Dunyoda maktablar tarixi
Sizni ushbu maqola ham qiziqtirishi mumkin
Dunyo maktablari haqida qiziqarli malumotlar
Finlandiyada har qanday ob-havoda ham o‘quvchilar tanaffusda sinfdan tashqariga chiqishga majbur.
Kuba maktablarida o‘quvchilar qishloq xo‘jalik ishlariga o‘rgatiladi.
Hindiston maktablari eng ko‘p o‘quvchilarni bag‘riga olishi bilan mashhur. Ayrim maktablarida o‘quvchilar soni 28 mingtagacha yetadi.
Yapon maktablarida ruchka o‘rniga qalam ishlatiladi.
Rossiyada birinchi maktabni Petr I tashkil qilgan. Unda faqat o‘g‘il bolalar o‘qishardi.
Amerika o‘quvchilari birinchi sinfda dars boshlashdan oldin, vatanimga sodiqman, deb qasamyod qilishadi.
Fin maktablarida dars o‘tishda o‘qituvchiga yordamchi ham qatnashadi.
O‘quvchilarga forma kiydirish birinchi bo‘lib Buyuk Britaniyada o‘ylab topilgan.
Norvegiyada o‘quvchilar 8-sinfgacha baholanmas ekan.
Yapon maktablarida umuman “ikkichi” o‘quvchilar bo‘lmaydi.
Xitoy maktablarida dars boshlanishidan oldin o‘qituvchi-yu o‘quvchi birgalikda badantarbiya qilishga majbur.
Yapon maktablarida oshxona bo‘lmaydi.
Hindistonda bolalar 4 yoshdan maktabga borishadi.
Yaponiyada o‘quv yili Sakura gullagan paytdan boshlanadi.
Chexiyada eng yomon baho – «5», a’lo baho – «1» ekan.
Sizni ushbu maqola ham qiziqtirishi mumkin
Menga maktab haqidagi bu malumotlar rosa yoqdi. Juda ajoyib sayt ekan o’ziyam. Hammasi juda ham qiziqarli va ayrimlari xayratlanarli, yana shunday malumotlar yuklanglar iltimos. Ushbu barcha ma‘lumotlar hammani o‘ziga jalb qiladi Muxlisaxon : Faktlar juda ajoyib yana shunday qiziqarli malumotlarni kutib qolamiz. So‘nggi yuklangan mavzular Ko‘p o‘qilgan mavzular Bo‘limlardan birini tanlang
Dunyoda maktablar tarixi
ta'lim va tarbiya butun tarixi sayyoramizdagi sivilizatsiyasi boshiga borib taqaladi. deyarli barcha qadimiy sivilizatsiyalar ta'lim boshladi va maktablar paydo yozma ko'rinishini berish. ta'lim tizimining shakllanishi, qadimgi Misrda maktab tarix misolida ko'rib chiqilishi mumkin. Hatto Old Qirollik davomida Fir'avn saroyida paydo boshladi birinchi maktablar. Ular, qoida tariqasida, oddiy odamlar tushib emas, balki, juda jiddiy yaqinlashib bilish quruvchilarga, me'mor, shifokorlar va mansabdor shaxslar tarbiyalash uchun yaratilgan va etildi.
maktablarning vujudga davlat tarixi yanada rivojlantirish davom etdi bilan, cherkovlar maktablar bor edi. Bu erda o'rgatgan yozuv, vaqt bu kasb talab katta bo'ldi. Keyinchalik, qachon katta davlat muassasalari, asosan, ta'lim o'g'il 7 yoshdan 16 yoshgacha bo'lgan maktab bor. Asosiy mahsulot o'qish va yozish, yozish va hisoblash o'rganish edi. Yozma talabalar ingichka qamish tayoqchasini va qora bo'yoq foydalangan, va yangi liniyasi qizil bo'yoq bilan boshlanadi. Shuning uchun nomi "qizil chiziq". maktubida Uning ta'lim papirus haqida yozishni sifatida, sayqallangan ohaktosh plitalaridan amalga oshiriladi bolalar juda qimmat edi. yasalgan Plitalar mavzu o'qitish qarab, muvofiq yoki kameraga chegaradosh. Maktab tarixi hali notebook tarkibda va hujayra ichiga saqlanadi.
bir talaba mukammal mahoratini yozish o'zlashtirildi bo'lsa, u papirus kichik o'rama yozish uchun ruxsat etiladi. Maxsus bo'lajak mutaxassislar yanada trening yordam mazmuni bo'lgan yozuv matnlar uchun tanlangan (ular ilohiy va diniy matnlar, yo'l-yo'riq edi). Qadimgi Misrda maktab rivojlanish tarixi, o'sha kunlarda kutubxonalar yaratish uchun e'tibor ko'p, ular yig'ilgan va qadimiy matnlar saqlanadi bildirmoqda. Qachon arxeologik qazishmalar kabi qurilish ishlari uchun ishchilar soni, zarur ekiladigan maydonlarni va boshqalar belgilash hisoblash kabi turli amaliy muammolar, bir eritmasi bilan bir daftar topildi. Misrda Future rasmiylari oliy da, diniy matnlarni yod vazifasini berildi ta'lim saviyasi jadal amaliy ilm-fan o'rganib.
Misrda maktab tarix asosiy fanlardan tashqari, talabalar suzish bilan shug'ullanadi, deb ko'rsatadi, gimnastika mashqlari, yaxshi xulqni o'rgandim. Oliy harbiy maktablar uchun o'z bolalarini yuborish bilaman. ibodatxonalari biriktirilgan maktablarda o'quvchilar astronomiya va tibbiyot o'rganib, lekin alohida e'tibor diniy ta'lim berildi. rivojlanish Bunday yo'l, maktablar paydo tarixi kabi, boshqa qadimiy sivilizatsiyalar ham o'qitildi. ko'p qadimiy Hindiston va Xitoyda Bobil sivilizatsiyasi talabalar bilan sinf guvohlik beruvchi faktlar, shuningdek, Xamirturush va atstek madaniyat bor.
Bu kabi erta qadimiy Rim va Yunoniston kabi maktab uning rivojlanishi tarixi davom etdi. So'ngra, maktab zamonaviy o'xshamaydi. O'qituvchilar uchun faqat bitta talaba bor, va hech maktab binolari bor edi. Keyinchalik yunon faylasuflari va notiqlar allaqachon bir necha talabalar ularga turli aqlli narsalar haqida ma'ruzalar o'qib ta'lim olishga boshladi. Aytgancha, so'z "maktab" deb yunon tarjima qilingan "dam olish". Bu, qiziqarli emas? Taniqli faylasuf Aflotun u akademiyasi deb atalgan o'z kichik maktab yaratgan. Bas, vaqt maktab tarixi o'tdi va u nihoyat, biz endi buni bilaman, nima bo'ldi. allaqachon XI asrda Kiev shahzoda Vladimir saroyida maktab bor bo'lsa-da qadimiy Rossiyada so'z "Maktab", XIV asrda boshlab, foydalanish boshladi va 1030-yilda Yaroslav Mudry Novgorod shahrida maktab tashkil etilgan. ta'lim tizimining qadimiy kiritilgan : etti liberal san'at uch asosiy (grammatika, notiqlik san'ati va dialektik) va yordamchi (arifmetik va geometriya, astronomiya va musiqa). Birinchi o'quv bizning olimlar keyin Vizantiya edi, va.
Maktab – bilim o‘chog‘i
Odamlar maktablarda xat-savod o‘rganadilar. Turli fanlarga oid bilimlarni egallaydilar.
Maktabda barcha fanlardan a’lo bahoga o‘qigan o‘quvchilarning hayotda qanday muvaffaqiyatlarga erishayotganligiga o‘zingiz guvohsiz. «Umid nihollari» sport musobaqalarida, «Zulfiyaxonim qizlari» tanlovlarida yoki fanlar bo‘yicha o‘tkazilayotgan xalqaro fan olimpiadalarida g‘olib chiqayotgan yurtdoshlaringizni bir ko‘z oldingizga keltiringa. Ularning barchasi maktablarda a’lo baholarga o‘qishgan.
Maktab (XX asr boshlari)
O‘tmishda jahon ilm-fani taraqqiyotiga ulkan hissa qo‘shgan buyuk bobolarimiz ham maktablarda a’lo baholarga o‘qiganlar. Binobarin, Sizning kelajakda qanday kishi bo‘lib yetishishingiz bugungi kunda maktabda qanday o‘qishingizga ham bog‘liq.
Maktab ayni paytda tarbiya beradigan joy hamdir. Barcha zamonlarda shunday bo‘lgan, hozir ham shunday. Siz maktablarda ta’lim-tarbiya berayotgan kishilarni muallim, ustoz yoki murabbiy kabi so‘zlar bilan atalishini ham bilasiz. Ular bir so‘z bilan pedagog deb ham ataladilar.
«Pedagog» – yunoncha (grekcha) so‘z bo‘lib, «bola yetaklovchi kishi» degan ma’noni anglatadi.
Qadimgi Yunoniston (Gretsiya)da quldorlarning bolalarini maktabga yetaklab boradigan kishilar pedagog deb atalgan. Ilk maktablar Misr, Bobil, Xitoy va Hindistonda, O‘rta Osiyoda, Yevropada esa Yunoniston va Rim davlatlarida paydo bo‘ldi. Maktablar dastlab ibodatxonalarda faoliyat ko‘rsatdi.
To‘g‘ri, ilk maktablar hozirgi zamon maktablari ko‘rinishida bo‘lmagan. Ularga qabul qilishda bolalarning yoshi hisobga olinmagan. Bolalar bugungi kundagidek sinflarga bo‘lib o‘qitilmagan. Bolalarni yoshiga qarab sinflarga bo‘lib o‘qitish va dars mashg‘ulotlarini jadval asosida tashkil etish XVII asrda dastlab Yevropada amalga oshirildi. Bu yangilikning asoschisi chexiyalik mashhur olim Yan Amos Komenskiy bo‘ldi.
O‘rta Osiyoda ta’lim
O‘rta Osiyoda ta’lim. O‘rta Osiyoda, shu jumladan, bizning yurtimizda barcha zamonlarda bolalarning ta’lim-tarbiyasiga katta e’tibor bilan qaralgan. Maktabda bolalarga xat-savod o‘rgatish bilan bir qatorda ularning axloqiy va jismoniy tarbiyasiga ham katta e’tibor berilgan. Buni xorazmlik bobomiz Zardushtning «Tarbiya hayotning eng muhim tayanchidir» degan hikmatli so‘zi ham isbotlaydi.
VIII asrda arablar yurtimizni egallagach, arab alifbosi joriy etildi. Masjidlar qoshida maktablar ochildi. Maktablarda o‘qish arab yozuvi asosida olib borildi. O‘g‘il va qiz bolalar uchun alohida-alohida boshlang‘ich ta’lim maktablari ochildi. Ular maktabxona deb atalgan. O‘g‘il bolalar maktablarining ko‘pchiligi masjidlar qoshida, qiz bolalar maktablari esa muallima ayollarning uylarida ochilgan. O‘g‘il bolalarni o‘qitadigan erkak muallim domla, qiz bolalarni o‘qitadigan ayol muallima esa otinoyi, otinbibi, bibiotin, bibixalifa deb atalar edi. Bolalar maktabxonaga 5–6, ba’zan 6–8 yoshidan qabul qilingan. O‘qish muddati 5–8 yil davom etgan. Maktabxonalarda bolalar o‘qish-yozishga o‘rgatilgan va madrasalarga o‘qishga kirishga tayyorlangan.
Qorixona
Qorixona. O‘qish-yozish malakasini hosil qilgan, yod olish qobiliyati kuchli, ovozi nihoyatda ta’sirli o‘g‘il bolalar 10 yoshidan qorixonalarda qabul qilingan. Qorixona o‘quvchilari, asosan, Qur’oni karimni yod olganlar va uni qiroat bilan o‘qishni o‘rganganlar. Ularga qiroati kuchli bo‘lgan qorilar dars berishgan. Qiroatxonada o‘qish 3–4 yil davom etgan. So‘ng bo‘lajak qorilar imtihon topshirganlar. Eng iqtidorli o‘quvchiga «qorilar qorisi» unvoni berilgan. Shundan so‘ng ular xalq va din yo‘lida xizmat qilishgan. Xohlaganlari madrasada o‘qishni davom ettirgan.
Madrasalar, asosan, davlat boshqaruvi xizmatchilari hamda diniy ulamolarni tayyorlagan. Yurtimizda dastlabki madrasa X asrda Buxoro shahrida ochildi. Madrasalarda o‘qish talabalarning iqtidoriga qarab 7—12 yil davom etgan.
Madrasa o‘qituvchilari mudarrislar deb atalgan. Madrasalarda talabalarga diniy bilimlardan tashqari astronomiya, matematika, tibbiyot, kimyo, geografiya, tarix, adabiyot, xattotlik, musiqa, axloq va notiqlik san’ati, tijorat kabi fanlardan saboq berilgan.