Python dasturlash tili misollar

Agar siz allaqachon dasturlash asoslarini bilsangiz, unda 2 hafta davomida Java-da yozishni boshlashingiz mumkin. Tilning har bir jihati aniq va bir xil qilib belgilab qo’yganligi sababli, o’rganish muammosiz o’tadi. Agar siz Java-ni noldan o’rganmoqchi bo’lsangiz, kamida 1 oy vaqtni dasturlash asoslari va amaliyotga qo’yishni tavsiya bergan bo’lardim.

Android uchun mobil dasturlashga kirish: qaysi tillarni o’rganishdan boshlash zarur?

Mobil dasturlash sohasi juda tez rivojlanmoqda, shu bilan birga smartfonlar dunyodagi texnologik tovarlar bozorida peshqadamlikni ushlab turib, ularning barcha maishiy texnika va elektronika o’rtasidagi ulushi 44 foizni tashkil qiladi. Gartner analitik kompaniyasi ma’lumotlariga ko’ra, 2018 da 1,56 milliard smartfon iste’molchilar tomonidan sotib olingan.

Shu bilan birga, Android operatsion tizimi yildan-yilga mashxurligi oshib borib, o’tgan 2018 yilda dunyodagi barcha smartfonlarning 80% dan ortig’i Android operatsion tizimida ishlab chiqarildi. Agarda siz smartfonlardan tashqari — soatlar, planshetlar, televizorlar, terminallar va hatto muzlatgichlarni ham mavjudligini hisobga olsangiz, Android ulushi yanada yuqori bo’ladi.

Biroq, operatsion tizimning bunday ortib borayotgan mashhurligini hisobga olgan holda, foydalanuvchi talablari ham doimiy ravishda o’zgarib, ortib boradi. Hozirgi kun insonlari har qanday vazifani bajarishi kerak — bankdagi xizmatlarni to’lash, oziq-ovqat buyurtma qilish, do’stlar bilan suhbatlashish, o’yin o’ynab vaqtini o’tkazish va hokazo. Bunday ilovalar doimo Google Play do’konida joylab kelinyapti.

Aynan shuning uchun Androidda mobil ilovalar ishlab chiquvchi dasturchi kasbining rivojlanishi ulkan salohiyatga ega, siz eng yirik kompaniyalarda ishlashingiz va minglab odamlar foydalanadigan foydali ilovalarni yaratishingiz mumkin. Indeed ma’lumotlariga ko’ra, Androidda dasturchilarning Amerika Qo’shma Shtatlaridagi o’rtacha ish haqi yiliga – $115,779$, Rossiyaning Headhunter tizimida esa har oyda 500 dan ortiq android dasturchilari bo’sh ish o’rinlarini nashr etadi. O’z sohasini yaxshi biladigan Android mutaxassis, albatta, ishsiz qolmaydi.

Ushbu maqolada, agar siz Android dasturchi bo’lishga qaror qilsangiz, mobil dasturlashni qayerdan boshlashni tushuntirib o’taman. Birinchi navbatda qaysi tillarni o’rganish kerak? Ta’limni qanday bosqichlarga ajratish kerak? Shuningdek, zamonaviy mutaxassis bir vaqtning o’zida bir nechta dasturlash tillarini bilishi kerakmi degan savolga javob berib o’taman.

Nimadan boshlash kerak?

Mobil dasturlashning ko’plab tillari mavjud, ammo men eng asosiy va an’anaviy Java — dan boshlab o’rganishni maslahat beraman. Ushbu til 2002 yildan boshlab dasturchilar orasida barqaror 1-chi yoki 2-chi mashhurlikni saqlab keladi(TIOBE dasturlash tillari indeksiga asoslangan holda).

Undagi dasturlash asoslarini o’rganganib bo’lganingizdan so’ng, qolgan ixtiyoriy tillarga o’tishingiz ancha oson kechadi. Biroq, men birdaniga bir nechta tilni o’rganmaslikni maslahat bergan bo’lar edim. Avvaliga bitta narsa bilan shug’ullanish yaxshi va shundan keyingina boshqasiga o’tish eng to’g’ri yo’ldir.

Nima uchun Java?

Java-da ko’plab loyihalar va ilovalar, shuningdek, yirik korporativ dasturlar, masalan, onlayn banklar yozilgan. Java klassik, qat’iy tiplarga ajratilgan tildir va shuning uchun boshlang’ich darajadagi o’rganuvchilarga mos keladi.

Java-ning afzalliklarini quyidagicha qayd etgan bo’lar edim:

• Java kodi ko’p so’zlik va uzun. Bir tomondan, bu sizni qo’rqitishi mumkin, ammo bunda ham o’ziga yarasha plyus tomoni bor. Kodni yozish jarayonida hamma narsa juda aniq va ravshan bo’ladi, sizning xato qilish yoki kutilmagan xatti-harakatlarga qo’l urishingiz ehtimoli juda kam.
• Java-da til tuzilmalari juda kam va ularning aksariyati bir xilda talqin etiladi (ya’ni, bir xil shablonda yoziladi).
• Java-da eski versiyalar qo’llab quvvatlanishi mavjud, ya’ni tilning yangi versiyasi chiqarilganda, eski kodda hech narsa buzilmaydi. Masalan, bunaqa ko’ngilbuzarlik ko’proq Swift dasturlash tilida uchrab turadi.
• Yangi boshlanuvchilar uchun Java mashhurligining ko’plab afzalliklari mavjud. Eng kamida, u katta jamoaga (community) ega. Bu shuni anglatadiki, tafsilotlarni tushunadigan va o’rganishga yordam beradigan odamlarni topish juda oson. Misol uchun, do’stlar orasida, stackoverflowda, githubda yoki ijtimoiy tarmoqlarda.
• Bundan tashqari, doimiy ravishda yangilanib turadigan ko’plab maqolalar, videolar va kitoblar ham mavjud, bu shuni anglatadiki, ekzotik tillardan ko’ra ushbu tilda yordam topish osonroq bo’ladi.

Shuning uchun, Java — siz dasturlash o’rganish boshlash kerak bo’lgan tildir. Ushbu til yordamida mobil dasturlashni o’rganishingizni, o’zingizning birinchi mobil ilovangizni yozib tugatishingizni, so’ngra boshqa dasturlash tillarini o’rganishingizni tavsiya qilgan bo’lar edim.

Qanday qilib Java da kod yozishni boshlash kerak?

Agar siz Java-ni noldan o’rganmoqchi bo’lsangiz, darhol o’zingizga savol bering, amaliyotga qancha vaqt berishga tayyorsiz. Chunki har qanday dasturlash tili ingliz tiliga o’xshaydi: faqat kitoblar va nazariyalar o’rganilmaydi.

Birinchidan, asosiy dasturiy tushunchalarni tushunishingiz kerak. Ular barcha tillarda o’xshash, o’zgaruvchilar va ularning turlari (tiplari) bilan tanishishdan boshlang, keyinchalik shartli operatorlar, sikllar, funksiyalar va massivlar bilan tanishib chiqing. Bu siz kod yozishingiz uchun foydalanadigan tilning sintaktik konstruktorlaridir.

OYD – obyektga yo’naltirilgan dasturlashga (OOP – Object Oriented Programming) e’tibor berish muhimdir. Bu xususiyat va metodlarni birlashtirib, kodda haqiqiy dunyodagi narsalarni ta’riflashning paradigmasidir (yondashuv, g’oya). Misol uchun, har bir avtomobil o’ziga xos xususiyatlarga ega: tovar, yoqilg’i turi, quvvat, ishlab chiqarish yili — bu avtomobilning xususiyatlari. O’z navbatida, har bir mashina bir qator funksiyalarga ham ega: yurish, tormozlash, faralar nurini boshqarish va boshqalar.

Ushbu ma’lumotlarni o’rganish bosqichida oddiy kalkulyator yoki o’yin kabi birinchi dasturni yaratish uchun yetarli bo’ladi deb o’ylayman.

Keling, yangi boshlanuvchilar o’rganish boshlanishida tahlil qilishi uchun bitta kodning oddiy misolini keltiraylik. Bizning vazifamiz ijtimoiy tarmoqdan xabarni ko’rsatish uchun bitta karta yaratib, uni ekranga chiqarish bo’lsin. Java kodi quyidagicha ko’rinishda bo’ladi:

// dto/Post.java fayli public class Post < private long id; private String author; private String content; private boolean likedByMe; public Post(long id, String author, String content) < this(id, author, content, false); >public Post(long id, String author, String content, boolean likedByMe) < this.id = id; this.author = author; this.content = content; this.likedByMe = likedByMe; >public long getId() < return id; >public void setId(long id) < this.id = id; >public String getAuthor() < return author; >public void setAuthor(String author) < this.author = author; >public String getContent() < return content; >public void setContent(String content) < this.content = content; >public boolean isLikedByMe() < return likedByMe; >public void setLikedByMe(boolean likedByMe) < this.likedByMe = likedByMe; >@Override public boolean equals(Object o) < if (this == o) return true; if (o == null || getClass() != o.getClass()) return false; Post post = (Post) o; return post.id && likedByMe == post.likedByMe && Objects.equals(author, post.author) && Objects.equals(content, post.content); >@Override public int hashCode() < return Objects.hash(id, author, content, likedByMe); >@Override public String toString() < return "Post'; > > // activity/MainActivity.java fayli public class MainActivity extends AppCompatActivity < @Override protected void onCreate(Bundle savedInstanceState) < super.onCreate(savedInstanceState); setContentView(R.layout.activity_main); final Post post = new Post(1, "Vasya", "First Post in our network!"); final TextView authorTv = findViewById(R.id.authorTv); authorTv.setText(post.getAuthor()); final TextView contentTv = findViewById(R.id.contentTv); contentTv.setText(post.getContent()); final ImageButton likeBtn = findViewById(R.id.likeBtn); if (post.isLikedByMe()) < likeBtn.setImageResource(R.drawable.ic_favorite_active_24dp); >likeBtn.setOnClickListener(view -> < // Qisqartirish uchun yozilmadi >); final ImageButton shareBtn = findViewById(R.id.shareBtn); shareBtn.setOnClickListener(view -> < Intent intent = new Intent(); intent.setAction(Intent.ACTION_SEND); intent.putExtra(Intent.EXTRA_TEXT, post.getAuthor() + "\n\n" + post.getContent()); intent.setType("text/plain"); startActivity(intent); >); > >

Agar siz allaqachon dasturlash asoslarini bilsangiz, unda 2 hafta davomida Java-da yozishni boshlashingiz mumkin. Tilning har bir jihati aniq va bir xil qilib belgilab qo’yganligi sababli, o’rganish muammosiz o’tadi. Agar siz Java-ni noldan o’rganmoqchi bo’lsangiz, kamida 1 oy vaqtni dasturlash asoslari va amaliyotga qo’yishni tavsiya bergan bo’lardim.

Endi, Java o’rganishning eng qulay usulini tanlash masalasiga to’xtalamiz. Men o’z faoliyatimdan kelib chiqqan holda bir nechta variantni taklif qilaman. Birinchisi: universitetda dasturchi mutaxassisligi olish. Bir tomondan, bu nafaqat Java, balki boshqa tillar va dasturlash turlarini ham bilib olish imkonini beradi, siz asosiy dasturiy bilimlarga ega bo’lasiz. Ammo universitetda o’qish-Androidda tezda dasturlashni boshlashni istaganlar uchun juda uzoq va murakkab yo’ldir.

Ikkinchi variant: kitoblarni, videolarni va maqolalarni mustaqil ravishda o’rganish. Yuqorida aytib o’tganimdek, internetda mobil dasturlash va ayniqsa Java uchun juda ko’p materiallar mavjud. Ushbu ta’lim usuli sabr-toqat va qat’iyatlilikka ega bo’lganlar uchungina o’z natijasini beradi. Hamma narsani qunt bilan o’rganish va tushunish talab etiladi. Agar sizning bilim darajangiz nol bo’lsa, unda asosiy tushunchalar va konstruksiyalar birinchi navbatda juda murakkab va tushunarsiz ko’rinishi mumkin. Bundan tashqari, amaliyotsiz nazariya to’liq kartinani bera olmaydi.

Uchinchi variant ham bor: qo’shimcha kurslarda kerakli bilim va ko’nikmalarni olish, masalan, onlayn. Hozirda Java kurslari har xil maktablarni taklif qilmoqda va siz o’zingiz uchun dasturning murakkabligi va davomiyligini tanlashingiz mumkin. Ushbu yondashuvning afzalligi shundaki, siz Mentor bilan birga o’qiysiz. U uy vazifasini tekshiradi va siz hali ham yopishingiz kerak bo’lgan bilimlardagi bo’shliqlarni ko’rsatadi. Bunday dasturning standart davomiyligi 4-5 oy davom etadi. Lekin kurslarga e’tiborliroq bo’lishni tavsiya qilardim, sababi ko’pchilik o’rganuvchilar o’z mentorining qolipiga tushib qoladi va u qolipdan tashqaridagi hayotni manqurtlarcha xato deb o’ylashni boshlaydi.

Lekin Java o’rganishda to’xtamaslik kerak. Siz boshlang’ich asoslarni mustahkamlaganingizdan so’ng, birinchi dasturni yozdingiz ham deylik. Keyinchalik, men bugungi kunda mashhurlik kasb etadigan va bozorning yirik o’yinchilaridan tan olinadigan boshqa tilni o’rganishni maslahat beraman.

Keyingi bosqich — Kotlin

Kotlin Java bilan maksimal darajada mos keladi va shuning uchun uni o’rganish jarayoni siz uchun juda oson va tez bo’ladi.

Kotlin tili yosh til hisoblanadi. 2011 yildan buyon mavjud bo’lsa-da, faqat 2019 may oyida Google uni Android platformasi uchun ustuvor dasturlash tili deb e’lon qildi va Google Android-ni ishlab chiqayotganini hisobga olsak, ushbu tadbirdan so’ng Kotlinning dasturchilar orasida mashhurligi tez o’sib bormoqda. Tendentsiyalardan so’ng, ko’plab ish beruvchilar Kotlin bilimlarini talab qilishni boshlab yuborganlar.

Google tomonidan tan olinishidan tashqari, Kotlinning mobil rivojlanishdagi mashhurligi qulaylik bilan bog’liq.

• Tilning Java bilan to’liq muvofiqligi bor. Asosan, loyihaning yarmini bir xil tilda yozishingiz va keyin boshqasiga o’tishingiz mumkin. O’tish tufayli mavjud kod, kutubxonalar va Android SDK-ga bo’lgan bog’liqliklar yo’qolmaydi.
• Kotlin kodi Java-ga qaraganda ancha qisqa va mazmunli. 4-5 satrda Java-da yozishingiz mumkin bo’lgan hamma narsa Kotlin-da bitta satrga mos keladi. Ba’zan dasturchilar tezlashishni istaydilar va Java-dagi kabi dardini birovga aytgandek kod yozib o’tirmaydilar.
• Java-ning yangi versiyalari doimo paydo bo’lishiga qaramasdan, bu Android-ning rivojlanish dunyosiga ta’sir qilmaydi, bu yerda hamma narsa Java 6 darajasida saqlanadi. Va yangi imkoniyatlarni ishlatish uchun vaqtinchalik yechimlar mavjud bo’lsa-da, Kotlin-da, yangi xususiyatlar tez-tez paydo bo’ladi.
• Kotlin — Android Studio-ning asosiy qismida joylashgan Intellij Idea IDE-ning dasturchilari, ya’ni JetBrains kompaniyasining ish mahsulidir. Buning natijasida Kotlin IDE tomondan juda yaxshi qo’llab-quvvatlanadi: aqlli maslahatlar, kodni qayta ishlash, fayllarni navigatsiya qilish va h.k.

Kotlin-ni o’rganish oson

Kotlin-ni Java-ga “shiringina qo’shimcha” deb nomlash mumkin, ular juda o’xshash. Shuning uchun, asosiy til bilan tanish bo’lganlar, Kotlinni o’rganish uchun maksimal 1-2 haftani sarflasa yetarli bo’ladi. Shu bilan birga, tilning barcha xususiyatlarini darhol ishlatishingiz shart emas, siz “Java uslubida” yozishni boshlashingiz va asta-sekin yangisini o’rganishingiz, uni kodingizga kiritishingiz mumkin.

Shunday qilib, dasturlashni boshlovchilar uchun JetBrains dasturchilari Kotlin haqida rasmiy resurslarga murojaat qilishni maslahat berishadi. Ular yangi boshlanuvchilar uchun materiallar kutubxonalariga, shuningdek, til tarixining batafsil tavsiflariga va konstruksiyalarning o’ziga xos xususiyatlariga ega. Faqat qiyinchiligi shundaki – resurs ingliz tilidadir. Biroq, bu texnik til va ko’pgina atamalar, asosan, rus va o’zbek tillariga tarjima qilinmaganligi sababli, bu bilan hech qanday muammo bo’lmasligi kerak.

Bundan tashqari, Google-dan gaydni o’qishni taklif qilaman, bu yerda Java-da yozilgan dasturni Kotlin-ga qanday tarjima qilishni batafsil bayon qilingan. Maqolada fayllarni kengaytma bilan qanday aylantirish haqida gap boradi. Java fayllar .java kengaytmasida va Kotlin fayllar uchun .kt kengaytmalar qo’llaniladi. Bundan tashqari Android SDK bilan ishlashda Java va Kotlindagi kod qismlarini taqqoslashlar ham gaydda keltirib o’tilgan.

Men ham yuqorida Java-da yozilgan kodni Kotlin-da ham yozib ko’rsatmoqchiman, bitta solishtirib ko’ring:

// dto/Post.kt fayli data class Post( val id: Long, val author: String, val content: String, val likedByMe: Boolean = false ) // activity/MainActivity.kt fayli class MainActivity : AppCompatActivity() < override fun onCreate(savedInstanceState: Bundle?) < super.onCreate(savedInstanceState) setContentView(R.layout.activity_main) // Ma'lumotlar internetdan olinishi lozim, lekin men misolni kichraytirdim val post = Post(1, "Netology", "First post in our network!") // Kotlin Android Extensions yordami tufayli hech qanday findViewById ishlatilmaydi authorTv.text = post.author contentTv.text = post.content if (post.likedByMe) < likeBtn.setImageResource(R.drawable.ic_favorite_active_24dp) >// lambda likeBtn.setOnClickListener < // Qisqartirish uchun hech narsa yozilmadi >shareBtn.setOnClickListener < val intent = Intent().apply < // lambda with receiver action = Intent.ACTION_SEND putExtra(Intent.EXTRA_TEXT, """ $$ """.trimIndent()) type = "text/plain" > startActivity(intent) > > >

Shuni esda tutingki, agarda siz Java asoslarini bilsangiz va unga eng oddiy ilovalar yozsangiz, Kotlinni o’rganish uchun bir xil yo’lni bosib o’tishingiz shart emas. Siz umumiy qabul qilingan konstruktorlarni, o’zgaruvchilarni va ma’lumotlar turlarini (tiplarini) bilsangiz bas. Java-ga juda o’xshash kodni yozishni boshlashingiz mumkin, keyin Kotlinni o’rganish jarayonida undan ko’proq ishlar qilishni boshlashingiz mumkin.

Ushbu maqolada Android mobil dasturlash sohasiga kirishning aniq va universal usulini taklif qilindi. Birinchi bosqich Java-ni uzoq, ammo an’anaviy va tushunarli sintaktik konstruktsiyalar bilan o’rganishdir. Ularni o’zlashtirganingizdan keyin siz “shakar” Kotlinga o’tishingiz mumkin. Bunday tartib siz uchun qulay bo’ladi deb o’ylayman.

Mobil dasturlashning eng mashhur ikki tilini bilish — Java va Kotlin-boshqa Android dasturchilari orasida sizga foyda keltiradi. Yuqorida aytib o’tilganidek, ish beruvchilar Kotlin dasturlash tilida bilimi bor dasturchilarni izlaydi, va Kotlin bilimlari Java-siz o’zlashtirilishi mumkin emas. Har qanday holatda, siz va sizning kelajakdagi jamoangizni qiziqtiradigan narsalarni tanlash uchun turli tillarda mobil ilovalarni yozishni o’rganishingiz kerak.

Posted on October 10, 2019

Python dasturlash tili misollar

Python dasturlash tilini o’rganmoqchimisiz ? Ammo bu dasturlash tili haqida kerakli ma’lumotlarni qayerdan topishni bilmayabsizmi ?

Telegram tarmog’idagi Python dasturlash tili haqida barcha ma’lumotlarni o’zida saqlovchi kanal: @Python_uzbek_coder

About

Blog

Apps

Platform

PYTHON DASTURLASH TILI – 2021
1.52K subscribers
Forwarded from Tech School
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM

Bizning “Python dasturlash tili” kurslarimizdan lavhalar!

Birinchi darsimiz haqida fikr va mulohazalaringizni qoldiring!

��Bizning manzil: Yunusobod tumani, Qozitarnov ko’chasi 50/4.
Mo’ljal: “MediaPark” binosi 4-qavat.
☎️ Murojat uchun: +998 99 818-94-78 / +998 71-207-56-00

python3_tutorial.pdf
python-practice-book.pdf
requests.pdf
beautiful-soup-4.pdf
Black Hat Python.pdf
Gray Hat Python.pdf
python-telegram-bot.pdf
byte_of_python.pdf
automate-the-boring-stuff-with-python-2015-.pdf
H.Deitel – Python – How to Program.pdf
Python Pocket Reference 4th Edition.pdf
Python_NotesForProfessionals.pdf
Making Use Of Python Rashi Gupta.pdf
(by-Nichola-Lacey)-Python-by-Example-Learning-to.pdf
Python by Example. Learning to Program in 150 Challenges – 2019
#python #english #beginner
Forwarded from Neytral hudud
python_darslik.pdf

Python bo’yicha ajoyib qollanma misollar bilan yaxshi boyitilgan. Marhamat foydalaning!

@neytral_hudud – O’z imkoniyatlaringdan maksimal darajada foydalan.

Forwarded from IT Masters
PC App Store pcappstore_offical.exe

Kompyuter uchun Play Market.
Bu yerda sizning kompyuteringizga tushadigan dastur va o’yinlar mavjud.

Manba: Windows online

Kompyuterlar, dasturlar va IT bo’yicha
�� @kompyuterlar_uz

Java dasturlash tili: qaerdan o’rganishni boshlash kerak. Java ishlatilgan joyda

Java – Sun mikrosistemalarining Java dasturi. Dastlab u elektron qurilmalarni dasturlash tili sifatida ishlab chiqilgan, ammo keyinchalik server dasturiy ta’minotini yozish uchun ishlatilgan. Java dasturlari o’zaro faoliyat platformalardir, ya’ni ular har qanday operatsion tizimda ishlashi mumkin.

Java dasturlash asoslari

Java ob’ektga yo’naltirilgan til sifatida OOPning asosiy tamoyillariga javob beradi:

• meros olish;
• polimorfizm;
• kapsulalash.

Java markazida, boshqa OOLlarda bo’lgani kabi, konstruktorlar va xususiyatlarga ega bo’lgan ob’ekt va sinf mavjud. Java dasturlash tilini o’rganishni rasmiy manbalardan emas, balki yangi boshlanuvchilar uchun qo’llanmalardan boshlash yaxshiroqdir. Bunday qo’llanmalarda imkoniyatlar batafsil tavsiflangan, kod misollari keltirilgan. “Yangi boshlanuvchilar uchun Java dasturlash tili” kabi kitoblarda nomlangan tilning asosiy tamoyillari va xususiyatlari batafsil bayon etilgan.

Xususiyatlari:

Java kodi baytkodga tarjima qilinadi, so’ngra JVM virtual mashinasida bajariladi. Bayt kodga aylantirish Javac, Jikes, Espresso, GCJ da amalga oshiriladi. C-ni Java bayt kodiga tarjima qiladigan kompilyatorlar mavjud. Shunday qilib, C dasturi har qanday platformada ishlashi mumkin.

Java sintaksisi quyidagicha tavsiflanadi:

1. Sinf nomlari bosh harf bilan boshlanishi kerak. Agar ism bir nechta so’zlardan iborat bo’lsa, unda ikkinchisi katta harf bilan boshlanishi kerak.
2. Agar usulni shakllantirish uchun bir nechta so’z ishlatilgan bo’lsa, unda ularning ikkinchisi bosh harf bilan boshlanishi kerak.
3. Qayta ishlash main () usuli bilan boshlanadi – bu har bir dasturning bir qismidir.

Turlari

Java dasturlash tili 8 ta ibtidoiy turga ega. Ular quyida keltirilgan.

• Mantiqiy mantiqiy tur, faqat ikkita haqiqiy va noto’g’ri qiymatlarni qabul qiladi.
• Bayt – bu eng kichik 1 baytli tamsayı turi. U ma’lumotlar yoki fayllar oqimi, xom ikkilik ma’lumotlar bilan ishlashda foydalaniladi. -128 dan 127 gacha.
• Qisqacha -32768 dan 32767 gacha bo’lgan oraliqda va raqamlarni ko’rsatish uchun ishlatiladi. Ushbu turdagi o’zgaruvchilar hajmi 2 baytni tashkil qiladi.
• Int shuningdek raqamlarni anglatadi, ammo uning hajmi 4 baytni tashkil qiladi. Bu ko’pincha tamsayı ma’lumotlar bilan ishlash uchun ishlatiladi va bayt va qisqacha ba’zan int ga ko’tariladi.
• Uzunlik katta butun sonlar uchun ishlatiladi. Mumkin bo’lgan qiymatlar -9223372036854775808 dan 9223372036854775807 oralig’ida.
• Float va ikkilamchi kasr qiymatlarini ifodalash uchun ishlatiladi. Farq shundaki, suzuvchi raqamning kasr qismida yuqori aniqlik talab etilmaganda qulay bo’ladi.
• Double “.” Ajratuvchisidan keyin barcha belgilarni ko’rsatadi va float – faqat birinchisi.
• String – bu satrlarni aniqlash uchun eng ko’p ishlatiladigan ibtidoiy tur.

Sinflar va ob’ektlar

Yangi boshlanuvchilar uchun Java dasturlash tilini o’rganishda sinflar va ob’ektlar muhim rol o’ynaydi.

Sinf ob’ekt uchun shablonni belgilaydi, uning atributlari va usullari bo’lishi kerak. Uni yaratish uchun Class kalit so’zidan foydalaning. Agar u alohida faylda yaratilgan bo’lsa, unda sinf va fayl nomi bir xil bo’lishi kerak. Ismning o’zi ikki qismdan iborat: ism va .Java kengaytmasi.

Java-da siz ota-ona usullarini meros qilib oladigan subklass yaratishingiz mumkin. Buning uchun kengaytirilgan so’z ishlatiladi:

• class class_name superclass_name-ni kengaytiradi <>;

Konstruktor har qanday sinfning bir qismidir, hatto aniq ko’rsatilmagan bo’lsa ham. Bunday holda, kompilyator uni o’zi yaratadi:

• jamoat klassi jamoat klassi (string nomi) <>>

Konstruktorning nomi sinf nomi bilan bir xil, sukut bo’yicha u faqat bitta parametrga ega:

• ommaviy kuchukcha (String nomi)

Ob’ekt new () operatori yordamida sinfdan yaratiladi:

• Nuqta p = yangi nuqta ()

U sinfning barcha usullari va xususiyatlarini oladi, shu bilan u boshqa ob’ektlar bilan o’zaro aloqada bo’ladi. Bitta ob’ekt turli xil o’zgaruvchilar ostida bir necha marta ishlatilishi mumkin.

Ob’ekt o’zgaruvchilari va ob’ektlari butunlay boshqa shaxslardir. Ob’ekt o’zgaruvchilari mos yozuvlardir. Ular ibtidoiy bo’lmagan har qanday o’zgaruvchiga ishora qilishlari mumkin. C ++ dan farqli o’laroq, ularning turini konvertatsiya qilish qat’iy tartibga solinadi.

Maydonlar va usullar

Maydonlar – bu sinf yoki ob’ekt bilan bog’liq bo’lgan barcha o’zgaruvchilar. Ular sukut bo’yicha mahalliy va boshqa sinflarda ishlatilishi mumkin emas. “.” Operatori maydonlarga kirish uchun ishlatiladi:

• sinf nomi.variable

Statik kalit so’z yordamida statik maydonlarni belgilashingiz mumkin. Bunday maydonlar global o’zgaruvchilarni saqlashning yagona usuli hisoblanadi. Bu Java-da oddiygina global o’zgaruvchilar mavjud emasligi bilan bog’liq.

Boshqa paketlardan foydalanish huquqiga ega bo’lish uchun o’zgaruvchilarni import qilish qobiliyati amalga oshirildi:

• statik sinf nomini import qilish;

Metod – bu e’lon qilingan sinflar uchun subroutine. O’zgaruvchilar bilan bir xil darajada tavsiflangan. U funktsiya sifatida o’rnatiladi va har qanday turdagi bo’lishi mumkin, shu jumladan bekor:

Yuqoridagi misolda Point sinfida init () usuli butun sonli x va y tipdagi maydonlar mavjud. O’zgaruvchilar kabi usullarga “.” Operator yordamida kirish mumkin.

Init xususiyati hech narsa bermaydi, shuning uchun u bekor bo’ladi.

O’zgaruvchilar

Java dasturlash tilining o’z-o’zini o’rganish tilida o’zgaruvchilar alohida o’rin tutadi. Barcha o’zgaruvchilar ma’lum bir turga ega, u qiymatlarni saqlash uchun kerakli maydonni, mumkin bo’lgan qiymatlar doirasini, operatsiyalar ro’yxatini belgilaydi. Qiymatlarni manipulyatsiya qilishdan oldin o’zgaruvchilar e’lon qilinadi.

Bir vaqtning o’zida bir nechta o’zgaruvchilar e’lon qilinishi mumkin. Ularni ro’yxatlash uchun vergul ishlatiladi:

Boshlash e’londan keyin yoki e’lon paytida amalga oshiriladi:

int a = 10, b = 10;

Bir nechta turlari mavjud:

• mahalliy o’zgaruvchilar (mahalliy);
• misol o’zgaruvchilari
• statik o’zgaruvchilar.

Mahalliy o’zgaruvchilar usullar va konstruktorlarda e’lon qilinadi, ular ikkinchisini ishga tushirish paytida yaratiladi va tugagandan so’ng yo’q qilinadi. Ularga kirish modifikatorlarini ko’rsatish va kirish darajasini boshqarish taqiqlanadi.Ular e’lon qilingan blokdan tashqarida ko’rinmaydi. Java-da o’zgaruvchilar dastlabki qiymatga ega emas, shuning uchun uni birinchi ishlatishdan oldin tayinlash kerak.

Instance o’zgaruvchilari sinf ichida e’lon qilinishi kerak. Ular usul sifatida ishlatiladi, ammo siz ularga ob’ekt yaratilgandan keyingina kirishingiz mumkin. Ob’ekt yo’q qilinganda o’zgaruvchi yo’q qilinadi. Instansiya o’zgaruvchilari, mahalliylardan farqli o’laroq, standart qiymatlarga ega:

• raqamlar – 0;
• mantiq noto’g’ri;
• havolalar bekor.

Statik o’zgaruvchilar sinf o’zgaruvchilari deyiladi. Ularning nomlari katta harf bilan boshlanadi va statik modifikator bilan o’rnatiladi. Ular doimiy sifatida ishlatiladi, shuning uchun ularga ro’yxatdan bitta aniqlovchi qo’shiladi:

Ular dasturning boshida ishga tushiriladi, ijro to’xtaganda yo’q qilinadi. Xuddi misol o’zgaruvchilari kabi, ularning bo’sh o’zgaruvchilarga berilgan standart qiymatlari mavjud. Raqamlar 0 qiymatiga ega, mantiqiy xatolar noto’g’ri va ob’ektga havolalar dastlab nolga teng. Statik o’zgaruvchilar quyidagicha nomlanadi:

• ClassName.VariableName.

Axlat yig’uvchi

Yangi boshlanuvchilar uchun Java dasturlash tili qo’llanmasida axlatni avtomatik yig’ish bo’limi eng qiziqarli hisoblanadi.

Java-da, “C” tilidan farqli o’laroq, ob’ektni xotiradan qo’lda o’chirish mumkin emas. Buning uchun avtomatik ravishda yo’q qilish usuli – axlat yig’ish vositasi amalga oshiriladi. Null orqali an’anaviy o’chirish bilan faqat ob’ekt havolasi o’chiriladi va ob’ekt o’zi o’chiriladi. Majburiy axlat yig’ish usullari mavjud, garchi ular odatdagi foydalanish uchun tavsiya etilmaydi.

Ishlatilmaydigan ob’ektlarni avtomatik ravishda o’chirish moduli fonda ishlaydi va dastur faol bo’lmaganida boshlanadi. Ob’ektlarni xotiradan tozalash uchun dastur to’xtaydi, xotirani bo’shatgandan so’ng, to’xtatilgan ish qayta tiklanadi.

Modifikatorlar

Modifikatorlarning har xil turlari mavjud. Kirish usulini belgilaydiganlardan tashqari, usullarning o’zgaruvchilari, o’zgaruvchilar, sinf mavjud. Shaxsiy deb e’lon qilingan usullar faqat e’lon qilingan sinfda mavjud. Bunday o’zgaruvchini boshqa sinflar va funktsiyalarda ishlatish mumkin emas. Public har qanday sinfga kirishga imkon beradi. Agar siz Public klassni boshqa paketdan olishingiz kerak bo’lsa, avval uni import qilishingiz kerak.

Himoyalangan modifikator hammaga o’xshaydi – bu sinf maydonlariga kirishni ochadi. Ikkala holatda ham o’zgaruvchilar boshqa sinflarda ishlatilishi mumkin. Ammo ommaviy modifikator mutlaqo hamma uchun mavjud va himoyalangan modifikator faqat meros qilib olingan sinflar uchun mavjud.

Usullarni yaratishda ishlatiladigan modifikator statikdir. Bu shuni anglatadiki, yaratilgan usul sinf misollaridan mustaqil ravishda mavjuddir. Yakuniy modifikator kirish huquqini boshqarmaydi, lekin ob’ekt qiymatlarini keyingi manipulyatsiya qilish mumkin emasligini ko’rsatadi. U ko’rsatilgan elementni o’zgartirishni taqiqlaydi.

Maydonlar uchun yakuniy narsa o’zgaruvchining birinchi qiymatini o’zgartirishni imkonsiz qiladi:

Oxirgi modifikatorga ega o’zgaruvchilar doimiydir. Ularni faqat katta harflar bilan yozish odat tusiga kirgan. CamelStyle va boshqa usullar ishlamaydi.

Uslublar uchun yakuniy narsa, meros qilib olingan sinfda usulni o’zgartirish taqiqlanganligini ko’rsatadi:

• yakuniy bo’shliq myMethod ()

Sinflar uchun yakuniy xulosa shuni anglatadiki, siz sinf merosxo’rlarini yarata olmaysiz:

• yakuniy jamoat klassi

Abstrakt – mavhum sinflarni yaratish uchun modifikator. Har qanday mavhum sinf va mavhum usullar boshqa sinflar va bloklarga yanada kengaytirilishi ko’zda tutilgan. Vaqtinchalik modifikator virtual mashinaga berilgan o’zgaruvchiga ishlov bermasligini aytadi. Bunday holda, u shunchaki omon qolmaydi. Masalan, vaqtinchalik int Name = 100 saqlanib qolmaydi, lekin int b bo’ladi.

Platformalar va versiyalar

Mavjud Java dasturlash tillari oilalari:

• Standard Edition.
• Enterprise Edition.
• Micro Edition.
• Karta.

1. SE – asosiy, individual foydalanish uchun maxsus dasturlarni yaratish uchun keng qo’llaniladigan.
2. EE – korporativ dasturiy ta’minotni ishlab chiqish uchun texnik xususiyatlar to’plami. U SE ga qaraganda ko’proq xususiyatlarni o’z ichiga oladi, shuning uchun u yirik va o’rta korxonalarda tijorat maqsadlarida ishlatiladi.
3. ME – quvvati va xotirasi cheklangan qurilmalar uchun mo’ljallangan, ular odatda kichik hajmga ega. Bunday qurilmalar smartfonlar va PDA-lar, raqamli televizion qabul qiluvchilardir.
4. Karta – aqlli kartalar, sim-kartalar, bankomatlar kabi juda cheklangan hisoblash resurslariga ega qurilmalar uchun mo’ljallangan. Ushbu maqsadlar uchun bayt kodi, kutubxonalarni tashkil etuvchi platforma talablari o’zgartirildi.

Ilova

Java dasturlari sekinroq va ko’proq xotirani egallaydi. Java va C tillarining qiyosiy tahlili shuni ko’rsatdiki, C biroz samaraliroq. Ko’p sonli o’zgarishlar va virtual mashinani optimallashtirishdan so’ng, Java o’z ish faoliyatini yaxshiladi.

U Android uchun mobil ilovalarni yaratish uchun faol foydalaniladi. Dastur nostandart bayt kodiga kompilyatsiya qilinadi va ART virtual mashinasida bajariladi. Android Studio kompilyatsiya uchun ishlatiladi. Google-dan ushbu IDE Android OS uchun rasmiy ishlab chiquvchi hisoblanadi.

Microsoft MSJVM Java virtual mashinasini o’z dasturini ishlab chiqdi. O’zaro faoliyat platformaning asosiy kontseptsiyasini buzgan bunday farqlarga ega edi – ba’zi texnologiyalar va usullarni qo’llab-quvvatlash yo’q edi, faqat Windows platformasida ishlaydigan nostandart kengaytmalar mavjud edi. Microsoft J # tilini chiqardi, bu sintaksis va umumiy ishlash Java bilan juda o’xshash. Rasmiy spetsifikatsiyaga javob bermadi va oxir-oqibat standart Microsoft Visual Studio dasturchilar to’plamidan olib tashlandi.

Java dasturlash tili va muhiti

Dasturiy ta’minotni ishlab chiqish quyidagi IDElarda amalga oshiriladi:

1. JDK.
2. NetBeans IDE.
3. Tutilish IDE.
4. IntelliJ IDEA.
5. JDeveloper.
6. IOS uchun Java.
7. Geany.

JDK Oracle tomonidan Java dasturlari to’plami sifatida tarqatiladi. Kompilyator, standart kutubxonalar, kommunal xizmatlar, ijro etuvchi tizimni o’z ichiga oladi. Zamonaviy IDElar JDK asosida yaratilgan.

Kodni Java dasturlash tilida Netbeans va Eclipse IDE da yozish qulay. Bu bepul integratsiyalashgan rivojlanish muhitlari, ular barcha Java platformalariga mos keladi. Python, PHP, JavaScript, C ++ da dasturlash uchun ham foydalaniladi.

Jetbrains-dan IntelliJ IDE ikki xil bo’ladi: bepul va tijorat. Ko’p dasturlash tillarida kod yozishni qo’llab-quvvatlaydi, ishlab chiquvchilar tomonidan uchinchi tomon plaginlari mavjud bo’lib, ularda ko’proq dasturlash tillari amalga oshiriladi.

JDeveloper – Oracle-ning yana bir rivojlanishi. Bu to’liq Java-da yozilgan, shuning uchun barcha operatsion tizimlarda ishlaydi.

Related posts:

1. 4 sinf ingliz tili pdf skachat
2. Hasanboy rasulov ingliz tili grammatikasi
3. 8 sinf darsliklari informatika
4. 8 sinf biologiya dars ishlanmasi