Kimyo laboratoriya kitobi

Barcha huquqlar himoyalangan. Saytdagi barcha huquqlar O’zbekiston Respublikasi qonunlariga, shu jumladan mualliflik huquqi va turdosh huquqlarga muvofiq himoya qilinadi. Sayt materiallaridan foydalanganda, Samarqand davlat tibbiyot universiteti saytiga havola ko’rsatilishi shart.
Diqqat! Agar siz matnda xatoliklarni aniqlasangiz, ularni belgilab, ma`muriyatni xabardor qilish uchun Ctrl+Enter tugmalarini bosing

Таълим / Образование

Кимё (арабча کيمياء‎, атама Мисрда km.t – қора, қора ер) сўзидан келиб чиққан дея тахмин қилинади, — моддаларнинг тузилиши ва ўзгаришини ўрганадиган фан. Кимё бошқа фанлар қатори инсон фаолиятининг маҳсули сифатида вужудга келиб, табиий эҳтиёжларни қондириш, зарурий маҳсулотлар ишлаб чиқариш, биридан иккинчисини ҳосил қилиш ва турли ҳодисалар сирларини билиш мақсадида рўёбга чиқди. Одамлар қадимда рудалардан металларни ажратиб олиш, турли хил қотишмалар тайёрлаш ва қўллаш, жумладан, шиша тайёрлаш ва ундан турли мақсадларда фойдаланишни билганлар.

Милоддан аввалги Мисрда кимёвий жараёнларга асосланган ҳунармандчилик ривожланганлиги маълум. Пишиқ чарм тайёрлаш, уни бўяш, рангли шиша олиш, ўсимликлардан дори-дармон ва хушбўй ҳидли моддалар тайёрлаш, сопол буюмлар ишлаб чиқариш йўлга қўйилган. Ўша даврларда кимёвий маҳсулотлар Ҳиндистон, Хитой ва Ўрта Осиёда ҳам ишлаб чиқарилган. «Кимё ҳунар» соҳиби бўлган кимёгар бир моддадан иккинчи маҳсулотни тайёрлаш иши билан шуғулланган. Ўзбекистондан ўтган Буюк ипак йўли орқали милоддан аввалги 1-минг йилликнинг 2-ярмидан бошлаб, мамлакатга савдо-сотиқ билан бирга ҳунармандчилик ҳам кириб келди. Топилган жуда кўп тарихий буюм ва ёдгорликлар Ўзбекистон ҳудудида яшаган аҳолининг кимё ҳунаридан қадимдан бохабар эканлигидан дарак беради. Бухоро яқинидаги Пойкенд манзилгоҳидан 8-асрга тааллуқли кимё лабораторияси топилган. Лаборатория жиҳозлари ичида турли идишлар, шиша асбоблар, болалар сумаги учрайди.

Дарсга ҳозирлик кўриш

Лаборатория ишига тайёргарлик кўрилар экан, кимё хонасининг санитария-гигиеник ҳолатига эътибор берилиши лозим: ҳаво алмашинуви, озодалиги ва бошқалар.

Кимёвий тажрибаларни ўтказишга зарур бўлган асбоб-жиҳозлар реактив қолдиқларидан тозаланган, ювилган ва қуритилган бўлиши зарур. Тажриба мақсади ва таълим мазмунига қараб, ўқувчилар сонига мос равишда зарурий асбоб ва жиҳозлар пластик тагликка жойлаштирилади. Бунда, лаборант-ассистент қўлланмада кўрсатилган жиҳоз ва реактивларни белгиланган миқдорларда тақсимлаб, пластик тагликка муайян тартибда териб чиқади.

Ҳар бир жиҳознинг ўз ўрни бўлиши лозим. Тажрибалар ўтказилиб бўлгангандан сўнг, барча жиҳозлар жой-жойига қўйилиши керак. Бу қоидани ўқувчиларга сингдириб бориш ва у одат тусига киришига эришиш лозим.

Қурилган ускуналар демонтаж қилиниб, жавонларга олиб қўйилади. Ишлатилган пробирка ва жиҳозлар ювилади ва қуритилган ҳолалда штативларга ўрнатилади. Реактивлар солинган идишлар маҳкам ёпилади ва «Реактивларнинг ишлатилишини қайд қилиш дафтари»да қанча миқдори ишлатилганлиги ёзиб борилади.

Ўқувчилар томонидан бажариладиган тажрибалар дарснинг қайси босқичида бажарилишини, қачон, қандай ташкил этилиши, жиҳозларни лаборатория ишида тайёрлаш, улардан самарали фойдаланиш, кам миқдордаги реактивлар билан ишлашга этиборларини кучайтириш, шунингдек, ўқувчиларда тежамкорликни тарбиялаш, тажрибаларнинг хавфсизлигини таъминлаш, тажриба натижаларини таққослаб, қонуниятларини аниқлаш, тоғри ва илмий асосланган хулосалар чиқариш, тажрибада аниқланган фактлар асосида умумлаштириш каби билим ва малакаларини ҳосил қилишга йўналтирилган.

Лаборатория ишини ўтказиш

Дарсда ўқитувчи томонидан тайёрланган йўриқномалар, тавсия ва топшириқли варақалар ишлатилиши мумкин. Одатда, уларда ишнинг мақсади мужассамланади ҳамда таркибига ишни бажариш режаси ва топшириқлар киритилади. Бундай варақалар ўқувчиларда қўйилган масалани мустақил ечиш, кимёвий тажрибаларни босқичма-босқич амалга ошириш малакаларини ривожлантиради. Мазкур топшириқ варақалари билан ишлаш жараёнида ўқувчиларнинг илмий-тадқиқотчилиги, фаоллиги ортиб боради.

Лаборатория иши самарадорлигини ошириш мақсадида ўқувчиларни кичик гуруҳларга бўлиш, ҳар бирига алоҳида вазифалар бериш, олинган натижаларнинг ҳимоясини ташкил қилиш мумкин. Ҳамкорликда амалга оширилган иш эса ўқувчиларнинг фаоллигини ўстиради, дарсда олинган билимларни янада мустаҳкамлайди.

Лаборатория машғулотларида янги материални кузатиш, табиий обектлардан кенг фойдаланиш услубини татбиқ этиш кўзда тутилади. Бундай дарслар реал билимларни тўплаш, амалий малака ва кўникмаларни шакллантириш мақсадида ўтказилади.

Билимларни шакллантиришда ўқувчиларда турли асбоблар (эвдиометр, кимёвий реаксияларда иссиқлик эффектини аниқлаш, сувни синтез қилиш, кимёвий реакция тезлигини аниқлаш ва бошқалар) ва кимёвий жиҳозлар билан ишлаш малака ва кўникмаларнинг ҳосил бўлиши катта аҳамиятга эгадир.

Кимё дарсларида ўқувчилар бажараётган амалий лаборатория тажрибалари таълим-тарбиявий аҳамиятга эгадир. Мустақил бажариладиган тажрибалар ўқувчиларнинг билим-малакаларни онгли ўзлаштиришга, фикрлаш фаолияти ва кимё фанига бўлган қизиқишларни ривожлантиришга, меҳнат малакаларини тарбиялашга, кузатувчанлик қобилиятини, борлиқни тўғри идрок этишни шакллантиришга ўз таъсирини кўрсатади.

Лаборатория ишини ташкил қилишда қуйидаги режадан фойдаланиш мумкин:
• ўтилган материални такрорлаш;
• лаборатория иши мақсади ва вазифасини тушунтириш,
• ўқув жиҳозлар билан ишлаш қоидаларини эслатиш;
• иш тартибини тушунтириш;
• белгиланган тажрибани амалга ошириш;
• тажриба натижаларини қайд қилиш;
• тажриба натижаларини ҳимоя қилиш;
• лаборатория ишини якунлаш;
• савол-жавоб ўтказиш;
• ўқувчиларни баҳолаш.

Kimyo laboratoriya kitobi

Ushbu o`quv qo`llanmada analitik, fizkolloid, bioorganik va biologik kimyoning boblaridagi mavzulardan laboratoriya ishlari berilgan. Har bir laboratoriya ishi qisqacha nazariy qism, tajriba uchun zarur bo`lgan jihozlar va reaktivlar ro`yxati, tajribalarni bajarish tartibi, mustaqil ta`im uchun savollar va mashqlardan iborat.

Meni skanerlang

Bizni kuzatib boring

Elektron kutubxona

• O’quv adabiyotlar
• Monografiyalar
• Badiiy adabiyotlar
• Uslubiy qo’llanmalar
• Avtoreferatlar va dissertatsiyalar
• Tijoratlashtirish

Biz ijtimoiy tarmoqlarda

Bizning manzil

• Samarqand sh., Amir Temur k., 18-uy
• +998 (66) 233 28 63
• sammu@sammu.uz

Xarita

Barcha huquqlar himoyalangan. Saytdagi barcha huquqlar O’zbekiston Respublikasi qonunlariga, shu jumladan mualliflik huquqi va turdosh huquqlarga muvofiq himoya qilinadi. Sayt materiallaridan foydalanganda, Samarqand davlat tibbiyot universiteti saytiga havola ko’rsatilishi shart.
Diqqat! Agar siz matnda xatoliklarni aniqlasangiz, ularni belgilab, ma`muriyatni xabardor qilish uchun Ctrl+Enter tugmalarini bosing

Kimyo laboratoriya kitobi

Saytimizdagi elektron kitoblarni 3 usulda o’qish mumkin: kitobxon mobil ilovasi, kitobxon windows dasturi yoki onlayn sayt orqali

Kitobni qanday sotib olish mumkin?

Ketma-ketlik bo‘yicha tavsiya: saytda qanday ro’yxatdan o’tish, saytdagi shaxsiy hisobni qanday to’ldirish mumkin, kerak bo’lgan kitob uchun qanday to’lovni amalga oshirish

Siz muallifmisiz?

Hurmatli mualliflar: Saytimizda asarlaringiz joylashtirilishini (yoki saytdan o‘chirilishini) istasangiz biz bilan shartnoma tuzish uchun bog‘lanishingizni so‘raymiz.

Savol-javoblar

Agar men O‘zbekistonda bo’lmasam, qanday qilib kitob sotib olishim mumkin?
Nima uchun PDF formatini yuklab ololmayman?
Internetsiz kitobni qanday o‘qish mumkin?
va boshqa savollaringizga bizning javoblarimiz.

Anorganik kimyo fanidan laboratoriya mashg‘ulotlari

Ko‘rganlar, jami:
Nashr yili:

Kitob mahsulotlarining xarakteristikalari, yetkazib berish shartlari, tashqi ko’rinishi va rangi haqidagi ma’lumotlar faqat ma’lumot uchun mo’ljallangan va joylashtirilgan paytda mavjud bo’lgan eng so’nggi ma’lumotlarga asoslanadi.

Elektron kitob
E’tibor bering “Sotib olingan kitoblar qanday o’qiladi?” bo’limi bilan tanishib chiqing!

Buyurtma berish uchun, avtorizatsiyadan o’ting

Do‘stlarizga tavsiya eting

• Annotatsiya
• Fikr va mulohazalar

Ushbu laboratoriya mashg‘ulotlari tаbiаtshunоslik fаkultеtining 1-kurs tаlаbаlаri uchun mo‘ljаllаngаn bo‘lib, bаkаlаvrlаr tаyyorlаsh nаmunаviy dаsturi аsоsidа tuzilgаn vа anorganik kimyo kursining laboratoriya ishlаrini o‘z ichigа оlgаn. Uning mаqsаdi tаlаbаning fаоl mustаqil ishlаshi nаtijаsidа anorganik kimyoni chuqur o‘rgаnishigа qаrаtilgаndir.