Kitobning 35 qismi (va ularning xususiyatlari)
Chekka – umurtqa pog’onasining qarama -qarshi qismi. Bu kitobning kesimi, ya’ni biz ko’rgan maydon, u yopilganda, sahifalar to’plami. Kitobni ochganimizda buni shu qo’shiqdan qilamiz.
Har bir kishi o‘qib chiqishi tavsiya etiladigan 100 ta kitob
info.islom.uz sayti ijtimoiy tarmoqlarda o‘tkazilgan so‘rovnomalar asosida har bir o‘zbek o‘qib chiqishi tavsiya qilinadigan kitoblar ro‘yxatini aniqladi. Unga ko‘ra, har bir kishi o‘qib chiqishi kerak bo‘lgan kitoblar quyidagilardir:
1. Qur’oni karimga oid kitoblar (Tafsiri Hilol, Tafsiri Irfon, Qur’oni karim ma’nolarining tarjimalari).
2. Hadis kitoblari (Oltin Silsila, Hadis va Hayot, Riyozus-solihiyn va boshqa hadis kitoblari).
3. O‘zbek davlatchiligiga oid kitoblar (Konstitutsiya, Prezident asarlari, qonunlar va h.k.).
4. Hazrati Alisher Navoiy va boshqa mumtoz adabiyotimizga tegishli asarlar.
Shuningdek quyidagi kitoblar ham tavsiya etildi:
5. Al-Adab Al-Mufrad (Imom Buxoriy).
6. Muxtasarul viqoya (Kifoya) (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
7. Ibodati Islomiya (Ahmad Hodiy Maqsudiy).
8. Sunniy aqidalar (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
9. Payg‘ambarlar tarixi Islom tarixidir (Rahmatulloh Obidov).
10. O‘tkan kunlar, Mehrobdan chayon (Abdulla Qodiriy).
11. Turkiston qayg‘usi (Alixonto‘ra Sog‘uniy).
12. Qazo bo‘lgan namoz (Xurshid Do‘stmuhammmad).
13. Boburnoma (Zahiriddin Muhammad Bobur).
14. Iqrornoma, Urush va tinchlik (Lev Tolstoy).
15. Yulduzli tunlar, Ajdodlar dovoni (Pirimqul Qodirov).
16. Tarixi Muhammadiy (Alixonto‘ra Sog‘uniy).
17. Graf Monte Kristo (Aleksandr Dyuma).
18. Robinzon Kruzo va uning sarguzashtlari (Daniyel Defo).
19. Usta va Margarita (Mixail Bulgakov).
20. Shum bola (G‘afur G‘ulom).
21. Shohnoma (Firdavsiy).
22. Anbiyolar qissasi (Rabg‘uziy).
23. Mening Dog‘istonim (Rasul Hamzatov).
24. Kalila va Dimna.
25. Saodat asri qissalari (Lutfiy Qozonchi)
26. Jannatga yo‘l (Abdulla Oripov).
27. Mo‘’jizalar sodir bo‘lmaydi (Li Myon Bak).
28. Mantiqut tayr (Fariddiddin Attor).
29. Amerika fojiasi (Teodor Drayzer).
30. Jinoyat va jazo (Dostoyevskiy).
31. Devoni hikmat (Ahmad Yassaviy).
32. Qobusnoma (Kaykovus).
33. Bolalik (Oybek).
34. Daftar hoshiyasidagi bitiklar (O‘tkir Hoshimov).
35. Odamiylik mulki (Tohir Malik).
36. Kichik shahzoda (Antuan de Sent Ekzyuperi).
37. Fozil kishilar shahri (Forobiy).
38. Oshkora qotillik qissasi (Gabriel Markes).
39. Kafansiz ko‘milganlar (Shukrullo).
40. Ruhiy tarbiya, Xislatli hikmatlar sharhi (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
41. Asrga tatigulik kun, Qiyomat, Jamila, Oq kema (Chingiz Aytmatov).
42. Qaynona, O‘gay ona (Lutfiy Qozonchi).
43. Bu dunyoda o‘lib bo‘lmaydi, Ot kishnagan oqshom, Otamdan qolgan dalalar, Oydinda yurgan odamlar (Tog‘ay Murod).
44. Xulofoi roshidiyn (Rizouddin ibn Fahruddin).
45. Oisha roziallohu anho (Abdulhamid Tahmoz).
46. Gunohi kabiralar (Imomi Zahabiy).
47. Shamoili Muhammadiya (Termiziy).
48. Men kim sohibqiron Amir Temur (Marsel Brion).
49. Nurul yaqin (Xuzariy).
50. Fiqhul akbar (Abu Hanifa).
51. Tahoviy aqidasi (Tahoviy)
52. Ihyo ulumuddin (Imom G‘azzolliy).
53. Temur tuzuklari (Sohibqiron Amir Temur).
54. Ikki eshik orasi, Dunyoning ishlari (O‘tkir Hoshimov).
55. Nur va soyalar (R. Tagor).
56. Sayohatnoma (ibn Batuta).
57. Mumu (Ivan Turgenev).
58. Cho‘lpon she’rlari.
59. Baxtiyor oila, Ijtimoiy odoblar (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
60. Judolik diyori (Murod Mansur).
61. Riyoziyot un-nafs (Imom G‘azzoliy).
62. Qutadg‘u bilig (Yusuf Xos Hojib).
63. Inson husni (Mirzakalon Ismoiliy).
64. Iymon (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
65. Ajdodlarimiz fojiasi (Mirkarim Osim).
66. Tanbehul g‘ofiliyn (Abu Lays Samarqandiy).
67. So‘nggi o‘q (Tohir Malik).
68. Halol nimayu harom nima (Tohir Malik).
69. Rahiq al-maxtum (Safiyyur Rahmon Muborakfuriy).
70. Ochiq xat, Din nasihatdir, Vasatiya, Ixtiloflar, sabablar va yechimlar (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
71. Til nomusi (Ahmad A’zam).
72. Guliston va Bo‘ston (Sa’diy).
73. Jaloliddin Rumiy (Radiy Fish).
74. Shavkat Rahmon she’rlari.
75. Qatlnoma (Nabijon Boqiy).
76. Mahtumquli she’rlari.
77. Jimjitlik, Ufq (Said Ahmad).
78. Yolg‘izlikning yuz yili (Gabriel Markes).
79. Al-kimyogar (Paulo Koelo).
80. Shaytanat (Tohir Malik).
81. Tazkirat ul-avliyo (Fariddin Attor).
82. Qo‘shchinor chiroqlari (Abdulla Qahhor).
83. O‘kinma (Doktor Oiz Qarniy).
84. Ming bir kecha.
85. Faust (Gyote).
86. XXI asrda Islom va postmodern dunyoda qiblani topish (Timoti J Uinter).
87. Ichindagi ichindadir (Jaloliddin Rumiy).
88. Sabot ul-ojiziyn (So‘fi Ollohyor).
89. Mukoshafatul qulub (Imom G‘azzolliy).
90. Ulamolar nazdida vaqtning qadri (Abdul Fattoh Abu G‘udda).
91. Sherlok Xolms sarguzashtlari (Artur Konon Doyl).
92. Farengeyt bo‘yicha 451 gradus (Rey Bredberi).
93. Kulayotgan odam (Viktor Gyugo).
94. Sudxo‘rning o‘limi (Sadriddin Ayniy).
95. Bu tog‘lar ulug‘ tog‘lar (Evril Turon).
96. Sariq ajdar hamlasi (Mannop Egamberdiyev).
97. Muvaffaqiyat kaliti (Deyl Karnegi).
98. Masnaviy ma’naviy (Jaloliddin Rumiy).
99. Jarayon (Frants Kafka).
100. Iymonlashish umidi, Ov (Tohir Malik).
Kitobning 35 qismi (va ularning xususiyatlari)
20 -asrda ingliz arxeologi Aurel Shtayn Dunxuang qo’lyozmalari orasidan, Xitoyning Mogao g’orlarida, hayratlanarli darajada bosib chiqarilgan sanasi bo’lgan kitobni topdi. 868 yil 11 may. 1153 yil oldin, xitoylik Van Tszye “Olmos sutra” asarini chop etish va tarqatishga ruxsat bergan..
Qadim zamonlardan buyon kitoblar insoniyat tsivilizatsiyasining bir qismi bo’lib kelganini ko’rish hayratlanarli. Miloddan avvalgi 3000 -yillarda Misrda qog’oz ixtiro qilinganidan buyon, biz avlodlar uchun ma’lumot to’plashga imkon beradigan narsaga intildik.
Kitoblarsiz jamiyat bo’lmaydi. Hozirgi vaqtda, raqamli asrning o’rtalarida, biz barcha ma’lumotlarni bir marta bosish orqali topishimiz mumkin bo’lsa -da, biz bosgan asarlar insoniy bilimlarni saqlab qolishning yagona yo’li edi. Va qancha vaqt o’tmasin, kitoblar o’zgacha sehriga ega bo’ladi.
Shuning uchun, kitoblarni hurmat qilish uchun, fantastik romanlardan tortib, eng murakkab ilmiy risolagacha, bugungi maqolada biz ularning tabiatini o’rganamiz. Biz dunyodagi har qanday kitobni tashkil etuvchi ichki va tashqi qismlar va tuzilmalarning xususiyatlari va vazifalarini ko’ramiz. Boshlaylik.
- Biz o’qishni maslahat beramiz: “30 turdagi qog’oz (xususiyatlari va qo’llanilishi)”
Kitobning tuzilishi qanday?
Umuman olganda, kitob – bu bosilgan, qo’lda yozilgan yoki bo’yalgan, bir tomoni birlashtirilgan va muqovasi bilan himoyalangan qog’oz varaqlariga bo’yalgan asar. YuNESKOning ta’kidlashicha, kitob shunday deb hisoblanishi uchun u kamida 25 sahifadan iborat bo’lishi kerak, bu 49 sahifadan iborat. Qanday bo’lmasin, hammamiz kitob nima ekanligini bilamiz. Biz nima uchun uning qismlari ichki va tashqi tomondan hosil bo’lishini aniq bilmaymiz. Va bu biz bundan keyin ko’radigan narsadir.
1. Kitobning tashqi qismlari: tashqarida nima bor?
Biz kitoblarning tashqi qismlarini ko’rib chiqishni boshlaymiz. Ya’ni, adabiy mazmun emas, balki uning shaklini beradigan, varaqlarni tuzadigan va asarning o’zini himoya qiladigan barcha elementlar. Keling, ularni ko’rib chiqaylik.
1.1. Muqova
Qopqoq yoki qopqoq kitob varaqlarini yopadigan konvert ularni himoya qilish va muqovadagi ma’lumotlarni ko’paytirish. Qattiq muqovali kitoblarda muqovalar an’anaviy astarli kartondan qilingan.
1.2. Loin
Orqa miya – bu kitobning old va orqa qismiga qo’shilishdan tashqari, choyshablarning burmalarini va ular tikilgan joylarni to’playdigan tuzilma.
1.3. Orqa qopqoq
Orqa miya qopqog’i umurtqa pog’onasi orqali biriktiriladi, bu kitobning orqa qismi. Orqa qopqoq deb ham ataladi, bu kitoblarning orqa qismini qoplaydigan konvert.
1.4. Bosh irg’ab
Bridle shunchaki tor mato tasmasi yoki kitob umurtqasining ikki uchiga biriktirilgan ip, odatda xatcho’p vazifasini bajaradi.
1.5. Kemaning ichki qismi
Qopqoqning ichki qismi, asosan, qopqog’ining teskari tomoni, uning orqasida. Kitobning avvalgi saqlangan joyi ham shu erda joylashtirilgan, biz uni keyinroq tahlil qilamiz.
- Sizga o’qishni maslahat beramiz: “O’qishning eng muhim 32 turi (va ularning xususiyatlari)”
1.6. Orqa qopqoq ichida
Orqa qopqoqning ichki qismi avvalgisiga o’xshaydi, lekin bu holda u orqa qopqoqning teskarisidir. Bu erda kitobning orqa muqovasi ham yopishtirilgan.
1.7. Siz tuting
Oxirgi qo’riqchilar (old tomoni qopqoq va orqa qopqoq uchun) – qog’oz varaqlari, ular yarmiga katlansa, kitobning tashqi tomonini ichki qismga birlashtirishga imkon beradi. Ular odatda oq rangda qoldiriladi, lekin ular ham chop etilishi mumkin.
1.8. Chang ko’ylagi
Chang ko’ylagi, asosan, qog’ozli qog’oz (qopqog’ida bosilgan ma’lumotni takrorlaydi) Bu kitobning balandligi va uni to’liq o’rab olgan. U yelek, umumiy yoki kitob ko’ylagi sifatida ham tanilgan. Umuman olganda, uyda kitob bo’lsa, uni olib tashlaymiz.
1.9. Hisob -kitoblar to’plami
Kitob kamari – chang ko’ylagi ustida o’ralgan, tor tasma bo’lib, uni kamar kabi o’rab oladi. Odatda u nashr yoki uning muvaffaqiyatlari haqidagi ma’lumotlarni o’z ichiga oladi.
1.10. Qo’shiq aytish
Chekka – umurtqa pog’onasining qarama -qarshi qismi. Bu kitobning kesimi, ya’ni biz ko’rgan maydon, u yopilganda, sahifalar to’plami. Kitobni ochganimizda buni shu qo’shiqdan qilamiz.
1.11. Qoplamalar
Qopqoq deb nomlanuvchi qopqoqlar yumshoq muqovali kitoblarning noyob qismlari hisoblanadi. Haqida qopqog’iga ham, orqa qopqog’iga ham bog’langan ba’zi yon joylar va u muallifning tarjimai holidan ma’lumot o’qish uchun ko’rsatilishi mumkin. Qatlamli, ular qopqoqning ichki qismini yoki orqa qopqog’ining yarmini oladi.
2. Kitobning ichki qismlari: ichida nima bor?
Kitob qanday tashqi tuzilmalar orqali shakllanishini tushunganimizdan so’ng, uning “jasoratini” tahlil qilish vaqti keldi. Ya’ni, keyin biz kitoblarning ichki qismlarini ko’rib chiqamiz, mazmunining tuzilishi nima ekanligini tushunamiz.
2.1. Xushmuomalalik varaqlari
Xushmuomalalik varaqlari yoki hurmat sahifalari o’quvchini boshidan ma’lumot bilan to’ldirmaslik vazifasini bajaradigan bir yoki ikkita bo’sh sahifa. Ular kitobning birinchi sahifalari.
2.2. Muqova
Xushmuomalalik varaqlaridan keyin joylashtirilgan, sarlavha sahifasi – bu kitobning ichakning birinchi bosilgan sahifasi (ichki qismi allaqachon bosilgan ma’lumot), odatda sarlavhasi bilan.
2.3. Orqa qopqoq
Orqa qopqoq – old panelning teskari tomoni. Ya’ni, bu sarlavha sahifasi joylashgan sahifaning orqasida joylashgan tekis (odatda 4 ta) sahifadir.
2.4. Muqova sahifasi
Muqova – g’alati sahifa (odatda 5 ta), unda kitobning nomi va taglavhasi, muhri, muallifning ismi va nashriyot brendi ko’rsatilgan.
2.5. Huquqlar sahifasi
Huquqiy yoki mulkiy sahifa sifatida ham tanilgan, huquqlar sahifasi shundan iborat kitob saqlanishi kerak bo’lgan qoidalar va qonunlarga tegishli barcha ma’lumotlarni o’z ichiga oladi, shuningdek huquqlar bilan bog’liq hamma narsa mualliflik huquqi.
2.6. Bag’ishlanish
Agar siz kitobni kimgadir bag’ishlamoqchi bo’lsangiz, bag’ishlanish – bu muallif asarni kimgadir bag’ishlagan qisqa matn yozishga bag’ishlagan g’alati sahifadir.
2.7. Sana
Shiori yoki mavzusi sifatida ham tanilgan, iqtibos-bu g’alati sahifada topilgan va muallifga ilhom bergan odamning (odatda taniqli muallifning) aksidan iborat ibora.
2.8. Ogohlantirish yozuvi
Ogohlantirish yoki dastlabki eslatma – bu muallif ham, noshir ham ishda ishtirok etgan kishi tomonidan ko’tarilgan muammo haqida qisqacha ogohlantirish. Bu har doim ham zarur emas.
2.9. Kirish
Kirish qismida, muallif kitobdan nimani topishini o’quvchiga tushuntiradi yoki asarning mazmunini rasmiy tarzda taqdim etadi.
2.10. Muqaddima
Old so’z yoki so’zboshi – bu kitob muallifidan boshqa shaxs tomonidan yozilgan, lekin shunga o’xshash tarkibga ega, odatda uni tahrir qiluvchi yoki shu mavzu bo’yicha mutaxassis.
2.11. Indeks
Ko’rsatkich, mazmun jadvali yoki xulosa – bu kitobning bo’limlari ko’rsatilgan kitobning bir qismi, shuningdek ularning har biri boshlanadigan sahifalar.
2.12. Ish rejasi
Ba’zi kitoblarda, ish rejasi deb ataladigan joy kiritilishi mumkin, bu hududda muallif o’quvchiga tushuntiradi, agar o’qish shubhalar tug’dirsa, o’qish qanday bo’lishi kerak va ma’lumotga qanday murojaat qilish kerak. Badiiy kitoblarda juda kam uchraydi, lekin o’quv qo’llanmalarida nisbatan keng tarqalgan.
2.13. Tana
Tana – butun kitobning asosiy mazmuni. Boshqa barcha ichki qismlar bu qismni to’ldiradi, chunki u eng ko’p sahifali va o’quvchi asarni sotib olishining sababidir. Uni boblarga yoki bo’limlarga bo’lish mumkin, lekin eng muhimi, u “chicha” bo’lgan tanada bo’lishi.
2.14. Epilog
Tanadan so’ng, biz ichakning oxirgi sahifalariga kelamiz. Kitobning o’zi tugagach, biz epilogni topamiz, bu roman tugaganidan keyin hikoyani tushuntirib beradigan, lekin yangi xulosa beradigan roman.
2.15. Xulosa
Xulosa – bu kitob mazmuni umumlashtiriladigan qism. Postkript sifatida ham tanilgan, bu kamdan -kam uchraydigan, ammo ba’zi foydali ishlarda foydali ichak.
2.16. Qo’shimcha
Kitobga qo’shimchalar, shuningdek, ilova sifatida ham tanilgan, bu muallif xulosadan so’ng joylashtiradigan va uning kengaytmasi bo’lib xizmat qiladigan matn. Bu qo’shimcha bo’lim.
2.17. Qo’shimchalar
Qo’shimchalar jadvallar, diagrammalar, rasmlar va hujjatlar to’plamidir ular tananing rivojlanishiga xalaqit bermaslik uchun unda ko’rsatilmagan, lekin unga qo’shimcha bo’lib, o’qish bilan birga keladigan tegishli ma’lumotlarni taqdim etadi.
2.18. Baholar
Odatda, yozuvlar butun matn davomida sahifaning etagida joylashgan, lekin ba’zida bu bo’limlar asosiy qismga kiritilmagan, aksincha, ish oxirida, qo’shimchalardan keyin yig’ilgan.
2.19. Bibliografiya
Bibliografiya, agar didaktik asarlar bo’lsa muallif asar yozishda foydalangan adabiyotlar to’plami. Bu kitobning asosiy qismini yozishda yordam bergan ilmiy maqolalar, Internetdagi boshqa kitoblar yoki bloglardan iqtiboslar to’plami.
2.20. Lug’at
Lug’at yoki lug’at – bu tanada mavjud bo’lmagan, ammo ba’zi o’quvchilar uchun tushunarsiz bo’lgan ushbu bo’limda to’plangan so’zlar to’plami, bu erda alifbo tartibida tartiblangan holda biz so’zlarning ta’riflari bilan ko’proq tanishishimiz mumkin. murakkab
2.21. Biografiya
Tarjimai hol – bu asar muallifining hayoti va professional faoliyati qisqacha tavsiflangan qism. Bu muallif o’z shaxsiy hikoyasi haqida nima aytilganini yoki yo’qligini o’zi hal qiladi.
2.22. Kengaytirilgan indeks
Hamma kitoblar uni taqdim etmaydi, lekin kengaytirilgan indeks – bu ish oxirida taqdim etiladigan va boshida indeks yoki xulosaga qaraganda ko’proq ma’lumotni ko’rsatadigan tarkib. Odatda subtitrlar soni ko’proq bo’ladi.
2.23. Xushmuomalalik varaqlari
Xushmuomalalik varaqlari, shuningdek, kolofondan oldin vizual ravishda dam olish va kitobning barcha axborot mazmuni tugaganligini ko’rsatish uchun butun matndan keyin joylashtirilgan bo’sh sahifalardir.
2.24. Kolofon
Kolofon – kitobning oxirgi sahifasi. Bu orqa sahifaning oldingi sahifasidagi izoh u kitobni chop etish haqidagi ma’lumotlar va ma’lumotlarni batafsil bayon qiladi.