Valiy –yordam beruvchi, himoyachi.
Hamid – barcha maqtovlarga loyiq zot.
Muhsiy –xisob kitobni yaxshi biluvchi.
Barr –rost so‘zlovchi.
Tavvob – tavbalarni qabul qilguvchi.
Muntaqim –zolimlarni jazosini berguvchi.
Rauf – o‘ta mehribon.
Nur –boliqni nurli etguvchi.
Voris –borliqdagi barcha narsalarni egasi.
Rashid – to‘g‘ri yo‘lni ko‘rsatuvchi.
ZAMONAVIY O‘G‘IL BOLALAR ISMLARI
SARDOR –boshliq, boshqaruchi, hammani oldi insoni.
MUCLIM – musulmon bo‘lsin, muslum Alloh degna farzand bo‘lsin deb qo‘yiladi.
ISLOM – islom dinimiz pokligiday, to‘g‘rililigiday yaxshi inson bo‘lsin degan niyatda qo‘yiladi.
ULUG‘BEK –ulug‘ inson bo‘lsin, ulug‘larni boshi beki bo‘lsin degan niyat bilan.
TEMUR – temirday qattiq, chidamli bo‘lsin deb xalqimiz bu ismni qo‘yishadi.
BOTIR –kuchli, matonatli, irodali.
QAXRAMON –taniqli, g‘olib, o‘z zamonasini obro‘li odami bo‘lsin deb niyat bilan qo‘yiladi.
ODIL –adolatli, to‘g‘ri, xaqiqatgo‘y bo‘lsin.
AMAL – amalli, yaxshi amallarni soxibi bo‘lsin.
AMIR –shox, amir, boshliq.
RAVSHAN –nurli, yo‘li ochiq, nurli ko‘ngil.
ILXOM –ilxomli, ijodli bola bo‘lsin degan niyatda qo‘yishadi.
BAXTIYOR –baxli bola bo‘lsin deb yaxshi niyatda qo‘yishadi.
OZOD –xar doim ozodlikda ozod. Erkin bo‘lsin deb.
SODIQ –sadoqatli, sodiq.
DAVRON –davru-davron sursin, xayoti yaxshi bo‘lsin deb, yaxshi niyatda qo‘yiladi.
BUNYOD –o‘z-o‘zidan bo‘lsin. Katta bo‘lsin, ismiga yarasha bo‘lsin deb.
TO‘YCHIBEK –To‘yda tug‘ilgan bolarga atab qo‘yiladi.
Musulmon ismlari
Abulays — tat. (a.) «sherga o‘xshash matonatli».
Abulmuzzafar — a. «g‘olib».
Abusaadat — a. «baxtli».
Abusaad — a. «omadli».
Abusaid — a. «baxtli».
Abussalam — a. «bosiq».
Abussalt — a. «o‘tkir»
Abussafa — a. «ochiq ko‘ngilli».
Abutalib — a. Abu — Talib. Payg‘ambarimizni tog‘alarini ismi bo‘lgan
Abulxasan — a. Abu — Xasan.
Abutolib—tadj. o‘zb. Abu Talib.
Abuturob—tadj. Abu Turab.
Abuxalil — tat. Abu — Xalil.
Abuxalit — tat. Abu — Xalid.
Abuxamit — tat. Abu- Xamid.
Abuxan — t. «xonni otasi».
Abushaxman — t «shoxni otasi».
Adi — a. «oldinda ketuvchi».
Adib— a. «o‘qimishli».
Adil — a. «xaqiqatgo‘y
Adilshax — p. Adil Q Shax, «xaqiqatgo‘y shox».
Adina— p. «bayram, juma».
Adli — a. «xaqiqat kurashuvchisi».
Adnan — a. jannatni qo‘riqlovchi soqchini ikkitadan bittasini ismidir.
Adnash — tat. «juma».
Adrar — a. «yordam».
Ajar — kaz. «yoqimli, chiroyli».
Azamat — a. «botir,g‘olib, tezkor».
Azamdjan— p. Azam -Djan.
Azamulla — Azam Allax.
Azamxan — tat. Azam — Xan.
Azarang— misol. «olov rangi», «olovli».
Azaraxsh. — misol «olov nuri», «chaqmoq».
Azargol — misol «olovli gul».
Azargun — misol «olov ranglari».
Azarmexr — misol. «olov va quyosh».
Azarfar — p. «olovni nuri».
Azizali — az. tadj. o‘zb. Aziz — Ali.
Azizullax — a. «Allox yordamida ish yurituvchi».
Azimkul — t. «Alloxni quli».
Azin — p. «mukofot».
Olim— a. «olim inson».
Olimdjan— p. Olim — Djan.
Ali muxammad — p. Ali — Muxammad.
Alisher — tadj. o‘zb. Alishir.
Amir — a. «boshqaruvchi».
Amirullax — a. «emir Allaxa».
Amirali — a. Amir — Ali.
Badr — a. «to‘liq oy,chiroyli».
Badrualam — a. Badr — Alam.
Badruddin — a. Badr — Din.
Badruddudja — a. qorong‘ulikda to‘lin oy
Badrulislam — a. . Badr — Islam.
Badretdin — az. tat. Badr ad-Din.
Baxtali — p. Baxt — Ali.
Baxtavar — p. «omadli, baxt keltiruvchi».
Baxtafarid — p. «baxtli bo‘lish uchun tug‘ilgan».
Baxti — tadj. «baxtli».
Baxtiyor — tadj. Baxtiyar.
Baxtishax — p. Vaxt -Shax.
Baxtiyazdan— tat. «Alloxni baxtli quli».
Baxtiyar — p. «baxtli».
Bashir — a. «maslaxatchi, xushxabarchi».
Bashorat — tadj. o‘zb. Basharat.
Begmad — t. Qisqartirilgani Begmuxammad.
Begmat — kisqartirilgani Begmuxammad.
Begmurad — t. Bek — Murad.
Begmuxammad — t. Bekmuxammad.
Bektash — t. «toshday qattiq, kuchli».
Bektemir — o‘zb. Bek — Temir.
Berdibek — t. Berdi — Bek.
Berdikul — t. Berdi — Kul.
Berdimurad — t. Berdi Q Murad.
Berdimuxammad — t. (a.) Berdi — Muxammad.
Berdipulad (Berdibulat) — t. Berdi — Bulat.
Berdixan — t. Berdi + Xan.
Berke — t. «qattiq, kuchli».
Bexnam— misol. «chiroyli ism soxibi».
Bexniya — misol. «yaxshi ajdodlar avlodi».
Bexnush — p. «baxtli».
Bexruz — p. «baxtli».
Besharet — az. Basharat.
Vadjib—arab. «xurmatga loyiq, loyiq».
Vadjid — arab. «barpo e`tuvchi ega».
Vadjix — arab. «mashxur, balandbaxoga loyiq».
Vadud — a. «sevuvchi».
Vazix—a. «chiroyli, aniq».
Valikul — o‘zb. Vali + Kul.
Valimat — o‘zb. Valimuxammad.
Vassaf — a. «maqtovchi».
Vafa — a. «to‘g‘rilik, xaqiqat, sodiqlik».
Vafai — a. «sodiq, ishonchli».
Vafadar — p. «sodiq, ishonchli».
Vaxid (Vaxit) — a. «bitta, birinchi farzand».
Vaxiduddin — a. Vaxid + Din.
Vaxidkuli — t. «yakka Allohni quli».
Vaxxadj — a. «yorqin yonuvchi».
Galimdar — tat. «o‘qimishli savodli inson».
Gamir — tat. Amir.
Ganim — a. «omadli».
Gani Allax — a. Gani + ALLAX (1).
Garadag — az. «qora tog‘».
Gomerbaki — tat. «umri boqiy».
Dadabay — t. Dada + Bay.
Dadaboy — tadj. Dadabay.
Dadaxon — tadj. o‘zb. Dada Q Xon.
Dadgar — p. «xaqiqat bo‘yicha xukum chiqaradi».
Dado — tadj. Dada.
Dadoboy — tadj. Dadabay.
Dadodjon — tadj. Dado + Djon.
Dadoxon — tadj. Dadaxon.
Damir — t. «aytganini qiladigan, irodali»;
Damir (Zamir) — a. «vijdon,g‘urur»;
Dana — p. «aqlli, biladigan».
Daniyal — a. (evr.) «Alloxni nemati»;
Daniyar — p. Daniyal.
Demirdash — az. «tosh va temir».
Deniz— az. «dengiz».
Djasir — a. «kuchli, irodali».
Djasur — a. «kuchli, irodali,jasur».
Erbol— kaz. «qaxramon bo‘l».
Eren — kaz. «vaqt, ertalab».
Erkin — kaz. «erkin».
Erkingali — kaz. Erkin +’Ali.
Eskendir — kaz. Iskandar.
Yori — tadj. «yordam».
Yormat — tadj. Yormuxammad.
Yormaxmad — tadj. Yormuxammad.
Yormuxammad — tadj. Yar + Muxammad.
Yosin — tadj. o‘zb. Yasin
Juma — kaz. Djuma.
Jumagali — kaz. Djuma Q Ali.
Zabardast — p. «chaqqon, uddaburon».
Zayn — a. «chiroyli».
Zaynullax — a. « Alloxni bezagi».
Zakirdjan — tat. Zakir + Djan.
Zamankutlo‘ — tat. «baxtli vaqt».
Zamanshax— «o‘zini vaqtini shoxi».
Zafar — a. «g‘alaba»
Zaxmet — az. «mehnat».
Zinatnur — tat. Zinat + Hyp.
Zinatullo — tadj. o‘zb. Zinatulla.
Ziyad Allax— a. «Alloxni inoyati».
Ziyadat — a. «yaxshi, yaxshilik, tozalik».
Ziyadatulla — a. « Alloxni nemati».
Ziyaddin — az. p. Ziya ad-Din.
Ziyadixan — tat. Ziyad Q Xan.
Zulkadar — a. «chiroyli hayot soxibi».
Ibraximkul — t. Ibraxim + Kul.
Ibriz — a. «toza tilla».
Ibshar — a. «xursand qiluvchi, ishontiriruvchi».
Igamberdi — t. «Allohni nemati».
Igamkul — t. «Allohni quli».
Izzatali — p. Izzat + Ali.
Ikbal — a. «baxt, omad».
Ikbol — tadj. Ikbal.
Ilbek — tat. Il + Bek.
Ismandiyor — tadj. o‘zb. Isfandiyor.
Ismendayar — az. Isfandiyar.
Ismendiyar — az. Isfandiyar.
Ismet — az. tur. Ismat.
Ismoil — tadj. o‘zb. (a.) Ismail.
Iso — tadj. o‘zb. Isa.
Iftixar — az. «g‘urur, mashxurlik».
Ixtiyar — a. «tanlash».
Ishbars — tat. Ish + Bar
Kabud — tadj. «ko‘kko‘zli».
Kadim— a. «qadimiy,eski».
Kadri— a. «qadrli, loyiq».
Kambaxt — p. «baxtli».
Kambaxsh — p. «baxt keltiruvchi».
Karakuz — tat. (t.) «qorako‘z».
Karixan — t. Kari + Xan.
Karim Allax — a. L. Karim + ALLAX (1).
Karimxan — tat. Karim + Xan.
Kurbanvali — tat. Kurban + Vali.
Kurkmas — t. «qo‘rqmas».
Kusyabay — tat. «ko‘p yillar kutilgan bola».
Latifxan — tat. Latif + Xan.
Mavlono — tadj. o‘zb. Mavlana.
Mallabek — o‘zb. Malla + Bek.
Mallox — tadj. «matros, moryak».
Maluf — a. «tanish, mashxur».
Mamad — tadj. o‘zb. Muxammad.
Mamadnazar — tadj. Muxammadnazar.
Mamadsharif — tadj. Muxammadsharif.
Mamaraim — tadj. o‘zb. Muxammadraxim.
Mamil — tat. «shirin, mazzali».
Mamun— a. «himoyalangan, saqlangan».
Ma’mur — a. «yashovchi, gullab yashnovchi».
Manguberdi — (t.) «Alloh umrbot berdi».
Mangush — tat. «mangu do‘st».
Manzar — a. «tanlangan».
Manzir — a. «ogohlantiruvchi,ehtiyotkor».
Manzurali — Manzur + Ali.
Mansur — a. «omad yor bo‘lgan inson».
Marat — tat. Murad.
Mard — p. «erkak, erkakcha».
Matin — a. «chidamli, kuchli».
Mafruz— a. «ajralib turuvchi, tanlangan».
MaxbubAllax— a. «Allohni suyukligi».
Maxbubali — a.-p. Maxbub + Ali.
Maxbubzada — tat. Maxbub + Zada.
Maxzuz— a. «baxtli».
Maxmalik — p. «buyuk shox».
Mirzabek — tat. Mirza + Bek.
Mirzabirde — tat. Mirza + Birde.
Mirzabulat — tat. Mirza + Bulat.
Mirzavali — tat. Mirza + Vali.
Mirzagabdulla — tat. Mirza + Abd Allax.
Mirzagali — tat. Mirza + Ali.
Mirzasait — tat. Mirza + Sayd.
Mirzasalim — tat. Mirza + Salim.
Mirzafazil — tat. Mirza + Fadil.
Mirzafatix— tat. Mirza + Fatix.
Mirzaxabib—tat. Mirza + Xabib.
Mirzaxan — tat. Mirza + Xan.
Mirzaxanif — tat. Mirza + Xanif.
Mirzaxasan—tat. Mirza +Xasan.
Mirzasheyx — tat. Mirza + Shayx.
Mirziya — tat. Mir + Diya.
Mirzo — tadj. uzb. Mirza.
Mirkadam— tat. Mir + Kadam.
Mirkadir — tat. Mir + Kadir.
Mirkamal — tat. Mir + Kamal.
Mirkasim — tat. Mir + Kasim.
Mirmagsum — tat. Mir + Ma’sum.
Mirmsismut — tat. Mir + Maxmud.
Mirmuxammet — tat. Mir + Muxammad.
Mirmuxsin — tat. Mir + Muxsin.
Miron — tadj. Miran.
Muzaffar — a. «g‘olib, g‘alaba qozonuvchi».
Muxallad — a. «o‘lmaydigan».
Muxammadala — a. Muxammad + Ala.
Muxammadalam — a. Muxammad + Alam.
Muxammadali — a. Muxammad + Ali.
Muxammadamdjad — a. Muxammad + Amdjad.
Muxammadamin — a. Muxammad + Amin.
Muxammadanvar — a. Muxammad + Anvar.
Muxammadarif — a. Muxammad + Arif.
Muxammadasad — a. Muxammad + Asad.
Muxammadasim — a. Muxammad + Asim.
Muxammadaslam — a. Muxammad + Aslam.
Muxammadata — a. Muxammad + Ata.
Muxammadafzal — a. Muxammad + Afdal.
Muxammadaxmad — a. Muxammad + Axmad.
Muxammadaxsan — a. Muxammad + Axsan.
Muxammadashraf — a. Muxammad + Ashraf.
Muxammadbaki — a. Muxammad + Baki.
Muxammadbakir — a. Muxammad + Bakir;
Muxammadvali — a. Muxammad + Vali.
Muxammadvafa — a. Muxammad + Vafa.
Muxammadgada. — a. Muxammad + Gada.
Muxammadgazi — a. Muxammad + Gazi.
Muxammadgarib— a. Muxammad + Garib.
Muxammadgafur — a. Muxammad + Gafur.
Muxammaddarvish — a. Muxammad + Darvish.
Muxammaddjafar — a. Muxammad + Djafar.
Muxammaddjon — tadj. o‘zb. (a.) Muxammad + Djan.
Muxammaddust — p.-a. Muxammad + Dust.
Muxammadelislam — tat. (a.) Muxammad + Islam.
Muxammadetdin — tat. (a.) Muxammad + Din.
Muxammadzakir — a. Muxammad + Zakir.
Muxammadzaxir — a. Muxammad + Zaxir.
Muxammadzikir — tadj. o‘zb. (a.) Muxammad + Zikr.
Muxammadzikriya — a. Muxammad + Zakariya.
Muxammadziya — a. Muxammad + Diya.
Muxammadzoxir — tadj. o‘zb. (a.) Muxammadzaxir.
Muxammadi — a. «posledovatel Muxammada .
Muxammadkazi — a. Muxammad + Kadi.
Muxammadkazim — a. Muxammad + Kazim.
Muxammadkamil — a. Muxammad + Kamil.
Muxammadkarim — a. Muxammad + Karim.
Muxammadkasim — a. Muxammad + Kasim.
Muxammadkomil — tadj. Muxammad + Kamil.
Muxammadkul(i) — t. Muxammad + Kul.
Muxammadlabib— a. Muxammad + Labib.
Muxammadlatif — a. Muxammad + Latif.
Muxammadmasum — a. Muxammad + Masum.
Muxammadmaxdum — a. Muxammad + Maxdum.
Muxammadmuazzam — a. Muxammad + Mu’azzam.
Muxammadmubin — a. Muxammad + Mubin.
Muxammadmumin — a. Muxammad + Mumin.
Muxammadmurad — a. Muxammad + Murad.
Muxammadmurod — tadj. (a.) Muxammadmurad.
Muxammadmustafa — a. Muxammad + Mustafa.
Muxammadmuxsin — a. Muxammad + Muxsin.
Muxammadnabi — a. Muxammad + Nabi.
Muxammadnazar — a. Muxammad + Nazar.
Muxammadnazir — a. Muxammad + Nazir.
Muxammadnaki — a. Muxammad + Naki.
Muxammadniyoz — tadj. o‘zb. (a.) Muxammad Q Niyaz.
Muxammadniyaz — a. Muxammad + Niyaz.
Muxammadnur — a. Muxammad + Hyp.
Muxammadorif — tadj. o‘zb. (a.) Muxammadarif.
Muxammadosim — tadj. o‘zb. (a.) Muxammadasim.
Muxammadradjab— tadj. (a.) Muxammad + Radjab.
Muxammadrast — Muxammad + Rast.
Muxammadrasul — a. Muxammad + Rasul.
Muxammadrauf — a. Muxammad + Rauf.
Muxammadraxim — a. Muxammad + Raxim.
Muxammadraxman — a. Muxammad + Raxman.
Muxammadriza — a. Muxammad + Rida.
Muxammadsadik — a. Muxammad + Sadik.
Muxammadsaid— a. Muxammad + Said.
Muxammadsayid — a. Muxammad + Sayid.
Muxammadsalix — a. Muxammad + Salix.
Muxammadsarvar — a. Muxammad + Sarvar.
Muxammadtayib — a. Muxammad + Tayib.
Muxammadtaki — a. Muxammad + Taki;
Muxammadtaxir — a. Muxammad + Taxir.
Muxammadumar — a. Muxammad +Umar.
Muxammadfazil — a. Muxammad + Fadil.
Muxammadfaruk — a. Muxammad + Faru k.
Muxammadfasix — a. Muxammad + Fasix.
Muxammadfaxir — a. Muxammad + Faxir.
Muxammadxakim — a. Muxammad + Xakim.
Muxammadxas — a. Muxammad + Xas.
Muxammadxayat — a. Muxammad + Xayat.
Muxammadxol — tadj. o‘zb. Muxammad + Xol.
Muxammadshakur — a. Muxammad + Shakur.
Muxammadsharaf — a. Muxammad + Sharaf.
Muxammadsharif — a. Muxammad + Sharif.
Muxammadshafi — a. Muxammad + Shafi.
Muxammadshax — a. Muxammad + Shax.
Muxammadshaxin — a. Muxammad + Shoxin.
Muxammadshukur — tadj. o‘zb. Muxammad + Shukur.
Muxammad-yor — tadj. o‘zb. Muxammad’yar.
Muxammad’yar — a. Muxammad + Yar.
Muxammad’yor — tadj. Muxammad’yar.
Muxammadyusuf — a. Muxammad + Yusuf.
Muxommadyakub— a. Muxammad + Yakub.
Muxammetamin — tat. Muxammadbaki.
Muxammetbaki — tat. Muxammadaziz.
Muxammetbakir — tat. Muxammad + Bakir.
Muxammetbasir — tat. Muxammad + Basir.
Muxammetbek — tat. Muxammad + Bek.
Muxammetvali — tat. Muxammadvali.
Muxammetvafa — tat. Muxammadvafa.
Muxammetvaxit — tat. Muxammad + Vaxid.
Muxammetgaziz — tat. Muxammadaziz.
Muxammetgali — tat. Muxammadali.
Muxammetgalib— tat. Muxammad + Galib.
Muxammetgaray — tat. Muxammad + Garay.
Muxammetgarif — tat. Muxammad + Garif.
Muxammetgata — tat. Muxammadata.
Muxammetdamin — tat. Muxammad + Damin.
Nabib— a. «aqilli, buyuk nemat».
Nabixan — tat. Nabi + Xan.
Nabiyar — tat. Nabi + Yar.
Navruzbay — tat. Navruz + Bay.
Navruzbek — t. Navro‘z + Bek.
Nagiz — p. «yaxshi chiroyli».
Nazar— «qarash, ko‘z, e’tibor».
Nazarali — Nazar + Ali.
Nazarbay — t. Nazar + Bay.
Nazarbek — t. Nazar + Bek.
Nazarbi(y) — t. Nazar + Bi.
Nurislam — tat. Hyp + Islam.
Nurixan — tat. Nuri + Xan.
Nurish — tat. Hyp + Ish.
Nurishsis— tat. Nuri + Shax.
Nuriyazdan — tat. Hyp + Yazdan.
Nurmamed — az. Nurmuxammad.
Nurmat — tadj. o‘zb. Nurmuxammad.
Nurmuxammad — arab. Hyp + Muxammad.
Nurmuxammet — tat. Nurmuxammad.
Nursabax — tat. Hyp + Sabax.
Nursagit — tat. Hyp + Sa’id.
Nursait — tat. Hyp + Sayid.
Nursalim — tat. Hyp + Salim.
Nurxabib—tat. Hyp + Xabib.
Nurxak — tat. Hyp + Xakk.
Nurxakim — tat. Hyp + Xakim.
Nurxalim — tat. Hyp + Xalim.
Nurxalit — tat. Hyp + Xalid.
Nurxamat — tat. Hyp + Xamad.
Nurxamit — tat. Hyp + Xamid.
Nurxan — tat. Hyp + Xan.
Nurxanif — tat. Hyp + Xanif.
Nurxaris — tat. Hyp + Xaris.
Nurxasan — tat. Hyp + Xasan.
Nurxatip — tat. Hyp + Xatib.
Nurxuzya — tat. Hyp + Xodja.
Nurxusayn — tat. Hyp + Xusayn.
Nurshat — tat. Hyp + Shad.
Obaydulla — tadj. o‘zb. Ubayd Allax.
Obid — tadj. o‘zb. Abid.
Oblokul — o‘zb. Allaxkul.
Ovez — turkm. Avad.
Ozod — tadj. Azad.
Olim — tadj. o‘zb. Alim.
Omar — az. tur. Umar.
Omir — tadj. o‘zb. Amir.
Orif — tadj. o‘zb. Arif.
Otabek — o‘zb. tadj. Atabek.
Otayor — o‘zb. Ata +Yar.
Oxun — tadj. o‘zb. Axund.
Oxunbobo — tadj. Oxun + Bobo.
Ochil — o‘zb. tadj. Achil.
Paxlavan— p. «botir, g‘olib, qaxramon».
Pirali — Pir + Ali.
Pirimkul — o‘zb. Pirim (moy pir) + Kul.
Pirmuxammad — Pir + Muxammad.
Pirmuxammet — tat. Pirmuxammad.
Pirnazar — p. Pir + Nazar.
Piron — tadj. Piran.
Ravan— p. «tezkor, oquvchi».
Ravil — bash. tat. Ravi.
Ravshan — p. «yorqin, toza, nurli».
Ravshanali — Ravshan + Ali.
Ravshanbek — tat. Ravshan + Bek.
Raimbek — tat. Raim + Bek.
Raimkul — tat. Raim + Kul.
Ramazanali — p. Ramadan + Ali.
Ramazon — tadj. o‘zb. Ramadan.
Rasul — a. «yuborilgan, xabarchi».
Rasulaxmet — tat. Rasul + Axmad.
Raxat — a. «dam, tinchlik».
Raximberdi— «Alloh berdi».
Raximboy — o‘zb. tadj. Raximbay.
Raximnur — tat. Raxim + Hyp.
Raximxan — tat. Raxim + Xan.
Raximshax — tat. Raxim + Shax.
Rishad — p. Rashad.
Rishat — tat . Rishad.
Ruzbex— p. «baxtli».
Ruslan — tat. Arslan.
Rustam— p. «kuchli».
Rustamali— Rustam + Ali.
Rustambek — Rustam + Bek.
Sadid— a. «ishonchli.
Sadikali — p. Sadik + Ali
Saitkamal — tat. Sayd + Kamal.
Saitkarim — tat. Sayd + Karim.
Sayidamir— p. Sayyid + Amir.
Sayidaxmad—p. Sayyid + Axmad.
Sayidim — t. «meni Sayyid».
Sayidmurad — p. Sayyid + Murad.
Sayidmurod — tadj. o‘zb. Sayidmurad.
Sayidmuxammad— p. Sayyid + Muxammad.
Sayidraxmon — tadj. o‘zb. Sayyid + Raxman.
Sayraxmon — tadj. Sayidraxmon.
Sayfullax — a. Sayf + ALLAX
Sayfuddavla — a. «davlat qilichi».
Sayfulislam — a. «islom qilichi».
Sayfali — p. Sayf + Ali.
Sodik — tadj. o‘zb. Sadik.
Sodir — tadj. o‘zb. Sadir.
Soxibdjamol — tadj. o‘zb. Saxibdjamal.
Soxibnazar — tadj. o‘zb. Saxibnazar.
Tarkan — t. Tarxan.
Tulay — t. «to‘lin oy».
Tulbay — tat. «to‘liq boy».
Turdiali — t. Turdi + Ali.
Turdikul — t. Turdi + Kul.
Uzeir — az. Uzayr.
Uktam — t. «g‘ururli».
Ulmas — t. «umri uzun».
Ulubek— az. Ulugbek.
Ulug — t. «katta, buyuk».
Ulug‘bek — t. Ulug + Bek.
Ulug‘xan — t. Ulug + Xan.
Umid — p. «orzu, maqsad, intilish, umid».
Umidbay — tat. Umid + Bay.
Umidgaray — tat. Umid + Garay.
Utabay — tat. Uta + Bay.
Utagali — tat. Uta + Ali.
Utagan — tat. «niyatlar ro‘yobi».
Farrux— p. «ajoyib, baxtli»;
Farruxsiyar — p. «baxtli».
Farxat — a. «xursandsilik».
Fatixali — p Fatix + Ali.
Fikrat — a. «g‘oya, o‘y».
Firdavs — tadj. Firdaus.
Firdaus— p. «jannat bog‘i».
Fixar — a. « g‘urur, mashxurlik».
Fuad — a. «yurak, aql, qalb».
Xabab— a. «maqsad, o‘y, oxiri».
Xabib— a. «suyukli;
Xabibgali — tat. Xabib + Ali.
Xabibdjalal — tat. Xabib + Djalal.
Xabibdjan — tat. Xabib + Djan.
Xabibelislam — tat. Xabib + Islam.
Xabibullax— Xabib Allax.
Xabibullo — tadj. o‘zb. Xabibullax.
Xaydarbek — tat. Xaydar + Bek.
Xaydargali — tat. Xaydarali.
Xaydardjan — tat. Xaydar + Djan.
Xaydarkul — t. Xaydar + Kul.
Xaydarxan — tat. Xaydar + Xan.
Xaydarshax — tat. Xaydar + Shax.
Xalim — a. «saxiy, yumshoq, qisqa».
Xalimbay — tat. Xalim + Bay.
Xalimbek — tat. Xalim + Bek.
Xalimdjan — tat. Xalim + Djan.
Xalimulla — Xalim Allax.
Xudayberdi — «Xudo berdi».
Xurshid— p. «yorqin quyosh».
Xushmuxammad — Xush + Muxammad.
Xushmuxammadbek — t. Xushmuxammad + Bek.
Shadman— p. «xursand, baxtli».
Shaibek — t. Shayibek.
Shaig — az. Shaik.
Shayxibek — t. Shayx — Bek.
Shayxinur — tat. Shayx -Hyp.
Shayxiyar — tat. Shayx — Yar.
Shayxmuxammad — p. Shayx + Muxammad.
Shayxulla — tat. Shayx Allax.
Shayxshax— p. Shayx + Shax.
Sharifzada — tat. Sharif + Zada.
Sharifkul — tat. Sharif + Kul.
Sharifraxman — tat. Sharif + Raxman.
Sharifxan — tat. Sharif + Xan.
Sharof — tadj. o‘zb. Sharaf.
Sharofiddin — tadj. o‘zb. Sharaf ad-Din.
Egam — o‘zb. tadj. Igam.
Egamberdi — o‘zb. tadj. Igamberdi.
Ismlar ma’nosi. Eng ommabop ismlar to‘plami. Imron – tiriklik, barhayotlik, tiriklik, uzoq umr ko‘ruvchi ko‘p yashovchi.
Ismlar manosi. Saralangan chiroyli o‘g‘il bolalar ismi. MUXAMMAD PAYG‘AMBARIMIZNING ISMLARI ayrimlari.
Ismlar ma’nosi. Dunyo chiroyli ismlari. UZBEKISTON ISMLARI-Dilnaz-Nodira-Nailya-Alfiya-Guzal-Aliya-Zaynab-Xabiba-Malika-Saida-Nargiza-Aygul.
Ismlar manosi o'gil farzand ko'rmoqchi bo'lganlar uchun eng yangi zamonaviy ismlar to'plami.
Ismlar. Eng chiroyli va mashhur ismlar. Dilnaz – Shodiya – Sherali – Shavkat – Po‘lat– G‘ayrat – Turg‘un – Feruza – Jasur – Djasur – Sunnatillo – Nulufar – Umid – Sevara – Go‘zal – Adliya – Bunyod – Nigora – Adolat – Anora – Yulduz – Yodgor – Yadgar – Bekzod – Baxram – Baxrom – Baxtiyor – Ochil – Nargiz – Shuxrat – Saodat – Naima – Nailya – Alfiya.
Ismlar manosi. Saralangan qizlar chiroyli ismlari. PAYG‘AMBARIMIZNI AYOLLARINI ISMLARI-Xadidja.
Oilada farzand tarbiyasi: CHIROYLI ISM QO‘YISh
«Tahnik» degani biror shirinlikni (masalan, xurmo) chaynab yoki ezib, oz miqdorda barmoqqa olib bolaning og‘ziga surib qo‘yish, degani. Bizda bunga «tanglay ko‘tarish», deyiladi. Bundan murod, bolaning birinchi bo‘lib totadigan narsasi shirinlik bo‘lsin va ona ko‘kragiga tezda yopishsin. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) yashagan joyda mashhur shirinlik va quvvat beruvchi meva xurmo bo‘lgani uchun tahnik asosan shu meva bilan qilingan.
Abu Muso (roziyallohu anhu) aytadilar: «O‘g‘lim tug‘ilganida uni ko‘tarib Payg‘ambarimiz (alayhissalom) huzurlariga bordim. U zot unga «Ibrohim» deb ism qo‘ydilar, xurmo bilan tahnik qildilar. Baraka tilab duo qildilar va menga uzatdilar».
Hadisdan ko‘rinib turibdiki, farzandga ism qo‘yish, tahnik qilish, bola haqiga yaxshiliklarni Alloh taolodan duo qilib so‘rash yaxshi amallardan ekan. Bu ishlarni ilmli, taqvoli, fazilatli kishilar amalga oshirishi, ayniqsa, muhimdir.
CHIROYLI ISM QO‘YISh
Bolaga chiroyli ism qo‘yish ota-onaning farzand oldidagi mas’uliyatlaridan hisoblanadi. Islom tarixida bo‘lib o‘tgan ajoyib hodisalardan xabardor har bir ota-ona qanday sharoitda bo‘lmasin, farzandiga chiroyli, ma’nosi ham go‘zal ism qo‘yishga harakat qiladi. Zero, ism o‘z egasining xulq-atvoriga, hatto taqdiriga ham ta’sir qilishi aytilgan. Qiyomat kuni har bir inson o‘z ismi bilan chaqiriladi.
Abu Dardodan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) aytdilar: «Batahqiq, qiyomat kuni sizlar o‘z ismlaringiz va otalaringiz ismlari bilan chaqirilasizlar. Bas, (shundoq ekan) ismlaringizni go‘zallashtiring!»
Bola tug‘ilganida ko‘pincha ota-onalar unga qanday ism qo‘yishga o‘ylanib qolishadi. Lekin ko‘p bosh qotirmay, ma’nosi g‘aliz, tumtaroq ismlarni qo‘yib yuborishadi. Shu qo‘yiladigan ism bola bilan nafaqat foniy dunyoda, balki qiyomatda, jannat yo do‘zahda ham birga bo‘ladi. Bu mavzuga aloqador hadislarda aytiladi:
Ibn Umardan (roziyallohu anhu) rivoyat qilinishicha, Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam): «Darhaqiqat, Alloh taologa eng yoqadigan ismlaringiz “Abdulloh” va “Abdurrohman”», dedilar.
Hadisda ism qanday bo‘lishi kerakligi ochiq bayon qilingan. Kishi o‘zining Alloh taologa suyukli ekanini bildirmoqchi bo‘lsa, «Abdu…» bilan boshlanadigan ismlarni qo‘ysin, chunki bunday ismlar inson Alloh taoloning quli ekanini hamisha bildirib turadi.
Boshqa bir hadisda bunday kelgan:
Abu Vahb aytadi: «Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) aytdilar: «Payg‘ambarlarning ismlarini olinglar, Alloh taologa eng yoqadigan ismlar “Abdulloh” va “Abdurrohman”dir, eng sadoqatlisi “Horis” va “Hammam”dir, eng yomoni “Harb” (urush) va “Murra” (achchiq)dir».
O‘g‘il bolalarga payg‘ambarlarning (alayhimussalom) muborak ismlarini qo‘yish ham maqsadga muvofiq sanaladi. Payg‘ambarimizning (sollallohu alayhi va sallam) ismlaridan «Muhammad», «Ahmad» kabilarni qo‘yish fazilatlidir, ammo u kishining kunyalari bilan «Abulqosim» deb ism qo‘yish joiz emas.
Payg‘ambarimiz Muhammad (alayhissalom) yomon va xunuk ismlarni o‘zgartirishga buyurganlar. Masalan, hazrat Umarning (roziyallohu anhu) qizlari Osiya (gunohkor) ismini Jamila (chiroyli, go‘zal) deb o‘zgartirganlar. Hadislarda yana u zotning «Harb» (urush), «Murra» (achchiq) kabi xunuk ismlarni yaxshisiga almashtirishni buyurganlari naql qilingan.
Shu o‘rinda Umar ibn Hattob (roziyallohu anhu) davrlarida bo‘lib o‘tgan ajoyib voqeani esga olib o‘tish foydadan xoli emas.
Umar ibn Hattob huzurlariga bir kishi kelib, o‘g‘lini oq qilganini aytdi. Umar (roziyallohu anhu) o‘g‘lini chaqirtirib, otasi oq qilganini bildirgach, otasining haqlariga rioya qilmagani uchun unga tanbeh berdilar. Shunda u yigit: «Ey mo‘minlar amiri, otaning ustida bolaning haqlari yo‘qmi?» dedi. «Bor», deb javob qildilar hazrat Umar (roziyallohu anhu). «Ular qaysilar?» dedi yigit. «Ota bolasiga yaxshi ona topishi, chiroyli ism qo‘yishi va Qur’onni o‘rgatishidir», dedi hazrat Umar. «Bo‘lmasa, otam hech narsa qilgani yo‘q ekanda. Onam bir majusiy qo‘lida qora ishchi bo‘lib ishlayapti. Ismim Xunfuso (go‘ng titadigan qo‘ng‘iz ma’nosini anglatadi). Qur’onning esa biron harfini bilmayman, otam o‘rgatmadi», dedi yigit.
Shunda Umar (roziyallohu anhu) yigitning otasiga: «Oldimga kelib o‘g‘lingni oq qilmoqchi bo‘lding, vaholanki, u seni oq qilishi kerak ekan-ku! U gunoh qilishidan oldin sen gunoh qilibsan», dedilar.
Farzandga yaxshi ism qo‘yganidan keyin uni chala-yarim qilmay, to‘liq va go‘zal talaffuz qilish lozim. Afsus, ba’zi oilalarda ismni qisqartirib chaqirish odat tusiga kirgan. Masalan, «Abdulloh»ni (Allohning bandasi) «Abdi», «Abdul» deyishadi, bu ish ism egasiga ham, Parvardigorga ham katta hurmatsizlikdir.
BOLANING SOCHINI OLISh
Bola tug‘ilganidan keyin yetti kun o‘tgach, uning sochi olinib, o‘lchanadi, shu miqdorda faqirlarga kumush sadaqa qilish sunnat amal hisoblanadi. Buning ikki hikmati bor. Birinchisi, bolaning sog‘lom o‘sishi, kuch-quvvatga to‘lishi, ko‘rish, hid bilish va eshitish kabi sezgi turlari mukammal bo‘lishi uchundir. Ikkinchisi, ijtimoiy hikmat bo‘lib, jamiyatda bola o‘z o‘rnini topishi, ijtimoiy adolatning qaror topishi va bolaning kelajakda qo‘li ochiq bo‘lishi uchundir.
Imom Molik «Muvatto» asarida bunday degan: «Fotima (roziyallohu anho) Hasan va Husayn, Ummu Gulsum va Zaynablarning sochlarini olib, o‘lchab, shu miqdorda kumush sadaqa qilganlar».
Abdulloh ibn Abu Bakrdan rivoyat qilinadi: «Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) Hasanga bir qo‘chqor so‘yib aqiqa qildilar va Fotimaga: “Uning sochini ol va shu miqdorda sadaqa qil”, dedilar. Uning vazni bir dirham yoki bir necha dirham miqdorida edi».
Kitoblarda qiz bolaning sochini oldirmaslik kerakligi aytilgan. Ulug‘larimiz qiz bolaning sochini hatto yoshligida kesishdan ham qaytarishgan.
AQIQA QILISh
«Aqiqa» lug‘atda kesish degan ma’noni anglatadi. U «aqqa» so‘zidan olingan bo‘lib, shar’iy istilohda chaqaloq tug‘ilganining yettinchi, o‘n to‘rtinchi, yigirma birinchi kuni yoki keyinroq farzand shukronasi va jonining garovi sifatida qo‘y so‘yib qilinadigan «aqiqa»ni anglatadi. Arablarda yangi tug‘ilgan chaqaloqning boshidagi soch «aqiqa» deyilgani uchun uning sochi ham olinadi. Aqiqa evaz, garov bo‘lib, bolaga yetadigan balo, tuzalmas kasalliklar evaziga uning nomidan biror jonliqni so‘yib, sadaqa qilishdir.
Bu haqda Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) bunday deganlar:
«Yangi tug‘ilgan bolaga aqiqa qilinglar, qon oqizib, aziyatlarini daf qilinglar» (Imom Buxoriy rivoyati).
«Sunan» egalari Samradan rivoyat qilishadi: «Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Aqiqa bolaga garovdir. Yettinchi kuni qo‘y so‘yiladi, ism qo‘yiladi va sochi olinadi”, dedilar».
Aqiqaning yana bir fazilati – tug‘ilgan chaqaloq yoshiga to‘lmasdan vafot etadigan bo‘lsa, jannat erkatoyi bo‘ladi. Ya’ni, qiyomat kuni «onam jannatga kirmasa, men ham kirmayman», deydi. «Onang kirdi, endi jannatga kir», deyilsa, «otam kirmagunicha kirmayman», deb turib oladi. Balog‘atga yetmay vafot etgan bolalar jannatiy hisoblanishadi.
Aqiqaning bir necha foyda va hikmatlari bor:
- Jonliq so‘yish tufayli Allohga yaqinlik hosil qilinadi.
- Bolani musibat va ofatlardan asraydi, inshaalloh.
- Bolaga garov bo‘ladi.
- Mo‘minlar soni ko‘paygani uchun xursandchilik paydo qiladi.
- Yangi tug‘ilgan bolaga qilingan ziyofat tufayli kishilar orasida mehr-oqibat kuchayadi.
- Bolaning sochi miqdorida qilingan sadaqa sababli jamiyatda tenglik paydo bo‘ladi.
Shu o‘rinda shariat joriy qilgan ba’zi ziyofatlarning nomlarini ma’lumot uchun keltirib o‘tishni ma’qul ko‘rdik:
Qiroh – yoz ziyofati.
Tuhfa – mehmon kelsa beriladigan ziyofat.
Xars – tug‘ruqdan keyin beriladigan ziyofat.
Ma’daba – taklif qilinganida beriladigan ziyofat.
Valima – to‘y ziyofati.
Aqiqa – farzand tug‘ilganidan keyin yetti kun o‘tib beriladigan ziyofat.
G‘adira – bola xatna qilinganida beriladigan ziyofat.
Vazima – azadan so‘ng beriladigan ehson.
Naqiha – safardan qaytganida beriladigan ziyofat.
Vakira – imorat bitganida beriladigan ziyofat.
Shu o‘rinda bir narsani aytish kerak, odamlarning topish-tutishlari har xil bo‘lgani uchun ba’zilar aqiqa qilolmasliklari mumkin. Shu bois qurbi yetmaydiganlardan aqiqa soqit bo‘ladi. Qo‘y o‘rniga xo‘roz yoki boshqa jonliq so‘ydiraman desa, aqiqa o‘rniga o‘tmaydi, chunki hadisda aytilgan jonliqning miqdori eng kam e’tiboridadir. Ya’ni, undan kichikroq narsa aqiqa hukmiga kirmaydi. Chunki aqiqa qurbonlikka o‘xshash bir amaldir.
Hozirgi paytda ayrim joylarda o‘g‘il bolalarga aqiqa qilinadi-yu, ammo qizlarga aqiqa qilishga uncha ahamiyat berilmaydi. Bu ish noto‘g‘ri. Holbuki, Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam): «Bolaning ofat va kasalliklardan omonda bo‘lishi aqiqaga bog‘liqdir», deganlar.
O‘G‘IL BOLANI XATNA QILISh
«Xatna» deb lug‘atda terini kesishga aytiladi. Shariat istilohida esa, bola zakarining uchini kesishga aytiladi.
Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) bu xususda shunday marhamat qilganlar:
Imom Ahmad o‘z «Musnad»ida Ammor ibn Yosirdan rivoyat qiladi: «Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam): «Etti narsa fitratdandir: og‘izni g‘arg‘ara qilib chayish, burunni chayish, mo‘ylabni qisqartirish, misvok tutish, tirnoqlarni olish, qo‘ltiqlar tagini, kindik ostini pok tutish va xatna qilish», dedilar.
Payg‘ambarimiz (alayhissalom) aytdilar:
«Xatna erkaklarga sunnatdir».
Xatnaning zarari yo‘q, aksincha, foydasi bor, tibbiyot mutaxassislari ham buni tavsiya qilishadi.
Farzandga munosib ota va ona tanlash, bola emizish, uning qulog‘iga azon aytib, ism qo‘yish, sochini olish, aqiqa qilish masalalarining umumiy tasnifotiga kitobimizning “Farzandlik burchi va vazifalari” bobida ham qisqa to‘xtalib o‘tamiz.