Kiyim model eskizlarini chizish
Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhumo xabar qiladi:
O’rgimchak odamni qanday chizish mumkin
O’rgimchak odam – chizish uchun eng qiziqarli super qahramonlardan biri! Tananing umumiy ko’rinishini aniqlaganingizdan so’ng, mashhur Spidey kostyumiga vaqt ajrating. Keyin nosimmetrik to’r bilan qoplangan niqob qiling. Orqaga qayting va veb-slingingizni yanada jonli qilish uchun tafsilotlar yoki ranglar qo’shing.
Qadam
3-qismning 1-qismi: Tananing konturi
- Kichkina doira chizing va boshini qilish uchun pastki qismi toraygan oval qo’shing. Qog’ozingizning yuqori 1/2 qismida engil doira chizing. Keyin doiraning pastki qismidan cho’zilgan pastki qismida tor kavisli ovalni torting. O’rgimchak odamning iyagini yaratish uchun bu oval engil uchining pastki qismini qiling.
- Doiraning pastki qismidagi chiziqni o’chirmang, chunki siz niqobning tafsilotlarini chizish uchun ko’rsatma sifatida foydalanasiz.
- Oval qismining kengligini bosh uchun chizilgan doira o’lchamining 1/2 qismiga aylantiring. Agar siz ovalni juda past tortsangiz, jag’ juda katta bo’ladi.
Bo’yin uchun 2 ta vertikal chiziqni chizib oling va ko’krak uchun gorizontal oval hosil qiling. Jag’ning har bir tomonidan boshning yon tomoniga to’g’ri keladigan qisqa vertikal chiziqni torting. Ovalning yuqori chizig’i bo’yinning chiziqlariga tegishi uchun gorizontal ravishda joylashtirilgan ovalni torting. Ovalning kengligini boshning yuqori qismidan iyagigacha bo’lgan kengligi va taxminan uzunligi bilan bir xil qilib qo’ying. Boshning uzunligi 2 barobar. Maslahat: Chizish paytida ga teging, shunda siz chizishni tugatgandan so’ng orqaga qaytishingiz va ko’rsatmalarni o’chirishingiz mumkin.
- Bel taxminan. Yuqori ko’krak hajmining 3/4 qismi.
- Haqiqiy qadam chizish uchun V shaklining pastki qismini aylantiring.
- Pastki torso segmentini asosiy yoki ko’krak segmentining 1/2 kengligida torting.
- Boshqa elka va yuqori qo’l konturini qilish uchun buni torsonning qarama-qarshi tomonida takrorlang.
- To’rtburchakning pastki qismini torting, shunda u torsonning pastki chizig’i bilan bir xil bo’ladi.
- Buni boshqa qo’l uchun takrorlang.
- Buni boshqa qo’l uchun ham qilishni unutmang.
- Buni qarama-qarshi oyoq uchun ham bajaring.
- Shuningdek, ularni qarama-qarshi oyoqqa torting, lekin ularni bir oz burchak ostida qiling, shunda o’rgimchak odam bu oyog’ida yotibdi.
- Kvadrat metrni chizish, oyoq oldinga qaratilgandek ko’rinadi.
3-qismning 2-qismi: Batafsil boshni chizish
- Bosh orqali vertikal chiziq torting. Ko’zlarni joylashtirish uchun ko’rsatma yaratish uchun boshning yuqori qismidan iyakning pastki qismiga to’g’ri chiziq torting. Bu qatorni keyinroq oʻchirib tashlaganingizda, biroz bosing.
- Boshning markazidagi yo’riqnomaga tegib, 2 ta uchburchakni chizing. Har bir uchburchakni 1 nuqta pastki chiziqning markaziga tegishi uchun joylashtiring. Vertikal yo’riqnomaga yaqinroq yana bir nuqta qo’ying, lekin nuqta unga tegishiga yo’l qo’ymang. Keyin oxirgi nuqtani ma’bad tomon torting va har bir nuqtani bog’lash uchun chiziqlar torting.
- Bu uchburchaklar O’rgimchak odam niqobining ko’zlari konturidir.
- Har bir uchburchakning pastki nuqtasini aylantiring va yuqori nuqtani ma’bad tomon cho’zing. Ko’zlarning asosini kavisli qilish uchun har bir uchburchakning pastki nuqtasini chizing. Ko’zlarning yuqori qismini bo’rttirib ko’rsatish uchun, yuqori burchaklarning har biri ma’badga qarasin.
- Agar xohlasangiz, ko’zning yuqori ichki burchagini ham kavisli qiling.
- O’rgimchak odamning ko’zlari orasiga to’rdek nur sochadigan to’g’ri chiziqlar torting. Qalamni ko’zlaringiz orasidagi vertikal chiziqqa qo’ying va uni qorong’i qilish uchun uni yana sudrang. Keyin ko’zlarning markazidan boshning tepasiga burchak ostida cho’zilgan to’g’ri chiziq hosil qiling. Ushbu to’g’ri chiziqlarni boshingiz atrofida chizishda davom eting va bir-biringiz orasida bo’sh joy qoldiring.
- Agar sizga lenta uchun mukammal tekis chiziqlar yaratishda yordam kerak bo’lsa, o’lchagichdan foydalaning.
Maslahat: Tugatgan ko’zlaringizni tortib olishdan saqlaning. Agar siz buni unutib qo’ysangiz, ularni o’chiring yoki ko’zlaringizni bir xil bo’lishi uchun soya qiling.
- O’rgimchak odam yuzining o’rtasiga tortilganda, pastki chiziq chiziqlarini pastga emas, yuqoriga egri qilib qo’ying.
3-qismning 3-qismi: O’rgimchak odamga tafsilotlarni qo’shish
- O’rgimchak odam tanasining tashqi shakllarini bog’lash uchun qalin chiziq torting. To’q rangli grafit qalam oling va uni bo’yin chizig’idan, elkangizdan va qo’lning tashqi chetlaridan pastga tushirish uchun foydalaning. Keyin torsonning konturini va oyoqlarning tashqi tomonini pastga torting. Oyoqlaringizning konturini va ichki oyoqlari bo’ylab yuqoriga torting.
- Kontur shakllarini ulashda ushbu qalin chiziqni silliq qilib qo’ying.
Maslahat: Bo’g’imlarni ko’rsatish uchun tizzalar va tirsaklar atrofidagi chiziq biroz bo’rtib tursin.
- Agar siz ko’proq mushak tortmoqchi bo’lsangiz, O’rgimchak odamning qorin bo’shlig’iga qarab bir nechta qisqa gorizontal chiziqlarni torting.
- Agar o’rgimchak odam chizgan rasmingiz kichik bo’lsa, logotipni kichik qilib qo’ying va barcha tafsilotlarni chizish haqida tashvishlanmang.
- Tananing yon tomonidagi uzun segmentlarni xohlaganingizcha keng yoki tor qilib qo’ying.
- Har bir vertikal chiziq orasida kichik bo’sh joy qoldiring. Agar chiziqlar juda yaqin bo’lsa, siz lentani ko’ra olmaysiz.
- Mushaklar ajralib turishi uchun ularni qora qalam bilan soya qiling.
Jamiyat savollari va javoblari
Qanday qilib soya chizish mumkin?
Siz oyoq soyasidan boshlashingiz yoki tafsilotlarga chuqurroq kirib, butun tanasini qoplash uchun quyoshda cho’zilgan soya qilishingiz mumkin. Tasviringizga quyosh porlayotgan yo’nalishdan uzoqroqda soya qilishni unutmang.
Maslahatlar
- Agar siz o’rgimchak odamingizni markerlar bilan bo’yashni istasangiz, chizilgan rasmingizning konturini qalin, qora marker bilan chizing.
Sizga kerak bo’lgan narsalar
- Qog’oz
- Qalam
- Qalam charx
- Oʻchirgich
- Ruler, ixtiyoriy
- Rangli qalamlar, ixtiyoriy
Kiyim model eskizlarini chizish
Bir necha eskiz modellarini tanlash va ularni qomatga mosligi hamda ranglarni to`g`ri tanlash. Konstruktsiya chizmasining sifat va qomatda kiyimning to’g’ri o’rnashuv o’lchamlarining aniq va to’g’ri olinishiga bog’liqligini o`rganish.
Barcha modellarga tug`risi ta`rif berishi nazarda tutiladi. Kiyimning vazifasi, mavsumiyligi, rangi, gigienik talablari, estetik talablari va iste`molchi talablarini ko`rsatib o`tish maqsadga muvofiq. Tanlangan modelning siluetlari to`grisida ma`lumotlar:
Kiyimning qomatga mos kelishi kiyimning yuqori qism balansi qanday aniqlanganligiga bog’liq. Qomatning turli joylarida kiyim bir xil yopishib turmaydi, lekin har doim kiyim bilan odam tanasining orasida uning bemalol nafas olib harakat qilish uchun zarur bo’lgan havo bo’shliqlari bor. Kiyimning ichki razmerlari orasidagi farq to’kislik qo’shimchalari deyiladi. Kiyim konstruktsiyalash jarayonida hisoblashlarni osonlashtirish maqsadida kiyim erkinligiga umumiy qo’shimcha olinadi. Uning tarkibiga ham texnik, ham dekorativ konstruktiv qo’shimchalar kiradi, lekin hech qachon umumiy qo’shimcha minimal zarur qo’shimchadan kam bo’la olmaydi. To’kislik qo’shimchalari kiyimning umumiy kengligiga yoki konstruktsiyaning ayrim uchastkalariga mo’ljallangan bo’lishi mumkin.
Kostyum kompozitsiya asoslari tushunchasini insonning qomat tuzilishidan ajratib bo’lmaydi. CHunki kiyim insonsiz mavjud emas, inson va kiyim-yagona, ajralmas bir butundir. Tikuvchilik sanoatining bo’lg’usi mutaxassislari amaliyotda kiyim kompozitsiyasi asoslari, ommaviy ishlab chiqarish sharoitida esa kiyimlarni modellashtirish xususiyatlarini o’zlashtirish uchun inson o’z ustida ishlamog’i lozim.
3. Tanlangan model tavsifi
Kiyim inson tanasini atrof muhitning har xil taosirlaridan asrash vositasi sifatida paydo bo’lgan. Jamiyat taraqqiyotining hozirgi bosqichida kiyim deb, o’simlik, hayvonot va sunoiy materiallardan tayyorlanadigan va odamni atrof-muhitning nomaqbul taosirlaridan asraydigan, organizmning normal sog’lom holatini saqlaydigan va bezak vazifasini o’taydigan har xil narsalar aytiladi.
Kiyim insoniyat moddiy madaniyatining elementlaridan biri hisoblanadi.
Kiyimni konstruktsiyalash-bu murakkab jarayon. Bu tikuvchilik buyumlarini loyihalash umumiy jarayonning tarkibiy qismi bo’lib, bu ishda modeloer-rassomlar, konstruktsiyalar, materialshunoslar, texnologlar singari ko’plab mutaxassislar mehnat qiladi.
Konstruktsiya asosining chizmasini hisoblash va tuzish metodini tanlash ishlab chiqarish spetsifikatsiyasiga bog’liq.
Kiyimning yakka buyurtma yo’li bilan tikishda o’lchab-hisoblab konstruktsiyalash metodi juda mos keladi, chunki bu metod aniq o’lchangan tufayli gavdaning o’ziga xos xususiyatlarini hisobga olish imkonini beradi.
4. Kiyim modelini loyihalash uchun dastlabki ma`lumotlar
SHruk = Op + Po.p; Vpr = dv.r + Ps.pr + Pp.p + 1;
Vok = VprR (1 + N) + Pv.ok;
Dok = 1,51 (0,5 SHruk + Vok); DprR = Dok / (1 + N);
SHpr = (0,6 . 0,62) (Dpr – Vpr) – (Pu.p – Ppl);
SHsp =SHs + Psh.sp + Pur.sp + (0,3 . 0,4);
SHp = SHg + (Sg2 – Sg1) + Psh.p + Pur.p;
Pg = (SHsp + SHp + SHpr) – Sg3
1-jadval
Namunaviy qomatning o’lchov belgilari
O’lchov belgilarining nomlanishi. | SHartli belgisi | O’lchov belgisining asosiy qiymati, sm. |
1 | 2 | 3 |
Bo`y | R | 164 |
5. Kiyim asos konstruktsiyasini qurish uchun qo`shimchalar tanlash
Konstruktiv qo’shimchalar qiymati
Qo’shimchalar nomi | Qo’shimchalarning shartli belgilanishi | Gavdaning yopishib turish darajasiga mo’ljallangan qo’shimchalar |
1 | 2 | 3 |
Ko’krak kengligiga | Pk | 7,5 10,5 |
6. Kiyim asos konstruktsiyasining hisobi
Konstruktiv bo’lak belgisi | Siljitish yo’nalishi | Hisob formulasi va hisoblar. | Konstruktiv bo’lak qiymati |
1 | 2 | 3 | 4 |
TA0 | Bo`yin nuqtasining holati. | Dt.s + Pd.t.s + Ur | 41,1 |
2-rasm. Ayollar ko`ylagini model konstruktsiyasi
8. Kiyimlarni konstruktiv modellashtirish
3-rasm. Ayollar ko`ylagini modellashtirilgan chizmasi.
Modellashtirish atamasi esa insonning tashqi va ichki dunyosi, materiallar xususiyatlari, atrofdagi muhit sharoitlari e`tiborga olingan holda, yangi model yaratishning ijodiy jarayonini anglatadi. Modellashtirishda tikuv buyumlarning shakli va silueti, bichimi, shakllantirish usuli, elementlar kompozitsiyasi va ranglarga oid yechimlar o’zgarishi mumkin. Tayyor bazaviy model yoki uning eskizi bo’yicha kiyimning siluetli konstruktiv asosi yordamida yangi model chizmasini va namunasini tayyorlash jarayoni texnik modellash deyiladi.
a-elka vitochkasi ko`cherish tartibi ko`rinishi, b-bo`yin o`miz vitochkasining holati, v-bel vitochkasining holati, g- qo`ltiq o`mizi vitochkasining holati, d- bel vitochkasining relef chokidagi holati, e- yelka vitochkasi ko`rinishi.
4-rasm. Vitochka ko`cherish.
Konstruktiv asos siluetini o`zgartiradigan usullarga parallel va konussimon kengaytirish yoki toraytirish, detallarni toraytirish yoki burmalar hosil qilish kiradi.
Parallel kengaytirish detallarda asosan burmalar va yumshoq taxlamalar loyihalash uchun qo`llanadi. Konstruktiv gorizontal chiziqlar belgilangan detal qator vertikal chiziqlar orqali bo`linadi va har bir bo`lak konstruktiv chiziqlar bo`yicha suriladi. Surilishlar bir xil maromda yoki notekis ravishda bajarilishi mumkin. Ketma-ket surilgan detallar konturi belgilanib turiladi. Oxirgi detal surilgan zahoti butun yangi kontur ravon chiziladi (5-rasm).
Yenglarda parallel surilishlar detalning bo`ylama konturiga ham ta`sir ko`rsatadi.
a-old bo`lak, b-parallel kengaytirilgan yeng holati.
5-rasm. Parallel kengaytirish
Konussimon kengaytirish kiyim detalining yelka, ko`krak, bel, bo`ksa, tizza chiziqlaridan va pastroqdan boshlanishi mumkin. CHoksiz konussimon kengaytirish trapetsiya shaklidagi siluetlar tuzishda qo`llanadi ( – rasm). Agar detalning kengaytirilgan uchi burmalansa, uning shakli «chiqqan trapetsiya» siluetini hosil qiladi. O`zgartirishlar usuli yuqorida ta`riflanganidek bajariladi, lekin bo`laklar boshqacharoq suriladi. O`zgartirishlar ikkala usul yordamida tuzilishi mumkin. Vitachkali detallar kengaytirilganda qirqiladigan chiziqlar vitachkalar uchidan o`tadi. Bo`laklar surilgandan so`ng vitachkalar qisman yoki to`liq yopiladi.
Konussimon toraytirish ham shu uslubda bajariladi. Ammo bo`laklar bir-birining ustiga chiqarilganda aylana o`lchamlari figuranikidan oshmog`i lozim. Detallar etagi toraytirilganda avvalgi vitachkalar kengayib, yangilari ham hosil bo`lishi ehtimoldan holi emas. Ularning barchasi bunday modellarda yumshoq taxlama yoki burmalarga kiritiladi.
Konussimon kengaytirish darajasi gazlama xususiyatiga bog`liq holda silliq yoki taxlamador shakllar hosil bo`lishiga olib keladi. Detal kengayishi 4-5 0 dan oshsa, silliq konussimon shakl taxlamador shaklga o`tadi. Buyum uzunligi oshgan sari konus o`z shaklini yo`qota boshlaydi. Tanda ipining detal uzunasiga 45 0 burchak ostida yo`nalishi konnusimon shaklning taxlamadorligini vujudga keltiradi.
Kiyimlarga xos murakkab shakllar, misol uchun, belda yopishib turadigan etagi kengaygan, qo`shimcha bo`linishlar orqali tuziladi: ko`ndalang bo`linishlar – bel chizig`ida (5. a-rasm), bo`ylama bo`linishlar – bo`rtma choklarda (5. b – rasm).
6-rasm. Konussimon modellashtirish holati.
9. Asos konstruktsiyasiga muvofiq andaza chizmalarini chizish
01-old bo`lak, 02-old bo`lak etak qismi, 03-ort bo`lak, 04-ort bo`lak etak qismi,
05-eng bo`lagi, 06-monjetning 1-bo`lagi, 07-ort bo`lak mag`izi, 08-adip,
09-ustki yoqa, 10-ostki yoqa.
7-rasm. CHok haqi kattaliklari va o`lchamlari.
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Komilova. X.X.”Tikuv buyumlarini konstruktsiyalash”. T:. -2003 y
2. Yanchevskaya. Y.V. “Ayollar ust kiyimlarini konstruktsiyalash”. T:. -1999 y.
3. Q.M. Abdullaeva. “Tikuvchilik buyumlarini loyihalash va modellashtirish asoslari”. T:. -2006 y.
4. Koblyakova Ye.B «Konstruirovanie odejdq s elementami SAPR» M:1988g.
5. Koblyakova Ye.B «Laboratornqy praktikum po konstruirovaniyu odejdq s elementami SAPR» M:1992g.
Odam rasmini chizish joizmi?
— Assalomu alaykum. Moskvadagi Dizayn institutida o‘qiyman. Bu institutga onajonimni xursand holda ko‘rish uchun kirdim. Lekin rasm darsida odam kallasi suyagining rasmini chizishimiz kerak ekan. Bu Alloh taqiqlagan narsa emasmi? Shunday vaziyatda qanday yo‘l tutishimni maslahat berasiz? Alloh sizlarni yaxshilik ila mukofotlasin!
— Shariatda insonni, jonli narsalarning suratini to‘la holda chizish taqiqlangan.
Mo‘minlarning onasi Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:
«Men suratlari bor yostiq sotib olgan edim. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam uni ko‘rgach, eshik oldida turib qoldilar, undan kirmadilar. Yuzlarida norozilik payqadim. «Ey Allohning Rasuli, Allohga va Uning Rasuli sollallohu alayhi vasallamga tavba qilaman! Nima gunoh qildim?» dedim. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Bu yostiqqa nima bor?» dedilar. «Uni siz uchun, unda o‘tirishingiz va uni yostiq qilib tutishingiz uchun sotib oldim», dedim. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Albatta, ushbu suratlarning egalari qiyomat kuni azoblanadilar. Ularga: «Yaratgan narsalaringizni tiriltiring!» deyiladi», dedilar va: «Suratlar bor uyga farishtalar kirmaydi», deb aytdilar».
Muslimdan rivoyat qilinadi:
«Masruq bilan birga Yasor ibn Numayrning uyida edik. (Masruq Yasorning) bostirmasidagi suratlarni ko‘rib, dedi: «Abdullohning shunday deganini eshitdim: «Nabiy sollallohu alayhi vasallamning «Qiyomat kuni Allohning huzurida eng qattiq azobda bo‘ladigan odamlar musavvirlardir», deyayotganlarini eshitganman».
Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhumo xabar qiladi:
«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Bu haykallarni yasaydiganlar qiyomat kuni azoblanadilar. Ularga: «Yaratgan narsalaringizga jon kiriting!» deyiladi», dedilar». (“Oltin silsila” kitobidan Sahihul Buxoriy).