Shuning uchun bu reaksiyalar qaytmas reaksiyalar hisoblanadi. Ular dastlabki moddalardan birontasi tugamaguncha, ya’ni oxirigacha davom etadi

v) tarqatma materiallar orqali g) misollar yechish e) amaliy.

Таълим / Образование

Ўқитувчи болага таълим бериш жараёнида ҳар бир фаннинг оддийликдан мураккаблик сари изчил давом этган асосларига таянади. Бу асослар эса ўқув адабиётлари – дарсликларда муфассал акс эттирилади.

Таъкидлаш ўринлики, истиқлол йилларида умумий ўрта таълим мактаблари учун дарсликларнинг янги авлодини яратиш давлат миқёсидаги вазифага айланди. Чиндан ҳам ҳар бир ўқувчининг дарсликлар билан тўлиқ таъминланиши таълим сифатини оширишда муҳим аҳамият касб этади. Ушбу саҳифа ёрдамида 7-синф ўқувчиларига мўлжалланган дарсликларнинг электрон нусхасини кўчириб олишингиз мумкин.

Cўнгги йилларда нашр қилинган 7 синф дарсликлари

Ўзбек тилида	На русском
Адабиёт (2017) Адабиёт (2022)	Литература (2017) Литература (2022)
Алгебра (2017) Алгебра – ИДУМ (2019) Алгебра (2022)	Алгебра (2017) Алгебра (2022)
Физика (2017) Физика (2022)	Физика (2017) Физика (2022)
Француз тили (2017)	Французский язык (2019)
География (2017) География (2022)	География (2017) География (2022)
Геометрия (2017) Геометрия (2022)	Геометрия (2017) Геометрия (2022)
Инглиз тили (2019)	Английский язык (2019)
Информатика (2017) Информатика (2021) Информатика – Cambridge (2021)	Информатика (2017)
Жаҳон тарихи (2017) Жаҳон тарихи (2022)	Всемирная история (2017) Всемирная история (2022)
Жисмоний тарбия (2017)	Физическое воспитание (2017)
Тарбия (2020)	Воспитание (2020)
Кимё (2017) Кимё (2022)	Химия (2017) Химия (2022)
Мусиқа (2017)	Музыка (2017)
Немис тили (2019)	Немецкий язык (2019)
Она тили (2017) Она тили (2022)	Узбекский язык (2017) Узбекский язык (2022)
Ўзбекистон тарихи (2017) Ўзбекистон тарихи (2022)	История Узбекистана (2017) История Узбекистана (2022)
Рус тили (2017) Рус тили (2022)	Русский язык (2017) Русский язык (2022)
Тасвирий санъат (2017) Тасвирий санъат (2022)	Изобразительное искусство (2017) Изобразительное исскуство (2022)
Технология (2017) Технология (2022)	Технология (2017) Технология (2022)
Зоология (2017) Биология (2022)	Зоология (2017) Биология (2022)

Shuning uchun bu reaksiyalar qaytmas reaksiyalar hisoblanadi. Ular dastlabki moddalardan birontasi tugamaguncha, ya’ni oxirigacha davom etadi

Qaytar reaksiyalarda kimyoviy jarayon qarama-qarshi tomonda sodir bo‘ladi. Ya’ni, avval reaksiya mahsulotlari va ayni daqiqada reaksiya mahsulotlaridan dastlabki moddalar ham hosil bo‘ladi. Qaytar reaksiyalarning tenglamalarida chap va o‘ng qismlari orasida qarama-qarshi tomonlarga yo‘nalgan ikkita strelka qo‘yiladi. Oltingugurt (IV) oksidi suv bilan reaksiyaga kirishib, sulﭨd kislota hosil qiladi:

Muvozanat konstantasi eksperimental yo‘l bilan aniqlanadi. Uning son qiymati berilgan haroratdagi muvozanat holatiga baho beradi. Muvozanat konstantasining qiymati qancha katta bo‘lsa, reaksiyada mahsulot miqdorlari ko‘p, agar uning qiymati kichik bo‘lsa, dastlabki modda(lar)ning miqdori ko‘pligini ko‘rsatadi. Muvozanat konstantasi moddalarning konsentratsiyalariga bog‘liq emas, dastlabki moddalarning miqdorlari kamaysa, tegishli mahsulot miqdori ortadi, ya’ni biror moddaning konsentratsiyasi o‘zgarishi, boshqa moddalarning konsentratsiyalari o‘zgarishiga olib keladi. Muvozanat konstantasi haroratga bog‘liq.

Demak, kimyoviy muvozanat holatida boshlang’ich moddalar konsentratsiyalarining ko‘paytmasi reaksiyadan keyingi hosil bo‘lgan moddalar konsentratsiyalarining ko‘paytmasiga teng bo‘ladi.

Kimyoviy muvozanat vaqtida harakat to‘xtamaydi, vaqt birligi ichida qancha mahsulot parchalansa, xuddi o‘shancha mahsulot hosil bo‘ladi. Kimyoviy muvozanat dinamik (harakatchan) xususiyatga ega bo‘lgani uchun u tashqi omillar ta’sirida o‘zgaradi.
XI.Yangi mavzuni mustahkamlash :

1. Fanning metodologik poydevori, nima tashkil etadi?

2. Fanning maqsadini ta’riflab bering.

XII.Uyga vazifa: Mavzuni o`qib o`rganib kelish.

XIII.Foydalanilgan adabiyotlar: KIMYO 11-sinf darsligi, qo`shimcha adabiyotlar.

O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: _____ __________.

Sana ___ ______”_________-yil KIMYO fani Sinf: 11_______
Mavzu: 26-§. Kimyoviy muvozanat va unga ta’sir etuvchi omillar

I. TK – tayanch kompetensiya

1. TK1-kommunikativ kompetensiya

2. TK2-axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi

3. TK3-o`zini-o`zi rivojlantirish kompetensiyasi

4. TK4-ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi

5. TK5-milliy va umuminsoniy kompetensiya

6. TK6-matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo`lish hamda foydalanish kompetensiyasi

II. FK – fanga oid kompetensiyalar

2. FK2- Mafkuraviy immunitetga ega bo‘lish kompetensiyasi

O‘quvchilarda tayanch kompetensiyalarning quyidagi elementlari shakllanadi:

Kommunikativ kompetensiya:

O‘z fikrini og’zaki va yozma tarzda aniq va tushunarli bayon qila olish, ijtimoiy moslashuvchanlik, jamoaviy hamkorlikda ishlay olish;

O‘zaro muloqotda muomala madaniyatiga amal qilish;

muloqotda suhbatdosh fikrini hurmat qilgan holda o’z pozitsiyasini himoya qila bilish.

Axborot bilan ishlash kompetensiyasi:

mavjud axborot manbalaridan (internet, televizor, gazeta-jurnal, radio (audio-video yozuv), telefon, kompyuter, elektron pochta va boshq.) foydalana olish;

media vositalardan zarur bo’lgan axborotlarni izlab topa olish, saralash va foydalanishda media-madaniyatga rioya qilish.

O’zini o’zi rivojlantirish kompetensiyasi:

shaxs sifatida doimiy ravishda o’z-o’zini rivojlantirish, hayot davomida o’qib-o’rganish, bilim, tajribani mustaqil ravishda muntazam oshirib borish;

ma’naviy, ruhiy va intellektual kamolotga intilish;

I. Darsning maqsadi:

a) Ta’limiy: O`quvchilarga – fanning maqsad va vazifalari, nimalarni o`rganishi haqida, uning yo`nalishlari haqida ma`lumot berish.

b) Tarbiyaviy: O`quvchilarga mustaqil fikr yuritishni, olgan bilimlarini hayot bilan bog`lay olishni, ilmiy dunyoqarashlarini shakllantirish, estetik did axloqiy sifatlarini kasb-hunarga bo`lgan qiziqishlarini tashkil toptirish

v) Rivojlantiruvchi: Mustaqil ishlash va fikrlash orqali bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikrlashga o`rgatish, fanga qiziqishini ortirish.

II. Darsning turi: Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.

III. Darsning usuli: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash.

IV. Darsning jihozi: Darslik ,ko’rgazmali qurollar, globus, xarita.

V. Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.

VI. Texnik jihoz: Kadoskop, kompyuter, diaproyektor ekran.

VII. Dars uchun talab etiladigan vaqt: 45 daqiqa:
Darsning texnik chizmasi:

Dars bosqichlari	Vaqt
Tashkiliy qism.	daqiqa
Yangi mavzuni boshlashga hozirlik	daqiqa
Yangi mavzuni yoritish	daqiqa
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish	daqiqa
Darsni yakunlash	daqiqa
Uyga beriladigan topshiriqlar	daqiqa

VIII. Darsning borishi (reja):

1.Tashkiliy qism: a)salomlashish, b)tozalikni aniqlash, d)davomatni aniqlash

c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi.

2. Uyga vazifani so`rab baholash: a) og`zaki so`rov b)daftarni tekshirish

v) tarqatma materiallar orqali g) misollar yechish e) amaliy.

X. Yangi mavzu bayonining qisqacha mazmuni:

Kimyoviy muvozanat holatiga reaksiyaga kirishayotgan moddalarning konsentratsiyasi, harorat, gazsimon moddalar uchun esa bosim ham ta’sir ko‘rsatadi. Bu parametrlardan bittasi o‘zgarganda muvozanat buziladi va reaksiyaga kirishayotgan barcha moddalarning konsentratsiyalari yangi muvozanat qaror topguniga qadar o‘zgaraveradi, bu muvozanat konsentratsiyalarning boshqa qiymatlarida qaror topadi. Reaksiya sistemasining bir muvozanat holatidan boshqasiga o‘tishi kimyoviy muvozanatning siljishi (yoki surilishi) deyiladi.

Muvozanatning siljishi 1884-yilda kashf etilgan Le-Shatelye prinsipiga bo‘y sunadi. Le-Shatelye prinsipi quyidagicha ta’riflanadi: Kimyoviy muvozanat holatida turgan sistemada tashqi sharoitlardan biri (harorat, bosim yoki konsentratsiya) o‘zgartirilsa, muvozanat tashqi ta’sirni kamaytiruvchi reaksiya tomoniga siljiydi.

Harorat, moddalar konsentratsiyasi va bosim o‘zgarishi kimyoviy muvo-

zanatni siljitishi mumkin.

Kimyoviy muvozanatga konsentratsiyaning ta’siri. Muvozanatda turgan sistemada biror moddaning miqdorini oshirsak, muvozanat o‘sha moddaning miqdorini kamaytiruvchi tomonga siljiydi, va aksincha, modda miqdorini kamaytirganimizda muvozanat o‘sha moddaning miqdorini ko‘paytiruvchi tomonga siljiydi. Fikrimizni quyidagi muvozanatda turgan sistemada o‘rganamiz:

aA + bB = cC + dD

Kimyoviy muvozanatga bosimning ta’siri

Kimyoviy reaksiyada gaz holatidagi moddalar ishtirok etsa, bosim ham ahamiyatga ega bo‘ladi, chunki bosimning o‘zgarishi gaz moddalar uchun konsentratsiyaning o‘zgarishi demakdir. Qattiq moddalarga bosim ta’sir etmaydi. Muvozanatning siljishiga bosimning ta’sirini aniqlash uchun tenglamaning chap va o‘ng qismlaridagi gaz holidagi moddalarning molekulalar sonini hisoblab chiqish kerak. Muvozanatda turgan sistemaning bosimi oshirilsa, kimyoviy muvozanat oz sondagi molekula hosil bo‘ladigan reaksiya tomonga, ya’ni hajm kamayishiga olib keladigan reaksiya tomonga siljitadi. Bosim pasayganda esa ko‘p sondagi molekulalar hosil bo‘ladigan reaksiya tomonga siljiydi. Masalan:

Reaksiya tenglamasi asosidagi hisoblashlardan ko‘rinib turibdiki to‘g‘ri reaksiya sodir bo‘lganda ( moddalardan mos ravishda: 2 mol SO2 va 1 mol O2 olingan bo‘lsa) hajm 67,2 litrdan 44,8 litrgacha kamayadi. Demak, bosim oshirilishi hajm kamayishiga olib keladi va to‘g‘ri reaksiyani tezlashtiradi.

Yana bir misolni ko‘rib chiqamiz:

Bu reaksiyaning o‘ng tomonida ikki molekula, chap tomonida esa to‘rt molekula bor. Shu idishning bosimi oshirilsa, kimyoviy muvozanat molekula kam tomonga, ya’ni o‘ng tomonga, ammiak hosil bo‘lishi tomong a siljiydi. Bosim kamaytirilganda esa molekula ko‘p tomonga, ya’ni am miak parchalanishi tomonga siljiydi.

Agar qaytar reaksiya tenglamasida chap qismdagi molekulalar soni o‘ng qismdagi molekulalar soniga teng bo‘lsa, bunday muvozanatdagi sistemaga bosimni o‘zgarishi ta’sir qilmaydi. Masalan,

reaksiyaning muvozanat holatiga bosimni o‘zgarishi ta’sir ko‘rsatmaydi, chunki reaksiyaning o‘ng va chap tomonida ikkitadan (teng sondagi) molekula mavjud.

Temir aralash oksidning Fe3O4 is gazi CO bilan reaksiyasida temir va karbonat angidrid hosil bo‘ladi. Birinchi qarashda reaksiyaning ikki tomoni dagi molekulalar soni har xil, chap tomonda 1+4=5, va o‘ng tomonda 3+4=7 ta. Lekin qattiq moddalarga (Fe3O4 va Fe) bosim ta’sir etmasligini hisobga olgan holda, faqat gaz moddalar (CO va CO2) koeffitsiyentlari yig‘indilarini solishtirsak (4 va 4 ) ularning ozaro teng ekanligiga, shu sababli reaksiya muvozanatiga bosim ta’sir etmasligiga amin bo‘lamiz. Qattiq moddalarga bosim ta’sir etmasligini yodimizdan chiqarmasligimiz lozim!

XI.Yangi mavzuni mustahkamlash :

1. Fanning metodologik poydevori, nima tashkil etadi?

2. Fanning maqsadini ta’riflab bering.

XII.Uyga vazifa: Mavzuni o`qib o`rganib kelish.

XIII.Foydalanilgan adabiyotlar: KIMYO 11-sinf darsligi, qo`shimcha adabiyotlar.

O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: _____ __________.

Sana ___ ______”_________-yil KIMYO fani Sinf: 11_______
Mavzu: 27-§. Kimyoviy muvozanat mavzusiga oid masalalar va ularning yechimi

I. TK – tayanch kompetensiya

1. TK1-kommunikativ kompetensiya

2. TK2-axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi

3. TK3-o`zini-o`zi rivojlantirish kompetensiyasi

4. TK4-ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi

5. TK5-milliy va umuminsoniy kompetensiya

6. TK6-matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo`lish hamda foydalanish kompetensiyasi

II. FK – fanga oid kompetensiyalar

1. FK1- Ma’naviy axloqiy madaniyatlilik kompetensiyasi

2. FK2- Mafkuraviy immunitetga ega bo‘lish kompetensiyasi

O‘quvchilarda tayanch kompetensiyalarning quyidagi elementlari shakllanadi:

Kommunikativ kompetensiya:

O‘z fikrini og’zaki va yozma tarzda aniq va tushunarli bayon qila olish, ijtimoiy moslashuvchanlik, jamoaviy hamkorlikda ishlay olish;

O‘zaro muloqotda muomala madaniyatiga amal qilish;

muloqotda suhbatdosh fikrini hurmat qilgan holda o’z pozitsiyasini himoya qila bilish.

Axborot bilan ishlash kompetensiyasi:

mavjud axborot manbalaridan (internet, televizor, gazeta-jurnal, radio (audio-video yozuv), telefon, kompyuter, elektron pochta va boshq.) foydalana olish;

media vositalardan zarur bo’lgan axborotlarni izlab topa olish, saralash va foydalanishda media-madaniyatga rioya qilish.

O’zini o’zi rivojlantirish kompetensiyasi:

shaxs sifatida doimiy ravishda o’z-o’zini rivojlantirish, hayot davomida o’qib-o’rganish, bilim, tajribani mustaqil ravishda muntazam oshirib borish;

ma’naviy, ruhiy va intellektual kamolotga intilish;

I. Darsning maqsadi:

a) Ta’limiy: O`quvchilarga – fanning maqsad va vazifalari, nimalarni o`rganishi haqida, uning yo`nalishlari haqida ma`lumot berish.

b) Tarbiyaviy: O`quvchilarga mustaqil fikr yuritishni, olgan bilimlarini hayot bilan bog`lay olishni, ilmiy dunyoqarashlarini shakllantirish, estetik did axloqiy sifatlarini kasb-hunarga bo`lgan qiziqishlarini tashkil toptirish

v) Rivojlantiruvchi: Mustaqil ishlash va fikrlash orqali bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikrlashga o`rgatish, fanga qiziqishini ortirish.

II. Darsning turi: Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.

III. Darsning usuli: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash.

IV. Darsning jihozi: Darslik ,ko’rgazmali qurollar, globus, xarita.

V. Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.

VI. Texnik jihoz: Kadoskop, kompyuter, diaproyektor ekran.

VII. Dars uchun talab etiladigan vaqt: 45 daqiqa:
Darsning texnik chizmasi:

Dars bosqichlari	Vaqt
Tashkiliy qism.	daqiqa
Yangi mavzuni boshlashga hozirlik	daqiqa
Yangi mavzuni yoritish	daqiqa
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish	daqiqa
Darsni yakunlash	daqiqa
Uyga beriladigan topshiriqlar	daqiqa

VIII. Darsning borishi (reja):

1.Tashkiliy qism: a)salomlashish, b)tozalikni aniqlash, d)davomatni aniqlash

c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi.

2. Uyga vazifani so`rab baholash: a) og`zaki so`rov b)daftarni tekshirish

v) tarqatma materiallar orqali g) misollar yechish e) amaliy.

IX. O’tilgan mavzuni takrorlash

X. Yangi mavzu bayonining qisqacha mazmuni:

Muvozanatga doir masalalarni yechishda, dastlabki moddalar miqdorini aniqlash uchun:

Reaksiyani tenglashtirib, barcha moddalar oldidagi koeffitsiyentlarni tanlash;

Hosil bo‘lgan moddalarning muvozanat konsentratsiyasidan foydalanib koeffitsiyentlar orqali sarflangan moddalar miqdorini aniqlash

Sarflangan va muvozanat konsentratsiyalarini qo‘shish bilan dastlabki moddalar konsentratsiyasini aniqlash;

 Dastlabki moddalarning molyar konsentratsiyasidan foydalanib n = CM∙V tenglama yordamida ularning miqdorini aniqlash lozim.

Yuqorida aytilgan amallarga rioya qilgan holda kimyoviy muvozanatga

doir masalalarni yechishga harakat qilamiz.

1-masala. HСl + О2 = Сl2 + Н2О reaksiya hajmi 8 litr bo‘lgan idishda olib borildi. Kimyoviy muvozanat qaror topganda moddalar konsentratsiyalari [HCl]=0,7, [O2]=0,6 va [Н2О]=0,4 mol/l ni tashkil qildi. Boshlang’ich moddalar miqdorini (mol) aniqlang.

А) 0,8; 0,2; В) 12; 6,4; С) 1,5; 0,8; D) 6,4; 1,6.

 Reaksiyani tenglashtiramiz, buning uchun xlorid kislota oldiga 4, xlor va suv molekulalarining oldiga 2 koeffitsiyentlar qo‘yiladi.

 Demak, reaksiya tenglamasi asosida 0,4 mol/litr suv hosil bo‘lganda 0,8 mol/litr xlorid kislota va 0,2 mol/litr kislorod saranar ekan.

 Xlorid kislotaning dastlabki konsentratsiyasi:0,7 mol/litr (muvozanat) + 0,8mol/litr (sarangan) = 1,5 mol/litrni, kislorodniki esa 0,6 mol/litr (muvozanat) + 0,2 mol/litr (sarangan) = 0,8 mol/litrni tashkil etadi.

 Moddalar miqdorini topishda molyar konsentratsiyani hajmga ko‘paytiriladi, ya’ni 1,5Ч8=12 mol , 0,8Ч8=6,4 mol.

Demak, bu testda muqobil javoblardagi

А) 0,8; 0,2 – sarangan moddalar konsentratsiyalari (mol/l),

В) 12; 6,4 – dastlabki moddalar miqdorlari (mol),

С)1,5; 0,8 – dastlabki moddalarning konsentratsiyalari (mol/l),

D) 6,4; 1,6 – sarangan moddalarning miqdorlari (mol/l).

2-masala. SO2 + NO2 = SO3 + NO reaksiyada SO2 va NO2 ning dastlabki konsentratsiyasi 6 va 7 mol/litr bo‘lsa, SO2 ning muvozanat konsentratsiyasini (mol/litr) hisoblang (Км=1).

А) 8,73; В) 2,77; С) 3,27; D) 10,77.

Reaksiya tenglamasidagi koef㹐tsiyentlar teng bo‘lganligi uchun sarangan modda miqdori hosil bo‘lgan modda miqdoriga teng bo‘ladi. Demak, SO2 va NO2 larning dastlabki konsentratsiyalari 6 va 7 mol/litr bo‘lsa, muvozanat konsentratsiyasi tegishli tartibda 6-х va 7-х bo‘ladi.Muvozanat konstantasi birga teng bo‘lgani uchun tenglamaning ikkala tomonini tenglashtiramiz.

Demak,SO2 ning muvozanat konsentratsiyasi 6-х=6-3,23=2,77ga teng bo‘lsa, NO2 ning muvozanat konsentratsiyasi 7-х=7-3,23=3,77 ga teng bo‘ladi. Ushbu testning javobi В.

3-masala. Xlorid kislotaning yonish reaksiyasida HCl + O2 → Cl2 + H2O; ma’lum vaqtdan so‘ng muvozanat qaror topdi. Muvozanat holatida (KM = 1) moddalarning konsentratsiyalari [HCl] = 1 mol/litr; [Cl2] = 3 mol/litr va [H2O] = 3mol/litr bo‘lsa, kislorodning muvozanat holatidagi konsentratsiyasini aniqlang.

Masalaning yechimi: Birinchi navbatda reaksiyani tenglashtirib olamiz. Chunki koeffitsiyentlar muvozanat konstantasi uchun tuziladigan tenglamada hisobga olinadi.

Endi, muvozanat konstantasi (KM) 1 ga tengligiga asoslanib reaksiyaning o‘ng va chap tomonidagi moddalarni muvozanat holatidagi konsent ratsiyalarining ko‘paytmasi (tabiiyki konsentratsiyalar ko‘paytirilishdan avval koeffitsiyentga teng bo‘lgan darajaga oshiriladi) teng deb hisoblaymiz. Va shu asosida konsentratsiyalari ma’lim moddalarning konsentratsiyalaridan, kislorod uchun esa “x” (chunki uning konsentratsiyasi noma’lum) dan foydalanib quyidagi tenglamani tuzib olamiz va uni yechamiz.

Demak, kislorodning muvozanat holidagi konsentratsiyasi 27 mol/litr ga teng.

Javob: 27 mol/l

XI.Yangi mavzuni mustahkamlash :

1. Fanning metodologik poydevori, nima tashkil etadi?

2. Fanning maqsadini ta’riflab bering.

XII.Uyga vazifa: Mavzuni o`qib o`rganib kelish.

XIII.Foydalanilgan adabiyotlar: KIMYO 11-sinf darsligi, qo`shimcha adabiyotlar.

O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: _____ __________.

Sana ___ ______”_________-yil KIMYO fani Sinf: 11_______
Mavzu: 28-§ Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarini yarim reaksiya

usuli bilan tenglashtirish

I. TK – tayanch kompetensiya

1. TK1-kommunikativ kompetensiya

2. TK2-axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi

3. TK3-o`zini-o`zi rivojlantirish kompetensiyasi

4. TK4-ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi

5. TK5-milliy va umuminsoniy kompetensiya

6. TK6-matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo`lish hamda foydalanish kompetensiyasi

II. FK – fanga oid kompetensiyalar

1. FK1- Ma’naviy axloqiy madaniyatlilik kompetensiyasi

2. FK2- Mafkuraviy immunitetga ega bo‘lish kompetensiyasi

O‘quvchilarda tayanch kompetensiyalarning quyidagi elementlari shakllanadi:

Kommunikativ kompetensiya:

O‘z fikrini og’zaki va yozma tarzda aniq va tushunarli bayon qila olish, ijtimoiy moslashuvchanlik, jamoaviy hamkorlikda ishlay olish;

O‘zaro muloqotda muomala madaniyatiga amal qilish;

muloqotda suhbatdosh fikrini hurmat qilgan holda o’z pozitsiyasini himoya qila bilish.

Axborot bilan ishlash kompetensiyasi:

mavjud axborot manbalaridan (internet, televizor, gazeta-jurnal, radio (audio-video yozuv), telefon, kompyuter, elektron pochta va boshq.) foydalana olish;

media vositalardan zarur bo’lgan axborotlarni izlab topa olish, saralash va foydalanishda media-madaniyatga rioya qilish.

O’zini o’zi rivojlantirish kompetensiyasi:

shaxs sifatida doimiy ravishda o’z-o’zini rivojlantirish, hayot davomida o’qib-o’rganish, bilim, tajribani mustaqil ravishda muntazam oshirib borish;

ma’naviy, ruhiy va intellektual kamolotga intilish;

I. Darsning maqsadi:

a) Ta’limiy: O`quvchilarga – fanning maqsad va vazifalari, nimalarni o`rganishi haqida, uning yo`nalishlari haqida ma`lumot berish.

b) Tarbiyaviy: O`quvchilarga mustaqil fikr yuritishni, olgan bilimlarini hayot bilan bog`lay olishni, ilmiy dunyoqarashlarini shakllantirish, estetik did axloqiy sifatlarini kasb-hunarga bo`lgan qiziqishlarini tashkil toptirish

v) Rivojlantiruvchi: Mustaqil ishlash va fikrlash orqali bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikrlashga o`rgatish, fanga qiziqishini ortirish.

II. Darsning turi: Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.

III. Darsning usuli: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash.

IV. Darsning jihozi: Darslik ,ko’rgazmali qurollar, globus, xarita.

V. Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.

VI. Texnik jihoz: Kadoskop, kompyuter, diaproyektor ekran.

VII. Dars uchun talab etiladigan vaqt: 45 daqiqa:
Darsning texnik chizmasi:

Dars bosqichlari	Vaqt
Tashkiliy qism.	daqiqa
Yangi mavzuni boshlashga hozirlik	daqiqa
Yangi mavzuni yoritish	daqiqa
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish	daqiqa
Darsni yakunlash	daqiqa
Uyga beriladigan topshiriqlar	daqiqa

VIII. Darsning borishi (reja):

1.Tashkiliy qism: a)salomlashish, b)tozalikni aniqlash, d)davomatni aniqlash

c) darsga tayyorgarlik ko`rish va dars rejasi.

2. Uyga vazifani so`rab baholash: a) og`zaki so`rov b)daftarni tekshirish

v) tarqatma materiallar orqali g) misollar yechish e) amaliy.

IX. O’tilgan mavzuni takrorlash

X. Yangi mavzu bayonining qisqacha mazmuni:

8-sinf kimyo kitobida oddiy va murakkab moddalar tarkibidagi elementlarni oksidlanish darajasini aniqlash, oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari va ularni turlari haqida batafsil ma’lumot berilgani uchun bu kitobimizda mav zuni davom ettirib, reaksiya tenglamalarini yarim reaksiya usulida tenglashtirish, oksidlovchi va qaytaruvchining ekvivalent og‘irliklarini topish hamda eritma muhitini oksidlanish qaytarilish reaksiyasiga qanday ta’sir etishini ko‘rib chiqamiz.

Ushbu reaksiya tenglamasini yarim reaksiya usuli bo‘yicha tenglashtirishni ko‘rib chiqamiz. Buning uchun ushbu reaksiyadagi oksidlovchi va qaytaruvchini aniqlab olamiz. Bu tenglamada oksidlovchi nitrat kislota, qaytaruvchi esa mishyak sul혝d hisoblanadi. Elektron balans usuli bilan tenglashtirishda oksidlovchi tarkibidagi N+5 ioni 3 ta elektron qabul qilib, N+2 ionigacha qaytarildi deb qabul qilinar edi. As2S3 tarkibidagi As+3 ioni 2 ta elektron berib, As+5 holigacha, S-2 ioni esa 8 ta elektron berib, S+6 holatigacha oksidlandi deb olinar edi :

Пўлат Мўмин. Ўзбек қўшиқ шеърияти султони

Пўлат Мўмин. Ўзбек қўшиқ шеърияти султони — Пўлат Мўмин замондошлари хотирасида (эсдаликлар, хотиралар, воқеалар) [Матн] тузувчилар Озод Мўъмин Хўжа, Табассум Мўминова. – Тошкент: Akademnashr, 2022. – 208 б. Ушбу китобда Ўзбекистон халқ ёзувчиси Пўлат Мўминнинг ижоди, ҳаёт фаолияти, шахси ва давоми…

Озод Мўъмин Хўжа. Қалб мўъжизалари

Озод Мўъмин Хўжа. Қалб мўъжизалари [Матн] / Озод Мўъмин Хўжа. – Тошкент: Akademnashr, 2022. – 64 б. Шайх Абдулазиз Мансур таҳрири остида Инсон қалби – сирлар уммони. Одамзод коинотнинг кўплаб сирларини кашф қилди-ю, инсон қалбини тадқиқ қилишни ҳали охирига етказгани давоми…

Ҳасанбой Ғойиб. Ишқим кўчар юлдузларга

Ҳасанбой Ғойиб. Ишқим кўчар юлдузларга. – Душанбе: «Шоҳин-С», 2023. — 228 с Ҳасанбой Ғойибнинг шеърлари мавзу, оҳанг, тасвир ва ифода услуби билан ўзига хос жиҳатларга эга. Шеърдан шеърга фикр ва туйғулар тасвирининг ранг-баранг баёни эркин парвоз этар экан шоир руҳий давоми…

Уч бақалоқ: Рус ёзувчиларининг эртаклари (1988)

Уч бақалоқ: Рус ёзувчиларининг эртаклари. (Сўзбоши Р. Баракаевники; Тўпловчи Қ. Мирмуҳамедов; Редкол.: Ҳ. Назир ва бошқ. — Т.: Адабиёт ва санъат нашриёти, 1988.—368 б. — (Жаҳон болалар адабиёти кутубхонаси). Бадиий адабиётнинг боқий манбаи халқ оғзаки ижодидир. Буни рус классиклари яратган давоми…

Чиновникнинг ўлими. Кўр музикачи (1988)

Чехов A.П., Короленко В.Г. Чиновникнинг ўлими: Ҳикоялар. А.П.Чехов. Кўр музикачи: Қиссалар. В.Г.Короленко. Редколл.: Ҳаким Назир ва бошқ.; Сўзбоши муаллифи А. Умаров. — Т.: Адабиёт ва санъат нашриёти, 1988. —288 б. (Жаҳон болалар адабиёти кутубхонаси) Ушбу тўпламга икки машҳур рус ёзувчисининг давоми…

Фузулий. Девон (1959)

Фузулий. Девон. Нашрга тайёрловчилар: T. Жалолов M. Муинзода. — ЎзССР давлат бадиий адабиёт нашриёти. Тошкент, 1959. Муҳаммад Сулаймон ўғли Фузулий 1498 йилда Ироқнинг Карбало шаҳрида зиёли оиласида дунёга келди. Шоир дастлаб Карбалода, кейинча Бағдод шаҳрида таҳсил олиб, шу ерда яшади давоми…

Таълимга тикилган сармоя

Таълимга тикилган сармоя [Матн] / Нашрга тайёрловчи Аббос Серобов. – Тошкент: «Akademnashr», 2022. – 192 б. Таълим – миллат тараққиётининг асоси. Дунёдаги етакчи давлатлар айнан таълим тизимида туб ислоҳотларни амалга оширгани учун ҳозирги даражага кўтарила олган. Ушбу китобда юртимиздаги таълим давоми…

Миллатимизнинг оғриқлари

Миллатимизнинг оғриқлари [Матн] / нашрга тайёрловчи А.Серобов. – Тошкент: «Akademnashr», 2022. – 176 б. Ҳар бир жамиятда ютуқлар билан бирга камчиликлар ҳам бўлиши табиий ҳол. Даволаниш эса, ўзингизга маълумки, аввало, дард мавжудлигини тан олишдан бошланади. Ушбу китобда ана шу қусурлар давоми…

Бадиийлик асослари ва мезонлари

Бадиийлик асослари ва мезонлари [Матн] : рисола / Тўпловчи ва нашрга тайёрловчи: Ҳ. Ахмедов. – Тошкент: Bookmany print, 2022. — 252 б. Марҳум адабиётшунос-олим, филология фанлари доктори, профессор Баҳодир Саримсоқовнинг “Бадиийлик асослари ва мезонлари” номли китоби адабиёт назариясининг ўзак масалаларига давоми…

Евгений Евтушенко. Оқ қорлар

Евгений Евтушенко. Оқ қорлар: Шеърлар ва достон / [Редкол.: Б. Бойқобилов ва бошқ.]. — Тошкент, Адабиёт ва санъат нашриёти, 1982. — (Дўстлик кутубхонаси. СССР халқлари шеърияти). Атоқли рус совет шоири Евгений Евтушенконинг шеърлари инсон онгига ва виждонига мурожаат қилиб, уни давоми…

Мақолалар мундарижаси

• “Ўзбекистон” нашриёт-матбаа ижодий уйи арзон китобларни тақдим этади
• Ansoriddin Ibrohimov. Urducha—oʻzbekcha mushtarak soʻzlar lugʻati
• Tog‘ay Murod. Yulduzlar mangu yonadi: Qissalar
• Togʻay Murod. Ot kishnagan oqshom: Qissalar
• Абдижамил Нурпеисов. Қон ва тер: Трилогия. 1-китоб: Зулмат
• Абдижамил Нурпеисов. Қон ва тер: Трилогия. 3-китоб: Ҳалокат: Роман
• Абдуазим Содиқов, Абдузуҳур Абдуазизов, Муҳаммадаваз Ирисқулов. Тилшуносликка кириш
• Абдулла Каххар. Избранные произведения. В 3-х т. Т. 1. Рассказы и пьесы
• Абдулла Каххар. Избранные произведения. В 3-х т. Т. 2. Повести
• Абдулла Каххар. Избранные произведения. В 3-х т. Т. 3. Романы
• Абдулла Қаҳҳор. Ёшлар билан суҳбат
• Абдулла Қаҳҳор. Сароб (роман)
• Абдулла Қодирий. Ижод машаққати
• Абдулла Орипов. Танланган асарлар. 1-жилд: Шеърлар ва достонлар
• Абдулла Орипов. Танланган асарлар. 2-жилд: Шеърлар ва достонлар
• Абдулла Орипов. Танланган асарлар. 3-жилд: Таржималар
• Абдулла Орипов. Танланган асарлар. 4-жилд: Киносценарий, мақолалар, суҳбатлар, хотиралар
• Абдулла Орипов. Танланган асарлар. 5-жилд: Адолат кўзгуси: Шеърлар, мақолалар, суҳбатлар, таржималар
• Абдулла Орипов. Танланган асарлар. 6-жилд: Қуёш бекати: Шеърлар, мақолалар, суҳбатлар, таржималар
• Абдулла Орипов. Танланган асарлар. 7-жилд: Шеърлар, достон, мақолалар, суҳбатлар, қайдлар
• Абдулла Орипов. Танланган асарлар. 8-жилд: Шеърлар
• Абдулла Орипов. Ҳайрат
• Абдулҳамид Исмоил. Манасчи (роман)
• Абдурауф Фитрат. Танланган асарлар. 1-жилд: Шеърлар, насрий асарлар, драмалар
• Абдурауф Фитрат. Танланган асарлар. 2-жилд: Илмий асарлар
• Абдурауф Фитрат. Танланган асарлар. 3-жилд: Драмалар, мақолалар
• Абдурауф Фитрат. Танланган асарлар. 4-жилд: Дарслик ва ўқув қўлланмалари, илмий мақола ва тадқиқотлар
• Абдурауф Фитрат. Танланган асарлар. 5-жилд: Илмий рисолалар
• Абдураҳмон Алимуҳамедов. Антик адабиёт тарихи
• Абдураҳмон аш-Шарқовий. Ер (роман)
• Абдуррахман Джами. Избранное
• Абу Али ибн Сина. Избранное
• Абул Муҳсин Муҳаммад Боқир ибн Муҳаммад Али. Баҳоуддин Балогардон
• Агахи. Избранное
• Агния Кузнецова. Ўн етти ёшлилар (қисса)
• Адабиёт – инсонни кашф этиш
• Адабиёт ва замон (Мақола, очерк, адабий портретлар)
• Адабиёт назарияси. 2 жидлик
• Адабиётимиз фахри (Абдулла Қаҳҳор)
• Адҳам Дамин. Журъат (ҳикоялар)
• Адҳам Дамин. Сайланма. Роман ва қиссалар
• Азиз Несин. Кейин хурсанд бўласиз (ҳажвий ҳикоялар, роман)
• Айзек Азимов. Коинот оқимлари (роман)
• Академик С.Ҳ.Сирожиддинов ҳақида хотиралар
• Акрам Айлисли. Мадина амма эртаклари (қиссалар)
• Албер Камю. Бегона (қисса)
• Александр Беляев. Амфибия одам (роман)
• Александр Беляев. Жаҳонгир (роман)
• Александр Беляев. КЭЦ юлдузи (қисса)
• Алибек Рустамов. Навоийнинг бадиий маҳорати
• Алим Кешоков. Чўққилар уйғоқ (роман)
• Алишер Навои. Избранная лирика
• Алпомиш Ботир. Сибир халқ эртаклари
• Альберт Лиханов. Тошқин (қиссалар)
• Анатолий Иванов. Соялар чошгоҳда йўқолади (роман)
• Анатолий Софронов. Жанубда баҳор
• Анвар Бикчентоев. Қорасой (роман)
• Антон Чехов. Танланган асарлар. 3 жилдлик. 1-жилд: Қисса ва ҳикоялар
• Антон Чехов. Танланган асарлар. 3 жилдлик. 2-жилд: Қисса ва ҳикоялар
• Антон Чехов. Танланган асарлар. 3 жилдлик. 3-жилд: Пьесалар
• Асад Дилмурод. Паҳлавон Муҳаммад (роман)
• Асил Рашидов. Акам ҳақида
• Асқар Маҳкам. Ишқ
• Асқар Маҳкам. Таважжуҳ
• Ахиёр Ҳакимов. Оқсоқ бўри (қиссалар)
• Аъзам Ўктам. Қирқинчи баҳор
• Бадиийлик асослари ва мезонлари
• Бахтиёр Назаров. Ҳаётийлик – ҳаётий мезон
• Баҳодир Мурод Али. Кўктўнликлар
• Баҳодир Саримсоқов. Ўзбек маросим фолклори
• Баҳром Ирзаев. Туркистон жадидларининг «Кўмак» ташкилоти
• Бегали Қосимов. Миллий уйғониш: жасорат, маърифат, фидойилик
• Бердах. Избранная лирика
• Билал Назым. Избранное
• Бир соатлик халифа. «Минг бир кеча» китобидан янги ҳикоят ва афсоналар
• Бобожон Тарроҳ. Хоразм навозандалари
• Борис Васильев. Тонглар эди сокин бу ерда (қисса)
• Борис Пармузин. Махсус топшириқ (роман-хроника)
• Борис Полевой. Нюрнберг қасоси
• Боситхон Шоший, Ҳомидхон Шоший. Фарҳанг ал-мабсут
• Боситхон Шоший. Амали ҳандаса
• Боситхон Шоший. Даво тадбирлари
• Боситхон Шоший. Қонуни Боситий. 1-жилд
• Боситхон Шоший. Қонуни Боситий. 2-жилд
• Боситхон Шоший. Фавоид ул-адвийя ва мавоид ул-ағзийя
• Боситхон Шоший. Ҳомиладор ва эмизувчи аёллар ҳамда гўдакларни парваришлаш тадбири
• Боту. Танланган асарлар
• Бҳишам Саҳний. Даричалар (қисса ва ҳикоялар)
• Валентин Катаев. Давр олға бос! (роман)
• Валентин Овечкин. Серташвиш баҳор (очерклар)
• Валентин Распутин. Омон бўлсанг унутма (қиссалар)
• Василий Шукшин. Любавинлар (роман)
• Василий Шукшин. Чол, қиз ва офтоб
• Василь Биков. Тонггача яшаса. Қиссалар
• Вафо Файзулло. Ҳут
• Вафо Файзуллоҳ. Азалий ғусса
• Виктор Алимасов. Фалсафа ёхуд фикрлаш лаззати
• Виктор Драчук. Ёзувлар – ўтмиш сирлари шоҳиди
• Виссарион Белинский. Танланган асарлар
• Владимир Канивец. Ульяновлар (тарихий роман)
• Владимир Маяковский. Оқ ва қора
• Владимир Санги. Кевонглар уйланиши (роман)
• Владимир Тендряков. Мушкул вазифа (қисса)
• Вячеслав Шишков. Саркаш дарё: Роман. 2 жилдлик. 1-жилд
• Галактион Табидзе. Ўйноқи гуллар
• Галина Серебрякова. Прометей (романтик трилогия)
• Георгий Марков. Сибирь (роман)
• Грант Матевосян. Нон ва сўз (қиссалар)
• Гулчеҳра Жўраева. Сайланма: Гулшан аро
• Ғайбулла Ассалом. Мен сув ичган дарёлар
• Ғайбуллоҳ ас-Салом замондошлари хотирасида
• Ғайбуллоҳ ас-Салом. Фозил инсон қиссаси
• Ғаройиб олам (жониворлар ҳақида қиссалар, ҳикоялар)
• Ғаффор Ҳотамов, Шодиқул Ҳамроев. Миллат хотираси
• Ғиёсиддин Жазоирий. Гиёҳлар тилга кирганда
• Давлатшоҳ Самарқандий. Шоирлар бўстони
• Дадахон Нурий. Азим чинорлар паноҳи
• Дадахон Нурий. Бегона (роман, қисса ва ҳикоялар)
• Дадахон Нурий. Виждон ҳайқириқлари (триптих-роман)
• Дадахон Нурий. Изтироб (бадиа-роман)
• Дадахон Нурий. Ниқобсиз Amerika ва бошқа манзилгоҳлар
• Дадахон Нурий. Оқшом қўшиқлари (қисса)
• Дадахон Нурий. Олис юлдузлар шуъласи (роман ва қиссалар)
• Дадахон Нурий. Осмон устуни (роман)
• Дадахон Нурий. Покистон “Олтин девор” тирқишидан
• Дадахон Нурий. Узоқ-яқин манзиллар (сафарнома қиссалар)
• Дадахон Нурий. Шаҳар тегирмони (қисса, ҳикоялар ва публицистика)
• Дадахон Нурий. Ядро бомбаси бизга керакми?
• Дадахон Ҳасан. Чаманимдан айирма
• Даниель Дефо. Робинзон Крузонинг ҳаёти ва ажойиб саргузаштлари
• Демьян Бедний. Шеърим
• Дехлеви. Избранное
• Дилмурод Қуронов. Адабиётшуносликка кириш
• Ё.Абдурасулов. Туркий тилларнинг қиёсий-тарихий грамматикаси
• Евгений Евтушенко. Оқ қорлар
• Егор Исаев. Умрим достони
• Ёш оналарга шифокор маслаҳатлари
• Жадид маърифатпарварлик ҳаракатининг ғоявий асослари
• Жонибек Субҳон. Рўё
• Жубан Мўлдағалиев. Чўл баҳори
• Жуброн Халил. Донишманд ҳикматлари
• Жуманазар Бекназар. Изтироблар комида
• Жуманиёз Шарипов. Хоразм (роман)
• Завқий. Ажаб замона: Шеърлар
• Закирджан Фуркат. Избранное
• Зарифа Саидносирова. Гул барги
• Захириддин Мухаммад Бабур. Избранная лирика
• Зиё Самадий. Йиллар сири (роман)
• Зубайда Ҳусаинова. Ўзбек топишмоқлари
• Ибрат. Сиддиқий-Ажзий. Сўфизода. Танланган асарлар
• Иван Стаднюк. Уруш (роман)
• Избранное. Зебунниса, Дильшод, Анбар-атын
• Икром Искандар. Яшил хиргойи
• Икром Отамурод. Харитага тушмаган жой
• Имант Зиедонис. Бедор тош
• Имом Али ибн Мусо ар-Ризо. Луълуъ ул-макнун
• Ион Друце. Кеч куз (қиссалар)
• Исматулла Абдуллаев. Абу Мансур Абдулмалик Ас-Саолибий
• Исмоилбек Гаспринский ва Туркистон
• Исмоилбек Гаспринскийни эслаганда.
• Йиллар ва йўллар: Татар ёзувчиларининг ҳикоялари
• Йўлдош Сулаймон. Дардим сиғмас дунёга
• Йўлдош Эшбек. Мангу масофа
• Йўлдош Эшбек. Яхшиликка қарайман
• Какимбек Салиқов. Жезкийик
• Карим Маҳмудов. Ўзбек тансиқ таомлари
• Комилжон Имомов. Ўзбек халқ насри поэтикаси
• Константин Паустовский. Йироқ йиллар (қисса)
• Қадам Сайид Мурод. На гуноҳим бор мани
• Қамчибек Кенжа. Нотаниш гул (ҳикоялар)
• Қамчибек Кенжа. Ҳинд сориға (сафарнома)
• Қозоғистондаги ўзбек шевалари морфологияси
• Қор қўйнида лолалар (қатағон килинган аёллар хақида очерклар)
• Қурбондурди Қурбонсоҳатов. Тўйли Мерган (роман)
• Мавжуда Раззоқова. Мавлоно Яъқуб Чархий
• Мавлоно Жалолиддин Румий. Ичингдаги ичингдадир
• Максим Горький. Асарлар. 10 жилдлик. 1-жилд: Ҳикоялар. Эртаклар. Поэмалар
• Максим Горький. Асарлар. 10 жилдлик. 2-жилд: Фома Гордеев. Роман
• Мақсуд Шайхзода. Асарлар. 6 жилдлик. 4-жилд: Ғазал мулкннинг султони
• Мақсуд Шайхзода. Чорак аср девони
• Малик Абдусаматов. Форс тили
• Маннон Набиев, Эркин Жўраев, Ҳамид Хайруллаев. Табиий даволар
• Мар Бойжиев. Менинг олтин балиқчам (ҳикоя ва қиссалар)
• Матёқуб Қўшжонов. Дийдор
• Матёқуб Қўшжонов. Моҳият ва бадиият
• Махтумкули. Избранная лирика
• Маҳкам Маҳмудов. Ҳайрат ва тафаккур
• Маҳмуд Ҳасаний, Алимулла Ҳабибуллаев. Адабий манбашунослик ва матншуносликнинг назарий масалалари
• Маҳмуд Ҳасаний. 1001 тиббий ҳикмат
• Маҳмуд Ҳасаний. Донолар саломатлик ҳақида
• Маҳмуд Ҳасаний. Табобат дурдоналари
• Машраб. Избранное
• Маъруф Жалил. Мен сув ичган дарёлар
• Микойил Мушфиқ. Абадият нағмаси
• Миллатимизнинг оғриқлари
• Миллий матбуотимизнинг икки дурдонаси
• Мирзакалон Исмоилий. Қайсар боланинг ҳаёти (қиссалар)
• Мирзо Ғолиб. Ғазаллар, мухаммас, рубоийлар, қитъалар
• Мирий. Танланган асарлар
• Мирмуҳсин. Умид. Дегрез ўғли (романлар)
• Миртемир. Тингла, ҳаёт!
• Михаил Лермонтов. Поэмалар
• Михаил Шолохов. Асарлар тўплами. 8 жилдлик. 2-жилд: Тинч Дон. Биринчи китоб
• Михаил Шолохов. Асарлар тўплами. 8 жилдлик. 3-жилд: Тинч Дон. Иккинчи китоб
• Михаил Шолохов. Асарлар тўплами. 8 жилдлик. 4-жилд: Тинч Дон. Учинчи китоб
• Михаил Шолохов. Асарлар тўплами. 8 жилдлик. 5-жилд: Тинч Дон. Тўртинчи китоб
• Михаил Шолохов. Асарлар тўплами. 8 жилдлик. 6-жилд: Очилган қўриқ. Биринчи китоб
• Михаил Шолохов. Асарлар тўплами. 8 жилдлик. 7-жилд: Очилган қўриқ. Иккинчи китоб
• Муқаддас хазина (эртаклар, ҳикоялар, қиссалар)
• Муса Жалил. Қўшиқларим
• Мустабид тузумнинг Ўзбекистон миллий бойликларини талаш сиёсати
• Мустай Карим. Болалик йилларим (қисса)
• Муҳаммад Азиз Марғилоний. Тарихи Азизий
• Муҳаммад Қуронов. Оталар китоби
• Муҳаммад Юсуф замондошлари хотирасида
• Муҳаммад Юсуф. Ёлғончи ёр
• Муҳаммад Юсуф. Илтижо
• Муҳаммад Юсуф. Кўнглимда бир ёр
• Муҳаммад Юсуф. Сайланма
• Муҳаммад Юсуф. Таниш тераклар
• Муҳаммад Юсуф. Уйқудаги қиз
• Муҳаммад Юсуф. Халқ бўл элим
• Муҳаммад Юсуф. Ҳалима энам аллалари
• Муҳаммад Юсуф. Эрка кийик
• Муҳаммаджон Ҳакимов. Навоий асарлари қўлёзмаларининг тавсифи
• Мўмин Қаноат. Эътиқодим
• Мўъжиза китоб: Болалар учун универсал энциклопедия. 1-жилд
• Мўъжиза китоб: Болалар учун универсал энциклопедия. 3-жилд
• Н.Абдураҳмонов. Қадимги туркий тил
• Надира. Избранные стихотворения
• Назар Ражабов. Ўзбек халқ шеваларида феълнинг морфологик тузилиши
• Наим Каримов. 1937-1938 йиллардаги “Катта қирғин”нинг фожиали оқибатлари
• Наим Каримов. Ғафур Ғулом
• Наим Каримов. Қурбон Берегин қисмати
• Наим Каримов. Маҳмудхўжа Беҳбудий
• Наим Каримов. Ойбек
• Низами. Избранное
• Низомулмулк. Сиёсатнома (сияр ул-мулук)
• Нодар Думбадзе. Қўрқманг, онагинам (роман)
• Нодим Намангоний. Танланган шеърлар
• Нодирхон Ҳасан. Туркияда яссавийшунослик
• Ножий. Уммон (танланган шеърлар)
• Нормурод Нарзуллаев. Чаман ичра
• Нортўхта Қилич. Байрам (қиссалар ва ҳикоялар)
• Носир Фозилов. Саратон (қиссалар)
• Носир Фозилов. Устозлар даврасида (ҳикоялар ва қисса)
• Нусрат Раҳмат. Жадид (роман)
• Огаҳий. Асарлар. 6 жилдлик. 1-жилд: Девон
• Огаҳий. Асарлар. 6 жилдлик. 2-жилд: Девон (давоми)
• Огаҳий. Асарлар. 6 жилдлик. 3-жилд: Таржималар
• Огаҳий. Асарлар. 6 жилдлик. 4-жилд: Таржималар
• Огаҳий. Асарлар. 6 жилдлик. 5-жилд: Тарихий асарлардан парчалар
• Огаҳий. Асарлар. 6 жилдлик. 6-жилд: Тарихий асарлардан парчалар
• Одил Ёқубов. Диёнат (роман)
• Одина Муҳаммад Хоразмий. Миръот ул-обидийн
• Озод Мўъмин Хўжа. Буюк Амир Темур ёқути
• Озод Мўъмин Хўжа. Қалб мўъжизалари
• Озод Шарафиддинов. Адабий этюдлар
• Озод Шарафиддинов. Биринчи мўъжиза
• Озод Шарафиддинов. Довондаги ўйлар
• Озод Шарафиддинов. Домлалар
• Озод Шарафиддинов. Ижодни англаш бахти
• Озод Шарафиддинов. Истеъдод жилолари
• Озода Бекмуродова. Юрак зарблари
• Ойдин Ҳожиева. Шом шуълалари
• Олег Шестинский. Дўстларимга
• Олқор Дамин. Наво
• Омар Хайям. Рубаи
• Омон Матжон. Сени яхши кўраман
• Омон Мухтор. Йиллар шамоли (роман)
• Омон Мухтор. Хотин подшоҳ (романлар)
• Омонулло Буриев, Нурёғди Тошев. Жалолиддин Мангуберди
• Ориф Одилхонов. Сайланма
• Охунжон Ҳаким. Ғалати дунё. Сайланма. 3-жилд
• Пауль Куусберг. Андрес фожиаси (роман)
• Пирмат Шермуҳамедов. Давр қаҳрамон тақдирида
• Прем Чанд. Нажот (роман)
• Пўлат Мўмин. Ўзбек қўшиқ шеърияти султони
• Пўлотжон Домулла Қайюмов. Тазкираи Қайюмий (3 та жилд)
• Рабиндранат Тагор. Асарлар. 8 жилдлик. 2-жилд: Гоурмаҳон (роман)
• Рабиндранат Тагор. Асарлар. 8 жилдлик. 4-жилд: Ҳикоялар
• Рабиндранат Тагор. Асарлар. 8 жилдлик. 7-жилд: Шеърлар
• Ражаббой Раупов. Юрак садоси (ҳикоялар)
• Рангея Рагхав. Токайгача чорлайман сени (роман)
• Расул Ҳамзатов. Бир хонадон фарзандлари
• Рауф Парфи. Қайтиш
• Рауф Парфи. Хотирот
• Раҳматилла Иноғомов. Шоирлик қисмати
• Раҳмон Қўчқор. Қарз берилган нур
• Саади. Избранное
• Садриддин Айний. Асарлар. 8 жилдлик. 5-жилд. Эсдаликлар. 1—2-қисм
• Садриддин Айний. Асарлар. 8 жилдлик. 6-жилд. Эсдаликлар. 3-қисм
• Садриддин Айний. Асарлар. 8 жилдлик. 7-жилд. Эсдаликлар. 4-қисм
• Садриддин Айний. Қуллар (роман)
• Садриддин Айний. Эски мактаб: Қиссалар
• Саида Зуннунова. Олов (қиссалар, драмалар)
• Саидмусо Раҳимов. Ўзбек тили Сурхондарё шевалари
• Сайфи Саройи. Шеърлар. Гулистон
• Саодат Давлатова. Қашқадарё миллий кийимлари
• Семён Цвигун. Қасос (қиссалар)
• Сидқий Хондайлиқий. Навбаҳор: Ғазаллар. Достон. Ҳикоятлар. Қайдлар
• Сирли мўъжизалар
• Сирожиддин Саййид. Кўнгил соҳили
• Сирожиддин Саййид. Руҳим харитаси
• Собиржон Иброҳимов. Фарғона шеваларининг касб-ҳунар лексикаси
• Собит Мадалиев. Қуёшни соғиниб
• Сулаймон Раҳмон. Ойдин диёр
• Сулаймон Рустам. Бургутлик қоялар
• Сургун. Шаҳидлар хотираси
• Таълимга тикилган сармоя
• Тилак Жўра. Руҳият
• Тоғай Мурод. Бу дунёда ўлиб бўлмайди: Роман, ҳикоялар, мақолалар
• Тоғай Мурод. Қўшиқ: Қиссалар
• Тоғай Мурод. Ойдинда юрган одамлар: Қиссалар. Ҳикоялар
• Тоғай Мурод. От кишнаган оқшом: Қиссалар
• Тоғай Мурод. Отамдан қолган далалар: Роман
• Тоғай Мурод. Танланган асарлар. 1-жилд: Қиссалар
• Тоғай Мурод. Танланган асарлар. 2-жилд. Отамдан қолган далалар. Бу дунёда ўлиб бўлмайди. Романлар
• Тоҳир Қаҳҳор. Юлдузлар — менинг боғим
• Тошпўлат Раҳматуллаев. Америка журналист нигоҳида
• Тошпўлат Раҳматуллаев. Матбуот ва демократия
• Тошпўлат Раҳматуллаев. Сиёсий партия ва демократик тамойиллар
• Тошпўлат Раҳматуллаев. Эркин фикр парвози
• Туманбой Мўлдағалиев. Йигирма бешинчи баҳор
• Тур Хейердал. «Кон-Тики» да сафар
• Турк ҳикоялари
• Турсуной Содиқова. Аёлга қасида
• Тўлаган Қосимбеков. Синган қилич (роман)
• Тўлан Низом. Ватан сурати
• Тўлепберген Қаипбергенов. Кўз қорачиғи (роман)
• Тўли Йўлдошев. Тожикистондаги ўзбек шевалари морфологияси
• У ким. Бу нима. Болалар энциклопедияси. 2-жилд
• Умар Хайём. Рубоийлар
• Умарали Норматов. Ижод сеҳри
• Умарали Норматов. Қодирийнинг сўнгги илтижоси
• Усмон Азим. Сурат парчалари
• Усмон Азим. Узун тун
• Уч бақалоқ: Рус ёзувчиларининг эртаклари (1988)
• Ўзбек тилининг этимологик луғати. 1-жилд (Шавкат Раҳматуллаев)
• Ўзбек тилининг этимологик луғати. 2-жилд (Шавкат Раҳматуллаев)
• Ўзбек тилининг этимологик луғати. 3-жилд (Шавкат Раҳматуллаев)
• Ўзбекистонда совет давлатининг қатағон сиёсати: келиб чиқиши сабаблари ва фожиали оқибатлари
• Ўзбекча-туркча ва туркча-ўзбекча изоҳли луғат
• Ўлмас Умарбеков. Дамир Усмоновнинг икки баҳори (қисса)
• Ўн биринчи довон (очерк ва публицистика)
• Ўроз Ҳайдар. Кечиккан фасл
• Ўроз Ҳайдар. Сукут ҳаққуши
• Ўроз Ҳайдар. Фалак фаввораси
• Фазу Алиева. Тақдир. Булоқбоши (қиссалар)
• Фарғона оҳанглари (альманах)
• Фарида Афрўз. Кўзим маним
• Фаридиддин Аттор. Тазкиратул авлиё
• Фирдоуси. Рустам и Сухраб
• Фузулий. Девон (1959)
• Хайриддин Султонов. Бир оқшом эртаги
• Хайриддин Султонов. Бобурийнома (роман)
• Хайриддин Султонов. Онамнинг юрти
• Хафиз Хорезми. Избранное
• Хожа Аҳрор Валий. Рисолаи волидийя
• Хожа Муҳаммад Ориф ар-Ревгарий. Орифнома
• Хондамир Қодирий. Адабиёт. Бадиият. Абадият
• Хосият Рустамова. Девор
• Худойберди Тўхтабоев. Жаннати одамлар (роман)
• Хулосат ул-ҳукамо (ҳакимлар хулосаси)
• Хуршид Даврон. Самарқанд хаёли
• Хуршид Дўстмуҳаммад. Журналист бўлмоқчимисиз
• ХХ аср ўзбек адабиёти тарихи
• Ҳабиб Саъдулла. Танланган асарлар. 1-жилд: Шеърлар, достонлар
• Ҳабиб Саъдулла. Танланган асарлар. 2-жилд: Девон, драма
• Ҳабибий. Девон (3-нашр)
• Ҳайдар Муҳаммад. Сойиб Хўжаев ҳангомалари
• Ҳайдарбек Бобобеков. Қўқон тарихи
• Ҳайнрих Ҳайне. Германия қиш эртаги
• Ҳаким Сатторий. Ўзлик суратлари
• Ҳакимхон. Хотиралар (cаёҳатлар ва саргузаштлар)
• Ҳалим Саидов (тузувчи). Қадр
• Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий. Тўла асарлар тўплами: 5 жилдлик. 1-жилд: Девон
• Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий. Тўла асарлар тўплами: 5 жилдлик. 2-жилд: Шеърлар. Педагогик рисолалар. Насрий асарлар
• Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий. Тўла асарлар тўплами: 5 жилдлик. 3-жилд: Драмалар (1915-1920)
• Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий. Тўла асарлар тўплами: 5 жилдлик. 4-жилд: Драмалар (1921-1928). Мақолалар
• Ҳамза Ҳакимзода Ниёзий. Тўла асарлар тўплами: 5 жилдлик. 5-жилд: Хатлар, адабий-тарихий лавҳалар
• Ҳамид Ғулом. Қорадарё (роман)
• Ҳамидулла Ҳасанов. Ўртаосиёлик географ ва сайёҳлар
• Ҳасан Ирфон. Косиблар кулбасида (роман)
• Ҳасанбой Ғойиб. Армуғон
• Ҳасанбой Ғойиб. Ишқим кўчар юлдузларга
• Ҳимолай оша садолар (Ҳиндистон шоирларининг шеърлари)
• Ҳиндистон ёзувчилари ҳикоялари
• Ҳожиакбар Шайхов, Тоҳир Малик. «7-СЭР» (ҳикоялар ва қисса)
• Ҳофиз Таниш ал-Бухорий. Абдулланома («Шарафномайи шоҳий»). Биринчи китоб
• Ҳусайн Воиз Кошифий. Ахлоқи муҳсиний
• Чабуа Амирэжиби. Дата Туташхиа (роман)
• Чадраабалин Лодойдамба. Беором Тамир (роман)
• Чиновникнинг ўлими. Кўр музикачи (1988)
• Читтигул (айтишув, ҳазиллар, ўйинлар, топишмоқлар)
• Чори Аваз. Сайланма
• Чустий. Садоқат гуллари
• Чўлпон Эргаш. Ой чодир тикмоқда
• Шавкат Раҳмон. Гуллаётган тош
• Шавкат Раҳмон. Уйғоқ тоғлар
• Шамсуддинхон Бобохонов. Сўнмас зиё
• Шариф Юсупов. Санъат ва ҳайрат
• Шаҳло Ҳошимова. Аросатдаги одамлар
• Шерали Турдиев. Улар Германияда ўқиган эдилар
• Шубхаш Мукержи. Ғалаён (роман)
• Шукур Қурбон. Ёри жоним
• Шукур Қурбонов. Бир қалб манзараси
• Шукур Холмирзаев. Қил кўприк (роман)
• Шукур Холмирзаев. Оғир тош кўчса.
• Шукур Холмирзаев. Олис юлдузлар остида (ҳикоялар)
• Шуҳрат. Танланган асарлар. 3 жилдлик. 1-жилд: Шеърлар
• Шуҳрат. Танланган асарлар. 3 жилдлик. 2-жилд: Роман. Ҳикоялар
• Шуҳрат. Танланган асарлар. 3 жилдлик. 3-жилд. Шинелли йиллар
• Эрих Фихтелиус. Журналистиканинг 10 қоидаси
• Эркин Аъзам. Байрамдан бошқа кунлар (қисса ва ҳикоялар)
• Эркин Воҳидов. Бедорлик
• Эркин Воҳидов. Достонлар
• Эркин Воҳидов. Келажакка мактуб
• Эркин Воҳидов. Муҳаббат
• Эркин Воҳидов. Ўртада бегона йўқ
• Юлиан Семёнов. ТАСС маълум қиладики (қисса)
• Юрий Бондарев. Соҳил (роман)
• Юсуф Файзулло. Лафз (қиссалар)
• Янка Купала. Эрк қўшиғи