Press "Enter" to skip to content

Ingliz tili grammatikasi olmoshlar

Ҳозирги замон инглиз тилидаги each other [iːtʃ] [ˈʌðər] ва one another [wʌn] [əˈnʌðər] олмошлари биргалик олмошлари (Reciprocal Pronouns) ҳисобланади.

Inglizcha olmoshlar – English personal pronouns

Boshqa turdagi olmoshlar uchun qarang Ingliz tili grammatikasi § Olmoshlar. Eski shakllar uchun qarang Qadimgi inglizcha olmoshlar.

Ko’plik
Prefikslar (inglizchada )
Qo’shimchalar (tez-tez uchraydigan )
Turli xil foydalanish

The shaxs olmoshlari yilda Ingliz tili ga ko’ra har xil shakllarni oladi raqam, shaxs, ish va tabiiy jins. Zamonaviy ingliz tili juda ozi bor burilish ning otlar yoki sifatlar, ba’zi mualliflar uni an deb ta’riflaydigan darajada analitik til, ammo zamonaviy ingliz shaxsiy tizimi olmoshlar ning fleksion murakkabligini saqlab qoldi Qadimgi ingliz va O’rta ingliz.

Mundarija

  • 1 Shakllar
    • 1.1 Asosiy
    • 1.2 Arxaik va nostandart
    • 1.3 To’liq jadval

    Shakllar

    Ismlardan farqli o’laroq, bunday emas egilgan uchun ish dan tashqari egalik (ayol / ayol), [a] Ingliz tili olmoshlari bir qator shakllarga ega, ular jumlaga xos grammatik vazifasiga ko’ra nomlanadi: [b]

    • ob’ektiv (ayblov) holati (men, Bizkabi ishlatiladi ob’ekt fe’lning, a-ning to’ldiruvchisi predlog va ba’zi konstruktsiyalarda fe’lning mavzusi (qarang § ishdan foydalanish quyida). Xuddi shu shakllar sifatida ham ishlatiladi ajratuvchi olmoshlar.
    • sub’ektiv (nominativ) holat (Men, bizkabi ishlatiladi Mavzu a fe’l (Shuningdek qarang § ishdan foydalanish quyida).
    • reflektiv shakl (o’zim, o’zimiz, va boshqalar.). Odatda bu xuddi shu banddagi ism yoki olmoshga (uning oldingi holatiga) tegishli (masalan, U o’zini kesib tashladi). Ushbu shakl ba’zida ixtiyoriy ravishda reflektiv bo’lmagan vazifada, reflektiv bo’lmagan olmoshning o’rnida ishlatiladi (masalan, Men kabi odam uchun,. . ., Ushbu maqola professor Smit va men tomonidan yozilgan), [2][3] garchi ba’zi uslubiy qo’llanmalar bunday foydalanishdan qochishni tavsiya qiladi. [4] Xuddi shu refleksiv shakllar sifatida ishlatiladi intensiv olmoshlar (masalan, U kiyimni o’zi tikdi).

    Egalik olmoshlari (meniki, biznikiva hokazo) ilgari eslatib o’tilgan shaxsni almashtirish (xuddi shunday) Meniki afzal) yoki xizmat qiladi predikativ sifatlar (kabi.) bu kitob meniki). Tafsilotlar uchun qarang Ingliz tili. Ular olmosh bo’lgani uchun ular hech qanday ismdan oldin tura olmaydi.

    Asosiy

    Asosiy shaxs olmoshlari zamonaviy ingliz tili quyidagi jadvalda keltirilgan.

    Zamonaviy ingliz tilidagi shaxsiy olmoshlar

    Shaxs (jins) Mavzu Ob’ekt Mustaqil egalik (aniqlovchi) Mustaqil egalik Refleksiv
    Yagona
    Birinchidan Men men mening meniki o’zim
    Ikkinchi siz sizning seniki o’zingiz
    Uchinchidan Erkak u uni uning o’zi
    Ayol u uni uning o’zi
    Neytral u uning o’zi
    Epicene ular ularni ularning ularning o’zlari
    Ko’plik
    Birinchidan biz Biz bizning bizniki o’zimiz
    Ikkinchi siz sizning seniki o’zlaringiz
    Uchinchidan ular ularni ularning ularning o’zlari

    Yuqoridagi turlarning aniq shakllariga ega bo’lgan boshqa inglizcha olmoshlar noaniq olmoshdir bitta refleksga ega bo’lgan o’zi (egalik shakli yozilgan bitta, odatdagidek Ingliz tili ); va so‘roq va nisbiy olmosh JSSV, ob’ektiv shaklga ega kim (endi asosan rasmiy ingliz tilida) va egalik kimning (nisbiy ishlatilishida ham egalik vazifasini o’tashi mumkin qaysi).

    Yozib oling ular yagona morfosintaktik jihatdan ko’plik: “ular kulishadi” yoki “ular” kabi “ko’p” fe’l shakli bilan ishlatiladi. Ga qarang singular ular bo’limi qo’shimcha ma’lumot olish uchun.

    Arxaik va nostandart

    Yuqorida keltirilgan standart shakllardan tashqari ingliz tilida bir qator nostandart, norasmiy va arxaik shaxs olmoshlari shakllari.

    • Ikkinchi shaxs birlik olmoshlarining arxaik to’plami sen, sen, sen, o’zing, o’zing. Angliya-sakson davrida bular ikkinchi shaxs singular bo’lgan. 1066 yilda Norman fathidan keyin ular a sifatida ishlatila boshlandi tanish shakl, frantsuz kabi tu va nemis du. Ular 1600 va 1800 yillar orasida umumiy foydalanishdan chiqib ketishdi, garchi ular (yoki ularning variantlari) ba’zi ingliz va shotland lahjalarida va ba’zilarida omon qolishgan Nasroniy diniy jamoalar va ko’plab iboralarda. Tafsilotlar uchun qarang sen.
    • Arxaik tilda, meniki va sening o’rniga ishlatilishi mumkin mening va sening keyin unli tovush paydo bo’lganda.
    • Foydalanish uchun men o’rniga Men, qarang I (olmosh) # Nominativ va ayblovchining alternativ ishlatilishi
    • Ko’plikning arxaik shakli siz predmet olmoshi sifatida siz. Hozir ba’zi lahjalar ishlatilmoqda siz o’rniga sizyoki kabi uzrli yoki klitik shakli siz. Qarang siz (olmosh).
    • Ning nostandart varianti mening (xususan ingliz shevalarida) men. (Buning kelib chiqishi shu bilan bog’liq bo’lishi mumkin: O’rta inglizmening undosh oldin [mi:], zamonaviy ingliz tili kabi talaffuz qilingan edi men, (esa men zamonaviyga o’xshash [men:] edim mumkin) va bu olmoshlar sifatida [mi] yoki [mɪ] ga qisqartirildi u va biz hozirgi kun; [salom wɒz] u edi; versus [ɪt wɒz salom:] u edi. Ushbu unli qisqa bo’lgani uchun, ga bo’ysunmagan Buyuk unli tovushlarni almashtirish va shuning uchun zamonaviy ingliz tilida o’zgarishsiz paydo bo’ldi.)
    • Norasmiy ikkinchi shaxs ko’plik shakllari (xususan, Amerika shevalarida) kiradi Siz hammangiz, hammasi, siz. Boshqa variantlarga quyidagilar kiradi: siz, yigitlar, siz / galsiz, siz-unsiz, Yis, yinz. Egalari o’z ichiga olishi mumkin siz (r) bolalarniki, siz (r) galsniklar, sizniki, hammasi (yoki y’alls). Qo’shish orqali refleksivlar shakllanishi mumkin o’zlari har qanday egalik shakllaridan keyin. Qarang hammasi, yinz, siz. Yous Shotlandiyada keng tarqalgan, xususan Markaziy kamar maydon (garchi mamlakatning ayrim hududlarida va Irlandiyaning ba’zi joylarida bo’lsa ham) siz ko’plik uchun ishlatiladi siz).
    • Norasmiy nutqda ularni ko’pincha ‘bilan almashtiriladiem, qadimgi ingliz formasining omon qolishiga ishonishgan xiylakabi paydo bo’ladi etak Chaucer-da, uni yo’qotadi intilish stresssiz shakl sifatida ishlatilganligi sababli. (Shakllar ular, ularni va boshqalar Skandinaviya kelib chiqishi.) [5]
    • Nostandart refleksiv shakllar o’zimiz va o’zlari ba’zan qaerda kontekstda ishlatiladi biz va ular birlik ma’nosi bilan ishlatiladi (qarang biz va yakka ular ). [iqtibos kerak ]
    • Nostandart refleksiv shakllar o’zi va o’zlari / o’zlari ba’zan ishlatiladi [6] (garchi standart ingliz tilida noto’g’ri deb hisoblansa ham). [iqtibos kerak ]
    • Angliyaning ayrim hududlarida “hoo” olmoshi uchinchi shaxs birlik shaklida ishlatiladi. Aniq foydalanish joyiga qarab farq qiladi, chunki u erkak jonzotga, ayol jonzotga tegishli bo’lishi yoki Angliyada qaerda ishlatilganiga qarab jinssiz olmosh sifatida ishlatilishi mumkin. [7]

    To’liq jadval

    Standart shakllar va yuqoridagi ba’zi bir shakllarni o’z ichiga olgan to’liqroq jadval quyida keltirilgan. Nostandart, norasmiy va arxaik shakllar mavjud kursiv.

    Shaxsiy olmosh Mustaqil
    egalik
    Bog’liq
    egalik
    Mavzu Ob’ekt Refleksiv
    Birinchi shaxs Yagona Men men o’zim meniki mening
    meniki (unlidan oldin)
    men (masalan, BrE)
    Ko’plik biz Biz o’zimiz
    o’zimiz
    bizniki bizning
    Ikkinchi shaxs Yagona Standart (arxaik ko’plik va keyinchalik rasmiy) siz * siz * o’zingiz * seniki sizning *
    Arxaik norasmiy sen sen o’zingiz sening sening
    sening (unlidan oldin)
    Ko’plik Standart siz siz o’zlaringiz seniki sizning
    Arxaik siz siz o’zlaringiz seniki sizning
    Nostandart siz
    Siz hammangiz
    hammasi
    siz
    va boshqalar (yuqoriga qarang)
    siz
    Siz hammangiz
    hammasi
    siz
    o’zingizni
    hammasi (yoki y’alls) o’zlari
    yeers
    hammasi (yoki y’alls)
    yeer
    hammasi (yoki y’alls)
    Uchinchi shaxs Yagona Erkak u * uni * o’zi * uning *
    Ayol u * uni * o’zi * uning uni *
    Neytral u u o’zi uning uning
    Epicene (qarang yakka ular ) ular ularni o’zlari
    o’zlari
    ularning ularning
    Ko’plik ular ularni o’zlari ularning ularning
    Umumiy Rasmiy bitta bitta o’zi bitta bitta
    Norasmiy siz siz o’zingiz sizning sizning
    Nisbiy Nisbiy va so’roq Shaxsiy JSSV kim
    JSSV
    kimning kimning
    Shaxsiy bo’lmagan nima nima
    Faqat nisbiy qaysi qaysi

    * Diniy foydalanishda He / She / You, Him / Her / You, His / Her / Your, and Yourself / Hesself / Yourself olmoshlari ko’pincha xudo. [8]

    Keyingi arxaik shakllar va ingliz tili olmoshlari evolyutsiyasi haqida ma’lumot uchun qarang Qadimgi inglizcha olmoshlar.

    Umumiy siz

    Asosiy maqola: Umumiy siz

    Olmosh siz (va uning boshqa shakllari) umumiy yoki sifatida ishlatilishi mumkin noaniq olmosh, umuman odamga murojaat qilish. Keyinchalik rasmiy ekvivalent – noaniq olmoshdir bitta (refleksiv o’zi, egalik bitta). Masalan, sirlaringizni o’zingizga saqlashingiz kerak ko’proq rasmiy o’rniga ishlatilishi mumkin inson o’z sirlarini o’zi uchun yashirishi kerak.

    Dan foydalanish u, u va u

    Asosiy maqola: Ingliz tilidagi jins

    Erkak olmoshlari, u, univa uning erkaklar uchun murojaat qilish uchun ishlatiladi. Ayol olmoshlari u va uni ayollarga murojaat qilish uchun ishlatiladi. Bu va uning odatda jonsiz narsaga yoki mavhum tushunchaga murojaat qilish uchun ishlatiladi; ammo, go’daklar va yosh bolalar ba’zan shunday atalishi mumkin u (masalan, bolaga onasi kerak). [9] [10] Ushbu juda cheklangan kontekstdan tashqarida u odamlar uchun olmosh sifatida, odatda, bu insonparvarlik tuyg’usidan qochishdir. [11]

    An’anaga ko’ra, ingliz tilida, agar odamning jinsi ma’lum bo’lmagan yoki noaniq bo’lsa, unda erkaklar olmoshlari odatda sukut bo’yicha ishlatilgan (masalan, yaxshi talaba har doim uy vazifasini bajaradi). Borgan sari, yakka ular bunday hollarda ishlatiladi (pastga qarang ). [12]

    Hayvonlar ko’pincha deb nomlanadi u, lekin u va u ba’zan hayvonlar uchun hayvonning jinsi ma’lum bo’lganida va qiziqish uyg’otganda, ayniqsa yuqori darajadagi hayvonlar, ayniqsa uy hayvonlari va boshqa uy hayvonlari uchun ishlatiladi. [9] Odamlar bilan yaqin aloqada bo’lgan jonsiz narsalar, masalan, jo’g’rofiy emas, balki siyosiy sifatida qaraladigan kemalar, mashinalar va mamlakatlar, ba’zan ayollar kabi olmoshlardan foydalaniladi. u va uni. [9] Bu, shuningdek, boshqa tashkilotlar, masalan, shaharlarga ham tegishli bo’lishi mumkin.

    Yagona ular

    Asosiy maqola: Ular singular

    Ko’plik olmoshi ular (va uning shakllari) ularni, ularningva hokazo) bir kishiga murojaat qilish uchun ham ishlatilishi mumkin, ayniqsa, ushbu shaxsning jinsi yoki ijtimoiy jinsi noma’lum, aniqlanmagan yoki ikkilik bo’lmagan. Bu ishlab chiqarish usuli jinsga xolis til kabi disjunktiv konstruktsiyalardan qochish paytida u yoki u, u / u, yoki u / u. [13]

    Yagona ma’noda ishlatilganda ham, ular ko’plik fe’lini oladi: Hujumga duchor bo’lgan taqdirda, jabrlanuvchi ular turgan joyda qolishi kerak bor. Ushbu taxmin qilingan grammatik nomuvofiqlik tufayli birlikdan foydalanish ular o’n to’qqizinchi va yigirmanchi asrlarda ba’zi grammatiklar tomonidan foydalanish foydasiga tushkunlikka tushgan umumiy u. 1970-yillardan boshlab, bu tendentsiya teskari bo’lib qoldi, [14] va singular ular endi keng qabul qilishdan zavqlanmoqda. [15] [16]

    Ishdan foydalanish

    Yuqorida ta’kidlab o’tilganidek, shaxs olmoshlarining aksariyati alohida holat shakllariga ega [1] [17] – sub’ektiv (nominativ) shakl va ob’ektiv (qiyalik, ayblov) shakli. [b] Muayyan holatlarda ushbu shakllardan foydalanishda xilma-xillik paydo bo’ladi.

    Umumiy qoida tariqasida olmoshi the bo’lganda sub’ektiv shakl ishlatiladi Mavzu kabi, fe’lning u to’pni tepdi, ob’ektiv shakl esa to’g’ridan-to’g’ri yoki bilvosita sifatida ishlatiladi ob’ekt fe’lning yoki a-ning ob’ekti (to’ldiruvchisi) predlog. [1] [17] Masalan: Syu tepdi uni, kimdir berdi uni koptok, Meri bilan edi uni.

    A sifatida ishlatilganda predikativ ifoda, ya’ni shaklining to’ldiruvchisi sifatida kopula fe’l bo’lishi, sub’ektiv shakl an’anaviy ravishda yanada to’g’ri deb qaraldi (kabi bu Men, bo’lgandi u), ammo hozirgi kunda ob’ektiv shakl asosan ishlatilmoqda (bu men, bo’lgandi uni), va bunday hollarda sub’ektivdan foydalanish odatda juda rasmiy deb hisoblanadi [1] [17] yoki pedantik; nisbiy banddan keyin (rasmiy ingliz tilida) ehtimol (bu biz kim ularni o’lishga yubordi). Ba’zi hollarda, sub’ektiv, hatto * kabi bo’lgani kabi, noaniq ko’rinishi mumkinshu biz fotosuratda? (qayerda Biz kutilgan bo’lar edi).

    Olmosh boshqa ismlar yoki olmoshlar bilan a bilan bog’langanda muvofiqlashtiruvchi birikma kabi va yoki yoki, an’anaviy grammatika olmoshi bir xil holatda ishlatilsa, qanday bo’lsa, xuddi shu shaklda paydo bo’lishi kerakligini belgilaydi: Jey va Men keyinroq keladi (beri Men fe’l predmeti uchun ishlatiladi), lekin sizning orangizda men (beri men predlog predmeti uchun ishlatiladi). Biroq, norasmiy va kam ehtiyotkorlik bilan foydalanishda ushbu qoidaga doimiy rioya qilinmasligi mumkin; [18] eshitish odatiy holdir Jey va men kelamiz . va siz va men o’rtasida. Oxirgi tur (ob’ekt holatida sub’ektiv shakldan foydalanish) misol sifatida ko’riladi giper tuzatish, ko’plab holatlarning xabardorligi natijasida va men (birinchi misolda bo’lgani kabi) ga tuzatish kerak deb hisoblanadi va men. [1] [17]

    Grammatik me’yordan shunga o’xshash og’ishlar, olmosh predmet yoki predmet sifatida yolg’iz turmaydigan boshqa misollarda juda keng tarqalgan, masalan. Kim aytdi Biz Yorkshiremen [grammatik: biz Yorkshiremen] qattiqmi?

    Agar olmosh aniq fe’lsiz yoki predlogsiz yolg’iz qolsa, ob’ektiv shakl odatda an’anaviy grammatika sub’ektlarini afzal ko’rishi mumkin bo’lgan hollarda ham qo’llaniladi: Bu erda kim o’tirgan? Men. (Bu yerda Men grammatik jihatdan to’g’ri deb hisoblanishi mumkin, chunki bu qisqa Men (bu erda o’tiraman), lekin agar u ta’qib qilinmasa, bu rasmiy va pedantik ko’rinadi am.)

    Ushbu turdagi alohida holat olmosh so’zdan keyin yakka turganda yuzaga keladi dan. Bu erda ob’ektiv shakl norasmiy foydalanishda yana ustunlik qiladi [1] (ular yoshi kattaroq Biz), agar kutilganidek dan predlog sifatida tahlil qilingan. Ammo an’anaviy ravishda dan a hisoblanadi birikma, va shuning uchun rasmiy va grammatik jihatdan ingliz tilida olmosh ko’pincha paydo bo’ladigan shaklni oladi dan keyin bir band qo’shildi: ular yoshi kattaroq biz (o’xshashligi bilan . bizdan ko’ra), lekin unga undan ko’ra ko’proq yoqadi men (agar mo’ljallangan ma’no “. u menga yoqqanidan” bo’lsa).

    Ushbu fikrlarning ayrimlariga qo’shimcha misollar uchun qarang Ajratuvchi olmosh.

    Shuningdek qarang

    • Umumiy oldingi
    • Jinsga xos va jinsga xos bo’lmagan olmoshlar
    • Bittasi (olmosh)
    • Vikipediya jadvali shaxsiy olmoshlari
    • Vikilug’at inglizcha olmoshlari ro’yxati (keng qamrovli)

    Ingliz tili grammatikasi (Ingliz tili 16 zamoni)

    1. Kishilik olmoshlari gapda ega vazifasida keladi.

    2. “I” olmoshi doim bosh harf bilan yozilib, boshqa olmoshlar yoki otlar bilan uyushib kelganda har doim ulardan keyin ishlatiladi.

    OBJECTIVE PRONOUN

    1-shaxs – Me Us

    2-shaxs – You You

    3-shaxs – Him, Her, It Them

    1. Bu olmoshlar gapda to’ldiruvchi vazifasida kelib, gapda fe’l va predlogdan keyin ishlatiladi.

    M: I saw her

    POSSESSIVE PRONOUN

    2-shaxs – Your Your

    3-shaxs – His, Her, Its Their

    1. Bu olmoshlar aniqlovchi vazifasida kelib gapda otdan oldin ishlatiladi

    M: My mother is a teacher

    2. Agar otdan oldin boshqa aniqlovchi bo’lsa egalik olmoshi o’sha aniqlovchidan oldin keladi

    M: My red pen is lost

    3. Egalik olmoshlari all, both so’zlaridan keyin ishlatiladi.

    M: All my friends are happy

    ABSOLUTE PRONOUN

    1-shaxs – Mine Ours

    2-shaxs – Yours Yours

    3-shaxs – His, Hers, Its Theirs

    1. Bu olmoshlardan keyin hech qachon ot kelmaydi. Bular egalik olmoshining “otlashgan” shaklidir. Ular “to be” fe’lidan oldin, “to be” fe’lidan keyin va gap oxirida ot-kesim bo’lib keladi. Egalik olmoshi + ot = a + ot + of + absolyut olmoshi

    M: It is your pen. Mine is red

    This is mine

    Таълим / Образование

    Гапда от ва сифатнинг ўрнига ишлатиладиган сўз туркуми олмошдир. Олмошларнинг инглиз тилида бир неча тури мавжуд бўлиб, улар қуйидагилардир:

    • Кишилик олмошлари (Personal Pronouns)

    I, you, he / she / it, we, they, me, him, her, it, us, them

    • Эгалик олмоши (Possessive Pronouns)

    my, your, his, her, its, our, their, mine, yours, his, hers, ours, theirs

    • Кўрсатиш олмошлари (Demonstrative Pronouns)

    this, that, these, those, such

    • Ўзлик олмошлари (Reflexive Pronouns)

    myself, yourself, himself, herself, itself, ourselves, yourselves, themselves

    • Биргалик олмошлари (Reciprocal Pronouns)

    each other, one another

    • Сўроқ олмошлари (Interrogative Pronouns)

    who, what, which, whose, whoever, whatever, whichever
    who, whose, which, that

    • Ноаниқ олмоши (Indefinite Pronouns)

    some, something, somebody, someone, any, anything, anybody, anyone

    • Инкор олмоши (Negative Pronouns)

    no, nothing, nobody, no one, none, neither

    • Гумон (айирувчи) олмошлари (Indifinite Pronouns)

    other, another

    • Умумлаштирувчи (универсал) олмошлар (Universal Pronouns)

    all, each, both, either, every, everything, everybody, everyone

    Инглиз тилида олмошларнинг ишлатилиши

    Кишилик олмошлари

    Кишилик олмошлари (Personal Pronouns) икки келишика эга, бош (nominative) ва объект (objective) келишиклар. Бош келишикдаги олмошлар эга ва кесим вазифаларида қўлланади.

    My name is Jasur. I am a student.
    Менинг исмим Жасур. Мен талабаман.

    My friend’s name is Sultan. He is not a student.
    Дўстимнинг исми Султон. У талаба эмас.

    This is my sister. She is a dentist.
    Бу менинг синглим. У тиш шифокори.

    That is a book. It is a text-book.
    Анави китоб. У дарслик.

    My family is large. We are five.
    Менинг оилам катта. Биз беш кишимиз.

    Do you speak English?
    Сиз инглизча(ни) гаплашасизми (биласизми)?

    My parents are not at home now, they are in Italy.
    Ота-онам ҳозир уйда эмас. Улар Италияда.

    Объект келишигидаги кишилик олмошлари тўлдирувчи ва ҳол вазифаларида ишлатилади:

    He met me / us at the railway station.
    У мени / бизни темирйўл бекатида кутиб олди.

    The teacher helped me / us to translate the text.
    Ўқитувчи менга / бизга матнни таржима қилишда ёрдам берди.

    A man asked me / us the way to the station.
    Бир киши мендан / биздан темирйўл бекатига борадиган йўлни сўради.

    Do you know him / them ?
    Сиз уни / уларни биласизми?

    Please, write him / them a letter.
    Илтимос, унга / уларга хат ёзинг.

    The teacher asked him / them to repeat the grammar rules.
    Ўқитувчи ундан / улардан грамматика қоидаларини қайтаришни илтимос қилди.

    Susan is arriving this evening. Meet her at the airport.
    Сюзан бугун кечқурун етиб келади. Уни аэропортда кутиб олинг.

    Susan and Tom are arriving this evening. Meet them at the airport.
    Сюзан ва Том бугун кечқурун етиб келишади. Уларни аэропортда кутиб олинг.

    My sister lives in England now. Yesterday I wrote her a letter.
    Синглим ҳозир Англияда яшайди. Кеча мен унга хат ёздим.

    Do you help them with their home works?
    Уй вазифаларини бажаришда уларга ёрдам берасизми?

    The woman carrying a black case looked suspicious and the customs officer asked her to open the case.
    Қора жамадон кўтарган аёл шубҳали кўринди ва божхона офицери ундан жамадонини очишини сўради.

    The book is on the table. You can take it .
    Китоб столнинг устида. Уни олишинг мумкин.

    The dog was sitting at the door. The boy opened the door and gave it a bone.
    Ит эшик тагида ўтирар эди. Бола эшикни очиб, унга суяк берди.

    He ва she олмошлари жинсига қараб жониворларга нисбатан ҳам қўлланиши мумкин:

    The dog is looking for his / her/its bone.
    Ит суягини қидиряпти.

    The hen cackled after she / it laid her / its egg.
    Тухумини туғиб бўлгач, товуқ қақиллади.

    Учинчи шахс бирлик олмоши it ҳамма жонсиз нарсаларга нисбатан ишлатилади, бироқ ship (кема)га нисбатан доим she ишлатилади. Баъзан инсонга жуда яқин бўлган нарсалар (масалан, автомобил) кўпинча аёлга қиёсланиб she олмоши билан ифодаланиши мумкин.

    Анъанага кўра he аралаш гуруҳларга ёки жинси номаълум бўлган гуруҳларга нисбатан ишлатилиб келган. Лекин ҳозир кўпчилик буни маъқулламайди ва бу муаммони олмошнинг кўплик шаклини (they) ишлатиш орқали четлаб ўтиш мумкин.

    Анъанавий: Everybody brought his own book.
    Ҳар ким ўз китобини олиб келди.
    Ноқулай: Everybody brought his or her own book.
    Ҳар ким ўз китобини олиб келди.
    Қулай: All the students brought their own bookes.
    Талабаларнинг ҳаммаси ўз китобларини олиб келдилар.

    Эгалик олмошлари

    Кишилик олмошларининг (Possessive Pronouns) ҳар бири ўзининг эгалик олмошига эга. Эгалик олмошларининг икки шакли бор. Биринчиси оддий шакли бўлиб гапда аниқловчи вазифасида келади. Иккинчиси мутлоқ шакли бўлиб, гапда отлар ўрнида ишлатилади.

    Эгалик олмошларининг оддий шакллари:

    My brother is an investigator. His name is Charly.
    Менинг акам терговчи. Унинг исми Чарли.

    Susan is not at home, she is at her aunt’s.
    Сюзан уйда эмас, у хола си никида.

    Ted washed his face and put on his glasses.
    Тед юзини ювди ва кўзойна ги ни тақди.

    This word is not clear to me. I don’t know its meaning.
    Бу сўз менга тушунарли эмас. Мен унинг маъносини билмайман.

    These people are from England and their language is English.
    Бу одамлар Англиялик ва уларнинг тили инглизча.

    Эгалик олмошларининг мутлоқ шакллари гапда отнинг ўрнида ишлатилади.

    This book is not mine , it is yours .
    Бу китоб меники эмас, у сеники .

    My family lives in Oregon, but his lives in California (his family).
    Менинг оилам Орегонда яшайди, лекин уники Калифорнияда яшайди.

    Their country is England but ours is Uzbekistan.
    Уларнинг юрти Англия, лекин бизники Ўзбекистондир.

    Our country is Uzbekistan but theirs is England.
    Бизнинг мамлакатимиз Ўзбекистон, лекинг уларники – Англия.

    Кўрсатиш олмошлари

    Кўрсатиш олмошлари (Demonstrative Pronouns) якка ҳолда олмош сифатида ёки отлардан олдин аниқловчи сифатида қўллаш мумкин. Кўрсатиш олмошлари масофа ёки масофага боғлиқ бўлмаган номувофиқликни ифодалайди.

    Сўзловчига яқинроқ бўлган нарса/шахс ёки қиёсланаётган икки нарсадан биринчисини ифодалаш учун this [ðɪs] олмоши ишлатилади ва ўзбек тилига “бу”, “ушбу”, “шу”, “мана бу”, “буниси” каби олмошлар билан таржима қилинади.

    Унинг кўплик шакли these [ði:z] бўлиб, от ўрнида ишлатилганда ўзбек тилига кўпликда (“булар”, “шулар”, “мана булар”, “мана шулар”, “булари”, “шулари” тарзида), бирор отни аниқлаб келганда эса бирликда таржима қилинади.

    This is my friend.
    Бу – менинг дўстим.

    This man is our teacher.
    Бу киши – бизнинг ўқитувчимиз.

    These are my books.
    Булар – менинг китобларим.

    These books are not expensive.
    Бу китоблар қиммат эмас.

    Сўзловчидан узоқроқ бўлган нарса/шахс ёки қиёсланаётган икки нарсадан икккичисини ифодалаш учун that [ðæt] олмоши ишлатилади ва ўзбек тилига “у”, “ўша”, “анави”, “ана шу” каби олмошлар билан таржима қилинади. Унинг кўплик шакли those бўлиб, ўзбек тилига “улар”, “ўшалар”, “ана улар” каби олмошлар орқали таржима қилинади. Аниқловчи вазифасида келганда одатда бирлик шаклида таржима қилинади.

    That is not my book.
    У менинг китобим эмас.

    That man didn’t tell me his add
    Ўша киши менга манзилини айтмади.

    Those roses are more beautiful
    Анави атир гуллар чиройлироқ.

    Those are not your books.
    Улар менинг китобларим эмас.

    Those “кишилар», “одамлар”, «шахслар» маьносида ҳам ишлатилади.

    Those who eat too much gain weight.
    Жуда кўп овқат йейдиган оданиларнинг (кишилар/шахсламинг) вазни оғирлашади.

    Those who are friendly have many friends.
    Хушмуомала кишиларнинг дўстлари кўп бўлади.

    Биргалик олмошлари

    Ҳозирги замон инглиз тилидаги each other [iːtʃ] [ˈʌðər] ва one another [wʌn] [əˈnʌðər] олмошлари биргалик олмошлари (Reciprocal Pronouns) ҳисобланади.

    each other – бир-бир(лар)и (-ни/-га/-да/-дан)
    one another – бир-бир(лар)и (-ни/-га/-да/-дан)

    Martha and Harold gave each other gifts on their wedding anniversary.
    Марта ва Гаролд никоҳ юбилейларида бир-бирларига совғалар беришди.

    The students greeted each other after their long summer vacation.
    Узоқ ёзги таътилдан сўнг талабалар бир-бирларини олқишладилар.

    Members of the class were asked to prepare questions for one another .
    Синф аъзоларидан бир-бирларига саволлар тайёрлаш сўралди.

    «Умид» Ихтисослашган Давлат Умумтаълим мактаб-интернати ўқитувчиси Шукуров Шаҳзод тайёрлади.

    INGLIZ TILI GRAMMATIKASI – Saytga o`tish

    Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

    FE’L ZAMONLARI The Simple Present Tense (Oddiy hozirgi zamon) Oddiy hozirgi zamon (Simple Present)ning yasalishi 1. Simple Presentning 3-shaxs birlikdan tashqari barcha shakllari fe’lning asosiy shaklini, (infi nitivning to yuklamasi tushirib qoldirilgan shaklini) qo‘yish bilan yasaladi. 3-shaxs birlikda fe’lning asosiy shakliga -s qo‘shimchasi qo‘shildi: to work — I (we, you, they) work, he works. 3-shaxs birlik qo‘shimchasi -s jarangli undosh tovushlar va unlilar dan keyin [z], jarangsiz undosh tovushlardan keyin [s] deb o‘qiladi: He reads [ri:dz]. He sees [si:z]. He writes [raits]. 3-shaxs birlikda ss, ch, sh, x harfl ar (sirg‘aluvchi tovushlar) bilan tugagan fe’llarga -es qo‘shimchasi qo‘shiladi va [iz] deb o‘qiladi: I pass — he passes, I dress — he dresses, I teach — he teaches, I wish — he wishes. Izoh: Oldida undosh harfi bo‘lgan -y harfi bilan tugagan fe’llarga 3-shaxs birlikda -es qo‘shimchasi qo‘shiladi va y harfi i harfi ga aylanadi: I cry — he cries [kraiz]; I carry — he carries [kariz]. Oldida unli harfi bo‘lgan y harfi bilan tugagan fe’llarga 3-shaxs birlikda umumiy qoida asosida -s qo‘shimchasi qo‘shiladi: Iplay — he plays [pleiz]. 3-shaxs birlikda to do, to go fe’llariga -es qo‘shimchasi qo‘shiladi: He goes, he does. 2. Bo‘lishsiz shakli asosiy fe’lning oldiga do (does) yordamchi fe’lini va not inkor yuklamasini qo‘yish bilan yasaladi: Ega + do (does) + not + V I do not work. He does not work. 3. So‘roq shakli do yordamchi fe’lini (3-shaxs birlikda does) egadan oldinga qo‘yish bilan yasaladi: Do I work? Does he (she) work? Do Does > + ega + V? 4. Og‘zaki nutqda quyidagi qisqartirmalar qo‘llaniladi: I don’t He (she, it) doesn’t We (you, they) don’t 76 > work.

    ODDIY HOZIRGI (SIMPLE PRESENT) ZAMONNING ISHLATILISHI 1. Simple Present odatiy, doimiy, egaga xos bo‘lgan yoki umuman yuz beradigan ish-harakatini ifodalash uchun ishlatiladi (hozir emas): The postman brings us the newspa- Pochtachi bizga gazetani ertalab per in the morning. olib keladi (odatiy harakat). John walks to school every day. Jon har kun maktabga piyoda boradi. The earth goes round the sun. Yer Quyosh atrofi da aylanadi. An atheist doesn’t believe in God. Ateist xudoga ishonmaydi. What does this word mean? Bu so‘z qanday ma’noni bildiradi? He lives in Tashkent. U Toshkentda yashaydi. (doimiy). He speaks French well. U fransuz tilida yaxshi gapiradi. (egaga xos xususiyat). 2. Ingliz tilida davom zamonlarda ishlatilmaydigan to see, to recognize, to want, to understand kabi fe’llar bor. Bunday fe’llar bilan hozir, gapirilayotgan paytda davom etayotgan ish harakatni ifodalash uchun Present Continuous emas, Simple Present ishlatiladi. I see a ship in the distance. Men uzoqda kemani ko‘rayapman. Don’t talk so loudly, I hear you Buncha qattiq gapirma, seni yax- well. shi eshitayapman. I don’t understand this sentence. Men bu gapni tushunmayapman. 3. If agar, unless agar …-masa, provided that bo‘lsa, shartda, when –da, paytida, before oldin, until -maguncha, till -gacha as soon as -gach, as long as -da kabi bog‘lovchilar bilan bog‘langan shart va payt ergash gaplarda Simple Present Simple Future o‘rnida kelasi zamondagi ish-hara katni ifodalash uchun ishlatiladi: If he comes, I shall ask him about Agar u kelsa, men undan bu it. haqda so‘rayman. I shall go there unless it rains. Agar yomg‘ir yog‘masa, men u yerga boraman. I shall stay here until he returns. U qaytib kelmaguncha, men shu yerda bo‘laman. We shall send you the documents Biz hujjatlarni Londondan oli- as soon as we receive them from shimiz bilanoq, ularni sizga London. yuboramiz. 77

    • Page 1 and 2: O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA
    • Page 3 and 4: FE’L (THE VERB) Umumiy ma’lumot
    • Page 5 and 6: fe’llarning o‘tgan zamon va o
    • Page 7 and 8: 5. To be fe’li faqat ikkita davom
    • Page 9 and 10: To bening o‘tgan zamondagi shakll
    • Page 11 and 12: I haven’t a watch. Mening soatim
    • Page 13 and 14: 11. Og‘zaki nutqda have va has o
    • Page 15 and 16: Do come tonight. Bu oqshom albatta
    • Page 17 and 18: SHOULD 1. Should (shallning o‘tga
    • Page 19 and 20: Har ikkala ergash gap ham bir xil k
    • Page 21 and 22: I don’t understand why you should
    • Page 23 and 24: Would you tell me the time, please?
    • Page 25 and 26: He could (was able to) read French
    • Page 27 and 28: He may have left London. U Londonda
    • Page 29 and 30: I had to go there. Men u yerga bori
    • Page 31 and 32: The grass needs cutting. The televi
    • Page 33 and 34: ACTIVE INFINITIVE VA PASSIVE INFINI
    • Page 35 and 36: CONTINUOUS VA PERFECT CONTINUOUS IN
    • Page 37 and 38: I remembered to lock the door. Eshi
    • Page 39 and 40: I forbid you to tell him. Buni unga
    • Page 41 and 42: I like to go (going) to movies. Men
    • Page 43 and 44: tarkibida infi nitivli nominativ bo
    • Page 45 and 46: He proved to be a good worker. (= I
    • Page 47 and 48: 3. Gerund otga o‘xshab o‘zidan
    • Page 49 and 50: 2. Gapning kesimidagi ish-harakatda
    • Page 51 and 52: We are interested in buying your go
    • Page 53 and 54: Gerund bilan bir qatorda infi nitiv
    • Page 55 and 56: This offer is made subiect to re- S
    • Page 57 and 58: deny inkor etmoq discuss muhokama q
    • Page 59 and 60: It is of no use It is useless > It
    • Page 61 and 62: Gerundli iboralardagi ot yoki olmos
    • Page 63 and 64: SIFATDOSHLARNING YASALISHI 1. Prese
    • Page 65 and 66: SIFATDOSHNING ISHLATILISHI PRESENT
    • Page 67 and 68: Yuqoridagi sifatdoshli iboralarni e
    • Page 69 and 70: Being packed in strong cases (= As
    • Page 71 and 72: 7. Past Participle to be fe’linin
    • Page 73 and 74: My sister having lost the key, we c
    • Page 75: We saw the engines being carefully
    • Page 79 and 80: dushan bada, in 1998 1998-yilda, du
    • Page 81 and 82: Og‘zaki nutqda quyidagi qisqartir
    • Page 83 and 84: HOZIRGI DAVOM ZAMONNING ISHLATILISH
    • Page 85 and 86: The Past Continuous Tense O‘tgan
    • Page 87 and 88: I was working in the library from t
    • Page 89 and 90: 2. Future Continuous kelasi zamonda
    • Page 91 and 92: The Present Perfect Tense (Hozirgi
    • Page 93 and 94: 5. Present Perfect since (biror vaq
    • Page 95 and 96: We had translated the article by fi
    • Page 97 and 98: We had come to an agreement on Siz
    • Page 99 and 100: 2. Future Perfect ba’zan kelasi z
    • Page 101 and 102: 2. Present Perfect Continuous hozir
    • Page 103 and 104: O‘TGAN TUGALLANGAN DAVOM ZAMONNIN
    • Page 105 and 106: he would have been working, we shou
    • Page 107 and 108: 2. Majhul nisbatning bo‘lishsiz s
    • Page 109 and 110: Coal is produced in many districts
    • Page 111 and 112: Otlarning ko‘plikdagi shakli ikki
    • Page 113 and 114: A new glass works has been built ne
    • Page 115 and 116: His clothes were wet as he had Unin
    • Page 117 and 118: 12. Ikkita qaratqich kelishigi (ega
    • Page 119 and 120: There were many students at the Maj
    • Page 121 and 122: My brother is an engineer. Mening a
    • Page 123 and 124: 9. Noaniq artikl mavhum otlar oldid
    • Page 125 and 126: The workers who are discharging the
    • Page 127 and 128: The students of our Institute learn
    • Page 129 and 130: TURDOSH OTLAR OLDIDA ARTIKLNING ISH
    • Page 131 and 132: He is playing chess. U shaxmat o‘
    • Page 133 and 134: Alohida tog‘ cho‘qqilari artikl
    • Page 135 and 136: 24. Aeroport va temir yo‘l stansi
    • Page 137 and 138: He had heart attack. Uning yuragi x
    • Page 139 and 140: The last they had heard of him was
    • Page 141 and 142: Most of the fl owers in the garden
    • Page 143 and 144: SIFAT (THE ADJECTIVE) Umumiy ma’l
    • Page 145 and 146: c) agar sifat undoshdan keyin kelga
    • Page 147 and 148: 13. Sifatlarning ozroq yoki eng oz
    • Page 149 and 150: No sooner had we started out for Bi
    • Page 151 and 152: ) -se, -ss qo‘shimchalari bilan t
    • Page 153 and 154: 5. Hundred, thousand, million sonla
    • Page 155 and 156: Tartib son bilan kelgan ot oldidan
    • Page 157 and 158: Surat birdan katta son bo‘lganda,
    • Page 159 and 160: Where is Helen? — She is in the g
    • Page 161 and 162: 5. O‘zbek tilida egalik olmoshlar
    • Page 163 and 164: 3. This va these olmoshlari gapiruv
    • Page 165 and 166: SO‘ROQ OLMOSHLARI (INTERROGATIVE
    • Page 167 and 168: 15. What qanday ma’nosida olmosh-
    • Page 169 and 170: The article that (which) I translat
    • Page 171 and 172: This is the book the professor refe
    • Page 173 and 174: Some of the fi rst-year students ar
    • Page 175 and 176: o‘lganda fe’l bo‘lishli shakl
    • Page 177 and 178: 5. Much va many ega hamda egaga ani
    • Page 179 and 180: ALL OLMOSHI 1. All olmoshi olmosh-s
    • Page 181 and 182: Both these steamers were built in L
    • Page 183 and 184: 2) Neither Men ham =Neither do I ib
    • Page 185 and 186: ONE OLMOSHI 1. One olmoshi olmosh-o
    • Page 187 and 188: RAVISH Umumiy ma’lumotlar 1. Ravi
    • Page 189 and 190: Has he read much? U ko‘p o‘qiga
    • Page 191 and 192: Are you going anywhere else after B
    • Page 193 and 194: Ayrim ravishlar ikki xil shaklga eg
    • Page 195 and 196: I work best in the morning. Men ert
    • Page 197 and 198: Before oldin, ilgari, lately yaqind
    • Page 199 and 200: He is looking at the child. U bolag
    • Page 201 and 202: About 1. haqida, to‘g‘risida: I
    • Page 203 and 204: They built a new bridge across the
    • Page 205 and 206: AMONG (AMONGST) orasida, o‘rtasid
    • Page 207 and 208: to be shocked (amazed, astonished)
    • Page 209 and 210: BELOW 1. ostida, past (antonimi abo
    • Page 211 and 212: 3. -gacha (ish-harakat tamom bo‘l
    • Page 213 and 214: 3. pastga (harakat fe’llari bilan
    • Page 215 and 216: I am for your proposal. Men sizning
    • Page 217 and 218: negotiations for uchun muzokaralar
    • Page 219 and 220: ) -dan keyin: The train will be lea
    • Page 221 and 222: 5. in predlogi bilan kelgan iborala
    • Page 223 and 224: I looked into the box, but there wa
    • Page 225 and 226: to remind of (about) -ni eslatmoq t
    • Page 227 and 228: I upset the bottle and it Men shish
    • Page 229 and 230: to get on yurishmoq, chiqishmoq, mu
    • Page 231 and 232: to drop out of tash- lamoq, -dan ch
    • Page 233 and 234: 2. ko ‘p, ziyod, oshiq (antonimi
    • Page 235 and 236: 2. O‘shandan buyon degan ma’nod
    • Page 237 and 238: to belong to -ga tegishli, qarashli
    • Page 239 and 240: He went to the shop. U do‘konga k
    • Page 241 and 242: to look up (lug‘atdan) qidirmoq I
    • Page 243 and 244: to supply (provide) with — bilan
    • Page 245 and 246: 3. Without bilan kelgan iboralar: w
    • Page 247 and 248: subject to — bo‘lsa, sharti bil
    • Page 249 and 250: Izoh: Mustaqil sodda gaplarni bir-b
    • Page 251 and 252: unless agar, -masa I shall go there
    • Page 253 and 254: SHAKLI BIR-BIRIGA MOS KELADIGAN BOG
    • Page 255 and 256: SODDA GAP (THE SIMPLE SENTENCE) YIG
    • Page 257 and 258: IT SOXTA EGASI O‘zbek tilida Qish
    • Page 259 and 260: One should be careful when Yo‘lni
    • Page 261 and 262: Qo‘shma fe’l-kesim quyidagicha
    • Page 263 and 264: noaniq artikl bilan keladi, ko‘pl
    • Page 265 and 266: 7. Agar ega jamlama otdan yasalgan
    • Page 267 and 268: IKKINCHI DARAJALI BO‘LAKLAR To‘
    • Page 269 and 270: it SOXTA TO‘LDIRUVCHISI Ba’zi t
    • Page 271 and 272: Bu gapdagi bridges egasining uchta
    • Page 273 and 274: 4. Harakatning sodir bo‘lish saba
    • Page 275 and 276: Gapda predlogli vositali to‘ldiru
    • Page 277 and 278: I returned him the book which he ha
    • Page 279 and 280: 2. Muallif gapi ko‘chirma gapdan
    • Page 281 and 282: 7. So do I, Neither do I kabi gapla
    • Page 283 and 284: We found nobody (no one) at home. 2
    • Page 285 and 286: Darak gaplar Umumiy so‘roq gaplar
    • Page 287 and 288: Have you not seen him? Nahotki, uni
    • Page 289 and 290: How many? Nechta? How long? Qancha
    • Page 291 and 292: 2. Eganing aniqlovchisiga berilgan
    • Page 293 and 294: MAXSUS SO‘ROQ GAPLARNING BO‘LIS
    • Page 295 and 296: At last you have returned! Nihoyat
    • Page 297 and 298: The book you gave me is very intere
    • Page 299 and 300: 2. Ko‘pincha that bog‘lovchisi
    • Page 301 and 302: 3. Ko‘chirma gapdagi kishilik va
    • Page 303 and 304: 6. Ko‘chirma gapni o‘zlashtirma
    • Page 305 and 306: Agar ko‘chirma gap akasi ishlaydi
    • Page 307 and 308: He asked me, «What is the He asked
    • Page 309 and 310: I know the man whom you mean. Kim h
    • Page 311 and 312: 6. Who olmoshi kamdan-kam hollarda
    • Page 313 and 314: As soon as we receive your telegram
    • Page 315 and 316: Bosh gapdagi kesim hozirgi yoki kel
    • Page 317 and 318: REAL SHART GAPLAR 1. Real shart gap
    • Page 319 and 320: 3. Ish-harakatning yuz berish ehtim
    • Page 321 and 322: Why didn’t you tell me about it?
    • Page 323 and 324: 2. Agar ergash gap that bog‘lovch
    • Page 325 and 326: WISH GAPLAR Wish noreal shart gapga
    • Page 327 and 328: In all probability, the steamer wil
    • Page 329 and 330: He said: «We agree to accept your
    • Page 331 and 332: SIMPLE PRESENT TENSE NOTO‘G‘RI
    • Page 333 and 334: MUNDARIJA FE‘L . . . . . . . . .
    • Page 335 and 336: Shakli bir-biriga mos keladigan bog