Press "Enter" to skip to content

Python dasturlash tili: 4-dars

-5.2 manfiy qiymat beradi,

Шẵԯяԥинᕻ 4 серия сериал 2023 смотреть онлайн бесплатно

Фёдор Шаляпин родился в простой крестьянской семье, где мать и отец занимались привычными для них делами. Мама вела хозяйство, а папа служил писчим. Родители надеялись, что их сынок будет заниматься каким-нибудь полезным ремеслом. Его отправляли к учителям сапожного дела, направляли в ремесленную школу, но парень не проявлял желания там обучаться. Ему было интересно творчество, а особенно пение, с чем еще юный мальчик познакомился в церковном хоре. Там впервые он проверил свои уникальные связки и понял свое предназначение. Уже в 16 лет юноша записывается в драматическую труппу Серебрякова, где начинает развиваться его карьера.

Это помогло будущему певцу выработать свой особый стиль и уже к 23 годам талант сформировался, когда Шаляпин попал в оперный театр, поддерживаемый меценатом Мамонтовым. Там молодой еще певец стал обретать народную любовь и известность благодаря своему проникновенному и глубокому басу. Так петь мог только Шаляпин.

Но его карьера была тесна связана с двумя женщинами, которые были всегда рядом и помогали преодолевать жизненные невзгоды. Это его жена итальянка Иола Торнаги и молодая поклонница таланта Мария. Певец никак не мог определиться, находясь между двумя женщинами, но всегда для него на первом месте оставалась песня, ради чего он был готов пожертвовать многим.

Смотреть онлайн Шẵԯяԥинᕻ 4 серия сериал 2023 бесплатно в хорошем качестве

№ серии Пуск
1 серия Смотреть
2 серия Смотреть
3 серия Смотреть
4 серия Смотрите сейчас
5 серия Смотреть
6 серия Смотреть
7 серия Смотреть
8 серия Смотреть

Python dasturlash tili: 4-dars.

Dasturdagi ko’p amallar (mantiqiy qatorlar) ifodalardan tashkil topgan. Bunga oddiy misol: 2 + 3. Ifodani operatorlar va operandlarga ajratish mumkin.

Operator – bu biror amalni bajaruvchi va simvol yordamida yoki zaxiraga olingan so’zlar yordamida ifodalanadigan funksional.

Operatorlar qiymatlar ustida biror amalni bajaradi va bu qiymatlar operandlar deyiladi. Bizning xolatda 2 va 3 – bu operandlar.

Operatorlar

Operatorlar va ularning qo’llanilishini qisqacha ko’rib chiqamiz. Misol uchun,

2 + 3 ifodani tekshirib ko’rish uchun interaktiv interpretatordan foydalanishimiz mumkin.

Operatorlar va ularning qo’llanilishi

Operator

Nomlanishi

Ta’rifi

Misol

Ikkita ob’yektning yig’indisini hisoblaydi

3 + 5 ifoda 8 ni beradi;

‘a’ + ‘b’ ifoda ‘ab’ ni beradi.

Ikkata sonning farqini beradi. Agar birinchi operand mavjud bo’lmasa, uning qiymati 0 ga teng deb olib ketiladi.

-5.2 manfiy qiymat beradi,

50 – 24 ning qiymati esa 26 ga teng.

Ikkita son ko’paytmasini beradi yoki satrni ko’rsatilgan miqdorda takrorlangan yangi satrni qaytaradi.

2 * 3 ifoda 6 beradi.

‘xa’ * 3 ifoda ‘xaxaxa’ ni qaytaradi.

x sonini y darajaga ko’tarilganda hosil bo’lgan qiymatni qaytaradi.

3**4 ifoda 81 ni qaytaradi (ya’ni 3*3*3*3)

‘x’ ni ‘y’ ga bo’lganda hosil bo’lgan bo’linmani qaytaradi.

4 / 3 ifoda 1.3333333333333333 ni beradi.

Bo’lishdan hosil bo’lgan bo’linmaning qoldiqsiz butun qismini qaytaradi.

4 // 3 ifoda 1 ni qaytaradi.

Bo’lishdan hosil bo’lgan qoldiqni qaytaradi.

8 % 3 ifoda 2 ni beradi.

-25.5 % 2.25 ifoda 1.5 ni beradi.

Bit sonni chapga ko’rsatilgan miqdorda suradi.

Bit sonni o’ngga ko’rsatilgan miqdorda suradi.

‘Va’ bit operatori

Sonlar ustida ‘va’ bit operatsiyasini bajaradi.

5 & 3 ifoda 1 ni beradi

‘Yoki’ bit operatori (Побитовое ИЛИ)

Sonlar ustida ‘yoki’ bit operatsiyasini bajaradi.

5 | 3 ifoda 7 ni beradi

‘shartlik yoki’ bit operatori

Sonlar ustida ‘shartlik yoki’ bit operatsiyasini bajaradi.

5 ^ 3 ifoda 6 ni beradi

‘Emas’ bit operatori Побитовое НЕ

‘Emas’ bit operatsiyasi x soni uchun -(x+1) ga to’g’ri keladi.

~5 ifoda 6 ni beradi.

x qiymat y qiymatdan kichikligini aniqlaydi. Hamma qiyoslash operatorlari True yoki False qaytaradi. Bu so’zlardagi katta xarflarga e’tibor bering.

x qiymat y qiymatdan katta ekanligini aniqlaydi.

5 > 3 ifoda True ni qaytaradi.

Kichik yoki teng

x qiymat y qiymatdan kichik yoki teng ekanligini aniqlaydi.

Katta yoki teng

x qiymat y qiymatdan katta yoki teng ekanligini anqlaydi.

x = 4; y = 3; x >= 3 ifoda True qaytaradi.

Ob’yektlarning tengligini tekshiradi

x = 2; y = 2; x == y ifoda True qaytaradi.

x == y ifoda False qaytaradi.

x == y ifoda True qaytaradi.

Ob’yektlar teng emasligi to’g’riligini tekshiradi.

x = 2; y = 3; x != y ifoda True qaytaradi.

Agar x True bo’lsa, operator False qaytaradi. Agar x False bo’lsa operator True qaytaradi.

x = True; not x ifoda False qaytaradi.

Mantiqiy ‘va’ (Логическое И)

x and y ifoda False qaytaradi agar x False bo’lsa. Aks holda y ning qiymatini qaytaradi.

x = False; y = True;

x and y ifoda False qaytaradi, sababi

x равно False. Bu holda Python y ning qiymatini tekshirib o’tirmaydi sababi ‘and’ operatoridan chapdagi ifoda qismi False ga teng va butun ifoda qiymati boshqa oparatorlar qiymatlariga bog’liqsiz ham False bo’ladi.

x or y agar x True ga teng bo’lsa True qaytaradi aks xolda y ning qiymatini qaytaradi.

x = True; y = False;

x or y ifoda True qaytaradi.

Matematik amallar va o’zlashtirishlarni qisqacha yozish

Ko’pincha bir o’zgaruvchi ustida biror matimatik amal bajarib, natijani o’sha o’zgaruvchining o’ziga o’zlashtirish zaruriyati tug’iladi. Bu holda amallarni qisqacha yozish mumkin.

ni quyidagicha yozishingiz mumkin:

Amallar bajarilish ketma-ketligi

2 + 3 * 4 ifodada qaysi amal birinchi bajariladi: qo’shishmi yoki ko’paytirish?

Matematika fanida ko’paytirish birinchi bajarilishi ko’rsatilgan. Demak, ko’paytirish operatori qo’shish operatoriga qaraganda katta prioritetga(muhimlik darajasiga) ega.

Quyidagi jadvalda Python operatorlari prioriteti ko’rsatilgan. Bunda yuqoridan pastga qarab Python operatorlari prioriteti oshib boradi. Bu shuni anglatadiki, ixtiyoriy ifodada Python oldin eng qiyidagi operatorlarni hisoblaydi va keyin esa yuqoridagilarini.

Amaliyotda esa amallarni qavslar bilan aniq ajratish tavsiya etiladi. Bu dastur kodini oson o’qishga yordam beradi.

Bir xillikni tekshirish

‘yoki’ bit operatori

‘shartlik yoki’ bit operatori

‘va’ bit operatori

Qo’shish va ayirish

Ko’paytirish, bo’lish, qoldiqsiz bo’lish va qoldiqlik bo’lish

Musbat va manfiy

’emas’ bit operatori

Indeks bo’yicha murojat

Kortej (Связка или кортеж)

Bu jadvalda bir xil prioritetga ega bo’lgan operatorlar bir qatorda joylashgan.

Misol uchun ‘+’ va ‘-‘.

Hisoblash tartibini o’zgartirish

Ifodalarni o’qishni osonlashtirish uchun qavslarni ishlatish mumkin. Misol uchun, 2 + (3 * 4) ni tushunish oson operatorlar prioriteni bilish lozim bo’lgan 2 + 3 * 4 ifodadan ko’ra. Qavslarni o’ylab ishlatish kerak. Ortiqcha qavslarni ishlatishdan saqlaning. Misol uchun: (2 + (3 * 4)).

Qavslarni ishlatishni ya’na bir afzalligi hisoblash tartibini o’zgartirish imkonini beradi. Misol uchun, qo’shish amalini ko’paytirish amalidan birinchi bajarish kerak bo’lsa, quyidagicha yozish mumkin:

Assotsiativlilik (Ассоциативность)

Operatorlar hisoblashni asosan chapdan o’ngga amalga oshirishadi. Bu bir xil prioritetga ega bo’lgan operatorlar chapdan o’ngga tartibda amallarni bajarishadi. Misol uchun, 2 + 3 + 4 ifodasi (2 + 3) + 4 shaklida hisoblanadi.

Ba’zi operatorlar misol uchun o’zlashtirish operatori o’ngdan chapga qarab amallarni bajaradi. Misol uchun: a = b = c ifodasi a = (b = c) shaklida qaraladi.

Misol (expression.py fayl ko’rinishida saqlang):

area = length * breadth

print(‘Yuza’, area)

print(‘Perimetr’, 2 * (length + breadth))

Bu qanday ishlaydi:

To’g’ri to’rtburchakning bo’yi va eni length va breadth o’zgaruvchilarida saqlanadi. Biz ulardan ifodalarda to’g’ri to’rturchakning yuzi va perimetrini (tomonlari uzunliklarining yig’indisini) hisoblashda foydalanamiz.

length * breadth ifodaning natijaviy qiymatini area o’zgaruvchida saqlanadi va print funksiyasi yordamida ekranga chiqariladi.

Ikkinchi holda to’g’ridan-to’g’ri 2 * (length + breadth) ifodaning qiymatini print funksiyasiga beramiz.

Yana shunga e’tibor beringki, Python natijani “chiroyli” shaklda ekranga chiqaradi. Biz “Yuza” bilan area o’zgaruvchisi orasiga “probel” (bo’sh joy) qo’ymagan bo’lsak ham, Python biz uchun uni o’zi hisobga olib ketadi va “probel” qo’yadi. Bu Pythonning dasturchilar uchun yengilliklar berishiga misol bo’la oladi.