Press "Enter" to skip to content

Ona tili fanidan ochiq darslar

Начало ХХ века ознаменовалось появлением в русской литературе двух женских имён, рядом с которыми кажется неуместным слово “поэтесса”, ибо Анна Ахматова и Марина Цветаева – Поэты в высшем смысле этого слова. Именно они доказали, что “женская поэзия”- это не только “стишки в альбом”, но и пророческое, великое слово, способное вместить в себя весь мир. Именно в поэзии Ахматовой женщина стала выше, чище, мудрее.

Таълим / Образование

Ушбу саҳифа орқали рус тили фанидан очиқ дарс ишланмаси ва унга маҳсус тайёрланган видеороликлар билан танишиб, саҳифа сўнгида тақдимот ва тарқатма материалларни юклаб олишингиз мумкин. Файллар tasix тизимида бўлгани учун, компьютердан юклаганингиз учун трафигингиз кетмайди.

Учитель ________________ Утверждаю З.Д. по У.Ч. ________________

Класс: 8 «А» 8 «Б»
Дата:

Русский язык — 8 класс

Тема урока:
А. А. Ахматова. Краткие сведения из биографии.
Стихотворение «Не с теми я бросил землю»

Цели:
Образовательные – познакомить учащихся с личностью и особенностями творчества А.Ахматовой; показать, как исполнена поэмой гражданская и поэтическая миссия Анны Ахматовой, как история страны преломляется и отражается в ее творчестве.

Развивающие – развивать чувство прекрасного, умение читать стихи и эмоционально на них откликаться, совершенствовать навыки анализа поэтического текста, соотнесения его содержания с критической и мемуарной литературой, фактами биографии, имеющими непосредственную связь с данным произведением;

Воспитательные – воспитывать уважение к чувствам другого человека, способность сопереживать, патриотическое чувство, показать пример гражданского мужества.

Средства обучения – тексты стихов А. Ахматовой, опорные конспекты, компьютер, тесты, сообщения учащихся

Методы: – по характеру познавательной деятельности учащихся: репродуктивный, частично-поисковый, исследовательский;

Тип урока – комбинированный.

Блок-схема урока

Этапы урока Время
1 Подготовительный 5
2 Вызов 10
3 Осмысление 15
4 Размышление 10
5 Итог 5

Ход урока

I. Организационный момент. Активизация знаний учащихся.

Начало ХХ века ознаменовалось появлением в русской литературе двух женских имён, рядом с которыми кажется неуместным слово “поэтесса”, ибо Анна Ахматова и Марина Цветаева – Поэты в высшем смысле этого слова. Именно они доказали, что “женская поэзия”- это не только “стишки в альбом”, но и пророческое, великое слово, способное вместить в себя весь мир. Именно в поэзии Ахматовой женщина стала выше, чище, мудрее.

Выполняя предварительное задание, вы познакомились с творческой биографией Анны Андреевны Ахматовой, выучили её стихи. Вы обратили внимание на то, что начало её творчества связано с Серебряным веком русской поэзии, а последние произведения появляются в 60-е годы. – Вспомните, пожалуйста, к какому поэтическому течению принадлежала Ахматова, кто был ее единомышленником? В чем заключалась суть этого течения?

Ответ: Акмеизм, литературное течение, сплотившее таких русских поэтов как Николай Гумилев, Осип Мандельштам. Акмеисты пытались заново открыть ценность человеческой жизни, первоначальную ценность слова. Они передавали внутренний мир лирического героя через психологический жест, деталь.

II. Работа с эпиграфом

Я была тогда с моим народом Там, где мой народ, к несчастью, был (А Ахматова)

III. Индивидуальное сообщение о личности и судьбе А.А.Ахматовой

лето — расстаётся с В. К. Шилейко.

Ей пришлось жить буквально в сторожке, будке, в пригороде Комарово. Но и здесь у неё были друзья, ученики. Один из них – И.Бродский – стал лауреатом Нобелевской премии. В 1956 году был освобождён сын. А.Ахматова снова начинает печататься.

Член Политбюро ЦК ВКП (б) Андрей Жданов 15 — 16 августа 1946 года из докладов (обобщённая стенограмма): Не то монахиня, не то блудница, а вернее блудница и монахиня, у которой блуд смешан с молитвой. Такова Ахматова с её маленькой, узкой личной жизнью, ничтожными переживаниями и религиозно-мистической эротикой. Ахматовская поэзия совершенно далека от народа. Это — поэзия десяти тысяч верхних старой

Кровная связь с Россией особенно резко ощущалась в самые трудные времена, начиная с Первой мировой войны. М.Цветаева называла А.Ахматову “музой плача”. Совсем не просты были отношения Ахматовой с родиной. Здесь она испытала страдания и муки, разделила боль с народом, голосом которого по праву стала. Но для Ахматовой слова “родина” и “власть” никогда не были синонимами. Для нее не было выбора – уехать из России или остаться. Она считала бегство предательством:

Не с теми я, кто бросил землю

На растерзание врагам.

Их грубой лести я не внемлю,

Им песен я своих не дам.

Но вечно жалок мне изгнанник,

Как заключенный, как больной.

Темна твоя дорога, странник,

А здесь, в глухом чаду пожара

Остаток юности губя,

Мы ни единого удара

Не отклонили от себя.

И знаем, что в оценке поздней

Оправдан будет каждый час;

Но в мире нет людей бесслезней,

Стихотворение “Не с теми я, кто бросил землю…” было написано Анной Ахматовой в начале весны 1922 года. Первая строка произведения уже наводит читателя на определённые размышления.

Не с теми я, кто бросил землю

Данная строчка звучит патетически, и поначалу невозможно понять позицию самого автора. То ли русская поэтесса сожалеет о том, что не уехала в своё время за рубеж, то ли осуждает тех поэтов и писателей, которые оставили Родину в тяжёлые в тяжёлые для неё времена, и как бы, отделяет себя от псевдопатриотов, тем самым разграничивая общество на две половины. Такие люди, по её мнению, предатели, поэтому они не могут проживать в России и пользоваться богатыми природными и духовными ресурсами этой великой страны.

Однако невозможно лишь отрицательно воспринимать точку зрения автора. Безусловно, она не одобряет поступка эмигрантов и считает, что навсегда оставить Россию – равносильно предательству. Но параллельно можно услышать также её оценку всему происходящему.

Ей горько и больно за родное государство и в то же время жалко соотечественников, вынужденных покинуть Родину. В одной из строф она называет эмигрантов изгнанниками, которые вызывают жалость так же, как заключённые либо больные. Анна Андреевна понимает, что люди, бежавшие из своей страны, не будучи репрессированными либо изгнанными в силу каких-то обстоятельств, всё-таки имели на это определённые причины. Неспокойная обстановка в Российском государстве заставила их решиться на этот шаг. Однако, не смотря на свою жалость, поэтесса не видит их счастливого будущего, оно, скорее, кажется ей неопределённым. Ахматова считает, что никто на чужбине не сможет обрести счастье.

Соответственно этому наблюдается изменение ритма произведения: плавное течение вдруг резко убыстряется. И вот, кажется, следующие строки несут основную смысловую нагрузку в стихотворении, однако это ошибочное впечатление.

А здесь, в глухом чаду пожара Остаток юности губя, Мы ни единого удара Не отклонили от себя.

Им, безусловно, присуща глубина, поскольку именно в этом месте автор показывает, как живётся в России после революции. Местоимением «мы» Анна Андреевна как бы объединяет всех, кто действительно предан своей Родине и готов её защищать. Это слово является плечами равновесия строфы. Автор рисует образ настоящего патриота.
Основной смысл заключается в последних строчках поэтического произведения.

Вместе с заключением здесь звучит напоминание соотечественникам:
Но в мире нет людей бесслезней, Надменнее и проще нас.
А. Ахматова в своём стихотворении умело передала душевное состояние людей того времени. Её поэзия и по сей день учит истинной любви к Родине.
– В каком стиле написано это стихотворение?

Стихотворение выдержано в высоком стиле: старославянизм «не внемлю», “песен не дам” в значении «не буду посвящать стихов», слова «растерзание».
– Какие противопоставления мы видим в этом произведении?

Противопоставляются не только уехавшие и оставшиеся. “Бросившие” и “изгнанники” — разные люди, и отношение автора к ним различно. К первым сочувствия нет. «Но вечно жалок изгнанник, / Как заключенный, как больной». Конкретно имеются в виду, как можно предположить, литераторы и философы, высланные из Советской России в 1922 г. в качестве враждебного элемента. Политический протест против высылки русской интеллигенции сочетается с величественным приятием собственного жребия. Исторически «оправдан будет каждый час» мучений.

Трагическая судьба России пережита Ахматовой вместе с ней, она разделила участь своей родины. В годы Великой Отечественной войны Ахматова видит свое назначение в том, чтобы стать голосом мужества и скорби, разделить горе своей страны.

Домашнее задание. Выучить стихотворение наизусть

ТЕСТ по творчеству А. А. Ахматовой

1. К какому литературному течению принадлежала А.А.Ахматова:
A) Акмеизму. B) Символизму. C) Имажинизму. D) Футуризму.

2 Анна Андреевна Ахматова — это псевдоним. Какова фамилия поэта:
A) Анна Суворова. B) Анна Горенко. C) Анна Гумилева. D) Другое имя.

3. Лирическая героиня А. Ахматовой совпадает с личностью автора: Да.

4. В чем видит А.А.Ахматова предназначение поэта:
A) Сохранить трагическую национальную память
B) Быть “голосом” совести своего народа, его веры, его правды
C) Петь о любви.
D) Быть “глашатаем”, “главарем” своего времени.

5. Лирика А. Ахматовой, особенно в ее первых книгах, почти исключительно любовная. Это сборники стихов (найдите лишнее):
A) “Четки”. B) “Вечер”. C) “Лебединый стан”. D) “Белая стая”.

6. Лирическая героиня А. Ахматовой:
A) Женщина, окруженная бытом, заботами сердца
B) Боец-революционер
C) Женщина, погруженная в чувства, переживания персональной судьбы.

7. Кто, буквально прочитав ранние лирические откровения героини Ахматовой, публично назовёт самого поэта “полумонахиней-полублудницей” и позаботится, чтобы эти определения прозвучали как тяжёлые политические обвинения Ахматовой в нелояльности по отношению к государству?

8. Какой университет удостоил Анну Ахматову почетного звания доктора философии?

9. Какой поэт, считающий себя учеником Ахматовой, обрёл мировую известность?

4-sinf ona tili fanidan 1 soatlik ochiq dars ishlanmasi Otlarning egalik qo’shimchalar bilan ifodalanishi Ta’limiy

Ta’limiy: otlarning egalik qo’shimchalar bilan ifodalanishinibolalarga o’rgatish, og’zaki va yozma nutq malakalarini oshirish.

Tarbiyaviy maqsad: milliy urf-odatlarimizga muhabbat uyg’otish, o’zaro hurmat, mehr-oqibatli qilib tarbiyalash.

Rivojlantiruvchi maqsad: dunyoqarashni keng mustaqil fikr va mukammal insoniy fazilatlarga ega shaxslarni shakllantirish.

Dars usullari: “Mehmon-mehmon” o’yini, “Aqliy hujum”, kichik guruhlarda musobaqa, klaster.

Darsning jihozi: ko’rgazmali qurolar, ertak qahramonlari maketlari, tarqatmalar, test topshiriqlari, magnitafon, videomagnitfon,televizor.

Darsning tashkiliy qismidan so’ng sinf o’quvchilari stol ustida teskari qilib qo’yilgan kartochkalardan oladilar va undagi yozuvlarga qarab guruhlarga bo’linadilar.

1-guruh-“Tovuchlar”.

2-guruh-“Bo’g’in”.

3-guruh-“Nutq”.

4-guruh-“Alifbo”.

Guruhlar o’zlariga sardor tayinlaydilar.

O’qituvchi o’quvchilarga “Aqliy hujum” qiladi.

-Aziz bolajonlar! O’zbek xalqi haqida gap ketganda dastlab qaysi xislatlari aytiladi?

  • Boajonligi
  • Shirin so’zligi
  • mehnatsevarligi
  • mehmon do’stligi

Mehmon desa oydek to’lib,

Kundek to’lgan o’zbekmiz.

Bir mayizni qirqqa bo’lib,

Ko’ngli to’lgan o’zbekmiz.

-Xalqimizning mehmondo’stligi turli xalqlar tillarida doston. Biz shunday oliyjanob valq farzandi ekanligimizdan faxrlanamiz. Kelig, ushbu g’ururni tuygan holda bugungi ona tili darsimizda “Mehmon-mehmon’ usulida foydalanib, sabog’imizni uyushtirsak…

  • Imtizomli bo’lish;
  • Izlanuvchan va tashabbuskor bo’lish;
  • Vaqtdan unumli foydalanish;
  • O’zaro urmat, o’zgalar fikrini qadrlash;
  • Faol ishtirok etish.

Ushbu qoiydalarga rioya qilgan holda maqsadimiz sari intilaylik. Mehmonlarimiz har bir berilgan to’g’ri javoblar uchun o’z rag’batlarini berib boradilar.

1-mehmonimiz qaysi jonvor ekan?

O’qituvchi: – Tipratikon ko’p “Qo’ziqorinlar” ortiga savollar yozib kelibdi. Bu savollarga javob bersak,”Qo’ziqorinlar”idan berar ekan.

Qo’ziqorin tasviri tushirilgan kartochka ortida savollar bo’lib, guruhlar navbat bilan savollarga javob beradilar.

O’qituvchi: – Agar qalbimizda, yuragimizda ilm-ma’rifat joy egallasa, bilimni puxta o’rgansak, buyuk ajdodlarimiz ruhi ham sho bo’lar ekan. Qani, bilimlarimizni sinab ko’raylik-chi…

2- mehmonimiz qaysi jonvor ekan?

Bolalar: – Quyoncha-u o’rmonda va uylarda yashaydi. Chaqqon, hurkak, quloqlari uzun bo’ladi. Sabzini juda yaxshi ko’radi.

O’qituvchi: – Quyonchamiz”Sabzicha”larga savol tozib, savatchasiga solib kelibdi. Topshiriqlarni bajarib,”Sabzicha”lar to’playlik.

  1. Sabzi:”Bu nima?”o’yinini o’ynang.
  1. Sabzi: Narsa va shaxsning harakatini bildiradi, “Nima qildi?”, “Nima qilyapti?”, “Nima qilmoqchi?” kabi so’roqlarga javob: Bu nima?
  2. Sabzi: Narsa va shaxsning son-sanog’ini bildiradi, qancha? Nechta? Nechanchi? Kabi so’roqlarga javob beradi. Bu nima?
  3. Sabzi:Narsa va shaxsning belgisini bildiradi,Qanday? Qanaqa? So’roqlariga javob beradi.Bu nima?
  4. Sabzi: Narsa va shaxsning nomini bildiradi. Kim? Nima? So’roqlariga javob beradi. Bu nima?
  1. Bu – fe’l so’z turkumi;
  2. Bu – son so’z turkumi;
  3. Bu – sifat so’ turkumi;
  4. Bu – ot so’z turkumi.

Masalan: “Tovushlar” guruhi

Yozayapti fe’l o’ynadi

Bormoqchi dam olmoqchi
2.”Bo’g’in” guruh
Besh o’n

Yeti son to’qizinchi

Yoqimli sifat mayin

Katta kichik
3.”Nutq” guruh
O’qituvchi shirin

Shifokor ot mayin

Gilam kichik
“Bu nima?, Bu nima?’ o’yini yakulanib, guruhlar “sabzicha”lar bilan rag’batlantiriladi.

O’qituvchi; – Bolalar tipratikan va quyonchaning topshriqlarini bajardik. Mehmonimiz hursand bo’lishdi. Keling, 3- mehmonimiz “ayiqpolvon”ningtopshiriqlarini bajarishga kirishaylik. Ayiqpolvon nimani yaxshi ko’radi?

  • Asalni
  • Asalni yana qanday jonzotlar yaxshi ko’radi? Asal qanday toplanadi?
  • Asalarilar, chunki o’zlari mehnat qilib to’playdilar.
  1. Asalari har bir guruhda o’qituvchi istagan narsani olib, so’rashi lozimligini aytadi. (O’qituvchi guruhlar bir donadan ruchka, qalam, chizg’ich va kitob oladi va narsalarniko’rsatib,”Bu nima?” deb so’raydi.)
  • Ruchka – chizg’ich
  • Qalam – kitob
  • Bu mening ruchkam
  • Mening qalamim
  • Mening chizg’ichim
  • Mening kitobim
  • So’zlarga qo’shimcha qo’shish orqali.
  • Qanday qo’shimchalar qo’shish orqali?

-Aziz bolajonlar! Bugun biz siz bilan “otlarning egalik qo’shimchalar bilan qo’lanishi” degan mavzuda suhbatlashamiz.

  • Bolalar o’tgan darsimizda narsa va shaxsning nomini bildirgan so’zlar ot deyilishini, uning qanday so’roqlarga javob bo’lishini bilib oldik. Endi esa kundalik hayotimizda qo’laniladigan so’zlarimizda otlarning egalik qo’shimchalari bilan ifodalanishini o’rganamiz.
  • So’z yasovchi qo’shmchalar, so’z o’zgartiruvchi qo’shimchalar va egalik qo’shimchalardan.
  • M, – mi, – ng, – ing, – si, – I, – miz, – imiz, – ngiz, – ingiz, – lar egalik qo’shimchalaridir. Egalik qo’shimchalari shaxs va narsa-buyumlarning qaysi shaxsga qarashliligini bildiradi.

Bolalar mashq shartini o’qib, topshiriqni bajardilar.

  • Kitobim – kitob o’zak, – imiz egalik qo’shimchasi, ko’plikda.

4 – asalari: – So’zlarni yozing, o’zak va qo’shimchalarni belgilang.

5 – asalari: – Kitobim so’zidagi – im qo’shimchasi qaysi shaxsga tegishligigni bildiryapti? –ing, – I qo’shimchalari-chi?

Guruhlar javob berib, rag’bat uchun “aricha”lar oladilar.

6 – asalari; Ko’rgazmaga qarang. (O’qituvchi tushuntiradi)

  1. Shaxs -m, -im, – imiz
  2. Shaxs -ng, -ing, – ngiz, -ingiz
  3. Shaxs -si, -(lar)i

Shuningdek, o’quvchilar sinf xonasida ko’zga ko’rinib turgan har xil narsalarning nomini aytib, guruhlar egalik qo’shimchalar bilan qo’llaydilar, nechanchi shaxs ekanligi, birlik va ko’plikda ekanini aytadilar.

(Texnik vositalar yordamida manitor-ekranda щедфктштп egalik qo’shimchalar bilan qo’lanishga doir misollar – slaydar ko’rsatiladi.)

Guruhlar bajargan ishlariga qarab rag’bat oladilar.

O’qituvchi: – Ayiqpolvonimiz ham xursand bo’ldi.

4-mehmonimiz olmaxon. U nimani yaxshi ko’rib нунвш,

-Olmaxon ”yong’oqcha”lar ortiga savollar yozib kelibdi. Keeling, uning topshiriqlarini ham bajaraylik.

1-yong’oq: – Mening ertak kitoblarim bor… gapni diktant tarzida yozing. (Bolalar yozadilar.) Yozgan gaplaringizdagi otning egalik qo’shimchasini aniqlabchizing (Bolalar mustaqil bajaradilar. So’ngra slayd orqali yozilgan gapni ko’rib, “kichik ustoz” usulida bir-birlarinitekshirishadi).

2-yong’oq: – Har bir guruhga o’tilgan mavzuni mustahkamlash uchun “test yong’oqchasi” tarqatilsin.

Aqling so’zidagi egalik qo’shimchasi nechanchi shaxsga qarashli?

  1. 1 shaxs
  2. 2 shaxs
  3. 3 shaxs

3-yong’oq: – “Uyga vazifa” deb yozilgan plakatdagi konvertni qarang.

  1. Uyda 161- mashqni bajaring.
  2. Mashq shartiga ko’ra bajarilgach, mashqdagi gaplar mazmuniga mos bitta ixtiyoriy rasm chizib keeling.

Dars yakunida har bir o’quvchi olgan rag’batlari bo’yicha baholanadi. “Kichik hakamlar” va “Sinfning g’olib guruhi” e’lon qilinadi. G’olib guruhi boshqa Guruhlar qarsaklar bilan olqishlaydilar. Dars yakunlanadi.

Do’stlaringiz bilan baham:

Ma’lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2023
ma’muriyatiga murojaat qiling

4-sinf ona tili fanidan 1 soatlik ochiq dars ishlanmasi Otlarning egalik qo’shimchalar bilan ifodalanishi Ta’limiy

Ta’limiy: otlarning egalik qo’shimchalar bilan ifodalanishinibolalarga o’rgatish, og’zaki va yozma nutq malakalarini oshirish.

Tarbiyaviy maqsad: milliy urf-odatlarimizga muhabbat uyg’otish, o’zaro hurmat, mehr-oqibatli qilib tarbiyalash.

Rivojlantiruvchi maqsad: dunyoqarashni keng mustaqil fikr va mukammal insoniy fazilatlarga ega shaxslarni shakllantirish.

Dars usullari: “Mehmon-mehmon” o’yini, “Aqliy hujum”, kichik guruhlarda musobaqa, klaster.

Darsning jihozi: ko’rgazmali qurolar, ertak qahramonlari maketlari, tarqatmalar, test topshiriqlari, magnitafon, videomagnitfon,televizor.

Darsning tashkiliy qismidan so’ng sinf o’quvchilari stol ustida teskari qilib qo’yilgan kartochkalardan oladilar va undagi yozuvlarga qarab guruhlarga bo’linadilar.

1-guruh-“Tovuchlar”.

2-guruh-“Bo’g’in”.

3-guruh-“Nutq”.

4-guruh-“Alifbo”.

Guruhlar o’zlariga sardor tayinlaydilar.

O’qituvchi o’quvchilarga “Aqliy hujum” qiladi.

-Aziz bolajonlar! O’zbek xalqi haqida gap ketganda dastlab qaysi xislatlari aytiladi?

  • Boajonligi
  • Shirin so’zligi
  • mehnatsevarligi
  • mehmon do’stligi

Mehmon desa oydek to’lib,

Kundek to’lgan o’zbekmiz.

Bir mayizni qirqqa bo’lib,

Ko’ngli to’lgan o’zbekmiz.

-Xalqimizning mehmondo’stligi turli xalqlar tillarida doston. Biz shunday oliyjanob valq farzandi ekanligimizdan faxrlanamiz. Kelig, ushbu g’ururni tuygan holda bugungi ona tili darsimizda “Mehmon-mehmon’ usulida foydalanib, sabog’imizni uyushtirsak…

  • Imtizomli bo’lish;
  • Izlanuvchan va tashabbuskor bo’lish;
  • Vaqtdan unumli foydalanish;
  • O’zaro urmat, o’zgalar fikrini qadrlash;
  • Faol ishtirok etish.

Ushbu qoiydalarga rioya qilgan holda maqsadimiz sari intilaylik. Mehmonlarimiz har bir berilgan to’g’ri javoblar uchun o’z rag’batlarini berib boradilar.

1-mehmonimiz qaysi jonvor ekan?

O’qituvchi: – Tipratikon ko’p “Qo’ziqorinlar” ortiga savollar yozib kelibdi. Bu savollarga javob bersak,”Qo’ziqorinlar”idan berar ekan.

Qo’ziqorin tasviri tushirilgan kartochka ortida savollar bo’lib, guruhlar navbat bilan savollarga javob beradilar.

O’qituvchi: – Agar qalbimizda, yuragimizda ilm-ma’rifat joy egallasa, bilimni puxta o’rgansak, buyuk ajdodlarimiz ruhi ham sho bo’lar ekan. Qani, bilimlarimizni sinab ko’raylik-chi…

2- mehmonimiz qaysi jonvor ekan?

Bolalar: – Quyoncha-u o’rmonda va uylarda yashaydi. Chaqqon, hurkak, quloqlari uzun bo’ladi. Sabzini juda yaxshi ko’radi.

O’qituvchi: – Quyonchamiz”Sabzicha”larga savol tozib, savatchasiga solib kelibdi. Topshiriqlarni bajarib,”Sabzicha”lar to’playlik.

  1. Sabzi:”Bu nima?”o’yinini o’ynang.
  1. Sabzi: Narsa va shaxsning harakatini bildiradi, “Nima qildi?”, “Nima qilyapti?”, “Nima qilmoqchi?” kabi so’roqlarga javob: Bu nima?
  2. Sabzi: Narsa va shaxsning son-sanog’ini bildiradi, qancha? Nechta? Nechanchi? Kabi so’roqlarga javob beradi. Bu nima?
  3. Sabzi:Narsa va shaxsning belgisini bildiradi,Qanday? Qanaqa? So’roqlariga javob beradi.Bu nima?
  4. Sabzi: Narsa va shaxsning nomini bildiradi. Kim? Nima? So’roqlariga javob beradi. Bu nima?
  1. Bu – fe’l so’z turkumi;
  2. Bu – son so’z turkumi;
  3. Bu – sifat so’ turkumi;
  4. Bu – ot so’z turkumi.

Masalan: “Tovushlar” guruhi

Yozayapti fe’l o’ynadi

Bormoqchi dam olmoqchi
2.”Bo’g’in” guruh
Besh o’n

Yeti son to’qizinchi

Yoqimli sifat mayin

Katta kichik
3.”Nutq” guruh
O’qituvchi shirin

Shifokor ot mayin

Gilam kichik
“Bu nima?, Bu nima?’ o’yini yakulanib, guruhlar “sabzicha”lar bilan rag’batlantiriladi.

O’qituvchi; – Bolalar tipratikan va quyonchaning topshriqlarini bajardik. Mehmonimiz hursand bo’lishdi. Keling, 3- mehmonimiz “ayiqpolvon”ningtopshiriqlarini bajarishga kirishaylik. Ayiqpolvon nimani yaxshi ko’radi?

  • Asalni
  • Asalni yana qanday jonzotlar yaxshi ko’radi? Asal qanday toplanadi?
  • Asalarilar, chunki o’zlari mehnat qilib to’playdilar.
  1. Asalari har bir guruhda o’qituvchi istagan narsani olib, so’rashi lozimligini aytadi. (O’qituvchi guruhlar bir donadan ruchka, qalam, chizg’ich va kitob oladi va narsalarniko’rsatib,”Bu nima?” deb so’raydi.)
  • Ruchka – chizg’ich
  • Qalam – kitob
  • Bu mening ruchkam
  • Mening qalamim
  • Mening chizg’ichim
  • Mening kitobim
  • So’zlarga qo’shimcha qo’shish orqali.
  • Qanday qo’shimchalar qo’shish orqali?

-Aziz bolajonlar! Bugun biz siz bilan “otlarning egalik qo’shimchalar bilan qo’lanishi” degan mavzuda suhbatlashamiz.

  • Bolalar o’tgan darsimizda narsa va shaxsning nomini bildirgan so’zlar ot deyilishini, uning qanday so’roqlarga javob bo’lishini bilib oldik. Endi esa kundalik hayotimizda qo’laniladigan so’zlarimizda otlarning egalik qo’shimchalari bilan ifodalanishini o’rganamiz.
  • So’z yasovchi qo’shmchalar, so’z o’zgartiruvchi qo’shimchalar va egalik qo’shimchalardan.
  • M, – mi, – ng, – ing, – si, – I, – miz, – imiz, – ngiz, – ingiz, – lar egalik qo’shimchalaridir. Egalik qo’shimchalari shaxs va narsa-buyumlarning qaysi shaxsga qarashliligini bildiradi.

Bolalar mashq shartini o’qib, topshiriqni bajardilar.

  • Kitobim – kitob o’zak, – imiz egalik qo’shimchasi, ko’plikda.

4 – asalari: – So’zlarni yozing, o’zak va qo’shimchalarni belgilang.

5 – asalari: – Kitobim so’zidagi – im qo’shimchasi qaysi shaxsga tegishligigni bildiryapti? –ing, – I qo’shimchalari-chi?

Guruhlar javob berib, rag’bat uchun “aricha”lar oladilar.

6 – asalari; Ko’rgazmaga qarang. (O’qituvchi tushuntiradi)

  1. Shaxs -m, -im, – imiz
  2. Shaxs -ng, -ing, – ngiz, -ingiz
  3. Shaxs -si, -(lar)i

Shuningdek, o’quvchilar sinf xonasida ko’zga ko’rinib turgan har xil narsalarning nomini aytib, guruhlar egalik qo’shimchalar bilan qo’llaydilar, nechanchi shaxs ekanligi, birlik va ko’plikda ekanini aytadilar.

(Texnik vositalar yordamida manitor-ekranda щедфктштп egalik qo’shimchalar bilan qo’lanishga doir misollar – slaydar ko’rsatiladi.)

Guruhlar bajargan ishlariga qarab rag’bat oladilar.

O’qituvchi: – Ayiqpolvonimiz ham xursand bo’ldi.

4-mehmonimiz olmaxon. U nimani yaxshi ko’rib нунвш,

-Olmaxon ”yong’oqcha”lar ortiga savollar yozib kelibdi. Keeling, uning topshiriqlarini ham bajaraylik.

1-yong’oq: – Mening ertak kitoblarim bor… gapni diktant tarzida yozing. (Bolalar yozadilar.) Yozgan gaplaringizdagi otning egalik qo’shimchasini aniqlabchizing (Bolalar mustaqil bajaradilar. So’ngra slayd orqali yozilgan gapni ko’rib, “kichik ustoz” usulida bir-birlarinitekshirishadi).

2-yong’oq: – Har bir guruhga o’tilgan mavzuni mustahkamlash uchun “test yong’oqchasi” tarqatilsin.

Aqling so’zidagi egalik qo’shimchasi nechanchi shaxsga qarashli?

  1. 1 shaxs
  2. 2 shaxs
  3. 3 shaxs

3-yong’oq: – “Uyga vazifa” deb yozilgan plakatdagi konvertni qarang.

  1. Uyda 161- mashqni bajaring.
  2. Mashq shartiga ko’ra bajarilgach, mashqdagi gaplar mazmuniga mos bitta ixtiyoriy rasm chizib keeling.

Dars yakunida har bir o’quvchi olgan rag’batlari bo’yicha baholanadi. “Kichik hakamlar” va “Sinfning g’olib guruhi” e’lon qilinadi. G’olib guruhi boshqa Guruhlar qarsaklar bilan olqishlaydilar. Dars yakunlanadi.

Do’stlaringiz bilan baham:

Ma’lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2023
ma’muriyatiga murojaat qiling