2022-2026 yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasi to‘g‘risida
4. Qo‘shma dastur va loyihalarni ijroga yo‘naltirish va nazoratini tizimli yo‘lga qo‘yish.
Iqtisodiy bilim asoslari 9 sinf 2022
Joriy yilning 28 iyun kuni OKMK xodimlari kasaba uyushmasining 8-sayyor rayosat yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi.
Rayosat majlisida Kengash prezidiumi a’zolari, Kasaba uyushmasi Kengashi apparati mas’ul xodimlari, kombinat kasaba uyushmasining boshlang‘ich va quyi tashkilotlari rahbarlari, shuningdek, doimiy komissiya raislari faol ishtirok etishdi. Tadbir avvalida kombinat Kasaba uyushmasi Kengashi raisi Abdurashid Haydarov so‘z olib, yig‘ilish mohiyatiga to‘xtalib o‘tdi.
Kun tartibidagi birinchi masala – “Olmaliq KMK” AJ Texnologik transport boshqarmasi, Mis eritish zavodi va Markaziy ta’mirlash mexanika zavodi sexlarida “Ma’naviyat va ma’rifat” xonalari hamda burchaklarini jihozlash masalasi bo‘ldi. Ushbu masala yuzasidan Kasaba uyushmasi Kengashi huzuridagi ma’naviyat va ma’rifat masalalari bo‘yicha komissiya raisi Farog‘at Matkarimova so‘zga chiqdi. Shuningdek, tadbir davomida Elektr tarmoqlari boshqarmasi, Avtomobil’ transporti boshqarmasi, Nodir metallar va qattiq qotishmalar ishlab chiqarish bo‘yicha Ilmiy ishlab chiqarish birlashmasi va Angren kon boshqarmalarida jamoa shartnomasida xotin-qizlar uchun ko‘zda tutilgan imtiyoz va kafolatlarning bajarilishi, mehnat muhofazasi, ijtimoiy-iqtisodiy huquq va manfaatlari himoyasi borasida amalga oshirilgan ishlar haqida xotin-qizlar masalalari bo‘yicha komissiya raisi Viloyat Davletova hisobot berdi.
Shuningdek, Rayosat majlisida “Boshlang‘ich tashkilotlar kuni” dasturi doirasida “Neft mahsulotlari ta’minoti” boshqarmasi kasaba uyushmasiga amaliy yordam ko‘rsatish to‘g‘risidagi masala ham ko‘rib chiqildi.
Tadbirda tibbiyot xizmati rahbari Abdujabbor To‘xtaboyev ham so‘z olib, bugungi kunda koronavirus kasalligining yangi shtammlari paydo bo‘lgani, kasallikni eng yaxshi profilaktikasi vaksina olish ekanligin ta’kidladi. Hozirda buster doza vaksinasini olish eng samarali yo‘l ekanligini bildirdi.
Darvoqe, inson sha’ni, qadri va manfaatlari ustuvor bo‘lgan mamlakatda istiqomat qilarkanmiz, bu kabi davra suhbatlari, umuman tadbirlar mazmunan shunga qaratilganligini his etamiz. Bu kabi tadbirlar korxonalar bo‘ylab bardavomlik kasb etadi.
“Olmaliq KMK” AJ xodimlari
kasaba uyushmasi apparati, tashkiliy
masalalar bo‘yicha yetakchi mutaxassis
2022-2026 yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasi to‘g‘risida
Mamlakatimizni 2017-2021 yillarda rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasi doirasida o‘tgan davr mobaynida davlat va jamiyat hayotining barcha sohalarini tubdan isloh etishga qaratilgan 300 ga yaqin qonun, 4 mingdan ziyod O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti qarorlari qabul qilindi.
Shuningdek, inson huquqlarini ta’minlash, davlat organlarining hisobdorligi va ochiqligini kuchaytirish hamda fuqarolik jamiyati institutlari, ommaviy axborot vositalarining roli, aholi va jamoat birlashmalarining siyosiy faolligini oshirish bo‘yicha tizimli ishlar amalga oshirildi.
Milliy iqtisodiyotni isloh qilish borasida tashqi savdo, soliq va moliya siyosatini liberallashtirish, tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlash va xususiy mulk daxlsizligini kafolatlash, qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini chuqur qayta ishlashni tashkil etish hamda hududlarni jadal rivojlantirishni ta’minlash bo‘yicha ta’sirchan choralar ko‘rildi.
Fuqarolarning ijtimoiy himoyasini kuchaytirish va kambag‘allikni qisqartirish davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishi sifatida belgilanib, aholini yangi ish o‘rinlari va kafolatli daromad manbai, malakali tibbiy va ta’lim xizmatlari, munosib yashash sharoitlari bilan ta’minlash sifat jihatidan yangi bosqichga ko‘tarildi.
So‘nggi besh yillik islohotlarning natijasida mamlakatimizda Yangi O‘zbekistonni barpo etishning zarur siyosiy-huquqiy, ijtimoiy-iqtisodiy va ilmiy-ma’rifiy asoslari yaratildi.
Jahon miqyosidagi murakkab jarayonlarni va mamlakatimiz bosib o‘tgan taraqqiyot natijalarini chuqur tahlil qilgan holda keyingi yillarda “Inson qadri uchun” tamoyili asosida xalqimizning farovonligini yanada oshirish, iqtisodiyot tarmoqlarini transformatsiya qilish va tadbirkorlikni jadal rivojlantirish, inson huquqlari va manfaatlarini so‘zsiz ta’minlash hamda faol fuqarolik jamiyatini shakllantirishga qaratilgan islohotlarning ustuvor yo‘nalishlarini belgilash maqsadida:
1. Keng jamoatchilik muhokamasi natijasida “Harakatlar strategiyasidan – Taraqqiyot strategiyasi sari” tamoyiliga asosan ishlab chiqilgan quyidagi yettita ustuvor yo‘nalishdan iborat 2022-2026 yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasi (keyingi o‘rinlarda – Taraqqiyot strategiyasi) va uni “Inson qadrini ulug‘lash va faol mahalla yili”da amalga oshirishga oid davlat dasturi (keyingi o‘rinlarda – Davlat dasturi) 1 va 2-ilovalarga muvofiq tasdiqlansin:
inson qadrini yuksaltirish va erkin fuqarolik jamiyatini yanada rivojlantirish orqali xalqparvar davlat barpo etish;
mamlakatimizda adolat va qonun ustuvorligi tamoyillarini taraqqiyotning eng asosiy va zarur shartiga aylantirish;
milliy iqtisodiyotni jadal rivojlantirish va yuqori o‘sish sur’atlarini ta’minlash;
adolatli ijtimoiy siyosat yuritish, inson kapitalini rivojlantirish;
ma’naviy taraqqiyotni ta’minlash va sohani yangi bosqichga olib chiqish;
milliy manfaatlardan kelib chiqqan holda umumbashariy muammolarga yondashish;
mamlakatimiz xavfsizligi va mudofaa salohiyatini kuchaytirish, ochiq, pragmatik va faol tashqi siyosat olib borish.
2. Taraqqiyot strategiyasida inson qadrini ulug‘lashga yo‘naltirilgan ijtimoiy himoya siyosati bo‘yicha belgilangan vazifalar doirasida:
a) 2026 yilga qadar ehtiyojmand aholi ijtimoiy nafaqa va moddiy yordam bilan to‘liq qamrab olinsin.
Moliya vazirligi (T.Ishmetov) Iqtisodiy taraqqiyot va kambag‘allikni qisqartirish vazirligi (S.Xolxo‘jayev), Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi (R.Mamatov) hamda Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi (N.Xusanov) bilan birgalikda uch oy muddatda quyidagilarni nazarda tutuvchi aholini ijtimoiy himoya qilish milliy strategiyasi loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin:
ijtimoiy himoya sohasida yagona davlat siyosatini amalga oshirish;
ijtimoiy sug‘urta tizimini yaratish, jumladan, ijtimoiy sug‘urta jamg‘armasini tashkil etish;
kam ta’minlangan oilalarga ijtimoiy yordam va xizmatlarni ijtimoiy shartnoma asosida taqdim etish;
“Ijtimoiy himoya yagona reyestri” axborot tizimida yordamga muhtoj ayollar, yoshlar va nogironligi bo‘lgan shaxslar bo‘yicha alohida ma’lumotlar bazasini yaratish, jumladan, “Temir daftar”, “Yoshlar daftari” va “Ayollar daftari”ni “Ijtimoiy himoya yagona reyestri” bilan integratsiya qilish;
b) Qoraqalpog‘iston Respublikasi va Xorazm viloyatida birinchi-to‘rtinchi sinf o‘quvchilarini Davlat byudjeti mablag‘lari hisobidan bepul ovqat (nonushta yoki tushlik) bilan ta’minlash yo‘lga qo‘yilsin.
Xalq ta’limi vazirligi (B.Saidov) Sog‘liqni saqlash vazirligi (B.Musayev), Moliya vazirligi (T.Ishmetov) hamda Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi va Xorazm viloyati hokimligi bilan birgalikda ikki oy muddatda 2022 yil 1 apreldan boshlab birinchi-to‘rtinchi sinf o‘quvchilarini bepul ovqat bilan ta’minlashni tashkil etish bo‘yicha qaror loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.
Bunda loyihada ajratiladigan mablag‘lar sarflanishi ustidan jamoatchilik nazoratini o‘rnatish va korrupsiyaviy omillarning oldini olish bo‘yicha aniq mexanizmlar nazarda tutilsin;
v) 2023 yil 1 yanvardan boshlab pensiyani hisob-kitob qilish uchun ish haqining maksimal miqdori pensiyani hisoblash bazaviy miqdorining o‘n barobaridan o‘n ikki barobarigacha oshirilsin.
Moliya vazirligi (T.Ishmetov) uch oy muddatda O‘zbekiston Respublikasining “Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida”gi qonuniga quyidagi o‘zgartirishlar kiritilishini nazarda tutuvchi qonun loyihasini kiritsin:
ayollarga pensiya hisoblashda ularning bolani parvarishlash ta’tilida bo‘lish vaqtining hammasini jamlaganda ish stajiga qo‘shib hisoblanadigan 3 yillik davrni 6 yilga oshirish;
bolalikdan nogironligi bo‘lgan bolalarga 18 yoshgacha qaralgan davrni pensiya tayinlashda ish stajiga qo‘shib hisoblash.
3. Mahallaning “faol” моделиni joriy etish, uni aholi muammolarini bevosita hal qilish hamda hududni rivojlantirish uchun zarur resurs va imkoniyatlar bilan ta’minlash maqsadida 2022 yilda:
mahallalarda yangi institut sifatida joriy qilingan tadbirkorlikni rivojlantirish, aholi bandligini ta’minlash va kambag‘allikni qisqartirish masalalari bo‘yicha tuman (shahar) hokimi yordamchilari hamda yoshlar yetakchilari faoliyati samarali yo‘lga qo‘yilsin;
barcha darajadagi rahbarlar mahallaga tushib, o‘z yo‘nalishi bo‘yicha muammolarni o‘rganishi va ularga yechim topishi tartibi joriy etilib, mahalladagi ishlarning holati vazirlik, idora va hokimliklar faoliyatini baholashning bosh mezoni sifatida belgilansin;
mahalladan turib barcha davlat organlariga murojaat qilish va ularning rahbarlari bilan muloqot qilish tizimi yaratilib, davlat va ijtimoiy xizmatlarni bevosita mahallada ko‘rsatish, shu jumladan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Xalq qabulxonalari bilan samarali aloqalarni yo‘lga qo‘yish orqali mahallalarning xalq oldidagi nufuzi oshirilsin;
mahallalarda ijtimoiy-iqtisodiy muammolarni hal etishda fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlarining vakolatlari qayta ko‘rib chiqilib, moliyaviy imkoniyatlari kengaytirilsin;
mahallalarning “o‘sish nuqtalari” va ularda yashovchi aholining tadbirkorlik faoliyatidagi ixtisoslashuvidan kelib chiqib, ularda istiqomat qilib, faoliyat yurituvchi aholini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash tizimi samaradorligi oshirilsin;
mahalla hududida davlat-xususiy sheriklik asosida sport va madaniy inshootlar, ijodiy klublar, bandlikka ko‘maklashish va o‘qitish markazlari, tadbirkorlik ob’ektlari kabi infratuzilmani yaratish bo‘yicha chora-tadbirlar amalga oshirilsin;
mahallani joylardagi vakillik organlari bilan doimiy aloqalarining huquqiy asoslarini yaratish, shu jumladan, mahalla raisi tomonidan mahalliy Kengash majlisida ko‘rilishi majburiy bo‘lgan masalalarni kiritishniнг samarali mexanizmlari yo‘lga qo‘yilsin;
fuqarolar tomonidan mahalla raisiga nisbatan ishonchsizlik bildirish instituti joriy etilsin.
Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi (R.Mamatov) Iqtisodiy taraqqiyot va kambag‘allikni qisqartirish vazirligi (M.Ubaydullayev) hamda boshqa manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda uch oy muddatda keng jamoatchilik, shu jumladan, mahalla tizimida ko‘p yillik ish stajiga ega xodimlarni jalb qilgan holda mahalla faoliyatini takomillashtirishga qaratilgan chora-tadbirlar dasturi va yangilangan “Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari to‘g‘risida”gi qonun loyihasini ishlab chiqib, Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.
4. Taraqqiyot strategiyasida ta’lim sifatini oshirish bo‘yicha belgilangan vazifalar doirasida 2022 yilda:
a) 1 apreldan boshlab nodavlat maktabgacha ta’lim tashkilotlari va maktablarga farzandlarini yuborayotgan ota-onalarning oyiga 3 million so‘mgaчa bo‘lgan to‘lovlari daromad solig‘idan ozod etilsin.
Moliya vazirligi (T.Ishmetov) Davlat soliq qo‘mitasi (Sh.Kudbiyev) bilan birgalikda ikki oy muddatda Soliq kodeksi va boshqa qonunchilik hujjatlariga tegishli o‘zgartirishlar kiritishni nazarda tutuvchi normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin;
b) o‘rta ta’lim tizimini zamon talablariga moslashtirish maqsadida:
umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida darsliklarni yangilash dasturini amalga oshirish uchun Davlat byudjetidan 605 milliard so‘m ajratilsin;
141 mingta yangi o‘quv o‘rinlari yaratilsin va ularning soni 2026 yil yakuniga qadar 6,4 milliongacha yetkazilsin.
Xalq ta’limi vazirligi (B.Saidov) Moliya vazirligi (T.Ishmetov), Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi (N.Xusanov) hamda boshqa manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda yangi o‘quv o‘rinlarini yaratish va maktab o‘quvchilarini kasb-hunarga o‘qitish bo‘yicha choralarni ko‘rib borsin.
5. Taraqqiyot strategiyasida aholi salomatligini ta’minlash bo‘yicha belgilangan vazifalar doirasida 2022 yilda:
a) hududlarda birlamchi tibbiy xizmatini “bir qadam” tamoyili asosida yo‘lga qo‘yib, 105 ta oilaviy shifokor punkti va 31 ta oilaviy poliklinika tashkil etilsin.
Sog‘liqni saqlash vazirligi (B.Musayev) Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari bilan birgalikda hududlarda tegishli qurilish ishlarini 2022 yil yakuniga qadar yakunlash bo‘yicha amaliy choralarni ko‘rsin;
b) Sog‘liqni saqlash vazirligi (B.Musayev) Moliya vazirligi (T.Ishmetov) bilan birgalikda ikki oy muddatda xususiy tibbiyot tashkilotlarida Davlat byudjeti hisobidan imtiyozli toifaga kiruvchi shaxslarni davolashga yo‘llashning elektron axborot tizimi orqali ularga bepul tibbiy xizmatlarni ko‘rsatish mexanizmi joriy qilinishini ta’minlasin.
6. Xalq ta’limi vazirligi (B.Saidov) va Sog‘liqni saqlash vazirligi (B.Musayev) Moliya vazirligi (T.Ishmetov), Prezident ta’lim muassasalari agentligi hamda Ta’lim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi bilan birgalikda 2022 yil 1 iyulga qadar:
2022 yilda iqtidorli o‘qituvchi va shifokorlarning ish haqlarini malaka toifasiga qarab tabaqalashtirilgan holda oshirish;
xalqaro ekspertlarni jalb qilgan holda o‘qituvchi va shifokorlarga malaka toifalarini berish tartibi tubdan qayta ko‘rib chiqilishini ta’minlasin hamda malakani baholash uslubiyoti asosida adolatli va shaffof tizimni joriy etish bo‘yicha qaror loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.
7. Taraqqiyot strategiyasida milliy iqtisodiyotni jadal rivojlantirish va yuqori o‘sish sur’atlarini ta’minlash bo‘yicha belgilangan vazifalar doirasida:
a) 2022 yilda yillik inflyatsiya darajasini 9 foizgaчa va 2023 yilda 5 foiz hamda fiskal taqchillikni 3 foizgaчa pasaytirish choralari ko‘rilib, keyinchalik inflyatsiya va Davlat byudjeti taqchilligi ushbu ko‘rsatkichdan oshmasligi ta’minlab borilsin.
Bunda davlat ulushiga ega tijorat banklarida transformatsiya jarayonlarini yakunlab, 2026 yil yakuniga qadar bank aktivlarida xususiy sektor ulushi 60 foizgacha chiqarilsin.
Vazirlar Mahkamasi (J.Qo‘chqorov) Markaziy bank (M.Nurmuratov) bilan birgalikda iqtisodiyotning yuqori o‘sish sur’atlarini saqlab qolish, makroiqtisodiy barqarorlikni ta’minlash bo‘yicha amaliy choralarni doimiy ravishda ko‘rib borsin;
b) 2023 yildan qo‘shilgan qiymat solig‘i stavkasi 12 foizgacha hamda bank, moliya va telekommunikatsiya kabi tadbirkorlik yo‘nalishlarida foyda solig‘i stavkasi 15 foizgacha tushirilsin.
Moliya vazirligi (T.Ishmetov) Davlat soliq qo‘mitasi (Sh.Kudbiyev) bilan birgalikda 2022 yil 1 sentyabrga qadar O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksiga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritishni nazarda tutuvchi qonun loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin;
v) “Yashil iqtisodiyot” texnologiyalarini barcha sohalarga faol joriy etish orqali 2026 yilga qadar iqtisodiyotning energiya samaradorligini 20 foizga oshirish va havoga chiqariladigan zararli gazlar hajmini 20 foizga qisqartirish choralari ko‘rilsin.
Ushbu ko‘rsatkichlarga erishish maqsadida quyidagi loyihalar Vazirlar Mahkamasiga kiritilsin:
Energetika vazirligi (A.Sultanov), Qurilish vazirligi (B.Zakirov) 2022 yil 1 martga qadar – qayta tiklanuvchi energiya manbalaridan foydalanishni kengaytirish va qo‘llab-quvvatlash hamda ijtimoiy, tijorat va ma’muriy-maishiy bino va inshootlarning energiya samaradorligini oshirish dasturlari;
Iqtisodiy taraqqiyot va kambag‘allikni qisqartirish vazirligi (B.Abdinazarov), Energetika vazirligi (A.Sultanov) 2022 yil 1 iyunga qadar – sanoat tarmoqlarida yo‘qotishlarni kamaytirish va resurslarni ishlatish samaradorligini oshirish bo‘yicha ”yashil iqtisodiyot”ga o‘tish va energiya tejamkorligini ta’minlash dasturi hamda elektromobillar ishlab chiqarish va ulardan foydalanishni rag‘batlantirish tizimini yaratish bo‘yicha qaror.
8. Qoraqalpog‘iston Respublikasining Mo‘ynoq tumani uchun maxsus soliq stavkalarini o‘rnatish tajribasi asosida sharoiti “og‘ir” bo‘lgan tumanlarda tadbirkorlikni rivojlantirish uchun qo‘shimcha qulayliklar yaratish ishlari davom ettirilsin.
Moliya vazirligi (T.Ishmetov) Davlat soliq qo‘mitasi (Sh.Kudbiyev) bilan birgalikda 2022 yil 1 oktyabrga qadar sharoiti “og‘ir” bo‘lgan hududlarda 2025 yil 1 yanvargacha yangi tashkil etiladigan tadbirkorlik sub’ektlariga aylanmadan olinadigan soliq stavkasi 1 foiz stavkada hamda yuridik shaxslardan olinadigan yer solig‘i, yuridik shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliqlari hisoblangan summadan 1 foiz stavkada to‘lash tizimini joriy etish bo‘yicha qonun loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.
9. 2022 yildan boshlab bosqichma-bosqich tadbirkorlikka oid barcha majburiy talablarni yagona elektron reyestrga kiritish tartibi joriy etilsin hamda takrorlanuvchi va o‘z ahamiyatini yo‘qotgan majburiy talablar qayta ko‘rib chiqilib, yagona reyestr 2025 yil 1 iyuldan boshlab to‘liq ishga tushirilsin.
Adliya vazirligi (R.Davletov) Tadbirkorlik sub’ektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish bo‘yicha vakil (D.Qosimov) va Savdo-sanoat palatasi (A.Ikramov) bilan birgalikda uch oy muddatda tadbirkorlik sohasidagi majburiy talablar xatlovdan o‘tkazib, ularni qayta ko‘rib chiqish va tegishli yo‘nalishlar bo‘yicha yagona reyestrga kiritish hamda ushbu reyestrni 2025 yilga qadar to‘liq ishga tushirish yuzasidan takliflarni O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasiga kiritsin.
10. 2022 yil 1 aprelga qadar tadbirkorlik sub’ektlarida masofaviy (onlayn) faoliyat ko‘rsatish imkoniyatlarining mavjudligidan hamda ularning ixtisoslashuvidan kelib chiqib, litsenziya va boshqa ruxsat etuvchi hujjatlarni olish tartib-taomillari quyidagilarni inobatga olgan holda soddalashtirilsin:
ayrim faoliyat turlariga faqat malakaviy talablarni belgilash orqali bino va inshoot, xona, asbob-uskuna, texnika vositalari, boshqa jihozlar hamda ularga bo‘lgan shartlarni bekor qilish;
faoliyat yo‘nalishidagi ehtiyojdan kelib chiqib mutaxassisni tanlash huquqini berish orqali shtatida mavjud bo‘lishi shart bo‘lgan xodimlarga bo‘lgan talablarni qayta ko‘rib chiqish;
muayyan faoliyat bilan ko‘chma tartibda, shu jumladan, avtotransport vositalaridan foydalangan holda shug‘ullanish imkoniyatini yaratish;
xizmat ko‘rsatish mamlakat hududidan tashqarisida amalga oshirilishi sababli xorijdan kelgan buyurtmalar bo‘yicha milliy standart va talablarni bekor qilish;
“bog‘lovchi-operator” sifatida masofaviy xizmat ko‘rsatishga ixtisoslashgan tadbirkorlik sub’ektlari (agregatorlar) faoliyatiga doir maxsus shartlarni belgilash orqali ayrim litsenziya va boshqa ruxsat etuvchi hujjatlarni olish bo‘yicha talablarni bekor qilish.
Adliya vazirligi (R.Davletov) Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi (Sh.Shermatov) hamda boshqa manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda ikki oy muddatda litsenziya va ruxsat etuvchi hujjatlar talablarining mazkur bandga muvofiq qayta ko‘rib chiqilishini ta’minlasin.
11. Iqtisodiyotda davlat ishtirokini qisqartirish va xususiy sektor uchun keng yo‘l ochish maqsadida eksklyuziv huquqlarni bekor qilish va davlat ishtirokidagi kompaniyalarni xususiylashtirish hisobiga 25 dan ortiq faoliyat turi bo‘yicha monopoliyalar tugatilsin:
2022 yilda – 14 ta, shu jumladan, sertifikatlashtirish xizmatlari;
2023-2025 yillarda – 11 ta, shu jumladan, neft mahsulotlarini saqlash, temir yo‘llarda tashishda qo‘shimcha xizmatlarni ko‘rsatish, aerovokzal va vokzal oldi komplekslarini yuritish xizmatlari, temir yo‘lda ekspeditorlik xizmatlari.
12. Taraqqiyot strategiyasida hududlarni kompleks ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish bo‘yicha belgilangan vazifalar doirasida hududlar bilan ishlashning quyidagilarni nazarda tutuvchi yangi tartibi o‘rnatilsin:
2022-2026 yillarga mo‘ljallangan hududlarni kompleks ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish bo‘yicha dasturlar asosida har yili barcha tuman va shaharning muammo va imkoniyatlarini chuqur o‘rgangan holda hududlar kesimida taraqqiyot dasturlari ishlab chiqiladi;
har chorak yakuni bo‘yicha Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimlari hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish dasturlaridagi vazifalarning bajarilishi yuzasidan xalq deputatlari Kengashlariga, Bosh vazirning o‘rinbosarlari hamda vazirlik va idoralar rahbarlari esa Oliy Majlis palatalariga hisobot beradi;
ijtimoiy-iqtisodiy sohani isloh qilish va ustuvor tarmoqlarni rivojlantirishga yo‘naltirilgan muhim loyihalar barcha hududlarning talablari va mahalliy tashabbuskorlarning takliflarini inobatga olgan holda mahalliy jamoatchilik ishtirokida keng muhokama qilinganidan keyin qabul qilinadi.
Vazirlar Mahkamasi bir oy muddatda 2022-2026 yillarga mo‘ljallangan respublikaning hududlarini kompleks ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish bo‘yicha dasturlar loyihalarini tasdiqlasin.
13. Davlat boshqaruvi organlarining “Davlat – inson uchun” tamoyili asosida hududiy masalalarni hal qilishdagi mas’uliyati
va javobgarligini kuchaytirish hamda ularning strategik yo‘nalishlarni rejalashtirishga qaratilgan yangi tizim yaratish maqsadida:
mahallalarda tadbirkorlikni rivojlantirish, aholi bandligini ta’minlash va kambag‘allikni qisqartirish masalalari bo‘yicha tuman (shahar) hokimi yordamchilari hamda yoshlar yetakchilari tomonidan doimiy ravishda mahallani o‘rganish va tahlil qilish natijasiga ko‘ra ularni rivojlantirish bo‘yicha “yo‘l xaritalari”ni ishlab chiqish amaliyoti yo‘lga qo‘yilsin;
barcha bo‘g‘indagi davlat boshqaruvi organlarining bir yillik ish dasturini, shu jumladan, jamoatchilik ishtirokida ishlab chiqish, ularning ijro holatini doimiy e’lon qilib borish amaliyoti yo‘lga qo‘yilsin;
davlat organlarida murojaatlarni tahlil qilish, ijtimoiy so‘rovlar va jamoatchilik muhokamalarini o‘tkazish natijalaridan kelib chiqib, hududlar (tuman, shahar, qishloq va mahalla) kesimida o‘z tuzilmalarining faoliyati bo‘yicha dasturlar ishlab chiqilib, e’lon qilib borilsin;
davlat boshqaruvi organlari tomonidan qabul qilinayotgan qarorlarning ijro etilishi jarayonini jamoatchilik tomonidan kuzatib borish, shu jumladan, ommaviy axborot vositalarida muntazam e’lon qilib borish tizimi yaratilsin;
har bir tarmoq va hudud bo‘yicha qabul qilingan dasturlar ijrosi yuzasidan rahbarlarning hisobot berish tizimi yo‘lga qo‘yilsin.
Vazirlar Mahkamasi manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda to‘rt oy muddatda mazkur bandda nazarda tutilgan tizimni samarali yo‘lga qo‘yish yuzasidan qaror loyihasini kiritsin.
14. Davlat xizmatlari qamrovi va tezkorligini oshirish, ularning ko‘rsatilishida aholining barcha qatlamlari manfaatlari inobatga olinishini ta’minlash maqsadida 2022 yilda:
fuqarolarga hujjatlarni berish va almashtirishda, shuningdek, o‘zaro bog‘liq davlat xizmatlarini murojaatni kutmasdan taklif etish amaliyoti yo‘lga qo‘yilsin;
“Fuqarolarning raqamli pasporti” loyihasini joriy qilish hisobiga aholidan tug‘ilganlik to‘g‘risida va haydovchilik guvohnomalari, shahodatnoma va diplom kabi muayyan faktni tasdiqlovchi hujjatlarni talab qilish amaliyoti bekor qilinsin;
keksa va nogironligi bo‘lgan shaxslarga davlat xizmatlarini ko‘rsatish tizimini soddalashtirish va ularga zamonaviy texnologiyalarni joriy etish orqali qo‘shimcha qulayliklar yaratilsin.
Adliya vazirligi (R.Davletov) va Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi (Sh.Shermatov) 2022 yil 1 oktyabrga qadar davlat xizmatlari tizimini xalqqa yanada yaqinlashtirish, navbatlarni qisqartirish, davlat xizmatlarini raqamlashtirish va xususiy sektorga o‘tkazish choralarini nazarda tutuvchi qaror loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.
15. Taraqqiyot strategiyasida adolat va qonun ustuvorligini ta’minlash bo‘yicha belgilangan vazifalar doirasida 2022 yilda:
ijtimoiy himoyaga muhtoj fuqarolarga jinoyat ishlari bilan bir qatorda fuqarolik va ma’muriy ishlar bo‘yicha ham davlat hisobidan bepul yuridik yordam ko‘rsatish tartibi joriy etilsin;
qarori, harakati (harakatsizligi) noqonuniy emasligini ma’muriy sudda isbotlash majburiyatini, uni qabul qilgan mansabdor shaxsning o‘ziga yuklash tartibiga amal qilinishi qat’iy ta’minlansin;
harakatlanish erkinligi cheklangan shaxslarni hisobga olish bo‘yicha yagona onlayn elektron reyestr yuritilishi yo‘lga qo‘yilsin.
16. Jazoni o‘tab bo‘lgan fuqarolarning kelgusida jamiyatda o‘z o‘rnini topishiga amaliy ko‘maklashish uchun “dastlabki ijtimoiy-moddiy yordam paketi”ni berish tizimi joriy qilinsin.
Ushbu tizim doirasida jazoni o‘tab bo‘lgan va o‘zining tadbirkorlik, me’morchilik, hunarmandchilik kabi yo‘nalishlarda aniq loyihalarini taqdim etib, mustaqil faoliyatini boshlamoqchi bo‘lgan fuqarolarga bir martalik moddiy yordam berish amaliyoti yo‘lga qo‘yilsin.
Ichki ishlar vazirligi (P.Bobojonov), Moliya vazirligi (T.Ishmetov), Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi (N.Xusanov) uch oy muddatda “dastlabki ijtimoiy-moddiy yordam paketi”ni berish tizimini ishga tushirishni nazarda tutuvchi qaror loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.
17. Ichki ishlar vazirligi (P.Bobojonov) va Transport vazirligi (I.Maxkamov) Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari bilan birgalikda uch oy muddatda rivojlangan mamlakatlar tajribasini inobatga olgan holda yo‘l infratuzilmasini takomillashtirish va xavfsiz harakatlanish sharoitlarini yaratish orqali yo‘llarda avariya va o‘lim holatlarini qisqartirish bo‘yicha dastur loyihasini Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.
Bunda yo‘l infratuzilmasini xalqaro standartlarga moslashtirish, harakatni boshqarish tizimini to‘liq raqamlashtirish, yo‘llarda xavfsiz harakatlanish uchun barcha ishtirokchilarga munosib sharoitlarni yaratish va jamoatchilikning ushbu sohadagi ishlarda keng ishtirokini ta’minlashga hamda “Ochiq byudjet” axborot portali orqali yo‘naltiriladigan mablag‘lardan aynan mazkur yo‘nalishda samarali foydalanishga alohida e’tibor qaratilsin.
18. 2022-2026 yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasini amalga oshirish bo‘yicha respublika komissiyasi (keyingi o‘rinlarda – Respublika komissiyasi) hamda uning ishchi guruhi tarkiblari 3 va 4-ilovalarga muvofiq tasdiqlansin.
Komissiya va ishchi guruh zimmasiga Taraqqiyot strategiyasiga kiritilgan tadbirlar to‘liq, o‘z vaqtida va sifatli bajarilishini tashkil etish va monitoring qilish, shuningdek, uni 2023-2026 yillarda amalga oshirish bo‘yicha tegishli yillik davlat dasturlari loyihalarining tayyorlanishini muvofiqlashtirish vazifasi yuklansin.
19. Belgilab qo‘yilsinki:
Taraqqiyot strategiyasini o‘z vaqtida va samarali amalga oshirish barcha davlat organlari hamda ularning mansabdor shaxslari faoliyatining ustuvor vazifasi hisoblanadi;
Taraqqiyot strategiyasi besh bosqichda, yurtimizda yillarga beriladigan nomlardan kelib chiqib, har bir yil bo‘yicha davlat dasturlari qabul qilinishini nazarda tutgan holda amalga oshiriladi.
20. Oliy Majlis huzuridagi Nodavlat notijorat tashkilotlari va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlarini qo‘llab-quvvatlash jamoat fondi, Inson huquqlari bo‘yicha milliy markaz, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi hamda “Taraqqiyot strategiyasi” markazi ta’sischilarining “Taraqqiyot strategiyasi” markazining faoliyatini xalqaro standartlarga muvofiq tadqiqot va “aql” markazi sifatida qayta tashkil etish hamda quyidagi qo‘shimcha vazifalar yuklatish to‘g‘risidagi tashabbuslari qo‘llab-quvvatlansin:
tegishli yo‘nalishlarda aniqlangan tizimli muammolarni, jumladan, byurokratik to‘siqlar, qonunchilikdagi nomuvofiqliklar, ishlamayotgan huquqiy mexanizmlar, eskirib ketgan qoidalarni umumlashtirish;
ko‘tarilayotgan tizimli muammolar va Taraqqiyot strategiyasida yuklatilgan vazifalardan kelib chiqib, tegishli davlat organlari vakillari bilan uchrashuv va muloqotlar tashkil etib borish;
tadbirkorlar, olimlar, ekspertlar hamjamiyati va jamoatchilik vakillari bilan birga tizimli muammolarni muhokama qilgan holda, ularni bartaraf etish bo‘yicha aniq takliflar ishlab chiqish;
tegishli yo‘nalishlar bo‘yicha mavzuli ijtimoiy so‘rovlar o‘tkazish
va ularning natijalari bo‘yicha ilmiy izlanishlar olib borish.
Vazirlar Mahkamasi ikki oy muddatda “Taraqqiyot strategiyasi” markazining faoliyatini ilg‘or xorijiy tajriba asosida tashkil etish, shuningdek, islohotlarni amalga oshirish jarayoniga jamoatchilikni jalb qilish uchun “ilmiy maydon” yaratish bo‘yicha choralarni ko‘rsin.
21. “Yuksalish” umummilliy harakati va “Vatandoshlar” fondining Taraqqiyot strategiyasini amalga oshirish jarayonlariga milliy va xalqaro hamjamiyatni keng jalb qilib borishga qaratilgan quyidagi takliflari qo‘llab-quvvatlansin:
Taraqqiyot strategiyasi va Davlat dasturida belgilangan maqsadlarga erishilganlik darajasini baholab borish maqsadida “Yuksalish” umummilliy harakati huzurida fuqarolik jamiyati institutlari vakillaridan iborat yillik muqobil hisobotlar tayyorlab boruvchi Mustaqil monitoring va baholash jamoatchilik guruhini tashkil etish;
hududlarda nodavlat notijorat tashkilotlar, ommaviy axborot vositalari vakillari, ekspertlar va mahalla faollaridan iborat Taraqqiyot strategiyasini qo‘llab-quvvatlash jamoatchilik guruhlarini tashkil etish va tizimli ravishda jamoatchilik eshituvlarini o‘tkazib borish;
fuqarolar tomonidan ko‘tarilayotgan tashabbuslarni umumlashtirib, fuqarolik jamiyati institutlarini jalb qilgan holda jamoatchilik loyihalarini ilgari surish.
22. “Taraqqiyot strategiyasi” markazi Taraqqiyot strategiyasi va Davlat dasturida belgilangan vazifalarning bajarilishi holati yuzasidan tahliliy va axborot materiallarini Internet jahon axborot tarmog‘ida va ommaviy axborot vositalarida aks ettirib borish choralarini ko‘rsin.
23. “Taraqqiyot strategiyasi” markazi va “Yuksalish” umummilliy harakati Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi bilan birgalikda bir oy muddatda Taraqqiyot strategiyasi va Davlat dasturining joylardagi ijrosi natijadorligini aholiga yetkazish bo‘yicha onlayn portalni ishga tushirsin.
Bunda chora-tadbirlar ijrosi bo‘yicha aholining fikrlari, taklif
va e’tirozlarini qabul qilgan holda ilgari surilgan tashabbuslar tizimlashtirilib, har oyda Respublika komissiyasiga kiritib borilsin.
24. Vazirlar Mahkamasi:
muntazam ravishda Taraqqiyot strategiyasi, Davlat dasturi va hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish dasturlarida belgilangan chora-tadbirlarning o‘z vaqtida va sifatli bajarilishini tashkil etsin;
har chorakda Taraqqiyot strategiyasi, Davlat dasturi va hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish dasturlarini ijro etish holatini har tomonlama muhokama qilib, aniqlangan muammo va kamchiliklarni bartaraf etish hamda ularga yo‘l qo‘ygan mansabdor shaxslarni intizomiy javobgarlikka tortish choralarini ko‘rib borsin;
Taraqqiyot strategiyasini keyingi yillarda amalga oshirish bo‘yicha yillik davlat dasturlari loyihalarini o‘z vaqtida tayyorlab borilishini ta’minlasin.
25. Adliya vazirligi Hisob palatasi, “Taraqqiyot strategiyasi” markazi va “Yuksalish” umummilliy harakati bilan birgalikda:
Taraqqiyot strategiyasi va Davlat dasturi amalga oshirilishining borishini tizimli monitoring qilish, uni sifatli va o‘z vaqtida bajarish uchun qo‘shimcha choralar ko‘rish bo‘yicha tavsiyalarni ishlab chiqish;
Taraqqiyot strategiyasi va Davlat dasturida nazarda tutilgan normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarining sifatli va o‘z vaqtida ishlab chiqilishi, kelishilishi, jamoatchilik muhokamasiga joylashtirilishiga amaliy yordam ko‘rsatib borsin;
Taraqqiyot strategiyasi va Davlat dasturini amalga oshirish yakunlariga bag‘ishlangan axborot-tahliliy sharhlarni tayyorlash, ularni xorijiy tillarda e’lon qilish va keng tarqatishni ta’minlasin;
monitoring natijalari to‘g‘risidagi axborotni har oyda Respublika komissiyasiga kiritib borsin.
26. Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi (A.Xodjayev), O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi (A.Xadjayev) va O‘zbekiston Milliy axborot agentligi (A.Ko‘chimov) ommaviy axborot vositalari bilan birgalikda muntazam ravishda:
Taraqqiyot strategiyasi va Davlat dasturining maqsad va vazifalarini ommaviy axborot vositalarida, shu jumladan, Internet jahon axborot tarmog‘ida va ijtimoiy tarmoqlarda keng sharhlab borilishini hamda uning mazmun-mohiyati jamoatchilikka tushuntirilishini;
Taraqqiyot strategiyasi va Davlat dasturi doirasida amalga oshirilayotgan chora-tadbirlarning borishi va natijalari to‘g‘risidagi xolis va to‘liq ma’lumot aholiga tezlik bilan yetkazilishini ta’minlasin.
27. Mazkur Farmon ijrosini samarali tashkil qilishga mas’ul va shaxsiy javobgar etib vazirlik va idoralar rahbarlari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi, viloyatlar
va Toshkent shahar hokimlari belgilansin.
Mazkur Farmon ijrosini har oyda muhokama qilib borish, ijro uchun mas’ul tashkilotlar faoliyatini muvofiqlashtirish va nazorat qilish Respublika komissiyasi zimmasiga yuklansin.
Amalga oshirilgan chora-tadbirlar to‘g‘risida har chorakda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga axborot kiritib borilsin.
O‘zbekiston Respublikasi
Prezidenti Sh.MIRZIYOEV
2022 yil 28 yanvar
Kimyo fanidan olimpiada test savollari (9-sinf uchun)
2. 28 litr ammiak va kislorod aralashmasi katalizator ishtirokida reaksiyaga kirishda. Bunda 6 l kislorod ortib qoldi. Boshlang’ich aralshmadagi kislorodning hajmini (l) aniqlang? A) 20,2 B) 8,3 C) 18,2 D)12,6
3. Agar 2,69 gr metall xloriddan 1,95 gr metall gidroksid olingan bo’lsa, metallning ekvivalent massasini aniqlang?
A) 33,45 B) 31,75 C) 68,5 D)27,25
4. K4[Fe(CN)6] molekulasi markaziy atomning gibridlanish turi qanday?
A) Sp 3 d 2 B) Sp 3 d 1 C) Sp 3 D) Sp 3 d 3
5. 9,3 g ishqoriy metall oksidi 200 g suvda eritilganda hosil bo‘lgan birikmaning massa ulushi 5,73% ni tashkil qilsa, oksid tarkibidagi metallni toping.
A) Kaliy B) Litiy C) Seziy D) Natriy
6. Davr ichida element atom nomerining ortishi bilan elementlarning….?
A) Atom radiuslari va elektron manfiyliklari kamayadi
B) Atom radiuslari ortadi va elektron manfiyliklari kamayadi
C) Atom radiuslari kamayadi va elektron manfiyliklari ortadi
D) Atom radiuslari ham va elektron manfiyliklari ham ortadi
7. Kislorodning hajmiy ulushi 20% bo‘lgan vodorod va kisloroddan iborat 27 g aralashma portlatilgandan so‘ng ortib qolgan gaz va uning massasini (g) aniqlang.
A) Kislorod, 8,64 B) Vodorod, 17,28 C) Vodorod, 2,7 D) Kislorod, 0,32
8. Rux plastinka tarkibida 13,5 g mis(II) xlorid bo‘lgan eritmaga tushirildi. Plastinka massasi 0,01 gr ga o‘zgargan bo‘lsa, eritmada necha gramm mis(II) xlorid qoladi?
A) 13,11 B) 12,15 C) 2,4 D) 5,76
9. 6,39 g marganes oksidi alyuminotermiya usuli bilan qaytarilganda, 1,806 . 10 22 ta alyuminiy oksidi hosil bo‘lsa, marganetsning qaysi oksidi qaytarilgan?
10. Mis va ruxdan iborat 120 g qotishmadagi misning massa ulushi 60% bo‘lsa, unga necha gramm rux qorilganda Cu3Zn5 tarkibli qotishmaga aylanadi?
A) 122 B) 140 C) 92 D) 74
11. Quyidagi moddalarning qaysi biri bilan xlor bevosita birikmaydi?
A) Kislorod B) Vodorod C) Fosfor D) Natriy
12. Quyidagi yadro reaksiyasida 9,44 mg uran reaksiyaga qatnashib 12,04•10 19 ta neytron ajralsa, hosil bo‘lgan izotopni ko‘rsating.
A) Enshteniy-249 B) Fermiy-248 C) Berkliy-248 D) Fermiy-257
13. Qaysi qatorda faqat izobarlarlar keltirilgan?
A) H, D, T B) K, Ca, Ar C) O, O, O D) H, O, O
14. 3,75% li HCI eritmasini hosil qilish uchun 1,3 l suvga qancha hajm (l,n.sh.) HCI gazini yuttirish kerak?
A) 47,8 B) 27,7 C) 50,65 D) 31,1
15. 20% li KON eritmasini hosil qilish uchun tarkibida 44 g KON tutgan 453 g eritmada qancha massali (g) kaliy oksidni eritish kerak? A) 47 B) 48 C) 45 D) 51
16. VIII B guruhidagi elementlardan faqat ikkitasi guruh nomeriga mos oksidlanish darajasi (+8) namoyon qilishlari mumkin, bular . . . . . ?
A) Fe,Pt B) Pd,Os C) Jr,Pt D) Ru,Os
17. Kalsiy digidroortofosfat bilan kalsiy gidrofosfat miqdorlari nisbati qanday bo‘lganda, ulardan tayyorlangan aralashmadagi kalsiyning massa ulushi 20% bo‘ladi?
A) 1,82 B) 1,79 C) 1,93 D) 1,87
18. Massasi 93 g bo‘lgan eritmadagi natriy gidroksid va natriy karbonatning massa ulushlari tegishli ravishda 1,42% va 2,7% bo‘lgan. Shu eritmaga 4,7 g natriy gidrokarbonat qo‘shilgandan keyin, eritmadagi natriy karbonat va gidrokarbonatning massa ulushlarini (%) hisoblang.
A) 6,15; 1,97 B) 5,90; 1,78 C) 4,24; 3,15 D) 5,28; 1,15
19. Kaliy sulfatning dissotsilanmagan molekulalari soni 80 ta bo‘lsa, eritmadagi ionlar sonini hisoblang. (α=75%). A) 25 B) 240 C) 320 D) 720
20. 0,001 mol/l konsentratsiyali xlorid kislota eritmasining pH ko‘rsatkichini aniqlang. (dissotsilanish darajasi 100%). A) 2 B) 5 C) 3 D) 6
21. 310 g 14,9% li mis sulfat eritmasi elektroliz qilinganda anodda 1,86 l (n.sh.) gaz ajralgandan so‘ng jarayon to‘xtatildi. Mis sulfatning massa ulushi (%)aniqlang.
A) 21,2 B) 5,63 C) 6,6 D) 10,6
22. Izobutilbromid, ikkilamchi butilbromid aralashmasiga natriy metalli qo‘shilib qizdirilsa qanday alkanlar hosil bo‘lishi mumkin?
1) 2,5-dimetilgeksan; 2) 2,3,4,5-tetrametilgeksan; 3) 3,4-dimetilgeksan;
4) 2,2,3,3-tetrametilbutan; 5) 3,3,4,4-tetrametilgeksan; 6) 2,4-dimetilgeksan;
7) 2,2,4-trimetilpentan; 8) 2,2,3-trimetilpentan; 9) 3,3-dimetilgeksan.
A) 1,3,4 B) 2,4,8 C) 1,3,6 D) 5,6,8
23. Izopren va kislorod aralashmasi yonishidan 2,6 mol SO2 hosil bo‘ldi. Ortib qolgan alkadienni to‘la bromlash uchun 0,6 mol Br2 sarflandi. Boshlang‘ich aralashmadagi izopren miqdorini (mol) aniqlang.
A) 0,47 B) 0,82 C) 0,52 D) 0,30
24. Uch molekula atsetilenni trimerlanishidan qanday modda hosil bo’ladi?
A) Geksan B) Etan C) Benzol D) Geksen
25. Suvsiz sirka kislota tayyorlash uchun 91% li 400 g sirka kislota eritmasida qancha miqdorda (g) sirka angidrid eritilishi kerak? A) 364 B) 151 C) 51 D) 204
26. 24,3% li 70 g kumush nitrat eritmasiga tarkibida ekvivalent miqdorda natriy galogenid bo‘lgan 80 g eritma qo‘shildi. Cho‘kma ajratilgandan so‘ng 6,48% li eritma hosil bo‘ldi. Reaksiyada qaysi tuzning eritmasi ishlatilgan?
A) NaBr B) NaCI C) NaF D) NaI
27. Molekulyar kristall panjaraga ega bo’lgan moddalarni ko’rsating.
A)Quruq muz, yod B)Olmos, yod C)kaliy xlorid D)Grafit,osh tuzi.
28. Dengizda o’sadigan laminariyada qaysi galogenning birikmasi to’planadi?
29. Xona haroratida azot quyidagi metallarning qaysi biri bilan reaksiyaga kirishadi?
A) Ca B) Al C) Li D) Mg.
30. U rangsiz, tiniq, nur sindirish xususiyati kuchli, eng qattiq modda, gap uglerodning qaysi allotropik ko’rinishi haqida?
A) Grafit B) Olmos C) Fullerin D) Karbin
31. Mis va oltindan iborat 80 gr qotishmada misning massa ulushi 65% bo’lsa, unga necha gramm oltin qo’shilganda Cu3Au tarkibli birikma olinadi?
oksidlanish-qaytarilish reaksiyasidagi koeffisentlar yig’indisini toping?
33. Ma’lum sharoitda 10 litr SO2 va SO3 gazlari aralashmasining H2 ga nisbatan zichligi 36 ga teng bo‘lsa, dastlabki aralashmadagi SO2 va SO3 larning hajmini aniqlang?
34. Reaksiya tezligini 90 marta oshirish uchun haroratni necha gradusga oshirish kerak? Reaksiyaning temperatura koeffitsenti 2,7 ga teng.
35. Al4(P2O7)3 molekulasida kimyoviy bog‘lar soni nechta?
36. Uchuvchan oltingugurt ftoridida oltingugrt yuqori valentlikni namoyon qiladi, shu ftoridning vodorodga nisbatan zichligini aniqlang?
37.42 l propanni yondirish uchun tarkibida 10% ozon bo‘lgan kislorod-ozon aralashmasidan qanday hajmda (l, n.sh.) kerak bo‘lishini hisoblang.
38. Izobutan molekulasida uglerod atomlari oksidlanish darajalarining yig‘indisi nechaga teng?
39. Sanoatda eng arzon vodorod olishga imkon beradigan usul?
40. Skandiynning tashqi elektron qobig’i qanday tuzilgan?
Kimyo kalit
| S | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| J | A | C | B | A | D | C | C | B | C | D | A | B | B | D | A |
| S | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
| J | D | D | A | D | C | C | C | B | C | D | A | A | C | C | B |
39. Metanni suv bug‘i bilan konversiyalash
Iqtisodiy bilim asoslari 9-sinf
9Apps is your first choice to download apps. 30,000+ users downloaded Iqtisodiy bilim asoslari 9-sinf latest version on 9Apps for free every week! This will give an informative for the other crazy players. This hot app was released on 2019-10-11. I believe that if you are an android apps lover, you would not miss it.
IQTISODIY BILIM
ASOSLARI
9-sinf uchun darslik
O‘zbek tilida
Sariqov Ergashvoy Sotvoldiyevich.
Iqtisodiy bilim asoslari: Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining
9-sinfi uchun darslik/E.S.Sariqov, B.Q.Xaydarov. — T.: 2019.
— 160 b.
Ergashvoy Sotvoldiyevich Sariqov,
Bahodir Qayumovich Xaydarov
S32
“Huquq va Jamiyat” nashriyoti, 2019,
Toshkent sh, Jumamasjid ko‘chasi 6-u
IQTISODIY BILIM
ASOSLARI
9-sinf uchun darslik
‘Zbek tilida
Sariqov Ergashvoy Sotvoldiyevich.
Iqtisodiy bilim asoslari: Umumiy o‘rta ta’lim maktablarining
9-sinfi uchun darslik / E.S. Sariqov, B.Q. Xaydarov. – T .: 2019.
– 160 b.
Ergashvoy Sotvoldiyevich Sariqov,
Bahodir Qayumovich Xaydarov
S32
“Huquq va Jamiyat” nashriyoti, 2019,
Toshkent sh, Jumamasjid ko‘chasi 6-u
What’s New with Iqtisodiy bilim asoslari 9 1.0.0
иктисодиёт асослари 9 синф: ru-RU
Iqtisodiy bilim asoslari 9 sinf 2022
Chora-tadbirlar
Amalga oshirish mexanizmi
Bajarish muddati
Moliyalashtirish manbai
Ijro uchun
mas’ullar
I. Oilalarda uzluksiz ma’naviy tarbiyani amalga oshirish
Jamiyatda milliy tarbiya an’analari, qadriyatlarini tiklash, oila institutini mustahkamlash, rivojlantirish, zamonaviy oila ma’naviyati mezonlarini joriy etishga qarati�gan fundamental, amaliy va innovatsion tadqiqotlarni tashkil etish, moliyalashtirish, o‘tkazish hamda tadqiqot natijalarini hayotga tatbiq etish.
1.Fundamental, amaliy va innovatsion tadqiqotlar loyihalarini ishlab chiqish.
2.Tadqiqot loyihalarini moliyalashtirish va amalga oshirish.
3.Tadqiqot natijalari bo‘yicha risolalar, o‘quv-metodik qo‘llanmalar, kitoblar chop etish, multimedia mahsulotlarini tayyorlash.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Innovatsion rivojlanish vazirligi,
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
Oiladagi ma’naviy-axloqiy qadriyatlarni mustahkamlash maqsadida yoshlarni oilaviy hayotga tayyorlash, oiladagi nizoli holatlarni hal etishning huquqiy va pedagogik-psixologik asoslarini o‘rgatish, ajralishlarning oldini olishda “Ota-ona farzandini voyaga etguniga qadar boqish va tarbiyalash uchun javobgar” prinsipiga asoslangan “Ota-onalik — baxt va burch” targ‘ibot tadbirlarini tashkil etish.
1. Targ‘ibot tadbirlari rejasini ishlab chiqish.
2020-yil
3 — 20-fevral
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
“Oila” ilmiy-amaliy tadqiqot markazi,
O‘zbekiston Respublikasi Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi
2. Targ‘ibotchilar guruhini shakllantirish.
3. Targ‘ibot tadbirlarini manzilli tashkil etish.
Jamiyatda ijtimoiy-ma’naviy muhitni sog‘lomlashtirish, farzand tarbiyasi, oilaviy qadriyatlarimizga zid bo‘lgan turli ma’naviy tahdidlarga qarshi mafkuraviy immunitetni shakllantirishga qaratilgan profilaktik tadbirlarni tashkil etish.
1. Oilaviy qadriyatlarga zid bo‘lgan ma’naviy tahdidlarni aniqlash.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
O‘zbekiston Respublikasi Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi
2. Ma’naviy tahdidlarning profilaktikasi bo‘yicha reja ishlab chiqish.
3. Maxsus soha vakillaridan iborat ekspertlar guruhini shakllantirish.
4. Profilaktik tadbirlar tashkil etish.
Uzluksiz ma’naviy tarbiya konsepsiyasi asosida homilador ayollar, yosh onalar, qaynonalar o‘rtasida ijtimoiy-pedagogik, psixologik turkum suhbatlar, uchrashuvlar, seminarlar dasturlarini tashkil etish.
1. Mas’ul tashkilotlar vakillaridan iborat ekspertlar guruhini shakllantirish.
O‘zbekiston Respublikasi Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi, “Oila va xotin-qizlar” ilmiy-tadqiqot instituti, Sog‘liqni saqlash vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi
2. Ijtimoiy–pedagogik, psixologik suhbatlar dasturini ishlab chiqish.
3. Jadval asosida suhbatlarni o‘tkazish.
Ota-onalar tarbiyasida bo‘lgan 3 yoshgacha bolalar uchun mo‘ljallangan alla, ertaklardan to‘plam holida audio va videomateriallar yaratish.
1. Mutasaddi tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
“Oila va xotin-qizlar” ilmiy-tadqiqot instituti, Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi,
O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi,
O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi, “O‘zbekkino” Milliy agentligi
2. Bolalar uchun mo‘ljallangan alla, ertaklar to‘plamlarini shakllantirish.
3. To‘plamning audio va video materiallarini yaratish.
4. Tayyorlangan to‘plamni elektron tarzda tarqatish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi huzurida Uzluksiz ma’naviy tarbiya konsepsiyasini amalga oshirish jarayonini muvofiqlashtiruvchi “ Ma’naviy tarbiya ” respublika jamoatchilik kengashini tashkil etish.
1. “ Ma’naviy tarbiya ” respublika jamoatchilik kengashi nizomini ishlab chiqish.
2020-yil
15-yanvar —
20-aprel
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Kengash a’zolari tarkibi ro‘yxatini shakllantirish va tasdiqlash.
3. Mamlakatda amalga oshirilayotgan uzluksiz ma’naviy tarbiya jarayonini muntazam o‘rganish, mas’ul tashkilotlar tomonidan zarur topshiriq hamda vazifalarni amalga oshirish.
Mamlakatimizda bolalar uchun ishlab chiqarilayotgan va xorijdan kirib kelayotgan kiyimlar, o‘yinchoqlar, qo‘g‘irchoqlar, kompyuter o‘yinlari, matbaa va maishiy mahsulotlarning ma’naviy, tarbiyaviy, g‘oyaviy, tibbiy-gigiyeniktahlillarini olib borish va tegishli vazirliklar va idoralarga takliflar kiritib borish.
1. Tegishli tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, Ichki ishlar vazirligi, Davlat soliq qo‘mitasi,
Davlat bojxona qo‘mitasi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Tahlillar natijalari bo‘yichamonitoring va nazoratni tashkil etish.
3. Ishchi guruh tomonidan doimiy ravishda tahliliy natijalar asosida tegishli idora va tashkilotlarga takliflar kiritib borish.
Oilalarda mehr-oqibat, odamiylik, ota-onalarga hurmatva sadoqat kabi fazilatlarni mustahkamlash, farzand tarbiyasiga bo‘lgan e’tibor va mas’uliyatni kuchaytirishga qaratilgan “ Oilada farzand tarbiyasiga e’tibor”, “Mening farzandim — Vatanim faxri!” mavzularida teleko‘rsatuv va radioeshittirish turkumini yaratish.
1. Mutasaddi tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi,
O‘zbekiston elektron ommaviy axborot vositalari milliy assotsiatsiyasi,
Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi
2. Turkum teleko‘rsatuv va radioeshittirishlar ssenariylarini ishlab chiqish .
3. Teleko‘rsatuvlar va radioeshittirishlarni doimiy ravishda efirga uzatib borish.
Farzandlarimizni xalqimizga xos yuksak ma’naviy qadriyatlar asosida tarbiyalash, ular qalbida milliy axloqiy fazilatlarni qaror toptirish maqsadida “Bir bolaga yetti qo‘shni — ota-ona” an’anasini tiklash, jamoatchilikning tarbiyaviy mas’uliyatini oshirishga qaratilgan ijtimoiy tarmoqlarda xeshteglar tashkil etish.
1. Xeshteg loyihalarini ishlab chiqish.
O‘zbekiston Respublikasi Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi, “Oila va xotin-qizlar” ilmiy-tadqiqot instituti, Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, O‘zbekiston yoshlar ittifoqi
2. Xeshteglarni ijtimoiy tarmoqlarda doimiy ravishda ommalashtirish.
Uzluksiz ma’naviy tarbiya amaliyotida to‘plangan ijobiy tajribani ommalashtirish maqsadida:
“Yosh ota-ona kitobi” metodik qo‘llanmasini tayyorlash;
“Milliy tarbiya maktabi” rukni ostida multimediali taqdimotlar turkumini yaratish.
1. Mutasaddi tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, “Oila va xotin-qizlar” ilmiy-tadqiqot instituti,
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar
va Toshkent shahar hokimliklari
2. Ishchi guruh tomonidan “Yosh ota-ona kitobi” metodik qo‘llanmasini tayyorlash.
2020-yil
3-fevral —
4-mart
3. “Tarbiya maktabi” rukni ostida multimediali taqdimotlar turkuminiishlab chiqish.
4. Uzluksiz ma’naviy tarbiya amaliyotida to‘plangan ijobiy tajribani ommalashtirish.
II. Maktabgacha ta’lim tizimida uzluksiz ma’naviy tarbiyani amalga oshirish
Uzluksiz ma’naviy tarbiya konsepsiyasi asosida 3 — 6 (7) yoshli bolalarni ma’naviy tarbiyalash, ularda shaxsiy fazilatlar, jumladan, o‘z tuyg‘ularini boshqarish, milliy an’analarga qiziqtirish, yaqinlarga g‘amxo‘rlik qilish kabi ehtiyojlarni shakllantirishga qaratilgan “Baxtli bola ma’naviyat�” kompleks chora-tadbirlarni ishlab chiqish va amalga oshirish.
1. “Baxtli bola ma’naviyati” kompleks chora-tadbirlar rejasini ishlab chiqish va tasdiqlash.
2020-yil
13 — 30-mart
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, Maktabgacha ta’lim vazirligi
2. Reja asosida “Baxtli bola ma’naviyati” kompleks chora–tadbirlarni amalga oshirish.
Ota-onalar va tarbiyachilarning bola tarbiyasi borasidagi bilim, ko‘nikma, malaka va kompetensiyalarni oshirishga qaratilgan ilg‘or pedagogik va axborot texnologiyalariga asoslangan hududiy o‘quv-treninglar, seminarlar, forumlar dasturini ishlab chiqish va amalga oshirish.
1. Bola tarbiyasi borasidagi bilim, ko‘nikma, malaka va kompetensiyalarni oshirishga qaratilgan ilg‘or pedagogik va axborot texnologiyalari bo‘yicha materiallar to‘plash.
2020-yil
4-mart —
7-aprel
Maktabgacha ta’lim vazirligi,
“Oila va xotin-qizlar” ilmiy-tadqiqot instituti,
O‘zbekiston Respublikasi Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi
2. Hududiy o‘quv-treninglar, seminarlar, forumlardasturini ishlab chiqish va tasdiqlash.
3. Ishlab chiqilgan dastur asosida hududiy o‘quv-treninglar, seminarlar, forumlar tashkil etish.
O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi tizimidagi “Oilaviy”, “Bolajon”, nodavlat teleradiokanallar, bolalar nashriyotlari va ommaviy axborot vositalarining faoliyatini Uzluksiz ma’naviy tarbiya konsepsiyasi asosida takomillashtirish.
1. “Oilaviy”, “Bolajon” va nodavlat teleradiokanallar, bolalar nashriyotlari faoliyatini takomillashtirishga qaratilgan chora–tadbirlarni ishlab chiqish.
2020-yil
12 — 25-mart
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi, O‘zbekiston elektron ommaviy axborot vositalari milliy assotsiatsiyasi
2. Chora-tadbirlar asosida O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi tizimi, bolalar nashriyotlari va ommaviy axborot vositalarining faoliyatini takomillashtirish.
Maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyalanuvchilari uchun tayyorlanadigan spektakllar, kuy-qo‘shiq va raqslar, turli teatrlashtirilgan tomoshalar, sahna ko‘rinishlari, milliy o‘yinlar ssenariylarini ishlab chiqish.
1. Mas’ul idoralar va tashkilotlar vakillari tomonidan ijodiy guruhni shakllantirish.
2020-yil
14 — 28-fevral
Madaniyat vazirligi, O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi,
“O‘zbekkino” Milliy agentligi,
O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi, Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, Maktabgacha ta’lim vazirligi
2. Spektakllar, kuy-qo‘shiq, raqs va turli teatrlashtirilgan tomoshalar, sahna ko‘rinishlari, milliy o‘yinlar ssenariylarini ishlab chiqish.
3. Tayyorlangan ssenariylar loyihalarini maktabgacha ta’lim muassasalariga tegishli tartibda yetkazish.
Tashkiliy-huquqiy shakllaridan qat’i nazar mamlakatimizdagi barcha maktabgacha ta’lim muassasalarini o‘zbek milliy ertaklari, afsonaviy qahramonlar, buyuk bobolarimiz, qadimiy milliy me’morchilik obidalari, mamlakatimiz tabiati, Vatan timsollari asosida bezash, jihozlash tartibini va ko‘rgazmali namunalarini ishlab chiqish va bosqichma-bosqich amalga oshirish.
1. Mas’ul idoralar va tashkilotlar vakillari tomonidan ijodiy guruhni shakllantirish.
Maktabgacha ta’lim vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
O‘zbekiston Badiiy akademiyasi,
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar
va Toshkent shahar hokimliklari
2. O‘zbek milliy ertaklari, afsonaviy qahramonlar, qadimiy milliy me’morchilik obidalari, mamlakatimiz tabiati, Vatan timsollari asosida bezash, jihozlash tartibini va ko‘rgazmali namunalarini ishlab chiqish.
3. Tayyorlangan ko‘rgazmali namunalarini maktabgacha ta’lim muassasalariga tegishli tartibda yetkazish.
Tashkiliy-huquqiy shakllaridan va ta’lim tilidan qat’i nazar mamlakatimizdagi barcha maktabgacha ta’lim muassasalarida davlat tilini o‘rgatish, bolalarda o‘zbek tiliga nisbatan muhabbat uyg‘otish maqsadida turli tarbiyaviy tadbirlar o‘tkazishga qaratilgan metodik qo‘ll�nmalar, ssenariy to‘plamlarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy qilish.
1. Mas’ul idoralar va tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruhni tuzish.
Maktabgacha ta’lim vazirligi,
O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi
2. Davlat tilini o‘rgatishga qaratilgan tarbiyaviy tadbirlar metodik qo‘llanmalarini yaratish.
3. Tarbiyaviy tadbirlarning ssenariy to‘plamlarini ishlab chiqish.
4. Ishlab chiqilgan tarbiyaviy metodik qo‘llanmalar, ssenariy to‘plamlarini amaliyotga joriy etish.
Bolalarda ijobiy xulq motivlarini shakllantirish bo‘yicha “Bola aziz, odobi undan aziz” mavzusida multimedia dasturlari, ertak, matal, afsona, doston, maqollarning audio va videomahsulotlarini tayyorlash.
1. Mas’ul tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
2020-yil
9 — 16-mart
Xalq ta’limi vazirligi,
Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi,
O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Maktabgacha ta’lim vazirligi
2. “Bola aziz, odobi undan aziz” nomlimultimedia asarlari (ertak, matal, afsona, doston, maqollar)ning audio va video mahsulotlarini yaratish.
3. Tayyorlangan audio va video mahsulotlarini tegishli tartibda joylarga yetkazish.
Barcha turdagi maktabgacha ta’lim muassasalari tarbiyalanuvchilarida “O‘zbekiston — mening Vatanim!” tuyg‘usini shakllantirish, ularda davlat ramzlariga hurmat hissini tarbiyalashga qaratilgan tarbiyaviy tadbirlarni o‘tkazish.
1. Mas’ul tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
Maktabgacha ta’lim vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi
2. “O‘zbekiston — mening Vatanim!” nomli targ‘ibot tadbirlari ssenariysini ishlab chiqish.
3. Ssenariy asosida joylarda targ‘ibot tadbirlarini o‘tkazish rejasini tayyorlash.
4. Reja asosida joylarda “O‘zbekiston — mening Vatanim!” nomli targ‘ibot tadbirlarini o‘tkazish.
O‘g‘il bolalarda mardlik, shijoat, milliy g‘urur, qat’iyat, tadbirkorlik, oriyat, qiz bolalarda ibo, hayo, qanoat, mehnatsevarlik kabi ma’naviy-axloqiy fazilatlarni shakl-lantirishga qaratilgan seriallar, milliy qo‘g‘irchoq va multi-plikatsion filmlar yaratish, ularni telekanallarda praym-taym vaqtlarida namoyish etishni ta’minlash.
1. Mas’ul tashkilotlar vakillaridan iborat ijodiy guruh tuzish.
O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi, “O‘zbekkino” Milliy agentligi,
O‘zbekiston elektron ommaviy axborot vositalari milliy assotsiatsiyasi,
O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi
2. Bolalar uchun seriallar, milliy qo‘g‘irchoq va multiplikatsion filmlar ssenariylarini yaratish.
3. Ishlab chiqilgan seriallar, qo‘g‘irchoq va multiplikatsion filmlarni telekanallardagi praym-taym vaqtlarida namoyish etish.
Bolalarda atrof muhit ozodaligi, shaxsiy gigiyena, tabiatni asrab- avaylashga qaratilgan ekologik tarbiya mazmunidagi “Ona tabiatni asraylik!” ruknida tarbiyaviy roliklar yaratish.
1. Roliklar ssenariylarini ishlab chiqish.
O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi, “O‘zbekkino” Milliy agentligi,
Moliya vazirligi, Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi
2. Ishlab chiqilgan tarbiyaviy roliklarni ommaviy axborot vositalarida keng targ‘ib qilish.
Bolalarda orzuga intilish, ijodiy fikrlash, yaratuvchanlik, ichki qobiliyatlarini yuzaga chiqarishga qaratilgan aqliy va harakatli o‘�inlar, konstruktorlik o‘yinlari va o‘yinchoqlarning “Bolalar dunyosi” variativ o‘yinlar majmuasini ishlab chiqishni yo‘lga qo‘yish.
1. Manfaatdor tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Innovatsion rivojlanish vazirligi,
Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi,
Maktabgacha ta’lim vazirligi
2. “Bolalar dunyosi” variativ o‘yinlar dasturini ishlab chiqish.
3. Ishlab chiqilgan variativ dasturni tegishli tartibda joylarga yetkazish.
Maktabgacha ta’lim muassasalari hududida bolalarni mardlik, shijoat, qat’iyat, zukkolik, jasorat, go‘zallik, oliyjanoblik, mehr-shafqat namunalarini o‘zida aks ettirgan milliy siymolar, milliy ertaklar
va multfilm qahramonlari ko‘rinishlari va lavhalari aks etgan haykalchalar majmualarini o‘rnatish.
1. Manfaatdor tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
Maktabgacha ta’lim vazirligi,
O‘zbekiston Badiiy akademiyasi,
O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar
va Toshkent shahar hokimliklari
2. Milliy siymolar, milliy ertaklar va multfilm qahramonlari obrazlari asosida haykalchalar majmuasini ishlab chiqish.
3. Tayyorlangan mahsulotlarni maktabgacha ta’lim muassasalari hududlarida o‘rnatilishini tashkil etish.
III. Umumiy o‘rta ta’lim tizimida ma’naviy tarbiyani amalga oshirish
“Uzluksiz ma’naviy tarbiya” ruknida ota-onalar, pedagoglar, bolalar va o‘smirlar uchun darsliklar, adabiyotlar, mediamahsulotlar, ilmiy-metodik majmuasini yaratish.
Davlat ta’lim standartlari, o‘quv dasturlari va rejalari asosida o‘quvchilarda yoshiga mos tayanch ma’naviy-axloqiy fazilatlar, kompetensiyalarni shakllantirish.
I — XI sinflar uchun “Odobnoma”, “Vatan tuyg‘usi”, “Milliy istiqlol g‘oyasi va ma’naviyat asoslari”, “Dinlar tarixi” fanlarini birlashtirgan holda “Tarbiya” fanini joriy qilish.
1. Manfaatdor tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
Xalq ta’limi vazirligi, Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Ta’lim sifatini nazorat qilish inspeksiyasi
2. “Uzluksiz ma’naviy tarbiya” �uknida darsliklar, adabiyotlar, media mahsulotlar, ilmiy-metodik majmuasini yaratish.
3. “Uzluksiz ma’naviy tarbiya” rukni ostida tayyorlangan materiallar asosida davlat ta’lim standartlari, o‘quv dasturlari va rejalariga yangiliklar kiritib borish.
4. “Uzluksiz ma’naviy tarbiya” konsepsiyasi asosida I — XI sinflar uchun “Tarbiya” fani darsligini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish.
“Besh muhim tashabbus” doirasida umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida tashkil etiladigan to‘garaklar faoliyatini ma’naviy tarbiyaning samarali va ta’sirchan mashg‘ulot va tadbirlari bilan boyitish.
1. “Besh muhim tashabbus” asosida to‘garaklarning namunaviy dasturini ishlab chiqish.
Xalq ta’limi vazirligi,
Madaniyat vazirligi,
Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi,
“O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining
5 ta tashabbusi loyiha ofisi” NNT
2. Ishlab chiqilgan dasturni umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida tashkil etilgan to‘garaklar faoliyatiga joriy etish.
2020-2021 o‘quv yilidan boshlab muntazam
Umumta’lim maktablarida milliy g‘oya tamoyillarini tarbiya jarayoniga chuqur singdirish, o‘quvchilarga milliy tarbiya asoslarini to‘laqonli tushuntirish, ajdodlarimizning tarbiyaga oid ta’limotlarini yoshlarga yetkazishga qaratilgan “Tarbiya” fanini joriy etish.
1. Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarining 1 — 11-sinflari uchun “Tarbiya” fanidan darsliklar va o‘quv-metodik majmualarni yaratish bo‘yicha tuzuvchilar guruhini shakllantirish.
Xalq ta’limi vazirligi,
Moliya vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
2. Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarining I — XI sinflari uchun “Odobnoma”, “Vatan tuyg‘usi”, “Milliy istiqlol g‘oyasi va ma’naviyat asoslari”, “Dinlar tarixi” fanlarini birlashtirgan holda “Tarbiya” fanini joriy qilish bilan bog‘liq tashkiliy, moliyaviy, ilmiy-metodik ishlar kompleksini amalga oshirish.
3. Umumta’lim muassasalari 1 — 9-sinflari va 10-11-sinflariga mo‘ljallangan “Tarbiya” fani darsliklari, multimedia ilovalari va o‘quv-metodik majmualarga buyurtmalarni shakllantirish.
Umumta’lim muassasalarining “Tarbiya” fani o‘qituvchilarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirishning tashkiliy-huquqiy asoslarini yaratish hamda amalga oshirish.
1. Manfaatdor tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
Xalq ta’limi vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, tegishli vazirliklar
va idoralar
2. “Tarbiya” fani o‘qituvchilarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirishning tashkiliy-huquqiy asoslarini ishlab chiqish.
3. “Tarbiya” fani o‘qituvchilarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish dasturlari va jadvalini ishlab chiqish.
4. “ Tarbiya” fani o‘qituvchilarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish ishlarini doimiy tashkillashtirish.
O‘qituvchilar, ota-onalar, mahalla mutaxassislari uchun ma’naviy tarbiya indikatorlari va tarbiyalash metodlari bilan boyitilgan “Fazilatli avlod” va boshqa metodik qo‘llanmalarni ishlab chiqish.
1. Mas’ul idoralar va tashkilot vakillaridan iborat ishchi guruhni tuzish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Xalq ta’limi vazirligi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. “Fazilatli avlod” va boshqa metodik qo‘llanmalar ishlab chiqish .
3. O‘qituvchilar va ota–onalarning farzand tarbiyasidagibilimlarini yanada boyitish maqsadida “Fazilatli avlod” qo‘llanmasi taqdimotini o‘tkazish.
Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida buyuk ma’rifatparvar siymolar merosini targ‘ib etishga qaratilgan “O‘n ikki oy — o‘n ikki alloma” kitobxonlik oyliklarini o‘tkazish.
1. “O‘n ikki oy — o‘n ikki alloma” kitobxonlik oyligi loyihasini ishlab chiqish.
Xalq ta’limi vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Kitobxonlik oyligi doirasida tavsiya etilayotgan allomalar hayoti va ijodiga bag‘ishlangan aksiyalar, ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar, ijtimoiy tarmoqlarda xeshteglar o‘tkazish.
2020-2021 o‘quv yildan boshlab reja asosida
3. “O‘n ikki oy — o‘n ikki alloma” kitobxonlik oyliklarini o‘tkazish va ularni ommaviy axborot vositalarida yoritib borish.
Aholi, pedagoglar, jamoatchilik, bolalar orasida uzluksiz ma’naviy tarbiya tizimi samaradorligini o‘rganish, baholash va takomillashtirishga qaratilgan bir yilda ikki marta ijtimoiy so‘rovnomalar o‘tkazish.
1. Ijtimoiy so‘rovnomalar o‘tkazish bo‘yicha ishchi guruhni shakllantirish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Xalq ta’limi vazirligi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Ijtimoiy so‘rovnomalar namunalari hamda ijtimoiy tadqiqot dasturini ishlab chiqish.
3. Belgilangan hududlarda ijtimoiy so‘rovnomalarni o‘tkazish va natijalarni umumlashtirish.
4. Tahliliy ma’lumotlar tayyorlash va shu asosda mutasaddi idoralarga takliflar kiritish.
Ta’lim muassasalarida o‘quvchilarni ona Vatanga muhabbat va sadoqat, davlat ramzlariga hurmat ruhida tarbiyalash?a qaratilgan yangi va ta’sirchan shakllarini ishlab chiqish va joriy qi�ish.
1. Mas’ul idoralar va tashkilotlar vakillaridan iborat ijodiy guruhni shakllantirish.
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Yangi va ta’sirchan shakllarssenariylarini ishlab chiqish.
3. Barcha ta’lim muassasalarida belgilangan ssenariylarga asosan tegishli vazifalarni joriy etish.
2020-2021 o‘quv yilidan boshlab
O‘g‘il bolalarda mardlik, shijoat, milliy g‘urur, qat’iyat, tadbirkorlik, oriyat, qiz bolalarda ibo, hayo, qanoat, mehnatsevarlik kabi ma’naviy-axloqiy fazilatlarni shakllantirishga qaratilgan treninglar dasturlarini ishlab chiqish va amalga oshirish.
1. Treninglar dasturlarini ishlab chiqish.
“Oila” ilmiy-amaliy tadqiqot markazi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Soha vakillaridan iborat trenerlar guruhini shakllantirish.
3. Tarqatma materiallar, metodik ko‘rsatmalar va tavsiyalarni ishlab chiqish.
4. Belgilangan reja asosida trening mashg‘ulotlarini o‘tkazish.
Qiz bolalarda ona Vatanga muhabbat, milliy g‘oyaga sadoqat,mehnatsevarlik, jonkuyarlik, oilaparvarlik, ibo, hayo, nafosat, did-farosat, qanoat, vafodorlik, mehribonlik, rahmdillik, kamtarlik, ziyraklik, mehmondo‘stlik, bolajonlik, murosalilik, orastalik, saranjomlik, xushmuomalalik, pazandalik kabi malakalarni shakllantirishgaqaratilgan treninglar dasturlarini ishlab chiqish va amalga oshirish.
1. Treninglar dasturlarini ishlab chiqish.
“Oila” ilmiy-amaliy tadqiqot markazi, O‘zbekiston Xotin-qizlar qo‘mitasi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Soha vakillaridan iborat trenerlar guruhini shakllantirish.
3. Trening uchun zarur bo‘lgan tarqatma materiallar, metodik ko‘rsatmalar va tavsiyalarni ishlab chiqish.
4. Belgilangan reja asosida trening mashg‘ulotlarini o‘tkazib borish.
Bolalar va o‘smirlarni ma’naviy tarbiyalashda dunyodagi rivojlangan mamlakatlarning milliy tarbiya borasidagi ilg‘or yutuqlarini o‘rganish, xalqaro ilmiy aloqalarni yo‘lga qo‘yish, tajriba almashish, xalqaro konferensiyalar o‘tkazish, ilmiy-metodik adabiyotlar, risolalar chop etish.
1. Yetakchi xalqaro ta’lim markazlari bilan hamkorlik memorandumlarini imzolash.
2. Milliy tarbiya borasidagi ilg‘or yutuq va xalqaro tajribani o‘rganish, xorijiy mamlakatlarga xizmat safarlarini amalga oshirish.
3. “Milliy ma’naviy tarbiya” mavzusida xalqaro konferensiya o‘tkazish.
4. Ilmiy-metodik adabiyotlar, risolalar chop etish.
Xalq ta’limi vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
Respublikadagi malakali dizayner va modelyerlarni keng jalb etgan holda bolalar, o‘smirlar, yoshlar uchun milliy asosdagi zamonaviy kiyimlar targ‘ibotiga bag‘ishlangan har faslda “Yangi mavsum liboslari” respublika ko‘rik-tanlovi va ko‘rgazmasini tashkiletish.
1. Idora va tashkilot vakillaridan iborat ijodiy guruh tuzish.
Xalq ta’limi vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
O‘zbekiston Badiiy akademiyasi,
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
2. “Yangi mavsum liboslari” respublika ko‘rik-tanlovi nizomini ishlab chiqish.
3. Ta’lim muassasalarida “Yangi mavsum liboslari” respublika ko‘rgazmasini tashkiletish.
har chorakda reja asosida
4. Tanlov g‘oliblarini rag‘batlantirish, eng yaxshi namunalarni ommaviy axborot vositalari va ijtimoiy tarmoqlar orqali targ‘ib etish.
Bolalarda milliy mumtoz ijroga muhabbat uyg‘otish, ularga mos yangi ashula va raqslar yaratishni rag‘batlantirish uchun “Mumtoz sadolar”, “Kuyla yoshligim”, “Beg‘ubor bolalik”, “Dilxiroj”kabi respublika tanlovlarini tashkil etish.
1. Mas’ul idoralar va tashkilotlar vakillaridan iborat ijodiy guruh tuzish.
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
Madaniyat vazirligi, Xalq ta’limi vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, tegishli vazirliklar
va idoralar
2. “ Mumtoz sadolar”, “Kuyla yoshligim”, “Beg‘ubor bolalik”, “Dilxiroj” respublika tanlovini zomini ishlab chiqish.
3. Belgilangan reja asosida ta’lim muassasalarida “Mumtoz sadolar”, “Kuyla yoshligim”, “Beg‘ubor bolalik”, “Dilxiroj” respublika tanlovlarini tashkil etish va ommaviy axborot vositalariva ijtimoiy tarmoqlar orqali targ‘ib etish.
Hududiy Ma’naviyat va ma’rifat kengashlari orqali ommaviy axborot vositalari, mamlakatimizdagi mavjud tashqi tasviriy targ‘ibot va reklama vositalarida milliy ma’naviy tarbiya mavzusida namunali lavhalar, roliklar, ma’lumotlar berib borilishini muntazam yo‘lga qo‘yish.
1. Mamlakatimizdagi mavjud tashqi tasviriy targ‘ibot va reklama vositalarida milliy ma’naviy tarbiya mavzusida namunali lavhalar, roliklar, ma’lumotlar berib borish tartibini ishlab chiqish.
Hududiy ma’naviyat va ma’rifat Kengashlari, “Tasviriy oyina” ijodiy uyushmasi
2. Namunali lavhalar, roliklar va ma’lumotlar ba’zasini shakllantirish.
3. Tayyorlangan ma�eriallar asosida tashqi tasviriy targ‘ibot va reklama vositalariga ma’lumotlar joylab borish.
Tashkiliy-huquqiy shakllaridan qat’i nazar barcha ta’lim muassasalari, jumladan, ta’lim boshqa tilda olib boriladigan maktablarda davlat tiliga hurmat, milliy ma’naviy meros va qadriyatlargaqiziqishni rag‘batlantirish uchun yetarli shart-sharoitlar yaratish, ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar dasturlarini ishlab chiqish va amalga oshirish.
1. Davlat tiliga hurmat, milliy ma’naviy meros va qadriyatlarga qiziqishni rag‘batlantirishga qaratilgan tadbirlar dasturini ishlab chiqish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Xalq ta’limi vazirligi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Dastur asosida barcha ta’lim muassasalarida ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar o‘tkazib borish.
reja asosida muntazam
Ta’lim muassasalaridagi “Kamalak” bolalar tashkiloti, O‘zbekiston yoshlar ittifoqi boshlang‘ich tashkiloti ma’naviy-ma’rifiy faoliyatini Konsepsiya mazmunidan kelib chiqib takomillashtirish, o‘quvchilarning ma’naviy faolligi va tashabbuskorligini rivojlantirish.
1. “Kamalak” bolalar tashkilotini rivojlantirish yuzasidan hamkorlik chora-tadbirlari rejasini ishlab chiqish va tasdiqlash.
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. O‘quvchilar tashabbuskorligini qo‘llab–quvvatlashga qaratilgan ko‘rik-tanlovlar tashkil etib borilishini yo‘lga qo‘yish.
reja asosida muntazam
Maktabdan tashqari ta’lim muassasalari, “Barkamol avlod” markazlari tarkibidagi to‘garaklar faoliyati mazmunini Konsepsiya talablari asosida qayta tashkil etish.
1. Mas’ul idoralar va tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruhni tuzish.
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. “Barkamol avlod” markazlari tarkibidagi to‘garaklar mazmuniga Uzluksiz ma’naviy tarbiya konsepsiyasi mazmuni talablari yuzasidan takliflar kiritish.
O‘quvchi yoshlarni milliy hunarmandchilik, zamonaviy kasb-hunar sirlarini o‘rganishga rag‘batlantirish, “Ustoz — shogird” an’analarini tiklash harakatini amalga oshirish.
1. Tegishli idoralar va tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
Xalq ta’limi vazirligi,
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
tegishli vazirliklar, va idoralar
2. “Ustoz-shogird” an’anasining yangi loyihasini ishlab chiqish.
3. Barcha ta’lim muassasalarida “Ustoz — shogird” an’analarini amalga oshirish.
Mamlakatimizda tashkil etilgan “Prezident maktablari”, “Ijod maktablari”, “Temurbeklar maktablari” kabi turli yo‘nalishlardagi ixtisoslashtirilgan maktablar va boshqa ta’lim muassasalaridagi iqtidorli bolalar va o‘smirlarning erishayotgan yutuq va natijalarini keng targ‘ib etish orqali o‘quvchilar orasida ilmga bo‘lgan intilishni kuchaytirish.
1. “Prezident maktablari”, “Ijod maktablari”, “Temurbeklar maktablari” hamda boshqa ixtisoslashtirilgan maktablar yoshlari erishgan yutuqlarni ommalashtirishga oid teleko‘rsatuv
va radioeshittirishlar tayyorlash.
Xalq ta’limi vazirligi,
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi, O‘zbekiston Milliy axborot agentligi
2. Mazkur maktablardagi yoshlar faoliyati bo‘yicha “Mening erishgan yutuqlarim” mavzusida targ‘ibot tadbirlarini o‘tkazish.
2020-2021 o‘quv yilidan boshlab reja asosida muntazam
Mamlakatimizdagi tashkiliy-huquqiy shakllari va ta’lim tilidan qat’i nazar barcha umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida “O‘zbekiston — mening baxtim, mening kelajagim!” debnomlangan 6 — 11 sinf o‘quvchilari o‘rtasida insholar tanlovini o‘tkazish, eng yaxshi insho namunalarini chop etish va mualliflarini rag‘batlantirish.
1. Tegishli idoralar va tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
Xalq ta’limi vazirligi,
O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. “O‘zbekiston mening baxtim, mening kelajagim!” �mummilliy insholar tanlovi nizomini ishlab chiqish va tasdiqlash.
3. Reja asosida tanlovning tuman, shahar, viloyat va respublika bosqichlarini o‘tkazish.
2020-2021 o‘quv yili davomida
4. Tanlovdagi eng yaxshi insho namunalarini chop etish hamda mualliflarini rag‘batlantirish.
5. Tanlovdagi eng yaxshi insho namunalarini ommaviy axborot vositalarida keng yoritish, davriy nashrlar va jurnallarda chop etish.
O‘quvchilar uchun ma’naviy ibrat timsoli bo‘lib xizmat qiladigan tarixiy va zamonaviy qahramonlar obrazlari aks etgan teatr va kino asarlari, badiiy adabiyot namunalarini yaratish.
1. Tegishli idoralar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
“O‘zbekkino” Milliy agentligi,
O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi,
Madaniyat vazirligi, Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi
2. Tarixiy va zamonaviy qahramonlar obrazlari aks etgan teatr va kino asarlari, badiiy adabiyot namunalarini yaratish.
3. Ishlab chiqilgan teatr va kino asarlari, badiiy adabiyot namunalarini belgilangan tartibda joylarga yetkazish.
Umumta’lim maktablarida milliy o‘yinlar, sport musobaqalari mazmunini milliy tarbiya ruhi bilan boyitish, uning milliy g‘urur, oriyat, halollik, mardlik, iroda kabi fazilatlar asosida o‘quvchilarni birlashtirish shakllarini ishlab chiqish, milliy va jamoaviy sport o‘yinlari spartakiadalarini tashkil etish.
1. Mas’ul idoralar va tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Jismoniy tarbiya
va sport vazirligi,
Xalq ta’limi vazirligi,
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Milliy o‘yinlar, sport musobaqalari mazmunini milliy tarbiya ruhi bilan boyitish asosida o‘quvchilarni birlashtirish sh?kllarining yangi tartibini ishlab chiqish.
3. Umumta’lim maktablari o‘rtasida milliy va jamoaviy sport o‘yinlari spartakiadalarini o‘tkazish.
Ajdodlarimizning boy ma’naviy merosini axloqiy fazilatlar majmui bo‘lgan milliy tarbiya an’analari, vositalari, shakllarini o‘rganish maqsadida mamlakatimiz hududlariga etnopedagogik ekspeditsiyalarni tashkil etish.
To‘plangan tarbiyaviy meros asosida kitob va qo‘llanmalar, ko‘pjildli “Milliy tarbiya ensiklopediyasi”ni yaratish hamda chop etish, undan amaliy maqsadlarda foydalanish uchun multimedia mahsulotlarini tayyorlash va mobil ilovalarini yaratish bo‘yicha grant loyihalarini ishlab chiqish va amalga oshirish.
1. Manfaatdor tashkilotlar vakillaridan iborat olimlar guruhini tuzish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, Maktabgacha ta’lim vazirligi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Ishchi guruh tomonidan etnopedagogik ekspeditsiyaning faoliyat dasturini ishlab chiqish.
3. Etnopedagogik ekspeditsiya manzillarini aniqlash.
4. Ekspeditsiya natijalari bo‘yicha ko‘p jildli “Milliy tarbiya ensiklopediyasi”ni yaratish va chop etish.
5. Ekspeditsiyada to‘plangan manbalardan foydalanib multimedia mahsulotlari va mobil ilovalar yaratish bo‘yicha grant loyihalarini ishlab chiqish va amalga oshirish.
“Milliy tarbiya va zamon” mavzusida har yili bir marta respublika ilmiy-metodik konferensiyasini o‘tkazish.
1. Mas’ul tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Maktabgacha ta’lim vazirligi
2. “Milliy tarbiya va zamon” mavzusidagi konferensiya dasturini ishlab chiqish.
3. Belgilangan tartibda konferensiyani o‘tkazish va unda ko‘tarilgan masalalar bo‘yicha to‘plam va risolalar chop etish.
sentyabr reja asosida
Teleradiokanallarda tarbiya mavzularida tok-shoular, ko‘rsatuv va eshittirishlar, ijtimoiy tarmoqlarda “Tarbiya maktabi”, “So‘rang! Javob beramiz, o‘rgatamiz” ruknida pedagogik chellenjlar tashkil etish.
1. Mas’ul tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi,
O‘zbekiston elektron ommaviy axborot vositalari milliy assotsiyatsiyasi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi
2. “So‘rang! Javob beramiz, o‘rgatamiz” ruknidagi pedagogik chellenjlar dasturini ishlab chiqish.
3. Chellenjlarni doimiy ravishda ijtimoiy tarmoqlarda yoritib borish.
IV. O‘rta maxsus kasb-hunar va oliy ta’lim tizimi, ishlab chiqarishda faoliyat ko‘rsatayotgan va band bo‘lmagan yoshlar o‘rtasida uzluksiz ma’naviy tarbiyani amalga oshirish
Yoshlarning kelajakka ishonchi, mustaqil fikrlash va qaror qabul qilishni shaxsning ustuvor xususiyati sifatida mustahkamlash, mamlakatda amalga oshirilayotgan islohotlarga daxldorlik tuyg‘usini kuchaytirishga qaratilgan treninglar dasturini ishlab chiqish hamda mahallalar va ta’lim muassasalarida joriy qilish.
1. Soha vakillaridan iborat trenerlar guruhini shakllantirish.
2020-yil
7-aprel —
6-may
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, O‘zbekiston Respublikasi Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi
2. Treninglar dasturlari, tarqatma materiallar, metodik ko‘rsatmalar va tavsiyalarni ishlab chiqish.
3. Belgilangan reja asosida trening mashg‘ulotlarini o‘tkazish.
Jamiyatda vijdonan mehnat qilish, tadbirkorlik, kasbiy-ma’naviy ko‘nikmalarni o‘rganish, innovatsion tafakkur, tashabbuskorlik, fidoyilik fazilatlariga ega bo‘lish, halol mehnat yoshlarning mustaqil hayotda muvaffaqiyatga erishishining muhim omili ekanligini ko‘rsatuvchi tizimli targ‘ibot ishlarini amalga oshirish.
1. Targ‘ibotchilar guruhini shakllantirish.
2020-yil
3 — 20-fevral
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
“Oila” ilmiy-amaliy tadqiqot markazi,
O‘zbekiston Respublikasi Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi
2. Targ‘ibot ishlari rejasini ishlab chiqish.
3. Targ‘ibot ishlarini manzilli amalga oshirish.
Yoshlarda oilaviy burch, oilada o‘zaro ishonch, sadoqat, mehr-muhabbat va hamjihatlikni mustahkamlash malakalarini shakllantirish, ma’naviy barqarorlikni ta’minlash, yosh ota-onalarda farzand tarbiyasi uchun mas’ullik, oilani boshqarish, moddiy farovonlikka erishish uchun zarur bilim, ko‘nikma va malakalarni shakllantirishga qaratilgan qo‘shma dastur va loyihalarni ishlab chiqish.
1. Qo‘shma dastur tayyorlash bo‘yicha hamkor tashkilotlar vakillari ishtirokida Ishchi guruh shakllantirish.
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
“Oila va xotin-qizlar” ilmiy-tadqiqot instituti,
2. Qo‘shma dastur va unda belgilangan vazifalar samaradorligini ta’minlash bo‘yicha maqsadli loyihalar namunalarini tayyorlash.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
O‘zbekiston Respublikasi Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
3. Qo‘shma dastur va loyihalarni hamkor tashkilotlar bilan kelishish va tasdiqlash.
4. Qo‘shma dastur va loyihalarni ijroga yo‘naltirish va nazoratini tizimli yo‘lga qo‘yish.
Ma’naviy uyg‘unlikka erishgan, farzand tarbiyasida ibrat bo‘la oladigan, ota-onalar roziligiga erishayotgan va keng jamoatchilik tomonidan e’tirof etilayotgan yosh ota-onalar, namunali oilalarni keng targ‘ib qilishga qaratilgan tanlovlar, teleradiodasturlar tashkil qilish.
1. Tanlovlar va teleradio dasturlarni tashkil qilish bo‘yicha hamkor tashkilotlarning birgalikdagi chora-tadbirlar rejasini ishlab chiqish.
O‘zbekiston yoshlar ittifoqi,
O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi, O‘zbekiston Respublikasi Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
“Oila va xotin-qizlar” ilmiy-tadqiqot instituti
2. Tanlovlar nizomi va teleradiodasturlar ssenariylarini tayyorlash.
3. Tanlovlar o‘tkazish va teleradiodasturlarni efirga uzatish.
4. Tanlovlarni ommaviy axborot vositalari va internetdagi ijtimoiy tarmoqlarda keng yoritib borish.
5. Tanlov g‘oliblarini munosib rag‘batlantirish.
tanlov natijalariga ko‘ra
Yosh oilalarning hayotda munosib o‘rin egallashlari, ularning mahallada integratsiyalashuvini qo‘llab-quvvatlash, jamiyatning to‘laqonli a’zosi bo‘lishiga erishishiga ko‘maklashish maqsadida “Mahalla oqshomlari” madaniy-ma’rifiy tadbirlarni tashkil qilish.
1. “Mahalla oqshomlari” madaniy-ma’rifiy tadbirlar dasturi va uni o‘tkazish bo‘yicha namunaviy ssenariylarini ishlab chiqish.
O‘zbekiston Respublikasi Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi, “Oila va xotin-qizlar” ilmiy-tadqiqot instituti,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi
2. Namunaviy ssenariylar asosida barcha mahallalarda madaniy-ma’rifiy tadbirlarni o‘tkazib borish.
reja asosida muntazam
Ijtimoiy-gumanit?r fanlar, ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar orqali o‘quvchi-yoshlarda ma’naviy tarbiya indikatorlari va kompetensiyalar, bilim, ko‘nikma va malakalarni shakllantirishga qaratilgan amaliy mashq, topshiriq va pedagogik vaziyatlar turkumlarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy qilish.
1. Mas’ul idoralar va tashkilotlar vakillari, olimlardan iborat ijodiy guruh tuzish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Maktabgacha ta’lim vazirligi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Amaliy mashq, topshiriq va pedagogik vaziyatlar turkumini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish.
Yoshlarda ma’naviy-axloqiy fazilatlar, vatanparvarlik, davlat ramzlariga hurmat, zamonaviy bilimlarga intilish, media madaniyatni rivojlantirish, tarbiya borasidagi ilg‘or pedagogik texnologiyalarni o‘rganish va amaliyotga joriy etish maqsadida xorijiy davlatlarga ilmiy safarlar uyushtirish.
1. Xorijiy davlatlarga xizmat safarlarni tashkil etish bo‘yicha mas’ul tashkilotlar bilan kelishish.
Respublika Ma’naviyat
va ma’rifat markazi,
Tashqi ishlar vazirligi, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Maktabgacha ta’lim vazirligi
2. Tajriba o‘rganish va ilmiy tahlillar olib boruvchi tadqiqotchilar guruhini shakllantirish.
3. Xizmat safarlarni tashkil etish.
kelishuv natijalariga ko‘ra
4. Tahlillar yakuni bo‘yicha risolalar nashr etishga taqdim etish.
Jamiyatda har bir yigit-qizning kamida uchta zamonaviy kasb-hunar sirlarini egallashiga undovchi yoshlar harakatini yo‘lga qo‘yish, bunda band bo‘lmagan yoshlarning kasb va hunar egallashlari uchun yetarli sharoitlar yaratish.
1. Mas’ul idora va tashkilotlar vakillaridan iborat ishchi guruh tuzish.
Savdo-sanoat palatasi, O‘zbekiston Respublikasi Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi,
2. Hamkor tashkilotlarning qo‘shma qarorini ishlab chiqish
va tasdiqlash, shu asosda yoshlar harakatini yo‘lga qo‘yish.
3. Yoshlar harakati haqida ommaviy axborot vositalari
va ijtimoiy tarmoqlarda keng targ‘ibot ishlarini yo‘lga qo‘yish.
Yoshlar ongi va qalbida ilmiy, ma’naviy-axloqiy, siyosiy, sog‘lom diniy e’tiqodni uyg‘un shakllantirishga qaratilgan ma’lumotlar bilan internet tarmog‘ining milliy kontentini boyitib borish.
1. Mas’ul vazirlik va idoralar bilan birgalikda milliy kontentni boyitish bo‘yicha hamkorlik rejasini ishlab chiqish.
Respublika Ma’naviyat
va ma’rifat markazi, O‘zbekiston Fanlar akademiyasi,
Maktabgacha ta’lim vazirligi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
2. Ilmiy, ma’naviy-axloqiy, siyosiy va sog‘lom diniy mazmundagi maqolalar, ijtimoiy roliklar, ibratli hikoyalar, audio va ko‘rgazmali materiallar yaratish va internet tarmog‘iga joylashtirib borish.
O‘rta maxsus kasb-hunar va oliy ta’lim muassasalari, madaniyat markazlari, sport majmualari, ishlab chiqarish korxonalarida tashkil etiladigan to‘garaklar faoliyatini “Besh muhim tashabbus” asosida yanada rivojlantirishga qaratilgan chora-tadbirlar ishlab chiqish va amalga oshirish.
1. “Besh muhim tashabbus” asosida to‘garaklarning namunaviy dasturini ishlab chiqish.
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, Madaniyat vazirligi, Jismoniy tarbiya va sport vazirligi, O‘zbekiston Respublikasi Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi, Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi,
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi,
“O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining
5 ta tashabbusi loyiha ofisi” NNT
2. Ishlab chiqilgan dasturni o‘rta maxsus kasb-hunar va oliy ta’lim muassasalari, madaniyat markazlari, sport majmualari, ishlab chiqarish korxonalarida tashkil etilgan to‘garaklar faoliyatiga joriy etish.
2020-2021 o‘quv yilidan boshlab muntazam
“Uzluksiz ma’naviy tarbiya konsepsiyasi” ni samarali amalga oshirish maqsadida, o‘rta maxsus kasb-hunar va oliy ta’lim muassasalari murabbiylari, professor-o‘qituvchilari, mahalla mas’ullari, vazirlik va idoralar, ishlab chiqarish korxonalaridagi yoshlar yetakchilari malakasini oshirishni tashkil qilish.
1. Malaka oshirish kurslarining yillik o‘quv rejasi va o‘quv dasturlarini ishlab chiqish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, O‘zbekiston Respublikasi Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi,
Ma’naviyat va ma’rifat hududiy kengashlari, tegishli vazirliklar
2. Malaka oshirish kurslariga malakali trenerlarni jalb etish.
3. Malaka oshirish kurslarini o‘tkazish.
belgilangan grafik jadval asosida
O‘rta maxsus kasb-hunar va oliy ta’lim muassasalari uchun ma’naviy tarbiya indikatorlari va tarbiyalash usullarini ishlab chiqish, uzluksiz ma’naviy tarbiya tizimi samaradorligini o‘rganish, baholash va takomillashtirish maqsadida har yili ikki marta sotsiologik so‘rovlar o‘tkazish va natijalarni pedagogik kengashlarda muhokama qilib borish.
1. O‘rta maxsus kasb-hunar va oliy ta’lim muassasalarida sotsiologik so‘rovlar o‘tkazish bo‘yicha Idoralararo ishchi guruhni tashkil etish.
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, Respubl?ka Ma’naviyat va ma’rifat markazi, O‘zbeki?ton yoshlar ittifoqi
2. Ma’naviy tarbiya indikatorlari asosida so‘rovnoma namunalarini ishlab chiqish.
3. So‘rovlarni o‘tkazish sotsiologik so‘rov natijalarini umumlashtirish, tahlil qilish va aniqlangan holat bo‘yicha ma’lumot tayyorlash.
4. Tahliliy ma’lumotlarni pedagogik kengashlar muhokamasiga kiritib borish.
alohida jadval asosida
Maktabgacha va umumiy o‘rta ta’lim, o‘rta maxsus kasb-hunar va oliy ta’lim tizimi, ishlab chiqarishda faoliyat ko‘rsatayotgan va band bo‘lmagan yoshlarda uzluksiz ma’naviy tarbiya samaradorligini baholashning ilmiy-metodik texnologiyasini yaratish, har yili ikki marta o‘lchash va “Ma’naviy tarbiya” respublika jamoatchilik kengashida muhokama qilib borish.
1. Uzluksiz ma’naviy tarbiya samaradorligini o‘lchash va baholashning ilmiy metodik texnologiyasini yaratish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi,
Maktabgacha ta’lim vazirligi,
Xalq ta’limi vazirligi,
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, tegishli vazirliklar
va idoralar
2. Belgilangan mezonlar asosida uzluksiz ma’naviy tarbiya samaradorligini doimiy baholash tartibini joriy etish.
2020-2021 o‘quv yilidan muntazam
3. “Ma’naviy tarbiya” respublika jamoatchilik kengashiga tahliliy ma’lumotlar kiritish.
Teleradiokanallarda tarbiya mavzularida tok-shoular, ko‘rsatuv va eshittirishlar o‘tkazish, ijtimoiy tarmoqlarda tarbiyaviy mavzularda virtual muloqot maydonlarini tashkil etish.
1. Hamkor vazirlik va idoralar bilan birgalikda ijodiy guruh shakllantirish.
Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi,
O‘zbekiston Respublikasi Oila va xotin-qizlar davlat qo‘mitasi,
tegishli vazirliklar
va idoralar
2. MTRK bilan hamkorlikda turkum tok-shoular, ko‘rsatuv va eshittirishlarni tayyorlash bo‘yicha reja-jadval ishlab chiqish.
3. Tok-shoular, ko‘rsatuv va eshittirishlarni muntazam efirga berib borish.
4. Ushbu ko‘rsatuvlarda ko‘tarilgan dolzarb mavzularni ijtimoiy tarmoqlarda muhokamalar o‘tkazish.