Python dasturlash tili: 6-dars
>> m1 = 20
>> m2 = 10800
>> m3 = 3
Функции в Python
Функция – это именованный блок кода, к которому можно обратиться из любого места программы. У функции есть имя и список входных параметров, а также возвращаемое значение.
Функция позволяет использовать в программе один и тот же фрагмент кода несколько раз.
Oбъявление функции в Python выглядит так:
def function_name ( argument1 , argument2 , . ):
# код функции
# def – DEclare Function – “объявить функцию”
# function_name – имя функции
# (argument1, argument2, . ) – список аргументов, поступающих на вход функции при ее вызове
# тело функции – это весь код, который идет после двоеточия
# Объявление функции
def hello (name):
print ( ‘Hello, ‘ + name)
# Вызовы функции
hello ( ‘Max’ )
hello ( ‘Ivan’ )
hello ( ‘Alex’ )
hello ( ‘Kate’ )
# Вывод
>> Hello, Max
>> Hello, Ivan
>> Hello, Alex
>> Hello, Kate
Оператор return возвращает значение из функции.
Представьте себе обычный калькулятор. Вы вводите первое число, операцию и второе число. Калькулятор возвращает нам результат операции над этими числами. Всё просто, не так ли? Функции точно так же умеют возвращать значение с помощью специального оператора return.
# Объявление функции
def sum2 ( a , b ):
return a + b
# Вызовы функции
s1 = sum2 ( 10 , 2 )
s2 = sum2 ( 108 , 100 )
s3 = sum2 ( 3 , 1 )
print ( f ‘s1 = ‘ )
print ( f ‘s2 = ‘ )
print ( f ‘s3 = ‘ )
>> s1 = 12
>> s2 = 208
>> s3 = 4
# Функция умножения двух чисел
def mult2 ( a , b ):
return a * b
# Вызовем нашу функцию
m1 = mult2 ( 10 , 2 )
m2 = mult2 ( 108 , 100 )
m3 = mult2 ( 3 , 1 )
print ( f ‘m1 = ‘ )
print ( f ‘m2 = ‘ )
print ( f ‘m3 = ‘ )
>> m1 = 20
>> m2 = 10800
>> m3 = 3
Для параметров функции можно указывать значения по умолчанию. Это дает возможность вызывать функцию с меньшим числом параметров.
# Аргумент name по умолчанию равен ‘world’
def hello ( name = ‘world’ ):
print ( ‘Hello, ‘ + name)
hello ()
hello ( ‘Ivan’ )
>> Hello, world
>> Hello, Ivan
Примеры
# Написать функцию square(), вычисляющую квадрат числа.
def square ( number ):
return number * number # Возвращаем результат работы функции обратно в программу
a = square ( 2 )
print (a)
# Напишите функцию perimetr, вычисляющую периметр прямоугольника со сторонами a и b.
def perimetr ( a , b ):
return 2 * (a + b)
p = perimetr ( 4 , 3 )
print (p)
# Напишите функцию isEven, возвращающую True, если число четное, и False, если – нечетное.
def isEven ( x ):
return x % 2 == 0
print ( isEven ( 10 ))
print ( isEven ( 11 ))
# Напишите функцию amountList, которая возвращает сумму всех элементов списка.
def amountList ( lst ):
amount = 0
f or x in lst:
amount += x
return amount
print ( amountList ([ 1 , 2 , 3 ]))
mylist = [ 1 , 2 , 4 , 8 , 16 ]
s = amountList (mylist)
print ( f ‘Сумма списка равна ‘ )
>> 6
>> Сумма списка [ 1 , 2 , 4 , 8 , 16 ] равна 31
# Напишите функцию fib, которая возвращает n-ное число Фибоначчи.
# Последовательность Фибоначчи выглядит так: 1 1 2 3 5 8 13 21 34
def fib ( n ):
a, b = 0 , 1
if n == 0 : return 0
f or i in range ( 1 , n):
a, b = b, a + b
return b
print ( fib ( 2 ))
print ( fib ( 3 ))
print ( fib ( 4 ))
print ( fib ( 5 ))
print ( fib ( 10 ))
# Напишите функцию fact, вычисляющую значение факториала числа N.
# Факториал числа – это произведение всех чисел от 1 до N.
# Например, факториал числа 5 равен 120 (5! = 120).
def fact ( n ):
result = 1
while n > 1 :
result *= n
n -= 1
return result
print ( fact ( 2 ))
print ( fact ( 3 ))
print ( fact ( 4 ))
print ( fact ( 5 ))
Решение задач
1. Площадь круга
Напишите функцию, которая получает в качестве аргумента радиус круга и находит его площадь.
# Не забудьте написать функцию circle.
print ( circle ( 4 ))
print ( circle ( 1 ))
Напишите функцию, которая возвращает True, если число делится на 3, и False, если – нет.
# Не забудьте написать функцию three.
print ( three ( 4 ))
print ( three ( 3 ))
3. Максимум в списке
Напишите функцию, которая возвращает максимальный элемент из переданного в нее списка.
# Напишите функцию maxList.
mylist = [ 1 , 3 , 2 ]
print ( maxList (mylist))
4. Сколько четных
Напишите функцию, которая возвращает количество четных элементов в списке.
# Напишите функцию evenCounter.
mylist = [ 1 , 10 , 2 , 4 , 6 ]
evens = evenCounter (mylist)
print (even)
Напишите функцию, которая возвращает список с уникальными (неповторяющихся) элементам.
# Напишите функцию unique.
mylist = [ 1 , 1 , 2 , 1 , 3 , 2 , 3 ]
print ( unique (mylist))
# Вывод:
>> [ 1 , 2 , 3 ]
Python dasturlash tili: 6-dars
Funksiya – bu ko’p marta ishlatiladigan dastur bo’lagi. Funksiyalar ma’lum buyruqlar blokini ko’rsatilgan nom bilan saqlash va shu blokni dasturning istalgan joyida, istalgan miqdorda bajarish imkonini beradi. Biz oldingi darslarimizda len va range Python funksiyalari bilan tanishgan edik.
Funksiyalar def zahira so’zi orqali aniqlanadi. Bu so’zdan so’ng funksiya nomi, undan so’ng qavs va shu qavs ichida bir necha o’zgaruvchilarni ko’rsatish mumkin bo’ladi va oxirida ikki nuqta (:) yoziladi. Shulardan so’ng funksiyani tashkil qiluvchi buyruqlar bloki yoziladi. Quyidagi misolda buning oson ekanligini ko’rish mumkin.
Misol: (function1.py nomi bilan saqlang)
print(‘Salom, Dunyo!’) # funksiyaga tegishli blok
sayHello() # funksiyani chaqirish
sayHello() # ya’na bir marta funksiyani chaqirish
Bu qanday ishlaydi:
Biz sayHello funksiyasini yuqorida aytib o’tilgan qoida bo’yicha aniqladik. Bu funksiya xech qanday paramert qabul qilmaydi shuning uchun qavs ichida xech qanday parametr yozilmadi. Funksiya parametri – bu qandaydir kiruvchi qiymatlar bo’lib, tegishli natija olish uchun biz uni funksiyaga berishimiz mumkin.
E’tibor bering, bitta funksiyani ko’p marta chaqirishimiz mumkin, demak, aynan bir xil dastur kodini qayta-qayta yozishga hojat yo’q.
Funksiya parametrlari
Funksiyalar parametrlar, ya’ni funksiyaga berilishi mumkin bo’lgan qiymatlar qabul qila oladi va ular ustuda biror amal bajarishi mumkin. Bu parametrlar o’zgaruvchilarga o’xshaydi. Faqat ulardan farqi bu o’zgaruvchilarning qiymati funksiyani chaqirish vaqtida o’rnatiladi. Funksiya ish boshlagan vaqtda bularga qiymat biriktirilgan bo’ladi.
Parametrlar funksiya aniqlanayotgan vaqtda qavs ishida vergul bilan ajratilgasn holda ko’rsatiladi. Ularga qiymatni funksiyani chaqirganimizda biriktiramiz. Ushbu atamalarga e’tibor bering: funksiya e’lon qilinayotgan vaqtda ko’rsatilgan nomlar parametrlar, funksiyani chaqirayotganimizda unga berilgan qiymatlar esa argumentlar deyiladi.
Misol: ( func_param.py nomi bilan saqlang )
def printMax(a, b):
printMax(3, 4) # qiymatlarni to’g’ridan-to’g’ri berish
printMax(x, y) # o’zgaruvchilarni argument sifatida uzatish.
Bu qanday ishlaydi:
Bu yerda biz a va b parametrlardan foydalanadigan printMax funksiyasini e’lon qildik. Bu funksiyada oddiygina if..else operatoridan foydalangan holda sonlarning kattasini aniqlaymiz va uni ekranga chop etamiz.
printMax funksiyasini birinchi marta chaqirganimizda sonlarni to’g’ridan-to’gri argument sifatida beramiz. Ikkinchi marta chaqirganimizda esa o’zgaruvchilarni argument sifatida beramiz. printMax(x, y) x argument qiymatini a parametrga, y argument qiymatini esa bparametrga biriktiradi. Yuqoridagi ikkala holatda ham funksiya bir xilda ishlaydi.
mahalliy(локальные) parametrlar.
Funksiyaning ichida e’lon qilingan o’zgaruvchilar huddi shu nomdagi funksiya tashqarisida e’lon qilingan o’zgaruvchilar bilan xech qanday bog’liklikka ega emas, ya’ni bu o’zgaruvchilar mahalliy o’zgaruvchilar hisoblanadi. Bu o’zgaruvchining ko’rinish maydoni(область видимости) deyiladi. Har bir o’zgaruvchining ko’rinish maydoni o’zgaruvchi aniqlangan amallar bloki va shu o’zgaruvchi e’lon qilingan nuqta bilan chegaralangan.
Misol:(func_local.py nomi bilan saqlang)
print(“Mahalliy x qiymatini”, x, “ga o’zgartiramiz”)
print(“x qiymati qanday bo’lsa, shunday turibdi”, x)
Mahalliy x qiymatini 2 ga o’zgartiramiz
x qiymati qanday bo’lsa, shunday turibdi 50
Bu qanday ishlaydi:
Funksiyaning birinchi qatorida, x o’zgaruvchisiga biriktirilgan qiymatni birinchi bor chop etishda Python funksiyaning yuqorisida, ya’ni asosiy blokda e’lon qilingan parametrning qiymatidan foydalanadi.
So’ng x o’zgaruvchiga 2 qiymatni biriktiramiz. x o’zgaruvchisi bizning funksiyamiz uchun mahalliy hisoblanadi. Shuning uchun x o’zgaruvchining qiymatini funksiya ichida o’zgartirganimizda, funksiya tashqarisida aniqlangan x o’zgaruvchi qiymati xech qanday o’zgarishsiz qoladi.
Dastur oxirida print funksiyasi yordamida asosiy blokda aniqlangan x o’zgaruvchisi qiymatini chop etamiz va funksiya ichida x o’zgaruvchisi qiymatining o’zgartirilishi xech qanday ta’sir qilmaganligini ko’rishimiz mumkin bo’ladi.
“global” zahira so’zi (зарезервированное слово)
Funksiya ichidagi biror o’zgaruvchiga yuqori darajadagi biror qiymatni (funksiya yoki klassning ko’rinish maydoni emas) biriktirish uchun Pythonga uning nomi mahalliy emasglobal ekanligini ko’rsatish darkor. Buni “global” zahira so’zi yordamida amalga oshirish mumkin. “global” zahira so’zini ko’rsatmasdan funksiya tashqarisida aniqlangan biror o’zgaruvchi qiymatini biriktirib bo’lmaydi.
Funksiya tashqarisida aniqlangan biror o’zgaruvchi qiymatini funksiya ichida ishlatish mumkin (faqat sharti funksiya ichida huddi shu nom bilan biror o’zgaruvchi aniqlanmagan bo’lishi kerak). Lekin bunday holatlardan qochish kerak. Sababi dastur kodini o’qiyotgan odamga o’zgaruvchi qayerda aniqlanganligi tushunarsiz bo’lishi mumkin.
“global” zahira so’zini ishlatish esa o’zgaruvchi eng yuqori blokda aniqlanganini aniq ko’rsatadi.
Misol: (func_global.py nomi bilan saqlang)
print(“Global x qiymatini”, x, “ga o’zgartiramiz”)
print(“x ning qiymati”, x)
Global x qiymatini 2 ga o’zgartiramiz
x ning qiymati 2
Bu qanday ishlaydi:
“global” zahira so’zi funksiya ichidagi o’zgaruvchini global o’zgaruvchi ekanligini bildiradi va bu shuni anglatadiki qachonki biz bu o’zgaruvchi qiymatini funksiya ichida o’zgartirsak, bu o’zgarish asosiy blokdagi o’zgaruvchi qiymatida xam aks etadi.
Bitta “global” zahira so’zi yordamida bir necha o’zgaruvchini aniqlash mumkin:
“nonlocal” zahira so’zi
Biz qanday qilib global va mahalliy o’zgaruvchilarga murojat qilishni ko’rib chiqdik. Ya’na bir korinish maydoni borki, bu maydon global va mahalliy maydonlar o’rtasini bildiruvchi “mahalliy emas” (нелокальной) ko’rinish maydoni mavjud. Bu ko’rinish maydoni siz funksiya ichida funksiya aniqlaganingizda uchraydi.
Pythonda funksiyani xohlagan joyingizda aniqlashingiz mumkin.
Misol: (func_nonlocal.py nomi bilan saqlang)
print(“maxalliy x”, x, “ga o’zgardi”)
maxalliy x 5 ga o’zgardi
Bu qanday ishlaydi:
func_inner funksiyasi birinchi qatorida aniqlangan x o’zgaruvchi mahalliy ko’rinish maydonida emas (o’zgaruvchini aniqlash func_inner blokiga kirmaydi), global ko’rinish maydonida ham emas (o’zgaruvchi dasturning asosiy blokida ham emas). Biz aynan x o’zgaruvchini ishlatish uchun uni quyidagich e’lon qilamiz: nonlocal x.
“nonlocal x” yozuvini “global x” yozuviga, keyin esa “global” zahira so’zini o’chirib tashlang va bu ikki holdagi o’zgarishlarni kuzating.
Argumentlarning qiymat ko’rsatilmaganda ishlatiladigan qiymati (Значения аргументов по умолчанию)
Ko’p hollarda funksiyaning ba’zi parametrlari majburiy bo’lmasligi mumkin. Agar dasturchi bunday parametrlar uchun qiymat bermasa, u holda funksiya aniqlanishida ko’rsatilgan qiymat (значение по умолчанию) ishlatiladi. Buning uchun funksiya e’lon qilinish joyida parametr nomidan keyin o’zlashtirish operatori (=) va undan so’ng biror qiymat beriladi.
E’tibor bering, funksiya aniqlanishida ko’rsatilgan qiymat (значение по умолчанию) konstanta bo’lishi kerak. Yoki aniqroq qilib aytganda qiymati o’zgarmas bo’lishi kerak.
Misol: (func_default.py nomi bilan saqlang)
def say(message, times = 1):
Bu qanday ishlaydi:
say funksiyasi satrni ko’rsatilgan miqdorda ekranga chop etish uchun foydalaniladi. Agar biz qiymat ko’rsatmasak satr bir marta chop etiladi. Biz bunga times parametriga boshlang’ich 1 qiymatini berib erishishimiz mumkin.
say funksiyasini birinchi marta chaqirganimizda biz unga faqat satr qiymatini beramiz va funksiya uni bir marta chop etadi. Ikkinchi marta chaqirganimizda esa berilgan satrni 5 marta takrorlashni ko’zda tutgan holda unga 5 qiymatli argument beramiz. Boshlang’ich qiymat bilan parametrlar ro’yxati oxiridagi parametrlar qiymatlanishi mumkin. Shunday qilib boshlang’ich qiymatli parametrlar qiymatsiz parametrlardan oldin kelmasligi kerak.
Bu parametrlarga qiymatlar ularning joylashuviga qarab biriktirilishi bilan bog’liq. Misol uchun, def func(a, b=5) mumkin, lekin def func(a=5, b) kabi e’lon qilish mumkin emas.
Kalit argumentlar (Ключевые аргументы)
Agar biror funksiya ko’p parametrga ega bo’lsa va uni chaqirish joyida bu parametrlardan faqat ayrimlariga qiymat ko’rsatilishi kerak bo’lsa, u holda bu parametrlar qiymatlari ularning nomi bo’yicha berilishi mumkin – bu kalit parametrlar deyiladi. Bu holda argumentlarni berish uchun ularning pozitsiyasi emas, nomi (kalit) ishlatiladi.
Bunday uslubni ikki xil afzalligi mavjud: birinchidan, funksiyadan foydalanish oson bo’ladi. Sababi argumentlarning ketma-ketligini rioya qilish zarur bo’lmaydi; ikkinchidan, faqat tanlangan argumentlarga qiymat berish mumkin bo’ladi va qolgan argumentlar boshlang’ich qiymatlarga ega bo’ladi.
Misol: (func_key.py nomi bilan saqlang)
def func(a, b=5, c=10):
print(‘a teng’, a, ‘, b teng’, b, ‘, c teng, c)
a teng 3, b teng 7, c teng 10
a teng 25, b teng 5, c teng 24
a teng 100, b teng 5, c teng 50
Bu qanday ishlaydi:
func nomli funksiya bitta boshlang’ich qiymatsiz parametr va ikkita boshlang’ich qiymatli parametrga ega.
func(3, 7) funksiyaning birinchi chaqirilishida a parametr 3, b parametr 7, c parametr esa boshlang’ich qiymat 10 qabul qiladi.
func(25, c=24) funksiyaning ikkinchi chaqirilishida a parametr argument pozitsiyasi bo’yicha 25 qiymat qabul qiladi. Shundan song c parametr nom ya’ni kalit parametr bo’yicha 24 qiymat qabul qiladi. b parametr esa boshlang’ich qiymatga ko’ra 5 qiymat qabul qiladi.
func(c=50, a=100) funksiyaning uchunchi chaqirilishida biz barcha qiymatlar uchun kalit argumentlardan foydalanamiz. E’tibor bering, funksiyani e’lon qilishda c parametr aparametrdan keyin ko’rsatilgan bo’lsa ham, qiymat biriktirish vaqtida c parametrga aparametrdan oldin qiymat biriktiryapmiz.
Ixtiyoriy miqdordagi parametrlar (Переменное число параметров)
Ba’zan funksiyani ixtiyoriy miqdordagi parametr qabul qila oladigan holda e’lon qilish kerak bo’lishi mimkin. Bunga yulduzchalar yordamida erishishimiz mumkin.
Misol: (total.py nomi bilan saqlang)
def total(initial=5, *numbers, **keywords):
for number in numbers:
for key in keywords:
print(total(10, 1, 2, 3, vegetables=50, fruits=100))
Bu qanday ishlaydi:
Agar biz parametrni yulduzcha (* ) bilan e’lon qiladigan (misol uchun param) bo’lsak, shu pozitsiyadan boshlab oxirigacha bo’lgan barcha pozitsiya argumentlari param nomlik kortejga yig’iladi. Bizning holatda numbers kortejida (1, 2, 3) qiymat mavjud bo’ladi.
Shunga o’xshash agar biz ikkita yulduzcha (** ) bilan parametrni e’lon qiladigan (misol uchunparam) bo’lsak shu pozitsiyadan boshlab oxirigacha bo’lgan kalit argumentlar param nomli lug’at(словарь)ga yig’iladi. Bizning holatda keywords lug’atida qiymat mavjud bo’ladi.
Biz kortej va lug’atlarni imkon qadar keyingi darslarimizda o’rganamiz.
Faqat kalit argumentlar
Agar ba’zi kalit argumentlarga faqat kalit bo’yicha murojaat qilish kerak bo’lsa, u holda yulduzchali parametrdan so’ng bu argumentni e’lon qilish mumkin.
Misol: (keyword_only.py nomi bilan saqlang)
def total(initial=5, *numbers, extra_number):
for number in numbers:
total(10, 1, 2, 3, extra_number=50)
# Xatolik yuz beradi sababi biz ‘extra_number’ uchun qiymat bermadik.
Natija:
Traceback (most recent call last):
File “keyword_only.py”, line 12, in
TypeError: total() needs keyword-only argument extra_number
Bu qanday ishlaydi:
Yulduzchali parametrdan keyin faqat kalitl parametrlar e’lon qilinadi. Agar bunday argumentlar uchun boshlang’ich qiymat berilmagan bo’lsa va funksiyani chaqirilish joyida qiymat berilmasa, xatolik yuz beradi.
Agar sizga faqat kalit argumentlar kerak bo’lsa, lekin yulduzchali parametr kerak bo’lmasa, u xolda shunchaki bitta nomsiz yulduzcha ko’rsatishingiz mumkin:
def total(initial=5, *, number).
return operatori
return operatori funksiyani to’xtatish va undan chiqish uchun ishlatiladi. Shu bilan birga funksiyadan biror qiymat qaytarish uchun ham xizmat qiladi.
Misol: (func_return.py nomi bilan saqlang)
return ‘Sonlar teng.’
Bu qanday ishlaydi:
maximum funksiyasi berilgan ikki parametrdan kattasini aniqlaydi. Bu funksiya oddiy if..elseshart operatorini sonlarning kattasini aniqlashda foydalanadi va aniqlangan katta sonni qaytaradi.
Shunga e’tibor beringki, return operatori qaytarish qiymatisiz return None ifodasiga teng kuchli hisoblanadi.
None Pythondagi xech narsani ifodalovchi maxsus ma’lumot turi hisoblanadi. Misol uchun o’zgaruvchi qiymatiga None biriktirilgan bo’lsa, unga xech qanday qiymat biriktirilmaganiligini bildiradi.
Agar siz funksiyada return operatorini ishlatmagan bo’lsangiz, u holda har bir shunday funksiya tugash joyida oshkormas holda (в неявной форме) return None ifodasi mavjud bo’ladi. Buni amalda ko’rish uchun quyidagi dastur kodini ishga tushirib ko’ring.
pass operatori Pythonda bo’sh buyruqlar blokini ifodalash uchun ishlatiladi.
Xujjatlash satrlari(Строки документации)
Python xujjatlash satrlari, qisqa ifodalaganda docstrings deb nomlanuvchi o’ziga xosligi mavjud. Bu juda muhim instrument bo’lib siz undan albatta foydalanishingiz kerak. Sababi bu sizning dasturingizni yaxshi xujjatlash(документировать) va oson tushunishga yordam beradi. Xujjatlash satrini dastur bajarilish jarayonida funksiyadan olish mumkin.
Misol: (func_doc.py nomi bilan saqlang)
def printMax(x, y):
“””Ikki sondan kattasini chop etadi.
Ikkala qiymat ham butun son bo’lishi kerak.”””
x = int(x) # agar iloji bo’lsa, butun songa konvertatsiya qilamiz
Ikki sondan kattasini chop etadi.
Ikkala qiymat ham butun son bo’lishi kerak.
Bu qanday ishlaydi:
Birinchi mantiqiy qatordagi satr funksiya uchun docstring hisoblanadi. Docstiring modul va klasslar bilan ham qo’llaniladi.
Funksiya docstiringini ko’p qatorli satr ko’rinishida yozish qabul qilingan. Bu satrning birinchi qatori bosh xarf bilan boshlanadi va nuqta bilan tugaydi. Ikkinchi qator bo’sh qoldiriladi va funksiya haqidagi to’liq ma’lumot uchunchi qatordan boshlab yoziladi.
Shunday uslubda docstring yozish tavsiya qilinadi.
printMax funksiyasining docstringiga shu funksiyaning __doc__ atributi orqali murojat qilish mumkin (Ikkita belgilash simvoliga e’tibor bering). Shuni e’tiborga olingki, python “hamma” narsani ob’yekt ko’rinishida tasavvur qiladi.
Agar siz Pythonda help() funksiyasini ishlatgan bo’lsangiz, demak, siz docstringni ko’rgansiz. Bu funksiya tegishli funksiyaning doc atributini hisoblaydi va ifodali holda ekranga chop etadi. Buni yuqoridagi funksiya misolida ko’rishingiz mumkin.
help(printMax) kodini dastur kodiga qo’shing.
Biz funksiyalarning ko’p qirralarini ko’rib chiqdik, lekin bu hammasi emas. Ko’rib chiqqanlarimiz pythonda funksiyalar bilan ishlashda duch kelishingiz mumkin bo’lgan ko’p hollarni qamrab olgan.
Python dasturlash tili 6 dars
Python dasturlash tilini o’rganmoqchimisiz ? Ammo bu dasturlash tili haqida kerakli ma’lumotlarni qayerdan topishni bilmayabsizmi ?
Telegram tarmog’idagi Python dasturlash tili haqida barcha ma’lumotlarni o’zida saqlovchi kanal: @Python_uzbek_coder
About
Blog
Apps
Platform
PYTHON DASTURLASH TILI – 2021
1.52K subscribers
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
#CSS
��9-dars|CSS kenglik va balandlik
��Darsga o’tish: tutorialsuz/css/hw/
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
✅Beginner dasturchilar uchun qanday kompyuter ishlatadi?
✔️Beginnerlar ya’ni dasturlashni endi o’rganayotganlar uchun tavsiyam, agar sharoitingiz to’g’ri kelmasa yoki boshqa shaxsiy sabablarga ko’ra kuchli kompyuter ololmasangiz, siz
-Intel Celeron protsessorli;
-4GB operativka;
-x64 razryadli;
-500GB qattiq disk;
xususiyatli kompyuterdan foydalanishingiz mumkin. Agar siz grafika bilan ishlaydigan bo’lsangiz, sizga Core i5 yoki Core i7 protsessorli video karta va ekran o’lchamlariga ham e’tibor bergan xolda kompyuter olishingiz kerak. Buguncha tavsiyalarimiz shulardan iborat��.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
#PHP
��10-dars|PHP funksiyalar bilan ishlash
��Video: https://youtu.be/Ufa1PEP9V8Q
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
#CSS
��10-dars|CSS matn formatlash
��Darsga o’tish: tutorialsuz/css/format/
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
✅Foydali video rolik
��Mavzu: Qanday qilib dasturlashda motivatsiyani oshirish mumkin?
��Video: https://youtu.be/e1FdJzSTIIw
��P.S: Videoni shoshilinchda oldim, yoqsa xursandman
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
#PHP
��11-dars|PHP massivlar bilan ishlash
��Video: https://youtu.be/DuyaWPT2u8w
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
#oylik_darslar_bir_kunda
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
PHP – Sikl turlari
Dasturlashda sikl tushunchasi bor. Sikl – ma’lum bir shart bajarilmagunga qadar bir xil kodni bir necha marta takrorlashga aytiladi. PHP.
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
#PHP
��12-dars|PHP massiv funksiyalari
��Darsga o’tish: tutorialsuz/php/arrayfunction/
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
#CSS
��12-dars|CSS matn shriftlari
��Darsga o’tish: tutorialsuz/css/textform/
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
#test #bajarilishi_shart
1. PHP ning rasmiy sayti to’g’ri ko’rsatilgan variantni tanlang.
a) php.ru b)php.uz c)php.net d)php.org
2. Echo va Print operatorlari bir-biri bilan birxilmi? Isbotlang.
3. PHP da nechta ma’lumot turlari bor?
a)8 b)9 c)7 d)6
4. Satrdagi belgini qaysi o’rinda ekanligini qaysi funksiya bilan tekshiramiz?
a) strrev() b)strwordcount() c)strpos() d)Javob yo’q
5. $_SERVER bu konstantaga kiradimi? Isbotlang.
6. Operator turlari nechta va ularga misol yozing.
7. break va continue buyruqlari haqida
8.if, else, elseif ni tushuntiring
9. PHP da funksiyalar nechta?
a)1 b)2 c)4 d)6
10. Massivni yaratishga kerakli funksiya qaysi?
a) array() b)arraymap() c)arrayrand() d) To’g’ri javob yo’q
——————————
Testlarni ishlashingiz uchun 17:30 gacha vaqt. Testni ishlagan foydalanuvchilarning ballari kanalda e’lon qilinadi.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
#PHP
��13-dars|PHP forma bilan ishlash
��Darsga o’tish: tutorialsuz/php/form/
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
#CSS
��13-dars|CSS havolalar
��Darsga o’tish: tutorialsuz/css/links/
⚠️2ta darsni video qilib chiqarishga imkonim bo’lmay qoldi. To’g’ri tushunasizlar degan umiddaman.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#PHP
✅15-dars|PHP’da forma bilan ishlash va formani talab etish
��Video ko’rinishda!
��Youtube ko’rish: https://youtu.be/_ENHpC-0Xik
��Telegramda ko’rish: t.me/tutorialsuz
—————————
#CSS
��15-dars|CSS havolalar
��Darsga o’tish: tutorials.uz/css/list
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
✅15-dars|PHP formani talab qilish
��Darsga o’tish: @tutorialsuz
—————————————
Ushbu video darsimizning matnli varianti.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
#PHP
��16-dars|PHP formani tekshirish
��Darsga o’tish: tutorialsuz/php/formvalidation/
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
#CSS
��16-dars|CSS jadvallar
��Darsga o’tish: ♻️kutilmoqda tutorialsuz/css/tables/
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#PHP
✅16-dars|PHP’da formani tekshirish
��Video ko’rinishda!
��Formaning isxodniy kodi: https://github.com/sobirjonovs/phpformfull/
��Youtube ko’rish: https://youtu.be/EvytnyjcrWw
��Telegramda ko’rish: t.me/tutorialsuz
—————————
#CSS
��16-dars|CSS jadvallar
��Darsga o’tish: tutorialsuz/css/tables/
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
Forwarded from Tutorials.uz | Rasmiy kanal
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
✅Githubdan ro’yhatdan o’tish va undan foydalanish
��Video dars
��Youtube ko’rish: https://youtu.be/kgWccf77xcA
��Telegramda ko’rish: t.me/tutorialsuz
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz
��Dasturlash haqida 7 ta qiziq fakt
1. Guido van Rossum ham BBCning 1970 yillarda mashhur bo’lgan ko’p qismli “ Pitonning parvoz qiluvchi sirki” nomli komediya serialini sevib tomosha qilgan va shu asarni sevib o’qigan. Van Rossum o’zi yaratgan dasturlash tiliga qisqa, antiqa va biroz sirli nom qoyishni xohlagan. Nihoyat u o’zi sevib o’qigan asardagi ilon nomidan kelib chiqib yangi dasturlash tiliga Python, ya’ni Piton nomini bergan.
2. Aksar insonlar dasturlashni o’rganish juda murakkab deb o’ylaydi. Aksincha, barcha kasblardek, bu sohada ham qanchalik ko’p mashq qilsangiz mahoratingiz shunchalik tez oshib boraveradi.
3. Dasturlash insonni yagicha fikrlashga o’rgatar ekan.
4. Dasturchilar sanashni 1 dan emas, balki 0 dan boshlar ekan.
5. Dasturlash tili insonga komputer bilan muloqot qilish imkonini beruvchi vosita sanaladi. Agar dasturash tili bo‘lmaganida, inson kompyuter, planshet va smartfon kabi zamonaviy qurilmalardan foydalana olmagan bo’lardi.
6. Jami qancha dasturlash tili borligini bilasizmi? Ularning soni 698 ta.
7. Dasturchilar ko’z shifokorlarining asosiy daromad manbai ekan.
��O’zbekiston bo’ylab bepul dasturlash darslari kanali: t.me/tutorialsuz