O zbek liboslari

qimmatbaho yoki yarim qimmatbaho toshlar, turli taqinchoqlar bilan bezatilgan jamiyati ko’ylakda tikuvchilik bezak va displey holati uchun. Kiyim paypoq qiziqarli element oyoqlarini qoplash uchun etarli yuqori. Ular tez-tez kashtachilik mavjud qo’l.

Kiyimi bolalar milliy liboslari

XIX asr boshlarida xonlikda paxtani qayta ishlash va to’qimachilik hunarmandchiligi yaxshi rivojlangan bo’lib 27 ta ipak to’quvchi, 45 ta choponfurush, 28 ta ko’nchi (terini qayta ishlovchi), 72 ta bo’yoqchi, 50 ta etikdo’z, 20 ta zargar mavjud bo’lgan.

Xorazm milliy kiyimlari

Milliy kiyimlar moddiy va ma’naviy yodgorliklar ichida xalqlarning milliy o’ziga xosligini aks ettiruvchi va etnik belgilarni ko’rsatuvchidir. Kiyimlarda urf odatlar, ijtimoiy munosabatlar, diniy e’tiqod, nafosat va inson umrining fasllari, u yashagan joy va zamon, xo’jalik mavsumlari, xayotdagi quvonch yoxud qayg’uli voqealar namoyon bo’ladi.

Bizgacha yetib kelgan kiymlar XIX asr oxiri XX asr boshlariga ta’luqli bo’lib, qadimgi davrlarga oidlari saqlanmagan, chunki kiyim matolar moddiy yodgorliklar ichida iste’molda bo’lgan va oxirgacha foydalanilgan. (Diniy e’tiqod axamiyatiga ega bo’lgan ba’zi bir kiyimlar avloddan – avlodga tabarruk buyum sifatida o’tib kelgan).

XIX asr boshlarida xonlikda paxtani qayta ishlash va to’qimachilik hunarmandchiligi yaxshi rivojlangan bo’lib 27 ta ipak to’quvchi, 45 ta choponfurush, 28 ta ko’nchi (terini qayta ishlovchi), 72 ta bo’yoqchi, 50 ta etikdo’z, 20 ta zargar mavjud bo’lgan. Dehqonlar asosan paxta va ipak tolasini qayta ishlab, yarim maxsulot sifatida hunarmandlarga sotar edilar, ular o’z navbatida qayta ishlab bo’z, alacha to’qib xonlik axolisiga sotishardi. Tayyorlangan bo’z va ipak matolarni qayta ishlashda bo’yoqchilik katta rol o’ynar edi. Ular xom gazlamani qayta ishlab turli ranglarga bo’yar edilar. Qayta ishlangan matolar chitkarlar (matoga gul bosuvchilar) qo’liga tushar, ular matoga loyiq gul bosar va tayyor maxsulotni bozorga chiqarardilar. Ichki imkoniyatlar maxsuli bo’lgan bu tovarlardan oddiy axolining kundalik turmushda kiyadigan kiyim kechaklari tayyorlangan. Ustalar bu maxsulotlarni tayyorlashda Xitoy ipagi, Xind va Eron bo’yoqlaridan foydalanganlar. Axolining boy tabaqasi xamishagidek Xitoy, Xindiston, Eron, Rossiya, Turkiyada tayyorlangan tovus tusli ipak, atlas, adras, zarbof parcha, rangdor kimxob ayniqsa aslzoda ayollar kiyadigan papakli taxya (do’ppi) uchun maxsus Yaponiyadan keltirilgan yapon baxmali, Rossiyadan keltirilgan guldor sifatli plotno, surp, chit va Azarboyjon ro’mollari kabi tayyor matolardan kiyim kechaklar tiktirishgan. Xalqimiz kiyim – kechaklari xilma – xil, rang – barang va jozibalidir. Xamma davrlarda xam libosga qarab insonning qaysi ijtimoiy toifaga mansubligini bilish mumkin bo’lgan. Hunarmandlarning kiyimlari, qishloq mehnatkashlarining, maxalliy ziyolilarning kiyimlari. XX asr boshlarida Xiva shahrida 99 ta tikuvchilik ustaxonalari bo’lib ularda 180 tikuvchi ishlagan. Tikuvchilar tomonidan tayyorlangan paxtalik va paxtasiz chaponlar, xar xil do’ppilar, ipak ko’ylaklarning bozori chaqqon bo’lib tayyorlangan maxsulotlar ichki va tashqi bozorlarda sotilgan. Ayniqsa Xivaning alacha to’ni va turma belbog’i (erkaklar uchun) juda qadirlangan. Qish kunlari kiyiladigan po’stinning o’zidan yiliga 5000 tasi tikilgan.

Xorazmliklar milliy marosimlarda aloxida kiyinganlar. Nikox to’yida kelin – kuyovlar, xatna To’yda to’y bolaning liboslari, dafn marosimi kiyimlari, yana liboslar bayram tantanalari, kundalik, kabi turlarga bo’linadi. Jinsga qarab; erkaklar, ayollar va bolalar kiyimlari; yoshiga qarab, yoshlar, o’rta yoshli, keksalar kiyimlari, bosh kiyimlar duppilar, sallalar, turli – tuman telpaklar, cho’girmalarni o’z ichiga olgan. Poyofzallar charmdan tikilgan xilma – xil etiklar, maxsilar, choriklar, charm va yog’ochdan yasalgan kovushlardan iborat. Xivadagi xozirgi zamon kiyimlari yevropacha ulubda tikilgan bo’lsada, ularda milliy ananalarning davomiyligi saqlanib qolgan.

Xivada to’qimachilik

Insonlar tomonidan yaratilgan qadimiy hunarlardan biri to’qimachilikdir. Uning tarixi yangi tosh davridan boshlangan. Arxеologik qazishlar chog’ida insonlar yashagan ayrim manzilgohlardan qadimiy mato parchalari topilgan. Dastlab matolar qo’lda to’qilgan, kеyinchalik to’qimachilik dastgohi kashf etilgach, ko’proq mato to’qiladigan bo’lgan. To’qimachilik haqida o’rta asrlarga oid ma’lumotlar kеng tarqalgan. Arxеologik manbalardan tashqari tarixchilar va sayyohlar o’z asarlarida yozib qoldirganlar, shuningdеk o’rta asrlarga oid turli xil xujjatlarda ko’plab ma’lumotlar saqlangan.

Har bir xudud to’qimachiligi o’z xususiyatlariga ega. To’qimachilik sеrtarmoq soha xisoblanib, u nimadan to’qishiga yoki nima to’qishiga qarab ixtisoslashgan. To’quv matеriali sifatida asosan paxta, ipak va jundan foydalanganlar. Bulardan tashqari juda ko’p o’simliklardan (zig’ir, kanop) ip olingan. Ipakdan to’qilgan matolar yuqori baholangan va “Buyuk Ipak” yo’li orqali dunyoga tarqalgan. Xorazmda XVI-XX asr boshlarida to’qimachilik yangi bosqichga ko’tarilgan. Bu davr Xorazm to’qimachilgini ikki guruhga bo’lib o’rganishimiz mumkin: o’z ehtiyoji uchun to’qish va sotish uchun to’qish. Bunday bo’lishimizning sababi o’troq aholi ham, ko’chmanchi aholi ham to’qimachilik bilan shug’ullangan va imkoni doirasida natural shaklda o’zlarini maxsulot bilan ta’minlaganlar.

Bozor uchun asosan bo’z, olacha, shoyi, adras, duxobo kabi matolar chiqarilgan. Bo’z hamma еrda ishlatilavеrgan, asosan kambag’allar xarid qilgan. Olacha, shoyi, adras, duxobo kabi matolar qimmat baholangan, ulardan aslzodalar uchun kiyimlar tayyorlangan.

“Ichon Qal’a” muzеy-qo’riqxonasining “Amaliy san’at” bo’limida XVIII-XIX asrlarga oid juda ko’plab nodir muzеy buyumlar saqlanmoqda. Bu o’sha davrda to’qimachilik yuksak taraqqiy etganini ko’rsatadi.

To’qimachilikni san’at darajasiga ko’tarilishi hunarmand-ustaning maxoratidan darak bеradi. Xorazm ustalari tayyorlagan matolar asosan oq, och qizil, ko’k, yashil ranglarga bo’yalgan. Bo’yoqlar tabiiy usulda tayyorlangan. To’qimachilikda ham boshqa sohalardagi kabi pеchaki, marg’ula, morpеch, qo’chqorak, murchgul, islimiy naqsh turlari qo’llanilgan.

Matolardan yaktak, shalvor, to’n, salla, bеlbog’, ayollar yеlagi, dasturxon, joynamoz va boshqa narsalar tayyorlangan. O’rta asrlarda kiyim, uning rangi ma’lum bir tabaqaga mansublikni ham anglatgan, undan tashqari o’z davrida Xorazmlik erkaklar paxtadan va kumushdan ishlangan, ayollari ipak va tilladan tayyorlangan buyumlarni kiyib ulardan foydalanganlar. Xazinada doimo turli xil sarupolar saqlangan va xon nazariga tushgan kishilar har xil to’nlar bilan taqdirlangan.

O’zbek liboslari

Insonning liboslari va uslubiga ko’ra u qaerdan kelganini, qancha yoshda ekanini va u qaysi sinfga tegishli ekanini bilib olishingiz mumkin. Shuni aytib o’tish joizki, o’zbek milliy liboslari egasi haqida juda ko’p narsalarni aytib berishi mumkin, chunki ko’p sonli kashta shakllari bo’yicha barcha xabarlar shifrlangan. Bu juda yorqin, chiroyli, qulay va, eng muhimi, boy madaniy an’analarning muhim qismidir. Milliy liboslarda odamlarning hayot tarzi aniq namoyon bo’ladi.

Albatta, bugungi kunda siz o’z milliy kiyimida odamni topa olmaysiz, ammo an’anaviy o’zbek bayramlarida bu majburiy qoidadir. Shuni aytib o’tish kerakki, ayrim qishloqlarda bayramlar va kundalik hayotda milliy libos kiyib yurgan fuqarolar bor edi.

O’zbek milliy liboslari

Shunday qilib, agar o’zbek milliy liboslari haqida gapiradigan bo’lsak, u ikki asosiy elementdan iborat: shim va gilam shaklidagi xan-atlas liboslari. Biroq, bu hammasi emas. Xotin-qizlar boshi kabi majburiy xususiyatga ega. Uchta asosiy element shaklida taqdim etiladi:

• tayoq;
• do’ppilar;
• ro’molcha.

O’zbek ayollariga bezak berish juda muhimdir. Shunday qilib, milliyga zanjirlar, uzuklar, sirg’alar kabi oltin va kumush buyumlarni kiyish odatlidir. O’zbek liboslari uslublari go’zallik va chiroyli ayolni qo’shish uchun yaratilgan. Shimlar va boshqa aksessuarlar bilan o’zbek liboslari bir butunni tashkil etadi va ayol tanasini juda yaxshi ramkaga soladi.

Zamonaviy o’zbek liboslari

Bugungi kunda zamonaviy o’zbek liboslari erkin uslubga ega bo’lib, ularning orqa va ko’kragiga yig’ilgan qoplamalar, tikilgan ko’ylaklar va tikilgan yoqa . Shunga qaramasdan, zamonaviy va oqilona qiyofaga ega zamonaviy va zamonaviy qiyofali kiyimlarga alohida e’tibor berilmaydi. Bundan tashqari, chapan o’rniga, ayollar oqlangan jomalar, ko’ylaklar yoki engil palto kiyishadi. O’zbekistonning kechki liboslari asosan zamonaviy Evropa uslubida zamonaviy matolardan yasaladi. Milliy liboslarga kelsak, ular bugungi kunda o’zbek madaniyatining barcha elementlari va sifatlariga ega bo’lgan oddiy odamlardir. Ular odatda bayram kunlari uchun kiyiladi.

Turkiya Milliy liboslar nima?

Har bir mamlakat o’z tarixi va hokazo milliy taomlari, kiyim-kechak, marosimlar va shu jumladan, an’analari, faxrlanadi. Eng qadimgi davlatlar bir Turkiyani, turli millat yashaydi hududi, ularning urf-odatlarini va alohida liboslardan asrab-avaylash o’z ichiga uchun. Bu uzoq vaqt davomida Turkiya Milliy liboslar o’zgartirish deb ajablanarli emas. Bu imperiya bir boy tarixi ta’sir va uning xalqining albatta, madaniy merosi edi.

tarixiy eskiz

16-asrda boshlab, Usmonli imperiyasi farovonlik davri boshdan, shundan buyon asta-sekin kiyish holati indikatori sifatida jamiyat tomonidan idrok qilinishi boshladi etiladi. chiqishlarida, kim moliyaviy holatini, oilaviy ahvoli va diniy e’tiqodini aniqlash mumkin. ish yoki xizmat, hatto joy bo’ylab tomonidan osongina aniqlash mumkin bo’ladi. Aytgancha, deyarli 20 asr boshiga, Turkiya Milliy liboslar uning asl qiyofasini saqlab kelmoqda.

Ayniqsa, xotin-qizlar liboslari

ta’sirchan bo’yniga, uzoq insizyonlara va qimmatbaho toshlar inley bilan katta kamar ipak ko’ylak: Misol uchun, sultoni birinchi xotini faqat eng yaxshi va eng qimmat libos kiyish qonuniy haq edi.

Islomni nazar Ayollar, kiyimlarini “feradzha” denim ko’ylak va bo’sh ishton deb nomlangan bepul kesik kiyib. eng muhim element (ko’zlari tashqari) butunlay bosh va elkalarini qamrab olgan parda edi. qullar va kambag’al qiz buni yo’q edi Biroq, ba’zi tadqiqotchilar ko’ra, bir shaxs, boy sinf faqat yosh xonimlar qoplash uchun bo’lishi kerak.

boshiga shlyapa yoki feska kiyib va keyinchalik zamonaviy hotoz va parda bo’ldi. Kiyim-kechak, asosan, shoyi iplardan qilingan, va rangi kelsak, men yashil va ko’k soya afzal.

musulmon bo’lmagan (Armaniston ayollar, venger, yunon ayollar) uchun, echinish xonasi fustanella etagini ruxsat etilgan shim, ko’k rang va uning boshiga bir ro’mol kesib bepul.

Erkaklar kiyimi

Erkaklar, qat’i nazar, holati va sinf, keng shim, ko’ylak, palto, kurtka yoki palto kiygan. Shuningdek eng palto va qayish qo’shiladi. Shimlar (yoki “dzagshin”) teri va kamarlar yonida kiyiladi. Keyinchalik, ular Turkiya harbiy qabilalarning, bir qisqartirilgan versiyasi keldi. Shimlar, odatda ipak yoki paxta qilingan uzoq qisma bilan, albatta, ko’ylak ustidan kiyiladi. Kaftans ba’zan ularning yubka xususda va beli ta’minlandi, shuningdek, uzoq edi. Yeniçerilerle kelsak – harbiy – harakatini to’sqinlik qilish emas, balki, shuning uchun ular, bir qo’lsiz paltolar afzal deb.

16 asr o’rniga palto, bir ko’ylagi kiyish boshladi so’ng, kashtachilik va tugmalari va bir ko’ylagi bilan bezatilgan. charm va metall qilgan maxsus kamar – barcha bu qayish va askar belbog’langan.

yirik o’zgarishlar

Sezilarli 18-asrning boshida Turkiya milliy kiyimining o’zgardi. Buning sababi G’arbiy Evropa mamlakatlari bilan madaniy va savdo almashish edi. engil ohanglari va ishlab chiqarish feradzhi uchun kam zichligi endi mato foydalaning. Parda ham o’zgarmoqda – shaxsni o’rab hojat, u yelkasiga erkin ushlab turilishi mumkin.

moda gul naqsh, shakl-uydirma uslublar bilan shaffof matolarni va matolardan o’z ichiga oladi ichki libos, ozod bo’ladi. kestirib bog’langan bir shol ro’mol, – xotin-qizlar echinish xonasida 18-asrning oxirida, yangi narsa yo’q.

19 asr qiyofa muhim o’zgarishlar olib kelmadi. Faqat parda endi hech mato orqali aniq bezak tikishda bo’ladi. Shuningdek uy kiyimlari Kors va dantel yoqa topildi.

Kiyim islohotlar

Usmonli imperiyasi har doim bir musulmon elektr, Shariat qonun ostida adolatli sex kiyinish bo’lgani. Boshqa so’zlar bilan aytganda, ayollar kiyim, kamtarinlikni va cheklashlarni kuzatish va ruxsatsiz shaxslarning joydan jasadini yashirish uchun edi. uchun (qopqoq) ko’chani kirishda kiyiladi ko’ylak, qamrab – Buning uchun feradzha ixtiro qilindi. Face parda bilan qoplangan, uning boshiga salla deb nomlangan bosh kiyimi kiygan.

Hamma narsa 1925 yilda islohotlarni keyin o’zgardi. Bu Turkiya ayollar Ularning fikricha, zamonaviy hisoblangan, mukammal har qanday kiyim kiyish uchun ruxsat berilgan, deb, so’ngra edi. sanaga Bu to’g’ri Konstitutsiyasida nazarda tutilgan.

Turkiya kiyim o’ziga xos elementlar

yupqa material, berkit yasalgan va murakkab qo’lga kiritdi bezab bepul shim, – O’zbekiston Respublikasi Milliy liboslar (erkak va ayol versiyalari), albatta, shim o’z ichiga oladi. ular orasidagi farq, ular uzunligi bo’ylab juda keng va to’piqdan faqat konusning deb.

Yana bir muhim element an’anaviy kiyim uzoq ko’ylak bepul kesilgan bo’ladi. kuchli jinsiy vakillari, odatda shim ustidan kiyiladi, aksincha, shim va ayollarda ko’ylak tomonidan boshqariladi. futbolka xonimlar tashqari, shuningdek, bir yorqin palto o’xshagan bir ko’ylak kiyish. Bu ko’ylaklar uzoq qisma va qisqa sifatida amalga oshirilishi mumkin. Bu kiyim “tuzatildi” maxsus kamar – Belbog’ingizdagi.

nima matodan Turkiya milliy kiyimining qilingan? Eng qismi uchun erkak, kiyim müsli, baxmal, mo’yna, tafta va ayol qilingan – ipak, kimxob, etc ..

Zamonaviy milliy kiyim

Qizig’i shundaki, Turkiyaning har bir mintaqasida o’z kiyim nisbatan o’z an’analariga ega. Misol uchun, ayrim qishloqlarda faqat savdogarlar va qimmat matolardan kiyim ko’zga bo’lishi mumkin, boy savdogarlar aholi. Va boshqa shaharlarda – kambag’al fermerlar qo’shimcha pul yo’q, kim.

Ammo hozir, bizning maqolada topish mumkin rasmlar qaysi doimiy o’zgarishlar, Turkiya milliy liboslar, qaramay, biz umumiy ularning asl qiyofasini saqlab kelgan. – Ko’z oldiriladi birinchi narsa bu yorqin ranglar hisoblanadi: ko’k, yorqin ko’k, yashil, qizil, sariq, to’q sariq, va boshqalar Erkaklar kiyimi jigarrang, ko’k, to’q kulrang, qora, jumladan, quyuq ranglar, amalga .. Shirts shart oq. zonalari kelsak, bas, ular bir nechta rangli chiziqlar ko’rish mumkin, safsar yoki rangli sariq bağcıklarımı.

Turkiya Kiyim asosan bepul kesik, lekin u ko’rsatkichni ta’kidlash mumkin. Ustki kiyim-kechak, ayollar ko’pincha kumush yoki oltin iplar kashtachilik bilan bezatilgan. Bu milliy yoki gul naqshlari bo’lishi mumkin.

Bu zamonaviy dizaynerlar sharqona uslubda o’z to’plamlarini yaratish Turkiya shkafi, ayrim elementlarini qarz deb diqqatga sazovordir. Shunday qilib, qat’iy odat shim, cho’zilgan ko’ylak, go’zal Ssh bo’lib.

Poyabzal va o’smirlar

Bu qizlar (yoki ayollar) uchun Turkiya Milliy liboslar ko’p qatlamli ro’molcha o’z ichiga olishi kerak, deb qayd etish lozim. Ba’zan bir necha sharf taqqan xonimlar ko’z bosh, bo’yin va elka qiziquvchan, qalqon qilish. yuzini qoplagan parda – sharflar tashqari qo’shimcha old uchi bilan ro’mollarda ko’rish mumkin.

qimmatbaho yoki yarim qimmatbaho toshlar, turli taqinchoqlar bilan bezatilgan jamiyati ko’ylakda tikuvchilik bezak va displey holati uchun. Kiyim paypoq qiziqarli element oyoqlarini qoplash uchun etarli yuqori. Ular tez-tez kashtachilik mavjud qo’l.

Erkaklar Bosh kiyimlari bir Fez yoki salla bor. erkaklar uchun harbiy yurish-turishlari qisqa Bloomers topish mumkin. Poyafzal albatta charm.

Bolajonlar uchun kiyim

uning tarkibi milliy Bolalar kiyim kattalardan ham har xil emas. Shunday qilib, O’g’il bolalar uchun Turkiya Milliy liboslar shim, bir ko’ylak, bir kamar va nimchasini o’z ichiga oladi. kattalar xonimlar sifatida Qizlar, kiyish bepul shim, (u hozir deb atalgan Yoki, parda) ko’ylak, eng palto, shlyapa. go’zallik uchun idish ba’zan bunday kichik tangalar kabi, dekoratsiya tikishda. Odatda bolalar, hech qimmat kostyum kashtachilik va nodir matolar ya’ni, materiallar bir oz oson ishlatiladi, bor. qoida tariqasida, Bolalar uchun liboslari rang-barang naqshlar bilan yorqin rangli mato qilingan.