Таълим / Образование

Siz 1–4-sinfl arda ona tili fanining dastlabki tushunchalari haqida ma’lumotlar oldingiz. Yetuk matematik, biolog, shifokor, muhandis, diplomat yoki boshqa kasb egalari bo‘lish uchun, birinchi galda, ona tili va adabiyotni mukammal bilish darkor. Sizlar 5-sinfda so‘zlarning tovush qurilishi, to‘g‘ri yozilishi (imlo qoidalari), leksikologiya (so‘z ilmi), lug‘atshunoslik bo‘limlari, tinish belgilarining ishlatilish o‘rinlari haqida ma’lumotlarga ega bo‘lasiz, ba’zi ish qog‘ozlari bilan tanishasiz. Bundan tashqari, matn bilan tanishasiz. Matnlarni tahlil qilish jarayonida lug‘at bilan ishlaysiz va so‘zlarning ma’nosiga, qo‘llanishiga diqqatingizni qaratasiz.

XTV 9 va 11-sinflar uchun imtihon fanlarini tasdiqladi

Xalq ta’limi vazirligining 2022 yil 28 fevraldagi 70-sonli bo‘yrug‘iga asosan umumta’lim maktablarining 9 va 11-sinf bitiruvchilari uchun yakuniy davlat attestatsiya o‘tkaziladigan fanlar ro‘yxatini tasdiqladi.

2021−2022 o‘quv yilida yakuniy davlat attestatsiyasi maktablarning:

• 9-sinf bitiruvchilari uchun — ona tili va adabiyot, o‘zbek tili/rus tili, matematika, tarix, jismoniy tarbiya va qo‘shimcha ravishda o‘quvchilarning tanlovi asosida belgilangan fan bo‘yicha;
• 11-sinf bitiruvchilari uchun — ona tili va adabiyot, matematika, chet tili, tarix va va qo‘shimcha ravishda o‘quvchilarning tanlovi asosida belgilangan fan bo‘yicha o‘tkaziladi.

Umumta’lim maktablarida ta’lim beriladigan barcha tillarda yakuniy davlat attestatsiyalari o‘tkaziladigan fanlar bo‘yicha namunaviy nazorat materiallari Respublika ta’lim markazi tomonidan tayyorlanib, ta’lim markazining rasmiy saytida e’lon qilinadi.

Абдулло Ëдгоров / «Газета.uz» 10 745

• # bitiruvchilar
• # davlat imtihoni
• # maktablar

Таълим / Образование

Мазкур методик тавсияда якуний назорат имтиҳонини ўтказиш бўйича кўрсатмалар берилган. Шунингдек, назарий саволларни ишларини баҳолаш бўйича мезонлар келтирилган. Ҳар бир якуний назорат имтиҳон билети умумий ўрта таълим мактабларидаги инглиз тили курсларининг бўлимларидаги мавзуларини қамраб олган бўлиб, саволлар дарсликлар асосида тузилган.

Республика таълим маркази қошидаги чет тиллари бўйича Илмий-методик кенгашнинг 2022-йил 25-мартдаги №1 қарори асосида фойдаланишга тавсия этилди. Умумий ўрта таълим муассасаларининг 9-, 11-синф ўқувчилари якуний назорат имтиҳонини ўтказиш бўйича методик тавсия ва материалларни тижорий мақсадда кўпайтириб тарқатиш тақиқланади. Умумий ўрта таълим муассасалари методбирлашмалари якуний назорат имтиҳони материалларига 15-20% гача ўзгартиришлар киритиши мумкин.

Инглиз тили
9, 11 синф

Умумий ўрта таълим мактабларининг 9-, 11-синфлари учун инглиз тилидан
якуний назорат имтиҳони оғзаки нутқ кўникмасини аниқлаш юзасидан ўтказилади. Якуний назорат имтиҳонини ўтказишдан мақсад ўқувчиларнинг инглиз тили таълими бўйича олган билим, кўникма ва малакаларини аниқлашдан иборат. Унда оғзаки топшириқ 30 та билетдан иборат бўлиб, ҳар бир билетда учтадан топшириқ берилади. Ўқувчи олган билет бўйича тайёргарлик кўриши учун 20 минутгача вақт берилади.

Чет тиллари чуқурлаштириб ўқитиладиган синфлар ва мактаблар учун мактаб метод бирлашмаси қарорига асосан қўшимча битта топшириқ берилади ва тайёргарлик кўриши учун қўшимча 10 минут вақт ажратилади.

Ўқувчи мавзу юзасидан ўз фикрини инглиз тилида эркин баён этиши керак. Ўқувчи томонидан билдирилган фикрлар грамматик ва фонетик жиҳатдан тўғри баён этилиши, нутқининг равонлиги, мавзудан четлашмаганлиги ва билдирилган фикрларнинг мантиқан бир-бири билан боғлиқлиги ҳисобга олинади. Фикрлар баён этилаётганда, сўз бирикмаларининг нотўғри ифодаланиши, грамматик ва фонетик
қоидаларга риоя қилмаслик ҳоллари бир гапнинг ўзида икки ва ундан ортиқ кузатилса, ўша гап ҳисобга олинмайди. Ўқувчи билет саволларига тўлиқ жавоб бера олмаса, ўқитувчи ўқувчига мавзу юзасидан қўшимча савол бериши мумкин.

Билет асосида ва қўшимча тарзда берилган ҳар бир саволга жавоб 5 баллик тизим асосида баҳоланади. Масалан: 1-саволга 3 балл, 2-саволга 5 балл, учинчи саволга 4 балл қўйилса, баҳолар умумлаштирилиб, ўртача балл чиқарилади. 3+5+4=12 ва 12:3=4 балл.

Ona tili, 5 sinf, Mahmudov N., 2020

Учебник по родному языку для 5 класса на узбекском языке.

Siz 1–4-sinfl arda ona tili fanining dastlabki tushunchalari haqida ma’lumotlar oldingiz. Yetuk matematik, biolog, shifokor, muhandis, diplomat yoki boshqa kasb egalari bo‘lish uchun, birinchi galda, ona tili va adabiyotni mukammal bilish darkor. Sizlar 5-sinfda so‘zlarning tovush qurilishi, to‘g‘ri yozilishi (imlo qoidalari), leksikologiya (so‘z ilmi), lug‘atshunoslik bo‘limlari, tinish belgilarining ishlatilish o‘rinlari haqida ma’lumotlarga ega bo‘lasiz, ba’zi ish qog‘ozlari bilan tanishasiz. Bundan tashqari, matn bilan tanishasiz. Matnlarni tahlil qilish jarayonida lug‘at bilan ishlaysiz va so‘zlarning ma’nosiga, qo‘llanishiga diqqatingizni qaratasiz.

TILNING IJTIMOIY AHAMIYATI.
Shoir To‘ra Sulaymonning fi krlarini tinglang.
“Til – millatning ko‘zgusi”, deydilar. Bu ko‘zguni gard-g‘ubor lardan, chang-to‘zonlardan soniya sayin tozalay borish har birimiz ning farzandlik, fuqarolik burchimizdir. Til o‘zagimiz ning, o‘zligimizning, o‘ziga bekligimizning bosh belgisidir. “Til – millatning ruhi, deyiladi. Til yo‘qolsa, millat ham tamom bo‘ladi. Til yashasa, millat ham yashaydi”.

Matnni diqqat bilan o‘qing.
Ko‘pchilik o‘zbek tilini nega o‘rganganimga qiziqadi. Bundan bir necha yil avval tasodifan juda ajoyib qo‘shiq eshitib qol – dim. Aniqlashtirib, uning o‘zbek tilida kuylanganini bildim. Shu tariqa dunyoda o‘z – bek tili borli gini bilib oldim va O‘zbekiston – ga qiziqib qoldim. Yaponiyada o‘zbek tilini o‘rgatadigan maxsus institutni topib, unda ta’lim oldim. 2016–2017-o‘quv yilida Toshkent davlat Sharqshunoslik institutida o‘qidim. O‘zbekistonda o‘tgan bir yilim menda juda katta taassurot qoldirdi. Bugunga qadar ushbu go‘zal va boy tilni o‘rganishda davom etmoqdaman. Eng katta or – zum – o‘zbek tilidagi go‘zal qo‘shiqlarni yapon tiliga tarjima qilib, Yaponiya va O‘zbekistonning madaniy hamda turizm aloqalarini yanada kuchaytirish.

MUNDARIJA.
KIRISH.
1-dars. Tilning ijtimoiy ahamiyati.
2-dars. O‘zbek til – davlat tili.
TAKRORLASH.
3-dars. Mustaqil so‘z turkumlarini takrorlash. Ot so‘z turkumi.
4-dars. Sifat so‘z turkumini takrorlash.
5-dars. Son va olmosh so‘z turkumlarini takrorlash.
6-dars. Fe’l so‘z turkumini takrorlash.
FONETIKA. GRAFIKA.
7-dars.Tilshunoslik va uning bo‘limlari. Fonetika.
8-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
11-dars. Nutq tovushlari va harf.
12-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
13-dars. Unli tovushlar.
14-dars. Undosh tovushlar.
15-dars. Nutq a’zolari.
16-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
18-dars. Nutq tovushlarining aytilishi va yozilishi.
19-dars. Nutq tovushlarining ma’no farqlash vazifasi.
20-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
21-dars. Fonetik hodisalar. So‘zlarda tovush ortishi.
22-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
23-dars. So‘zlarda tovush tushishi.
24-dars. So‘zlarda tovush almashishi.
25-dars. Bo‘g‘in va uning ahamiyati.
26-dars. Mustahkamlash.
27-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
29-dars. Urg‘u va uning ahamiyati.
30-dars. Urg‘u va uning ahamiyati (davomi).
31-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
32-dars. Yozuvlar tarixi.
33-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
34-dars. Lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosi.
36-dars. Mustahkamlash.
TALAFFUZ VA IMLO ME’YORLARI.
37-dars. Ayrim unlilar imlosi. A va O unlilarining talaffuzi va imlosi.
38-dars. I va U unlilarining talaffuzi va imlosi.
39-dars. E va O‘ unlilarining talaffuzi va imlosi.
40-dars Matn va lug‘at ustida ishlash.
41-dars. Yonma-yon kelgan unlilar talaffuzi va imlosi.
43-dars. G va K undoshlarining talaffuzi va imlosi.
44-dars. Q va G‘ undoshlarining talaffuzi va imlosi.
45-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
46-dars. D va T undoshlarining talaffuzi va imlosi.
47-dars Matn va lug‘at ustida ishlash.
48-dars. J,Dj undoshlarining talaffuzi va imlosi.
49-dars. F va V undoshlarining talaffuzi va imlosi.
51-dars. X va H undoshlarining talaffuzi va imlosi.
52-dars. Z va S undoshlarining talaffuzi va imlosi.
53-dars Matn va lug‘at ustida ishlash.
54-dars. Sh, sh va Ch, ch harfl ar birikmasi va ularning vazifalari.
55-dars. Ng, ng harfl ar birikmasi va uning vazifasi.
56-dars Matn va lug‘at ustida ishlash.
59-dars. Qo‘sh undoshlar talaffuzi va imlosi.
60-dars. Qator undoshlar talaffuzi va imlosi.
61-dars. Asos va qo‘shimchalar imlosi.
62-dars. Asos va qo‘shimchalar imlosi (davomi).
64-dars. Mustahkamlash.
65-dars. Qo‘shib yozish.
66-dars. Ajratib yozish.
67-dars. Bosh harfl ar imlosi.
68-dars. Chiziqcha bilan yozish.
69-dars. Ko‘chirish qoidalari.
LEKSIKOLOGIYA.
70-dars. O‘zbek tilining lug‘at boyligi.
71-dars. So‘zlarning shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra turlari.
72-dars. Sinonimlar. Sinonimik qatorda bosh so‘z.
73-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
74-dars. Omonimlar. Nutqda omonimlardan foydalanish.
75-dars. Antonimlar.
76-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
78-dars. Paronimlar.
79-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
80-dars. O‘zbek tili leksikasining boyish manbalari. O‘z va o‘zlashgan so‘zlar.
81-dars. Yangi paydo bo‘lgan so‘zlar.
82-dars. Tarixiy va arxaik so‘zlar.
83-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
84-dars. Joy nomlari tarixi.
85-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
88-dars. Ismlar ma’nosi va imlosi.
89-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
90-dars. Mustahkamlash.
91-dars. Terminlar. Kasbiy terminlar.
92-dars. Iqtisodiyotga oid terminlar.
93-dars. Internetga oid terminlar.
94-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
95-dars. Aniq fanlarga oid terminlar.
96-dars. Ijtimoiy-gumanitar fanlarga oid terminlar.
97-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
98-dars. Qavm-qarindoshlik bilan bog‘liq so‘zlar.
99-dars. Mustahkamlash.
101-dars. Iboralar.
102-dars. Iboralar (davomi).
103-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
105-dars. Maqollar.
106-dars. Maqollar (davomi).
107-dars. Hikmatli so‘zlar.
108-dars. Hikmatli so‘zlar (davomi).
109-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
LUG‘ATSHUNOSLIK.
110-dars. Lug‘at va uning turlari.
111-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
114-dars. Izohli lug‘at.
115-dars. Izohli lug‘at (davomi).
116-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
117-dars. Imlo lug‘ati.
118-dars. Imlo lug‘ati (davomi).
119-dars. Matn va lug‘at ustida ishlash.
120-dars. Mustahkamlash.
PUNKTUATSIYA.
122-dars. Punktuatsiya bo‘limi haqida ma’lumot.
123-dars. Nuqta va vergulning ishlatilishi.
124-dars. So‘roq belgisining ishlatilishi.
125-dars. Undov belgisining ishlatilishi.
126-dars. Qo‘shtirnoqning ishlatilishi.
Asosiy atamalar lug‘ati.

Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Ona tili, 5 sinf, Mahmudov N., 2020 – fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России. Купить эту книгу