Туш Табири Тушда Бош Кийим Куриш – Скачать mp3 бесплатно
Бунинг устига динимизда Қуръонни фақат юқори томондан эшитинг, деган кўрсатма ҳам мавжуд эмас. Саволда зикр қилинган “фатво”да эса айтарли бирорта далил келтирилмаган. Ваҳоланки, узоқ йиллардан бери Каъбатуллоҳ масжиди ва бошқа масжидларнинг иккинчи қаватида туриб, пастда бўлган биринчи қаватдаги қироатни эшитилади. Уламолардан ҳеч ким ҳозиргача, қироат пастдан келяпти, деб буни инкор қилгани йўқ.
Tushda kiyimsiz bolsa
juárez cruz azul. toshkent toqimachilik yengil sanoat instituti kirish ballari 2022. profnavigator ru kasbim kelajagim profnavigator uz. xorij kinolari uzbek tilida 2018. godzilla 2 uzbek tilida maxluqlar qiroli. buzzfeed blackpink quiz. suzuki access 125 bluetooth. buzzfeed disney dress quiz. uz coders royxatdan otish uzbek. aao huzur tumko ringtone. why did kelsey leave buzzfeed. egizaklar uchun tugilgan kun tabriklari. usmonov fizika qollanma skachat. buxorocha shox qoshiqlar. uzmobile tungi cheksiz internet haqida. salomatlik va gozallik. your time rebus puzzle answer. sifat soz turkumi slayd. tugilgan kuningiz bilan onajonim tabriklayman. fizika krossvord ozbekcha. my ucell uz. lada vesta avtoelon uz. golib hind kinosi ozbek tilida. elvin va burunduqlar 4 ozbek tilida. notogri burilish 6 uzbek tilida skachat. ogri hind kinosi. amazon fba uzbekistan. islomiy maruzalar 2022. 9 sinf fizika nazorat ishi daftari. zamonaviy qoshiqlar skachat. ozim hofiz sevgan yorim toyida minus. kozlaring mayus film skachat.
kochaga chiqsam taksi yoq mp3
chegarasiz 4 uzbek tilida kino skachat. . brain puzzles for kids. . Yerning ichki tuzilishi va tektonik jarayonlar. . coronavirus info uzbek. . eng chiroyli ismlar ogil bolalar. kiyimsiz bolsa tushda. trumps social media stock. . abdulla oripov ozbekiston sheri skachat. . lil uzi vert – top. . buzzfeed list quiz. . suzuki jimny 2nd hand price philippines. . school doesnt teach life quotes. . shape puzzles for preschoolers. . meaning of juz in quran. kiyimsiz bolsa tushda. buzzfeed fall out of love. . qoshib yozish imlosi. . lil uzi 1 2 3 lets go. . yonalishli taksi. . cuz because. . ulugbek qodirov hozir qayerda. . prime minister of uzbekistan 2022. . boyvachcha millioner hind uzbek. . gallaorol tumani ob havosi. . américa vs cruz azul final. . osman navruzov bir dostim klip skachat. . peruzzi songs. .
suzuki violin book 7 pdf free download qoyilmaqom oyinchi uzbek tilida kino uzbekistan tourism cost shoxruz abadiya san gozallar gozalisan mp3 skachat sterile gauze pads of different sizes fitna hind kino uzbek tilida qarol kino uzbek tilida shahlo salayeva – orgat klip skachat sozlashgich ruscha ozbekcha kitob stage terms crossword puzzle answer key uzun i̇nce bir yoldayım nota puzzle storage bags 8 sinf fizika masalalar javoblari bilan galati hayvonlar joshqin jonibekov yanada skachat parlamentarni kanal rtcg uzivo isuzu idss nexiq Bu kun yangiliklari ZOR TV 2022 amir temur ogitlari kitob sinov abt uz 2017 kuz qish futbol tv uz jonli efir smotret besplatno captain marvel kino uzbek tilida buzzfeed twilight character quiz
- kiyimsiz bolsa tushda
- kiyimsiz bolsa tushda
- kiyimsiz bolsa tushda
- kiyimsiz bolsa tushda
- kiyimsiz bolsa tushda
soz yasovchi qoshimchalar 3-sinf. openinfo uz. suzuki ignis 2017 review. Oz-ozini tolqin. weather in abruzzo in october. yakuza: like a dragon save editor. yakuza 3 substories worth it. discover invest uzbekistan. what book am i buzzfeed. bolish amalining manosi. ruhshunos serial uzbek tilida. cholpon hayoti va ijodi ppt. buzz lightyear dad. 10 inr to uzbekistan currency.
kiyimsiz bolsa tushda. 8-sinf ozbekiston davlati va huquqi asoslari javoblari. . suzuki bolt pattern atv. . alineación de cruz azul vs pachuca 2022. . arab tilidan ozlashgan sozlar lugati. . nilufar usmonova qoshiqlari. . alp navruz wikipedia. . grantlar uz kanada. . lil uzi vert first song 2012. . 6-sinf biologiya imtihon javoblari 2022. kiyimsiz bolsa tushda.
ob-havo uz navoiy nurota. uzbek kitoblar. Fizika uzoqov yechimlari. dr breugelmans uz brussel. mehmondostlik odobi haqida matn tuzish. mental arifmetika kopaytirish. poyga oyinlar oynash onlayin. dxarid uzex uz tender. kipriklarim uzbek kino skachat besplatno. buzzfeed hack. things millennials do buzzfeed. garbiy yevropada uygonish davri. ogirlangan orzu korea seriali. otkinchi baxt kino uzbek. einstein puzzles online. yolchi yulduz muhabbat mp3. tektonik kollar. trials partner crossword clue. yol poyini qurish. evos uzbekistan. adminlar oilasi multfilm ozbek tilida. toygacha shoxlik kino aktyorlari. uyda yolgiz uzbek tilida. tarjima kinolar ozbek tilida 2022 hd 1080. boyka 3 uzbek tilida hd. zapallar uzbekcha video yangi skachat. feruza normatova haqida biografiyasi. how long is yakuza kiwami 2. happy new year uzbek tilida. qoshaloq zarba uzbek tilida skachat. ozinduksiya eyuk formulasi. batman jokerga qarshi ozbek tilida. sanoqli va sanoqsiz toplam. kok kit oyini. sammoi uz test ingliz tili. sevgi sherlari mp3. monterrey vs cruz azul boletos. oyinlar olami skachat 2022. uaz uz narxi.
- t 34 uzbek tilida tank kino
- buzzfeed details
- shox mp3
- 8 SINF Ozbekiston tarixi ish reja
- uz movie tarjima kinolar 2022
juz amma book
zohirshoh jorayev da da mp3 skachat besplatno. . tushda egizak farzand korish tabiri. . le regioni ditalia. . orta asyanın en eski kültür merkezi. . tuzlaspor bursaspor u19 livescore. . qishloq xojaligi mahsulotlarini qayta ishlash. . masrur usmonov fizikadan masalalar toplami. . tarjima fantastik kinolari uzbek tilida yangi hd. .
navroz haqida malumot
yakuza 0 gameplay. yakuza kiwami racist. surating qolimda qoldi mp3 skachat. samdchti uz moodle samdchti. hijobli kelin koylaklar 2022. kokrak kattalashtirish kremi. monica cruz and penelope. hayz korish haqida. uwed moodle uz. Abdulhamid songi imperator 26 qism uzbek tilida. tana azolari rus tilida. trening soʻzining manosi. sherzod uzoqov – chaq-chaqi mp3 skachat. how to frame a puzzle with modge podge. yakuza kiwami chapter 8 walkthrough. uchuvchi kino ozbek tilida. texnikum edu uz yonalishlari. Gunesh qizlari 26 qism uzbek tilida. quran juz. music buzz. tezlik asiri ozbek tilida hd 720. boron kino. over publicized crossword puzzle clue. 2007 suzuki grand vitara tire size. olcha uz redmi note 10 pro. backpacking uzbekistan. ozbekiston madhiyasi skachat. planeta42 computer puzzle. central election commission of uzbekistan. man kochangdan otaman tekst. uzbek film kinostudiyasi. peruzzi dmw. risolat ozbek tilida. buzzfeed uk contact.
buzzfeed celebrity interview questions. auzu billahi sami ul aleem minashaitan nirajeem. 7-sinf tasviriy sanat test. fairouz restaurant. oliy talim vazirligiga murojat. hijob romol urash usullari. soz oyini skachat qilish. birinchi raqamli hammol uzbek. silk road uzbekistan history. qoshiqlar 2022 mp3 skachat yangi xit besplatno. buzz lightyear of star command episode 1. oğuz atay tutunamayanlar olric.
Туш Табири Тушда Бош Кийим Куриш – Скачать mp3 бесплатно
Для вашего поискового запроса Туш Табири Тушда Бош Кийим Куриш мы нашли 50 песен, соответствующие вашему запросу. Теперь мы рекомендуем загрузить первый результат Туш табири Тушда бош кийим куриш который загружен UZBLOG TV размером 2.37 MB, длительностью 1 мин и 48 сек и битрейтом 192 Kbps.
Обратите внимание:
Перед загрузкой вы можете послушать любую песню, наведите курсор и нажмите «Слушать» или «Скачать» для загрузки mp3-файла высокого качества. Первые результаты поиска – с YouTube, которые будут сначала преобразованы, после чего файлы можно загрузить, но результаты поиска из других источников могут быть сразу же загружены в MP3 без какого-либо преобразования.
Слушают сейчас
Туш Табири Тушда Бош Кийим Куриш
Музыка На Заставку Концерта 23 Февраля
See You Again 320Kbps High Quality Ringtone
Голос Парня Голосовое Сообщение
Знаменитая Ночная Бабочка Ляля Колобок
Hercai Dizi Müziği I Çimdeki Yangın
Ярослава Дегтярёва Это Нормально
Winx Club Opening
Покажи Мне Любовь Speed Up
Я Отключаю Телефон Speed Up
Mask Off Instrumental 1 Hour
Обучающий Урок Как Менять Скин В Майнкрафт
Песни Быстрые С Текстом
Xo Xo Lovely Love
Девочка Из Девяностых
Амир И Кристина
Rammstein Sonne Remix By Clawfinger
Скачивают
Паркур Новое Движение
Работа Духовыми Манками На Утку Высший Пилотаж
Otamurod Nurmetov Tilab Oldim Do St
Басы Для Колонок Jbl 1 Проверь Свою Колонку На Басс
Vefa Serifova Ziko Zs Bir Kelme Rap Version
6Arelyhuman Hands Up Ft Kets4Eki Official Music Video
Кот В Сапогах Слышит Свист Смерти Мем
В Главных Ролях Мемы
Песня Служить России Военный Парад Красной Площадь Патриотические Песни
Игорь Ашуров Лучшая Моя Премьера Клипа 2020
Бомбовая Грузинская Песня Хит Кавказа
Mirelem Mirelemov Sene Mektub Yazacam
Ice Scream 7 Official Soundtrack Labrats Keplerians Music
Андрей Леницкий Дышу Тобой Slowed
Ghoul Primigenios Sped Up
Runway Stunna Girl Sped Up
Классная Песня Защитникам Отечества Послушайте
Сергей Шнуров Новый Привет Морриконе Slowed
Hidoyat.uz
Эркак киши бош кийимсиз намоз ўқиши мумкинми? Шунга ойдинлик киритиб берсангиз.
Асосий саҳифа FAQ Эркак киши бош кийимсиз намоз ўқиши мумкинми? Шунга ойдинлик киритиб берсангиз.
Эркак киши бош кийимсиз намоз ўқиши мумкинми? Шунга ойдинлик киритиб берсангиз.
Чоп этилди Fevral 26, 2019 Эркак киши бош кийимсиз намоз ўқиши мумкинми? Шунга ойдинлик киритиб берсангиз. da fikr bildirishni o’chirish
Бисмиллаҳир роҳманир роҳим.
Намоз банданинг Аллоҳ таоло ҳузурида туришидир. Унда киши энг чиройли ва кўркам кийимларини кийиб туриши мақсадга мувофиқ. Зотан, Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам, саҳобаи киромлар, аҳли солиҳ уламолар ва ўтган барча улуғлар намозни бош кийим билан адо этишни одат қилишган.
Қолаверса, Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилган:
يَا بَنِي آَدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ
яъни: “Эй, Одам авлоди! Ҳар бир масжид (намоз) олдидан зийнатларингизни (кийиб) олингиз!”, (Аъроф сураси, 31-оят).
Муфассирлар ушбу оятдаги зийнатдан мурод – киши учун виқор бағишлайдиган кийимлар эканига иттифоқ қилишган.
Кўплаб мўътабар уламолар бундан бир неча аср муқаддам ўз китобларида ушбу масалага тўхталиб, унинг ҳукмини очиқ-ойдин ёзиб кетганлар. Жумладан: Аллома Ҳаскафий ўзининг “Дуррул мухтор” китобида намоздаги макруҳ амалларни санаб, шундай деган:
وَصَلَاتُهُ حَاسِرًا رَأْسَهُ لِلتَّكَاسُلِ, وَلَا بَأْسَ بِهِ لِلتَّذَلُّلِ ، وَلَوْ سَقَطَتْ قَلَنْسُوَتُهُ فَإِعَادَتُهَا أَفْضَلُ إلَّا إذَا احْتَاجَتْ لِتَكْوِيرٍ أَوْ عَمَلٍ كَثِيرٍ
яъни, “Намозхон (бош кийим кийишга) эринчоқлик қилиб, ялангбош ҳолда намоз ўқиши намознинг макруҳларидандир. Агар ўзини хокисор тутиш учун шундай қилса, зарари йўқ. Агар бош кийими (намоз асносида бошидан) тушиб кетса уни қайтариб олиши афзалдир. Лекин, уни ўрашга ёки кўп ҳаракат қилишга эҳтиёж бўлса, бундай қилмайди”.
Қолаверса, бош кийим билан намоз ўқиш одоб, намозга ҳурмат ҳисобланади. Шунинг учун намозни бош кийим билан ўқиш афзал. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar
МАҚОЛАЛАР
Бобурнинг советлар яширган фиқҳий рисоласи Тарихий китобларда Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг шоҳлик, саркардалик ва олимлик истеъдодидан ташқари фиқҳ …
Заҳириддин Муҳаммад Бобур ҳақида 14 факт Ҳар бир халқнинг тарихий, маданий-миллий қиёфасини аниқ белгиловчи улуғ шоҳлари, …
Интернет луғати. BitTorrent BitTorrent – Торрент – Интернет фойдаланувчилари компьютерлари ўртасида тўғридан-тўғри маълумот …
Алишер Навоий – миллат фахри Ватан, миллат, истиқбол учун қайси насл ва авлод қандай эзгу …
Маънавият мулкининг мутафаккири Сўз мулкининг султони Ҳазрат Алишер Навоий ижоди мисли бир уммонки, …
Ризқ бўлган балиқ Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумо ҳижратнинг саккизинчи йилида қилинган Сифул-баҳр …
САВОЛИМ БОР
Бисмиллаҳир роҳманир роҳим.
Намоз ўқимоқчи бўлган киши қуйидаги тартибга амал қилади:
– Қўлини енгидан чиқариб, қулоқ баробарида кўтаради ва ният қилиб, чўзмасдан “Аллоҳу акбар”, деб такбир айтади (“Аллоҳ” лафзидаги “а” товушини чўзиб “Аааллоҳ” деса, ёки “Акбар” сўзидаги “а” товушини чўзиб “Ааакбар” деса, ёки “ба” товушини чўзиб “Акбааар” деса, намозга кирган бўлмайди, яъни намози бузилади).
– Такбири таҳримадан сўнг дарҳол ўнг қўлни чап қўли устига қўйиб, уларни киндик остида боғлайди ва қуйидаги “Сано” дуосини ўқийди:
سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ وَتَبَارَكَ اسْمُكَ وَتَعَالَى جَدُّكَ وَلَا إِلَهَ غَيْرُكَ
– Имом ҳам, унга иқтидо қилган ҳам “Сано”ни ўқийди.
– Имом қироат учун ичида “Аъузу биллаҳи минаш-шайтонир рожийм”ни айтади, лекин уни имомга иқтидо қилувчи айтмайди. Намозга кечикиб қўшилган киши, қолиб кетган ракатини ўқиётганда “Аъузу”ни айтади. “Аъузу” фақат биринчи ракатда айтилади.
– “Бисмиллаҳ”ни (имом ёки ёлғиз ўқувчи) ичида айтади имомга эргашган киши эса айтмайди. “Бисмиллаҳ” ҳар бир ракатда “Фотиҳа”дан олдин айтилади.
– Имом “Фотиҳа”ни ўқийди, эргашувчилар жим туриб тинглайдилар. Имом ҳам, иқтидо қилган ҳам ичида “Омин”ни айтади.
– Кейин битта сура ёки учта оят ўқийди.
– Такбир айтган ҳолда хотиржам руку қилади. Боши билан орқасини текис қилади, тиззаларини бармоқлари билан ушлаб туради. Бармоқлар ораси очиқ бўлади. Рукуда уч марта “Субҳана роббиял азим”, дейди. Бу энг ками. Имом руку ва сажда тасбеҳларини қавмга малол келтирадиган даражада кўпайтирмайди. Қавмни малоллантириш макруҳ ҳисобланади. Ёлғиз ўқувчи тоқ қилиб учтадан ошириши мустаҳаб.
– Имом ёки ёлғиз ўқувчи “Самиъаллоҳу лиман ҳамидаҳ”, деб бошини рукудан кўтаради, кейин “Роббана лакал ҳамд”, деб хотиржам тик туради (муқтадий фақат “роббана лакал ҳамд”ни айтади).
– Такбир (“Аллоҳу акбар”) айтиб саждага кетади. Аввал тизза, кейин қўл, кейин икки кафти ўртасига бошини қўяди. Бурун ва пешонаси билан хотиржам сажда қилади. Саждада уч марта “Субҳана роббиял аъла”, дейди. Бу энг ками. Эркаклар, агар тиқилинч бўлмаса, сажда пайтида қорнини тиззасидан, билакларини биқинидан узоқ тутади. Сажда ҳолатида оёқ ва қўл бармоқлари қиблага қараб йўналган бўлади (аёл киши қорнини сонига ёпиштиради). Икки сажда ўртасида, хотиржам ҳолатда, қўлларини сонини устига қўйиб (бармоқ учлари тизза баробар бўлади), ўтиради. Яна такбир айтиб, хотиржам сажда қилади. Саждада уч марта тасбеҳ (“Субҳана роббиял аъла”) айтади.
– Такбир айтиб бошини саждадан кўтаради. Қўли билан ерга таянмасдан ва тоқ ракатларда ўтириб қолмасдан туради.
– Иккинчи ракат ҳам биринчиси каби бўлади. Лекин, иккинчи ракатда “Сано” ўқилмайди, “Аъузу” айтилмайди.
– намозхон иккинчи ракатнинг саждасини қилиб бўлгач, чап оёғини ётқизиб устига ўтиради, ўнг оёғини тикка қилиб, бармоқларини қиблага қаратиб ўтиради. Қўлини сонининг устига ўз ҳолича қўяди. Аёл киши ҳар икки оёғини ётқизиб, думбаси устига ўтиради, чап оёғини ўнг оёғи остидан чиқаради.
– Ибн Масъуд ривоят қилган “Аттаҳийят” дуосини ўқийди. Биринчи қаъдада “Ташаҳҳуд”га бошқа нарса қўшилмайди.
– Аввалги икки ракатдан кейин фақат “Фотиҳа”ни ўқийди, зам сура ўқилмайди (Бу гап фақат фарз намозларига тегишли. Витр ва нафл намозларининг барча ракатларида фотиҳа билан зам сура ўқилади).
– Тўртинчи ракатга ўтириб “Аттаҳийят” дуосини ўқийди,
– Пайғамбаримизга салот ва салом айтади
– Қуръон ва суннатдаги дуоларни қилади.
– Ўнг ва чапга салом беради. “Ассаламу алайкум ва роҳматуллоҳ”, дейди. Қайси томонига салом берса, ўша томонда турганларга салом беришни ният қилади. Шу билан икки ракатли намоз тугайди. Тўрт ракатли намозлар ҳам худди шу тартибда кетади, яъни, иккинчи ракатни “Ташаҳҳуд”ини ўқигач, саловатга ўтмайди ва ўрнидан туриб юқоридаги тартибда 3-4-ракатларни ўқийди (“Мароқил фалаҳ”). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Ҳаж умрадан афзал ҳисобланади. Бу умра Рамазонда қилинган бўлса ҳам ва унда охирги ўн кунлик қиёми, эътикофи бўлса ҳам ҳукм шундайлигича қолади. Бунга Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламнинг қуйидаги сўзлари далолат қилади:
” اَلْعُمْرَةُ إِلَى الْعُمْرَةِ كَفَّارَةٌ لِمَا بَيْنَهُمَا، وَالْحَجُّ الْمَبْرُورُ لَيْسَ لَهُ جَزَاءٌ إِلَّا الْجَنَّةُ ” )رواه البخاري ومسلم.(
“Умра кейинги умрагача бўлган (кичик) гуноҳларга каффаротдир. Ҳажжи мабрурнинг мукофоти фақат жаннатдир” (Имом Бухорий ва Муслим ривояти). Яна Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаж тўғрисида марҳамат қилиб айтадилар:
” مَنْ حَجَّ فَلَمْ يَرْفُثْ وَلَمْ يَفْسُقْ عَادَ كَيَوْمِ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ ” (رواه البخاري ومسلم).
“Ким ҳаж қилиб, фаҳш сўзларни сўзламаса ва фисқ ишларни қилмаса, онадан туғилган кунидагидек (гуноҳлардан пок) бўлиб қайтади” (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти).
Юқорида мутлақ ҳаж ва Рамазонда қилинган умрани қиёсладик. Фарз ҳажни эса умуман умра билан қиёслаб бўлмайди. Чунки ҳажнинг ҳукми фарз, умра эса суннати муаккададир.
Рамазон ойида қилинган умра ҳақида Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қиладилар:
” عُمْرَةٌ فِي رَمَضَانَ تَعْدِلُ حَجَّةً مَعِي “
“Рамазондаги умра мен билан қилинган ҳажга тенг келади” (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти).
Ушбу ҳадиси шарифда Рамазонда қилинган умра Пайғамбар алайҳиссалом билан қилинган ҳажга тенг эканлиги баён қилинмоқда. “Ҳажга тенг келади”, деган сўзни уламоларимиз “ҳажнинг савобига тенг келади”, деб тушунтирадилар. Лекин айнан мана шу умра зиммага фарз бўлган ҳажнинг ўрнига ўтмайди. Бу масалада ҳамма уламолар якдил фикрдалар. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Динимизда мўмин-мусулмонлар Рамазон ойи рўзасини тутишга буюрилганлар. Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилади:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ (سورة البقرة/183).
яъни: “Эй, имон келтирганлар! Сизлардан олдинги (уммат)ларга фарз қилингани каби сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди, шояд (у сабабли) тақволи бўлсангиз” (Бақара сураси, 183-оят).
Рамазон ойида рўза тутиш Исломнинг беш асосий устунларидан биридир.
عَنِ ابْنِ عُمَرَ رضي الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم “بُنِيَ الإِسْلَامُ عَلَى خَمْسٍ: شَهَادَةِ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ، وَإِقَامِ الصَّلَاةِ، وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ، وَالحَجِّ، وَصَوْمِ رَمَضَانَ” (رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ وَمُسْلِمٌ).
Ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ислом беш нарса устига қурилгандир: “Лаа илаҳа иллаллоҳ ва анна Муҳаммадан Расулуллоҳ” калимаси, намозни адо этиш, закот бериш, Байтуллоҳни ҳаж қилиш, Рамазон рўзасини тутиш”, дедилар (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти).
Рамазон рўзаси соғлом, муқим, оқил ва балоғатга етган ҳар бир мусулмонга фарздир. Рўза тутишни ният қилиш, рўзани бузадиган амаллардан узоқ бўлиш ва аёлларнинг ҳайз ва нифосдан пок бўлишлари рўзанинг тўғри бажариш шартларидан саналади.
Рамазон рўзасини тутган банда бўйнидаги бандалик мажбуриятни бажарган бўлади ва охиратда Аллоҳ таоло томонидан улуғ мукофот ва ваъда қилинган неъматларга эришади. Уни адо этишга лаёқатли бўла туриб, тарк қилган киши эса қаттиқ гуноҳкор бўлади ва охиратда азобга қолади. Ривоятларда Рамазон рўзасини узрсиз қолдирган кимса бутун умр рўза тутса ҳам, ўша қолдирган бир куннинг ажрини топа олмаслиги таъкидланган.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه عَنِ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ : “مَنْ أَفْطَرَ يَوْمًا مِنْ رَمَضَانَ مِنْ غَيْرِ مَرَضٍ وَلاَ رُخْصَةٍ ، لَمْ يَقْضِهِ صِيَامَ الدَّهْرِ كُلِّهِ إِنْ صَامَهُ (رَوَاهُ النَّسَائِىُّ).
“Кимки узрсиз ва касал бўлмасдан Рамазондан бир кунини рўза тутмай ўтказса, унинг қазосини умр бўйи тутган рўзаси ҳам тўлдира олмайди” (Имом Насоий ривояти).
Касал, мусофир, ҳайз ва нифос кўрган аёллар, рўза тутиш ўзига ёки боласига зарар берадиган ҳомиладор ва эмизикли аёллар кейинчалик қазосини тутиб беради.
Шариатимиз икки тоифа кишиларни рўза тутмасликлари ва унинг ўрнига Рамазоннинг ҳар бир куни учун фидя беришларига рухсат берган:
1) Қарилик сабабли умуман рўза тутишга ярамайдиган, кундан-кунга жисмонан заифлашиб бораётган ёши улуғ кексалар.
2) Сурункали касал бўлиб, одатда тузалишига умид бўлмаган ва рўза тутиш уларнинг саломатлигига жиддий зиён етказиши мумкин бўлган беморлар. (Фидя ҳақида тўлиқ маълумотни қуйидаги линкдан олишингиз мумкин: https://t.me/diniysavollar/287).
Ушбу икки ҳолатга тушмаган мусулмон киши Рамазон рўзасини тарк қилиши ва унинг ўрнига фидя бериши мутлақо мумкин эмас. Рўза тутиш сабабидан иш ёки ўқишда қийинчиликка дуч келиш каби важлар шаръий узрга ўтмайди. Дўстларига ифтор қилиб бериш билан зиммасидаги фарз рўза адо бўлмайди. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Карнайлар машинанинг эшикларига ўрнатилган бўлса, яъни, ён томонда бўлса, улардан Қуръон тиловатини эшитиш жоиз. Чунки бу ҳолатда Қуръоннинг қадрини пастга урадиган ҳеч қандай ҳаракат йўқ. Ён томондаги карнайлардан қироат тинглаш билан ҳеч ким Қуръонни хорлашни ният қилмайди. Зеро Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам амалларнинг ҳукми ниятларга боғлиқ эканини таъкидлаб айтадилар:
إنَّما الأعْمالُ بالنِّيَّاتِ
яъни: “Албатта, амаллар ниятларга боғлиқдир…” (Муттафақун алайҳ, Умар разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган). Фақат Қуръон ўқилаётганда уни тингламасдан бошқа ишлар билан машғул бўлинмаса бўлгани.
Бунинг устига динимизда Қуръонни фақат юқори томондан эшитинг, деган кўрсатма ҳам мавжуд эмас. Саволда зикр қилинган “фатво”да эса айтарли бирорта далил келтирилмаган. Ваҳоланки, узоқ йиллардан бери Каъбатуллоҳ масжиди ва бошқа масжидларнинг иккинчи қаватида туриб, пастда бўлган биринчи қаватдаги қироатни эшитилади. Уламолардан ҳеч ким ҳозиргача, қироат пастдан келяпти, деб буни инкор қилгани йўқ.
Маълумки, Қуръон ўқиш сингари уни тинглаш ҳам жуда савобли иш, агар юқоридаги каби фатволар билан бунинг йўли тўсилса, кўпчилик Қуръон ўрнига бошқа нарсаларни эшитади, булар эса катта эҳтимол билан бекорчи-лағв нарсалар ҳам бўлиши мумкин.
Дарҳақиқат, Қуръони карим Аллоҳ таолонинг каломи, Пайғамбаримизга берилган энг катта мўжизадир. Аллоҳ таоло билан банда ўртасида қанча фарқ бўлса, Қуръони карим ва одамларнинг сўзларида ҳам шунчалик фарқ бор. Ҳатто Қуръони каримни таҳоратсиз ушлаш жоиз эмас.
Қуръонни ҳурматлашдаги биринчи қадам унинг қироатига жим туриб қулоқ солишдир. Бу ҳақда Аллоҳ таоло шундай дейди:
وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآَنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ
яъни: “Қуръон ўқилганда уни тинглангиз ва сукут сақлангиз! Шояд (шунда) раҳм қилингайсиз!” (Аъроф сураси 204-оят).
Иккинчи қадам эса Қуръони карим оятларини тадаббур ва тафаккур қилишдир. Қуръони каримда шундай марҳамат қилинади:
وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآَنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ
яъни: “Ҳақиқатан, Биз Қуръонни зикр (эслатма) учун осон қилиб қўйдик. Бас, эслатма олувчи борми?!” (Қамар сураси 17-оят).
Қуръонга ҳурматнинг ниҳояси унга амал қилишдир. Аллоҳ таоло шундай дейди:
وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا
яъни: “Албатта, агар улар (тўғри) йўлда устувор турганларида, албатта, Биз уларни сероб қилган бўлур эдик” (Жин сураси 16-оят).
Мана Қуръонни қандай ҳурмат қилиш керак!
Қадимдан ота-боболаримиз Қуръони каримнинг ҳурматини жойига қўйиб келишган. Фиқҳ китобларимизда Қуръонга ва илм китобларига оёқ узатмаслик, Мусҳафи шарифни устига бошқа китоблар, ҳатто қалам ҳам қўйилмаслиги таъкидланади.
Биз ҳам бу одобларни қўллаб-қувватлаймиз, лекин масалани қаттиқ олиб одамларга қийинчилик пайдо қилишни ёқламаймиз. Зеро, Қуръони каримга амал қилиш уни эшитишдан бошланади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Динимизда пиёз ёки саримсоқ еб масжидга келишдан қайтарилган. Чунки бадбўй ҳидлардан фаришталар ҳам, одамлар ҳам озор чекади. Фиқҳ китобларимизда бу ишни макруҳ дейилган.
Жобир разияллоҳу анҳу Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қиладилар:
مَنْ أكَلَ البَصَلَ ، والثُّومَ ، والكُرَّاثَ ، فَلا يَقْرَبَنَّ مَسْجِدَنَا ، فَإنَّ المَلاَئِكَةَ تَتَأَذَّى مِمَّا يَتَأَذَّى مِنْهُ بَنُو آدَمَ (رَوَاهُ الامام مُسلم)
яъни: “Ким пиёз, саримсоқ ва дашт пиёзи еса масжидимизга яқин келмасин, чунки фаришталар одамлар азият чекадиган нарсалардан озорланадилар” (Имом Муслим ривояти).
Бу маънодаги ҳадисларни шарҳлаб Аллома Бадриддин Айний шундай дейдилар:
ويلحق بما نص عليه في الحديث كل ما له رائحة كريهة من المأكولات وغيرها وإنما خص الثوم هنا بالذكر وفي غيره أيضا بالبصل والكراث لكثرة أكلهم بها وكذلك ألحق بذلك بعضهم من بفيه بخرأو به جرح له رائحة وكذلك القصاب والسماك والمجذوم والأبرص أولى بالإلحاق
яъни: “…Ҳадисда зикр қилинган (кўкат)ларга ҳар қандай ёқимсиз ҳидли, ейиладиган ёки ейилмайдиган нарсалар киради. Бу ерда хоссатан пиёз, саримсоқ ва дашт пиёзи айтилгани – улар кўп истеъмол қилингани учундир. Баъзилар ўша бадбўй кўкатлар (ейиш ҳукми)га оғзида бадбўй ҳиди бўлган ёки ёқимсиз ҳидли жароҳати бор кишиларни ҳам қўшган. Худди шундай қассоб, балиқчи (яъни, бу касб эгалари иш кийимида масжидга келишса, улардан бадбўй ҳид келиб туради. Тоза-покиза бўлиб келишса зарари йўқ), пес (танасининг кўриниб турадиган жойларида оқ доғлари бор кишилар) ва махов (аъзоларнинг чириши касаллиги бор кишилар) ҳам бу ҳукмга қўшилишга лойиқ” (“Умдатул қорий” китоби)
Юқоридаги бадбўй кўкатларни узрли сабаблар (масалан, касалликка даво сифатида) билан ёки намоз вақти яқинлашганда унутган ҳолда еган киши жамоат намозидан қолишга узрли ҳисобланади. Лекин бадбўй маҳсулотларни истеъмол қилиш узрсиз ёки билиб туриб қилинса, ихтиёрий равишда ўзини жамоатдан маҳрум қиладиган амалга қўл урган бўлади. Бу эса ўзини 27 баробарлик жамоат намози савобдан маҳрум қилишдир.
Аслида пиёз, саримсоқ каби ёқимсиз ҳидли ўсимликларни ҳам ейиш ҳалол ҳисобланади. Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам ваҳий фариштаси Жаброил алайҳиссалом билан мулоқот қилишларини назарда тутиб, унга озор бермаслик учун бу нарсаларни емас эдилар. Лекин умматларига ўзгага озор бермаслик шарти билан уларни ейишга рухсат берганлар. Ҳазрати Умар разияллоҳу анҳу эса одамларга бу маҳсулотларни ҳидини кетказиш учун пишириб ейишни тавсия қилардилар.
Мана шу қисқа савол-жавоб асносида динимиздаги поклик-назофат ва юқори даражадаги дид масаласига гувоҳ бўламиз. Комил мусулмон ўзгаларга қўли, тили ҳатто ҳид билан ҳам озор бермайди.
Демак, жамоат намози ва бошқа одамлар тўпланадиган жойларга кийимларимиз, баданимиз ва оғзимизни поклаб боришимиз, қўшимчасига турли хил хушбўйликлардан фойдаланишимиз Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларидир. Турли хил ёқимсиз ҳидлар келиб турган иш кийимларида, пиёз, саримсоқ, носвой ва тамаки ҳиди анқиб турган ҳолатда масжид ва жамоат жойларида ҳозир бўлиш эса суннатга хилофдир. Чунки Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам хушбўйликларни яхши кўрар, бадбўй ҳидларни эса ёқтирмас эдилар. Ким Аллоҳнинг Расулига итоат қилса, ҳақиқатда Аллоҳга итоат қилган бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar