Qorong‘ulik dunyosi. Mafiozlar olamiga sayohat
1990 yilda SSSR parchalangach rus mafiyasi o‘z qudratini biroz yo‘qotdi. Mafiya korchalonlarining ko‘pchiligi Rossiyani tark etdi.
Dunyodagi eng mashhur qator. eng mashhur xorijiy Seriallar
mashhur TV seriyasining qahramonlar tomoshabinlar hayotida ko’rinmas kiritilgan. Ular deyarli har bir o’rtacha oila kundalik mehmonlarni bo’ldi.
Eng mashhur xorijiy va mahalliy TV ko’rsatuvlari, shuningdek badiiy filmlar, juda mashhur bo’lgan. yangi-ket kutilmoqda, mavsum oxirida asosiy belgilar taqdiri va engil qayg’u uchun fitna rivojlantirish, xavotir haqida o’z taxminlarini qurilish – tomoshabin tomonidan tajribali his-tuyg’ular keng.
Qanday yaxshi namoyish aniqlash uchun?
Dunyodagi eng mashhur qator aniqlash juda qiyin. Nima mezonlari belgilanadi va u ta’sir qiladi? Ko’rishlar Series TV efir soni? Aholining ko’rib chastotasi allaqachon bu mavsumda ko’rsatdi? Yoki global tarmog’ida guruhlar va bloglar bag’ishlangan qator zichligi? ommaviylashib hissa ravshan omillaridan biri – bu film va mahsulotni yaratilgan joy. xorijdagi – Ko’p televizion tomoshabinlar eng mashhur qator, deb aytish.
chet el Seriallar
Har bir qator, xayol, Qo’rquv, xorijda otib ofat filmlar ancha mashhur asosan katta avlodni ko’rinadi Rossiya ko’ra yosh aholi bilan biladi.
dunyoning oxiri, zombi Qiyomat va boshqalar begunoh qiyin bolalar va maktab fanlarini, najot: Amalda, deyarli barcha mashhur TV qator endi bir sevimli mavzu hali eskirgan, lekin tomonidan o’chirildi
Maykl Hill – – san’at kirib qotillik o’girsa reyting orasida asosiy belgi «Dekster” dunyodagi eng mashhur qator o’z ichiga oladi. jinoyat mavzusi har doim ko’ruvchida tez qiziqish bo’ladi. Babbitt, bir kishining go’zal dangasa hayot, «boshqa dunyo” o’ynash uchun harakat, xavfli qahramon o’zini aniqlash atrofidagi oddiy kirib nordonlik tajriba va his-tuyg’ularini olib.
“Walking Dead”
“Top xorijiy qator ro’yxatiga kiritilgan” juda yuqori chiziq (birinchi o’rinlardan birini) egallaydi. Bu zombi bosqini mavzusida keng jamoatchilikka namoyish loyiq. kinematografik birinchi mavsumda darhol, tomoshabinlar katta qiziqish uyg’otdi muxlislar minglab qo’lga kiritdi. kino eng kutilgan galaları biriga aylandi. Bu dunyoda eng mashhur ketma-ket.
bosh qahramon – Rick Grayams. U emas, balki boshqalarga yordam berish unutib, barcha aqlga va favqulodda yo’llar bilan uning oilasini himoya, bir politsiya xodimi. Albatta, u “oq va yumshoq” emas edi, va yirtqich hayvon aylanib, lekin faqat uning oilasi va yaqinlaringizga real tahdid taqdirda mumkin. Aytgancha, ko’ngil ham qiyomat qarshisida sevgi yoki o’zingizni bir halokatli jangda sodiq hamrohlariga topish qobiliyatiga ega ekanligini ko’rish mumkin.
Ko’pchilik tomoshabinlar nafaqat qator makr, balki tarix “haq” jalb final to’liq oldindan aytish qiyin, ya’ni bu erda, katta maqsadlar bilan nafaqat yovuz, balki yaxshi belgi, hayot mahrum etilishi mumkin. hikoyalar faqat o’lim sahnalari va yaqinlaringiz bilan bo’linish, balki yangi hayotini tug’ilish emas. qurulish tashqari, televizor tomoshabinlar ulkan tabiiy make-up Zombie jalb etiladi.
“Grimm”
Umumiy bo’lim, xayol va baraka vakili maxsus effektlar – doimiy eng mashhur filmlari ro’yxati to’ldirildi etiladi.
Siz chaqqan bo’lsin sizga harakat va qonxo’r o’lik bo’ladi – hamma narsani standart qilinadi: “Walking Dead” qator tomosha hali ham, u erda “oddiy” ma’lum bir tuyg’u hisoblanadi. Agar g’ayrioddiy hikoyasini namoyish tomosha qilish bo’lsangiz, “Grimmlar” uchun qarash. Mashhur xorijiy qator uning “kompaniyasi” uni olib. oddiy yigit bo’lib, politsiya barcha boshqalar farqli o’laroq, ajoyib mavjudotlarni ko’rsin, Nik – hikoya qahramon atrofida aylanishi. Xuddi shu zoti – o’z va unga qarshi ham, yovvoyi hayvonlar, yoki fantastik jonzotlar aylanib mumkin odamlar. Ularning ba’zilari xavfli va uni ham bir la’nat, yoki boshqalar zarariga sovg’a foydalanayotgan va ularning maqsadlariga erishish uchun boshqalar esa – begunoh va mehribon mavjudotlar.
Nik Bernhard – haqiqiy tabiatan Grimm, barcha “boshqa” o’ldirish uchun emas, balki, bu qahramon o’z faoliyatini inson qadriyatlari va adolat birinchi o’ringa. fitna tomoshabinlar keng qiziqarli bo’ladi: a`lo maxsus effektlarni, afsonalar va ertaklarda, muhtasham grimirovka qahramonlar va chiroyli Nik mujassam hammani xursand qiladi.
“Walking Dead” farqli o’laroq, go’zallik bor kamdan kam yo’qotish yoki o’lib, lekin, chunki singan organlari va qo’rqinchli kurashishlarda bilan zo’ravonlik sahnalari “yomonlik ustidan yaxshi”, u “bolalar qator” ga murojaat qiling emas turkumga g’alabasi qaramay.
Dastlab Rossiya: mashhur qator (rus)
Rossiya kinematografik Seriallar tomoshabinlar va yosh guruh manfaatlarini ko’zlab qarab bir necha turga bo’linadi. o’sishda davom etmoqda ro’yxati eng mashhur TV ko’rsatuvlari, siz butun oilasi bilan tomosha mumkin. “Fizruk”, “Univer” va “ordinatorlar” kabi ko’plab yoqdi shou. Ular katta hazil bilan qiziqarli, barcha yarim soat bor. Bu qator paytda mashhur bo’lgan va yangi ketma-ket relizlar barcha betoqat kutayotgan bo’ladi. Bunday juda mashhur va sevimli, lekin biroz unutilgan edi sovun Opera, Melodramalar, deb filmlari boshqa turkum mavjud. Ularning fanlar oila ko’rish uchun barcha yangi hikoyalar otib etiladi. Misol uchun, “Otasining qizi” va “Mening Fair Nanny” kabi bolalar qator.
kechqurun kulib
Telekanali TNT kabi “Fizruk” va “Univer” deb tomoshabinlar serials rag’batlantirdi. Bu film qaysi erda hech qanday fantastik yoki g’aroyib voqealar, fitna kundalik talabalar hayoti va “qaroqchiga” 90 asosida qurilgan, lekin yozuvchilar, hech shubhasiz, tinglovchilar millionlab jalb ba’zi juda kulgili vaziyatlarga ura ega edi, ishlaydi. “Stajyerlere”, afsuski, allaqachon tufayli qator asosiy belgilar ko’p majmuini tark ekanligiga uning talab va mashhurlik cho’qqisiga qoldirganmiz.
ikki haqiqatni Umumiy bo’lim
“Haqiqiy o’g’il” va “Barvikha” – muholifat qator. Bir vaqtning o’zida, u asosan yoshlar orasida Rossiya televideniye ancha mashhur edi. pul yo’qligi, qizlar bilan qiyin munosabatlar va huquq bilan qiyinchiliklar – kinematografik «haqiqiy yigit» odatdagi muammolarni boshdan uch hayot voqealari Perm bolalar haqida hikoya qilinadi. Bu bolalar, yumshoq qilib aytganda, shunday hazil bilan har voqea bir alohida holda amalga boshqa maktab, yana aqliy qobiliyatlari bilan farq qilmaydi. etarli kulgili, lekin bu odamlar va har doim bo’ladi, deb aslida tufayli bir vaqtning o’zida achinarli.
“Barvikha” – rubl bilan boy ota-onalar farzandlari haqida qator. xorijdagi nufuzli universitetlarida qimmat avtomobil 17 yoshida, olmos marjonlarni hashamatli sovg’alar va ta’lim – Ular hamma narsani borolmaydi. Bu Sitcom ularning muammolarini, tushunarsiz “oddiy bashardan” ko’rsatadi.
Barcha belgilar “Barvikha” – oliy maktab talabalari. Ulardan biri – boy yuqorida, va boshqa – katta bank hisob raqamiga ega bo’lmagan, “shahar”. ketma-ket, sen aniq ishonch hosil emas, balki butun “yog’li mushuklar” shafqatsiz va berahm ishonch hosil qilish uchun, nasiba arzanda va kambag’allar o’rtasidagi orasi aloqalarni chiziq ko’rish mumkin. har doim bir-biriga qutqarish uchun kelgan ijobiy belgilar – asosiy belgilar ko’p. qator, barcha uchun qiziqarli bo’ladi – qaysi, afsuski, qaytib kelmadi, ajoyib maktab kun eslash – yoshlar o’zlari va bir qismi o’z xatti va kattalar qarash o’rganish mumkin.
“Otasini qizi”
Albatta, bu dunyoda eng mashhur qator emas, balki Rossiyada bir necha marta unvonini da’vo. Sad hikoya – onam besh qizi bilan otasi tashladi – hazil yaxshi tuyg’usi bilan kulgili film aylandi. Juda ijobiy tendentsiya, nozik hazil, zamonaviylik kontekstida ota-ona va bolalarning munosabatlar falsafiy tushuncha, bu qator uy teatr jamoamizga uchun yaxshi tanlov. Maktab hikoyalar, ishda muammolar va otasining birinchi sevgi ko’rsatilgan “Otasining qizi”. besh yoshdan yosh aktyorlari, buyuk o’rni, ularning asosiy muammolar va ularning yechimlarini ko’rsatib bolalar va o’smirlar, xatti o’ynadi. Bu ketma-ket – yaxshi bahona oila masalalari uyga muhokama qilish va kattalar va bolalar o’rtasida yaxshi munosabatlar qurish.
jinoyat seriyali jadvalning
Rossiyada, go’zal kulgili sitcomlar Bundan tashqari, odamlar, sovun Opera tomosha qilish uchun hokim jinoyat afzal. Bu, “Capercaillie”, “Karpov” Misol uchun politsiya xodimlari va tergovchilarning kundalik hayoti haqida ko’p filmlar, o’z ichiga oladi, va “Broken Lights ko’chalari”, “tergov siri”. Bunday rasmlar har doim hayoti bir oz adrenalin bilan yo’q oddiy odamlarni jalb qiladi. qotillik, xavfli mashina kovalamaca halokatli to’qnashuvlar soni bu erda vaqti-vaqti bilan yaqin do’stlik va sevgi uchqunlarni o’tib, ag’dardi.
ijobiy ta’sir bilan tergov sirlari
Tomoshabinlarni »tergov mashhur TV qator” siri bitta faqat jinoiy fitna uchun emas ko’raman. aktyorlarning ijodiy jamoasi taqdiri va ko’zga obrazini aloqasi o’tgan ajoyib variantni qayta ishlab. belgilar Har uning yorqin tasvirni ega va qator qurulish mantiqan mos keladi. Ayniqsa, u ijtimoiy ahamiyatga jihatini ega bo’lishi bilan tomoshabinlar qator “tergov sirlari” jalb: qoraladi va yomon fazilatlari aniqlangan. hayotda har doim sodir bo’lmaydi va shuning uchun ayniqsa, “Sovet adolat» an’analarida olib odamlardan hayajonga soladigan sabab.
Yana bir turi qator
mashhur seriyali ro’yxati siz yoqish mumkin, davr, ma’lum bir yo’nalishini to’ldirib mumkin “Leonid Kanevsky boshchiligidagi tergov”. tarixiy voqealar quyidagi o’tmishda tushib, go’yo asosiy drayverni va bir bosqichi haqida hikoya qilinadi – bu original yondashuv yaratadi baholang. Bu kinematografik boshqa qator kabi qarash emas. u yo’q kabi jinoyat. Lekin har bir yangi mavzu Sovet Ittifoqi davrida sodir yangi tarixi, uzatish hisoblanadi – g’alati va qattiq dahshatli serial qotillar, sirini echilishi. Bu davr uzatish qiziqarli psixologiya nuqtai nazaridan. Etakchi mahorat bilan jinoyatchi inson o’zgartirish nedensel qonunlarini tekshirmoqda.
zamondoshlari Saga
Zamonaviy avlodlari qator bilib olasiz. Albatta, zamondoshlari doston ushbu turlari ko’pincha bir xildagi qarash. Lekin har qanday qoida bilan, istisno bor. Mashhur TV butun bir zamonaviylik juda to’g’ri izim yaratadi sifatida qadriyatlar va xulq va jamiyat turlari tizimini ifodalaydi Ularning makri uchun minnatdor Rossiya tomoshabinlarni ko’rsatadi.
Ayniqsa, mashhur qator-melodrama edi. hayot va qoldiq usullari ta’sirli hikoya sevimli belgilar befarq tomoshabin qo’ymagin. Ular hatto qattiq iqtisodiy qiymati urushlar o’zgarishsiz qoladi, deb ko’rsatadi.
Qorong‘ulik dunyosi. Mafiozlar olamiga sayohat
“Begonalar oldida o‘ylaganingni aslo tilingga chiqara ko‘rma”.
Mario Pyuzo “Cho‘qintirgan ota” romanidan.
Qorong‘ulik dunyosi deganda inson tasavvurida birinchi navbatda yer osti gavdalanadi. Ammo, biz yashab turgan mazkur olamda ham shunday qorong‘u va sirli hayot mavjudki, u yer ostidagi hayotdan sira ham farq qilmaydi. Oddiy inson ko‘zi bu qorong‘ulik ortida yashiringan sirlarni ko‘rish uchun ojizlik qiladi. Bu sirli dunyo “mafiya olami” deb ataladi. Mafiya to‘dalari deyarli barcha mamlakatlarda bo‘lib, ular asosan qurol, giyohvand moddalar savdosi, qimor biznesi bilan shug‘ullanadi. Mafiya guruhlari o‘z raqiblarini shafqatsizlarcha yo‘q qilishga odatlangan.
1972 yilda mashhur yozuvchi Mario Pyuzo tomonidan yozilgan “Cho‘qintirgan ota” romani mafiya sirlarini dunyoga fosh etdi. XX asrda kriminalistik janrda turli filmlar suratga olindi. Bularning barchasi dunyo bo‘ylab mafiya haqida har xil mish-mishlarning urchishiga sabab bo‘ldi. Bugungi maqolamizda kriminal dunyoga sayohat qilib, eng kuchli mafiya oilalari hamda shafqatsiz jinoyatchilar to‘dasi haqida so‘z yuritamiz.
Yamayka-Britaniya Yardiylari
Mafiya so‘zi italyanchadan olingan bo‘lib, bu so‘z zo‘rlik, qo‘rqitish, terror, qotillik usuli bilan iqtisodiy va siyosiy maqsadlarga erishish uchun tuzilgan maxfiy guruhlarga nisbatan ishlatiladi. Ilk mafiya to‘dasi XVIII asr oxiri XIX asr boshlarida Italiyaning Sitsiliya orolida paydo bo‘lgan. XX asrda mafiya faoliyati deyarli dunyoning barcha shaharlarida avj oldi.
O‘tgan asrning 50-yillarida Yamaykadan Buyuk Britaniyaga minglab muhojirlar ko‘chib kela boshladi. Dastlab yardiylar kichik guruh bo‘lib ko‘chalarda talonchilik bilan shug‘ullandi. Aslida yardiy nomi ilk bor Yamaykaning Trenchtaun rayonida bo‘ron talafotlaridan so‘ng vaqtinchalik uy-joy sifatida qurilgan kambag‘al mahallalarga berilgan.
Bu jinoiy to‘da 80-yillarda kuchga to‘ldi. Ular asosan qurol va giyohvand modallar (marixuana va kokain) savdosi bilan shug‘ullanadi. 1993 yilda Yardiylar to‘dasi politsiyachi Patrik Dannning o‘limida ayblangan. 2000 yilning boshida ular boshqa mahalliy “Aggi Crew” jinoiy to‘dasi bilan qonli to‘qnashuvda qatnashgan. Yardiylar boshqa mafiya to‘dalari kabi katta oila emas, faqat bir guruh bo‘lgan. Shuning uchun ular hukumat va politsiya bilan aloqa qilmaydi. Vaqt o‘tishi bilan jinoiy guruhning ko‘plab a’zolari qo‘lga olingan. Hozirda Britaniya hukumati yardiylar ustidan qat’iy nazorat o‘rnatgan.
Albaniya mafiyasi
Ma’lumki Albaniyada juda ko‘plab jinoiy guruhlar mavjud. Ammo, bularning ichida “Alban sakkizoyog‘i” nomi bilan mashhur bo‘lgan to‘da qolgan guruhlardan anchayin kuchli. Alban mafiyasi o‘zining faoliyatini o‘tgan asrning 80-yillarida boshlagan. Bu jinoiy to‘da asosan alkagol, tamaki, geroin, avtomobil va odam savdosi bilan shug‘ullanadi. 1990 yilda Sovet Ittifoqi parchalangach, bu to‘da Yevropa bo‘ylab kengroq yoyildi. Bugungi kunda Albaniya mafiozlari global jinoiy maydonda muhim rol o‘ynaydi. Ma’lumotlarga ko‘ra, ularning a’zolari, hatto, AQSH va Buyuk Britaniyada ham mavjud. Alban mafiyasining o‘ziga xos xususiyati, ular qasos olishda dushmanni shafqatsizlarcha jazolaydi.
“Yahudiy” yoki “Isroil” mafiyasi
Yahudiy mafiyasi XIX asr oxirida AQSHda tashkil topgan uyushgan jinoiy guruhdir. Bu mafiya to‘dasi Chikagodagi eng kuchli jinoiy guruh hisoblangan. 30-yillarda Yevropadan AQSHga yahudiy qochqinlarining ko‘chib kelishi oqibatida bu guruhning safi kengaydi. AQSHga ko‘chib kelgan muhojirlar orasidan Meyer Lanski va gollandiyalik Shuls kabi kelajakdagi mashhur mafiozlar yetishib chiqdi. Yahudiy mafiyasi safiga italiyaliklar ham qabul qilingan. Asta-sekin bu jinoiy to‘da kuchga to‘lib, AQSHda italiyalik guruhlar bilan hamkorlikda hududlarni bo‘lib olib boshqargan. Yahudiy mafiyasining a’zolari boshqa jinoiy guruhlardan farqli o‘laroq asosan buxgalteriya ishlarini nazorat qilgan. Yahudiy mafiyasi vakillari shafqatsiz qotillar sifatida dong taratgan.
Xitoy Triadasi
Bugungi kunda Xitoy jadal suratda rivojlanib, jahon taraqqiyotida yetakchi mamlakatlardan biriga aylandi. Shu o‘rinda Xitoydagi mafiya guruhlari ham dunyoga anchayin nom taratgan. Bular orasida “Triada” deb ataluvchi jinoiy guruh boshqa to‘dalardan anchayin kuchli. Taxminlarga ko‘ra, Triadalar XVIII asrda Tayvan orolida paydo bo‘lgan.
Triada guruhi yashirin jinoiy tashkilotning bir shakli hisoblanadi. Bu mafiya Tayvan, Vetnam, Malayziya, Indoneziya, Filippin va AQSH kabi davlatlarda keng yoyilgan. Triada a’zolari Nyu-York, Los-Anjeles, Sietl, Vankuver va San-Fransisko shaharlarida juda faol. Taxminlarga ko‘ra, Triada a’zolari 30 000 dan ortiq bo‘lishi mumkin. Ular asosan Xitoy valyutasini qalbakilashtirish, odam savdosi va kontrabanda bilan shug‘ullanadi. 2006 yilgi Europol (Yevropa Ittifoqi politsiya xizmati) hisobotida qayd etilishicha, Xitoy mafiya guruhlari Yevropa Ittifoqida odam savdosi bo‘yicha yetakchilar sifatida qayd etilgan. Unga ko‘ra, Yevropada xorijliklar tomonidan sodir etilgan jinoyatlarning yarmiga yaqini xitoyliklar hissasiga to‘g‘ri kelgan.
Kolumbiya narkokartellari
Kolumbiya Yevropa va AQSHga giyohvand moddalar yetkazib berish bo‘yicha yetakchi davlat hisoblanadi. Kolumbiya 1993 yildan 1999 yilgacha dunyodagi asosiy kokain va geroin eksport qiluvchi mamlakat bo‘lgan. 2011 yil holatiga ko‘ra, Kolumbiya hali ham dunyodagi eng yirik kokain ishlab chiqaruvchisi. Pablo Eskobar va Karlos Leder Kolumbiya narkobiznesining ikki “ustun”i hisoblangan. Bu mamlakatda giyohvandlik biznesining jadal rivojlanishi asosan 1960-1970 yillar oralig‘ini o‘z ichiga oladi.
O‘tgan asrning 70-yillarining boshida AQSH hukumati giyohvandlikka qarshi urush e’lon qildi. Shundan so‘ng, AQSH va Yevropa Kolumbiya hukumatiga giyohvand moddalar savdosiga qarshi kurashish bo‘yicha moliyaviy, harbiy, taktik yordam ko‘rsatishni boshladi. Ba’zi ma’lumotlarga ko‘ra, 2000 yilda Kolumbiyada kokain ishlab chiqarish eng yuqori cho‘qqiga chiqqan palla bo‘lgan. 2010 yilga kelib kokain ishlab chiqarish 60 foizga kamaygan. Ammo boshqa ma’lumotlarga qaraganda, Kolumbiyada 2001 yilda 463 tonna kokain moddasi ishlab chiqarilgan bo‘lib, 2006 yilda bu ko‘rsatkich 610 tonnaga ko‘tarilgan.
2017 yilgi ma’lumotlarga ko‘ra, Kolumbiyada 1 kilogramm kokainning narxi 1500 dollarni tashkil etgan. AQSHda esa 1 kilogramm kokainning narxi 50 ming dollar hisoblanadi. Giyohvand moddalarni ishlab chiqarishning katta hajmiga qaramay, Kolumbiya aholisining giyohvand moddalarni iste’mol qilish darajasi AQSH va Yevropa mamlakatlarining aholisiga qaraganda ancha past.
Yakuza mafiyasi
Yakuza Yaponiyadagi uyushgan, yetakchi jinoiy guruh hisoblanadi. Bu to‘daga XVII asrda asos solingan. Yakuza a’zolari “gokudo” nomi bilan ham tanilgan. Norasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, bu to‘daning 110 mingga yaqin a’zosi bo‘lib, ular 2500 dan ortiq guruhlarni tashkil qiladi. Yakuza a’zolarining asosiy belgisi kesilgan barmoq va tanaga chizilgan tatuirovkalar hisoblanadi.
2011 yilda Yaponiyada sodir bo‘lgan falokat mamlakatga katta zarar yetkazdi. Shu vaqtda Yakuza mafiyasi hukumatga birinchilardan bo‘lib yordam bergan. Bu to‘da asosan yashirin qimor o‘yinlari, fohishalik, giyohvand moddalar, qurol va o‘q-dorilar savdosi hamda kontrabanda bilan shug‘ullanadi.
Rus mafiyasi
Rus mafiyasi Sovet Ittifoqi davrida paydo bo‘lgan bo‘lib, hozirda ham butun dunyoda katta ta’sirga ega. Ma’lumotlarga ko‘ra, to‘daning 100 mingdan 500 minggacha a’zosi bor. Rus mafiyasi Isroil, Vengriya, Ispaniya, Kanada, Buyuk Britaniya, AQSH, Rossiya kabi mamlakatlarda keng yoyilgan. Ular asosan giyohvand moddalar, qurol savdosi va kontrabanda bilan shug‘ullanadi. Agar to‘da a’zolaridan birortasi politsiya qo‘liga tushib, “gullab” qo‘ysa, qamoqxonada yoki ozodlikka chiqqach, yo‘q qilingan. Rus mafiyasi Sovet hukumati, hatto, KGB vakillari bilan ham til biriktirgan. Mafiyaning eng kuchga to‘lgan vaqti 80-yillarga to‘g‘ri keladi. O‘sha vaqtda SSSR Afg‘onistonga qo‘shin kiritishi ortidan rus mafiyasi ham Afg‘onistonga kirib, Tojikiston va O‘zbekiston orqali narkotik moddalarni butun ittifoq bo‘ylab tarqatgan.
1990 yilda SSSR parchalangach rus mafiyasi o‘z qudratini biroz yo‘qotdi. Mafiya korchalonlarining ko‘pchiligi Rossiyani tark etdi.
“Cosa Nostra” Sitsiliya mafiyasi
“Cosa Nostra” Sitsiliya tilidan olingan bo‘lib, “bizning ishimiz” degan ma’noni anglatadi. Tarixiy ma’lumotlarga ko‘ra, aynan Sitsiliya orolida birinchi mafiya to‘dalari paydo bo‘lgan. Sitsiliya mafiyasi qanday paydo bo‘lgani haqida aniq ma’lumot yo‘q. Ba’zi tarixiy manbalarda Sitsiliya mafiyasining ibtidosi o‘rta asrlarga borib taqalishi haqida faktlar uchraydi.
Bir yarim milliondan ortiq qashshoqlashib qolgan sitsiliyaliklar XIX asr oxiri XX asr boshlarida yangi hayot orzusida Amerikaga ko‘chib kelgan. Ularning orasida ko‘plab mafiya a’zolari ham bo‘lgan. AQSHga kelgan mafiya to‘dalari dastlab boylarning uyini tunab, kun ko‘rishgan. Vaqt o‘tishi bilan ular shaharlarda qimorxonalar ochib, shu yo‘l bilan dastlabki bizneslarini yo‘lga qo‘yishgan. O‘sha vaqtda Amerikada qimor biznesini ochish uchun barcha shart-sharoitlar yetarli edi.
Vaqt o‘tishi bilan mafiya a’zolari hokimiyat vakillari bilan yaqinlashib, ularga pora berishdi. Hukumat vakillarini o‘z tomoniga og‘dirib olgan “Cosa Nostra” a’zolari giyohvand moddalar savdosi bilan shug‘ullana boshladi. Ular Nyu-York va Chikago shaharlarini o‘z nazoratlarida ushlab turishgan.
“Cosa Nostra” mafiyasining eng mashhur gangsterlardan biri Al Kapone hisoblanadi. Al Kapone AQSHdagi mafiya to‘dalarini bir oila qilib birlashtirish g‘oyasini ilgari suradi. Bu g‘oyani taniqli mafioz Laki Luchano qo‘llab-quvvatlaydi. Taxminan, bu jinoiy to‘daning a’zolari to‘rt ming kishiga yaqin. “Cosa Nostra” mafiya oilasini “Don” (italiyanchada Xudojo‘y ota) boshqargan.
Mafiya to‘dalari haqida ma’lumotlar juda kam. Ularni izlab topish ham murakkab. Chunki mafiya guruhlari o‘zlarini oshkor qilishni yoqtirmaydi. Kelgusi maqolamizda mashxur mafiya otasi Al Kapone haqida batafsil ma’lumot beramiz.
«Dahshatli yettilik». Jahon tarixidagi eng kuchli mafiyalar
Uyushgan jinoyatchilik – mafiya tushunchasi o‘tgan asrda juda ommalashgan edi. Bunday guruhlarning a’zolari aholi orasida qo‘rquv va xavotir tarqatish bilan birga daromad keltiradigan deyarli barcha sohalarni nazorat qilishardi. O‘tgan asrning 90-yillari kinosanoatida, badiiy asarlarida mafiya vasvasalari keng yoritilgani bejiz emas (masalan «Shaytanat» asari va filmi hamon ommabop). Davlat tomonidan ularga qarshi qattiq kurashlar samarasi o‘laroq, qolaversa bir-birlari bilan ziddiyatlar natijasida bunday guruhlar jilovlandi va ko‘pchilik vakillari yo tobutga, yoki panjara ortiga tushishdi. Xuddi shunday jarayonlar boshqa davlatlarda ham o‘ta yirik ko‘lamda kechgan. Bugun dunyoning eng kuchli mafiya guruhlari ro‘yxati bilan tanishamiz.
Uyushgan jinoyatchilikning «Mafiya» so‘zi bilan bog‘lanishi uzoq XIII asrga – Italiyaning Sitsiliya oroliga borib taqaladi. O‘sha paytda orol aholisini nafaqat jazoirlik qaroqchilar, balki italyan boylariga xizmat qiluvchi fransuz askarlari ham talashardi. Ularga qarshi 1282 yilda tuzilgan «Morete alla Francia, Italia anela» («Fransiya o‘lsin – Italiya erkin nafas olsin») shiori bilan ish boshlagan sitsiliyaliklar guruhi bu shiorning bosh harflari jamlab tuzilgan «Mafia!» atamasini olishdi. Dastlab ezgu maqsadlarni ko‘zlagan bu guruh dehqonlar va kichik savdogarlar ko‘magida juda kengayib ketdi hamda usta jangchilarga aylanishdi. Frantsuzlar quvilgach, mafiya a’zolari boshqa dushmanlardan himoya qilish sharti bilan aholidan o‘lpon yig‘a boshladi. Keyinchalik, o‘lpon to‘lamaganlarni qattiq jazolanish yo‘lga qo‘yildi va asta-sekin uyushgan jinoyatchilikning bunday turi ildiz ota ketdi.
XIX asrga kelib mafiya shu darajada qudratli kuchga aylandiki, Sitsiliyani Italiyadan ajratib olish va isyonchi Juzeppe Garibaldi bilan ittifoq tuzish harakatiga tushdi. Bunga javoban Italiyadan katta qo‘shin jo‘natildi va mafiya a’zolari qaqshatqich mag‘lubiyatga uchradi. Shundan so‘ng nochorlik ularning ko‘pchiligini Yangi Dunyo – Amerika sari yo‘l olishga majbur qildi va ular AQShga kelib ham yirik jinoiy to‘dalar tuzishdi. Bu haqda quyida yana to‘xtalamiz. Hozircha «dahshatli yettilik» haqida.
7. Alban mafiyasi
Bu kichik va qoloq davlat o‘zining ko‘p sonli jinoiy guruhlari bilan nom qozongan. Asosan reket, kontrabanda, narkotik savdosi va fohishabozlikni nazorat qilish ortidan daromad qiladi. Shuningdek, odam savdosi, avtomobillar o‘g‘irlash, tamaki tarqatish tizimini yo‘lga qo‘yish ham Alban mafiyasining doimiy ermagi. A’zolari o‘ta shafqatsizligi bilan nom qozongan.
6. Meksika mafiyasi
Foto: Gomel.today
Bu jinoyi guruh yoki guruhlar majmuasi Meksikadan ham ko‘proq AQShda dovrug‘ qozongan. O‘tgan asrning elliginchi yillarida qamoqxonalarda mahalliy yoki boshqa yurtlardan kelgan mahbuslardan himoyalanish maqsadida tuzilgan guruh tez orada ozodlikda ham quloch yoza boshladi. Asosiy yo‘nalishlari ta’magirlik, bosqinchilik va narkotik moddalar savdosidan iborat. O‘lponni to‘lamaganlarni tez va shafqatsiz o‘ldirishi bilan nom qozongan.
5. Kolumbiya narkokartellari
Pablo Eskobar va sherigi
Foto: BlogNews
Kolumbiya mafiyasining asosiy faoliyati AQSh hududiga narkotik yetkazishdan iborat. Jinoyatchilik ko‘lami shunchalar ulkanki, guruhlar o‘zlarining yaxshi qurollangan qo‘shinlari, samolyot va vertolyotlari, hatto kichik suv osti kemalariga ega. Butun dunyoga kokain va geroin tarqatish ortidan katta mablag‘ to‘plagan mafiya o‘z davlatida siyosatga ham aralashib ketgan va katta amaldorlarni nazorat qiladi. Oltmishinchi yillarda rivojlana boshlagan Kolumbiya mafiyasi «Medelin», «Kali» kabi yirik guruhlarga ega.
4. Xitoy «Triada»si
© AFP 2018 / Fred Dufour
Juda qadimiy tarixga ega bo‘lgan bu guruh yoki guruhlar vakillari o‘zlarining ajdodlari Manchjuriyaning Tsin dinastiyasiga qarshi kurashib, Xitoyni ozod qilganlari bilan faxrlanadilar. «Triada» a’zolari o‘ta oddiy va faqirona ko‘rinishlari bilan nom chiqargan. Ammo o‘z davlatlarida ham, Xitoyning yirik diasporalari bo‘lgan boshqa davlatlarda ham «Triada» atamasining o‘ziyoq kishilarni dahshatga tushirishga qodir. Qurol, narkotik, taqiqlangan dorilar, kontrabanda mahsulotlari savdosidan tashqari yengiltak ayollar, qimorxonalar, avtomobillar va bandargohlarni ham nazorat qiladi. 3 raqamini ilohiylashtirish ortidan «Triada» so‘zi kelib chiqqan. So‘nggi yillarda Xitoyda hukumatning qat’iy choralari natijasida bu jinoiy guruhlar ancha cheklangan.
3. Yapon «Yakudza»si
Yaponiyada «Yakudza» xuddi Parijning Eyfel minorasi yoki Nyu-Yorkdagi «Ozodlik» haykali singari osori-atiqa hisoblanadi. «Yakudza» ham uzoq tarixga ega va uning a’zolari o‘zlarini ozodlik uchun kurashga bel bog‘lagan samuraylardan kelib chiqqanlarini ta’kidlashadi. Kunchiqar yurtda «Yakudza» qonun tomonidan taqiqlanmagan, xuddi jamoatchilik tashkiloti singari faoliyat yuritaveradi. Bu guruh yoki guruhlar qat’iy kodeks asosida faoliyat yuritishi belgilangan va uning a’zolari mayda jinoyatchilikka qo‘l urmasligi kerak.
Shuningdek, allaqanday tatiurovkalari bilan mashhur guruh vakillari rahbarning har qanday buyrug‘ini bajarishi, zarur bo‘lsa uning uchun jonini berishi shart. «Yakudza» o‘tgan asrning ikkinchi yarmida gullab yashnagan va hatto hukumat ham u bilan hisoblashishga majbur bo‘lgan. «Yakudza» faqat jinoiy harakatlar bilan cheklanib qolmay davlat rahbarlarining iltimosiga ko‘ra Yaponiyadagi ommaviy tartibsizliklarni bostirishda, «Fukusima» AESi fojiasini bartaraf qilishda ham ishtirok etgan.
Ammo so‘nggi yillarda «Yakudza» ishi ancha orqaga ketdi. Garchi davlat uning faoliyatini rasman taqiqlamagan bo‘lsa-da, biror shaxs yoki tashkilot mafiya bilan hamkorlik qilsa, uning hisob raqamlari bloklanadi, aksiyalari sotuvdan olinadi va hatto ijaraga olgan binolaridan ham haydab chiqariladi. Bu «Yakudza»ning iqtisodiy nochor holatga tushishiga sabab bo‘ldi va ularning kichik a’zolari hatto qovun o‘g‘irlab qo‘lga tushganlari ham qayd etildi.
«Yakudza» a’zolari milliy politsiya tomonidan hisoblab boriladi va so‘nggi 13 yil davomida ularning soni muntazam ravishda kamayib bormoqda. 2017 yil yakuniga mafiya tarkibida 34,5 ming a’zo bo‘lgan va bu bunday hisob-kitoblar olib borilayotgan deyarli 70 yillik tarixdagi eng past ko‘rsatkichdir. 1964 yilda «Yakudza» a’zolari soni eng cho‘qqiga chiqqan va unda 184 ming kishi qayd etilgan. O‘z vaqtida «Yakudza» shunchalar qudratli guruh bo‘lganki, o‘z a’zolari uchun muntazam chop etiluvchi maxsus jurnal ham ta’sis etgan.
2. Italiya+AQSh. «Cosa Nostra»
XIX asrga kelib ko‘plab sitsiliyaliklar yangi imkoniyatlar izlab Amerikaga yo‘l olishadi. Tez orada ular AQShning yirik shaharlarida «Cosa Nostra» («Bizning ishimiz») deb nomlangan, rasman Sitsiliya oilalari tarmog‘i deb yuritiluvchi jinoiy guruhlarga asos soldilar. «Cosa Nostra» a’zolari o‘tgan asrning oltmishinchi yillarida o‘zlarining shuhrat cho‘qqisiga chiqishdi. Ular haqida asarlar yozildi va qo‘lma-qo‘l bo‘lib o‘qildi, filmlar ishlandi.
Don Korleone, Al-Kapone, Frenk Kostello kabi nomlar jarangdorligi bilan birga butun Amerika va unga yondosh davlatlarni dahshatga solardi. Jinoiy guruhlar nazorat qilmaydigan hudud, suqilib kirmagan sohaning o‘zi yo‘q edi. Qurol, narkotik, spirtli ichimliklar (ayniqsa, ular rasman sotilishi taqiqlangan paytda katta foyda keltirgan), kazinolar, mehmonxonalar, fohishalar. Bular «Cosa Nostra» faoliyatining bir qismi edi xolos. Mafiya siyosatda ham, davlat rahbarlari orasida ham o‘z odamlariga ega edi.
Ammo yillar o‘tib davlat hammasini o‘z nazoratiga ola boshladi, guruhlar bir-birlarini qirishga kirishib ketdilar, ularga daromad berib turgan sohalar nazoratdan chiqib ketdi. Hozirgi kunda bu guruh ko‘proq o‘sha tarixiy shuhrati bilan faxrlanadi.
1. Rus mafiyasi
Bu nom ostida nafaqat ruslar, balki kelib chiqishi sobiq ittifoq davlatlaridan bo‘lgan barcha jinoiy guruhlar ataladi. Rus mafiyasi (yoki «qizil mafiya») o‘tgan asrning 60-yillarida paydo bo‘lgan va «qonundagi o‘g‘rilar» nomli vakillari ko‘paygan 80-90-yillarda juda kuchayib ketgan. O‘sha yillarda bolalar va o‘smirlarning ulg‘ayganlarida mafiya safiga qo‘shilishni orzu qilishlari bejiz emasdi. Har bir yirik shahar o‘zining jinoiy guruhiga yoki guruhlariga ega bo‘lib, ular deyarli hamma sohaga kirib borgan, butun aholini xavotirda saqlashar, bir-birlari bilan uyushtirgan qonli urushlarida bir vaqtning o‘zida yuzlab odamlar halok bo‘lardi. Ayniqsa, Kavkaz va rus guruhlari o‘rtasidagi ziddiyatlar dahshatli kechgan.
Rossiya IIV ma’lumotlariga ko‘ra 2000 yilda 130ta sindikatga birlashgan 964ta yirik jinoiy guruh qayd etilgan. Birgina 2001 yilning o‘zida 11,5 mingdan ortiq «mafioz» jinoiy javobgarlikka tortilgan.
Yaponchik, Tayvanchik, Otari Kvantrashvili, Ded Hasan, Tariel Oniani, Shakro Molodoy kabi so‘nggi avlod mafiyasi yetakchilarining nomiyoq kishilarni dahshatga solishga qodir. Ular Rossiya bilan cheklanib qolmay Yevropa qit’asi, AQSh, Kanada va boshqa yirik davlatlarda ham o‘z faoliyatlarini yo‘lga qo‘yishgan.
Ammo oxirgi yillarda rus mafiyasi ham odatdagi jinoyatchilikdan voz kechib, yirik biznes va siyosatga kirishib ketgan. Rossiya va sobiq ittifoqning boshqa davlatlaridagi uyushgan jinoyatchilik ko‘lami 90-yillarga nisbatan keskin kamaygan.
So‘nggi ma’lumotlarga qaraganda rus mafiyasi vakillari 1991 yildan buyon 150 milliard dollarni Rossiyadan olib chiqib ketishgan va dunyo bo‘ylab a’zolari soni 500 ming kishidan ortiq.
Abror Zohidov