KITOBXONLIK VA MUTOLAA MADANIYATI muammolar yechimi o‘z qo‘limizda
Maʼruzachi Toshkent Moliya instituti oʻzbek va rus tillar kafedrasi dotsenti Shaxnoza Mahkamova Alisher Navoiy va Boburning shoir shaxsi va ijodi bilan bogʻliq maʼlumotlarni ishtirokchilarga eʼtiboriga havola etar ekan, Navoiyning ijodini oʻrganish va ilmiy tahlili boʻyicha soʻnggi yillarda qator taniqli tadqiqotchilar ish olib borayotganligini, bugungi kunda ham uning ijodiy merosi koʻpgina olimlarimizni ilhomlantirib kelayotganligini, maʼnaviyatimiz asoslarini esa buyuk bobomizning bebaho merosidan ayro tasavvur etib boʻlmasligini aytib oʻtdi. Tadbirda Tinglovchilar tomonidan Alisher Navoiy va Zahiriddin Muhammad Bobur ijodlariga mansub ruboiy va gʻazallari oʻqib eshittirildi.
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
ICHKI ISHLAR VAZIRLIGI
Kitob va kitobxonlik – inson maʼnaviyatining koʻzgusi
Kitob maslahatchi, sadoqatli hamroh, eng yaqin doʻst va bebaho boylik hisoblanadi. Inson hayotida uning oʻrni muhim. Millatning maʼnaviy-ruhiy dunyosini kitobga munosabati, kitobxonlik darajasiga qarab ham aniqlash mumkin. Jahon madaniyatiga munosib hissa qoʻshgan ajdodlarimiz erishgan betakror yutuqlarning sababi ham kitob mutolaasidir. Shu bois yurtimizda aholining kitobxonlik madaniyatini yuksaltirish masalasiga jiddiy eʼtibor qaratilmoqda.
Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 14-dekabr kunidagi “2020-2025-yillarda kitobxonlik madaniyatini rivojlantirish va qoʻllab quvvatlash milliy dasturini tasdiqlash toʻgʻrisida”gi 781-son Qarorida belgilab berilgan vazifalar oʻzining dolzarbligi bilan muhim ahamiyat kasb etadi. Shu bois Malaka oshirish instituti Axborot-resurs markazi xodimlari tomonidan kitob mutolaasi va kitobxonlik madaniyatini oshirish hamda targʻibot qilish, yangi kitoblar taqdimotini oʻtkazish, mutolaa madaniyatini oshirish, shu jumladan, ommaviy-axborot vositalari orqali targʻibot-tashviqot ishlari muntazam ravishda olib borilmoqda.
Jumladan, Institutning kirish qismida joylashgan “Info-kiosk”ga Malaka oshirish institutining tarixi, “Vatanparvarlik burchagi”, ichki ishlar organlari xodimlari oʻqishi uchun tavsiya etiladigan adabiyotlarning elektron shaklli hamda buyuk siymolarimiz Jaloliddin Manguberdi, Alisher Navoiy, Zahiriddin Muhammad Bobur, Al Xorazmiy, Abu Ali ibn Sino, Mirzo Ulugʻbekning hayoti va ijodiga bagʻishlangan slaydlar, prezentatsiyalar, kitob taqdimotlari va muntazam ravishda kunlik yangiliklar, institutda oʻtkazilgan maʼnaviy-maʼrifiy tadbirlar haqidagi maʼlumotlar joylashtirilgan.
Institutda “Adabiyotga eʼtibor – maʼnaviyatga, kelajakka eʼtibor” shiori ostida turli tadbirlarni oʻtkazish yaxshi anʼanaga aylangan. Aytish joizki, ushbu maʼnaviy-maʼrifiy tadbir institutimiz xodimlari va tinglovchilarining kitobxonlik madaniyatini yuksaltirish, ijodkorlar va kitobxonlar oʻrtasidagi muloqotni yaxshilash, kitobga boʻlgan ehtiyojini toʻliq qoplashda oʻz samaralarini bermoqda.
Kuni kecha buyuk mutafakkirlarimiz Alisher Navoiy bobomiz tavalludining 581-yilligi hamda Zahiriddin Muhammad Bobur tavalludining 539-yilligi munosabati bilan “Zamonamiz ardoqlaydi, buyuklarni” mavzusida maʼnaviy-maʼrifiy tadbir oʻtkazildi. Tadbirda Institut rahbariyati, professor-oʻqituvchilari, xodimlari va tinglovchilar ishtirok etdilar.
Maʼruzachi Toshkent Moliya instituti oʻzbek va rus tillar kafedrasi dotsenti Shaxnoza Mahkamova Alisher Navoiy va Boburning shoir shaxsi va ijodi bilan bogʻliq maʼlumotlarni ishtirokchilarga eʼtiboriga havola etar ekan, Navoiyning ijodini oʻrganish va ilmiy tahlili boʻyicha soʻnggi yillarda qator taniqli tadqiqotchilar ish olib borayotganligini, bugungi kunda ham uning ijodiy merosi koʻpgina olimlarimizni ilhomlantirib kelayotganligini, maʼnaviyatimiz asoslarini esa buyuk bobomizning bebaho merosidan ayro tasavvur etib boʻlmasligini aytib oʻtdi. Tadbirda Tinglovchilar tomonidan Alisher Navoiy va Zahiriddin Muhammad Bobur ijodlariga mansub ruboiy va gʻazallari oʻqib eshittirildi.
Shu bilan birga Ichki ishlar organlari safdor, serjant, ofitser va rahbar xodimlarining huquqiy ong va tafakkurini charxlash, maʼnaviy olamini boyitish, ezgulikni targʻib etishda Institut Axborot-resurs markazida axborot-kutubxona xizmatlari koʻrsatish yoʻlga qoʻyilgan. Jumladan, Axborot-resurs markazida 20000 ga yaqin adabiyotlar mavjud. Shundan 7076 ta ijtimoiy-siyosiy, 6436 ta huquqiy, 3687 ta badiiy, tillar boʻycha 581 ta, tarixiy 238 ta, 422 boshqa yoʻnalishdagi adabiyotlar, shuningdek huquqiy normativ huquqiy hujjatlar, avtoreferatlar bor.
Shuningdek, 30 yaqin davriy nashrlarga obuna ishlari tashkillashtirilib, xodimlar va tinglovchilar foydalanib kelmoqdalar.
Axborot-resurs markazining “Elektron kutubxona”si zamon talablari asosida zamonaviy kompyuterlar, mebel jihozlari hamda kerakli anjomlar bilan jihozlangan. “Elektron kutubxona” fondiga Institut kafedra va sikllari tomonidan ishlab chiqilgan oʻquv jarayonida foydalaniladigan oʻquv metodik qoʻllanmalar, oʻquv dasturlar, hozirgi zamon talablaridan kelib chiqqan holda “Masofadan oʻqitish usullari” boʻyicha olingan videodarslar joylashtirilgan.
Shu bilan birga Axborot-resurs markazining barcha “Elektron kutubxona”larida xodimlar oʻqishi uchun tavsiya qilingan 39 ta adabiyotning elektron hamda audio kitoblari, Prezident asarlarining elektron kitoblari, maʼnaviyat va maʼrifiy islohotlarga oid qarorlar va qonunlar, maʼnaviyat va maʼrifiy ishlar boʻyicha oʻrinbosarlarga taalluqli boʻlgan oʻquv materiallari va slaydlar, kodekslar, oʻquv, siyosiy-huquqiy, oʻzbek adabiyoti, jahon adabiyoti, chet tillardagi jami 32 turdagi 1500 ga yaqin elektron adabiyotlar mavjud. Axborot-resurs markazining barcha Elektron kutubxona fondlari muntazam ravishda yangi turdagi elektron hamda audio kitoblar bilan toʻldirilib kelinmoqda.
Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oliy attestatsiya komissiyasi Rayosati tomonidan 2018-2021yillar mobaynida yuridik fanlar yoʻnalishida tasdiqlangan dissertatsiya ilmiy tadqiqot ishlari avtoreferatlarining elektron shakl kutubxona fondiga kiritildi.
Elektron kutubxona Alisher Navoiy nomidagi Oʻzbekiston Milliy kutubxonasiga uzluksiz ulangan boʻlib, foydalanuvchilar axborot-kutubxona fondiga toʻgʻridan-toʻgʻri kirish imkoniyatlariga egadirlar. Jumladan, Alisher Navoiy nomidagi Oʻzbekiston Milliy kutubxonasi rasmiy veb-portali, QR kitoblar elektron bazasi, dissertatsiyalar elektron bazasi, Milliy nashrlarning elektron arxivi, video va audio media portali, Rossiya Davlat kutubxonasining Ilmiy ishlar bazasi, Springer Link – xorijiy davriy nashrlar bazasi PressReader, EBSCO axborotlar bazasi, ProQuest maʼlumotlar bazasi va ELIBRARY ilmiy elektron kutubxonasi materiallaridan foydalanish imkoniyatlari yaratilgan.
Oʻzbekiston Respublikasining “Axborot-kutubxona faoliyati toʻgʻrisida”gi OʻRQ-280-son qonuni ijrosini taʼminlash boʻyicha “Elektron kutubxona” dasturi modullarini yaratish boʻyicha IIV Malaka oshirish instituti Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari sikli oʻqituvchisi leytenant O.Boynazarov bilan birgalikda “Elektron kutubxona” dasturini yoʻlga qoʻyish uchun tegishli mutaxassislar bilan hamkorlikda ishlar amalga oshirilmoqda.
Yurtimizda kitoblar nashri bilan bir qatorda, ularning savdosi va targʻibotiga qaratilgan taʼsirchan amaliy qadamlar ham qoʻyilmoqda. Xususan, Institutda har yangi oʻquv yigʻinida respublikamizning yetakchi nashriyotlari “Oʻzbekiston”, “Adolat”, “Gʻofur Gʻulom” va “Sharq imkon press”, “New law express”, “Yuridik adabiyotlar” MCHJlar bilan hamkorlikda muntazam ravishda “Kitob yarmarkalari” oʻtkazilib kelinmoqda.
Buyuk shoir va mutafakkir Alisher Navoiy hazratlari yozganidek, “kitob – beminnat ustoz, bilim va maʼnaviy yuksalishga erishishning eng asosiy manbai”dir.
Shunday ekan, aziz yurtdoshlar kitob mutolaa qilishdan charchamaylik, oʻz ustimizda muntazam ravishda ishlaylik, kitobga – doʻst boʻlaylik!
IIV Malaka oshirish instituti Matbuot xizmati
KITOBXONLIK VA MUTOLAA MADANIYATI muammolar yechimi o‘z qo‘limizda
Ayni kunda kitob mutolaasi kerakmi, yo‘qmi, degan savolni qo‘yish xuddi tashna odamga suv ichasanmi, degan savolni berishga o‘xshaydi. Zero, o‘qish, ilm olishga intilish azal-azaldan xalqimiz fitratida mavjud. Davrlar evrilishi g‘alati, bizlar kitob o‘qishga mukkasidan ketgan 70-yillarda, ota-onalarimiz “Ko‘p kitob o‘qima, miyang suyulib ketadi”, deb tanbeh berishardi. Bugungi yoshlarga kitob o‘qishni gapirsang, ensasi qotadi. Ammo biz bu o‘rinda yoshlarni mutlaqo ayblamoqchi emasmiz, agar jamiyatda bilim-ma’rifat, adabiyot qadr-qimmat topsa, albatta, aziz bolalarimiz kitobga qaytishlariga ishonaman. Bugun kitoblarni chop etish, ularni tarqatish tizimini takomillashtirish va eng muhimi, kitob chiqarish va kitobxonlikning davlat siyosati darajasiga ko‘tarilayotganidan quvonishimiz kerak.
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoevning “Kitob mahsulotlarini chop etish va tarqatish tizimini rivojlantirish, kitob mutolaasi va kitobxonlik madaniyatini oshirish hamda targ‘ibot qilish bo‘yicha komissiya tuzish to‘g‘risida”gi farmoyishi ta’bir joiz bo‘lsa, hayotimiz, tafakkurimiz va ma’naviyatimizda g‘oyat ulkan voqea bo‘ldi. Ushbu sa’y-harakat milliy adabiyotimiz va ma’naviyatimiz ravnaqida katta siljishlarning debochasi bo‘lishiga astoydil ishonib turibmiz. Ayniqsa, bu o‘rinda xorij tajribasini o‘rganish, yoshlar o‘rtasida badiiy jihatdan yuksak, intellektual saviyani o‘stirishga xizmat qiladigan kitoblarga talabni o‘rganish kabi masalalarning ko‘tarilgani g‘oyatda tahsinga loyiqdir.
Darhaqiqat, har bir inson dunyoga kelar ekan, atrof-muhitga, o‘zi o‘sib-ulg‘aygan jamiyatga tafakkur nigohi bilan boqib, undan ibrat oladi, xulosalar, fikr-tushunchalar bilan boyiydi va shularga tayangan holda inson bo‘lib shakllanadi. Chinakam badiiy adabiyot ana shu fikru xulosalarni benihoya go‘zal bir tarzda ifoda etadi, eng ta’sirchan, unutilmas voqealar vositasida teranlashtiradi, mustahkamlaydi. Bir so‘z bilan aytganda, adabiyot odam bolasida chin insoniy fazilatlarni shakllantiradi. Unutmasligimiz kerakki, shaxsiyati mazkur mezon va fazilatlardan mosuvo kimsa halol va yaxshi ishchi yoki xizmatchi tugul, tom ma’nodagi inson ham bo‘la olmaydi. Fuqarolarida ushbu mezon va fazilatlar shakllanmagan jamiyatda esa sof ma’naviy-iqtisodiy taraqqiyotning bo‘lishi mumkin emas. Bunday jamiyatni bir-birini aldovchi, talovchi, bir-birining haqini yeyishdan qo‘rqmaydigan beshafqat olomon, desak, sira-sira xato qilmaymiz.
Achchiq bir haqiqatni tan olaylik, ayni paytda ko‘pchilik mutolaa qilishga ajratiladigan vaqtini bemaza qovunning urug‘iday ko‘payib ketgan seriallarga, ko‘ngilochar gazetalar, ularda bosilayotgan oldi-qochdi, badiiylikdan ming chaqirim yiroq “hikoya”larga sarflamoqda. Ular milliy va jahon mumtoz adabiyotiga mansub asarlarnigina emas, umuman har qanday kitobni agar u andak o‘yga toldiradigan, tafakkurga chorlaydigan jiddiyroq bo‘lsa, o‘qishni xohlashmayapti.
Yana bir gap, bugungi kunda biz farzandlarimiz kitobdan uzoqlashib borayapti, degan gapga yopishib olib, bunda darrov zamonaviy texnika va texnologiyalarni, internetni ayblashga tushamiz. Holbuki, globallashayotgan dunyoda butun insoniyat texnikadan unumli foydalanmoqda, lekin ular kitoblarni, ayniqsa, mumtoz adabiyotni aslo chetga surib qo‘yishayoganlari yo‘q. Kitobxonlik darajasi borasida jahon mamlakatlari reytinglarini ko‘rib chiqib, bunga ishonch hosil qilasiz. Xorijda ushbu muammoni hal qilish yo‘llari avvalgidan qizg‘inroq, jiddiyroq yo‘sinda olib borilmoqda. Turli anjumanlar, muhokamalar, adiblar bilan uchrashuvlar, kitob bayramlari sifati ortib bormoqda. O‘rta maktablar dasturiga mutolaa bo‘yicha maxsus darslar kiritilmoqda. Bu darslarda o‘quvchilarda kitobga muhabbat, matnni tushunib, to‘g‘ri talqin qilish, eslab qolish ko‘nikma va malakalari shakllantirilmoqda. Buning natijasida AQSh, Yangi Zelandiya, Janubiy Koreya, Finlyandiya mamlakatlarida kitobxonlar soni ancha ko‘paygan.
Bugun kitob do‘konlarimizda, axborot resurs markazlaridagi kitoblar orasida durdona milliy yodgorliklarimizdan – “Qutadg‘u bilig”, “Devonu lug‘otit turk”, “Temur tuzuklari”, “Xamsa”, “Boburnoma” singari asarlarni uchratish amrimahol. Zamonaviy, iste’dodli shoirlarimizning she’riy kitoblari ham sotuvlarda deyarli yo‘q hisobi. Alisher Navoiyning yigirma jilddan iborat asarlari ma’lum bir tirajlarda bosilib chiqdi. Ammo nazarimizda bular kam, chunki Navoiy nafaqat maktab va institut kutubxonalari, balki har bir o‘zbek xonadonida bo‘lishi zarur. Navoiyni qo‘ya turing, hatto Abdulla Qodiriyning “O‘tkan kunlar” romani har yuzta o‘quvchidan bir yoki ikkitasiga to‘g‘ri kelayotganiga nima deysiz?! Qodiriyning eng mashhur asari shunchalik kam tirajda bosilayotgan ekan, boshqalar haqida gapirmay qo‘ya qolaylik.
Kitob savdosi va narxi eng og‘riqli nuqtamizga aylangan, desam aslo mubolag‘a bo‘lmaydi. Ammo kitob kartoshka yoki piyoz emas, kitob bu kitob. Uni bir kunda yoki bir oyda sotib, ayniqsa, undan tezda foyda ko‘rib bo‘lmaydi. Kitoblar taqchilligi borasida gap ketganda avvalo narx muammosiga duch kelamiz. Ochig‘i, bizda kitoblar qimmat, qolaversa, hammasi kelishilgan narxlarda. Toshkentda o‘n ming so‘m turgan kitob Buxoro yoki Surxondaryoda ikki-uch baravar qimmat sotilyapti. Bu ham kitobxonlarnng shashtini ancha pasaytiradi, kitob narxi siyosatida ko‘plab chalkashliklarni keltirib chiqaradi. Bundan kelib chiqadigan xulosa, demak, kitoblar mazmunan yuksak saviyada, sifatli, arzon hamda qat’iy narxlarda bo‘lishi kerak.
Hozir televizor va matbuotda chiqish qilayotgan ko‘pgina noshirlar, mutaxassislar bu borada aniq takliflar berishga ojizlik qilishyapti. Bizningcha, buning yechimi bor, bu ham bo‘lsa, adabiy doirada e’tirof etilgan, mutaxassislar tavsiya etgan kitoblarni yirik tirajlarda chop etish. Takror bo‘lsa-da aytamizki, muallif, kitob va kitobxon o‘rtasidagi uzilishni tiklash uchun bosilayotgan kitoblarning adadini qo‘rqmasdan oshirgan holda kitob bahosini tubdan arzonlashtirish lozim. Bunday kitoblar do‘konlarda uzoq vaqt turib qolmaydi. Qolaversa, kitob mualliflari bo‘lgan zahmatkash ijodkorlar ham mehnatiga yarasha qalam haqi, ya’ni rag‘bat oladi. Moddiy va ma’naviy rag‘bat esa ularni yanada yaxshi asarlar yozishga, kerak bo‘lsa, o‘z asarlari bilan dunyo adabiyotiga chiqishga undashi turgan gap.
Xullas, kitob chiqarish va sotish borasida murakkabliklar va chalkashliklar juda ko‘p. Oddiygina misol, bir ijodkor tanishimiz o‘tgan yili nufuzli nashriyotda o‘z hisobidan kitob chiqardi. Nashriyot kitoblarni chiqarib berishga berdi-yu, ammo muallif bir necha yillar mehnat qilib yozgan kitobini endilikda kimga, qaerda sotishni bilolmay hayron. Albatta, muallif bir necha kitob do‘konlariga ham murojaat qildi, lekin kitob do‘konlari ham jismoniy shaxsdan kitob olishni ma’qul ko‘rmadi, shekilli, sotib olishni istashmadi. To‘g‘risi, bunday misollarni juda ko‘plab keltirish mumkin. Shu o‘rinda aniq taklif shuki, respublika bo‘yicha kitob savdosi bilan shug‘ullanadigan, shuning uvol-savobiga javob beradigan muassasa bo‘lishi lozim.
Bizda hozir ta’lim tizimida o‘n mingdan ziyod maktab, 1800 ta kollej, 60 dan ortiq oliy o‘quv yurtlari bor. Xo‘sh, bugun Xalq ta’lim vazirligi hamda Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, ularning joylardagi boshqarmalari tomonidan insonni tafakkurga chorlaydigan birorta nasriy yoki she’riy kitobga o‘n ming yoki yigirma ming nusxada buyurtma tushayaptimi? Holbuki, nashr etilayotgan kitoblardan o‘n mingtasini Xalq ta’limi tizimi olganda ham har bitta maktabga atigi bittadan kitob to‘g‘ri keladi.
Shu o‘rinda kitoblar saviyasi va albatta, mualliflar masalasiga ham to‘xtalib o‘tishga to‘g‘ri keladi. Bugun axborotlar oqimi nihoyatda katta, cheksiz. O‘quvchi shu axborotlar orasidan eng saralarini, o‘ziga ma’qulini, muhimini tanlab, saralab olib o‘qishi kerak. Buning uchun eng yaxshi asarlar yuzasidan xolis ilmiy munozaralar, amaliy mashg‘ulotlar olib borilishi maqsadga muvofiq. Yaxshi kitoblarning televidenie, OAVdagi targ‘ibot va taqdimotlari ham ayniqsa, katta samara beradi. Albatta, qaysi asarni o‘qish har kimning shaxsiy ishi. Birovni zo‘rlab bunga qiziqtirib bo‘lmaydi. Lekin afsuski, bugun iste’dodli shoir yoki adib kitobini chiqarolmay, chiqargan taqdirda ham sotolmay o‘tirgan bir paytda adabiyotga mutlaqo aloqasi yo‘q kimsalar badiiyatdan yiroq, hatto insoniy odob-axloqqa zid bo‘lgan jild-jild kitoblarni chop etib, do‘konlaru maktab va kollej o‘quvchilarini o‘z “ijod”laridan bahramand etishmoqda. Ko‘plab xususiy nashriyotlar kitobning nonday aziz va pokligiga putur yetkazib, maza-matrasiz, imloviy xatolar g‘ij-bij kitoblarni chiqarish ishiga o‘z “hissa”larini qo‘shishmoqda. Alal-oqibatda bu bir jihatdan zukko yoshlarni kitobdan bezdirib qo‘ysa, ikkinchidan odamlarning tarbiyasiga, ma’naviyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Bunga esa aslo loqayd qarab bo‘lmaydi. Bizningcha, umuman, ta’lim maskanlaridagi kutubxonalarga badiiy adabiyot niqobi ostida soxta va sayoz narsalarni turli yo‘llar bilan kirib kelishiga zinhor yo‘l qo‘ymaslik kerak.
Nazarimizda, kitobga, kitob mutolaasiga munosabatni tubdan o‘zgartirish uchun avvalo, ziyoli o‘qituvchilarga suyanishimiz kerak. Ya’ni kitob targ‘ibotchilari qanchalik bilimli, ziyoli bo‘lsa, shuncha ijobiy natijaga erishish mumkin. Aytish kerakki, kitob chiqarish va sotish bu cho‘ntakni qappaytirish yoki biznes qilish emas. Kitoblar qaysi janr yoki mavzuda bo‘lishidan qat’i nazar, u ma’naviyat quroli ekanini mas’uliyat bilan to‘la-to‘kis anglashimiz lozim. Iqtisodiy zararni hamma vaqt to‘ldirish mumkin, lekin ma’naviy ziyonni qoplab bo‘lmaydi. So‘zning, adabiyotning qadrini qanchalik yuksak ko‘tarsak, madaniyatimiz, ma’naviyatimiz shunchalik yuksaladi. Mana shunda chalasovodlikdan xalos bo‘lamiz, mana shunda bolalarimiz jinoyatchilik, turli bema’ni oqimlar ko‘chasidan ming chaqirim uzoqda bo‘ladi. O‘zining kimligini, o‘zligini bilgan inson ota-ona, ona Vatan, vatanparvarlik degan muqaddas qadriyatlarning tub mohiyatini anglashga qodir bo‘ladi.
Kitob tafakkur qanotidir, degan edi alloma adibimiz Oybek. Biz bugun yangi davrga qadam qo‘ydik. Dunyo yana ilmga, tafakkur — intellektga intilmoqda. Zero, insoniyat uchun faqat va faqat tafakkurgina najot bo‘la oladi. Chindan ham ulug‘ va mo‘’tabar kitoblar insoniylik, halollik, shafqat va imon urug‘larini qalbimizga ekadi. Bizni olamshumul kashfiyotlar, buyuk bunyodkorliklar sari da’vat etadi. Mushkul onlarimizda bizga hammaslak va do‘st bo‘lib to‘g‘ri va oqil yo‘lni ko‘rsatadi. Shu boisdan hayotimizda “o‘qimishli inson” degan ibora boshqacha jaranglaydi.
Olim, ziyoli insonlarni izzat-hurmat yuzasidan uyimizning to‘riga o‘tkazsak, bilimsiz kishidan biror xatolik o‘tganda “ha, endi, kitob ko‘rmagan bir bechora-da”, deya aybini kechirib yuboramiz. Dunyo bizga havas bilan boqadigan o‘qimishli va kitobxon mamlakat bo‘lishimiz uchun kitoblar shunchaki javon bezagi emas, balki ko‘nglimizning bebaho mulkiga aylanishi kerak. Shundagina farzandlarimiz qalbiga ezgu g‘oyalarni singdirib, ularni komil inson qilib tarbiyalashimiz mumkin.
Abdumajid AZIMOV,
Adiba UMIROVA
“Hurriyat” muxbirlari