Ingliz tili daftar yuziga yozish

1) oxiri k bilan bitgan so‘zlarda -ga affiksi -ka tarzida aytiladi va imloda ham shunday yoziladi: kovak+ga =kovakka, tilak +ga = tilakka, bilak +ga = bilakka, katak +ga = katakka, tuvak+ga = tuvakka, danak+ga = danakka va boshqalar.

Ingliz tili savollarga turlari

Hikoya: Avvalo, biz ingliz tilida, uch maqsadi arizasiga ko’ra jazo turlari mavjud ekanligini eslash lozim declarative sentences o’ta muhim imperative sentences va savol interrogative sentences Ingliz tilida so’roq jumlalar zarur ma’lumotlarni olish uchun ma’lum bir savol o’z ichiga oladi. so’roq gapda so’zlarning tartibi savolga turiga bog’liq type of question va bir Yuklab predicate Lekin asosiy printsipi — savol so’zlar tasdiqlash question word — agar mavjud — va yordamchi fe’l auxiliary verb gapning boshida. Umuman olganda, biz ingliz tilida savollarga besh turlari.

Ingliz tili savollarga turlari

Odatda ingliz tilida savollar bir necha, va biz alohida har bir qarash.

Mavzuga savol question to the subject
Bu so’roq gap so’z tartibi chiziq (o’zgarishsiz), va taklif, har bir narsa joyida qoladi. Biz faqat mavzuni olib tashlash va uning o’rniga mos so’roq so’zidan foydalanadi: WhoWhat (Kim — deb). Hozirgi va na ingliz tilida savol bu turi yordamchi harakatlar foydalanish kerak emas oxirgi marta ham. Yordamchilari paydo bo’lishi mumkin, kelajakda shall / will , lekin ular, vaqt ko’rsatma va asosan, bo’ysunadi yo’q munosabatlarga ega. Faqat bir ogohlantirish bor — hozirgi zamonda uchinchi shaxs va birlik shaklda huquqbuzarlik foydalanadi. Misollar:

What happened to us? – What happened to us? – Bizga nima?

What makes you feel upset? – What makes you feel upset? – Nima, siz xafa qiladi?

Who invites guests for the party? – Who invites guests for the party? – Kim bir partiya mehmonlar taklif

Does she like knitting? – Does she like knitting? – U naqshli sevadi?

Do you play computer games? – Do you play computer games? – Agar kompyuter o’yinlarini o’ynash chi?

Is this his book? – Is this his book? – Bu uning kitob?

Faqat fe’l unutmang to be hozirgi va o’tgan har qanday yordamchi harakatlar talab qilmaydi tarang oddiy:

Are you at home? – Are you at home? – Agar uy olasizmi? Yoki Was he at the cinema yesterday? – Was he at the cinema yesterday? – U teatr oxirgi kechasi edi?

Where are you going to move? – Where are you going to move? – Qaerga ko’chib ketadi?

What would you like to read? – What would you like to read? – Siz nima o’qishni istaysizmi?

When did you leave the house? – When did you leave the house? – Agar uy chap qachon?

They finished writing the article at 5 pm – Ular 5 Foydalanuvchi bir maqola yozib tugatdi.

Did they finish writing the article in the morning or at night? – ertalab yoki kechasi? Did they finish writing the article in the morning or at night? – Did they finish writing the article in the morning or at night? – Ular ertalab yoki kechqurun bir maqola yozib tugatdi?

Did they finish writing or reading the article? – Did they finish writing or reading the article? – Ular yozish yoki maqolani o’qib tugatdi?

• ijobiy hukm, salbiy bir qisqa savol;
• , Qisqa savol ha salbiy taklif.

My mother prefers meat to fish, doesn’t she? — u emas? My mother prefers meat to fish, doesn’t she? — My mother prefers meat to fish, doesn’t she? — Onam u, go’sht, baliq emas afzal?

I am a pessimist, ain’t/aren’t I? – men emas? I am a pessimist, ain’t/aren’t I? – I am a pessimist, ain’t/aren’t I? – Men u, bir pessimist emas emasman?

You can cook this dish, can’t you? – siz? You can cook this dish, can’t you? – You can cook this dish, can’t you? – Siz bu taom tayyorlash mumkin, shunday emasmi?

She doesn’t go to the church, does she? – u qilsa? She doesn’t go to the church, does she? – She doesn’t go to the church, does she? – U siz, cherkovga emas bormadi?

Bu yerda ingliz tilida savollarga barcha turlari. Ularning qurish yo’llarini kashf, siz osonlik bilan har qanday bayonotga ingliz tilida har qanday so’roq jumlalar shakllantirish mumkin.

Ingliz tili daftar yuziga yozish

So‘zlarni adabiy til me’yorlari asosida to‘g‘ri yozish – savodxonlik madaniylikning muhim belgilaridandir. Savodxon bo‘lmoq uchun imlo qoidalarini bilish shartdir. Binobarin, imlo qoidalari – savodxonligimiz asosidir. Imlo adabiy tilning yozma shakli bilan aloqador bo‘lib, u to‘g‘ri yozish qoidalarini o‘rgatuvchi hamda ular haqida batafsil ma’lumot beruvchi tilshunoslikning alohida bir bo‘limidir. Imlo yozuv vositalari orqali so‘z va so‘z shakllarining bir xilda yozilishini tartibga soladi. Imlo tufayli so‘zlar yagona yozuv shakliga ega bo‘ladi.

Imlo muayyan qonun-qoidalarga asoslanadi. Bu qoidalarga unli va undoshlarning yozilishi, asos va qo‘shimchalarning yozilishi, qo‘shma so‘zlarning yozilishi, bosh harflarning qo‘llanishi, ko‘chirish qoidalari kabilar kiradi.

Imlo qoidalari til taraqqiyotining ma’lum bir bosqichini nazarda tutgan holda tuziladi. Tilning rivojlanishi hamda ba’zi hollarda yozuvning o‘zgarishi bilan imlo qoidalari ham shunga mos ravishda takomillashtirilib boriladi.

Imlo orfoepiya hamda alfavit bilan uzviy ravishda bog‘liqdir. Adabiy talaffuz me’yorlarining aniq ishlab chiqilishi o‘z navbatida imlo qoidalarining puxta va pishiq bo‘lishida yordam beradi. Alifbo adabiy tildagi fonemalarni to‘la va to‘g‘ri ifodalash uchun yetarli harfiy belgilarga ega bo‘lsa, imlo ham shunga muvofiq ravishda davr talablariga javob bera oladigan mukammal va qulay qoidalarni o‘zida tarkib toptiradi.

Har qanday yozuv tizimi ma’lum qonun-qoidalarga, ularning asosida yotuvchi imloviy tamoyillarga asoslanib ish ko‘radi. Imloviy tamoyillar yozuv me’yorlariga oid qoidalarni bir xilda, turg‘un shakllarda muayyan tartibda ushlab turuvchi asosiy omil sanaladi.

Hozirgi o‘zbek imlosi quyidagi tamoyillarga tayanadi:

1) fonetik tamoyil; 2) morfologik tamoyil; 3) tarixiy – an’anaviy tamoyil; 4) farqlash (differensiasiya) tamoyili; 5) etimologik yoki grafik tamoyil.

Fonetik tamoyil. Fonetik tamoyilga ko‘ra, so‘z va qo‘shimchalar jonli nutqda qanday aytilsa, yozuvda ham shunday ifoda qilinadi. Masalan, son so‘ziga -a, ong so‘ziga -la, ishla so‘ziga -v+chi qo‘shimchasi qo‘shilganda, bu so‘zlar sana, angla, ishlovchi deb aytiladi va shunday yoziladi.

Fonetik tamoyil imloni jonli nutqqa yaqinlashtiradi, yozuv bilan talaffuz orasida yaqin aloqa va munosabat borligini ko‘rsatadi.

Fonetik tamoyil so‘zlarning talaffuz shaklini asos qilib oladi. Lekin bu tamoyil milliy til doirasidagi har qanday talaffuzga emas, balki adabiy talaffuz me’yorlari doirasidagi holatlarga tayanadi. Masalan, ketyapti so‘zi o‘zbek milliy tili doirasida ketvotti, ketopti, ketutti, ketyapti shakllarida turlicha talaffuz qilinadi. Fonetik tamoyil keltirilgan talaffuz shakllaridan adabiy me’yor sifatida tan olingan ketyapti shakliga tayanadi.

O‘zbek imlosida fonetik tamoyilga amal qiluvchi holatlarga quyidagilarni keltirish mumkin:

1. Tilimizda bir qator fe’l asoslari a unlisi bilan tugaydi. Bunday fe’llarga -v qo‘shimchasi qo‘shilganda a tovushi o tarzida aytiladi va shunday yoziladi: chanqa+v = chanqov, teja +v = tejov, maqta +v = maqtov, qatna +v = qatnov, hayda +v = haydov, chayqa +v = chayqov, terga +v = tergov va boshqalar.

2. O‘zbek tilida bir qator fe’llar –la qo‘shimchasi bilan yasalgan. Shunday -la affiksli fe’llarga –v qo‘shimchasi qo‘shilganda so‘z oxiridagi a tovushi o ga o‘tadi va so‘z o‘sha shaklda talaffuz etiladi va yozilishda ham shunday holat saqlanadi: bag‘ishla+v = bag‘ishlov, sozla+v = sozlov, bog‘la+v = bog‘lov, aybla +v = ayblov, qishla+v = qishlov, oqla +v = oqlov kabilar.

3. Oxiri a tovushi bilan tugagan ba’zi so‘zlarga -q qo‘shimchasi qo‘shilganda ham a tovushi o bo‘lib aytiladi va so‘z mana shu o‘zgarishni hisobga olgan holda yoziladi: tarqa +q = tarqoq, so‘ra +q = so‘roq, yangra+q = yangroq, qaltira +q = qaltiroq, quvna +q = quvnoq, yumsha +q = yumshoq, yaltira +q = yaltiroq, sana +q = sanoq kabilar.

4. Tilimizdagi og‘iz, ko‘ngil, qorin, o‘g‘il, singil, o‘rin, bo‘yin, burun kabi so‘zlar egalik qo‘shimchasini olganda asosning ikkinchi bo‘g‘inidagi i yoki u unlisi tushirib talaffuz qilinadi. Bunday so‘zlar fonetik tamoyilga ko‘ra o‘sha talaffuz shaklida yoziladi: og‘iz+im= og‘zim, og‘iz+ing= og‘zing, og‘iz + i= og‘zi; singil+im= singlim, singil +ing= singling, singil +i = singli; burun+ im= burnim, burun + ing= burning, burun +i = burni; o‘rin +im = o‘rnim, o‘rin +ing= o‘rning, o‘rin +i = o‘rni kabilar.

5. Imloda fonetik tamoyilga amal qilish oxiri jarangsiz q va k undoshlari bilan tugagan so‘zlar imlosini qoidalashtirishda ham kuzatiladi:

1) oxiri q bilan bitgan so‘zlarga egalik qo‘shimchasi qo‘shilganda q tovushi g‘ tovushiga o‘tadi va so‘z shunday shaklda yoziladi: qiyiq+im= qiyig‘im, qiyiq +ing= qiyig‘ing, qiyiq +i = qiyig‘i, oyoq +im = oyog‘im, oyoq +ing= oyog‘ing, oyoq +i = oyog‘i. Bularga yana bayrog‘i (bayroq +i ), ayig‘i (ayiq +i ), qozig‘i (qoziq+i ), qayig‘i (qayiq+i ), balig‘i (baliq+i ), qishlog‘i (qishloq+i ) so‘zlari misol bo‘la oladi. Ba’zan q bilan tugagan so‘zlarga egalik qo‘shimchasi qo‘shilganda q tovushi o‘zgarishsiz qoladi. Bunday so‘zlar ham fonetik prinsipga binoan o‘sha shaklda yoziladi: axloq – axloqi, ittifoq-ittifoqi, mashq-mashqi, nutq – nutqi, huquq-huquqi, haq-haqi, xulq-xulqi, ishq-ishqi kabilar.

2) k undoshi bilan tugagan so‘zlarga egalik qo‘shimchasi qo‘shilganda k undoshi jarangli g tovushiga o‘tadi. Talaffuzda ham, yozuvda ham shu holat saqlanadi: bilak +im = bilagim, bilak+ing=bilaging, bilak +i = bilagi; tilak +im = tilagim, tilak +ing= tilaging, tilak +i = tilagi. Tirgagi (tirgak +i ), bargagi (bargak +i ), bezagi (bezak +i ), o‘rdagi (o‘rdak +i ), yuragi (yurak +i ), ilgagi (ilgak+i ), kovagi (kovak+i ) kabilar ham shunday so‘zlarga misoldir.

Ammo k tovushi bilan tugagan bir qator so‘zlar egalik qo‘shimchasini olganda jarangsiz k tovushi g tovushiga o‘tmaydi, o‘zgarishsiz, o‘z holida aytiladi va bu so‘zlar talaffuziga ko‘ra yozilaveradi: nok+im = nokim,nok+ing= noking, nok+i = noki; chek+i =cheki, chok+i =choki, yuk+i =yuki, ishtirok+i =ishtiroki, tok+i =toki, tank+i =tanki, sirk+i =sirki, ocherk+i =ocherki, bank+i =banki, bak+i =baki kabilar shunday so‘zlar jumlasiga kiradi.

6. Tilimizda jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasi asosan -ga tarzida yoziladi: maktabga, zavodga, ishga, uyga, shaharga, Buxoroga kabi. Ammo nutq jarayonida k, q tovushlari bilan bitgan so‘zlarga qo‘shilib kelganda fonetik o‘zgarishga uchraydi. Bu imloda aks etadi:

1) oxiri k bilan bitgan so‘zlarda -ga affiksi -ka tarzida aytiladi va imloda ham shunday yoziladi: kovak+ga =kovakka, tilak +ga = tilakka, bilak +ga = bilakka, katak +ga = katakka, tuvak+ga = tuvakka, danak+ga = danakka va boshqalar.

2) so‘z oxiri q undoshi bilan tugasa, -ga qo‘shimchasi -qa tarzida talaffuz qilinadi, bu shakl imloda ham saqlanadi: pichoq +ga = pichoqqa, yotoq+ga = yotoqqa, tovoq+ga = tovoqqa, so‘roq+ga = so‘roqqa, tayoq +ga = tayoqqa va boshqalar.

Aytilganlardan anglashiladiki , fonetik tamoyil yozuv bilan talaffuzni bir – biriga yaqinlashtiradi, ular o‘rtasida ma’lum darajada umumiylikni vujudga keltirish uchun xizmat qiladi.

Morfologik tamoyil. Bu tamoyilga ko‘ra, so‘zlar va ularning tarkibiy qismlari jonli so‘zlashuvdagi talaffuziga qarab emas, balki asl shakllariga muvofiq yoziladi. Masalan, uchta, kelib turibdi, shanba, go‘sht so‘zlari og‘zaki nutqda ushta, kep turipti, shamba, go‘sh shaklida aytiladi. Lekin morfologik tamoyilga asosan uchta, kelib turibdi, shanba, go‘sht tarzida yoziladi.

Morfologik tamoyil o‘zbek imlosining etakchi tamoyillaridan hisoblanadi. Imlo qoidalarining ko‘pchiligi morfologik tamoyilga asoslangan holda tuziladi. Bu tamoyil so‘z va morfemalarni yozishda bir xillikni ta’minlaydi.

Hozirgi o‘zbek imlosida morfologik tamoyil asosida yoziladigan so‘z va morfemalarga namuna sifatida quyidagilarni keltirish mumkin:

1. Jarangli b tovushi bilan tugagan so‘zlarda bu tovush talaffuzda jarangsizlashib p tarzida aytiladi, ammo imloda asliga ko‘ra jarangli b tovushi bilan yoziladi: kitob, maktab, mirob, javob, g‘olib, kosib, tartib, laqab, azob, asab, targ‘ib, mansab, maktub, choyshab kabilar.

2. Jarangli d undoshi so‘z oxirida jarangsizlanib t tarzida talaffuz qilinadi, lekin asliga binoan har vaqt d bilan yoziladi:obod, ozod, savod, mard, dard, maqsud, dilshod, daromad, iqtisod, murod, harid, nobud, mavjud, madad, qand, zumrad, maqsad, tanqid va boshqalar.

3. O‘tgan zamon fe’lining III shaxs ko‘rsatkichi -di, o‘rin kelishigi qo‘shimchasi -da, chiqish kelishigi qo‘shimchasi -dan jarangsiz tovush bilan tugagan so‘zlarga qo‘shilganda progressiv assimilyasiyaga uchrab -ti, -ta, -tan shaklida aytiladi, shunga qaramay morfologik tamoyilga binoan har doim -di, -da, -dan tarzida yoziladi: o‘tti-o‘tdi, ketti-ketdi, tutti-tutdi, ichti-ichdi, bitti-bitdi, ishta-ishda, ko‘kta-ko‘kda, o‘tta-o‘tda, ottan-otdan, boshtan-boshdan, o‘qishtan-o‘qishdan singarilar.

4. Og‘zaki nutqda ba’zan so‘z oxirida yonma-yon kelgan qo‘sh undoshlardan keyingisi tushirilgan holda aytiladi, ammo yozuvda saqlanadi. Masalan do‘st, go‘sht, musht, g‘isht, juft, to‘rt, dasht, past, sust, rost, Toshkent kabi so‘zlarda so‘nggi t tovushi va xursand, bahramand, ixlosmand, davlatmand, garchand, Samarqand singari so‘zlarda so‘nggi d tovushi talaffuzda tushib qoladi. Lekin asliga muvofiq bunday so‘zlar oxirida t va d undoshlari yozilaveradi.

5. Ayrim so‘zlarning birinchi bug‘inida u unlisi kelsa, ikkinchi bo‘g‘inida i tovushi eshitiladi, ammo yozuvda asliga ko‘ra u tovushi saqlanadi va yoziladi: uchqun, uzun, unum, turmush, tuzum, butun, turg‘un, mushkul, uzuk, uchqur, quzg‘un, surgun, bulut, bugun, guruh, kumush, uzuk, usul, sukut, chuqur kabilar.

6. So‘z o‘rtasida kelgan n undoshi o‘zidan keyingi b, m undoshlari ta’sirida m bo‘lib eshitiladi, ammo asli bo‘yicha doimo n bilan yoziladi: shamba, sumbula, tambal, mamba, aylamma, jomboz, yombosh, tambeh, yomma-yon (talaffuzda) –shanba, sunbula, tanbal, manba, aylanma, jonboz, yonbosh, tanbeh, yonma -yon (yozuvda) va boshqalar.

Shakliy an’anaviy tamoyil

Bu tamoyilga ko’ra boshqa tillardan o’zlashgan so’zlar hozir ham o’tmishdagi shaklga muvofiq yoki o’zi mansub bo’lgan tildagi skaklini o‘zbek imlosida ham saqlangan holda yoziladi. Bu tamoyil asosida quyidagi kabi imlo qoidalari ishlab chiqilgan:

1.Manfaat, matbaa, mutoalaa, taajjub, taassurot kabi arab tilida o’zlashgan so’zlarda bitta cho‘ziq a talaffuz qilinsa ham, arab imlosining saqlangan holda yozuvda ikkita a yoziladi.

2.Mubolag’a,muzokara, munosabat ,muhokama kabi arabcha so’zlarning urg’usiz bo’g’inida a og’zaki nutqda qisqa i tarzida aytilsa ham, an’anaga ko’ra a yoziladi.

3.Tadbir, tatbiq so’zlarining birinchi bo’g’ini oxiridagi d va t undoshlari bir xil t tovushi tarzida talaffuz qilinsa ham, yozuvda d va t undosh harflari saqlanadi.

Tarixiy-an’anaviy tamoyil. So‘z va morfemalarning yozuvda qadimdan odat bo‘lib qolgan shaklda yozilishi imloning tarixiy-an‘anaviy tamoyili deb ataladi. Bu tamoyilda so‘zlarning yagona shakli va talaffuzi e’tiborga olinmaydi. So‘zlar hozirgi holatiga qarab emas, balki qadimdan an‘ana tusiga kirib qolgan qoidalar asosida yoziladi. Masalan fikr, qadr, aql, ilm so‘zlari talaffuzda i tovushi orttirilgan holda fikir, qadir, aqil, ilim tarzida aytiladi. Ammo tarixiy-an’anaviy tamoyil bo‘yicha bu so‘zlar i tovushisiz yoziladi.

Tarixiy-an’anaviy tamoyilga ko‘ra yoziladigan so‘zlarga misol sifatida quyidagilarni ko‘rsatish mumkin:

1. O‘zbek tilidagi o‘zlashma so‘zlarda ko‘pincha ikki undosh tovush yonma-yon keladi. Bular talaffuz qilinganda ikki undosh orasida qisqa i unlisi paydo bo‘ladi. Ammo bu imloda hisobga olinmaydi. So‘zlar an‘anaga muvofiq avvalgi shakllari bo‘yicha yozila beradi: fahm, sharm, fasl, lahm, hatm, nasl, muhr, jabr, vazn, mehr, zulm, ayb, kibr, vasl, vazn, husn, sinf, jahl, naqsh, rasm kabilar.

2. So‘z o‘zaklarida ikki unlining qator kelishi aslida o‘zbek tiliga xos xususiyatlardan emas. Shuning uchun og‘zaki nutqda doim, oila, rais, oid, doira, maishat, qoida, doir, shoir, suiqasd, Noila, Naima, Raisa, Said, Saida kabi so‘zlarda ikki unli orasiga bir y undoshi orttirib talaffuz qilinadi. Ammo bu xil so‘zlar imloda tarixiy an‘anaga muvofiq –y tovushisiz yozila beradi.

3. Hozirgi o‘zbek adabiy tilida ba’zi bir qo‘shimchalar ham tarixiy -an‘anaviy tamoyil asosida yozilishi mumkin:

1) sifatdosh yasovchi -r (-ar) qo‘shimchasining -ur shakli mumtoz adabiyotimizda keng qo‘llanilgan. Bu shakl she’riy asarlarda hozir ham uchrab turadi: Jismimiz yo‘qolur, o‘chmas nomimiz, G‘alaba to‘yida bo‘larmiz biz ham. (H. Olimjon). Agar kuylar esa sho‘x dilrabolar, havolardan kelur dilbar navolar (Vosit Sa’dulla).

2) buyruq -istak mayli qo‘shimchasi -gin o‘tmishdagi an‘anaga ko‘ra ayrim hollarda -gil shaklida yoziladi: Dilrabo, hijronni mendan so’rmagil, gul o‘zing bo‘stonni mendan so‘rmagil (H. Yahyoyev).

3) hozirgi o‘zbek tilida chiqish kelishigi qo‘shimchasi adabiy me’yorga muvofiq – dan shaklida yoziladi. Shu bilan birga she’riy asarlarda ba’zan o‘tmishdagi shakliga muvofiq -din tarzida ham ishlatiladi: Senga baxtdan taxt talarman, Toledin boshingga toj, Mulki husningga omonlik, Toju taxtingga rivoj (E. Vohidov).

4) harakat nomi qo‘shimchasi -moqning -mak shaklida yozilishi ham tarixiy an‘anaga muvofiqdir: Yuzlarimni ko’rmak istasang, Osmondagi oyga boq, Ko‘zlarimni ko’rmak istasang, Osmon to‘la yulduzga boq, Gar o‘zimni ko’rmak istasang, Yovni engib zafar bilan qayt (Uyg‘un).

Bundan tashqari, -dir qo‘shimchasining ayrim hollarda -dur, -ga qo‘shimchasining -g‘a, -gani qo‘shimchasining -gali, -mi affiks yuklamasining -mu shakllarida yozilishi ham tarixiy-an‘anaviy tamoyilga ko‘radir: boshindadur, ko‘rinadur, yoshindadur, qoshindadur; qo‘lg‘a, yo‘lg‘a, g‘amg‘a; ko‘rgali, kuydirgali, o‘qigali, tergali; sog‘indingmu, keldingmu, qoldimu, yozdimu kabi.

Shuningdek, u, bu , shu, o‘sha olmoshlari eski o‘zbek tilida ul, bul, shul, o‘shal shakllarida ishlatilgan. Bu shakllar hozirgi o‘zbek adabiy tilida ham uchrab turadi: O‘shal kun kelur (qo‘shiqdan). Tushda ko‘rdim ul parini ey sabo uyg‘otmagil (E. Vohidov).

Farqlash (differensiasiya) tamoyili. Bu tamoyilga ko‘ra og‘zaki tilda o‘xshash, yaqin talaffuz qilinuvchi bir qator so‘zlar yozuvda shaklan farqlangan holda yoziladi. Farqlashning bir necha ko‘rinishlari bor:

1) unli tovushlarga ko‘ra farqlash: jodi (asbob) – jodu (sehrli), oxir (so‘ng) – oxur (mollarning oziqlanadigan joyi), urish (fe’l) – urush (jang, muhoraba), tursin (fe’l) – Tursun (ism), kampaniya (ma’lum davr) – kompaniya (sheriklar, shirkat);

2) undosh tovushlarga ko‘ra farqlash: abzal (ot asbobi) –afzal (yaxshi), ganj (xazina) – ganch (qurilish materiali), paqir (chelak) – faqir (kambag‘al, bechora), xush (yaxshi) – hush (sezgi, es), xol (yuzdagi xol) – hol (ahvol), pakt (siyosiy bitim) – fakt (dalil , isbot), zond (medisina asbobi) – zont (soyabon);

3) urg‘u vositasida farqlash: atlas (geografik kartalar yig‘indisi) – atlas (mato, material), yangi (sifat) – yangi (ravish), olim (ilmiy kishi) – Olim (ism), guli (meva guli) – Guli (ism), bosma (ot) – bosma (fe’l), akademik (sifat) –akademik (ot), olma – olma, suzma – suzma, surma – surma, tugma – tugma, tortma – tortma kabilar;

4) unlining cho‘ziq-qisqaligi orqali, aniqrog‘i yozuvda tutuq belgisini qo‘llash orqali farqlash: davo – da’vo, ayon – a’yon, sava – sa’va, alam – a’lam, tana – ta’na, sher – she’r, tarif – ta’rif, taqib – ta’qib;

5) qo‘shimchalarga ko‘ra farqlash: bo‘shlik (yuvoshlik, ojizlik) – bo‘shliq (fazo), borlik (biror narsaga egalik, mavjudlik) – borliq (dunyo, koinot), otalik (otaga xos, otalik burchi) – otaliq (otaliqqa olish), tog‘lik (tog‘da yashaydigan kishi) – tog‘liq (tog‘li joy), oqlik (belgi oti) –oqliq (sut, qatiq), og‘alik (akalik) – og‘aliq (amal nomi). Misollarimizda -lik va -liq qo‘shimchalari ma’noni farqlash uchun xizmat qilgan. Bundan tashqari, -li va -lik qo‘shimchalari yordamida ham so‘zlar yozuvda farq qilinadi: bolali (bolasi bor kishi)- bolalik (yoshlik, bolalik vaqti), belbog‘li (belbog‘i bor kishi) – belbog‘lik (belbog‘ bo‘ladigan mato), kiyimli (kiyimi bor kishi) – kiyimlik (kiyim bo‘ladigan mato), tog‘li (tog‘li joy)- tog‘lik (tog‘likda yashovchi), onali (onasi bor) – onalik (onalik mehri) va boshqalar.

Etimologik yoki grafik tamoyil. Imloning etimologik yoki grafik tamoyili o‘zlashma so‘zlarning yozilishini qoidalashtirishda muhim rol o‘ynaydi. Bu tamoyilga ko‘ra o‘zlashma so‘zlar manba tilda qaysi shaklda yozilgan bo‘lsa, qabul qiluvchi tilda ham shunday shaklda yoziladi. Bunda o‘zlashma so‘zning o‘zi mansub bo‘lgan tildagi grafik shakli o‘zbek imlosida ham saqlanadi. Rus tili va u orqali boshqa tillardan o‘zlashtirilgan so‘z va atamalarning aksariyati o‘zbek tilida mana shu etimologik (grafik) tamoyil asosida yoziladi. Masalan, rus tilidagi ocherk, opera, tonna, nota, pochta, rota so‘zlari o‘zbek tilida o‘cherk, o‘pera, to‘nna, no‘ta, po‘chta, ro‘ta shaklida talaffuz qilinsa-da, rus tilidagi grafik shakli bo‘yicha ocherk, opera, tonna, nota, pochta, rota tarzida yoziladi. SHuningdek kombayn, kompot, montaj, motosikl, motor, obzor so‘zlarining urg‘usiz bo‘g‘inidagi o unlisi a unlisi tarzida; rektor, direktor, prorektor, transformator, traktor kabi so‘zlarning oxirgi bo‘g‘inidagi o unlisi i tarzida aytiladi, ammo bu so‘zlarda grafik tomoyilga ko‘ra yozuvda o unlisi saqlanadi.

Rus tilidan o‘zlashgan bir qator so‘zlar oxirida ikki undosh yonma-yon keladi. Bu so‘zlar talaffuz qilinganda ikki undosh orasida qisqa i tovushi orttiriladi. Ammo yozuvda bu tovush hisobga olinmaydi va so‘zlar etimologik tamoyil asosida ruscha shaklida yozila beradi: litr, semestr, keks, boks, bifshteks, gips, orkestr, filtr, punkt, teatr va boshqalar.

Vise-prezident, unter-ofiser, kilovatt-soat, eks-chempion, gramm-molekula, gramm-atom singari ruscha o‘zlashmalar o‘zbek tilida ruscha holatiga ko‘ra chiziqcha bilan yoziladi.

Tilimizdagi ayrim arabcha so‘zlar ham etimologik tamoyil asosida yoziladi. Chunonchi, muammo, maoniy, mutolaa, mudofaa, va’da, a’lo, she’r , ba’zan, ma’ruf, ta’lim, ta’zim, mash’al, qal’a, daf’a, shu’la, mo‘jiza, da’vat, hay’at, ma’rifat, ma’shuq, me’mor, ta’sis, daf’atan, ra’y, ne’mat, iste’fo, mo‘tadil singari so‘zlar etimologik tamoyilga ko‘ra arab tilidagi holaticha yoziladi. Tutuq belgili so‘zlar asli arabcha bo‘lib, arab alifbosi amal qilgan davrda ayn bilan yozilgan va talaffuz qilingan. Hozirda bu so‘zlar amaldagi imlo qoidalariga ko‘ra «’» belgisi bilan yozilmoqda. Yangi alifbo bo‘yicha bunday so‘zlarda tutuq belgisidan foydalaniladigan bo‘lindi.

Etimologik tamoyil imloning morfologik va tarixiy -an‘anaviy tamoyillariga yaqin turadi. Ular o‘rtasida qandaydir o‘xshashlik, umumiylik alomatlari mavjud. Lekin bu tamoyillar o‘zaro farqlarga ega.

Imloning yuqorida qayd etilgan besh tamoyili o‘zaro bog‘liq bo‘lib, ular bir-birini to‘ldirish uchun xizmat qiladi. Imlo tamoyillari yozuvning nazariy asosidir. Shu bois imlo tamoyillarini o‘rganish yozuv amaliyoti uchun muhim ahamiyat kasb etadi.

Ingliz tilida qiziqarli savol

Siz o’zingizni ingliz tilida mutaxassis deb hisoblaysizmi? Siz hali qancha o’rganishingiz kerakligini bilasizmi? Inglizcha bilimingizni sinash uchun bir necha daqiqa o’tishi kerak. Javoblar quyida.

1. Dunyo aholisining qaysi qismini ingliz tilida yaxshi biladigan yoki etarli darajada egallagan?
   (a) bir kishining ming (b) birida yuz (s) gacha bo’lgan (d) to’rtda biri
2. Dunyodagi eng katta ingliz tilidagi aholi qaysi mamlakatda mavjud?
   (a) Angliya (b) Amerika Qo’shma Shtatlari (c) Xitoy (d) Hindiston (e) Avstraliya

1. Ingliz tilining rasmiy yoki maxsus maqomiga ega bo’lgan davlatlar soni taxminan qancha?
   (a) 10 (b) 15 (c) 35 (d) 50 (E) 75
2. Quyidagilardan qaysi biri butun dunyoda eng keng tarqalgan inglizcha so’z bo’lib hisoblanadi?
   (a) dollar (b) OK (c) Internet (d) jins (e) film
3. Ritorik IA Richardsning aytishicha, ingliz tilida soddalashtirilgan tilni targ’ib etuvchi “Eng kichik so’zlar ro’yxati va shu qadar oddiy tuzilish bilan oddiy ingliz tilida kundalik hayotning umumiy maqsadi uchun zarur bo’lgan har qanday narsalar haqida gapirish mumkin”. Asosiy Inglizcha leksikonida qancha so’z bor?
   (A) 450 (b) 850 (s) 1.450 (d) 2.450 (e) 4.550
4. Ingliz tili an’anaviy ravishda uchta tarixiy davrga bo’linadi. Ushbu davrlar orasida Uilyam Shekspir o’z o’yinlarini yozganmi?
   (a) Qadimgi ingliz (b) O’rta ingliz (c) Zamonaviy ingliz
5. Quyidagi qaysi biri Uilyam Shekspirning o’ynagan eng uzun so’zidir?
   (a) huquqni himoya qilishning huquqiy asoslari
   (b) sesquipedalian
   (c) antidisstvementisharizm
   (D) nomutanosiblik
   e) tushunmovchilik

1. Qisqart – bu ismning dastlabki harflaridan tashkil topgan so’z. Eponom – bu shaxs yoki joy nomidan olingan so’z. Boshqa so’z bilan bir xil ildizdan olingan so’z uchun qanday atamalar ishlatiladi?
   (a) retronim (b) oroniy (c) paronni (d) eksponat
2. Quyidagi so’zlardan qaysi biri isogramma namunasidir ?
   (a) halokat (b) poyga (c) sesquipedalian (d) bufet (e) palindrom

1. Quyidagi kuzatuvlardan qaysi biri so’z yozuvchisi uchun qo’llaniladi?
   a) Bu faqat chap qo’l bilan yozilgan eng uzun so’z.
   b) bu ​​palindrom.
   (c) Shohlar Jonsonning ingliz tilidagi lug’atida paydo bo’lgan – birinchi terish mashinasining kashf qilinishidan bir necha o’n yil oldin.
   (g) Bu boshqa so’z bilan og’zaki bo’lmagan ingliz tilidagi yagona so’z.
   (e) U faqat standart klaviaturada yuqori qatorli klavishlardan foydalanib yozish mumkin.
2. Quyidagilardan qaysi biri odatda ingliz tilidagi birinchi haqiqiylug’at deb hisoblanadi?
   (a) Elementarie , Richard Mulcaster tomonidan
   (b) Robert Cawdrey tomonidan berilgan jadval alifbosi
   (v) Glossografiya , Tomas Blount tomonidan
   (d) ingliz tilining lug’ati, Samuel Jonson tomonidan
   (e) Nuh Webster tomonidan ingliz tilining Amerika lug’ati
3. Nuh Websterningeng ko’p sotilgan kitobi yoki kitobchasi quyidagilardan qaysi biri edi?
   (a) Ingliz tilining grammatik instituti (mashhur “Blue-backed speller” nomi bilan mashhur)
   (b) ingliz tilining mohirona lug’ati
   (c) “Bizning qishlarimiz isib oladimi?” deb nomlangan global isish haqidagi kitobcha.
   (d) ingliz tilining Amerika lug’ati
   e) Qirol Jeyms Injilini qayta ko’rib chiqish
4. «Natsaxa Joanning do’sti va Marlowe ning mijozi» jumlasi grammatik tuzilishning ikkita misolini o’z ichiga oladi.
   (a) ikki tomonlama taqqoslash (b) juftlik entender (s) ikki barobar (d) ikki tomonlama salbiy (e) juftlikdan yuqori

1. Yozuvchi Devid Foster Uoltsning “juda favqulodda fani aqidaparast” degan nomini nima deb atashgan ? ” Deyfemizm nimani anglatishini biladigan va sizni bu haqda bilishni xohlamagan” kim?
   (a) grammatikasi (b) purist (s) SNOOT (d) til maven (e) prescriptivist
2. Quyidagi atamalardan qaysi biri kamroq tajovuzkor deb hisoblangan yanada tajovuzkor so’z yoki iborani almashtirishni anglatadi?
   (a) disfemizm (b) euphemizm (c) dramatizm (d) ortofhemizm (e) neologizm

1. (d) Devid Kristal ingliz tilida “Global til” (2003) degan so’zlariga ko’ra, “dunyo aholisining to’rtdan bir qismiga ingliz tilini yaxshi biladigan yoki etarli darajada vakolatli, bu raqam 2000 yillarning boshlarida 1,5 milliard odam atrofida. ” Qarang: ingliz tilini global til sifatida eslatish .
2. (d) ingliz tilida Hindistonning sha joylarida 350 milliondan ortiq kishi gapiradi. Qarang: Hind ingliz va xinglish .

1. (e) Oksford Inglizcha lug’atining tahririyati loyihalari direktori Peny Silva, “Ingliz tili kamida 75 mamlakatda rasmiy yoki maxsus maqomga ega (umumiy aholisi ikki milliard odam).”
2. (b) Tilshunos Tom Makarturga Jahon Oksfordining ” Dunyo bo’ylab ingliz tilidagi qo’llanma ” da aytilganidek, ” OK yoki OK shakl, ehtimol tilning tarixida eng ko’p ishlatiladigan va keng qo’llanilgan so’zdir.”
3. (b) CG Ogdenning ” Basic English: General Rule with Grammar and Grammar” (1930) nomli kitobida keltirilgan 850 ta “yadro” so’zining ro’yxati bugungi kunda ingliz tilining ikkinchi o’qituvchilari tomonidan ikkinchi til sifatida qo’llanilmoqda. Qarang: Asosiy ingliz .
4. (v) Zamonaviy ingliz tili davri 1500-yildan hozirgi kungacha cho’zilgan. Shekspir 1590 va 1613 yillar orasida o’z asarlarini yozgan. Qarang: Ingliz tilidagi tarixning asosiy voqealari .
5. (a) Shekspirning ” Love’s Work Lost ” komedisidagi Costardning ma’ruzasida hurmatga sazovor bo’lgan (27 ta harf): “Ey, ular so’zlarning boshlig’i bilan uzoq umr ko’rishadi, men xo’jayinim sizni bir og’iz so’z uchun yemadi. Sen boshingdan shunchaki hurmatsizlik qilyapsan-ku, axir, seni yutish osonroqdir! “
6. (c) Boshqa so’z sifatida bir xil ildizdan olingan so’z paronim ( poligonning ritorik shakliga o’xshash). Qarang: bu ism- nym .
7. e) palindrom so’zi (bir xil, oldinga yoki orqaga bir xil o’qigan so’z, ibora yoki jumlaga taaluqli ) degan so’z – bu isometr bo’lib, hech qanday harflar takrorlanmagan so’zdir. Qarang: Verbal Play .
8. (e) U faqat standart klaviaturada yuqori qatorli klavishlardan foydalanib yozish mumkin.

1. (b) 1604-yilda chop etilgan, Robert Cawdrey-ning ” A Table Alphabeticall” da taxminan 2500 so’z mavjud bo’lib, ularning har biri sinonimi yoki qisqacha ta’rifi bilan mos keladi. Qarang: Eng qadimgi inglizcha lug’atlar .
2. (a) 1783-yilda nashr etilgan Websterning “Moviy Yordamchi” keyingi asrda qariyb 100 million nusxani sotishga kirishdi. Qarang: Nuh Websterga kirish .
3. v) “Joanning do’sti” va “Marlowe” ning mijozi “ikki barobarlikdir. Qarang: ikki barobar kattalik nima?
4. (c) “Authority and American Usage” nomli maqolasida Wallace shunday deb yozgan edi: “Grammatik Natsistlar, Usage Nerds, Syntax Snobs, Grammatik Batalyon, Til Politsiyasi kabi juda ko’p epithetlar bor. bilan birga ko’tarilgan SNOOT. ” Qarang: SNOOT nima?
5. (a) Qarang: tomoshabinlarni euphemizm, disfemizm va distinctio’ bilan qanday to’ldirish mumkin ?

Daftarlar uchun muqovalar O’zbekiston bo’yicha

Daftarlar uchun muqovalar O’zbekiston bo’yicha – Glotr.uzdagi eng yaxshi takliflar

Internetdagi savdo maydonchamizda siz O’zbekiston bo’yicha taklif qilingan Daftarlar uchun muqovalar kategoriyasidagi mahsulotlarni tez, oson va qulay sotib olishingiz mumkin. Saytda xarid qilish uchun maqbul shartlarga ega eng yaxshi takliflar mavjud. O’zbekiston bo’yicha Daftarlar uchun muqovalar kategoriyasidagi mahsulotlarini sotadigan kompaniyalar arzon narxlar, tezkor yetkazib berish va xaridorga foydali bo’lgan boshqa imkoniyatlarni taklif qiladi.

Bu yerda siz O’zbekiston bo’yichagi Daftarlar uchun muqovalar uchun eng maqbul narxni topasiz, bu sizning xarajatlaringizni iloji boricha kamaytiradi. Bundan tashqari, izohlarning mavjudligi va fotosurat bilan O’zbekiston bo’yichagi kategoriya qisqacha tavsifi sizga taklif qilinayotgan mahsulot haqida to’liq tasavvurga ega bo’lishga imkon beradi.

Glotr.uz onlayn-savdo markazi O’zbekiston bo’yichagi Daftarlar uchun muqovalar kategoriyasidan biron narsani sotmoqchi bo’lganlar uchun qulay va foydalidir. Loyiha har bir biznes vakiliga maqsadli auditoriyani kafolatlangan ishtirokisiz bepul o’z sahifalarini yaratishga imkon beradi. Bu erda siz fotosurat qo’yishingiz va O’zbekiston bo’yicha Daftarlar uchun muqovalar seriyasidagi mahsulotlar narxlarini ko’rsatishingiz, shuningdek boshqa sotuvchilarning o’xshash takliflari to’g’risida ma’lumot olishingiz mumkin.

Glotr.uz yordamida O’zbekiston bo’yicha Daftarlar uchun muqovalar kategoriyasidan mahsulotlarni sotish va sotib olguncha siz juda qulay va foydali imkoniyatga ega bo’lasiz.!