Farovonlik va Yetishmovchilik haqida maqollar to‘plami
Zo‘rayganga xudo berar,
So‘m temirga — bolg‘a.
Фаровонлик ва етишмовчилик ҳақида мақоллар
Акангда бўлса, сўрайсан,
Уйингда бўлса, ялайсан.
Арпа еган от ўйнар,
Макка еган тот ўйнар.
Ариқ тўймаса, балиқ тўймас.
Балиғи йўқ кўли қурсин,
Кийиги йўқ чўли қурсин.
Бермаса ҳам бой яхши,
Емасанг ҳам мой яхши.
Бир тариқдан бўтқа бўлмас.
Бир товуққа ҳам дон керак, ҳам сув.
Бир қишга қуён чориғи ҳам чидар.
Бирдан икки яхши,
Иккидан уч яхши.
Бозорда биров бахтини сотар,
Биров — рахтини.
Бой бўлиб болтаси йўқ,
Гадой бўлиб — халтаси.
Бор — бақирар,
Йўқ — чақирар.
Бор белгиси ош билан.
Бор — билимтой,
Йўқ — ҳоримтой.
Бор боласига етти ош берар.
Бор бор, деса — топилар,
Йўқ бор, деса — чопилар.
Бор мақтанса, ярашар,
Йўқ мақтанса, адашар.
Бор — сўйилар,
Йўқ — ўйилар.
Бор яраштиради,
Йўқ талаштиради.
Бор ўхшатар,
Йўқ қақшатар.
Бор қариндош — қариндош,
Йўқ қариндош — зиёндош.
Борлик юмуш келтирар,
Йўқлик — уруш.
Борлик яраштирар,
Йўқлик қараштирар.
Борнинг боласи мол деб турар,
Йўқнинг боласи — нон.
Борнинг бор дегани — ботмон.
Борнинг боши оғрир,
Йўқнинг — қорни.
Борнинг оласи кўп,
Йўқнинг — бераси.
Ботқоқнинг кенглиги қурбақага яхши.
Бухорода моли борнинг кўнгли тўқ.
Бўри бўлсин, тўқ бўлсин.
Гадо тўйди — қайқайди.
Гапнинг калтаси,
Арқоннинг узуни яхши.
Дон тўкис — чорва тўкис,
Чорва тўкис — эл-юрт тўкис.
Дунёнинг иши — мири кам икки.
Ер тўйгани — эл тўйгани.
Ёғ е, яланғоч ёт.
Зўрайганга худо берар,
Сўм темирга — болға.
Игна билан қудуқ қазиб бўлмас.
Игна ўз тешигини тиколмас.
Игна ўтган жойдан ип ҳам ўтар.
Игнанинг ишини найза қилолмас.
Игнанинг чизиғи бор,
Ипнинг — узуги.
Ийирли ерда от ўлмас.
Ит ҳам ўз кўчасида ўзини шер билар.
Йиғламоқни мозор бошида кўр.
Йўқни йўндириб бўлмас,
Қушни — қўндириб.
Йўқчилик мард қўлини боғлар.
Йўқчилик тошдан қаттиқ, гўнгдан сассиқ.
Йўққа югрук етолмас.
Йўғон чўзилар,
Ингичка узилар.
Йўғонни йўниб е,
Ингичкани чўзиб е.
Кичик калит катта уйни очар.
Кўзинг борида кўриб қол,
Оёғинг борида юриб қол.
Кўрпангга қараб оёқ узат.
Лойдан ҳолва ажратиб бўлмас.
Мақтанишга мусофирчилик яхши.
Мой айниса, туз солар,
Туз айниса, не солар.
Моллининг моли ўлар,
Молсизнинг неси ўлар.
Мусофирга қиз берма,
Шаҳри — икки,
кўнгли — икки.
Мушук йўғида сичқон тепага чиқар.
Мушукка қанот битса,
Сичқон зоти қурийди.
Овчига гўшт қаҳат эмас,
Ўғрига — мол.
Оёғи катта топганини кияр,
Оёғи кичик — истаганини.
Оз йиртиққа ямоқ бўлмас,
Тешикка — тиқин.
Озган от арғумоқ бўлмас.
Олдингда етакчинг бўлсин,
Орқангда — таянчинг.
Олма тагидан йироққа тушмас.
Осмон — йироқ, ер — қаттиқ.
От битди — қанот битди.
От бўлса, майдон топилар,
От бўлмаса, майдон чопилар.
От бўлмасанг, нима қиласан кишнаб,
Эшак бўлмасанг, нима қиласан ҳанграб.
От — сағридан, қўй — бағридан.
От топгунча эшак мин.
От топилгунча оёқ ҳам улов.
Оти бор — ботир,
Оти йўқ — ётир.
Оти борнинг қаноти бор,
Моли борнинг — бахти.
Отлиққа яёв етолмас,
Икковга биров ботолмас.
Оч уришқоқ келар.
Оч отасини билмас, тўқ тўғралган этни емас.
Оқлик бор жойда оғриқ бўлмас.
Оқлик бўлса, очлик йўқ.
Оғриқ жойини топса,
Олти ой қишлар.
Оғриқ кўпайса, эмчи кўпаяр.
Сенда бўлса, элга ўтар,
Элда бўлса — сенга.
Сигир йўғида эчки ҳам сигир.
Темирчидан кўмир сўрама.
Тиланганнинг тўрваси тўлмас.
Тушлик умринг бўлса, чошлик ҳаракат қил.
Тўкиннинг дўпписи кам.
Тўқ ёмон эмас, йўқ ёмон.
Уйга уй бўйи уйсанг ҳам оз.
Уйдагилар етмас эди,
Туйнукдан тушди кар бало.
Уйдагилар озмиди,
Озмон эшикдан келди.
Уйинг капа бўлсин,
Нонинг катта бўлсин.
Умрим умр бўлди,
Соқолим кўмир бўлди.
Унида бўлса, урвоғига татир.
Уруғингда бўлса, урпоғингга татир.
Фақир бўлсанг, бахмал кий.
Холамнинг ошини ширин қилган
Поччамнинг гўшти.
Шўрванинг бети — ошнинг кети.
Эгачили қизга тўй қайда,
Эчкили қўйга сув қайда.
Эгачим эрга тегди,
Эскиси менга тегди.
Эл тўқ — сен тўқ.
Эл улоғи — эллик.
Элдан томгани — ёмғир ёққани.
Эрда бўлса, йўрғалайди хотин,
Эрда бўлмаса, нима қилади хотин.
Эт бўлмаса — шўрва.
Эт кўрмаганга ўпка тансиқ.
Яланғоч етолган кун эсдан чиқар,
Оч тўйган кун эсдан чиқар.
Ўзбекка ош яхши,
Қозоққа — гўшт.
Ўзингда бўлса, кунда ерсан,
Кишида бўлса — бир кунда.
Ўзингда бўлса, ошайсан,
Қўшнингда бўлса, тилайсан.
Ўзингда йўқ — оламда йўқ.
Ўн ойлик ўздирар,
Тўққиз ойлик тўйдирар.
Ўтнинг қуюғи — сувнинг тиниғи.
Ўқариқда сув семиз.
Қанотсиз қуш учмас,
Сувсиз тегирмон юрмас.
Қарз этма бировдан,
Қутилмайсан ингровдан.
Қозонда бўлса, чўмичга чиқар.
Қора қозон қайнаб турса,
Қизилўнгач куйиб қолмас.
Қорни тўқнинг қайғуси йўқ.
Қоққани қозиғи йўқ,
Егани — озиғи.
Қуи бўлсин, қулочи ёғлик бўлсин.
Қуи эринг бўлсин,
Қуймоқ — емишинг.
Қўй бўлмаса, қий бўлмас.
Қўлдан берганга қуш тўймас.
Қўрада кўрсам, кўнглим тўқ.
Ҳалолдан товуғи йўқ,
Ҳамёнга боқ, ноғора қоқ.
Ҳамма чой — бир ёқ,
Шамма чой — бир ёқ.
Ҳар идиш ўз ичидагини тўкар.
Ҳар супрадан бир кулча.
Ҳар супранинг нони бошқа.
Farovonlik va Yetishmovchilik haqida maqollar to‘plami
Farovonlik va yetishmovchilik haqida eng sara maqollar to‘plami. «Baxt yaxshi kayfiyat, farovonlik, uyg‘unlik, mutanosiblik va vazminlikdir» (Demokrit).
Och otasini bilmas,
To‘q to‘g‘ralgan etni yemas.
Akangda bo‘lsa, so‘raysan,
Uyingda bo‘lsa, yalaysan.
Egachili qizga to‘y qayda,
Echkili qo‘yga suv qayda.
Loydan holva ajratib bo‘lmas.
Har supraning noni boshqa.
Egachim erga tegdi,
Eskisi menga tegdi.
Bor o‘xshatar,
Yo‘q qaqshatar.
El to‘q — sen to‘q.
Och urishqoq kelar.
Ot topilguncha oyoq ham ulov.
Oti bor — botir,
Oti yo‘q — yotir.
Ignaning chizig‘i bor,
Ipning — uzugi.
Osmon — yiroq, yer — qattiq.
Qarz etma birovdan,
Qutilmaysan ingrovdan.
Eldan tomgani — yomg‘ir yoqqani.
Yog‘ ye, yalang‘och yot.
Bir tariqdan bo‘tqa bo‘lmas
Yo‘g‘on cho‘zilar,
Ingichka uzilar.
Buxoroda moli borning ko‘ngli to‘q.
Qo‘rada ko‘rsam, ko‘nglim to‘q.
Otliqqa yayov yetolmas,
Ikkovga birov botolmas.
Ot topguncha eshak min.
Bor qarindosh — qarindosh,
Yo‘q qarindosh — ziyondosh.
Umrim umr bo‘ldi,
Soqolim ko‘mir bo‘ldi.
Haloldan tovug‘i yo‘q,
Birdan ikki yaxshi,
Ikkidan uch yaxshi.
To‘kinning do‘ppisi kam.
Bir qishga quyon chorig‘i ham chidar.
Bor — so‘yilar,
Yo‘q — o‘yilar.
Qanotsiz qush uchmas,
Suvsiz tegirmon yurmas.
Urug‘ingda bo‘lsa, urpog‘ingga tatir.
Har idish o‘z ichidagini to‘kar.
Erda bo‘lsa, yo‘rg‘alaydi xotin,
Erda bo‘lmasa, nima qiladi xotin.
Botqoqning kengligi qurbaqaga yaxshi.
Oqlik bo‘lsa, ochlik yo‘q.
Et ko‘rmaganga o‘pka tansiq.
Bir tovuqqa ham don kerak, ham suv.
Borlik yarashtirar, yo‘qlik qarashtirar
Arpa yegan ot o‘ynar,
Makka yegan tot o‘ynar.
Qoqqani qozig‘i yo‘q,
Egani — ozig‘i.
Igna o‘tgan joydan ip ham o‘tar.
Oldingda yetakching bo‘lsin,
Orqangda — tayanching.
Unida bo‘lsa, urvog‘iga tatir.
Yo‘qni yo‘ndirib bo‘lmas,
Qushni — qo‘ndirib.
Senda bo‘lsa, elga o‘tar,
Elda bo‘lsa — senga.
O‘zbekka osh yaxshi,
Qozoqqa — go‘sht.
Oyog‘i katta topganini kiyar,
Oyog‘i kichik — istaganini.
Zo‘rayganga xudo berar,
So‘m temirga — bolg‘a.
Tilanganning to‘rvasi to‘lmas.
Xolamning oshini shirin qilgan
Pochchamning go‘shti.
Qora qozon qaynab tursa,
Qizilo‘ngach kuyib qolmas.
Qo‘y bo‘lmasa, qiy bo‘lmas.
Moy aynisa, tuz solar,
Tuz aynisa, ne solar.
Yo‘qchilik mard qo‘lini bog‘lar.
Maqtanishga musofirchilik yaxshi.
Bermasa ham boy yaxshi,
Emasang ham moy yaxshi.
Ot bitdi — qanot bitdi.
Bo‘ri bo‘lsin, to‘q bo‘lsin
O‘qariqda suv semiz.
Igna o‘z teshigini tikolmas.
Uydagilar ozmidi,
Ozmon eshikdan keldi.
Ovchiga go‘sht qahat emas,
O‘g‘riga — mol.
Olma tagidan yiroqqa tushmas.
Kichik kalit katta uyni ochar.
Don to‘kis — chorva to‘kis,
Chorva to‘kis — el-yurt to‘kis.
Yig‘lamoqni mozor boshida ko‘r.
Ignaning ishini nayza qilolmas.
Boy bo‘lib boltasi yo‘q,
Gadoy bo‘lib — xaltasi.
Hamyonga boq, nog‘ora qoq.
Borning bor degani — botmon.
It ham o‘z ko‘chasida o‘zini sher bilar.
Borning olasi ko‘p,
Yo‘qning — berasi.
Og‘riq joyini topsa,
Olti oy qishlar.
Yo‘g‘onni yo‘nib ye,
Ingichkani cho‘zib ye.
Gapning kaltasi,
Arqonning uzuni yaxshi.
Qorni to‘qning qayg‘usi yo‘q.
O‘zingda bo‘lsa, oshaysan,
Qo‘shningda bo‘lsa, tilaysan.
O‘zingda bo‘lsa, kunda yersan,
Kishida bo‘lsa — bir kunda.
O‘tning quyug‘i suvning tinig‘i
Ariq to‘ymasa, baliq to‘ymas.
Bor — baqirar,
Yo‘q — chaqirar.
Har to‘kisda — bir ayb.
Gado to‘ydi — qayqaydi.
Qozonda bo‘lsa, cho‘michga chiqar.
Bor maqtansa, yarashar,
Yo‘q maqtansa, adashar.
Oz yirtiqqa yamoq bo‘lmas,
Teshikka — tiqin.
Balig‘i yo‘q ko‘li qursin,
Kiyigi yo‘q cho‘li qursin.
Er to‘ygani — el to‘ygani.
To‘q yomon emas, yo‘q yomon.
Igna bilan quduq qazib bo‘lmas.
Sho‘rvaning beti — oshning keti.
Bor belgisi osh bilan.
Ot bo‘lmasang, nima qilasan kishnab,
Eshak bo‘lmasang, nima qilasan hangrab.
Ko‘zing borida ko‘rib qol,
Oyog‘ing borida yurib qol.
Oti borning qanoti bor,
Moli borning — baxti.
Mollining moli o‘lar,
Molsizning nesi o‘lar.
Bor bolasiga yetti osh berar.
Bozorda birov baxtini sotar,
Birov — raxtini.
Qo‘ldan berganga qush to‘ymas
Borning bolasi mol deb turar,
Yo‘qning bolasi — non.
Qui ering bo‘lsin,
Quymoq — yemishing.
Ko‘rpangga qarab oyoq uzat.
Et bo‘lmasa — sho‘rva.
Musofirga qiz berma,
Shahri — ikki,
ko‘ngli — ikki.
Bor — bilimtoy,
Yo‘q — horimtoy.
Ozgan ot arg‘umoq bo‘lmas.
Bor bor, desa — topilar,
Yo‘q bor, desa — chopilar.
Oqlik bor joyda og‘riq bo‘lmas.
Og‘riq ko‘paysa, emchi ko‘payar.
Ot bo‘lsa, maydon topilar,
Ot bo‘lmasa, maydon chopilar.
O‘zingda yo‘q — olamda yo‘q.
Yalang‘och yetolgan kun esdan chiqar,
Och to‘ygan kun esdan chiqar.
Ot — sag‘ridan, qo‘y — bag‘ridan.
Yo‘qqa yugruk yetolmas.
Borlik yumush keltirar,
Yo‘qlik — urush.
Har supradan bir kulcha.
Bor yarashtiradi,
Yo‘q talashtiradi.
Uyga uy bo‘yi uysang ham oz.
Yo‘qchilik toshdan qattiq, go‘ngdan sassiq
Tushlik umring bo‘lsa, choshlik harakat qil.
Borning boshi og‘rir,
Yo‘qning — qorni.
Iyirli yerda ot o‘lmas.
Faqir bo‘lsang, baxmal kiy.
Mushukka qanot bitsa,
Sichqon zoti quriydi.
Qui bo‘lsin, qulochi yog‘lik bo‘lsin.
Uydagilar yetmas edi,
Tuynukdan tushdi kar balo.
Sigir yo‘g‘ida echki ham sigir.
Dunyoning ishi — miri kam ikki.
Temirchidan ko‘mir so‘rama.
O‘n oylik o‘zdirar,
To‘qqiz oylik to‘ydirar.
Uying kapa bo‘lsin,
Noning katta bo‘lsin.
El ulog‘i — ellik.
Mushuk yo‘g‘ida sichqon tepaga chiqar.
Hamma choy — bir yoq,
Shamma choy — bir yoq.
Sizni ushbu maqola ham qiziqtirishi mumkin
So‘nggi yuklangan mavzular Ko‘p o‘qilgan mavzular Bo‘limlardan birini tanlang