Audio Kitoblar – Бесплатно скачать Mp3
Sharq olimlarining nazariy qarashlari musiqa tajribasi asosida shakllangan bo’lib, ular o’z risolalarida musiqa cholg’usini jamiyatda tutgan o’rni va ahamiyati haqida atroflicha ma’lumot berganlar. Abu Nasr Muhammad Forobiyning (873-950) “Musiqa haqida katta kitob” (“Kitob al-musiqa al-kabir”), Abu Ali Ibn Sinoning (980-1037) “Davolash kitobi” (“Kitob um-shifo”) qomusidagi “Musiqa haqida risola”, Al Xorazmiyning X asr “Bilimlar kaliti”, Safiuddin Urmaviyning (1216-1294) “Oliyjanoblik haqida kitob” yoki “Sharafiy kitobi”, Abdurahmon Jomiyning (1414-1492) “Musiqa haqida risola” kitoblarida musiqa ijrochiligi va halq cholg’u asboblari haqida muhim ma’lumotlar berilgan.
Kitob haqida musiqa
1. O’rta Osiyo va Sharq musiqashunoslari cholg’u asboblar haqida bergan ma’lumotlari.
2. Al Forobiyning cholg’ular to’g’risidagi qarashlari.
3. Abu Ali ibn Sino musiqa asboblari haqida.
4. Mashhur musiqashunos ijrochilar to’g’risida
Sharq olimlarining nazariy qarashlari musiqa tajribasi asosida shakllangan bo’lib, ular o’z risolalarida musiqa cholg’usini jamiyatda tutgan o’rni va ahamiyati haqida atroflicha ma’lumot berganlar. Abu Nasr Muhammad Forobiyning (873-950) “Musiqa haqida katta kitob” (“Kitob al-musiqa al-kabir”), Abu Ali Ibn Sinoning (980-1037) “Davolash kitobi” (“Kitob um-shifo”) qomusidagi “Musiqa haqida risola”, Al Xorazmiyning X asr “Bilimlar kaliti”, Safiuddin Urmaviyning (1216-1294) “Oliyjanoblik haqida kitob” yoki “Sharafiy kitobi”, Abdurahmon Jomiyning (1414-1492) “Musiqa haqida risola” kitoblarida musiqa ijrochiligi va halq cholg’u asboblari haqida muhim ma’lumotlar berilgan.
Safiuddin Urmaviy istedodli ud cholg’uchisi Urmiya shaxrida tug’ilgan (Ozarbayjonlik) mashhur xonanda, uning eng katta yutug’i “Modius” ladning mukammal yo’nalishlarini ishlab chiqqanligidir. Ibn Zaylning VI asr “Musiqa xaqida to’liq kitobi” va “Kitob ul-kabi fil-musiqiy” uning musiqa ilmidagi yagona va bebaho kitobdir. U yangi usulni, musiqada ladlarni harflar bilan ifodalash usulini ishlab chiqdi. Abduqodir Marog’iy XV asr, Ozarbayjonning Marog’ shahrida tug’ilgan bo’lsada, hayotining ikkinchi yarmi Temur saroyida Samarqandda o’tgan va Hirotda vafot etgan. “Musiqa ilmda ohanglar to’plami” (“Jami al-alhon fi-ilm al-musiqiy”) risolasida musiqa haqidagi ta’limotni kamoncha, yetti torli g’ijjak kabi bir turdagi musiqa cholg’ulari borligi haqidagi ma’lumotlar bilan boyitdi.
Al-Husayn XV asr asosan O’rta Osiyo xalqlari orasida keng tarqalgan torli musiqa asbobi dutor haqida ma’lumot bergan. Qutbiddin ash-Sheroziy (1236-1310) eronlik musiqa nazariyotchisi sifatida tanilgan bo’lib, o’z risolasida kamonchali tanbur (sato) haqida ibratli mulohazalar bildirgan hamda inson ovozining musiqa asboblari ichida eng yoqimlisi deb hisoblagan.
Al Forobiy (IX asr) mohir ijrochi sifatida ham tanilgan. U damli cholg’u nay asbobini, torli mizrobli cholg’u tanbur va ud musiqa asboblarini juda zo’r mahorat bilan ijro etgan. Forobiy mohir ijrochi sifatida musiqa cholg’u asboblarining jamiyat hayotidagi rolini o’rganishga ahamiyat beradi va u “Jangu jadallarda, raqslarda, to’y-tomoshalarda, ko’ngil ochar bazmlarda hamda ishq va muhabbat qo’shiqlarini kuylashda chalinadigan cholg’ular bor”, deb yozgan edi. Kitobning ikkinchi qismida halq cholg’ulari lyutnya, tanbur, ud, nay, rubob, chang, shoxrux, qonun, dutor va boshqa cholg’ular izchil va batafsil ta’riflanadi. Lyutnya-torli mizrobli cholg’usi o’sha davrda eng keng tarqalgan bo’lib, o’ziga xos mizrob (chertma) vositasida chalingan, dastasida esa ligatura (lada) lar joylashgan.
IX-X asrlarda lyutnya arabcha ud nomini oladi. Bu cholg’u asbobi ko’pgina Sharq mamlakatlarida, Kavkazorti xalqlari orasida, O’zbekiston va Tojikiston cholg’uchiligida hozirgi kungacha saqlanib kelayapti. (Zamonaviy ud namunalari T.D.K. ning sohaviy-tajribaviy sinovxonasida mavjud)
“Musiqa xaqida katta kitob” da Forobiy yana bir cholg’u asbobi tanburni ta’riflaydi. Olimning fikricha, tanbur forscha tan-bur ya’ni (Dilni tirnash) ud cholg’usiga yaqin turadigan cholg’udir deydi.
Forobiy shuningdek nayni ham ta’riflaydi. U turli xil damli musiqa cholg’ularini ovoz hosil qilish uslubiga ko’ra naysimon guruhga kiritadi, ya’ni nay quvurida havoning damli harakati orqali, tovush hosil bo’ladi. Ulardan biri oddiy nay, yoki bir yo’nalishda joylashgan ko’p teshikli nay. Bu turdagi bo’ylanma naylar yoki turlicha ataluvchi naylar hozirgi kunda ham Sharq xalqlari orasida mavjud. Uning Vetnamliklar sao, tojiklar tutek, tatarlar kaval, qozoqlar sibizg’a, Ozarbayjonliklar nay (juda kam uchraydi), qirg’izlar uo, choor (cho’ponlarning cholg’u asbobi) o’zbeklar nay deydi.
Olim va mashhur cholg’uchi Forobiy surnay musiqa asbobi haqida bir qator ma’lumot beradi. Uning o’rik yoki tut daraxtidan ishlanganligi va o’sha davrda keng tarqalgan musiqa asbobi ekanligi haqida to’xtalib o’tadi.
Forobiy, shuningdek, Dunay, (Mizmar) ni ham alohida tilga oladi. Dunay hozirda qo’shnay yoki turkman cholg’usi gosha-dilli tyuy dyuk (qo’sh qamishdan yasalgan cholg’u) ga o’xshatadi.
Forobiy o’z risolasida o’zi yashagan davrda mavjud bo’lgan rubobni ham batafsil ta’riflaydi. O’sha davrdagi rubob ham hozirgi qashqar rubobiga o’xshash bo’lib, pardalari dutor pardalariga o’xshagan, dastasi ancha uzun bo’lganligini, asosiy qismini yog’och dekali pastki qismi esa charmdan ishlangan, dekali musiqa cholg’usi deb ta’riflaydi. Shuningdek, musiqa asbobi changni ham ta’riflaydi. O’sha vaqtgacha changning 15 ta tori bo’lgan, ular diatonik sozlangan va ikki oktava oralig’iga teng tovush qatorga ega deydi. Yana Forobiyning guvohlik berishicha ud cholg’usi ansambl ijrochiligida yetakchi rol o’ynagan “Cholg’u asboblari haqida kitob” ida olim tanbur, rubob, chang, cholg’u asboblarini udda chalayotgan kuyga yoki yakka navoz xonandaga, uyg’un jo’r bo’lish, uchun sozlash usullarini tushuntiradi.
Shunday qilib, Sharqning ulug’ allomasi Al-Forobiy musiqa ilmining bir bo’limi sifatida cholg’u asboblarini o’rganuvchi cholg’ushunoslik sohasiga asos soladi.
Abu Ali ibn Sino (980-1037) o’z davri musiqa cholg’ularini ikki guruhga bo’ladi: Mizrobli, noxunli, (Borbad, tanbur, rubob) va butun rezanator qapqog’i bo’ylab tortilgan ochiq cholg’u asboblari (shohrux, chiltor, lira), chang (arfa). Olim, ohangi inson ovoziga yaqin turadigan cholg’u asboblari ud, rubobni batafsil ta’riflagan.
O’sha davrda yashab ijod etgan Safiuddin Urmaviy musiqa ilmini tizimini (sistemasi) ni rivojlantiradi. U “Taqvadorlik kitobi” da ud cholg’usini ta’riflaydi: “Bilginki, cholg’u asboblari ichida ud asbobi eng mashhur va zamonaviydir”. Udning dastasining to’la chizmasi, uni sozlash haqida tasavvur beradi. A. Navoiyning tasdiqlashicha, mavjud 12 maqom qadimiy musiqaning asosidir.
Marog’iy (XIV asr) g’ijjakning ipak yoki pay torlari jez torlariga nisbatan ancha yaxshi va mayin ohang beradi deydi, o’zining g’ijjak yasash usuli haqida bergan ma’lumotlarida.
Qo’sh torli cholg’u asbobi dutor haqida ilk ma’lumotlar Al-Husayniy (XV asr) ning musiqa kononlarida uchraydi. “Dutor” atamasining paydo bo’lishiga, uning shaklan o’xshash, ko’p torli boshqa cholg’u asboblaridan (Ozarbayjoncha soz, ud, tanbur kabi) farqlash asosiy sabab bo’lgan.
XVII asrning mashhur ud va chang cholg’usi ijrochisi Darvish Ali o’zining risolasida o’sha davrda qo’llanilgan cholg’u asboblari haqida batafsil ma’lumot bergan. U udni cholg’ular “Shohi” deb ataydi. Udning juft sozlagan o’n ikki tori bo’lgan. Farobiy davridagi dastlabki uddan bir muncha farq qilgan. Risolada yozilishicha chang cholg’ular homiysi Zuhroga bag’ishlangan.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Matyoqubov O. Forobiy Sharq musiqasi asoslari haqida T., 1990 yil.
2. Vizgo T. O’rta Osiyo musiqa asboblari. Moskva., 1980 yil.
3. Karomatov F. O’zbek cholg’uchilik musiqasi. M., Muzika 1980yil.
4. Odilov A. O’zbek xalq cholg’u asboblarida ijrochilik tarixi.
Toshkent., O’qituvchi 1995 yil.
Audio Kitoblar – Бесплатно скачать Mp3
Здесь Вы можете прослушать и скачать песни по запросу Audio Kitoblar в высоком качестве. Для того чтобы прослушать песню нажмите на кнопку «Слушать», если Вы хотите скачать песню или посмотреть клип нажмите на кнопку «Скачать» и Вы попадете на страницу с возможностью скачать песню, прослушать ее и посмотреть клип. Рекомендуем прослушать первую композицию Atom Odatlar Jeyms Klir TO LIQ Audio Kitob длительностью 659.35 MB, размер файла 8 ч и 21 мин.
Все песни были найдены в свободном доступе сети интернет, а файлы с произведениями не хранятся и не загружаются на наш сервер. Если Вы являетесь правообладателем или лицом, представляющим правообладателя, и не хотите чтобы страница с произведением, нарушающие Ваши права, присутствовала на сайте, воспользуйтесь данной формой DMCA.
Сейчас слушают песни
Somebody That I Used To Know
Роботы Поезда Теневая Энергия
Самый Тупой Человек Полматери Speed Up
Enchanted Speed Up
Dj Chris Parker Space Andrey Vertuga Remix
Latch Sam Smith Tiktok Version
И Как Он Тебе Он Вежливый
Смерти Больше Нет Remix Audio Edit
Звук Паровоза Для Детей
Vidio Bokep Anak Kecil
Рикардо Семлер Маверик
Футаж Подписка Инстаграм
Говорящий Том Поет Капали Слезы
Brr Shtibi Shtipi Dop Dop Yes Remix
Tell Me Tell Me Tell Me You Want Me Want Me Want Me Too
О Возвращении Забыть
Супер Музыка В Машину 2021
Copyright ©Gtxmusic.com 2023
All Rights Reserved
Почта для жалоб и предложений: [email protected]
Слушайте и скачивайте бесплатно mp3 музыку. Популярная и свежая музыка всегда доступна для скачивания бесплатно!
Kitob haqida musiqa
Powered by Phoca Download
Saytimiz rivojiga hissa
Uzcard: 8600 5504 8563 9786
© 2004-2020 – Ziyo istagan qalblar uchun! Saytda taqdim etilgan elektron manbalardan faqatgina shaxsiy mutolaa maqsadida foydalanish mumkin. Tijoriy maqsadlarda foydalanish (sotish, chop etish, ko‘paytirish, tarqatish) qonunan taqiqlanadi. Saytdan materiallar olib chop etilganda manzilimiz koʻrsatilishi shart.
- Bosh sahifa
- Portal haqida
- Portal tarixi
- Sayt xaritasi
- Muallif haqida
- Tafakkur gulshani
- Mumtoz faylasuflar hikmati
- Ibratli hikoyatlar
- Jahon xalqlari maqollari
- Jadid matbuoti
- Sovet davri matbuoti
- Qayta qurish davri matbuoti
- Mustaqillik matbuoti
- Hozirgi davr matbuoti
- Tarix
- O‘zbekiston hukmdorlari
- Temuriy malikalar
- Yurt bo‘ynidagi qilich.
- Qomusiy olimlar, sarkardalar
- Reytinglar
- O‘zbek xalq og‘zaki ijodi
- O‘zbek xalq maqollari
- O‘zbek xalq ertaklari
- O‘zbek xalq topishmoqlari
- O‘zbek mumtoz adabiyoti
- Zamonaviy o‘zbek she’riyati
- Muxlislar ijodidan
- Barcha kitoblar
- Ziyouz jurnalxonasi
- Ziyouz audiokutubxonasi
- Mobil kutubxona
- Maktab darsliklari
- Oliy va OMTM darsliklari
- Durdona to‘plamlar
- Android uchun kitoblar
- Videogalereya
- Узбекская библиотека
- Islomiy sahifamiz
- Forum
- Kross-shou
- Foydali sahifalar
- Saytdan qidirsh
- Ziyouz viktorinasi arxivi