Press "Enter" to skip to content

Shotlandiya milliy liboslari

XII-XV asrga qadar ayollar kiyimlari kiyim-kechakning bir nechta qismidan tashkil topgan: kiyim, yuqori libos, apron, belbog’, bosh, bosh va Shotlandiya poyafzalidir. Pastki ko’ylak juda oddiy va to’piq darajasiga yetdi. Yuqori liboslar tizzagacha biroz balandroq bo’lib, naqsh va bezak bilan bezatilgan edi. Perron asosan jun matodan tayyorlangan va kashta tikilgan va qirg’oq bo’ylab chegaralangan. Belning beliga urg’u berib, bosh kiyimini faqat turmushga chiqqanlar.

Национальный костюм Шотландии

�� 14.3k (70 за неделю) ⏱️ 3 мин. Наверняка каждый человек знает о мужском национальном костюме шотландцев, ведь он непременно содержит самую знаменитую часть одежды – килт. Женские национальные костюмы Шотландии не привлекают и доли такого внимания, ведь они не так сильно отличаются от привычных нам одежд.

Шотландский мужской костюм

Изначально килты носили только горцы, а не все шотландцы. Плотный кусок ткани, обмотанный вокруг бёдер, на талии фиксировался ремнём – такими были средневековые килты. Они были очень удобны в гористом рельефе и дождливом климате Шотландии – не сковывали движений, хранили тепло, сушить их было просто, а вечером они ещё могли послужить пледом. В бою от килта можно было в любой момент избавиться для обеспечения максимальной свободы движения.
Размеры килта со временем менялись, вместо громоздкого большого пришла мода на малые килты, более удобные в носке, которые и сохранились до наших дней.
В шотландском национальном костюме обязательно используется клетчатая ткань – шерстяной тартан, на котором пересекаются различные по цвету, наклону и ширине полосы. При этом каждый шотландский клан имел свой собственный рисунок ткани, по которому людей идентифицировали. Чужую расцветку тартана нельзя было использовать – это считалось серьёзным проступком и строго контролировалось специальными лицами.
Общественное положение незнакомца можно было определить по количеству цветов на тартане:

  • если там было не больше 2 цветов, то их обладатель мог быть фермером или слугой
  • если на килте было 6-7 цветов, то носитель сего был вождём или военачальником.

В наше время насчитывается свыше 6 тысяч оригинальных образцов тартанов, поскольку кроме клановых и родовых расцветок позднее стали придумывать ткани, приуроченные к особым случаям – трауру, юбилею, свадьбе.
Ткань для килта изготавливается и окрашивается по традиции вручную. На неё идёт овечья шерсть и натуральные растительные краски. А вот силуэт и крой классического килта уже несколько столетий остаются неизменными.
Конечно, национальный костюм шотландцев не мог ограничиваться одним килтом, к нему нужен был ещё ряд аксессуаров, подчеркивающих старинные традиции:

  • Не меньше килта известен спорран – так называется сумка-кошель из кожи, которая привешивается возле ременной бляхи.
  • Также необходимы шерстяные гольфы выше колен – хосы, которые защищали ноги мужчин в сильные морозы.
  • Кроме того, в хосы воины прятали скин ду – кинжал, но сейчас обходятся уже без него.
  • Ещё одна функциональная вещица – килтпин – напоминающая меч булавка, крепившаяся для утяжеления к краю килта. Одновременно она могла быть украшением костюма владельца, поэтому часто изготавливалась из драгоценных камней и металлов.

Обувались шотландцы в броги – особые туфли, сделанные из толстой кожи с перфорацией и длинными шнурками.
Венчает шотландский мужской костюм либо барморал, либо тэм-о-шентер – схожие головные уборы. Фактически оба они представляют собой шерстяные береты с помпонами, но помпон у барморала обязательно красный и сзади имеет две шёлковые ленты. Не менее известна и гленгарри – своеобразная пилотка, являющаяся модернизированной формой барморала.

Шотландский женский костюм

Женский шотландский национальный костюм выглядит более традиционно и поэтому менее известен, чем мужской. К тому же он является исключительно достоянием истории – таких современные женщины уже не носят. В старину этот костюм включал несколько элементов.
У шотландок были нижние платья длиною до щиколоток. Покрой этих платьев был довольно простой, без особых изяществ и украшений. Сверху же женщины одевали верхнее платье, которое длиною доходило до колена, но оно уже имело украшения в виде узора из тесьмы. Костюм дополнялся передником, который крепился к верхнему платью выпуклыми овальными металлическими застёжками для одежды – фибулами. Передники делали из хорошей шерсти, по краю украшали традиционной каймой и вышивкой.
Парадные женские костюмы выглядели более нарядно: белоснежная блузка с широкими рукавами сочеталась с корсетом с яркой шнуровкой и объёмной юбкой из того же тартана – образ получался одновременно величественный и женственный. В качестве верхней одежды шотландки носили накидку из шерстяной ткани, которая была украшена меховыми вставками. Помимо этого, использовалась бахромчатая шаль, а по праздникам шотландки укрывали плечи сложенными пополам пледами. В пледы было принято укутываться так, что его задний край оказывался на том же уровне, что и юбка.
На голову шотландки повязывали белый полотняный платок, сложенный треугольником и завязанный под подбородком – нашим женщинам ли не знать? Согласно местным традициям, головными уборами пользовались лишь замужние шотландки, в то время как девушкам положено было ходить лишь с непокрытой головой.

Shotlandiya milliy liboslari

Shotlandiya kiyimlarini ko’rgan kishilar Shotlandiya milliy kostyumi nima deb atalgan? Uning asosiy elementi – belga o’ralgan mato bo’lgan kilt. Erkaklar kiyimining bu elementi kıvrıklaşmaya boshladi va orqasidan bir nechta tokka va bantlar bilan bog’langan edi. U cho’ntaklari bo’lmaganligi sababli, kilt bilan narsalar uchun kichik sumka bor edi. Bu katta adyoldan kelib chiqadi va yaqinda uning pastki qismini ifodalaydi. Shotlandiyalik ayollarning milliy kostyumi erkaklar kostyumining ijodiy uslubini mukammal ravishda to’ldiradi. Boshqacha qilib aytganda, chiziqlar va kafeslar bilan bir xil ranglarda ishlab chiqariladi. Muhim farq yumshoqlik, ayollik va uslubning jozibasi hisoblanadi. Shuni ta’kidlash kerakki, Shotlandiya o’z milliy liboslari bo’lgan tog’li va tog’li hududlarga bo’lingan.

Ayollar milliy liboslari tarixi

XII-XV asrga qadar ayollar kiyimlari kiyim-kechakning bir nechta qismidan tashkil topgan: kiyim, yuqori libos, apron, belbog’, bosh, bosh va Shotlandiya poyafzalidir. Pastki ko’ylak juda oddiy va to’piq darajasiga yetdi. Yuqori liboslar tizzagacha biroz balandroq bo’lib, naqsh va bezak bilan bezatilgan edi. Perron asosan jun matodan tayyorlangan va kashta tikilgan va qirg’oq bo’ylab chegaralangan. Belning beliga urg’u berib, bosh kiyimini faqat turmushga chiqqanlar.

Milliy skots kiyimlari

XVI-XVII asrning ikkinchi yarmidan va XVII asr boshidan beri kostyum biroz o’zgardi. Modeli XVI asrdagi Evropa kostyumlari asosida yaratilgan. Shunday qilib, erkaklar go’daklari kabi, ayollarning etaklari rangli ipdan tayyorlangan tartanlardan tikilgan bo’lib, shunda ular shkalasi yoki chizilgan naqshlari olingan. Har bir klan o’zining ijtimoiy mavqeini belgilovchi o’ziga xos va rangga ega edi. Ayol etaklari barcha modellari umidda keng va bo’sh burchakka ega. Uzunligi aniq emas va tizzadan pastda emas. Bugungi kunda kostyumlarning qisqa modellari mavjud bo’lsa-da. Shotlandiya milliy kiyimida eng yuqori bo’lganligi uchun turli xil yashash joylaridan farqlangan oq ko’ylaklar ishlatilgan. Shunday qilib, vodiylarda u etagiga yopishib olindi va tog’larda ular eskirdi. Bluzga korset qo’yishdi, uning ustiga klan kompozitsiyasi bilan shol qo’yildi. Juda chiroyli ayollar uchun Shotlandiya milliy liboslari. Ushbu kiyim-kechak tartandan qilingan keng miqyosli yubka, keng ko’ylaklari bo’lgan oq kostyum, yorqin naqshli va plashli korsetdan iborat. Plaid chiroyli ko’ylak bilan bog’landi. Bu kiyim oddiy va ajoyibdir.

Milliy skots kiyimlari

Shotlandiyadagi milliy kiyim noyob va juda ajoyib. U kiltdan, kostyumli kamaridan, spontan, tuid ko’ylagi, beret, brugi va kengaygan shlangdan tashkil topgan kostyum shaklida taqdim etilgan. Skotsning kostyumlarini ishlab chiqaradigan mato “tartan” deb ataladi. Odatda, ushbu masalaga gorizontal va vertikal chiziqlardagi bezak qo’llaniladi. Har bir shuhratli Shotland klani o’zining kostyumini o’ziga xos o’ziga xos rangli tarozi bilan bezatadi. Kilt spor bilan birga ishlatilishi kerak. Xalqning Shotlandiya kiyimlarining bu elementi ularning farovonligi va ijtimoiy mavqeiga qarab baholangan edi. Boy Skots, qimmatli mo’yna, metall yoki asl naqshli bezaklar bilan bezashni ma’qul ko’rdi. Qish mavsumida Skotslarimiz – bizning oddiy tushunmovchiliklarimizda, shunchaki juda qattiq trikotajda, shotlandiya erkaklariga kiltsiyada muzlatmasliklariga imkon beradi. Ayniqsa, Skots poyafzaliga, yoki odatda bir necha yo’nalishlarga bog’langan ancha uzun dantellilarga alohida e’tibor beriladi.

Shotlandiyalik ayollar kiyimlari

Shubhasiz, siz ayollarning milliy liboslari haqida hech qanday tasavvurga ega emassiz. Bu odamlarning folklor kiyimi haqida birinchi sinf o’quvchi bilar ekan, ajablanarli joyi yo’q, ayollarning kiyimlari soyada qoldi, chunki bu butunlay mamnun emas. Va u shunday tuyuldi:

  • pastki ko’ylak oddiy kiyim, oyoq bilagini uzunligi;
  • tizza ustki kiyimlari, sovuqda tabiiy yundan tayyorlangan, ortiqcha oro bermay bezaklar;
  • apron;
  • kamar;
  • plash, mo’yna bilan bezatilgan va bo’yniga bog’langan;
  • bosh kiyimlar faqat turmushga yopishgan holda;
  • Oyoq kiyimlari sifatli qo’pol charmdan qilingan va erkaklar poyabzali uslubidan farq qilmagan;
  • amber boncuklar.