Kitob haqida hadis
— Jamoa bilan kitobni ovoz chiqarib o‘qish bo‘yicha eng uzoq davom etgan marafon 224 soat kechgan.
Buxoro viloyati axborot – kutubxona marakazi blogi
Odamning ulug’vorligi uning bo’yi bilan o’lchanmaganidek, xalqning ulug’ligi ham, uning soni bilan o’lchanmaydi, yagona o’lchovi-uning aqliy kamoloti va axloqiy barkamolligidir.
V.Gyugo
Yomon o’qituvchi haqiqatni aytib berib qo’yaqoladi, yaxshi o’qituvchi esa, haqiqatni topishga o’rgatadi.
A.Disterveg
Tafakkur va xotira o’zaro bog’liq, chunki tafakkur o’tmishdagi hayotiy tajribaga asoslanadi.
Norman
Biz oldin miyani to’ydiraylik, so’ngra u qorinni to’yg’azadi.
Yapon maqoli.
Mushohada yuritmay turib, qancha ko’p o’qisangiz, shuncha ko’p bilayotganga o’xshayverasiz, agar o’qiyotganda qanchalik ko’p mushohada yuritsangiz, shu qadar oz narsa bilishingizni aniqroq his etasiz.
F. Volter
Kitob odamni – bilag’on, suhbat – topqir qiladi, yozib olish odati esa uni aniqlikka o’rgatadi.
F. Bekon
Ilmu ustod kitob hurmati – hammasidan zarur bu bob hurmati.
Kim esdan chiqarsa bu uch hurmatin,
Chekar hayotida kamlik zillatin.
Kamoliddin Binoiy
Agar yolg’iz esang, hamdam kitobdur,
Bilim subhidagi nur ham kitobdir.
Abduraxmon Jomiy
Kitobni e’zozlash kerak, tafakkurning bu qasriga ehtirom bilan kirmoq lozim.
A. Gertsen
Kitobning mohiyati mangudir… Bu mohiyat – tafakkurni abadiylashtiradi.
L.N Tolstoy
O’zimdagi barcha yaxshi fazilatlar uchun kitobdan minnatdorman.
Maksim Gorkiy
Qanday kitob o’qiyotganingni aytsang, sening kimligingni aytib beraman.
A.V. Lunacharskiy .
Kitob o’qishni odat qilmagan oila – ma’naviy qashshoq oiladir.
P.A. Pavlenko
Kitoblar insoniyat fikri durdonalarini to’plab avlodlarga etkazadi.
Oybek
Kitob bu inson orqali ko’riladigan dunyodir.
I.E. Bobel
Kitob insonga qanot bag’ishlaydi.
F. V. Gladkov
Kitob seni hali sen ko’rmagan dunyoga olib boradi, sen eshitmagan so’zlar aytadi.
Gertsen
Kitoblar ehtirossiz, biroq sadoqatli do’stdir.
Gyugo
Kitob butun hayotni qamrab oladi.
Balzak
Kitob bu hayotdir, undagi jarayonlar – tarix jarayonlaridir.
M.N. Kuraev
Mening aqlim kitoblardan g’oyalar manbaini topdi.
Tsialkovskiy
Kitobim, barchadan boyim o’zingsan,
Tunimni yoritar Oyim o’zingsan.
Badanim ilmga tashnalab tursa,
Sug’orib turuvchi soyim o’zingsan.
Muxibbiy
Men olimlarga, ilohiyotchilarga, faylasuflarga va tarixchilarga hurmat – ehtirom ko’rsatdim. Men ularni hurmat qildim va e’zozladim.
Amir Temur
Dunyoda turmoq uchun dunyoviy fan va ilm lozimdur, zamona ilmi va fanidan bebahra millat boshqalarga poymol bo’lur.
Maxmudxuja Bexbudiy
Moziyga qaytib ish ko’rish xayrlikdir.
Abdulla Kodiriy
Ishga yarab qolsa ishing bir muddat, yana oshirmoqqa aylagil shiddat.
Mirzo Ulugbek
Dunyoda ilmdan boshqa najot yo’q va bo’lmagay.
Imom al-Buxoriy
O’quv qayda bo’lsa, ulug’lik bo’lar bilim qayda bo’lsa, buyuklik bo’lar.
Yusuf Xos Xojib
Faqat bir ezgulik bor – bilim va faqat bir yomonlik bor – jaholat.
Suqrot
Ilmga nisbatan go’yo cho’pon kabi posbon bo’linglar, lekin ilmni faqat rivoyat qiluvchi bo’lmanglar.
Hadis
Moziy istiqbolning tarozusidur, har kim o’lchasun-da bilsun.
Maxmudxo’ja Behbudiy
Vaqt pillapoyasi cheksizdir, bir-birining o’rnini egallab boradigan avlodlar zinadan zinagagina ko’tariladilar, xolos. Jamlangan tajribani har bir avlod o’zidan keyin kelayotgan, o’zidan keyin uni taraqqiy ettiradigan va boyitadigan navbatdagi avlodga etkazib beradi.
Abu Rayxon Beruniy
Tsivilizatsiya nima degani? Bu olg’a ketayotgan inson har qadamda yuzaga keltirayotgan doimiy kashfiyotlardir:taraqqiyot so’zining o’zi ham shundan kelib chiqqan.
Viktor Gyugo
Bir kunlik adolat – yuz kunlik toat – ibodatdan afzal.
Amir Temur
Qobiliyatli odamni tarbiya qilmaslik – zulmkorlik va noqobil odamga tarbiya hayfdir. Tarbiyangni ayab unisini nobud qilma, tarbiyangni bunisiga zoe ketkazma.
Alisher Navoiy
Ilmdan bir shu’la dilga tushgan on, shundan bilursankim ilm bepoyon.
Firdavsiy
Tarbiya uch narsaga ehtiyoj sezadi: iste’dodga, ilmga, mashqqa.
Arastu
Kamolotga erishish uchun, avvalo qalb pokizaligi haqida o’ylash kerak. Qalb pokizaligiga esa yurak haqiqatni izlaganda va Ruh oriflikka intilgan taqdirdagina erishiladi. Bularning barchasi haqiqiy bilimga bog’liqdir.
Konfutsiy
Harakat zaif bo’lgan joyda, kuchli bilim foydasizdir. Harakatsiz bilim – ipsiz kamon o’qidir.
Az-Zamaxshariy
Bilim, ma’rifat yaxshi axloq bilan bezanmog’i lozim.
Abu Nasr Forobiy
Eskini o’zlashtirgan va yangini tushunishga qodir insongina tarbiyachi bo’la oladi.
Konfutsiy
Avvaliga biz bolalarimizga o’rgatamiz. So’ngra o’zimiz ulardan o’rganamiz. Kimki buni xohlamas ekan, o’z davridan orqada qoladi.
Ya.Raynis
Maktab voyaga etayotgan avlod tafakkurini shakllantirish ustaxonasidir, agar kelajakni qo’ldan chiqarishni istamasang, maktabni qo’lda mustahkam tutmog’ing lozim.
A.Barbyus
Maktab – dunyo imoratlarining eng muqaddasi va qadrlisidir. Maktabning chin va haqiqiy ma’nosini bilgan millatlar jonlari, mollari bilan himmat va g’ayratlarini sarf etib, millatning taraqqiyi rivojiga ijtixod qilurlar.
Maxmudxuja Bexbudiy
Chinakam oqilona ta’lim ongimizni ham, xulqimizni ham o’zgartiradi.
Mishel Monten
Bilim va qudrat – ikkovi egizak.
F.Bekon
Ilm bir chiroqdurkim, seni rohat va farog’atga hech bir zaxmatsiz etkazadi.
Abu Lays As-Samarqandiy
Insonni inson qilib etishtiruvchi narsa – tarbiyadir.
Demokrit
Kitob har qanday bilimning joni va yuragi, har qanday fanning ibtidosidir.
Stefan Tsveyg
Bolalikka buyuk hurmat, ehtirom bilan qarash lozim.
Yuvenal
Fikr tarbiyasi eng kerakli, ko’p zamonlardan beri taqdir qilinub kelgan, muallimlarning diqqatlariga suyalgan muqaddas bir vazifadur.
Abdulla Avloniy
Taraqqiyotning umumiy ko’lamida har bir xalqning o’rni o’sha xalq o’qiyotgan kitoblarning soni bilan belgilanadi.
E.Labule
Agar maqsadsiz bo’lsang hech narsa qilolmaysan, maqsading katta bo’lmasa buyuk ish qilolmaysan.
Deni Didro
Ulug’ aql egalari o’z oldilariga maqsad qo’yadilar, qolgan odamlar o’z istaklari ortidan ergashadilar.
Voshington Irving
Hayot yo’lida birinchi masala – maktab masalasidir.
Abdurauf Fitrat
Ilm ko’pga etkazar, hunar esa ko’kka.
O’zbek xalq maqoli
Yomonlik – butun nuqsonlar majmuidir. Dunyoning ishlari siyosatsiz tartibga tushmaydi. Agar ta’lim tarbiya va jazo to’g’risida qonun-qoida bo’lmasa, mamlakat ishlari buziladi.
Xusayn Voiz Koshifiy.
Hamma qobiliyatlarning sarvari fikrdir.
Uilyam Metiyuz
Ilm namoyondalariga baxillik qilma, zero ilm xazinadirki, undan qancha foydalansang ham boylikdan farkli o’laroq, baribir ko’payib boraveradi.
Majid Xavofiy
Bilimga eltuvchi yagona yo’l, bu faoliyatdir.
Bernard Shou
Madaniy jamiyat shunday bo’ladiki, shu mamlakatning aholisidan bo’lgan har bir odam kasb-hunarda ozod, hamma bab-barobar bo’ladi, har Kim o’zi istagan yoki tanlagan kasb-hunar bilan shug’ullanadi. Odamlar chin ma’nosi bilan ozod bo’ladilar.
Abu Nasr Forobiy
Aflotundan so’radilar: o’qish-o’rganish tokaygacha izzat va hurmatda bo’lg’usi? U javob qiladi: johillik nuqson deb hisoblangunga qadar.
Jaloliddin Davoniy
Odamlar o’qishdan to’xtashlari bilan fikrlashdan ham to’xtaydilar.
Deni Didro
O’rtamiyona odam vaqtni tez o’tkazish payida bo’ladi, iste’dod egasi esa undan foydalanib qolishga o’rinadi.
A.Shopengauer
Har qanday mushkul ish aql egalari tufayli isloh qilinur.
Az-Zamaxshariy
Insonning qimmati emas siymu zar. Insonning qimmati ilm ham hunar.
Bedil
Odam bolalikdan yaxshilik va go’zallik kurtaklarisiz hayotga qadam qo’ymasligi kerak, avlodlarni ham yaxshilik va go’zallik kurtaklarisiz hayotga yo’llab bo’lmaydi.
Fyodor Dostoevskiy
Xalq uchun nondan so’ng muhimi maktabdir.
Jorj Danton
Kimki o’rganishni uyat, or dema, Suvdan dur topadi, toshdan la’l, olmos.
Nizomiy Ganjaviy
Tarbiya ishida o’z-o’zini takomillashtirish jarayoniga katta o’rin berilmog’i lozim. Insoniyat faqat mustaqil o’rganish tufayligina taraqqiy etgan.
G.Spenser
Kim hunarni desa, u dono bo’lur, nodonlar qudrat deb boylikni bilur.
Abduraxmon Jomiy
Oltin va kumushi bo’lmagan odam kambag’al emas, balki es-xushi va kasb-hunari bo’lmagan kishi kambag’aldir.
Majid Xavofiy
Hunar – hunardan unar.
O’zbek xalq maqoli
O’quvchini mehnat qilishga o’rgat, uni nafaqat mehnatni sevishga, u bilan shunday uyg’unlashishga ko’niktirginki, toki mehnat uning vujudiga singib ketsin, uni shunga o’rgatki, uning uchun o’z kuchi bilan biron bir narsani bilib ololmaslik aqlga sig’maydigan holat hisoblansin.
Disterverg.
Taraqqiyot tasodif emas, balki zaruriyatdir.
Viktor Gyuko
Har qanday odamga uning qilgan ishlariga qarab baho berish kerak.
Servantes
Dars ila tarbiya orasida bir oz farq bor bo’lsa ham, ikkisi bir-biridan ayrilmaydigan, birining vujudi biriga boylangan jon ila tan kabidir.
Abdulla Avloniy
- Получить ссылку
- Электронная почта
- Другие приложения
Комментарии
Отправить комментарий
Eng ko’p o’qilganlar
Kutubxonalar haqida eng qiziq faktlar
1. Dunyodagi eng qadimgi kutubxona Misrning Sinay shahridagi Sulton Ketrin monastirida joylashgan bo’lib , u 6-asr o’rtalarida qurilgan va dunyodagi Vatikandan keyin ikkinchi eng yirik dinga oid qo’llanma va kitoblar jamlanmasiga ega bo’lgan kutubxonadir. Bu kutubxonadan faqatgina rohiblar hamda olimlargagina foydalanishga ruhsat berilgan. 2. Dunyodagi eng katta kutubxona – Kongress kutubxonasi bo’lib, taxminan 1348342 kilometr uzunlikdagi kitob javonida 158 milliondan ziyod fond bor: 36 milliondan ortiq kitoblar va boshqa bosma materiallar, 3,5 million plastinkalar, 13,7 million fotosuratlar, 5,5 million xaritalar hamda 69 million qo’lyozmalardan iborat 3. Dunyodagi eng kichik kutubxona Nyu-York shahrining ko’chalarida qurilgan bo’lib, bu kutubxonada faqatgina bitta kitobxon foydalanishi uchungina yetarli bo’lgan joy ajratilgan. Yorqin sariq rangda plassmasadan ishlangan bu kichik kutubxonaga 40 tagacha bo’lgan kitoblarni joylashtirish imkoniyati b
Uyg‘onish davrida Angliya kutubxonalari
Oldingi maqolalarimizdan farqli ravishda bu safargi maqolamizda yaqin oʻtmishga sayohat qilib «Uygʻonish davri»da tashkil etilgan kutubxonalarga toʻxtalmoqchimiz va uygʻonish davrida ilm-fan va madaniyat oʻchogʻlaridan biri boʻlgan Angliya kutubxonalariga toʻxtalmoqchimiz. Angliya oʻsha davrda yevropaga ancha mashxur boʻlgan universitet va kollejlarga ega edi va oʻsha davrda esa kutubxonalarsiz bu muassasalarni tasavvur qilib boʻlmas edi. Parker kutubxonasi Parker kutubxonasi Kembridjdagi Korpus Kristi kolledji hududida joylashgan. Bu kutubxonada bizning davrgacha saqlanib qolingan o’rta asrlar qo’lyozmalari, eski davrda chop etilgan kitoblar va renessans davridagi kashfiyotlar xazinaxonasi desak mubolag’a bo’lmaydi. Kutubxona joylashgan KORPUS KRISTI kolleji 1352-yilda tashkil etilgan. Kutubxonaning nomi mashxur arxiyepiskop, o’z davrining o’ta saxovatli kishisi METTYU PARKER sharafiga qo’yilgan. METTYU PARKER 1574-yilda kutubxonaga 400 dan ortiq nodir qo’lyozma taqdim etg
Kitob haqida hadis
إن الحمد لله نحمده ونستعينه ، ونعوذ بالله من شرور أنفسنا ومن سيئات أعمالنا من يهده الله فلا مضل له ومن يضلل فلا هادي له ، وأشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له وأشهد أن محمدا عبده ورسوله
About
Blog
Apps
Platform
Imom al-Buxoriy hadislar to’plami
2.29K subscribers
#ibn Qoyyim rohimahulloh durdonalari
Ибн Қoййим раҳимаҳуллоҳ айтади:
«Аллоҳ таоло Ўз Пайғамбарини (соллаллоҳу алайҳи васаллам) ортидан эргашишни, У бу кишини севишига сабаб қилди. Зеро, Аллоҳ Ўз бандасини севиши, банданинг Аллоҳга бўлган муҳаббатидан ҳам муҳимроқдир. Аллоҳни севишингиз муҳим эмас, балким Аллоҳ сизни севиши нақадар муҳим!»
«Бадаиъ ат-тафсир», 1/229.
#shayxul islom ibn Taymiya rohimahulloh
Ибн Таймия раҳимаҳуллоҳ айтади:
مَنْ تَكَلَّمَ فِي الدِّينِ بِلَا عِلْمٍ كَانَ كَاذِبًا وَإِنْ كَانَ لَا يَتَعَمَّدُ الْكَذِبَ
«Ким динда илмсиз гапирса – ёлғончидир, гарчи ёлғонни қасд қилмаса ҳам».
«Мажмуъул фатаво», 10/449.
Хотин кишининг хайз кўрмаганда киядиган кийимидан ташқари, ҳайз учун (алоҳида) кийим қилиб қўймоғи
Зайнаб бинти Абу Саламага Умму Салама дедилар: “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам билан бирга чайлада ёнбошлаб ётган эдим, ҳайз кўриб қолдим, секин чайладан чиқдим, ҳайз кийимимни кийиб олдим. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Ҳайз кўриб қолдингми?” – дедилар-да, чайлага чақирдилар. Чайлада у киши билан ёнбошлаб ётдим” (яна қ. 298).
Imom al-Buxoriy hadislar to’plami
#imom Navaviy (40 hadis sharxi) ЙИГИРМА УЧИНЧИ ҲАДИС Ҳар бир яхшилик садақадир Абу Молик Ҳорис ибн Осим Ашъарий разияллоҳу анҳудан ривоят : Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Покизалик иймоннинг ярмидир. “Алҳамду лиллаҳ” мезонни тўлдиради.…
3. Аллоҳ таоло зикри ва шукронаси
Аллоҳ таоло неъматларига ҳадисларда ворид бўлган зикрлар билан шукроналар айтмоқ Қиёмат кунида тарозининг солиҳ амаллар палласини оғир қилади. Банда Аллоҳ таолога кўп шукр қилиб, ҳамду сано айтса,Парвардигорни улуғлаб, У Зотнинг ширку нуқсондан поклигини ҳам бот-бот таъкидласа, нажот топгувчи солиҳ инсонлар қаторидан жой олади.
“Алҳамду лиллаҳ” мезонни тўлдиради. “Субҳаналлоҳ” ва “Алҳамду лиллаҳ” осмонлару ер оралиғини тўлдиришади (ёки тўлдиради)(Муслим ривоятлари).“Тасбеҳ ва такбир осмону ерни тўлдиради”. (Муслим ривоятлари).
“Ла илаҳа иллаллоҳ” калимаси Аллоҳга етгунга қадар ўртада ҳеч
қандай парда-тўсиқ бўлмайди. (Термизий ривоятлари).
Абу Саид ва Абу Ҳурайра разияллоҳу анҳумодан ривоят : Расулуллоҳ
соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Аллоҳ таоло сўзлардан
тўрттасини танлаб олди: “Субҳаналлоҳ, Алҳамдулиллаҳ, Ла илаҳа иллаллоҳ ва Аллоҳу акбар”. Кимда-ким “Субҳаналлоҳ” деб айтса, унга йигирма яхшилик-ҳасана ёзилади ва йигирмата ёмон амали ўчирилади.“Аллоҳу акбар” деб айтганга ҳам,“Ла илаҳа иллаллоҳ” деганга ҳам,“Алҳамду лиллаҳ” деб айтганга ҳам мана шундай (ажр-мукофот )бўлади. Чин дилдан “Алҳамду лиллаҳи роббил аламийн” деб айтган кишига ўттиз ҳасана ёзилади ва ўттизта ёмонлиги ўчирилади”.(Аҳмад ривоятлари).
Ушбу келтирилган зикр-дуоларни қалбан ҳис қилган ва фикран идрок
этган ҳолда айтган бандалар учун ваъда қилинган улуғ ажр-мукофотлар
масофаларга қиёс қилинса ёки уларга ҳажм-миқдор сифати берилса,
мазкур хайрли мукофотлар осмонлару ер оралиғини қоплаган бўларди.Аллоҳ таоло танлаган бундай зикрлар бандани олий даражалар сари кўтаргувчи пиллапоялардир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Ихлос билан “Ла илаҳа иллаллоҳ” калимасини айтган банда модомики, гуноҳи кабира қилмаган бўлса, унинг учун осмон эшиклари очилади ва айтган калимаси Аршга қадар етиб боради”. (Термизий ривоятлари).
Арш – Фирдавсул-аълонинг шифти. У ерда банда олий мақом соҳибига
айланади.Уламолар мазкур тўрт каломни қуйидаги оятда айтилган “боқий яхшиликлар” деб шарҳлаганлар: “Мол-мулк ва бола-чақа ҳаёти дунё зийнатидир. Парвардигорингиз наздида эса боқий яхшиликлар савоблироқ ва орзу қилишга арзигулироқдир”. (Каҳф сураси, 46-оят ).Зеро, улар Парвардигор ҳузурида савоб бўлиб қоладиган ва ўсиб-катталашиб борадиган яхшиликлардир. Шу боис, улар мол-мулк ва бола-чақадан хайрлироқ дейилди.
#shamoil Muhammadiya payg’ambarimizni yaqindan taniymiz
Осим ибн Кулайбдан ривоят қилинади: “Менга отам Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан
ривоят қилишича, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Ким мени тушда кўрса, шубҳасиз,
мени кўрибди. Зеро, шайтон менинг қиёфамга кира олмайди”, деганлар. Отам (Кулайб): “Мен бу
ҳадисни Ибн Аббосга айтдим ва: “У зотни кўрдим”, дедим. Кейин Ҳасан ибн Алини зикр қилдим.
“Мен у зотни (Ҳасанга) ўхшатдим”, дедим. Ибн Аббос: “Албатта, (Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва
саллам) унга ўхшар эдилар”, деди”.
409 – санади ҳасан.
Осимнинг отаси Кулайб Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан “Ким мени тушда кўрса,
шубҳасиз, мени кўрибди. Зеро, шайтон менинг қиёфамга кира олмайди” ҳадисини эшитган. Кейин мазкур
ҳадисни Ибн Аббос розияллоҳу анҳуга айтиб, Расулуллоҳни тушида кўрганини, у зотнинг ташқи
кўринишларини Али ибн Абу Толибнинг ўғли Ҳасанга (Аллоҳ барчаларидан рози бўлсин!) ўхшатганини
айтган. Шунда Ибн Аббос Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳақиқатан Ҳасан ибн Алига ўхшашларини
тасдиқлаган.
#al-adab ul-mufad (imom Buxoriy)
128-bob. Maslahat so’raladigan kishi amin bo’lishi kerakligi haqida
257. Abu Hurayra roziyallohu anhu aytdilar: “Rasululloh sollollohu alayhi va sallam Abul Haysam roziyallohu anhudan: “Sening
xodiming bormi?” – deb so’radilar. U kishi: “Yo’q”, deb javob qilganlaridan keyin: “Unday
bo’lsa bizga asirlar kelganida bir kelib ket”, dedilar. Asirlar kelgandan keyin Abul Haysam ham keldilar. Shunda Rasululloh sollollohu alayhi va sallam: “Mana shu ikkita asirdan birini
o’zingga tanlab ol!” – dedilar. U kishi: “Yo RasulAlloh! O’zingiz men uchun tanlab bera
qoling!” – dedilar. Rasululloh sollollohu alayhi va sallam: “Maslahat so’ragan kishi albatta amin bo’ladi.
Mana bu asirni olaqol, men uning namoz o’qiyotganini ko’rdim, unga yaxshi qara”,
dedilar. Keyin Abul Haysamning xotinlari: “Siz Rasululloh sollollohu alayhi va sallamning “Bunga yaxshi qara”, degan buyruklarini faqat asirni qullikdan ozod qilish yo’li bilangana bajarasiz”,
degan edi, Abul Haysam: “Unday bo’lsa men uni ozod qildim”, dedilar. Shunda
Rasululloh sollollohu alayhi va sallam: “Alloh taolo har bir payg’ambar yoki uning xalifasini xalqqa
yuborganda, albatta ularning ikkita sirdosh maslahatguyi bo’ladi. Ulardan biri yaxshilikka
buyursa, ikkinchisi unga yomonlikni tavsiya qiladi va shunday qilishdan tortinmaydi.
Mana shunday yomon maslahatgo’y sirdoshdan saqlanib qolgan kishi boshqa
yomonliklardan saqlanadi”, dedilar”.
Bu yerda Abu-l-Haysamning xotinini aqlli, yaxshi maslahatgo’y ekan, deb yaxshi sirdosh
maslahatgo’yiga o’xshatadilar.
(sahih va zaif hadislar mavjud)
#ibn Qoyyim rohimahulloh durdonalari
Ибн Қоййим раҳимаҳуллоҳ айтади:
«Сабрнинг таъми аччиқ, аммо натижаси асалдан ҳам ширинроқдир».
«Мадарижус соликийн», 2/188.
#shayxul islom ibn Taymiya rohimahulloh
Ибн Таймия раҳимаҳуллоҳ айтади:
قال شيخ الإسلام ابن تيمية – رحمه الله :
وكره أكثر العلماء مناكحة الجن .
” مجموع الفتاوى ” ( 19 / 40 )
«Аксар уламолар жинга никоҳланишни кариҳ кўришган».
«Мажмуъул фатаво», 19/40.
456 views edited 19:46
Ҳайз кўрган хотиннинг иккала ҳайитда ва мусулмонларнинг дуои илтижолари (масалан жамоат бўлиб ёмғир сўраш)да намозгоҳдан нарироқда туриб қатнашуви
Ҳафса бинти Сириндан: “Бўйига етган қизларимизнинг иккала ҳайитга чиқишларини ман қилар эдик. Бир хотин Барсадаги Бани Халаф қасрига келиб тушди, сўнгра опаси ҳақида сўзлаб берди. Опасининг эри Расулуллоҳ соллоллоху алайхи ва саллам билан 12 марта ғазотда қатнашган экан. Шундан 6 тасида опаси ҳам бирга бўлган экан. Опаси: “Биз ярадорларни даволар эдик, касалларга қарар эдик”, – деган экан. Бир куни Расулуллоҳ соллоллоху алайхи ва салламдан: “Бирортамизнинг ёпинчиғимиз бўлмаса-ю, (ҳайит намозига) чиқмасак зарари йўқми?” – деб сўрабди. Расулуллоҳ соллоллоху алайхи ва саллам: “Кимнинг ёпинғичи бўлмаса, дугонасининг ёпинғичларидан олиб турсин, мусулмонларнинг яхшилик мажлисларида ва дуои илтижоларида қатнашсин!”- дебдилар. Умму Атийя келганда ундан: “Расулуллоҳ соллоллоху алайхи ва салламдан бу хусусда эшитганмисиз? деб сўрадим”, – дедилар Ҳафса. “Расулуллоҳга отам фидо бўлсин! Ҳа, эшитганман (у қачон Расулуллоҳ соллоллоху алайхи ва саллам хусусларида сўзласа, “отам фидо бўлсин!” деб қўшиб сўзлар эди), бўйига етган қизлар ҳам, чимилдиқдаги келинчаклар ҳам (чимилдиқдаги қизлар ҳам, деб айтдиларми, билмайман), ҳайз кўрганлар ҳам чиқсинлар, яхшилик мажлисларида қатнашсинлар, ҳайз кўрганлари жойнамоздан четда турсинлар, деб айтган эдилар”, – дебдилар Умму Атийя. “Ҳайз кўрган хотинлар ҳамми?” – деб сўрадим, шунда у: “Ҳайз кўрган хотинлар Арафотда қатнашадику, ахир! деб аёллар қатнашадиган маросимлар номини санай кетди”, – дейдилар Ҳафса (яна қ. 351, 971, 974, 980, 981, 1652).
#shamoil Muhammadiya payg’ambarimizni yaqindan taniymiz
Язид Форисийдан – у Мусҳафларни ёзар эди – ривоят қилинади: “Мен Ибн Аббос замонида
(яъни, тириклик вақтида) тушда Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламни кўрдим. Шунда Ибн
Аббосга: “Тушимда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламни кўрдим”, деб айтдим. Ибн Аббос:
“Албатта, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Шайтон менга ўхшай олмайди. Шундай
экан, ким мени тушда кўрса, ҳақиқатан, мени кўрибди”, деб айтардилар. Сен тушда кўрган ўша
кишининг сифатларини айтиб бера оласанми?” деди. Мен: “Ҳа, сенга жисми ва гўшти мўътадил
кишини васф қилиб бераман. (У зотнинг ранглари) оқ-қизғиш (яъни, оппоқ эмас, бир оз қизил
аралашган оқ рангли), икки кўзларига сурма қўйилган (яъни, сурма қўймаган вақтларида ҳам кўзлари
сурма қўйилгандек кўринарди), чиройли кулувчи, юзларининг атрофи гўзал эди. Соқоллари
(қалинлигидан) мана бу билан мана бунинг (яъни, ўнг қулоқлари билан чап қулоқлари) орасини
тўлдирган ва кўкракларини ёпган эди(1)”, дедим. – Авф айтди: “Мен бу сифат билан (яна қандай
сифат) борлигини билмайман”, деган(2) – . Шунда Ибн Аббос: “Агар у зотни ўнгингда кўрганингда
бундан ортиқ сифатлай олмасдинг(3)”, деди.
410 – санади заиф.
Абу Исо (Термизий бундай) деган: “Язид Форисий у: Язид ибн Ҳурмуздир. Унинг ёши Язид
Рақошийникидан катта. Язид Форисий Ибн Аббосдан бир нечта ҳадис ривоят қилган. Язид
Рақоший Ибн Аббос (замонини) кўрмаган. У Язид ибн Абон Рақошийдир. У Анас ибн Моликдан
ривоят қилади. Язид Форисий ва Язид Рақоший иккиси Басра аҳлидандир. Авф ибн Абу Жамила у
Авф Аъробийдир”.
Тобеин Язид Форисий раҳматуллоҳи алайҳ тушида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва
салламни кўриб, буни Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳуга айтганида Қуръон муфассири тушда
ҳақиқатан Расулуллоҳ кўрилганмилар-йўқми, шуни аниқлаштириш учун Язиддан ўша кишини васф
қилиб беришни сўраган. Язид уни таърифлаганидан сўнг Ибн Аббос Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва
салламни ростдан кўрганига амин бўлган. “Агар у зотни ўнгингда кўрганингда бундан ортиқ сифатлай
олмасдинг”, деган сўзи шунга далолат қилади.
(1) Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам соқоллари қалин эди. Махфий қироат қилинадиган намозларда саҳобалар
у зот Қуръон ўқиганларини соқоллари қимирлашидан билиб олишарди.
(2) Яъни, тушда кўрилган киши сифатларидан яна бошқа сифатлар зикр қилинганини билмайман, деб айтган. Эҳтимол,
ўша сифатлардан фақат ҳадисда айтилганларини ёдлаб олгандир, бошқаси хотирасида қолмагандир.
(3) Ибн Аббос розияллоҳу анҳу бу билан: “Сен айтган сифатларнинг ҳаммаси Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва
салламга хос. Ҳақиқатан, тушингда у зотни кўрибсан”, демоқчи.
442 views edited 09:24
#al-adab ul-mufrad (imom Buxoriy)
258. Amr ibn Dinor rohimahumulloh Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qildilar: “Alloh taoloning “Ishda
ular (Sahobiylar) bilan maslahatlashgin” degan (3:109) oyatiga Ibn Abbos “ba’zi” so’zini
qo’shib, “Ba’zi ishda ular bilan maslahatlashgin”, deb o’qidilar”.
(sahih va zaif hadislar mavjud)
Imom al-Buxoriy hadislar to’plami
#imom Navaviy (40 hadis sharxi) ЙИГИРМА УЧИНЧИ ҲАДИС Ҳар бир яхшилик садақадир Абу Молик Ҳорис ибн Осим Ашъарий разияллоҳу анҳудан ривоят : Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Покизалик иймоннинг ярмидир. “Алҳамду лиллаҳ” мезонни тўлдиради.…
а) Қалб хотиржамлиги
Дуо-зикрлар кишига таъсир қилиши учун албатта айтилаётган сўзлар
қалбдан чиқиши ва айтувчи имкон қадар уларнинг маъноларини англаши лозим. “Улар иймон келтирган ва қалблари Аллоҳни зикр қилиш билан ором оладиган зотлардир. Огоҳ бўлингизким, қалблар Аллоҳ зикри билан ором олур!” (Раъд сураси, 28-оят ).
б) Зикрдан айрилмаслик
Албатта ҳар биримиз хотиржамлик ва қалб оромини истаймиз.
Ўзимиздаги ушбу зарурий эҳтиёжни қондирмоқ учун ҳамиша Аллоҳ зикри билан бирга бўлмоғимиз шарт. Токи Парвардигор нусрати ва мададига ҳақли, У Зот мағфирати ҳамда марҳаматига лойиқ бандалар сафига
қўшилайлик. Аллоҳ таолога эътимод қилиб, қалбини ёлғиз Унгагина
боғлаган зотлар даргоҳи илоҳийда эсланади ва ҳидоят йўлига йўлланиб,
фазлу марҳамат ёмғиридан баҳраманд бўладилар. “Эй мўминлар, Аллоҳни кўп зикр қилинглар! Ва эртаю кеч У Зотни поклаб тасбеҳ
айтинглар! У Зот сизларни зулматлардан Нурга чиқариш учун
сизларга марҳамат кўрсатадиган Зотдир. Унинг фаришталари ҳам
ҳақларингизга дуо қилурлар”. (Аҳзоб сураси, 41-43-оятлар).
#ibn Qoyyim rohimahulloh durdonalari
Ибн Қoййим раҳимаҳуллоҳ айтади:
«Важал, хавф, хошят ва рағбат бир-бирига яқин сўзлардир, маънодош (синонимлар) эмас».
«Мадарижус саликийн», 1/512.
#shayxul islom ibn Taymiya rohimahulloh
Ибн Таймия раҳимаҳуллоҳ айтади:
«Албатта (араб) тилининг ўзи – диндандир ва унинг маърифатини билмоқ фарз-вожибдир. Чунки китоб ва суннатни англаш фарздир. Уни фақат араб тили билан тушинилади. Вожибни адо қилишга олиб борадиган нарса ҳам вожиб (ҳукмида) бўлади. Сўнгра ундан (баъзиларга) аъйнан вожиб бўлади ва ундан (баъзиларга) фарзи кифоя бўлади».
«Иқтизоу сиротил мустақим», 207.
389 views edited 20:17
Бир ойда уч марта ҳайз кўрса. Аёлларнинг ҳайз кўриш ва ҳомиладорлик муддатини тасдиқловчи далиллар тўғрисида
Бу ҳақда Аллоҳ таоло: “Агар улар Аллоҳга ва охират кунига ишонсалар, бачадонларида Аллоҳ яратган нарса (ҳомила ёки ҳайз)ни яширишлари ҳалол (иш) эмас” (“Бақара” сураси, 228-оят) – дейди.
Али ва Шурайҳ: “Агар аёлнинг бир ойда 3 марта ҳайз кўргани ишончли ва тақводор кишилар гувоҳлик берсалар, тасдиқланади”, – деб айтган эканлар. Ато рохимахуллох: “Аёл (бир ойда 3 марта ҳайз кўрадиган аёл)нинг ҳақиқий ҳайз кўрадиган кунлари унинг дастлабки ҳайз кўрган кунлари ҳисобланади”, – деб айтганлар (талоқ иддасини сақлаётган аёл бошқачароқ айтса, қабул қилинмайди). Иброҳим ва Ато: “Ҳайз камида бир кеча-ю бир кундуз, кўпи билан 15 кун давом этади” – деганлар. Муътамирнинг оталари, ҳайздан поклангандан кейин 5 кун ўтгач, яна қон кўрган хотин тўғрисида сўраганларида, Ибн Сирин: “Бу бобда хотинлар биздан кўра яхшироқ биладилар”, – дедилар.
Ойша онамиздан: “Фотима бинти Абу Ҳубайш: “Мен истиҳоза кўраман, ҳеч покланмасман, намозни тарк этайми?” – деб Расулуллоҳдан сўрадилар. “Йўқ тарк этмагин, бу томир қонидир. Ва лекин ҳайз кўрадиган кунларинг намозни тарк этгин, ҳайздан поклангач, ғусл қилгин, намозингни ўқийвергин”, – деб жавоб қилдилар Расулуллоҳ” (яна қ. 228).
Imom al-Buxoriy hadislar to’plami
#imom Navaviy (40 hadis sharxi) ЙИГИРМА УЧИНЧИ ҲАДИС Ҳар бир яхшилик садақадир Абу Молик Ҳорис ибн Осим Ашъарий разияллоҳу анҳудан ривоят : Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Покизалик иймоннинг ярмидир. “Алҳамду лиллаҳ” мезонни тўлдиради.…
Исломнинг асосий рукнларидан бўлмиш намоз ибодатли бандаларни
хайрли йўлга бошловчи, уларни маъсиятлардан тўсиб, тўғриликка
йўлловчи нурдир. “Албатта намоз бузуқлик ва ёмонликдан тўсур”.
(Анкабут сураси, 45-оят ).
Зулматли тунда машъала кўтариб кетаётганлар тўғри йўлдан
адашмайдилар. Намоз бандаларга ҳидоят ва ҳақ йўлини ёритиб турувчи
маънавий нурдир. У ҳаёти дунёда мусулмон фарзандига ажиб чирой ва
салобат бахш этади. Қиёматда эса бу нур уларнинг юзларида
жилваланади.
“Уларнинг нурлари олдиларида ва ўнг томонларида юрар”.
(Таҳрим сураси, 8-оят ).
Ҳар куни беш маҳал бутун дунёдан узилиб, Парвардигори олам қаршисида хушуъ ва хузуъ билан турувчи комил мусулмон ўзгалар билан ҳам чиройли муносабатда бўлади. Ўзининг хулқи ва тақвоси билан бошқалардан яққол ажралиб турувчи банданинг қалбидаги нур Аллоҳ таоло марҳамати билан унинг юзига балқиб чиқади. “Уларнинг юзида сажда изидан қолган белги-аломатлар бордир”. (Фатҳ сураси, 29-оят ).Убода ибн Сомит разияллоҳу анҳудан ривоят . Расулуллоҳ соллаллоҳу
алайҳи ва саллам дедилар: “Агар банда намозни мудом ўз вақтида адо
этса-муҳофаза қилса, таҳорат , рукуъ, сажда ва қироатларни комил
суратда қоим қилса, намози унга қуйидагича дуо қилади: “Мени қандай асраган бўлсанг, Аллоҳ сени ҳам ўшандай асрасин!” Сўнг намоз нур сочиб турган ҳолида кўкка кўтарилиб Аллоҳ таоло даргоҳига қадар етади ва ўз соҳибини шафоат қилади”. (Табароний ривоятлари).
а) Жамоат ва масжид нури
Барча намозларни жамоат билан адо этган мусулмон улуғ хайриятларга
сазовор бўлади. Ҳамиша масжидда жамоат сафида намоз ўқийдиган
мўмин улкан муваффақият қозониб, яхшилар қаторида биринчилардан
бўлиб жаннатга қадам қўяди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Беш вақт намозни жамоат билан ўқиган киши
пешқадамларнинг аввалги сафида туриб сиротдан ялт этувчи
яшиндек ўтиб кетади. У Қиёмат куни ойдин кечадаги тўлин ойдек бўлиб келади”. (Табароний ривоятлари). Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва
саллам дедилар: “Зулматли кечаларда масжидлар сари юрувчи
инсонларга Қиёмат кунидаги комил нур хушхабарини бергин!” (Абу
Довуд ва Термизий ривоятлари).
б) Кўзлар қувончи
Банда намоз орқали Парвардигори билан боғланади, Унга муножотлар
қилади. Шу боис, намоз ҳақиқий мўминларнинг кўз қувончига айланган.Мусулмонлар Аллоҳ ибодатида турар эканлар, ич-ичларидан омонлик ва
ором ҳиссини туядилар. Бошларига ғам-ташвиш булути соя солганда ҳам
севимли Пайғамбарлари кўрсатмасига амал қилиб, намоз ўқишга тутинадилар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: “Кўзимнинг қувончи
намозда қилинди”. (Аҳмад ва Насоий ривоятлари).Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламни бирон нарса ғамга солиб қўйса, у зот шундай дер эдилар: “Эй Билол, намозга иқомат айтиб,бизга роҳат бағишланг!” (Абу Довуд ривоятлари).
Kitob haqida qiziqarli faktlar
— Imom al-Buxoriy 600000 hadis to‘plab, shundan 100000 sahih, 200000 zaif hadisni yodlagan. Bu hadislarni to‘plashda 90000 dan oshiq kishining huzurida bo‘lib chiqqan.
— Ayollar erkaklarga qaraganda ko‘p (68 %) kitob sotib oladilar.
— Dunyoda sotiladigan kitoblarning yarmidan ko‘pini 45 yoshdan oshgan kishilar sotib oladilar.
— Italiyalik Rio Kozelli eng zerikarli kitoblarni to‘playdi. Uning kollektsiyasi 10000 jilddan iborat. Bir omadsiz italyan shoiri kitobi Kozelli kollektsiyasidan o‘rin olganini bilgandan so‘ng, o‘zini o‘zi o‘ldirishiga bir bahya qolgan.
— Qamoqda yozish rejasi tuzilgan kitoblar orasida Servantesning «Don Kixot», Jon Banyanning «Avliyoning sayohati», Oskar Uayldning «Qamoqdagi istig‘for», Nikolo Makiavellining «Hukmdor» asarlari mavjud.
— Bitta roman yozish uchun 500 soat ketadi.
— Jamoa bilan kitobni ovoz chiqarib o‘qish bo‘yicha eng uzoq davom etgan marafon 224 soat kechgan.
— Fanda kitob o‘g‘rilarini bibliokleptoman deyiladi. Dunyodagi eng mashhur kitob o‘g‘risining ismi — Stiven Blumerg. U 270 kutubxonadan 23000 nodir kitoblarni o‘g‘irlagan. Uning «kollektsiya»si narxi 20 million dollardan oshadi.
— Dunyodagi eng katta lug‘at «Nemis lug‘ati» («Deutsches Wortetbuch») bo‘lib, u 1854 yili Yakob va Vilgelm Grimm tomonidan boshlangan. Bu ishga keyinchalik turli olimlar hissa qo‘yshib, 1971 yili yakunlangan. 33 jildli ushbu lug‘at 34519 betdan iborat.
— Barcha zamon va xalqlarning eng mashhur yozuvchisi Agata Kristidir. Uning detektiv hikoyalari 50 dan ortiq tilda hammon chop etilmoqda. Kristining nashr etilgan kitoblari nusxasi 2 milliarddan oshadi.
— Dunyodagi eng og‘ir kitob Britaniya muzeyida saqlanuvchi XVII asrga oid geografik atlasdir. Uning bo‘yi 1,9 metr, og‘irligi 320 kilogrammdir.
— Google dunyoda chop etilgan barcha badiiy, publitsistik, ilmiy asarlar sonini hisoblab chiqqan. Ularning soni 130 milliondan oshadi.
— Napoleon daqiqasiga 2000 ta so‘zni o‘qiy olgan.
— Dunyodagi eng mashhur kitob qahramoni — Napoleondir. U haqda 10000 dan ortiq turli janrdagi kitoblar yozilgan.
— 95 % insonlar daqiqasiga 210 so‘z yoki 2 daqiqada 1,5 sahifa kitob o‘qiydilar.
— Balzak yarim soatda 200 bet kitob o‘qigan.
— Ma’lumki, qadimda kitob juda qimmat bo‘lgan. 18-asrgacha ba’zi kutubxonalarda kitoblar o‘g‘irlanmasligi uchun zanjirga bog‘lab qo‘yilgan.
— Kitobni sekin o‘qilganda 100 foiz matn tushunilmaydi, faqatgina 60 foiz anglanadi, aksincha, tez o‘qilganda matnning 80 foizi tushuniladi.
— Aksariyat o‘quvchilar kitobning 18-betidayoq unga qiziqishni yo‘qotadilar.
— Dunyodagi eng katta gonorar Rim imperatori Mark Avreliy tomonidan shoir Oppianga to‘langan. Uning baliq tutish va ov haqidagi dostonining har bir satri uchun 1 oltin tanga hadya qilingan. Uning ikki dostoni 20 000 baytdan iborat.
— Adabiyotchilarning hisob-kitoblariga ko‘ra, Shekspir asarlaridan «sevgi» so‘zi 2259 marta, «nafrat» so‘zi esa 229 marta takrorlangan.
— Bolani o‘qishga o‘rgatish uchun eng qulay payt — 4-6 yoshlik paytidir. Bolani 7 yoshdan o‘qishga o‘rgatish biroz qiyin kechadi.
— Bastiliya mahbuslari faqatgina odamlar bo‘lmagan. Bir marta Didro va D`Alamberning «Frantsuz entsiklopediyasi»ni din va jamiyat axloqiga zarar keltirgani uchun «qamab qo‘yganlar».
— Dunyodagi eng qimmat badiiy asar Leonardo da Vinchi tomonidan ko‘chirilgan «Leychester kodeksi» kitobidir. Uni «Maykrosoft» asoschisi Bill Geyts 1994 yili Nyu-Yorkdagi «Sotbis» auktsionidan 30,8 million dollarga sotib olgan.
— Dunyodagi eng katta kitob holida chop etilgan majmua Irlandiya universiteti tomonidan 1968-1972 yillarda chiqarilgan 1112 jildli «Britaniya parlamenti hujjatlari»dir. To‘liq majmua 3,3 tonnani tashkil etadi. Uni to‘liq o‘qib chiqish uchun 6 yil ketadi.
— Dunyodagi eng qadimiy kitob Priss papirusidir. U eramizdan avvalgi 3350 yili yozilgan. Ushbu qo‘lyozma uni 1839 yili Fivadan topgan Emil Priss sharafiga shunday nomlangan. Qo‘lyozma muallifi — fir’avnning vaziri Pta-Gotep. U yoshlarning tarbiyasizligi, dangasa va axloqsizligidan noligan.
— Hozirgi paytda dunyodagi eng katta kitob — «Bu — Muhammad (s.a.v.)» deb nomlangan bo‘lib, og‘irligi 1,5 tonnadir. Kitob 429 sahifadan iborat. Uni 9 oy davomida 50 kishi tayyorlagan. 2,7 million dollar sarflangan. Kitob Dubaydagi savdo markazida saqlanadi.
— Mashhur golland vrachi German Burxavening «Tibbiyot san’atining yagona va teran sirlari» nomli kitobi muallif o‘limidan so‘ng 1738 yili 10000 dollar oltinga auktsionda sotilgan. Bejirim bezalgan va g‘iloflangan kitob ochilganida uning barcha sahifalari bo‘sh edi. Faqatgina ilk sahifasida shunday yozilgan edi: «Boshingni sovuqda qoldirsang ham oyog‘ingni issiq tut. Shundagina sen eng zo‘r vrachlarni ham kambag‘al qilasan».